Werk in uitvoering
Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 Leiden
Inhoudsopgave
Inleiding
Inleiding
3
Uitvoeringsprogramma 2011
5
Uitvoering Openbare Ruimte Gebouwde Ruimte Proeftuin Donkersteeg Bereikbaarheid en parkeren Cultuur, evenementen en promotie Ontwikkellocaties
6 6 11 10 16 19 24
Programma Binnenstad
27
Colofon Uitgave: publieksversie uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 Redactie: gemeente Leiden Vormgeving: gemeente Leiden Fotografie: Edwin Weers, gemeente Leiden Druk: gemeente Leiden
De inspanningen in dit uitvoeringsprogramma kunnen door de actualiteit veranderen. De actuele informatie vind u op www.leiden.nl/binnenstad
2 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
In dit boekje presenteert de gemeente Leiden u het uitvoeringsprogramma 2011 van het Programma Binnenstad. Hierin laat de gemeente zien wat in 2011 allemaal gedaan wordt om de mogelijkheden van de Leidse binnenstad nog beter te benutten. Daarbij wordt geconcentreerd op concrete resultaten. Van de 75 projecten, activiteiten en maatregelen die staan beschreven, leiden 49 dit jaar tot zichtbare effecten in de stad. De andere zijn voorbereidende werkzaamheden of leiden in 2012 of later tot zichtbaar resultaat. Het Programma Binnenstad heeft tot doel de kwaliteit van de binnenstad beter te benutten. Het bevat een langetermijnvisie die op draagvlak kan rekenen bij bewoners, de stadspartners en de politiek. Bij de uitvoering van het Programma zijn deze ‘stadspartners’ nadrukkelijk betrokken. Zij leveren niet alleen een bijdrage aan het ontstaan van een sterke binnenstad, zij plukken er ook de vruchten van. In 2009 en 2010 zijn de eerste resultaten van het Programma Binnenstad zichtbaar geworden. Er is een begin gemaakt met het opknappen van de Breestraat en door herinrichting is het Stadhuisplein verfraaid. De aanpak van illegale reclame heeft ertoe geleid dat de gevelreclame in de Steenstraat is verbeterd. De Breestraat ziet er met de bomen in bakken groener uit. De bloembakken aan bruggen en lantaarnpalen zijn een succes. In de zomer en winter wordt de binnenstad hiermee opgefleurd. In 2011 wordt hiermee doorgegaan. Een betere inrichting, beheer en beleving van de openbare ruimte blijven centraal staan. De gemeente zet de gevelaanpak van winkels van de Steenstraat door in de Haarlemmerstraat en de Breestraat. Met de ondernemers van de Donkersteeg wordt van deze steeg
Leiden een proeftuin gemaakt. Dit wordt een voorbeeld voor de inrichting en uitstraling van de Haarlemmerstraat en de Breestraat. Het groener maken van de stad wordt dit jaar verder uitgebreid en zwerfvuil en fietswrakken worden tegengegaan. De Sterrewacht en tropische kas van de Hortus Botanicus worden dit jaar door de Universiteit Leiden gerestaureerd. Er is extra geld beschikbaar voor het Jaar van het Monument, het filmfestival en om Leiden cultureel te promoten. Het jaar wordt spectaculair afgesloten met Serious Request 2011 (Glazen Huis)!. Alle projecten, maatregelen en activiteiten die de gemeente en stadspartners, worden u gepresenteerd in vier clusters: • openbare ruimte (inrichting en beheer) • gebouwde omgeving (wonen, retail, horeca) • bereikbaarheid en parkeren • cultuur, evenementen en promotie Naast de vier clusters worden ook op achttien locaties in de binnenstad inspanningen uitgevoerd. Wij hopen dat dit boekje u een goed overzicht geeft van al die activiteiten die het college, samen met de stadspartners, ontplooit om Leiden nog aantrekkelijker te maken. Eerst leest u meer over het uitvoeringsprogramma. Daarna vindt u alle inspanningen per cluster toegelicht. Achterin vindt u meer informatie over Programma Binnenstad. Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 3
Uitvoeringsprogramma 2011 Het uitvoeringsprogramma 2011 is op 11 januari 2011 door het college van burgemeester en wethouders vastgesteld. Het bestaat uit 57 inspanningen van de gemeente en achttien inspanningen van stadspartners. In het uitvoeringsprogramma staan zichtbare resultaten centraal. Het uitvoeringsprogramma bouwt voort op de resultaten die in 2010 gedeeltelijk of geheel zijn uitgevoerd. Halverwege 2011 en aan het eind van het jaar bekijkt de gemeente of de resultaten op schema liggen. Het uitvoeringsprogramma 2011 maakt onderscheid tussen zichtbare resultaten en voorbereidingen voor resultaten in 2012. Zo ligt het accent meer op de uitvoering en de samenhang. Voor het uitvoeringsprogramma 2011 gelden de volgende uitgangspunten: • Concentreren op zichtbare resultaten in de stad. • Samenhang brengen in de activiteiten, maatregelen en projecten van het uitvoeringsprogramma. • Combineren van de 8 ambities tot 4 ambitieclusters. • Concentreren op de aanpak van een aantal van de 18 ontwikkellocaties, zoals de Aalmarkt, het stationsgebied, Leiden Centraal Project, Entree van de Stadgebied en de Garenmarkt, Lammermarkt en Kaasmarkt. • Belangrijke voorwaarde voor de uitvoering van het uitvoeringsprogramma 2011 is de samenwerking met stadspartners. • Om de visie op de binnenstad sterker als vertrekpunt te nemen, wordt elke inspanning voor uitvoering goedgekeurd door de programmamanager Binnenstad.
de programmabegroting 2011 toegevoegde middelen Binnenstad ingezet bij diverse inspanningen. De ontwikkellocaties zijn meerjarige projecten die projectmatig volgens het Leids Planproces worden gerealiseerd. In het uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 zijn de mijlpalen van de projecten opgenomen als inspanningen. In dit boekje is per inspanning aangegeven wat het resultaat is, wat de inspanning inhoudt en welke partners zijn betrokken. De nummers van de inspanningen zijn niet opeenvolgend, maar verwijzen naar de inspanningen in het collegebesluit van dit uitvoeringsprogramma.
Om de opgenomen inspanningen in het uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 te kunnen realiseren, worden de College Uitvoerings Programma (CUP) middelen 2008-2014 benut. Ook worden de bij
4 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 5
Openbare ruimte
• Betere kwaliteit van de openbare ruimte • Beter beheer van de openbare ruimte
De schoonheid van Leiden De openbare ruimte is het visitekaartje van Leiden. Een plek waar het goed toeven is. Het streven is van Leiden een stad te maken met mooie pleinen, veel groen en bloembakken langs de wandelroutes. Natuurlijk komt de schoonheid van de openbare ruimte pas goed tot uiting als die ook letterlijk schoon is. Zonder overlast van meeuwen, zonder rondzwervende lege patatzakjes, sigarettenpeuken en kauwgom op het plaveisel. Dus stropen we als gemeente de mouwen op.
We zorgen dat er regelmatig wordt schoongemaakt, dat je in de winkelstraten niet meer struikelt over de fietsen en reclameborden en dat er meer openbare toiletten komen. Met duidelijke regels voor de buitenreclame en subsidie om historische gevels in hun oude glorie te herstellen, werken we aan een stad die het historische karakter van de binnenstad in al zijn glorie laat zien. Op de volgende pagina’s laten we u zien wat we er nog meer aan doen om deze ambities waar te maken.
Zichtbare resultaten 1 Openbare ruimte Resultaat: Betere kwaliteit van de openbare ruimte door: • vaststelling van het beleidskader en het handboek openbare ruimte; • zichtbare verandering van de openbare ruimte door toepassing van het beleidskader en het handboek. Inspanning: Besluitvorming beleidskader en handboek openbare ruimte en toepassen van het handboek door een opschoonactie. Partners: Horeca Nederland, Platform Gehandicapten Leiden, BV Leiden, Centrummanagement, Universiteit Leiden, Leiden Marketing, Bomenbond, Stadslab, Vecovab, Vereniging Oud Leiden 3 Schoon, Heel en Veilig Resultaat: Uitvoering Schoon, Heel en Veilig in de binnenstad. Inspanning: Besluitvorming uitvoeringsplan Schoon, Heel en Veilig, met extra aandacht voor: • aanpak meeuwenoverlast; • zwerfvuil, graffiti e.d. Partners: Horeca Nederland, Centrummanagement, Brandweer 5 Afval Resultaat: Schone binnenstad door betere aanbieding van afval van particulieren en bedrijven. Inspanning: Opstellen en uitvoeren plan van aanpak voor het verbeteren van het aanbieden van afval door particulieren en ondernemers: • inventarisatie en registratie van afvalcontracten ondernemers; • bekijken mogelijkheden inpandige opslag van afval; • effectieve handhaving. Partners: SLS Wonen, Horeca Nederland, Centrummanagement, BV Leiden 6 Handhaving Resultaat: Betere kwaliteit van de openbare ruimte
6 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
3 Schoon, Heel en Veilig
van de binnenstad door handhaving op fietswrakken, foutgeparkeerde fietsen, stoepborden en uitstallingen. Inspanning: Voortzetten van de handhavingsactie 2010 in het winkelgebied (foutgeparkeerde fietsen, stoepborden en uitstallingen) en de uitvoering van het Handhavingsprogramma 2011 (verwijderen fietswrakken). Partners: Horeca Nederland, Platform gehandicapten Leiden, Centrummanagement 7 Kaiserstraat en Rapenburg Resultaat: Verbetering van de kwaliteit inrichting openbare ruimte van de Kaiserstraat en het Rapenburg. Inspanning: Herinrichting Kaiserstraat en Rapenburg west. Partners: Horeca Nederland, Vereniging Oud Leiden, Bomenbond wijkverenigingen Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 7
8 Volmolengracht Resultaat: Verbetering van de kwaliteit inrichting openbare ruimte van de Volmolengracht. Inspanning: Herinrichting Volmolengracht. Partners: Horeca Nederland, Vereniging Oud Leiden, Bomenbond, wijkverenigingen 9 Rijnsburgersingel Resultaat: Verbetering van de kwaliteit inrichting openbare ruimte van de Rijnsburgersingel. Inspanning: Herinrichting Rijnsburgersingel. Partners: Horeca Nederland, Vereniging Oud Leiden, Bomenbond, wijkverenigingen 10 Breestraat Resultaat: Mooiere uitstraling van de Breestraat. Inspanning: Op voorstel van de ondernemers worden verbeteringen aangebracht in de openbare ruimte in de Breestraat. De uitstraling van de Breestraat wordt verbeterd in afwachting van de definitieve herinrichting over een aantal jaar. Partners: Ondernemers Breestraat, Horeca Nederland, Bomenbond
11 Beestenmarkt en Turfmarkt Resultaat: Betere uitstraling van de Beestenmarkt en Turfmarkt. Inspanning: Verdere herinrichting van de Beestenmarkt en Turfmarkt, waaronder: • plaatsen historische verlichting langs de Turfmarkt; • vervangen van de bomen op de Beestenmarkt; • plaatsen van fontein op de Beestenmarkt; • installeren van een waterput en elektra voor evenementen op de Beestenmarkt. Partners: Platform Gehandicapten Leiden, Horeca Nederland 31 Beestenmarkt Resultaat: Betere beleving Beestenmarkt. Inspanning: Betere beleving van de Beestenmarkt door: • plaatsen van een kerstboom op de Beestenmarkt • uitvoeren Beleidsregel tegemoetkoming terrassen Beestenmarkt. Partners: Ondernemers Beestenmarkt, Centrummanagement
12 Stationsgebied Resultaat: Verbetering onderhoud stationsgebied. Inspanning: Beheer en onderhoud Stationsplein / Stationsweg: • integrale aanpak van beheer en onderhoud zorgt voor betere kwaliteit van de openbare ruimte; • convenant sluiten met NS om beheer van inspanningen in het stationsgebied af te spreken. Partners: Horeca Nederland, NS Poort, Vecovab 13 Openbaar toilet Resultaat: Openbaar toilet in de binnenstad. Inspanning: Verbeterde voorzieningen voor bezoekers van de binnenstad door het plaatsen van openbaar toilet. Partner: Horeca Nederland
14 Bloemen Resultaat: Het hele jaar bloemen in de binnenstad. Inspanning: Het hele jaar door plaatsen en verzorgen van bloembakken en hanging baskets op verschillende locaties in de binnenstad. Partners: Horeca Nederland, Bomenbond 15 Groen in de binnenstad Resultaat: Pilot groene gevel/vergroenen nutsvoorzieningen Inspanning: Pilot groene gevels/vergroenen nutsvoorzieningen. Groen en duurzaamheid in de stad. Bij deze pilot wordt bekeken of voorbeelden van andere steden in Leiden kunnen worden toegepast. Partner: Bomenbond
12 Stationsgebied
8 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
14 Bloemen
35 Hortus Botanicus Resultaat: Uitbreiding Hortus Botanicus richting Sterrewacht. Inspanning: Aansluiting Hortus Botanicus-terrein op de directe omgeving Sterrewacht. Partners: Universiteit Leiden, Bomenbond
Niet zichtbare resultaten 2 Reclame Resultaat: Besluitvorming kadernota Reclame in de openbare ruimte. Inspanning: Besluitvorming en uitvoeren van kadernota Reclame in de openbare ruimte. In deze kadernota staan richtlijnen over het gebruik van reclame in de openbare ruimte. Partners: Horeca Nederland, Centrummanagement, Vecovab 4 Ondergrondse afvalcontainers Resultaat: Pilot ondergrondse afvalcontainer op één locatie in de binnenstad. Inspanning: De pilot is in 2010 opgestart. De verwachting is dat uiterlijk in maart 2011 een ondergrondse container zal worden geplaatst. Partners: Horeca Nederland, Centrummanagement
Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 9
Proeftuin Donkersteeg In 2011 ligt de focus op het verfraaien van de openbare ruimte en het aanzicht van winkelpanden. Voorbeeld hiervan is het omtoveren van de Donkersteeg (tussen Haarlemmerstraat en Hoogstraat) tot proeftuin. Op initiatief van de ondernemers van de Donkersteeg wordt de steeg het voorbeeld voor hoe de winkelstraten er in de toekomst uit komen te zien. Welke keuzes worden gemaakt op het gebied van openbare ruimte, eenheid in reclame-uitingen en gevelverbeteringen gaan ondernemers en gemeente samen bedenken. Ondernemer Edward van Reenen, van de herenmodewinkel Setpoint is één van partners die meedenken over een mooiere binnenstad. Van Reenen over de proeftuin Donkersteeg: “Het was burgemeester Henri Lenferink nota bene zelf die de Donkersteeg voorstelde om als voorbeeld te dienen hoe winkelstraten er in
de toekomst uit kunnen komen te zien. Een slimme voorzet want deze steeg is oud, er is veel te verbeteren, het is overzichtelijk als proeftuinproject en we kunnen snel handelen of dingen wijzigen als een experiment niet lukt.” “Alles gaat op de schop, dus ook de gevelreclame en de gevels zelf. Daarvoor is het noodzakelijk dat we intensief samenwerken met de eigenaren van de panden en de winkeliers. We willen wel buitenreclame, maar dat moet veel uniformer, met uitingen in vaste formaten en geen lelijke borden meer buiten. Ook de bestrating pakken we aan, de verlichting wordt aangepast in de stijl van de steeg, en zelfs de oerlelijke prullenbakken gaan eruit en worden vervangen. Als het project klaar is hopen we dat we andere winkeldelen in het oude centrum ook kunnen aanpakken. Op die manier wordt Leiden een weer een stuk aantrekkelijker.”
Gebouwde ruimte
• Meer en betere winkels en horeca • Betere kwaliteit van de gebouwde ruimte
Leiden en haar vele gezichten Elk stadsdeel van Leiden heeft zijn eigen karakter. Dat karakter wil de gemeente bewaren en benadrukken. Zo ademt de Pieterswijk een andere sfeer dan het cultuurkwartier rond de Oude Vest en de Oude Singel. De Breestraat moet haar karakter van winkelstraat terugkrijgen, terwijl de Haarlemmerstraat en de nieuwe Aalmarkt het vooral moeten hebben van de leuke winkels voor een breed publiek. Het historische karakter van de winkelstraten willen we versterken. Winkelen in Leiden wordt een unieke belevenis. Elke wijk krijgt straks de horeca die bij zijn karakter past. Luxe restaurants in de markante straatjes rondom de Pieterskerk, snelle ‘grab and go’ snacks bij het station. En natuurlijk her en der terrassen om ook op een zwoele zomeravond van de sfeervolle binnenstad te kunnen genieten. De materialen die voor het restaureren van gevels en inrichten van straten gebruikt worden, onderstrepen het karakter van de wijk. Op de volgende pagina’s laten we zien wat we eraan doen om deze ambities waar te maken.
19 Donkersteeg
10 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 11
Zichtbare resultaten 17 Winkelpuien Resultaat: Gevelaanpak puien Inspanning: Actieve toepassing van de Subsidie regeling Historisch Stadsbeeld en Modellenboek Gevelreclame door eigenaren/ondernemers over te halen hun gevel mooier te maken. Dit wordt gedaan door:
• onderzoek doen en visualisaties per gevel laten maken; • subsidiebudget in te stellen voor tegemoetkoming in de kosten van gevelrenovatie. Deze inspanning wordt gericht ingezet in het gebied Entree van de Stad, Haarlemmerstraat, Breestraat en Donkersteeg. Partners: Eigenaren/ondernemers, Centrummanagement, BV Leiden 18 Reclame winkelstraten Resultaat: Gevelaanpak reclame Inspanning: Actieve handhaving door uitbreiding aanpak van illegale reclame aan de gevel, volgens Modellenboek Gevelreclame en verleende bouwvergunning. Deze inspanning wordt al uitgevoerd in de Steenstraat en wordt nu doorgezet in het gebied Entree van de Stad, Haarlemmerstraat, Breestraat en Donkersteeg. Partners: Eigenaren/ondernemers, Centrum management, BV Leiden 19 Donkersteeg Resultaat: Plan van aanpak en uitvoering proeftuin Donkersteeg. Inspanning: Verbetering van de openbare- en gebouwde ruimte in de Donkersteeg. De Donkersteeg staat straks model voor de winkelstraten in de binnenstad op het gebied van openbare ruimte, reclame-uitingen, historische gevels en Wonen boven Winkels. Partners: Bewoners/ondernemers Donkersteeg, Centrummanagement
17 Winkelpuien
12 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
20 Doelenpoort en Gijselaarsbank Resultaat: Restauratie van Doelenpoort en Gijselaarsbank. Inspanning: Verbeteren beeldkwaliteit historisch stadbeeld door restauratie van Doelenpoort en Gijselaarsbank. Partners: Erfgoedkoepel, BV Leiden
22 Hotel Rapenburg Resultaat: Hotel op Rapenburg 48/Pieterskerkhof 4a. Inspanning: Verkoop gemeentelijk vastgoed: • voorkomen van leegstand; • goede herbestemming; • goed onderhoud van beeldkwaliteit.
23 Haven
24 Noordeinde Resultaat: Hotel op Noordeinde 1-3. Inspanning: Verkoop gemeentelijk vastgoed: • voorkomen van leegstand; • goede herbestemming; • goed onderhoud van beeldkwaliteit. 23 Horeca Haven Resultaat: Vestiging van horeca aan Haven 1-7. Inspanning: Verkoop gemeentelijk vastgoed: • voorkomen van leegstand; • goede herbestemming; • goed onderhoud van beeldkwaliteit. 25 Rijnlandblok Resultaat: Breestraat 46-48 ‘Rijnlandblok’. Inspanning: Verkoop gemeentelijk vastgoed: • voorkomen van leegstand; • goede herbestemming; • goed onderhoud van beeldkwaliteit 29 Wonen boven Winkels Resultaat: Drie pilots Wonen boven Winkels. Inspanning: Instellen stimuleringsfonds voor pilots Wonen boven Winkels. SLS Wonen ondersteunt bij het maken van beleid en denkt mee over de rol van de gemeente en marktpartijen. De pilots worden uitgevoerd in de Haarlemmerstraat, Breestraat en Van der Werfstraat. Partners: Centrummanagement, SLS Wonen, Ondernemersorganisatie, BV Leiden: commissie detailhandel
34 en 36 Sterrewacht Resultaat: Restauratie Sterrewacht en aanpassen van het bezoekerscentrum. Inspanning: Interne renovatie van de Sterrewacht. Daarnaast wordt het bezoekerscentrum bereikbaar gemaakt vanuit de Hortus Botanicus. Partner: Universiteit Leiden 37 Tropische kas Resultaat: Restauratie tropische kas. Inspanning: Restauratie van de tropische kas van de Hortus Botanicus. Partner: Universiteit Leiden Niet zichtbare resultaten 16 Betere kwaliteit Reclame Resultaat: Gevelaanpak reclame. Inspanning: Onderzoek naar mogelijke kwaliteitsverbeteringen van gevelreclame in overleg met de ondernemers. Aandachtspunt zijn de vlaggen en banieren in relatie tot zichtbaarheid en kwaliteit van gevels in het historisch stadsbeeld. Partners: Centrummanagement, Vecovab, BV Leiden, ondernemersorganisaties. Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 13
21 NV Stadsherstel Resultaat: Ontwikkeling van NV Stadsherstel. Inspanning: Met het kaderbesluit voor oprichting van een NV Stadsherstel gaat dit project over van initiatief naar ontwerp en uitvoering. Op basis van het kaderbesluit Stadsherstel worden de deelname, inbreng, zeggenschap en de werkwijze beschreven en vastgelegd. Partners: SLS Wonen, Vecovab, Universiteit Leiden, Erfgoedkoepel, BV Leiden 26 Bestemmingsplan binnenstad Resultaat: Aanpassen of actualisatie bestemmingsplan Binnenstad 1. Inspanning: Aanpassen of actualisatie bestemmingsplan Binnenstad 1 (een deel van het beschermd stadsgezicht binnen de singels). Partner: Milieudienst West-Holland
27 Detailhandel Resultaat: Behoud, verbetering en stimulering van detailhandel in de binnenstad. Inspanning: Besluitvorming beleidskader en uitvoeringsplan. De detailhandel in de binnenstad staat onder druk. Het kader en het plan zijn erop gericht om detailhandel in de binnenstad te behouden en verder te versterken en te stimuleren. Partners: Stadslab, Horeca Nederland, Centrummanagement, Vecovab, BV Leiden: commissie detailhandel, Kamer van Koophandel, Ondernemersorganisaties 28 Richtlijn horeca Resultaat: Richtlijn horeca binnenstad. Inspanning: Totstandkoming richtlijn horeca Binnenstad. Partners: Horeca Nederland, Centrummanagement
30 Bed en Breakfasts Resultaat: Toename van capaciteit en betere kwaliteit van de Bed & Breakfasts in de binnenstad. Inspanning: Opstellen stimulerend en regulerend beleid voor Bed & Breakfasts. Partners: Centrummanagement, Leiden Marketing, Hoteloverleg Leiden
71 Vastgoed Entree van de Stad
71 Vastgoed Entree van de Stad Resultaat: Haalbaarheidsonderzoek naar het aantrekkelijker maken van vastgoed in Entree van de Stad. Inspanning: Kwaliteitsverbetering van Entree van de Stad door een combinatie van eigendomverandering, functiewijziging en investering in kwaliteitverbetering van het vastgoed in het gebied. Partners: Vastgoedeigenaren in gebied Entree van de Stad, ondernemersvereniging, Vecovab
28 Richtlijn horeca
14 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 15
Bereikbaarheid en parkeren
• Betere bereikbaarheid • Meer en betere parkeermogelijkheden
Vele wegen leiden naar Leiden Hoe houden we Leiden goed bereikbaar, zonder dat het autoverkeer een te zwaar stempel drukt op de stad? De gemeente wil auto’s leiden naar parkeerplaatsen aan de randen van de binnenstad, zoals de Kaasmarkt, Lammermarkt en Garenmarkt. Van daar gaan de bezoekers te voet langs aantrekkelijke wandelroutes naar de winkels, horeca en andere bestemmingen in de binnenstad. De RijnGouwelijn verbindt het Leiden Centraal en station Lammenschans. In 2011 wordt een tracékeuze gemaakt. Hierin staat op welke plaatsen de haltes komen en waar de bezoekers van de binnenstad kunnen uitstappen. Fietsers kunnen hun fiets kwijt in bewaakte fietsenstallingen en fietsenkelders. Het water van singels en grachten wordt nog beter benut om bezoekers de prachtige, historische stad te tonen. Op de volgende pagina’s laten we zien wat we eraan doen om deze ambities waar te maken.
Zichtbare resultaten
Niet zichtbare resultaten
57 Medegebruik private garages Resultaat: Evaluatie medegebruik private parkeergarage. Inspanning: In 2010 is het medegebruik van private parkeergarages aan de rand van de binnenstad voor bezoekers op piekmomenten mogelijk geworden. Het gaat hier om de parkeergarages: • LUMC aan de Albinusdreef; • Universiteit aan de Maliebaan; • De Raad aan de Anthony Fokkerweg. • In 2011 wordt een evaluatie van het medegebruik van de parkeergarages gehouden. Partners: Eigenaren parkeergarages, Kamer van koophandel, Centrummanagement, Leiden Marketing, Vecovab
55 RijnGouwelijn Resultaat: Er worden drie inspanningen uitgevoerd om tot een tracékeuze voor de RijnGouwelijn te komen, namelijk: • het opstellen van een milieueffectenrapportage; • toetsing of de inpassing van de RijnGouwelijn binnen de visie van het programma Binnenstad valt; • afwegingskader tracékeuze. Dit houdt in dat drie tracés voor de RijnGouwelijn worden bestudeerd, namelijk: 1. Langegracht-Hooigracht, 2. Breestraat en 3. via bestaand spoor. Inspanning: De gemeenteraad heeft besloten op advies van commissie Staal dat niet meewerken bestuurlijk niet wenselijk, noodzakelijk en juridisch haalbaar is. De gemeente Leiden werkt mee aan het realiseren van het hoogwaardigopenbaarvervoersconcept van de RijnGouwelijn. In het kader van het bestemmingsplan wordt een milieueffectrapportage gemaakt. In deze milieueffectrapportage worden de drie tracés bekeken.
60 Extra fietsparkeerplaatsen Resultaat: Extra fietsparkeerplaatsen binnenstad. Inspanning: Het plaatsen van extra fietsstal rekken in de binnenstad. Partners: Centrummanagement Leiden, BV Leiden
60 Extra fietsparkeerplaatsen
56 Verkeerscirculatie
16 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 17
56 Verkeerscirculatie Resultaat: Goede verkeerscirculatie binnenstad, beeld verkeerscirculatie 2020. Inspanning: Op basis van de kadernota bereikbaarheid wordt voor de binnenstad een verkeerscirculatieplan voor verschillende vervoerstypen gemaakt. Dit plan houdt rekening met verschillende invalshoeken, zoals: • leefbaarheid; • economie; • verkeersdoorstroming. Partners: Kamer van Koophandel, Centrummanagement, Leiden Marketing, Vecovab, BV Leiden 58 Parkeernormen Resultaat: Nota parkeernormen. Inspanning: Bij het besluit over de kadernota bereikbaarheid heeft de gemeenteraad kaders gesteld voor Leidse parkeernormen. Deze kaders worden in 2011 verder uitgewerkt en na inspraak vastgesteld. Partner: BV Leiden
59 Fietsenstallen Resultaat: ‘Masterplan fietsen stallen’ in stationsgebied en binnenstad, zowel in de gebouwde voorzieningen als in de openbare ruimte. Inspanning: Onderzoek doen naar het huidige fietsbeleid en uitvoeren van oplossingen voor het fietsparkeren in het stationsgebied en de binnenstad: • beheer- en exploitatieplan voor fietsenstallingen opstellen; • samen met partners een realistische visie op de stallingproblemen rond het centraal station opstellen; • onderzoek doen naar de mogelijkheden voor het gebruik van particuliere fietsenkelders; • fietsenbergingsmogelijkheid opnieuw in de bouwvergunning opnemen; • extra fietsrekken in de binnenstad plaatsen; • inpandige stalling van 1000 fietsparkeerplekken realiseren in het Aalmarktproject; • aanpakken van weesfietsen en fietswrakken. Partners: Centrummanagement Leiden, Stichting Platform Gehandicapten Leiden, BV Leiden 61 Bewegwijzering Resultaat: Notitie en uitvoeringsprogramma bewegwijzering voor bezoekers van de binnenstad. Inspanning: Notitie een uitvoeringsprogramma maken over bewegwijzering. Hierin moet komen: • onderzoek en plan van aanpak verwijzing naar winkels in de Pieterswijk en Hogewoerd; • onderzoek en plan van aanpak door ANWB over het plaatsen van bruine borden/verwijsborden. • bewegwijzering op het water met aansluiting op het ‘sloepenknooppuntennetwerk’ • stageplek voor uitwerking van bewegwijzering voor toeristen in de binnenstad. Partners: Centrummanagement, Horeca Nederland, Leiden Marketing, BV Leiden, commissie detailhandel, Ondernemersorganisaties
61 Bewegwijzering
18 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
Cultuur, evenementen en beter aanbod van cultuur en evenementen en promotie • • Meer Meer en betere promotie
De verleiding van Leiden Het culturele leven bloeit in Leiden. Logisch, want de stad heeft de oudste universiteit van Nederland en een aantal topmusea van internationale allure. De musea gaan een grotere rol spelen door uitbreiding van hun culturele uitingen. De gemeente wil het aanbod van cultuur en evenementen verder vergroten. Bijvoorbeeld door stimulering van het Leids Filmfestival, de Sleutelfestivals en andere Leidse evenementen. 2011 is ook het Jaar van het Monument, het jubileumfeest van 3 Oktober en Serious Request. Er is dus ook in 2011 weer veel in Leiden te ontdekken.
Geen bezoeker mag Leiden in 2011 missen. De portal www.leiden.nl nodigt nationale en internationale gasten uit eens op bezoek te komen. Ook via het Landelijk Uitburo zetten we Leiden op de kaart. Verder werken we hard aan de ontwikkeling van het Visitor Centre als centraal bezoekerscentrum in Leiden. Op de volgende pagina’s vindt u wat er wordt gedaan om deze ambities waar te maken.
Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 19
Zichtbare resultaten 39 Museum en School Resultaat: Vergroten van het herhaalbezoek van deelnemers aan Museum en School. Inspanning: Stimuleren dat leerlingen die vanwege Museum en School een bezoek aan een Leids museum brengen later met familie nog eens terugkomen. Hierdoor worden musea en de binnenstad vaker bezocht. Partners: Museumgroep Leiden, alle Leidse Musea en (eventueel) Leidse ondernemers 40 Musea Resultaat: Het versterken van de rol van musea als podium voor alle culturele uitingen in de stad. Inspanning: De Leidse musea zijn de belangrijke attracties voor de binnenstad. Deze kracht moet verder worden ontwikkeld door musea te verbinden met andere culturele uitingen, zoals ‘muziek in het museum’ en filmvoorstellingen tijdens het Leids Filmfestival. Hierdoor krijgen minder bekende cultuuruitingen via de Leidse musea meer aandacht. Partner: BplusC
51 Bezoekerscentrum
42 Leids Film Festival Resultaat: Doorontwikkeling Leids Filmfestival Inspanning: Het Leids Filmfestival wil zich doorontwikkelen en richten op het aantrekken van meer bezoekers en internationale uitstraling. Partners: Leids Filmfestival, Leiden Marketing, Museumgroep Leiden, Cultuurmakelaar 43 Culturele promotie Resultaat: Versterken culturele promotie met Leiden, 50 jaar monumentenstad Inspanning: Viering Leiden, 50 jaar monumentenstad, met diverse activiteiten gedurende het jaar, zoals • publicatie over 50 jaar monumentenzorg in Leiden. • historische kleuren op Leidse gevels met een kleurenwaaier. • Open Monumentendagen. • aandacht voor 400 jaar stadsuitbreiding. • aanwijzing van de Zuidelijke Schil tot rijksbeschermd stadsgezicht. • aandacht voor de reconstructie van historische winkelpuien. • nieuwe monumenten. • Een digitale en flexibele agenda wordt op www.
erfgoedleiden.nl geplaatst. Partners kunnen zich aanmelden met eigen activiteiten. Partners: Erfgoedkoepel, Historische Vereniging Oud Leiden, Stichting Industrieel Erfgoed Leiden, stichting Open Monumentendagen, Werkgroep 400 jaar stadsuitbreiding, buurtverenigingen, Universiteit Leiden, SLS Wonen, Leiden Marketing, Stadslab 44 Tentoonstelling Lucas van Leyden Resultaat: Lucas van Leyden in Leiden. Inspanning: Tentoonstelling over Lucas van Leyden in het Archeologisch Centrum (in het voormalige Weeshuis aan de Hooglandse Kerkgracht). Partners: Erfgoedkoepel, De Lakenhal
47 Promotie
45 Muurschildering Resultaat: Muurschilderingen Cultuursteeg. Inspanning: Realiseren van bijzondere muurschilderingen. In het voorjaar van 2011 wordt begonnen aan een muurschilder op de muur van het Rijnlandblok in de Cultuursteeg. 47 Promotie evenementen Resultaat: Promotie evenementen in Leiden. Inspanning: Stimuleren van de gezamenlijke promotie van de afzonderlijke evenementen met als doel het vergroten van de totale promotiekracht en de promotie van Leiden. Partners: Aangesloten stadspartners bij Leiden Marketing 48 Sleutelfestivals Resultaat: Sleutelfestivals Inspanning: Doorontwikkeling Sleutelfestivals (Kennis- en Cultuurfestival). Partners: Aangesloten stadspartners bij Leiden Marketing
20 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
49 Serious Request Resultaat: Serious Request 2011 (Glazen Huis). Inspanning: Voorbereiding op Serious Request 2011 op de Beestenmarkt. Daarnaast worden programma’s ontwikkeld om bezoekers tijdens Serious Request langer in de binnenstad te laten verblijven. Partners: Aangesloten stadspartners bij Leiden Marketing
50 Promotie Resultaat: Effectieve promotie van Leiden. Inspanning: Ontwikkeling en uitvoering van effectieve promotie van Leiden gebaseerd op de kernwaarden cultuurhistorie en kennisstad. Inzet hierbij is een vernieuwde website www.leiden.nl en mobiele informatievoorziening. Partners: Aangesloten stadspartners bij Leiden Marketing Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 21
51 Bezoekerscentrum Resultaat: Visitor Centre Leiden-Plus Inspanning: Doorontwikkeling van het Visitor Centre Leiden als centraal bezoekerscentrum. Hiervoor wordt een onderzoek gedaan naar de haalbaarheid Expat Centre en de uitbreiding dienstverlening. Partners: Aangesloten stadspartners bij Leiden Marketing 52 Congressen Resultaat: Toename congressen in Leiden. Inspanning: In 2010 is de Stichting Leiden Congresstad opgegaan in Leiden Marketing. In 2011 wordt er ingezet op: • doorontwikkeling van de congresorganisatie; • bundeling krachten voor uitbreiding van meerdaagse congressen; • uitbreiding van het aantal zakelijke evenementen. Partners: Aangesloten stadspartners bij Leiden Marketing
53 Uitbureau Resultaat: Leiden verbonden met landelijke Uitbureau. Inspanning: Doorgaan met deelname aan landelijk Uitbureau. Daarnaast wordt er geëvalueerd over de effecten en belang voor Leiden om bij het landelijk Uitburo aangesloten te zijn. Partners: Aangesloten stadspartners bij Leiden Marketing 54 Watertoerisme Resultaat: Betere gastvrijheid om watertoerisme aantrekkelijker te maken. Inspanning: In 2010 is onderzoek gedaan voor betere ontvangst en informatieverstrekking aan bezoekers van de binnenstad. In 2011 wordt gestart met de uitvoering van promotieprojecten, zoals ‘bewegwijzering’ en aanpassing technische voorzieningen voor de pleziervaart. Partners: Leiden Marketing, BV Leiden, Hollandse Plassen
73 De Waag Resultaat: Restauratie van de Waag. Inspanning: Restauratie van de Waag aan de Aalmarkt: • herstel en vervanging van de loden dakbedekking; • diverse kleinere restauraties aan het casco; • herstel, restauratie of vervanging van de reliëfs in de gevel.
22 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
75 Jubileumfeest 3 Oktober Resultaat: Jubileumfeest 3 Oktober. Inspanning: De viering 125-jarig bestaan van de 3 October Vereeniging met een dag extra feest in de stad. Niet zichtbare resultaten
72 Stads- en hofjeswandeling. Resultaat: Elke dag een stads- en hofjeswandeling. Inspanning: Gilde Leiden biedt vanaf 1 april tot 1 november dagelijks een stads- en hofjeswandeling aan bezoekers vanaf het Visitor Centre Leiden. Partner: Leiden Marketing, Gilde Leiden
54 Watertoerisme
bijdrage leveren aan de verbetering van de identiteit van Leiden of meer bezoekers naar het evenement en de binnenstad halen.
74 Sterkere evenementen Resultaat: Evenementenbijdrage aan versterking identiteit van Leiden en/of toename van bezoekers. Inspanning: Investeringen in die evenementen die een
32 Muziekcentrum De Nobel Resultaat: Aanbesteding Muziekcentrum De Nobel. Inspanning: Ontwikkeling van de locatie tot muziek centrum. In 2011 wordt een uitvoeringsbesluit door de gemeenteraad vastgesteld. Dit besluit is ondermeer gebaseerd op een ondernemingsplan en een overeenkomst met de exploitant. Daarnaast wordt het bouwplan en een nieuw bestemmingsplan opgesteld. In de zomer van 2011 wordt Muziekcentrum De Nobel aanbesteed. Partners: Klankbordgroep omwonenden, LVC, BV Leiden
41 Leidse Ontdekkingen Resultaat: Plan van aanpak voor visualisatie Leidse Ontdekkingen in de openbare ruimte. Inspanning: Verkenning van verschillende mogelijkheden om de Leidse Ontdekkingen (successen van onderzoek in Leiden, zoals stier Herman en het vaccin Quinvaxem) in de openbare ruimte zichtbaar te maken. Ook worden verschillende routes tussen Naturalis, Bio Science Park en de binnenstad bekeken. Partners: Stadslab Leiden, Leidse musea, Leiden Marketing, BV Leiden 46 Evenementenbeleid Resultaat: Evaluatie evenementenbeleid. Inspanning: Evaluatie van het gemeentelijke evenementenbeleid. Bij de evaluatie wordt gekeken naar: • kwaliteit van de evenementen; • bijdrage aan de stadspromotie; • relatie van de evenementenlocaties en ontwikkelingslocaties. Partners: Leiden Marketing, aangesloten Stadspartners, Horeca Nederland, evenementorganisatoren, Milieudienst West-Holland
33 De Lakenhal Resultaat: Restauratie en nieuwbouw Lakenhal. Inspanning: Eind 2009 heeft de gemeenteraad een voorbereidingskrediet beschikbaar gesteld voor de renovatie en nieuwbouw van De Lakenhal. In 2011 wordt door de gemeenteraad een kaderbesluit over de renovatie genomen. Na het kaderbesluit start de ontwerpfase. Partners: De Lakenhal, BV Leiden 38 Cultuurnota Resultaat: Nieuwe cultuurnota. Inspanning: Opstellen en vaststellen voor inspraak van nieuwe cultuurnota. Doel van de nota is om samen met de culturele organisaties in de stad de activiteiten nog meer te richten op Stad van Ontdekkingen. Partners: Leidse culturele organisaties
Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 23
Ontwikkellocaties 63 Parkeergarage Morspoortterrein Resultaat: Een bovengrondse parkeergarage op het Morspoortterrein. Inspanning: Realiseren van een bovengrondse parkeergarage op het Morspoortterrein. Hierdoor zijn er straks 300 extra parkeerplaatsen. Partners: Kamer van Koophandel, Centrummanagement, Vecovab, BV Leiden 65 Stationsgebied Resultaat: Leiden Centraal Project Inspanning: Leiden Centraal Project met daarin specifiek voor de binnenstad: • herinrichting Stationsweg; • hoek Stationsweg: tijdelijke invulling retail, wonen, werken • hotel op het Stationsplein. Daarbij aandacht voor het voor gehandicapten: • toegankelijk maken van trottoirs; • looproute vanaf Centraal Station - LUMC via de Walenkamptunnel • looproutes vanaf Centraal Station naar musea en winkelgebieden Partners: Platform Gehandicapten, Bomenbond
63 Parkeergarage Morspoortterrein
24 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
68 Garenmarkt
Niet zichtbare resultaten 62 Aalmarkt Resultaat: Beeldkwaliteitplan en bestemmingplan Aalmarktproject. Inspanning: In 2011 richt dit project zich op de ontwikkeling van het Waagblok en het Stadsgehoorzaalblok (retail en fashion). Op basis van beeldkwaliteitsplan en bestemingsplan worden de bouwplannen hiervoor uitgewerkt. Daarnaast wordt een inpandige stalling voor 1000 fietsparkeerplekken gemaakt. Partners: BV Leiden, Kamer van Koophandel, Centrummanagement, Vereniging Oud Leiden, Vecovab 64 Stationsgebied Resultaat: Stedenbouwkundig plan voor het stationsgebied Stadszijde (inclusief Morspoortlocatie en Stationsweg). Inspanning: Voorbereiden kaderbesluit op basis van de vastgestelde nota van uitgangspunten. Het kaderbesluit, bestemmingsplan en beeldkwaliteitsplan moeten worden vastgesteld. Dit is de doorstart voor het Leiden Centraal Project. Het doel is om marktpartijen
te laten investeren in ontwikkeling die zorgt voor een kwaliteitsvergroting van het gehele gebied. Als eerste start de ontwikkeling van het Rijnsburgerblok. Partners: Vereniging Oud Leiden, Kamer van Koophandel, Leiden Marketing, Centrummanagement Leiden, Vecovab, BV Leiden, Bomenbond 66 Ontwikkeling Meelfabriek Resultaat: Begeleiding van de Meelfabriek als een projectontwikkellocatie. Inspanning: Begeleiden van de ontwikkelaar (Meelfabriek CV) bij het uitvoeren van de plannen. Naast de Meelfabriek ontwikkelt Portaal het Lakenplein. Het plan van Portaal voor het Lakenplein sluit aan op de plannen voor de Meelfabriek, De gemeente begeleid Portaal bij de bestemmingsplanprocedure. Partners: BV Leiden, Portaal 67 Ontwikkeling groene singelrand Resultaat: Masterplan Groene Singelrand met uitvoeringsprogramma. Inspanning: Visie en uitvoeringsprogramma voor het verbinden van de singels en het verbeteren van
de kwaliteit van de inrichting. Doel is de singelrand als attractieve wandel-, vaar- en recreatieroute te benutten. • aanleg vijver en fontein in het Plantsoen; • weghalen van de dam bij de EON om een geheel open singelroute te maken voor pleziervaart, waterdieren, schaatsers, zwemmers; • verbeteren doorvaarbaarheid van de singel bij de Meelfabriek om een geheel open singelroute te maken; • implementeren groene museumroute Naturalis (biodiversiteit)- tunnel Plesmanlaan-Volkenkunde Partners: Vereniging Plantsoen, Portaal, Meelfabriek LEI, EON, Hoogheemraadschap Nieuwe Energie, BV Leiden, Bomenbond 68 Garenmarkt Resultaat: Aanbesteding ontwikkeling Garenmarkt. Inspanning: Via een Europese aanbesteding wordt een geschikte marktpartij geselecteerd. Deze partij gaat de Garenmarkt ontwikkelen tot een mooi (evenementen)plein met zowel bovengronds parkeren (maaiveld parkeren) en een ondergrondse parkeergarage (400 plekken). Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 25
Programma Binnenstad
Partners: Vereniging Oud Leiden, Kamer van Koophandel, Leiden Marketing, Centrummanagement Leiden, Vecovab, BV Leiden, Milieudienst West-Holland 69 Kaasmarkt Resultaat: Aanbesteding ontwikkeling Kaasmarkt. Inspanning: Via een Europese aanbesteding wordt een geschikte marktpartij geselecteerd. Deze partij gaat de Kaasmarkt ontwikkelen tot een mooi plein met kleinschalige retail, horeca en woningen met eigen parkeergarage. Partners: Vereniging Pancras-West, Vereniging Oud Leiden, BV Leiden, Milieudienst West-Holland
In de Leidse binnenstad valt veel te ontdekken. Functies als winkelen, uitgaan, cultuur, werken en wonen, komen hier samen. Om de mogelijkheden van het Leidse centrum ook in de toekomst voldoende te benutten, is het Programma Binnenstad opgesteld. Dit programma bestaat uit allerlei activiteiten die de binnenstad van Leiden verbeteren en aantrekkelijker maken om te bezoeken, te werken, te leven en te wonen. Daarmee wil de gemeente drie doelen bereiken: • ervoor zorgen dat er meer bezoekers naar het centrum komen, • dat zij er meer gaan besteden, • en de binnenstad meer gaan waarderen.
70 Lammermarkt Resultaat: Aanbesteding ontwikkeling Lammermarkt. Inspanning: Via een Europese aanbesteding wordt een geschikte marktpartij geselecteerd. Deze partij gaat de Lammermarkt ontwikkelen tot een mooi (evenementen)plein met een ondergrondse parkeergarage (800 plekken). Partners: BV Leiden, Milieudienst West-Holland
Om tot een afgewogen programma te komen, zijn acht ambities en één visie geformuleerd. Samen met de drie doelen vormen zij de leidraad waarlangs de binnenstad verder ontwikkeld wordt. Op achttien ontwikkellocaties gaat de gemeente samen met partners aan de slag.
70 Lammermarkt 26 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
De ambities Om de samenhang tussen de ambities en daarmee tussen projecten, activiteiten en maatregelen inzichtelijk te maken, zijn de 8 ambities samengevoegd tot 4 ambitieclusters: Openbare ruimte • betere inrichting van de openbare ruimte • beter beheer van de openbare ruimte Gebouwde omgeving • meer en betere winkel- en horecavoorzieningen • betere kwaliteit van de gebouwde omgeving Bereikbaarheid en parkeren • betere bereikbaarheid • meer en betere parkeermogelijkheden Cultuur, evenementen en promotie • meer en beter aanbod van culturele activiteiten en evenementen, meer en betere promotie
De visie De visie op de Leidse binnenstad schetst zowel het ideale eindplaatje als de weg ernaar toe. Ook beschrijft de visie de samenwerking tussen betrokken partijen: partners in de stad, aanbieders in de stad (zoals winkeliers, horeca eigenaren en overige ondernemers), ontwikkelaars/beleggers en de gemeente Leiden. Moderne, succesvolle steden ontwikkelen en vernieuwen zich langs twee sporen: behouden en vernieuwen. Enerzijds verbeteren zij de oude ‘historische’ binnenstad, anderzijds voegen zij nieuwe creatieve stadswijken toe. De historische binnenstad van Leiden kent vele kwaliteiten. Die moet worden behouden en versterkt. Daarnaast wil de gemeente kansen bieden aan nieuwe, creatieve bedrijven. Ook de noordoostelijke rand van Leiden biedt kansen aan nieuwe, creatieve bedrijven. De Meelfabriek wordt een complex met veel functies: creatieve bedrijvigheid, onderwijs, wonen, designhotel, kunst & cultuur, sport & wellness, detailhandel, horeca en parkeren. Met Nieuw Leyden krijgt de stad een nieuwe creatieve wijk. De visie in zes hoofdpunten De visie op de ontwikkeling van de binnenstad van Leiden steunt op zes pijlers: 1. Het gebied Haarlemmerstraat – Donkersteeg – Hoogstraat – Aalmarkt vormt het economische hart van de binnenstad. 2. De bereikbaarheid van dit stadshart is goed geregeld via zogenoemde ‘bronpunten’, plekken waarlangs veel mensen de stad binnenstromen. Dat zijn voor Leiden het Centraal Station, de Morspoort en de Garenmarkt en - ter ondersteuning - de Kaasmarkt en de Lammermarkt. Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 27
3. Aantrekkelijke wandelroutes verbinden de bronpunten met het economische hart van de binnenstad. 4. De Beestenmarkt en de Haven zijn aantrekkelijke verblijfsgebieden (horeca) en vormen de scharnierpunten tussen het economische hart, bronpunten (Beestenmarkt) en andere centra, zoals het Meelfabriekcomplex (Haven). 5. De eigen functie en signatuur van verschillende delen van de binnenstad wordt versterkt. Historische/ academische cultuur in de Pieterswijk, stedelijke cultuur in het cultuurkwartier, moderne creatieve cultuur aan de noordoostelijke singelrand en hoge kwaliteit van wonen in diverse gebieden 6. De binnenstad wordt omsloten door alle openbare ruimtes (parken en dergelijke) aan de binnenzijde van de singels met elkaar te verbinden. De uitvoering Het Programma Binnenstand volgt gelijktijdig twee strategieën om de Leidse binnenstad te verbeteren: 1. Jaarlijks worden verschillende projecten, activiteiten en maatregelen uitgevoerd om resultaat te boeken op de 8 ambities (verdeeld in 4 clusters); 2. Op 18 ontwikkellocaties gaat de gemeente samen met commerciële marktpartijen zoals ontwikkelaars en beleggers aan de slag om de gebouwde en openbare ruimte te verbeteren.
28 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
Alle inspanningen die nodig zijn om deze twee strategieën uit te voeren, staan in het uitvoeringsprogramma. Het is een mix van voorbereidende en uitvoerende activiteiten, projecten en maatregelen. Het uitvoeringsprogramma wordt opgesteld in overleg tussen de gemeente en partners in de stad. Samen maken zij afspraken over de prioriteiten en de haalbaarheid van alle inspanningen. Achttien ontwikkellocaties Zoals gezegd gaat de gemeente op achttien locaties daadwerkelijk aan de slag. Dat doet de gemeente niet alleen, maar samen met commerciële marktpartijen zoals ontwikkelaars en beleggers. Ondanks de teruggang in de economie is dat nog steeds een realistisch streven. Het Programma Binnenstad heeft een looptijd tot 2025. Dat is een lange periode, waarin het economische tij beslist weer zal keren. Bovendien zijn er ook nu nog beleggers met voldoende investeringsvermogen. Vanzelfsprekend kunnen de achttien locaties niet allemaal tegelijk worden aangepakt. De volgorde hangt af van verschillende factoren. Welke initiatieven komen er uit de markt? Hoe snel kan de gemeente de acties faciliteren? De ontwikkellocaties zijn: • Aalmarkt • Garenmarkt • Morspoort • Lammermarkt • Kaasmarkt • Stationsgebied (4 onderdelen) • Entree van de Stadgebied • Nuonlocatie • Beestenmarkt • Haven • Hooigracht • Langegracht • Haarlemmerstraat • Breestraat • Groene Singelroute
De resultaten van 2010 In 2010 heeft het Programma Binnenstad net als in 2009 weer concrete resultaten geboekt. In 2010 zijn er meer bloembakken aan bruggen en lantaarnpalen in de stad geplaatst en zijn er meer bomen geplant. Het Stadhuisplein, Kaiserstraat, Rapenburg-West en Steenschuur-Zuid zijn opgeknapt en verfraaid. Daarnaast zijn extra fietsenstallingen in het kernwinkelgebied geplaatst en is de Leidse Loper aantrekkelijker gemaakt door een mobiele website. Ook is in 2010 De Burcht gerestaureerd. Op het gebied van parkeren is medegebruik van parkeergarages van het LUMC en de Universiteit Leiden mogelijk gemaakt. Samenwerking met stadspartners De samenwerking met de stadspartners levert zichtbare resultaten op; de Universiteit Leiden voltooit in 2011 de restauratie van de Sterrewacht en de tropische kas van de Hortus Botanicus. Op initiatief van de ondernemers van de Donkersteeg wordt deze steeg samen met hen omgetoverd tot proeftuin. Procesverantwoording Het uitvoeringsprogramma 2011 houdt nauw verband met dat van 2010. Van alle activiteiten, projecten en maatregelen die in 2010 zijn uitgevoerd, wordt een deel voortgezet in 2011. Waar de prioriteiten
liggen, wordt op verschillende manieren bepaald. De stadspartners geven aan welke inspanningen volgens hen prioriteit moeten krijgen. De programmabegroting legt ook een aantal accenten. Natuurlijk geeft ook het stadsbestuur aan waar het zwaartepunt moet liggen. De lijnafdelingen van de gemeente kiezen op basis van al deze informatie samen met het programmateam welke inspanningen in het uitvoeringsprogramma terecht komen. Op basis van de beschikbare capaciteit is besloten om een aantal inspanningen niet in het uitvoeringsprogramma op te nemen. Inspanningen die bijdragen aan concrete, zichtbare resultaten in de stad krijgen voorrang. Het college van burgemeester en wethouders beslist uiteindelijk op basis van al deze voorbereidingen. Het uitvoeringsprogramma 2011 is een dynamisch uitvoeringsprogramma. Dit houdt in dat door voortschrijdend inzicht, in de loop van het jaar, nieuwe inspanningen opgenomen kunnen worden of kunnen vervallen. Middelen Alle inspanningen die door de gemeente worden uitgevoerd zijn opgenomen in de werkplannen van de lijnafdelingen. In gesprekken tussen afdelingen en programma is per inspanning een inschatting gemaakt van de benodigde capaciteit van alle betrokken afdelingen. De beheersing van deze capaciteit is
Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011 29
alleen een verantwoordelijkheid van de afdeling. Het programma stuurt op het bereiken van het resultaat. Alle inspanningen zijn voorzien van de benodigde financiële middelen. Deze zijn opgenomen in de begroting van de gemeente. Voor enkele inspanningen zijn middelen van het College Uitvoerings Programma (CUP 2008 - 2014) beschikbaar. Daarnaast heeft de gemeenteraad in 2010 voor de komende vier jaar extra middelen ter beschikking gesteld voor diverse inspanningen in het uitvoeringsprogramma. De activiteiten en maatregelen die bedoeld zijn voor een van de 18 ontwikkellocaties zullen de daartoe benodigde middelen moeten identificeren in het PRIL, het Programma Ruimtelijke Investeringen Leiden. Als voor bepaalde inspanningen aanvullende middelen nodig zijn, moet in een ROTIK duidelijk worden hoe deze onzekerheid wordt opgelost. Een ROTIK is een verzameling van cruciale beheersaspecten voor projectmatig werken. De afkorting staat voor Resultaat (en kwaliteit), Organisatie, Tijd, Informatie en Kosten.
30 Uitvoeringsprogramma Binnenstad 2011
Meerjarige investeringen De middelen die beschikbaar zijn gesteld in de programmabegroting 2011 worden in de periode 2011 – 2014 ingezet voor verbetering van de binnenstad. Daarbij wordt gefocust op: • zichtbare veranderingen van de openbare ruimte conform het handboek openbare ruimte • de aanpak van winkelgevels in de binnenstad (uitbreiding van handhaving subsidie en coördinatie) De Breestraat en de Haarlemmerstraat worden in vier delen gedeeld; per jaar wordt een deel aangepakt, waarbij ieder jaar een volgend deel volgt. • de proeftuin Donkersteeg, waarbij op initiatief van de ondernemers deze steeg een voorbeeld wordt voor de toekomstige inrichting van de Haarlemmerstraat en de Breestraat, • culturele promotie. Programmasturing De uitvoering van de gemeentelijke activiteiten, projecten en maatregelen uit het
uitvoeringsprogramma 2011 behoort tot de verantwoordelijkheid van de lijnafdeling. Het programma (de programmamanager en het programmateam) stuurt op de onderlinge samenhang daartussen. Om deze samenhang te waarborgen heeft de concerndirectie besloten dat: • de ambtelijk verantwoordelijke van een inspanning een ROTIK opstelt voor aanvang van de uitvoering; • de programmamanager deze ROTIK goedkeurt op resultaat en kwaliteit.
Leiden
Leiden