KANTOREN
UPC kantoor en callcenter Leeuwarden
UPC kantoor en callcenter Leeuwarden
Werken in een gesamtkunstwerk Voor het interieur van haar nieuwe kantoor en call center in Leeuwarden vroeg UPC
KANTOREN
een aantal vooraanstaande bureaus: Concern, Hollandse Nieuwe en Inside Outside. Het gebouw is ontworpen door Architectenbureau Paul de Ruiter en uiterst duurzaam en energiezuinig. Het resultaat is een harmonieus en innovatief ‘gesamtkunstwerk’ waarin het aangenaam werken is.
20
PIP002_UPC.indd 20
13-04-12 12:10
TEKST Rutger van Oldenbeek FOTOGRAFIE Concern | Marieke van de Ridder
Opdrachtgever UPC Leeuwarden Ontwerp Architectenbureau Paul de Ruiter; Paul de Ruiter i.s.m. Noud Paes UPC kantoor en callcenter Leeuwarden
Interieurontwerp Concern - Gilian Schrofer, Annelous Rosenstok; Hollandse Nieuwe – Jos Broekman; Inside-Outside - Petra Blaisse, Peter Niessen, Marieke van den Heuvel Projectmanagement Noord projectmanagers, Amsterdam – Fabian de Zwart Maatwerk meubilair Nijboer Interieur, Mariënheem Werkplekmeubilair, vergadertafels en kastsysteem Cowerk (Via Primair Project) Overig meubilair onder meer Vitra, Pedrali (via FP collection), Moooi, Herman Miller, Orangebox (via SV), Fermob Verlichting Wolter & Dros (maatwerk) Hanglampen Hello Industry, Stockholm
KANTOREN
Materiaal gordijnen Showtex, Soest Producent gordijnen Seilemaaker, Utrecht Poldertapijten Vervaardigd door Desso, Waalwijk Overig tapijt Tretford Tapijt, Dinxperlo FOTO LINKS Het restaurant FOTO BOVEN Atrium naast het restaurant FOTO RECHTS ONDER De Harlingertrekvaart in Leeuwarden, met rechts het nieuwe UPC kantoor
Het UPC kantoor heeft door de toegepaste duurzame en energiebesparende technieken het eerste BREEAM-NL Excellent certificaat in Nederland en een GPR score van gemiddeld 8.3 behaald. Binnen moest de medewerker centraal staan en een prettige werkomgeving krijgen, met hoogwaardige open werkplekken, een gezond binnenklimaat en volop mogelijkheden voor ontspanning. In het gebouw zijn twee afdelingen van UPC samengebracht die voorheen verspreid door de stad lagen: het call center en de afdeling network services. Facility manager Jos Schut van UPC nodigde verschillende bureaus uit voor een ontwerppitch, maar besloot daarop al de partijen in te schakelen, waarbij elk bureau vanuit zijn eigen expertise een deel van het interieur zou ontwerpen: Hollandse Nieuwe tekende voor de werkplekken, Concern voor het restaurant, de entree en de koffiebar op de begane grond, en Inside Outside voor verbindende elementen als de gordijnen in het restaurant en de ‘poldertapijten’ op de kantoorverdiepingen. Vierde lid van het team was ontwerper Femke van Gemert, die onder meer de moodboards maakte en zo zorgde voor de ‘vertaalslag’ van het ontwerp naar UPC.
Grand café Elke verdieping heeft twee grote vloeren, een voor het call center en een voor het kantoor van network services. Dankzij twee grote atria is er overal daglicht; daarvan profiteren ook de planten en grote bomen in de ronde witte bakken in de atria, ingericht als binnentuinen; de atria zijn gezamenlijk ontworpen
Vinylvloer Bolon/Brandt BV, Oosterhout Gietvloer Bolidt, Hendrik-Ido-Ambacht Rubbergranulaatvloer Everoll/BSW, Bad Berleburg (D) Aannemer Van Wijnen, Baarn Plantenbakken en groen atria Flora Nova, Ophemert Bruto vloeroppervlak 7800 m2
door Hollandse Nieuwe en Concern. Aanvankelijk was het de bedoeling het call center en network services horizontaal te verdelen, maar Hollandse Nieuwe stelde de verticale verdeling voor om betere samenwerking tussen beide afdelingen te bevorderen. Het kantoor is wat zakelijker ingericht dan het call center. Jos Broekman van Hollandse Nieuwe: “De werkplekken in het kantoor zijn rechttoe rechtaan opgesteld, in het call center staan de tafels juist niet in een vast grid, maar een beetje scheef om zo een informeler karakter te krijgen.” Alle werkplekken zijn in hoogte verstelbaar, een aantal tafels kan in hoogte worden versteld voor zittend en staand werken. Bij de tafels staat bureaustoel Ara van Orangebox, met per zone APRIL - MEI 2012 | # 2 | JAARGANG 23
PIP002_UPC.indd 21
21
13-04-12 12:11
FOTO BOVEN LNKS Groepswerkplek in het call center
UPC kantoor en callcenter Leeuwarden
FOTO BOVEN RECHTS Lees en werkplekken met scheidingsmeubel
KANTOREN
FOTO ONDER Overlegplek in het call center
verschillende, zachte kleuren. De tafels hebben geen bureaulampen - de beeldschermen geven al genoeg licht. Wel zijn er geïntegreerde plafondarmaturen en hangen er overal door het gebouw speelse lampen in verschillende maten, kleuren en vormen.
Hollandse Nieuwe ontwierp een deel het werkplekmeubilair, dat werd vervaardigd door Cowerk. Dat geldt ook voor het gebruikte kastensysteem Stackr, dat het bureau eerder ontwierp voor de VU. Het systeem is modulair zodat het gemakkelijk kan worden uitgebreid. Daarnaast heeft het een akoestische werking, een ander belangrijk aandachtspunt. Zo zijn de bovenzijdes van de scheidingsschotten tussen de werktafels steeds met vilt in verschillende kleuren bekleed. “De akoestiek is die van een grand café: je hoort wel geluiden, maar gedempt” stelt Broekman. De onderzijde van de schotten is van eikenhout. Beide materialen zijn ook toegepast voor de scheidingsmeubelen die her en der op de afdelingen staan, maar hier is het vilt gemaakt van petflessen. Met de meubelen worden zones voor ontspanning en informeel overleg gecreëerd. Broekman: “De medewerkers van het call center hebben korte en strikt gereguleerd pauzes, dus de relaxmogelijkheden moeten laagdrempelig en niet te ver van de werkplek zijn.” De scheidingsmeubelen hebben een vriendelijke, gebogen vorm - in ruimtes met verder alleen rechte hoeken en lijnen - die hun functie accentueert.
Huisjes Voor overleg staan in het call center houten zitmeubelen (Hock en Hock 2 van Cowerk) met geïntegreerde tafel. Die worden ook gebruikt voor het coachen en bijscholen van de medewerkers. Broekman: “Er is veel verloop in call centers en daarom is er veel behoefte aan coaching. Om het verloop terug te brengen wilde UPC ook een kantoor dat zeer aantrekkelijk is voor de medewerkers. Want er wordt enorm veel in hen geïnvesteerd.” Door het gehele gebouw zijn er gesloten spreekkamers die zijn vormgegeven als een soort huisjes, bekleed met donkerbruine kurk en met vensters op verschillende hoogtes
22
PIP002_UPC.indd 22
13-04-12 12:11
UPC kantoor en callcenter Leeuwarden KANTOREN
en in verschillende afmetingen. De vensters bieden veel visuele contactmogelijkheden en verlevendigen de sfeer. “In het call center is enorm veel openheid in vergelijking met de vorige behuizing” aldus Broekman. Dat geldt ook voor network services, waar de medewerkers voorheen eigen kamers hadden.Voor hen was de overgang dan ook het grootst – en protest niet van de lucht. Hieraan is tegemoetgekomen met de plaatsing van de ‘huisjes’, die voor afscherming van de ruimtes eromheen zorgen en zo rustige plekken creëren. In en rond sommige van de gesloten spreekkamers ligt een ‘poldertapijt’, ontworpen door Inside Outside. De bijdrage van het bureau bestond uit het formuleren van een visie op de beweging door het gebouw en het vinden van een manier om de verschillende verdiepingen en ruimtes – van binnen naar buiten - met elkaar te verbinden. Petra Blaise van Inside Outside: “Iedere partij had zijn eigen inbreng, wij kijken als bureau altijd naar het geheel. We hebben begrepen wat de andere ontwerpers willen en met onze inbreng verbinden we de dingen met elkaar.” Inside Outside ontwikkelde een serie van acht poldertapijten gebaseerd op zeven dessins (in totaal 575 m2), die zich vanaf de begane grond door het gebouw omhoog ‘bewegen’.Voor de tapijten werden foto’s gemaakt van Nederlandse grassoorten en vervolgens uitvergroot. Blaise: “Van dichtbij lijken ze geabstraheerd, maar van een afstand zie je het geheel en krijg je een mooi 3D-effect.” In het restaurant zijn vier van de zeven tapijtdessins gecombineerd toegepast, omdat deze ruimte door alle werknemers wordt gebruikt als gezamelijk ‘relax en werkgebied’. Daarna vormen ze - ogenschijnlijk nonchalant gerangschikt – specifieke ‘werkvelden’ op de verschillende kantoorverdiepingen. De richtingen en kleurstellingen van de poldergrassen creëren een telkens veranderende
FOTO BOVEN LINKS Uitgiftebalies in het restaurant FOTO ONDER Houten zitmeubelen (Hock) in het call center (Foto: Cowerk)
APRIL - MEI 2012 | # 2 | JAARGANG 23
PIP002_UPC.indd 23
23
13-04-12 12:11
FOTO BOVEN LINKS Het gordijn met de ronde stip (Foto: Inside Outside) UPC kantoor en callcenter Leeuwarden
FOTO BOVEN RECHTS Het restaurant, met in het midden de bar
KANTOREN
FOTO ONDER Entresol met voetbaltafel aan het atrium
dynamiek en atmosfeer – van symmetrisch en rustgevend tot a-symmetrisch en energiek, en steeds passend bij het gebruik van de ruimte waar ze zijn toegepast. Naast de verbindende functie dragen de tapijten bij aan de goede akoestiek. Elders in het gebouw zijn verschillende andere soorten vloerbedekking in verschillende groentinten toegepast, zoals geweven vinyl (van Bolon), rubber- en gietvloeren - steeds in combinatie met tapijt van Tretford.
Stadsplein Voor het restaurant ging Concern uit van het idee “… van een grootstedelijk plein, met alle veelzijdigheid vandien” aldus architect Annelous Rosenstok, “met een zeer duidelijk middelpunt: de bar.” Een centraal meubel als middelpunt – in zowel opstelling als functie – is typerend voor de interieurs van Concern. De grote ronde bar loopt door in het aangrenzende atrium en vormt daar een ontvangstbalie. Rosenstok: “UPC
24
PIP002_UPC.indd 24
13-04-12 12:11
UPC kantoor en callcenter Leeuwarden
FOTO BOVEN Deel van het gordijn rond de bar (Foto: Inside Outside) PLATTEGROND BOVEN Begane grond
wilde ook een iets gastvrijere ontvangsmogelijkheid, want bij de entree staat alleen een beveiligingsbalie.” Inside Outside ontwierp op initiatief van Concern voor het restaurant een ‘ruimte scheppend’ gordijn van 39 m lengte. Het witte, half transparante doek omcirkelt de bar en creëert zo een intieme ruimte. Een rij ronde ramen en talloze perforaties in het gordijn geven zicht op de ruimte eromheen, zodat de bezoeker zich er niet afgesloten voelt. De ronde ramen zijn elektrolytisch gelast, de perforaties zijn gesneden met een door CAD-bestand geprogrammeerd mes. Een grote rode stip in het gordijn markeert de ingang, en voorkomt dat het vies wordt als je het opent of sluit. Een duidelijke markering was ook een eis van de brandweer. Het gordijn is gemaakt van PVC gaas, zodat het gemakkelijk is schoon te maken. Het restaurant telt 237 zitplaatsen, ingedeeld in vier kwadranten, met onder meer een akoestisch gedempt loungedeel waar ook kan worden gewerkt (en waar de poldertapijten liggen) en een deel met lange vaste tafels die uitnodigen tot interactie. Hoofdkleur is wit – wat zorgt voor een frisse heldere, sfeer en mooi contrasteert met het tapijt. De bladen van de bar, tafels en banken zijn uitgevoerd in Corian, net als de balies in het uitgiftedeel van het restaurant af.Verder zijn er veel vaste banken met poefjes en kleine tafeltjes ervoor. Ook deze banken hebben een gebogen vorm en ze zijn uitgevoerd in dezelfde materialen als de scheidingsmeubelen op de werkvloeren – vilt en eikenhout – en zorgen zo voor eenheid in het gebouw. In het loungedeel vormen de banken bijna een complete cirkel en bieden ze zo afscherming. De samenwerking tussen de vier ontwerppartijen heeft tot een bijzonder resultaat geleid, waarbij de verschillende onderdelen goed op elkaar aansluiten en elkaar versterken – “Een gesamtkunstwerk” aldus Rosenstok. En, stelt Broekman “Hoewel er grote overlap tussen de bureaus is en daardoor soms ‘bewijs-
gedrag’ dreigde, was er vooral synergie en triggerden we elkaar. Hierdoor is de opdrachtgever naar een ander niveau getild en hebben we dingen voor elkaar gekregen die anders niet gelukt waren.” www.concern.nu www.hollandse-nieuwe.nl www.insideoutside.nl www.femkevangemert.nl www.paulderuiter.nl
APRIL - MEI 2012 | # 2 | JAARGANG 23
PIP002_UPC.indd 25
KANTOREN
PLATTEGROND ONDER Derde verdieping
25
16-04-12 08:49
