Werkgroep Internationale Solidariteit (WIS) ABVAKABO FNV afd. Groningen Nieuwsbrief juli 2010 In deze nieuwsbrief een uitgebreid interview met Gertrude Hambira, de Zimbabwaanse vakbondsleidster, die vanwege haar vakbondsactiviteiten moest vluchten. FNV Mondiaal voert een solidariteitsactie voor haar waarbij je haar via een boodschap een hart onder de riem kunt stoppen. Meedoen? Neem contact op met het secretariaat van FNV Mondiaal of van deze Nieuwsbrief. Zie voor het interview verderop in deze Nieuwsbrief. Mogelijk goed nieuws van de schrijfacties: Er zijn aanwijzingen dat Iraans vakbondsleider Mansour Osanloo vrijkomt (ruim 50 andere gevangen vakbondsactivisten blijven echter nog vast zitten). FNV: stop met foute steenkool uit Colombia 30-06-2010
Nederlandse stroomproducenten moeten stoppen met het gebruik van foute steenkool uit met name Colombia. Dat zegt FNV-voorzitter Agnes Jongerius donderdagavond in een uitzending van Netwerk. (hieronder meer) ----------------------------------------------------------------------------------------------------------FNV: stop met foute steenkool uit Colombia 30-06-2010
Nederlandse stroomproducenten moeten stoppen met het gebruik van foute steenkool uit met name Colombia. Dat zegt FNV-voorzitter Agnes Jongerius donderdagavond in een uitzending van Netwerk. Het televisieprogramma laat zien dat er grote misstanden bestaan rond de winning van steenkool voor Nederlandse energiecentrales. In Colombia maken mijnbouwbedrijven zich schuldig aan ernstig geweld tegen vakbondsleden. ‘Op zo’n moment zijn de Nederlandse energieleveranciers medeverantwoordelijk’, zegt FNV-voorzitter Agnes Jongerius. ‘Die moeten doorvragen bij hun steenkoolleveranciers. En desnoods moeten ze zeggen: als jullie je zaakjes niet op orde hebben, dan halen we onze producten in het vervolg bij een ander.’ Colombia De Nederlandse energiebedrijven ontkennen niet dat er veel fout gaat bij de steenkoolwinning. Tegelijkertijd weigeren ze inzichtelijk te maken bij welke mijnen zij hun steenkool kopen. Colombia is voor vakbondsleiders het gevaarlijkste land ter wereld. Bijna de helft van alle moorden op vakbondsleiders in de hele wereld worden in dat land gepleegd. De afgelopen vijftien jaar zijn in de steenkolensector in Colombia 24 vakbondsmensen vermoord. Ook komen veel klachten binnen over mijnbouwmaatschappijen die vakbonden
tegenwerken, niet willen onderhandelen, en waar de werkomstandigheden slecht en ongezond zijn. Energiemaatschappijen De FNV vindt dat Nederlandse energiemaatschappijen moeten achterhalen wat er bij die kolenmaatschappijen aan de hand is. Ze moeten naleving van internationale afspraken over vakbondsrechten en mensenrechten als voorwaarde stellen voor voortzetting van de kolenleveranties. Ook moeten ze van de Colombiaanse mijnbouwmaatschappijen eisen dat ze hun werknemers juist beschermen tegen intimidatie en geweld. En zo niet, dan moeten ze hun kolen maar op een andere plek halen.
Landarbeiders worden mishandeld en verjaagd – interview door IVV Online Gertrude Hambira is Secretaris-Generaal van de Zimbabwaanse vakbond voor land- en plantagearbeiders GAPWUZ (General Agricultural Plantation Workers Union of Zimbabwe). Ze moest haar land verlaten vanwege haar kritiek op de landhervormingen die aanleiding hebben gegeven tot talloze daden van barbarij en banenverlies van honderdduizenden werknemers. Terwijl de voortdurende schendingen van de mensenrechten nog steeds plaatsvinden, en terwijl de vakbondsleden nog steeds worden vervolgd , roept zij op tot een echt landbouwhervorming programma dat sociale rechtvaardigheid brengt , zonder schending van de mensenrechten .
Wat houdt de landhervorming die sinds 2000 in Zimbabwe wordt uitgevoerd in? Het kan worden gezien als een raciale kwestie , omdat aan de blanke boeren hun bedrijven zijn ontnomen en deze worden gegeven aan zwarten ... maar in werkelijkheid zijn ze gegeven aan zwarten die onderdeel van de politieke elite zijn: ministers, oorlogsveteranen, mensen die lid zijn van ZANU-PF (partij van Mugabe), rechters, enz. Ministers ontvangen meer dan vijf tot tien bedrijven per persoon. In dit proces hebben de nieuwe eigenaren de arbeiders die geacht werden te werken op de landbouwgronden ontslagen en weggestuurd. Zij behouden bijvoorbeeld slechts 5 tot 10 werknemers uit een bedrijf dat 200 mensen in dienst had . De productie neemt af , en dit beïnvloedt de productie van het hele land . De potentiële beroepsbevolking in de landbouw bedroeg voor de hervorming ongeveer 500.000 mensen in het hoogseizoen (met inbegrip van seizoenarbeiders), maar nu is gedaald tot ongeveer 120.000
De meeste werknemers worden weggestuurd van de bedrijven waardoor ze zijn ontheemd en binnenlandse vluchtelingen worden; ze leven aan de kant van de weg; anderen zwerven door de dorpen en proberen te overleven als dagloner.
Sommigen houden zich bezig met illegale activiteiten zoals het zoeken van goud en diamanten, of treden toe tot de informele economie. Het ontslag van deze werknemers in de landbouw is echter niet in het belang van deze nieuwe eigenaren. Waarom doen ze dit? Iedereen wil land, maar niet iedereen wil boer zijn. De landbouw is een bedrijf, niet een hobby. Men moet al zijn krachten inzetten. Om te produceren, moet je aanwezig zijn op het bedrijf. Echter, deze nieuwe eigenaren besteden het grootste deel van hun tijd in kantoren van waar zij bevelen geven, en niemand is aanwezig om toezicht te houden op het werk dat gedaan moet worden. Als u een boerderij overneemt, maar u stuurt het personeel weg en begint met het onderbetalen van werknemers, dan loopt u grote kans dat het mislukt. Op dat moment geeft u de schuld aan andere mensen (de oppositie, werknemers, banken die u geen lening geven), maar het is uw eigen schuld dat u in deze situatie bent terecht gekomen . Bracht de toetreding in 2009 van oppositieleider Morgan Tsvangirai tot de regering geen verandering in deze situatie ? De zaken zijn misschien verbeterd voor de rijken, maar behalve een structurele verandering in een systeem verwacht je brood en boter op je tafel. Dat is wat de gewone man van een nieuwe regering verlangt, maar na de vorming van de regering van nationale eenheid worden nog steeds boerderijen in beslag genomen, landarbeiders van de grond verjaagd, en blijven anderen onderbetaald worden. De schendingen van de mensenrechten worden voortgezet, de vakbondsleden nog steeds vervolgd en gearresteerd . Mijn vlucht in ballingschap heeft zich voorgedaan tijdens het bewind van de regering van nationale eenheid . Een gewone vrouw, zoals als ik, heeft geen plannen om de regering omver te werpen, noch om het agrarische hervormingsprogramma terug te draaien. Alles wat ik doe is de waarheid vertellen. Wat stond aan de basis van uw vertrek in ballingschap? Ik werd opgeroepen bij de JOC (Joint Operation Command), een overkoepelend gezag van het leger, van de politie, van het gevangeniswezen en de inlichtingendienst. Op 19 februari j.l. werd ik naar het hoofdbureau van politie geroepen en ze vroegen me waarom ik een documentaire over schendingen van de mensenrechten in verband met de landhervorming had geproduceerd. Ze ondervroegen me gedurende ongeveer twee uur . Drie dagen later, hebben ze zeven mannen gestuurd om me te ontvoeren, wat betekent: arresteren en op een geheime plek voor onbepaalde tijd vasthouden. Gelukkig was ik niet op kantoor, en ik ben het land ontvlucht. Na mijn vertrek zijn
mijn collega's gearresteerd. Ze werden niet geslagen , maar werden zeer geïntimideerd. Hen werd verteld dat ze in de gevangenis zouden sterven als ze niet zouden vertellen waar ik ben. Hoe verliep je verhoor ? Ze bleven me vragen waar de beelden van de documentaire waren opgenomen, wat onze bedoelingen waren, en zeiden dat ik zou worden opgesloten en sterven omdat ik een gevaarlijk persoon ben. Ik antwoordde dat ik alleen de waarheid vertel, dat ik verwacht had dat ze me zouden vragen hoe deze misstanden te voorkomen zijn. Maar in plaats daarvan werd ik geconfronteerd met een agressief verhoor .
Ben je al gearresteerd in het verleden? Ja, en ik werd ook door de politie meerdere malen geslagen. Mijn laatste arrestatie vond plaats in december 2008 toen we hebben meegedaan aan een demonstratie van de ZCTU – de Zimbabwaanse vakbondsfederatie - over het gebrek aan geld dat in omloop was. Ik werd hard geslagen door de politie op straat, vervolgens werd ik voor ongeveer twee uur gearresteerd, daarna vrijgelaten. De documentaire van GAPWUZ heeft de noodklok geluid over de marteling van zwarte arbeiders en blanke boeren. Ze toont het geval van een werknemer die in een menigte van dronken mensen wordt gegooid die hem ernstig mishandelt. Zijn deze personen paramilitairen, gangsters Dit is de "Jeugdmilitie ". De overheid heeft een jeugdmilitie opgezet die bestaat uit werkloze jongeren uit landelijke gebieden. Ze krijgen militaire training en worden er vervolgens op uit gestuurd om bedrijven binnen te vallen. Ze beginnen met de werknemers in de landbouw te treiteren, en dwingen hen om hun bijeenkomsten bij te wonen . Als de werknemers niet gehoorzamen worden ze ervan beschuldigd dat ze leden van de oppositie zijn en worden ze bedreigd. Ze gaan hen dan kwellen, in elkaar slaan, binden hen aan bomen vast om ze te slaan, en dwingen hun kinderen om het martelen bij te wonen. Worden ze gebruikt als paramilitairen om het vuile werk te doen ? Ja, en als de politie gebeld word om in te grijpen, kijkt deze gewoon toe.
Gaat het geweld tegen blanke boeren en hun zwarte arbeiders, dat beschreven wordt in uw documentaire, nog steeds op dezelfde manier verder? Momenteel wordt men door hen verjaagd, maar ze vallen ze niet aan. Soms kan de jeugdmilitie komen om werknemers weg te jagen die aan de rand van de weg wonen, maar sommige organisaties verschaffen humanitaire hulp. Wat gebeurt er met de verdreven blanke boeren? Sommigen gingen naar Australië, Engeland, Nieuw Zeeland of naar de buurlanden. Zij konden slechts hun familie meenemen. In onze documentaire, ziet men het geval van een blanke boer die verdreven is die ongerust is over de educatie van zijn dochter, maar wie gaat zich bezighouden met de educatie van de kinderen van de 200 werknemers die hij in dienst heeft? Er is niets mis met het corrigeren van de ongelijkheid die bestond, omdat de goede gronden toebehoorden aan de blanke minderheid, maar waarom zou je in dit proces een werknemer doden, of een boer; waarom moeten de kinderen van school verdreven worden? We hebben een echt hervormingsprogramma nodig dat geen schendingen van de mensenrechten genereert.
Kan een vakbond actief blijven in een dergelijke context? Voor het programma van de landhervormingen telden we 150.000 leden; dit aantal is gedaald tot ongeveer 25.000 nu. De meeste van onze leden zijn verdreven van het land waar ze werken. Onze vakbond probeert sterk te blijven maar de laatste jaren blijven we aan het opnieuw opbouwen. Toen de boerderijen in beslag weren genomen vanaf 2000, zijn alle vakbondstructuren vernietigd, en zijn we begonnen met deze weer op te bouwen. Vanaf 2005 waren er wijdverbreide schendingen van mensenrechten; structuren van de vakbond werden opnieuw getroffen en we moesten ze weer opnieuw opbouwen na de verkiezingen. Ontruimingen van bedrijven die in de loop der jaren nog steeds doorgaan leiden tot een voortdurende reconstructie van onze structuren. In 2008 waren de meest gewelddadige verkiezingen van Zimbabwe, Alle vakbondsstructuren werden opnieuw getroffen. Andere vakbonden zijn ook geraakt, maar die van de landbouw is het meest. In feite hebben we altijd een proces van vakbondsontwikkeling in de landbouwbond gehad. Sinds 1985 werven wij onze leden door educatievee programma’s, door hen te ontmoeten; we leggen uit wat de voordelen zijn van het lidmaatschap van de bond.
Vandaag zijn we aan het opbouwen, morgen is het vernietigd… Het is in deze context dat we moeten overleven, met name dankzij de steun van buitenlandse vakbonden en andere partners over de hele wereld. Welke diensten kunt u uw 25.000 leden verlenen? Een vakbond beperkt zich niet alleen tot het onderhandelen over de salarissen. Als werknemers in de landbouw worden verdreven van het land, vertegenwoordigen we hem voor de rechtbank, en we leggen contact met organisaties die humanitaire hulp kunnen verlenen. We leiden ook een opleiding burgerparticipatie en programma's over HIV,--Je helpt ze op juridische wijze, maar men weet dat het juridische systeem van Zimbabwe alles behalve onafhankelijk is ….. Natuurlijk, maar we moeten dit doen omdat er een dag zal zijn dat we in een normale situatie zullen zitten, dat we de dossiers kunnen heropenen en het herstel van de gerechtigheid vereisen, Uw documentaire bevat vooral de acties voor de rechtbank van het SADC . Welke uitspraak is gedaan? Het SADC tribunaal zegt dat de regering niet de boerderijen mag onteigenen, maar de SADC weigert deze beslissingen ten uitvoer te brengen en er is niemand om ze af te dwingen. Enkele van de zaken die voor het gerecht dienen betreffen zelfs bedrijven die zich onder de bilaterale partnerschap van de SADC bevonden, en die niet zouden worden getroffen door de agrarische hervorming. Volgens dit partnerschap is alles wat geproduceerd wordt op deze boerderijen bestemd voor de SADC-landen. Hoe kan de internationale solidariteit van arbeiders u helpen? Het IVV en haar leden moeten schrijven naar de regering van Zimbabwe, de ZCTU ondersteunen, en zich verbinden met de Internationale federatie in de agrarische sector IUF om het lot van de landbouwarbeiders in de schijnwerkers te zetten. En waar mogelijk financiële middelen verstrekken via de ZCTU om onze door de hervormingen getroffen leden te helpen. Alle in de documentaire geïnterviewde werknemers waarvan het gezicht is gemaskerd zijn nog steeds in Zimbabwe ondergedoken en bevinden ze zich in een extreem moeilijke situatie.
U kende de problemen waarmee u geconfronteerd zou worden als vakbondsleider. Wat heeft u gemotiveerd om dat te worden?
Ik ben gepassioneerd door mijn land en de mensen die ik vertegenwoordig. Ze hadden geen stem gedurende vele jaren. Ik kan niet zomaar ernaar zitten kijken dat wat we de afgelopen jaren hebben opgebouwd wordt vernietigd. Iemand moet zich uitspreken, en ik heb een mandaat om te spreken namens de werknemers van Zimbabwe omdat ik werd verkozen op een congres.