Werelden verbinden
Lies Schilder Directeur NVMW Jaarcongres 21-11-2013
Opbouw verhaal
2
De identiteit van de sociaal werker Identiteitsversterking > hoe? Twee soorten leren Van twee soorten naar hybride Sturing van leren: vier manieren Resultaten praktijkonderzoek Conclusies: hoe verbinden we de werelden Opdracht ism Jurja Steenmeijer, lid College van Beroep en voorzitter werkgroep professionele autonomie NVMW Bronnen: Zie literatuurlijst op notitiepagina van laatste dia
Wie is de professional?
Beroepsidentiteit: ‘De persoonlijkheidskenmerken die je opdoet door de verplichtingen op je te nemen van een activiteit die zowel gedisciplineerd is, als sociaal geëngageerd’ M. Davis in ‘Thinking like an Engineer’ 3
Missie sociaal werk The Social Work profession promotes social change, problem solving in human relationships and the empowerment and liberation of people to enhance well-being. Utilising theories of human behaviour and social systems, social work intervenes at the points where people interact with their environments. Principles of human rights and social justice are fundamental for social work (Vele takken, één stam, 2008, p.13). 4
Sociaal werker: drie dimensies in samenhang Instrumenteel: gedisciplineerd – in vak én organisatie Moreel: sociaal geëngageerd: empowerment, social justice Authentiek: aanspreekbare persoonlijkheid 5
In deze tijd zijn sociaal engagement en persoonlijke aspect dominant, want:
6
Burgerkracht, appel op engagement Uit het hart Van binnenuit en onderop (zelfsturing) Generalistische sociaal werker Onorthodox
In beide gevallen >
Te dunne beroepsidentiteit. > Versterking nodig. Hoe? Door te leren 7
Twee soorten leren, twee identiteiten Geleerde professional: theoretische kennis Diploma-leren, gesloten beroepsgroep, wetenschap maatgevend; professionele autonomie; gezag; status; beroepscode; beroepscultuur. Lerende professional: ervaringskennis Leren door te doen, op werkplek, in open netwerken, sociaal leren, multidisciplinair leren, instellingscultuur. 8
Hoe kan leren op de werkvloer worden aangestuurd? -
-
-
9
Bureaucratisch management Relationeel management Bureaucratische zelfsturing Relationele zelfsturing
Bureaucratisch management Voordelen: Legitimatie in instelling Focus en continuïteit Preventie van leervermijdingsgedrag Stuurt theoretische en instrumentele leerprocessen Nadelen: Gebrekkige praktische relevantie Demotivering Kwetsbaarheid voor beleidsverandering Illusie van controle 10
Relationeel management Positief: Gevoelde erkenning Appellering Kennis van zaken Overbrugging theoretische kennis – ervaringskennis Afstemming beleid - praktijk Negatief: Willekeur Illusie van openheid
11
Bureaucratische zelforganisatie Voordelen: Structuur en houvast Veiligheid Explicitering van ervaringskennis en opdoen van theoretische kennis Bijdrage leveren aan beleid > versterkt positie in instelling Nadelen: Praktijkvreemd als beleid verandert 12
Relationele zelforganisatie Voordelen: Stuurt veelzijdig leren Ideaal voor emancipatorisch leren, eigen kracht Uitwisselen van ervaringskennis Bewustwording: ik ben niet gek Werkplek is voorhanden als rijke leerbron Nadelen Gebrek aan focus, grillig Vrijblijvendheid: emotie van het moment dominant Isolement, blikvernauwing Besmetting met hulpeloosheid 13
Conclusie 1 De organisatie als school met leerplicht Theoretisch leren is zwakke kant van sociaal werkers maar hard nodig voor sterke en invloedrijke identiteit. Vraagt: bureaucratische sturing, verplichte bij- en nascholing, presentaties, adviezen, aansluiten bij beroepsvereniging, beroepsregistratie.
14
Conclusie 2 De organisatie als leefwereld Sociaal werkers zijn sterk in relationele zelforganisatie van leren en dit leidt vooral tot delen en expliciteren van ervaringskennis. In spontaan delen van ervaringskennis zijn het uitblinkers. Vraagt: safe havens, informele momenten, intervisie, supervisie, stimulans om te schrijven en publiceren. Vooral relationele sturing – van beide kanten! 15
Conclusie 3: Dialoog in de organisatie Dialoog tussen werkers en managers is cruciaal voor sterke sociaal werkers en sterke instelling. Vindt echter nauwelijks plaats... Advies: bemoei je met elkaar, ga op elkaar af, praat met elkaar. Zoals we vandaag doen! 16
Tot slot: De NVMW ondersteunt uw vakdiscipline, sociaal engagement en persoonlijke ontwikkeling. Door: beroepsprofilering, tuchtrecht, netwerken, belangenbehartiging, publicaties, consultatie, scholing, etc.
Doe met ons mee! Een beroepsgroep is zo sterk als de leden haar maken
17
Workshop
18
Reactie van Jurja Steenmeijer op de lezing Vragen en opmerkingen Opdracht: neem kritieke ervaring in gedachten waarin het jou niet is gelukt de andere partij te overtuigen van een bepaald belang. Interview elkaar kort in gemengde 2 tallen: Wat was de situatie? Wat deed je precies? Welke kennis paste je toe? Hoe stuurde je? Welke extra kennis had je achteraf goed kunnen gebruiken? Wat heb je nodig van de andere partij? Wat concludeer je hieruit? Uitwisseling conclusies en leerpunten
Literatuur
19
Zie notitiepagina hieronder
