Eén seminar, twee werelden

Terugblik Senefelder Misset Seminar 2015 Case Study maart 2015

Voorwoord Wim Danhof

PAGINA 1/1

The Full Story

Eén seminar, twee werelden Het 17e Senefelder Misset Seminar in de gelijknamige drukkerij bracht ook dit jaar weer zo’n 350 uitgevers en andere mediaprofessionals naar de Doetinchemse drukkerij. Traditiegetrouw schermden lange, zwarte gordijnen de opgebouwde congresruimte af van een hal met zoemende drukmachines en geurende inkten. In de sprekers line-up waren twee heel verschillende werelden verenigd: de wereld van startups en casual geklede ondernemers die van innovatie hun beroep hebben gemaakt aan de ene kant, en de wereld van uitgevers aan de andere kant. De mensen die over innovatie adviseren en startups begeleiden versus de mensen die uitgeverijen aansturen en die - soms vanaf brandende platformen - hun business moesten redden.

Parallellen

Opmerkelijk waren de parallellen tussen de boodschappen van de innovatoren, belichaamd door Joris van Heukelom, Lassi Kurkijärvi, Oscar Kneppers en Menno Lanting. Allen pleiten ze voor samenwerking, lonely heroes bestaan niet. Allen pleitten ze ook voor een cultuur waarin innovatie niet vanuit spreadsheets wordt gemanaged, want allen wezen ze erop dat innovatie een grillig en moeilijk te voorspellen proces is. YouTube startte als een dating service! Gelukkig werd het niet voortijdig gekilld…

Sociale Innovatie

Een vijfde voorbeeld van innovatie betreft de afdeling XMedia Solutions binnen Senefelder Misset. Dit jaar had manager Jean-Paul Reparon geen technologische lancering te melden, wél wees hij op het fenomeen ‘sociale innovatie’: Senefelder Misset en X-Media Solutions werken met studenten van verschillende hogescholen uit de wijde omtrek samen, waarmee extra ideeën van ‘millennials’ de organisatie binnenstromen die zomaar kunnen leiden tot extra innovaties in de toekomst.

Een Topverhaal!

Het topverhaal van de dag kwam van een van de twee traditionele uitgevers in de sprekers line-up. Walter Vesters van Scope Business Media deelde een uit het leven gegrepen verhaal over hoe hij zijn bedrijf op het nippertje redde vanaf ‘een brandend platform’. Daar kon - hoe interessant ook geen enkel verhaal van een succesvolle mediaondernemer uit het digitale tijdperk tegenop. Ook het verhaal hoe Elektor International Media veranderde van een uitgeverij in een handelshuis was leerzaam voor de vele uitgeverijen die deze beweging nog moeten maken. Voeg daarbij het relaas over hoe Vice ook in Nederland volop ‘millennials’ weet te bereiken, en wat Vice daarbij anders doet dan al die media die deze doelgroep niet bereiken, en het zal duidelijk zijn dat het Senefelder Misset Seminar 2015 weer bijzonder informatief was. Dat is een compliment aan Jean-Paul Reparon, die het programma van het Senefelder Misset Seminar ook dit jaar samenstelde. Maar ook aan Joris van Heukelom, die naast spreker de rol van dagvoorzitter met elan vervulde.

En nu de full story!

Kort na het seminar zijn alle samenvattingen van de zeven lezingen gepubliceerd op www.mediafacts.nl. In deze Case Study volgt in één hoofdartikel de ingedikte versie van al deze zeven losse verhalen. Wilt u het hele verhaal over een lezing teruglezen, dan kunt u steeds vanuit het hoofdartikel klikken op de weergegeven weblinks. Ik wens u veel leesplezier. En vergeet u ook niet de videoimpressie van het gehele Senefelder Misset Seminar te bekijken. Misschien ontdekt u zichzelf in de massa. Wim Danhof, hoofdredacteur Mediafacts



PAGINA 1/6

The Full Story

The Full Story Mediabedrijven hebben jarenlang geprobeerd om hun oude businessmodellen rechtstreeks te verhuizen naar het internet, terwijl het internet vraagt om een heel andere benadering van de consument. Dat en meer stelde Joris van Heukelom in de eerste lezing tijdens het Senefelder Misset Seminar 2015.

Video-sfeerverslag Senefelder Misset Seminar 2015

Joris van Heukelom is founder van Makerstreet, dat bedrijven helpt bij innovatie in het digitale domein. Ook is hij voorzitter van het IAB, de belangenorganisatie voor adverteerders in Nederland. Eerder werkte hij onder meer als CEO van Sanoma Digital. Hij hield de 350 aanwezige uitgevers in de drukkerij van Senefelder Misset een spiegel voor aan de hand van een aantal schetsen van businessmodelcanvassen, ofwel schematische tekeningen die helpen om wijzigingen in businessmodellen en mogelijke scenario’s beter te begrijpen.

Digitaal: en andere wereld

Van Heukelom, al wijzend naar een canvas: “Mediabedrijven hebben kernactiviteiten, kern-resources en de meeste zelfs een heldere waardepropositie. En dan komt het internet eraan, en dan ga je proberen datgene wat je altijd al deed, via een heel ander kanaal richting diezelfde mensen te brengen, je niet bewust zijnde van het feit dat dat waarschijnlijk héél andere activiteiten en resources vraagt. Op zich denkt een krantemaker toch ook niet dat hij begenadigd tv-maker of radioproducent is? Waarom denken ze dat bij digitaal dan wel, terwijl het een industrie is die ondertussen 1,4 miljard euro vertegenwoordigt, alleen in Nederland.”

In alle facetten herordenen

Van Heukelom legde uit hoe verstrekkend de consequenties van innovatie zijn: “Als je dieper op het fenomeen disruptie ingaat kom je tot de conclusie dat het leidt tot het herorganiseren van je business. Linksom of rechtsom, want als je niks doet, moet je sowieso krimpen en als je wil meespelen, moet je jezelf herordenen. Dat betreft alle facetten. De kanalen waarmee je het publiek bereikt, de distributie van je dienstverlening, wat je nodigt hebt om je offerings te maken. Kortom alles. Met als moeilijkste en meest stugge deel van de activiteiten die je business omvat, de mensen die je daar voor nodig hebt. In dit kader is technologie al lang niet meer de grote onbekende en moeilijkste factor; dat zijn namelijk de mensen binnen je bedrijf die niet klaar zijn of ongeschikt voor een gedragsverandering of simpelweg de nodige skills ontberen om toekomstbestendig te zijn.” Lees meer



PAGINA 2/6

The Full Story

Van Heukelom ontwikkelde - en presenteerde als afsluiting van zijn keynote - het corporate innovation model waar ook zijn bedrijf MakerLab gebruik van maakt. Startups zijn als geen ander een bron van inspiratie geweest voor dit model. Lees het hele verhaal over de lezing door Joris van Heukelom.

Ook Lassi Kurkijärvi sprak over hoe uitgeverijen werk kunnen maken van innovatie. Voor de grotere bedrijven wordt dat volgens hem steeds moeilijker. “Kleine bedrijven hebben meer focus en begrijpen hun klanten beter.” Hij liet een plaatje zien over hoe innovatie als traject vrijwel nooit verloopt, terwijl het wel als zodanig binnen corporate omgevingen wordt gemanaged: als een rechte lijn tussen de assen van tijd en resultaat, een lijn die van linksonder naar rechtsboven loopt. Hoe anders is de werkelijkheid: een tekening zoals een kind van een jaar of twee die maakt: een groot kluwen, waarbij je weliswaar - uiteindelijk, na veel bochten en omwegen - daar komt (of hoopt te komen) waar je wezen wil. Kurkijärvi: “Wat dit betekent? Dat innovatie een kwestie van doen is, dat het tijd nodig heeft en dat het niet vooraf te plannen valt.”

Teveel focus op de terugverdientijd

Daar wringt de schoen: corporate bedrijven willen investeringen in innovatie vaak die tijd niet geven en eisen al snel zekerheden. De druk op de Return on Investment (ROI) is immers hoog, al helemaal bij beursgenoteerde bedrijven met externe aandeelhouders.

Kurkijärvi weg bij Sanoma

Kurkijävi liet tussen de regels door weten dat dit de reden is waarom hij sinds kort niet meer voor Sanoma werkt als hoofd van het interne Innovatielab in Nederland, na - in verband daarmee - een verschil van inzicht over het te voeren innovatiebeleid.

‘Big’ is niet meer ‘Beautyful’

Kurkijärvi vergeleek grote mediabedrijven met logge olietankers die moeten veranderen in wendbare speedboten, precies de thematiek waar een andere spreker - Menno Lanting - onlangs een boek over publiceerde. “In deze tijden bieden grote corporate bedrijven steeds minder voordelen. Groot is een nadeel. Kleine bedrijven hebben meer focus en begrijpen hun klanten beter.” Met een grap benadrukte Kurkijärvi nog een keer dat innovatie de tijd moet krijgen. “Je kunt wel negen vrouwen zwanger maken in één maand, maar niet één baby krijgen na een maand.” Lees in het gehele artikel over de lezing van Lassi Kurkijärvi wat uitgevers rondom innovatie kunnen leren van wasmachines en fotorolletjes.

Al evenveel energie en inspiratie bracht de volgende spreker met zich mee op het podium: Oscar Kneppers. Graag had hij zelf de Nike-slogan ‘Just do it!’ bedacht. De media-ondernemer riep uitgevers op om volop te innoveren. “Innoveer nooit niet. Nooit.” Oscar Kneppers richtte ooit titels als Emerce en Bright op om deze later weer te verkopen. In 2011 richtte hij Rockstart op, een bedrijf waar vanuit hij startups begeleidt via een netwerk van 180 mentoren, kennelijk met overweldigend Lees meer



PAGINA 3/6

The Full Story

succes: “56 van de 58 startups die wij hebben begeleid bestaan nog, terwijl gemiddeld maar 3 van de 10 startups na een aantal jaren nog bestaan.”

Uitgeven: een pijnlijke business?

“Is het niet pijnlijk om in deze tijden een uitgeverij te zijn”, vroeg spreker, maar ook dagvoorzitter Joris van Heukelom aan Kneppers. “Pijn ervaren uitgevers alleen als ze naar de business kijken vanuit het oogpunt hoe het was. Zo van: je hebt lezers, je hebt adverteerders, je maakt en drukt een blaadje, en klaar ben je. Maar voor wie innoveert, is er wel degelijk plaats in de mediasector. Juist in tijden van online overvloed zijn geloofwaardigheid, selectie en professionele redactie hyperrelevant geworden. En ja, innoveren doet soms pijn. Om Tony Hawk te citeren: ”Sometimes you get hurt, but innovation is the best way to get hurt.”

Wat uitgevers kunnen leren van startups

Over wat uitgevers van startups kunnen leren gaf Oscar Kneppers de volgende tips: - Begin. Doe het! Neem het 3D Printing bedrijf 3D Hubs; ze begonnen gewoon, en het is nu overal in de wereld actief en 35 man groot. - Team-up: in je eentje zie je maar één hoek van de kamer; ga binnen en zelfs buiten uitgeverijen dus geen kennis afschermen, maar werk samen aan innovaties. - Stop Talking, Start Building: zet een idee snel om in een werkend prototype om assumpties te valideren. (Fail Fast). Lees het volledige artikel over de lezing van Oscar Kneppers, getiteld: ‘Startups brengen de wereld een boodschap van hoop’.

Na deze eerste drie lezingen was het tijd voor een thee- en koffiepauze, en de nodige versnaperingen. Tijd dus ook om te netwerken, waarvan hier enkele foto-impressies!

Lees meer



PAGINA 4/6

The Full Story

Na de pauze waren vooral uitgevers aan het woord. Het eerste verhaal kwam van Joris Tjaden, communicatiemanager van Vice Benelux, met een verhaal over ‘storytelling voor millennials’. Vice is een multimediaal platform over kunst, cultuur en het meer serieuze nieuws. Het richt zich dus helemaal op millennials, gedefinieerd als iedereen die na 1982 geboren is. Een groep die al 20% van de totale koopkracht in Nederland vertegenwoordigt, maar die nauwelijks wordt bereikt door traditionele uitgeefmerken. Al tien miljoen euro omzet realiseerde in 2014 de Nederlandse website van Vice, zo liet Tjaden weten.

Journalistiek door onderdompeling

Hij was duidelijk over de storytelling die Vice aanhangt: “Onze doelgroep gelooft helemaal niet meer in een objectieve waarheid en heeft ‘de bullshit detector’ altijd aan staan. Daarom bedrijft Vice geen klassieke, duidende journalistiek, maar vertellen wij verhalen vanaf de grond, gemaakt door jongere mensen uit de doelgroep zelf. Daarbij domineert video, een markt die enorm groeit: in 2017 zal 69% van alle online traffic video zijn.” (bron: Cisko).

‘Ghosts of Aleppo’

Als voorbeeld van een video vanaf de straat liet hij een schokkerig filmpje zien van een journalist die letterlijk zijn leven waagt om een vuurgevecht in het Syrische Aleppo te filmen. Dat millennials deze journalistieke vorm waarderen mag blijken uit de verblijfstijd op de website. Die is gemiddeld 20 minuten bij het vaste internet, daar waar klassieke media nauwelijks 4 of 5 minuten halen. Op smartphones bedraagt de gemiddelde verblijfstijd op de website 9 minuten.

Vice als magazine blijft!

Waar Vice 98% van de omzet uit digitale media haalt, daar was het leuk om juist in de drukkerij van Senefelder Misset te vernemen dat Vice als magazine - zoals het ooit in Montreal begon - blijft uitkomen. Tjaden: “Het papieren tijdschrift brengt nostalgie met zich mee, en Vice wil zijn oorsprong niet verloochenen. Maar er is nog een reden: als je ten opzichte van de concurrentie als enige titel ook in print uitkomt, dan ben je meteen niet meer de zoveelste. Print draagt bij aan een onderscheidend imago.” Lees veel meer over met name het businessmodel van Vice in dit bericht op mediafacts.nl.

De beste lezing van het Senefelder Misset Seminar 2015 was van Walter Vesters, directeur van Scope Business Media. Een topverhaal over kwetsbaarheid, vertwijfeling, pure paniek en een uitweg omdat onder druk alles vloeibaar wordt Hij moest als het ware op een brandend platform een nieuw businessmodel uitvinden, met in zijn nek hijgend de afdeling ‘Bijzonder Beheer’ van de bank.

De samenvatting van de lezing van Walter Vesters is niet in te korten zonder als lezer het spoor bijster te raken. Lees daarom hier de complete samenvatting: een must read! Lees meer



PAGINA 5/6

The Full Story

De volgende spreker - Don Akkermans - gaf aan dat hij met zijn uitgeverij “het liefste investeert in dingen die niet door het draadje passen, want alles wat door het draadje past, wordt op dit moment vermoord door Google.” Akkermans is directeur van Elektor International Media, dat in rap tempo verandert van een uitgeverij in een handelshuis, dat spullen verkoopt aan ingenieurs, studenten, professoren en hobbyisten. Het omzetaandeel van verkochte elektronica-gerelateerde business-to-business producten in een webshop die redactioneel wordt ondersteund, groeide bij Elektor International Media in het eerste ‘e-commerce-jaar’ al naar 13%, ofwel ruim een miljoen euro. Dit jaar stijgt deze specifieke omzet door naar rond de 20%.

In 2012 had het bedrijf te maken met dalende inkomsten uit abonnementen en advertenties, en met steeds meer concurrentie van online kanalen. Chief Digital Officer Erik Jansen: “Uit een scan bleek ook dat we te maken hadden met verouderde systemen, die ons gevangen hielden in onze verouderde patronen. We hadden daarnaast een gebrek aan in house online en IT-expertise. Na korte powersessies met professionals zijn we toen begonnen een webshop te bouwen, de financiële back office te vernieuwen en een nieuw cms aan te schaffen.”

e-commerce: van bouwen komt bouwen

Sinds Elektor International Media allerlei spullen verkoopt rondom hetgeen waarover ook nog steeds professioneel wordt geschreven, en de nieuwe softwaresystemen up en running zijn, gaat het met de resultaten dus bergopwaarts. De snelgroeiende e-commerce brengt wel de nodige problemen met zich mee: Jansen: “We lopen na één jaar al tegen het probleem aan van een logistieke omvang die zwaar is om te managen. Van bouwen komt bouwen… We komen nu al voor de vraag te staan of we de logistieke afhandeling van storeaankopen wellicht beter kunnen uitbesteden.” Lees hier het complete verhaal over valkuilen die Elektor International Media ervoer bij innovatie en de lessen die het hieruit trok.

De laatste complete lezing van de dag was van innovator Menno Lanting, onder meer bekend van diverse managementboeken die hij schreef. Hij stelde dat bij bedrijven vaak niet het vermogen, maar de wil tot innovatie ontbreekt omdat mensen erdoor uit hun comfortzone worden losgetrokken: “Willen we nieuwe businessmodellen realiseren, denk dan niet dat je dat kan zonder de traditionele organisatievormen te veranderen. Innoveer dus niet alleen je businessmodel, maar ook je organisatie.” Hij noemde Philips, waarvan bestuursvoorzitter Frans van Houten onlangs meldde dat het binnen tien jaar zal zijn veranderd van één olietanker in vele speedboten. Lees meer



The Full Story

PAGINA 6/6

Tips voor succesvol innoveren

Lanting noemde een serie succesfactoren voor innovatie: - Passie van mensen leidt tot toegevoegde waarde - De organisatie is ondergeschikt en faciliteert de medewerkers - Focus: succesvolle bedrijven zijn goed op de hoogte van wat er in de wereld om hen heen gaande is - Besteed alles wat niet tot de kern behoort uit - Alle werkprocessen, doelstellingen en resultaten zijn openbaar - Leer van elkaar én van andere organisaties; innovaties komen vaak van buiten het eigen vakgebied Tot slot deelde Lanting een tip van het hoofd Innovatie bij Google, Astro Teller: “Straf falen niet af, want dat leidt tot risicomijdend gedrag, en mensen blijven dan zelfs doorwerken aan projecten die gedoemd zijn te mislukken.” Lees hier het hele artikel over de lezing van Menno Lanting.

Nadat Jean-Paul Reparon (zie foto) kort had uitgelegd dat X-Media Solutions en Senefelder Misset investeren in sociale innovatie - zie het voorwoord van deze Case Studie - ging iedereen naar de borrel en de kroketten. En voordat bezoekers de terugreis aanvaardden, konden zij - alweer traditiegetrouw gratis een serie gratis tijdschriften meenemen. We sluiten ‘deze congresterugblik af met enkele foto’s van de borrel. Santé!

Eén seminar, twee werelden

Recommend Documents