WERELD CHÂTEAUNEUF-DU-PAPE CRÉMANT DE JURA. Speciaal Vinexpo. Een appellatie onder de loep. Bubbels op Hol

6/06/11

9:32

Page 3

TWEEMAANDELIJKS - 7,70 €

Frankrijk/België/Nederland/Luxemburg 7,70 € / Duitsland/Spanje/Italië 11,55 € / Switzerland 13,3 CHF / Canada 13,3 $ / USA 10 $ / AFS 38,5 / Australië 11 $

P 70 8 3 3 8

Juin/Juillet 2011 nr147

IVV148NLCOVER

Speciaal Vinexpo

WIJN WIIN IN DE WERELD Een appellatie onder de loep

CHÂTEAUNEUF-DU-PAPE Bubbels op Hol

CRÉMANT DE JURA • KAZEN UIT DE SAVOIE EN MOOIE WIJN • ICONEN: QUINTA DO NOVAL • NIEUWIGHEDEN • DUBBELPORTRETTEN: CHRISTINE VALETTE & YVES RAYMOND RAYMOND

NIEUWE FORMULE!

IVV148NLCOVER

6/06/11

9:32

Page 4

5/06/11

13:23

Page 1

EDITORIAAL

INHOUD

Terugkomend op DSK

Speciaal Vinexpo: Wijn in de wereld

Op het moment dat u dit leest is de storm rond DSK wellicht al een beetje gaan liggen. De pers houdt nu eenmaal van smeuïge verhalen, liefst rauw en ongezouten, en hebben van in het begin een duidelijke mening klaar. Later op de dingen terugkomen, dat is niets voor hen. Wij daarentegen vinden het heerlijk te praten over wijnjaren van meer dan dertig jaar geleden. We hebben er dan ook de ploeg voor, eentje die met de jaren beter wordt (oeps). En dan heb ik het niet over onze hoofdredacteur die zo fris en groen blijft als een wijnblaadje. In zijn geval zijn het echter de dames die hem bespringen, niet omgekeerd. Op onze redactie ligt dat moeilijk, want er zijn er geen. Maar terug over naar DSK, waarbij de politieke toekomst van deze voormalige topman van het IMF met de dag onzekerder wordt. Ook op wijngebied (en dat zou u moeten interesseren) riskeert DSK een schorsing, waarbij ik het natuurlijk over drie druivenrassen heb die deze initialen dragen. Eerst is er de D van durif. Dit oud druivenras uit de Dauphiné is virtueel uit het Franse wijnlandschap verdwenen, maar bestaat in Californië nog onder de naam petite syrah. Een mens zou zich afvragen of Frankrijk wel interesse heeft voor zijn wijngeschiedenis. Vervolgens hebben we de S van sauvignon gris, ook wel fié gris geheten. Deze druif vinden we hier en daar nog een beetje in de Loire, in Saint-Bris en in Bordeaux, maar wordt niet altijd even duidelijk van sauvignon blanc onderscheiden. Een druif die de wijn nochtans van body en een aparte vetheid voorziet. Het is jammer dat wijnbouwers zich niet meer interesseren in het potentieel van deze oude mutaties, terwijl er met steeds dezelfde variëteiten gekloond wordt dat het een lieve lust is. Ik kom net terug van Chili waar ik het verschil tussen de sauvignon van Davis (de numero uno) en die van Frankrijk kon proeven. Het effect van terroir kunnen ze wat mij betreft achterwege laten wanneer de Amerikaanse kloon zo’n duidelijke voorliefde bezit voor de smaak van groene asperges. Tot slot is er de K van klevener (of savagnin rose) die enkel in het lieflijke Elzasdorpje Heiligenstein staat aangeplant. Goed voor de streek, dat wel, maar misschien zijn er nog wel meer regio’s die interesse hebben voor deze druif? Deze fraaie maar haast vergeten druivenrassen (er zijn er nog veel meer) kunnen echter niet opboksen tegen de pletwals van wijngrootmachten die wel een patent lijken te hebben op tal van internationale druivenvariëteiten. Nochtans kunnen zij voor verandering in de wijnwereld zorgen. En wanneer de vraag er zou zijn, zouden deze vergeten rassen ook kunnen overleven. Consumenten die risico durven nemen, op zoek naar verandering en authenticiteit, kunnen zo het verschil maken. Denk er eens aan wanneer u een volgende fles koopt. Of denk er eens aan wanneer u opnieuw iets over DSK hoort.

Een appellatie onder de loep: Châteauneuf-du-Pape

2-4 5-8 9-11 12-15 16 17-20 21 22-24 25-26 27 28-29 30 31-32 33-36 38-39 41

Gedeelde smaken: Coulée de Serrant… Bubbels op hol: Denk Crémant, denk Jura ! Richting Grands Crus van de Languedoc Languedoc onuitputtelijke kweekschool voor talent Barst !!!: Pavie verketterd Say cheese: kazen uit de Savoie en mooie wijn IVV Iconen: Quinta do Noval Vergeten druivenrassen: Brancellao, Sousón en Caiño tinto Château Haut-Bailly Extreme wijngaarden: De Gringet van Belluard Puur natuur !: Bio gezien vanuit Spanje Nieuwigheden Rubriek œnologie: Twijgen en CO2 Dubbelportretten: Christine Valette & Yves Raymond

© Photo cover :

Hervé Lalau

IN VINO VERITAS, PROBABLY THE MOST MODEST WINE MAGAZINE IN BELGIUM.

www.invinoveritas.apic.be • http://ivv-vl.skynetblogs.be/

AN DER PUT T

Jérô me V

AN DEP UT

Ann V

Tim V

AN DEN BO GA ERT

Fran kV

TU YCK

AN HEL LEM ON T

Ma rc V

Phi lipp eS

KO LO W

You ri S O

ALA U

Her vé L

EG RO EF

Joh an D

AR NE S

Fab ian B

RN OU LD

Onze NEUZEN

Ber nar dA

 REDACTIE - ADMINISTRATIE - ABONNEMENT : A.P.I.C. - Dieweg 294 - 1180 Brussel - België - Tel : +32(0)2.375.44.44 - Fax : +32(0)2.375.52.51  BANK : 210.0461297-17 - [email protected]  HOOFDREDACTEUR : Philippe STUYCK  REDACTIESECRETARIS : Hervé LALAU  PUBLICITEIT : A.P.I.C. - Dieweg 294 - 1180 Brussel - België - Tél : +32(0)2.375.44.44 - Fax : +32(0)2.375.52.51  BANK : 210.0461297-17 - [email protected]  VERANTWOORDELIJKE UITGEVER : Philippe Stuyck, Dieweg 294, B-1180 Brussel  JOURNALISTEN I.V.V : Bernard ARNOULD, Fabian BARNES, Johan DE GROEF, Gérard DEVOS, Jean-Yves HINDLET, Guido JANSEGERS, Hervé LALAU, Fiona MORRISON, Youri SOKOLOW, Philippe STUYCK, Marc VANHELLEMONT, Ann VAN STEENBERGEN

Juni/Juli 2011 nr 148

AN STE EN BER GEN

IVV148NLok

verschijnt 6 maal per jaar. De artikels en mededelingen verbinden slechts de auteurs en de adverteerders. ISSN 0779-2557

1

IVV148NLok

5/06/11

13:23

Page 2

SPECIAAL VINEXPO

WIJN IN DE WERELD

OP NAAR EEN UITWEG IN DE CRISIS Ter gelegenheid van Vinexpo, een van de grootste afspraken voor wijnprofessionals wereldwijd, verdiepen we ons in de cijfers. We verlaten de zachte wereld van de sensorische analyse en stappen over naar de harde wereld van de statistiek. Jean-Michel Peyronnet neemt ons mee op sleeptouw en laat ons kennismaken met stijgende en dalende productiecijfers en handelswaarden wereldwijd, zwart op wit.

O

oit zei de beroemde Franse humorist en acteur Pierre Dac : ‘Voorspellen is moeilijk, vooral wanneer het over de toekomst gaat.’ Speciaal voor de wijnsector werden er in de jaren 2005-2007 diverse opeenvolgende studies gepubliceerd die tot 2015 wereldwijd een hogere wijnconsumptie voorspelden. Kort daarna was er de financiële crisis. Bepaalde grote markten zoals de Verenigde Staten en Groot-Brittanië trokken zich terug en hielden het voor bekeken. Andere daarentegen, China meerbepaald, bleven groeien

2

JUNI/JULI 2011

en getuigden van een ongebreideld optimisme en dynamisme, crisis of niet. De gegevens vandaag verzameld door enerzijds het OIV (Organisation Internationale de la Vigne et du Vin) en anderzijds het marktonderzoek dat door IWSR (International Wine and Spirit Research) voor Vinexpo werd uitgevoerd, getuigen beide van een redelijk optimisme. Op voorwaarde natuurlijk dat we gespaard blijven van terroristische aanslagen, oorlogen, natuurrampen en andere economische catastrofen.

De belangrijkste trends volgens het OIV: in 2010 stijgt opnieuw de wijnmarkt wereldwijd; na de effecten van de crisis van 2008 en 2009 doorstaan te hebben, stabiliseert de consumptie; en de aangeplante wijnoppervlakte en de wijnproductie blijft dalen. In 2010 bereikt de internationale wijnhandel qua volume meer dan 92 miljoen hectoliter, goed voor een stijging van +6,7% in vergelijking met 2009, een jaar dat sterk gekenmerkt wordt door de crisis. Dat fenomeen is des te interessanter, onderstreept Frederico Castellucci, algemeen directeur van het OIV, ‘dat het voor het eerste keer in de afgelopen vijftien jaar is dat de traditionele exporterende Europese wijnlanden het beter doen in vergelijking met de landen uit het zuidelijk halfrond en de Verenigde Staten.’ De landen uit het zuidelijk halfrond die qua volume het best tegen de crisis bestand waren zijn Chili, Nieuw-Zeeland en Australië. ‘In de context van een globale economische crisis is deze positieve evolutie van de wereldwijnmarkt essentieel te wijten aan een belangrijke stijging van de handel in bulkwijnen en de wederuitvoer, en dan vooral in het kader van de transcontinentale handel’, aldus nog Castellucci.

IVV148NLok

5/06/11

13:23

Page 3

Italië in volume, Frankrijk in waarde Volgens de studie van Vinexpo door IWSR, met als titel ‘De wereldwijde markt van wijn en sterke dranken en zijn vooruitzichten richting 2014’, is wereldwijd één fles op vier die gedronken wordt een ingevoerde wijn. Een tendens die versterkt wordt aangezien een kwart van het volume stille wijnen in 2009 ingevoerde wijnen waren, goed voor een stijging van +9,31% in vergelijking met 2005. In het vooruitzicht van 2014 zal de consumptie van ingevoerde wijnen 667 miljoen kisten bedragen (+5,54% in vergelijking met 2010), goed voor 26,44% van de consumptie wereldwijd. Met 212,32 miljoen uitgevoerde kisten in 2009 (+31,5% in vergelijking met 2005) was Italië het grootst exporterende wijnland wereldwijd. Maar in waarde was het Frankrijk die met deze prijs ging lopen, en dat ondanks een verlaging van het geëxporteerd volume tussen 2005 en 2009 met een daling van -9,43%. Frankrijk exporteerde in 2009 voor 7,69 miljoen Amerikaanse dollar.

Wijnconsumptie daalt niet meer Een ander positief element voor de sector: de stop van de wijnconsumptiedaling. Terwijl het wijnverbruik wereldwijd eind 2008 in de rode cijfers zat, zien we dat in 2010 de cijfers stabiel blijven in vergelijking met 2009, voor een totaal van 236,3 miljoen hectoliter. Buiten Spanje waar het wijnverbruik blijft dalen, stabiliseert het wijnverbruik in alle andere Europese wijnlanden in vergelijking met 2009. In het Verenigd Koninkrijk tekenen we zelfs een heropstart van de vraag op, met een stijging van +0,5 miljoen hectoliter in vergelijking met 2009. De niet-Europese consumptie lijkt zich op hetzelfde niveau te handhaven dan in 2009. Niettemin merken we een heropleving van de Chileense wijnconsumptie (+0,5 miljoen hectoliter in vergelijking met 2009), terwijl Argentinië zijn wijnvraag ziet teruglopen (-0,6 miljoen hectoliter). In de Verenigde Staten, waar de vraag sterk groeiend was voor de crisis, worden de door het OIV berekende resultaten van 2010 geschat op 27,1 miljoen hectoliter en zitten deze cijfers vrijwel op hetzelfde niveau als die van 2009. Volgens Castellucci wordt ‘deze stabilisering door waarnemers gezien als de voorbode van een heropstart van de wijnconsumptiestijging.’

Dalende wijngaardoppervlakte en wijnproductie Wat de wijngaardoppervlakte wereldwijd betreft (7,55 miljoen hectare), zet de daling zich verder door met een verlies van 65.000 hectare. Deze terugloop is hoofdzakelijk te wijten aan de vermindering van 64.000 hectare in de Europese Unie ten gevolge van rooiplannen in het kader van de nieuwe gemeenschappelijke ordening der landbouwmarkten (GMO). Tussen 2008 en 2009 verloor de Europese wijngaardoppervlakte reeds 93.000 hectare. Spanje is met het rooien van 31.000 hectare wijngaard het Europese land dat in 2010 de grootste inkrimping kende, gevolgd door Italië (-14.000 ha), Frankrijk (-

12.000 ha), Bulgarije, Hongarije, Portugal en Griekenland. Het gevolg is dat de productie wereldwijd een terugloop kende van 11,2 miljoen hectoliter om tot 260 miljoen hectoliter te komen. Binnen de grote Europese wijnproducerende landen is Portugal het enige land dat een productiestijging kende met meer dan 900.000 hectoliter in vergelijking met 2009 (2,31 miljoen hectoliter in 2009). De productie in Spanje en Frankrijk loopt lichtjes terug, terwijl in Italië, Duitsland, Oostenrijk en Roemenië de daling veel sterker is. Ook de productie buiten de Europese Unie verminderde in 2010, met een daling in de Verenigde Staten, Chili, Brazilië, Zuid-Afrika, Australië en Zwitserland. Daartegenover kent Argentinië een productiestijging, goed voor 16,3 miljoen hectoliter tegen 12,1 miljoen hectoliter in 2009. Met in 2010 een geschatte productie van 45,7 miljoen hectoliter is Frankrijk opnieuw wereldwijd de belangrijkste wijnproducent, een plaats waar Italië in 2009 nog aanspraak op kon maken. De helft van de wijnproductie wereldwijd wordt trouwens verzekerd door drie Europese landen: Frankrijk, ltalië en Spanje. Ondanks een negatieve evolutie qua wijnproductie van deze drie wijnlanden in het vooruitzicht van 2014, zal deze constante nog een tijd het geval zijn.

Duidelijke horizon voor 2014 Volgens de Vinexpo/IWSR-studie gaat echter het meest spectaculaire cijfer naar China voor de periode tussen 2010 en 2014, met maar liefst een wijnproductiestijging van +77,11%, terwijl Argentinië zich tevreden moet stellen met een stijging van 13,35%. Chili en Zuid-Afrika zitten respectievelijk op +8,01% en +7,09%. Door de klimatologische en commerciële tegenslagen waar Australië de afgelopen jaren mee te kampen had, zit dat land met een daling van -11,62%. Ook het oude Europa blijft terrein verliezen, met name Frankrijk (-5,54%) en Italië (6,78%), maar het blijft wel stevig op kop wat betreft het volume wijn dat er geproduceerd wordt. In het totaal moet de productie van de eerste tien wijnproducerende landen tussen 2010 en 2014 stijgen met +2,15%, goed voor een bijna jaarlijks gemiddelde stijging van 36 miljoen flessen. Wat de consumptie betreft zien we gelukkig opnieuw een stijging, na een gevoelige daling tussen 2008 en 2010. Deze stijging tussen 2009 en 2014 moet weliswaar getemperd worden met +3,18%, maar de tendens is gunstig. Vertaald in het aantal flessen zou de wereldwijde wijnconsumptie 32,75 miljard eenheden bereiken. Wanneer de stille wijnen in 2009 nog ruimschoots de markt domineerden, goed voor 92,6% van de wijnconsumptie wereldwijd, zijn de schuimwijnen aan een flinke opmars bezig: hun verbruik zou met +5,61% stijgen (twee keer meer dan de stille wijnen) om in 2014 het cijfer te bereiken van 207 miljoen kisten van 9 liter. Tussen 2005 en 2009 was het Rusland die een sterke groei kende op gebied van schuimwijnverbruik met een spectaculaire stijging van +33,45%. Tussen 2010 en 2014 is het Australië dat zich laat opmerken met een stijging van bijna +18%.

3

IVV148NLok

5/06/11

13:23

Page 4

SPECIAAL VINEXPO

wijnconsumptie. Hoe dan ook lijkt het enthousiasme voor dat type wijnen wereldwijd door te gaan. In diezelfde periode zou het verbruik van rode wijnen stijgen met 3,85% en die van wittte wijnen met 2,44%. .

En het financiële plaatje?

Pole position voor de Verenigde Staten in 2012 Tussen 2010 en 2014 zal de consumptie van stille wijnen stijgen met 72,90 miljoen kisten van 9 liter (+2,98%). Bijna drie kwart van deze stijging (73,38%) zou zich aftekenen binnen drie markten : de Verenigde Staten (+26,94 miljoen kisten), China (+20,76 miljoen kisten) en Rusland (+5,53 miljoen kisten). Vanaf 2012 wordt de Verenigde Staten de grootste markt voor stille wijnen, voor Italië en Frankrijk (in 2010 zag dat trio er als volgt uit: Italië, Verenigde Staten en Frankrijk). Tussen 2010 en 2014 zou de consumptie van witte wijnen in de Verenigde Staten moeten stijgen met 9,35%, terwijl in diezelfde periode Italië terugloopt met 0,82% en Frankrijk met 4,06%. Een andere interessant fenomeen : roséwijnen zouden een sterke stijging kennen in de periode tussen 2009 en 2014, goed voor +7,76%, zelfs al vertegenwoordigen roséwijnen slechts 9,9% van de totale

Het is altijd interessant volume en waarde met elkaar te confronteren. Zo stijgt het zakencijfer van stille wijnen wereldwijd twee keer zo snel dan het verbruik qua volume. In 2009 bereikt dat cijfer 183,10 miljard Amerikaanse dollar, goed voor een stijging van +9,25% in vergelijking met 2005, terwijl de stijging van het verbruik in diezelfde periode +4,2% bedraagt. Dat zou ook zo zijn voor de periode tussen 2010 en 2014. Wijnen van meer dan 10 US dollar per fles kennen daarnaast een heuse boom: in 2009 vertegenwoordigen deze wijnen 7,53% van het volume van stille wijnen. Tussen 2005 en 2009 kenden ze een consumptiestijging van 20,15% en tussen 2009 en 2014 zouden ze opnieuw een stijging kennen van 15,37% ! Dat alles vertaalt zich in een belangrijk en waardevol potentieel in functie van de diverse markten, trends op gebied van wijnverbruik en aanpassingsvermogen van de diverse operatoren.

Jean-Michel Peyronnet

IVV148NLok

5/06/11

13:23

Page 5

EEN APPELLATIE ONDER DE LOEP

CHÂTEAUNEUF-DU-PAPE, SIGNATUUR VAN DE BODEM Terroir is in de mode, we roepen het vaak in om onze wijnen te rechtvaardigen. Soms preciseren we bepaalde smaken door diverse bodemtypes te omschrijven. Sommige wijnbouwers gebruiken het terroir zelfs als hun embleem. Zo verenigt schist bijvoorbeeld tal van appellaties en producenten. Maar tot vandaag maken we nauwelijks allusie op de smaak van de bodem, op zijn eigen signatuur. Wat brengt zand, kalksteen en klei teweeg, meer dan we weten dat het een substraat is? We namen de proef op de som en trokken naar Châteauneuf-du-Pape. Châteauneuf-du-Pape Deze zuiderse wijn kent een brede waaier bodemstructuren. Experimenten uitvoeren rond de smaak ervan lijkt ons dan ook gegrond. Om het aantal parameters te beperken, proefden we uitsluitend grenache van 2010 en afkomstig van een enkel bodemtype. Er werd geen rekening gehou-

CHATEAU NEUF-DU-PAPE

den met de anthropische factor, die naar onze mening deel uitmaakt van de terroirontwikkeling, zonder er een integrerend deel van te zijn, net zoals het druivenras een vector is. Aan welke kant je ook staat in dit filosofisch debat, het belet niet dat er een interactie kan bestaan tussen de bodemstructuur en de wijn.

Zandsteenbodem

GEORGES TRUC

De kleur van de wijnen van 2010 is donker. Niettemin vertonen diegene die afkomstig zijn van puin van zandsteen, van druivelaars die op een zanderige bodem staan aangeplant, een middelmatig helder karmijnrood met paarse schijn. De geur is elegant, met stuivend fris fruit, een mix van rode en zwarte vruchten, afgewerkt met delicate specerijen. Hier wordt een floraal boeket aan toegevoegd, wat zorgt voor meer luchtigheid, met daarbovenop een lichte toets van nat zand. Qua smaak nemen de tannines de vorm aan van de zandkorrels, ronde bolletjes die zich bij het gelijkaardige minerale reliëf toevoegen. Een duo dat voor een kristalheldere structuur zorgt, licht als een stenen kantwerk waarop fruit, bloemen en kruiden liggen. Het parfum van nat zand komt duidelijk tot uiting in de finale, als een laatste herinnering aan de bodem.

In een notendop Wijnen die afkomstig zijn van een zanderige bodem staan voor een luchtige structuur met onmiddellijk fruitplezier, een extreem fijne tanninestructuur en een kristalhelder tactiel reliëf. Sympathieke wijnen met krokant fruit, eenvoudig en toegankelijk, wijnen die naargelang hun origine niettemin goed kunnen verouderen. Het bijzondere van een zandsteenbodem Het wortelsysteem van de wijnstok bezit de capaciteit om makkelijk door te dringen in deze zanderige massa. Het kan dus makkelijk tot aan het vocht doordringen dat zich vaak in de dunne tussenlagen klei bevindt tussen de zandlagen. Niettemin kunnen druiven die aangeplant staan op een bodem die heel arm is aan klei last hebben van waterstress. Geologische data Zandsteen uit het mioceen is zand met een fijne korrel, afgezet door een zee op het eind van het tertiair tussen de Alpen en het Centraal Massief. Inderdaad, in die tijd werd deze regio overheerst door een zee. Het is in het noorden en noordoosten van de appellatie dat we deze zandsteen vinden.

Kalkbodem De kleur is meer uitgesproken, terwijl de geur impressies oproept van gelei van zwart fruit met hints van aromatische planten,

5

IVV148NLok

5/06/11

13:23

Page 6

EEN APPELLATIE ONDER DE LOEP

RODE ZANDSTEEN

gekoppeld aan krachtigere kruiden als zwarte peper en komijn op een vochtige ondergrond. Maar echter zonder punch of fonkeling, heel aards en strak. Qua smaak zit de tanninestructuur er losser van, met een meer stroeve tanninekorrel die even ruw is als een kei samengesteld uit gefragmenteerde kalksteen. Door de frisheid wordt deze stroefheid extra benadrukt. Het fruit heeft moeite zich te uiten. Het is er wel, maar het vraagt enkele jaartjes geduld. In een notendop Wijnen afkomstig van een kalkbodem eigenen zich een gefragmenteerde en hoekige structuur toe. Ze zijn relatief streng, zwijgzaam bijna, vragen tijd zich te uiten en bezitten een duidelijk karakter. Het bijzondere van een kalkbodem De intense verbrokkeling van kalksteen zorgt door zijn vele breuken en scheuren voor een opeenstapeling van mergel en klei die op hun beurt voor de waterbevoorrading zorgen. Maar diezelfde fragmentatie

zorgt ook voor tal van moeilijkheden voor de wortels die rondom het geheel moeten gaan willen ze bij de waterreserves komen. Geologische data Kalklagen uit de periode van het krijt behoren toe aan de geologische grondlagen uit de tijd van het barremien en bedoulien. Ze bestaan uit reliëfs met een dichte mediterrane vegetatie waar de groene eik domineerde. Gesitueerd in het westen van Châteauneuf-du-Pape werd deze vegetatie voor een groot deel vervangen door wijngaarden.

Rode zandsteenbodem Middelmatig intense kleur, geurend naar warm zand met zachte kruiden. Na enkele ogenblikken komt het fruit opzetten. De smaak neemt de elegante stijl van de zandsteenbodem over, zij het met een meer aardse en mattere structuur die dichter bij de kalksteenbodem komt, zonder de strengheid ervan. De frisheid ondersteunt de aromatische ontwikkeling en maakt de

finale langer, met vooral specerijen op het eind, gevolgd door fruit. De structuur is compact met een net waarneembare korreligheid. In een notendop Wijnen afkomstig van een rode zandsteenbodem bezitten een compacte structuur die bijna even streng is dan die van een kalkbodem. Hun lengte licht hun aromatisch potentieel op. Wachten lijkt ons evident. Het bijzondere van een rode zandsteenbodem De compacte en resistente bodemstructuur biedt weinig plaats aan de wortels om er doorheen te dringen. Daarbovenop is de bodem horizontaal gelaagd, wat eveneens de wortels tegenhoudt. Interessant om weten is dat de rode kleur enkel te zien is aan de oppervlakte en te wijten is aan onderliggende lagen rode klei uit de periode van het kwartair. Doorgesneden biedt deze zandsteen, waaruit het kasteel is opgebouwd, een geelgrijze kleur met rode schijn.

Terrassen en hellingen met rolkeien

KALKSTEEN UIT HET BARREMIEN

6

JUNI/JULI 2011

De kleur wordt donkerder met meer paars. De aroma’s van rode en zwarte vruchten lijken wel uit een pot confituur te komen. . Confituurachtig maar zacht. Zachte geuren waar vrij fijne specerijen en garriguekruiden in tevoorschijn komen, aangevuld met een minerale indruk van pas stukgeslagen stenen. De smaak is breed met fijne en strakke tannines die voor een gladde en compacte structuur zorgen, elegant bovendien. Een aardse elegantie opgevrolijkt door het zoete van het fruit en frisser gemaakt door een pak mooie bitters die karakter geven aan de wijn. De kwaliteit van de bitters is ongetwijfeld te zoeken in de evidente rol die de minerale onderlagen spelen. Terwijl

IVV148NLok

5/06/11

13:23

Page 7

KEIEN VAN KALKSTEEN EN LEEM

we zoethout in de smaak terugvinden, is er ook een smakelijkheid die doet denken aan de zilte toets die we in bepaaalde mineraalwaters proeven.

wordt opgefrist door een ziltige indruk. Dat laatste zorgt voor een minerale spanning, een spanning die in een krachtige explosie op het eind een heel spectrum vrijmaakt.

In een notendop Wijnen afkomstig van terrassen en hellingen bezaaid met rolkeien op een mal van al dan niet met ijzeroxide gekleurde zanderige klei, bezitten een tegelijk brede en compacte structuur waar de elegantie van het fruit in de eerste jaren aangenaam drinkplezier verschaft, waarna de wijnen zich sluiten om nadien opnieuw te heropenen met een heel andere complexiteit. Geologische data Terrassen met rolkeien: door het effect van erosie verspreiden de bovenste terrassen rolkeien en sedimentair kleigesteente die de hellingen bedekken, alsook de onderliggende terrassen die jonger zijn qua leeftijd. De terrassen zijn samengesteld uit voormalige sedimentaire rivierafzettingen van slib, rolkeien, kleiafzettingen, zand…

In een notendop De wijnen lijken rond en donzig zacht, in vergelijking met de grote rolkeien op het terras. Breed en afgerond, maar in fragmenten verdeeld om specerijen en fruit vrij te laten. Ze hebben de structuur en het evenwicht om goed te verouderen, maar zijn ook jong erg aangenaam. Het bijzondere van een bodem met rolkeien op een mal van klei Klei is een echte provisiekast voor planten, en zeker voor druivelaars die zich wortelen. De rolkeien op zich brengen niets van mineralen met zich mee. Samengesteld uit onoplosbare kwartsiet laten ze niet het kleinste ion los. Ze spelen de rol van fysieke factor

Terras uit het villafranchien De meest donker gekleurde wijnen van allemaal, met een toets van bister in het zacht karmijnrood met paars. De geur is ietwat gerookt en doet denken aan tegen elkaar gewreven vuursteen, waarna wordt overgegaan naar uitgesproken zachte specerijen waar je makkelijk witte peper, mosterdzaad en muskaatnoot in herkent, maar ook enkele garrigueplanten als terpentijnboom, stekelige jeneverbes en tijm, aangevuld met cacao. Qua smaak doet de wijn denken aan die van de vorige terrassen, maar veel breder. De tanninestructuur is licht korrelig, wat een reliëf veroorzaakt die de papillen identificeren als een tapijt van delicate en ronde bolletjes. Het fruit is zonnig en

en werken de doorlaatbaarheid van de grond in de hand. Hierdoor wordt het opeenstapelen van de klei tegengehouden, want extreem compacte klei verstikt de druivelaars. Geologische data Het terras uit het villafranchien is 1,75 miljoen jaar oud. Het is een keiachtige accumulatie die hoofdzakelijk bestaat uit rolkeien van kwartsiet, afkomstig van opeengepakte kwartsbolletjes en silicium. Dit terras kwam tot stand in het Rhônegebied helemaal in het begin van het kwartair, op het moment dat de Rijn in de Saône uitmondde en zo de Rhône voedde, waardoor deze laatste een uitzonderlijk debiet kende. Later zorgde een lange klimatologische verandering voor het ontbinden van het initieel materiaal dat voor keien van graniet, metamorfisch gesteente en kalk zorgde, om nadien nog enkel rolkeien van kwartsiet intact te laten. De residu’s van deze verandering met silicium, aluminiumoxitde en diverse chemische elementen, werden opnieuw samengesteld om een aluminosilicaat te vormen dat niets anders is dan een door ijzeroxide fel gekleurde kleisoort. Deze decompositie zorgde ervoor dat de oorspronkelijke hoogte met vijf meter verminderd werd.

De signatuur Dit artikel handelt enkel over ‘pure’ bodemstructuren en wil hiermee duidelijk maken dat de bodem invloed heeft op verschillende parameters in de wijn, zoals structuur, kwaliteit van de tannines, frisheid, kleur, fruitsmaak, mineraal reliëf, enzovoort. Het gaat dus over een eerste stap naar een interpretatie van de bodem, en niet naar dat van het terroir. Zoals we gemerkt hebben nuanceren veel wederzijdse verstrengelingen deze parameters. Zo geeft een bijna pure kalkbodem of een kalkbodem met veel klei in de samenstelling niet dezelfde wijn, maar vind je evenwel elementen van de eerste terug in het raster van de tweede. Dat laat de deur open voor assemblagewijnen waarvan de druiven afkomstig zijn van wijngaarden met een verschillende bodemstructuur, maar ook voor wijnen van een enkele bodemstructuur.

Lijst van wijnstalen waar de tests mee uitgevoerd werden :

ZAND

Zandsteenbodem Cuvée Les Safres Le Clos du Caillou, afkomstig van Les Bédines Domaine du Grand Tinel, afkomstig van La Gardiole Terroir de Safres Maison Ogier Caves des Papes

7

IVV148NLok

5/06/11

13:23

Page 8

EEN APPELLATIE ONDER DE LOEP

KALKSTEEN AAN DE OPPERVLAKTE

Kalkbodem Les Terres Blanches Domaine des 3 Celliers, afkomstig van Les Terres Blanches Château La Gardine, afkomstig van La Gardine Domaine Beaurenard Terroirs Eclats Calcaires Maison Ogier Caves des Papes Les Grès Rouges Terroirs Grès Rouges Maison Ogier Caves des Papes Terrassen met rolkeien Prestige Domaine Jean Royer, afkomstig van Bois de la Ville Les Gallimardes Domaine Giraud, afkomstig van Les Gallimardes Domaine Saint Paul Terroir Galets Roulés Maison Ogier Caves des Papes Terras uit het villafranchien Sanctus Sanctorum Clos Saint Jean, afkomstig van La Crau Bosquet des Papes, afkomstig van Farguerol Dit artikel werd geschreven in samenwerking met meneer Georges Truc, oenoloog en oud-professor aan de faculteit oenologie van Lyon.

Marc Vanhellemont

Lijst van de verdelers: • Beaurenard - Pirard*- www.beaurenard.fr/ • Bosquet des Papes - Christiaens* www.le-bosquet-des-papes.com/ • Clos du Caillou - Basin & Marot*/Wijnmakelaarsunie* Courtiers Vinicoles*/Jublou/Tout Est Vin/Tg Vins/ Vin Passion/Vinesse/Pavans Wijnhandel/Palms/ Impact /Lelievre/Vinotheque Nelis/Quality Wines/ Maxi-Vins - www.closducaillou.com • Giraud - Bernard Francis/Aux Sens Larges/ De Vinotheek/Le Moulin à Vins/Vinigros/ Berillon Gerard - www.domainegiraud.fr/ • Grand Tinel - Sudvin/Magnus/Toby Vins - www.domainegrandtinel.com • Jean Royer quartier - [email protected] • 3 Celliers - Clos du Soleil/Est Vin - www.3cellier.fr/ • Ogier Caves des Papes - www.ogier.fr • Château La Gardine - www.gardine.com/ • Saint Paul - www.domainesaintpaul.com • Clos Saint Jean - 04-90-83-58-00

IVV148NLok

5/06/11

13:23

Page 9

GEDEELDE SMAKEN

COULÉE DE SERRANT… AAN TAFEL

Wijnen blind proeven is zonder twijfel verrijkend voor de gepassioneerde liefhebber die wijnen wil vergelijken. Niettemin ligt de allereerste bestemming voor wijn aan tafel. Het idee van deze nieuwe rubriek is het combineren van beide: het blindproeven van wijnen rond een welbepaald thema en een maaltijd bereid om tenslotte de wijnen bij te passen.

I

k moet toegeven dat men vaak teleurgesteld wordt bij de vele, eerder ongewone, verticale proeverijen van deze mystieke wijn. We besloten derhalve met de hulp van Pierre-Yves Gosse, chef-kok van restaurant La Cinquième Saison in Mons, een menu te creëren die een verticale proeverij met dertien wijnen van Clos de la Coulée de Serrant zou begeleiden. De gerechten werden bereid op basis van de commentaren. De wijnen werden twaalf uur van tevoren ontkurkt en gedurende één uur gekaraffeerd. Alle wijnen werden blind geproefd door de deelnemers, eerst apart en nadien met de aangepaste gerechten. Elf proevers deelden ook de maaltijd. De commentaren zijn een synthese van de bevindingen van de

deelnemers. Voor de quotatie werd het gemiddelde gemaakt.

Voorafje De avond werd ingeleid met drie wijnen, die enkel werden geproefd om het smaakpallet op gang te trekken. De eerste, Savennières Roche aux Moines Clos de la Bergerie 2004, heeft een typische geur van peer, honing en pit van perzik met kweepeer in het verlengde. De smaak is rond met een puntje restsuiker en een minerale finish. Een aangename start voor de proeverij (13,9/20). Nadien volgen twee wijnen Coulée de Serrant. De jaargang 2004 heeft een complexe geur met vooral kweepeer, honing, linde en minerale accenten met een toets van single malt. De smaak is stevig, rijk, krachtig en droog eindigend met een ietwat strakke finish, haast tanninerijk. Een weelderige wijn, nog ver van rijp (15,5/20). Een opengeplooide geur typeert 2003.

Perzik, abrikoos en appel wisselen met een lichte toets van champignon. In de mond komt een stevige aanzet, fruitig en met present alcohol. De finale is eerder kort. Een moeilijk en warm jaar (15,3/20).

Eerste gerecht Het eerste bordje ‘geuren en smaken van chenin’ bestaat uit een bavarois van witte champignons, een muffin van pompoen, kweeperenpuree, ganzenlever en een gezouten wafel. Bij dit gerecht proeven we een 1998. De wijn heeft een intense kweeperengeur, citrusfruit, ijzerkruid en een lichte toets van petroleum. Een elegante smaak met een onderbouwde materie, een strakke finale met minerale accenten wordt afgerond door lactische toetsen en tonen van koolwaterstoffen in de retro. Een stevige wijn die goed combineert met de champignons (14,9/20). De tweede wijn, een 2005, heeft nog heel wat fruit. Een explosief aroma waarin peer,

9

IVV148NLok

5/06/11

13:23

Page 10

GEDEELDE SMAKEN

kweepeer, abrikoos en ijzerkruid vermengen, toont in het verlengde fruit op alcohol (ietwat single malt) en witte bloemen. De smaak is stevig en krachtig omringd door schitterend fruit en een mooie zuurstructuur, eindigend met een ellenlange afdronk. Dit is een zeer grote Coulée de Serrant aan het begin van zijn leven: een schitterende metgezel voor de ganzenlever en de kweeperenpuree (16,7/20).

Combinaties met bouillon

Route de Bédarrides B.P. 13 84231 CHATEAUNEUF du PAPE cedex France Tél : 00 33 (0)4 90 83 72 25 Fax : 00 33 (0)4 90 83 51 03 Courriel : [email protected] Agent général - Albert KINT Steenovenstraat 8 8790 WAREGEM - Belgique 00 32 56 60 11 78 00 32 56 60 24 36 [email protected]

Een van de mooiste momenten van de avond is de volgende combinatie: een ziltige bouillon met oesters, mosselen en zeewier in combinatie met de jaargangen 1981 en 1988, twee oogstjaren met ernstige en strakke wijnen. De goudgele wijn uit 1981 getuigt van een ongelooflijke jeugdigheid. Een complex boeket toont citrusfruit, ananas, onderbos, minerale elementen, toetsen van jodium en room. De smaak is strak met heel wat spanning, uitzonderlijk mineraal. Een fraaie zuurheid vormt een stevige kern, gevolgd door een ondefinieerbare lengte. Een strakke wijn, wat stug, maar gedraagt zich perfect als metgezel voor het gerecht. De aroma’s vermengen zich tot een harmonieus geheel waarin het vet van de mossel en de oester de spanning van de wijn geheel insluit (16,3/20). De jaargang 1988 zorgt voor de mooiste combinatie van de avond. Een aanzet met florale en groenige toetsen en een hint van champignon worden gevolgd door geuren van honing, ijzerkruid, citroen, gekonfijte ananas en een toets petroleum (een van de meest complexe aroma’s uit de hele serie). Een aanvankelijke strakke en zure start, beendroog, vormt een indrukwekkende minerale structuur en een lange finale met tannine. Dit is een Coulée de Serrant met een immense spanning, moeilijk alleen te proeven. In combinatie met het gerecht vormt deze wijn een magistrale samenhang van smaken en texturen (17,9/20).

Lotte met witloof Société WERCO Hospitaalstraat, 5 8400 OSTENDE - Belgique Tel: 00 32 59 70 33 22 Fax: 00 32 59 70 14 75 [email protected]

Voor de begeleiding van lotte met witloof werden twee grote jaargangen met krachtige en complexe wijnen gekozen. De eerste wijn, 2002, heeft een geur van kweepeer, rijpe peer en exotisch fruit met een toets van thee (linde en ijzerkruid) en een hint van amandel. De mond is stevig met een mooie edele zuurheid, een stevige structuur

IVV148NLok

5/06/11

13:23

Page 11

COULÉE DE SERRANT Het domein produceert drie wijnen: Le Vieux Clos, appellation Savennières, Le Clos de la Bergerie, appellation Savennières Roche aux Moines en Le Clos de la Coulée de Serrant, appellation Savennières Coulée de Serrant. De wijngaard aangelegd in de 12de eeuw door de cisterciënzers, behoort sinds 1959 toe aan de familie Joly. In 1984 werd overgeschakeld naar een biodynamische teelt. De ondergrond bestaat uit een mix van schist, klei, kwarts en vulkanisch gesteente. De bodem wordt bewerkt. De stokken zijn gemiddeld 35 jaar oud en de oogst gebeurt manueel in verschillende beurten. De vinificatie is klassiek zonder temperatuurcontrole. De rijping gaat door in eikenhouten vaten waarvan maximaal 5% nieuw is. Er wordt twee tot drie maal gesoutireerd en regelmatig omgeroerd. De wijnen worden niet geklaard maar wel gefilterd en licht gesulfiteerd voor de botteling.

en een lange frisse finale. De wijn is heel complex, wat goed samengaat met de textuur van de lotte in tegenstelling tot het sterk aromatische karakter van de wijn dat het gerecht eerder wat overstemt. (16,5/20). Anders is het gesteld met de wijn uit 1996 die meer geëvolueerd is en het gerecht perfect completeert met aroma’s van gegrilde hazelnoot, verse champignon, honing en een boterachtige en romige ondertoon. In de mond komt een stevige droge materie met minerale accenten en een lange, weelderige finale. De wijn ondersteunt mooi de lotte en geeft het gerecht extra frisheid (17,4/20).

de finale tot ontwikkeling komt, zorgen voor een perfect evenwicht: een rijke wijn met een immense balans die perfect samengaat met de rondheid van de blauwe kaas (17,7/20).

Dessert

Kalfsvlees met paddenstoelen Deze combinatie bleek minder geslaagd. De jaargang 1980 lijkt te ver geëvolueerd en toont een eerder eenvoudige geur met honing, gekonfijt citrusfruit en een puntje vlierbloesem. De smaak is breed met een zurige retro, vooral van citrusfruit, en een strakke finale die het vette van het vlees verplettert: een oenologische teleurstelling en een mislukte combinatie (13,9/20). De 1989 is complexer en beter in balans met een geur van geëvolueerde chenin waarin aroma’s van petroleum, citrusfruit, ijzerkruid,

boenwas en etherische oliën. Een stevige smaak, onderbouwd en mineraal, geconcentreerd en met een weelderige finale. De wijn apart is heel mooi maar te weelderig voor het gerecht, vooral door zijn aromatisch karakter. Mooie wijn, fijn gerecht, maar geen geslaagde combinatie (16,2/20).

Kaas De volgende combinatie bestaat uit twee rijpe jaargangen met een kaasgerecht op basis van blauwe kaas van Grevenbroecker, conférencepeer en siroop van most van Belgische druiven. De 1997 met een stevig aroma van kweepeer, karamel, gekonfijte citrusvrucht en een snuifje single malt, heeft een krachtige smaak, is rijk en stevig met geprononceerde alcohol en een puntje restsuiker. Een droge wijn met een weelderige finale die echter niet samengaat met de blauwe kaas die meer restsuiker vraagt (16,1/20). De jaargang 1994 heeft een prachtig evenwicht en een intense geur van vijgen, krenten en Poire Williams. In het verlengde komen vooral toetsen van champignon, hazelnoot en specerijen opzetten. De smaak is krachtig met een vleugje restsuiker, zacht en rond. Presente alcohol en een zuurheid die pas in

Om de avond af te sluiten werd gekozen voor een fris dessert op basis van citrusfruit, een infusie van ijzerkruid en venkel met daarbij een wijn uit 1995. Ondanks de extreme frisheid past het dessert niet bij de wijn, waar vooral aroma’s van karamel, botrytis, rozijntjes, ontbijtkoek en jodiumtoetsen naast een lichte ranciotoets prevaleren. In de mond komt een stevige wijn met een punt restsuiker, presente alcohol en een mooie spanning die alles in balans houdt. Een krachtige wijn, maar te droog voor het dessert, daar waar de zoetere versie van het jaar ongetwijfeld een betere combinatie zou zijn (16,7/20). We mogen besluiten dat we hier een memorabele avond meemaakten die de grote diversiteit van deze wijn bevestigde. We proefden strakke, minerale wijnen in koude jaren die perfect samengaan met schaaldieren. Krachtige, onderbouwde wijnen die bij visgerechten passen en halfdroge wijnen die zich perfecte metgezellen tonen voor kazen, zelfs blauwe kazen.

Youri Sokolow Deelnemers aan de proeverij: Pierre Yves Gosse (Restaurant la Cinquième Saison), Luc Tourlouse (fotograaf), Bernard Delaye (Courtier en Vins), Yves Joly (Bar à Vins Le Dit Vin), Dimitri Demoulin, Laurent Deprez, Didier Ergot, Christophe Honorez, Vincent Lagneaux, Philippe Vernimmen, (Oenophiles), Youri Sokolow (In Vino Veritas). Restaurant La Cinquième Saison, 25 rue de la Coupe, 7000 Mons, +32 65 72 82 62

11

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 12

BUBBELS OP HOL

DENK CRÉMANT,

DENK JURA ! Twee jaar geleden toen ik met een Deense vriend de regio van de Jura bezocht, proefden we telkens het volledige gamma van elk wijndomein dat we aandeden. We startten en eindigden steevast met een crémant. Hoog tijd voor een artikel dus.

C

rémant de Jura doet het uitstekend, het is top, orgineel en apart. Bubbels waarvan het eerste tactiele contact bijzonder prettig is, sensueel bijna. Bovendien bezitten ze nog een troef, hun bijzonder aantrekkelijke prijs-kwaliteitverhouding. Zonder meer behoren ze tot de beste crémants van Frankrijk. En is deze streek, samen met de Bourgogne waar de Jura een tijd deel van uitmaakte, niet de bakermat van chardonnay ? Een

witte Crémant de Jura moet trouwens minstens voor de helft uit chardonnay bestaan.

Topgamma CŒUR DE CHARDONNAY MILLÉSIMÉ DU DOMAINE ROLET Lichtgroene kleur met fijne belletjes, ruikend naar knapperige appel, peer en een toets van witte chocolade met amandelen, elegant van smaak met een volle frisheid. ‘Al meer dan 200 jaar maakt de Jura schuimwij-

nen. Omdat we naar kwaliteit streefden, waren we een van de eersten die een appellatie voor crémant wou. Het idee kwam er beetje bij beetje, maar vandaag kunnen we best fier zijn op onze productie’, vertelt Eliane Rolet. Deze wijn wordt gemaakt van de eerste persing en rust twee en een half jaar ‘sur lattes’. De eerste jaargang was 1999. DOMAINE GRAND MILLÉSIME 2007 Goudgroen, rijke schuimkraag, licht gerookte neus, puntige belletjes die de tong prikkelen, met qua smaak citroen en mirabel, heel vineus met een smaakvolle frisheid en een finale gestoeld op vruchtencompote. ‘Het belangrijkste moment is dat van de persing. Er gaat veel verloren, al het aanvullend sap wordt weggelaten. Het persen gebeurt heel zacht, de fijnheid van de belletjes wordt daar bepaald. De wijn zelf rust drie jaar ‘sur lattes’, aldus Emmanuel Grand. CRÉMANT DU JURA BRUT DOMAINE DE MONTBOURGEAU Wit met goudgroen, vleugjes citroen genuanceerd met mirabel, wijnperzik en peper. Een smaak die knapperig is als een hazelnoot, een amandel, apart van stijl, breed en rechtlijnig tegelijk, heel smaakvol, bijna jodiumachtig. ‘Enkel chardonnay met heel lage opbrengsten,

12

JUNI/JULI 2011

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 13

CRÉMANTS DU JURA: STEEKKAART Datum van oprichting : 1995 Appellatiegebied : Côtes du Jura Toegelaten druivenrassen: chardonnay (minimaal 50% voor de witte wijnen), savagnin, trousseau, pinot noir en poulsard (minimaal 50% voor rosé) Productiegemiddelde: 15.000 hl

misschien daarom dat deze wijn zo krokant is. Om te zien hoe de belletjes zich vormen, openen we een fles en proeven we de wijn wanneer hij nog troebel en ondoorzichtig is, een uitstekend moment om ons een idee te vormen hoe hij gaat zijn’, legt Nicole Deriaux uit. CRÉMANT DU JURA BRUT DOMAINE DE MONTBOURGEAU CUVÉE DÉSIRÉ 2006 Goud met een goudbruine toets en een flinke schuimkraag, absoluut feestelijk! In de neus krijgen we amandel, vanille en een tikje mokka. Qua smaak rollen er prettige zuren over onze papillen, kruisbessen, rabarberbolletjes, stukjes limoen, om daarna tegen gentiaan te botsen en een horizon te bereiken van gekonfijte ananas. 100% chardonnay en 30 maand ‘sur lattes’. Het domein stelt ook een minder ambitieuze crémant voor, een assemblage van pinot noir en chardonnay die 19 maanden ‘sur lattes’ rust, met de smaak van rijpe citroen gekruid met peper en gember.

Kleine en grotere zaken Caveau des Byards is een klein domein van 40 ha met 17 aangeslotenen. CAVEAU DES BYARDS BRUT PRESTIGE De gouden parels in de witte kleur spatten een voor een open en geven bij elke explosie een ander parfum. Twee appelsoorten met een mespuntje peper, rondgeschouderd als een mango, frisse belletjes met de geur van citroen, absint en gember getooid met donker zoethout, met op het eind heerlijke aalbes en rabarber dat in het midden voor een friszuur raster zorgt. De wijn rust twee jaar ‘sur lattes’ en is op basis van 80% chardonnay en 20% pinot noir. De Compagnie des Grands Vins in Crançot maakt behoorlijk veel crémant, hun specialiteit, terwijl ook hun stille wijnen het lang niet slecht doen. Tussen de grote keuze schuimwijnen, die bijna de helft van heel de wijnproductie in de Jura uitmaken, zijn dit alvast twee topwijnen die meer dan een omweg waard zijn in dit kleine dorpje op het eerste plateau.

colade, mirabel, kweepeer en vanille. De smaak, breed en krokant, tooit zich met friszuur wit fruit. Deze basis van 2006 staat voor een wijnkarakter dat ondersteund wordt door een knappe frisheid. Dit domein met percelen die aan Château-Chalon grenzen, werd in 2005 overgenomen. De wijn komt tot stand in inox tanks, ondergaat een malolactaatgisting en is voor 100% op basis van chardonnay. CRÉMANT CHARDONNAY 2007 MARCEL CABELIER Groen met een gouden achtergrond, fijne en parelmoerkleurige belletjes met een eerste expressieve geur van munt met peper, gevolgd door gedroogd fruit, gegrilde amandel en pistache geparfumeerd met vetiver en ijzerkruid. Fonkelende smaak, versterkt door de levendigheid met fijne zuren die voor complexiteit zorgen en naar de finale toe uitgesponnen worden door toetsen van wijnperzik, appel en puur, bigarreaukers, impressies die als een guirlande rondom een stuk rabarber slingeren. Wijn van eerste persing, 100% chardonnay, twee jaar ‘sur lattes’en afkomstig van diverse terroirs op basis van kalk en mergel. L’OCTAVIN, MUZIKALE BUBBELS Dit domein in Arbois is het levenswerk van Alice Bouvet en Charles Dagand, twee gepassioneerden die ervoor kozen om biologisch te

ALICE BOUVOT

werken. In de muziek is ‘octavin’ een ander woord voor piccolo. CUVÉE PAPAGENO CRÉMANT DU JURA Niet gedoseerde chardonnay met een goudgele kleur, kristalhelder van smaak met flamboyante geuren van citroen, krokante biscuit, knapperige druiven, bijzonder smaakvol met een minerale glans die fonkelt als Boheems kristal. ‘De druiven worden rijp geoogst en de wijn rust één jaar ‘sur lattes’, niet gedoseerd. We maken er weinig van, maar houden er des te meer van, net zoals onze klanten overigens’, aldus Alice Bouvet. PAPAGENA VIN MOUSSEUX DE QUALITÉ Geen Papageno zonder Papagena! 100% Poulsard, een basiswijn die door een reductiefout niet werd aangevuld, maar die eens gebotteld kerngezond is met belletjes die alle narigheid wegwuiven. Roze van kleur met

CRÉMANT BRUT DOMAINE G. QUILLOT Veel belletjes, fijne parels die de goudgele kleur extra glans geven. In de neus krijgen we gegrilde tonen geparfumeerd met witte cho-

13

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 14

BUBBELS OP HOL

hints van zalmroze, geurend naar gekonfijte sinaas met viooltjes, elegante belletjes met een rode schijn, friszuur van smaak met impressies van citrus en oosterse nuances van komijn en kurkuma. Een natuurlijke wijn. Het domein wordt biodynamisch benaderd en is 5 ha groot.

pane, kweepeerpasta en zeste van mandarijn. Een wijn met een rijpe smaak, op basis van 70% chardonnay en 30% pinot noir, drie maanden ‘sur lattes’ en met een dosage van 6 g/l.

In originele versie Savagnin + LE DOMAINE DE LA PINTE bezit een flink percentage savagnin: van de 34 ha is er 17 ha savagnin, een proportie die we terugvinden in hun crémant. Brut Goud met goudkleurige belletjes geurt hij naar biscuit met anijs, vergezeld van gesmolten boter en bedekt met amandelschilfers. Qua smaak is het vooral de warme appel met kaneel die erg verleidelijk overkomt, waarna de gekonfijte rabarber voor een friszuur elan zorgt, levendig en boordevol pit. Weliswaar strak maar omringd met een ziltige mineraalheid, gelei van witte aalbes en perenlikeur met een onverwachte toets van framboos op het einde. Op basis van 60% chardonnay en 40% savagnin rust hij 30 maanden ‘sur lattes’, een biodynamische wijn met een dosage van 4 g/l.

Savagnin + + BÉTHANIE BRUT DE LA FRUITIÈRE D’ARBOIS Een dubbele plus, waarbij hij vier keer minder savagnin bezit dan La Pinte, maar savagnin die onder een gistsluier rijpte: van origineel geproken ! Fonkelend opaal dat het groen kleurt, geurend naar walnoot, amandel, gentiaan, fenegriek, refererend naar zijn ‘jaunekarakter’. Ook qua smaak is dat zo, met boterbiscuitjes en mirabellen aanvullend op citroen. Het overgrote deel chardonnay dat klassiek gevinifieerd werd

14

JUNI/JULI 2011

STÉPHANE TISSOT

heeft het moeilijk zich te uiten, ook door de paar florale accenten die enigzins voor een bepaalde lichtheid zorgen in deze oxidatieve omgeving van zijn medehuurder. ‘Het idee is een crémant maken met een typisch Jurakarakter die opvalt bij de buren uit de Elzas of de Bourgogne. We gebruikten zeer weinig savagnin ‘sous voile’, nog geen 10%. De bubbels werken smaakverhogend en versterken de oxidatieve verhouding van dit product. De wijn kreeg een dosage van 8 g/l en we noemen hem Béthanie, voor ons het symbool van getypeerde wijnen’, verklaart Christophe Botté, directeur van de Fruitière. Klassieker produceert de Fruitière ook de cuvée Montboisie 2005, witgoud van kleur met een gegrilde geur, bijzonder smaakvol met een houtachtige textuur alsof hij op hout werd gelagerd, wat niet zo is, met aroma’s van frangi-

Inheems: INDIGÈNE, VAN STÉPHANE TISSOT Indigène of inheems, eerst en vooral door de gebruikte gisten en vervolgens ook door de speciale manier van belletjesvorming die tot stand komt door een beetje vin de paille tijdens de vergisting toe te voegen. Dit heel klein percentage zoete wijn (1%) zorgt voor een bijzondere zoete toets in deze crémant die uiteindelijk geen dosage meer hoeft. Niettemin wordt de lange alcoholische vergisting, niet minder dan 18 maanden, niet helemaal beëindigd. De druiven die heel rijp worden geoogst zorgen voor een goede 4 gram restsuiker in de fles, wat het ‘eigen’ karakter van deze onstuimige schuimwijn ietwat tempert. Je moet hem dus tactvol benaderen, zijn knappe belletjesvorming appreciëren, hem aanspreken, hem discreet opsnuiven en de kwaliteit van zijn fruit erkennen met daarin onder meer rabarber, abrikoos, limoen … jawel, reeds heel complex. Hem proeven op het puntje van de tong om er vervolgens een slok van te nemen, en nadat je hem hebt doorgeslikt te beamen dat bubbels zelden zodanig elegant exploderen. Parfums die bijna voor extase zorgen, met rozijnen, rozen in de knop, vleugjes jasmijn, heerlijke amandelspijs, specerijen, varen, gegrilde tonen, kruiden, zoethout … stuk voor stuk puike impressies die blijven hangen tot op het eind. Samengesteld uit 55% chardonnay, 40% pinot noir en 5% poulsard, zonder enige toevoeging van zwavel. Bois, dat is Belgisch: Champ d’Étoiles Valérie en Fabrice Closset-Gaziaux namen in 2008 Domaine Richard Delay in Gevingey over. Na hun studies landbouwingenieur in Gembloux verlieten ze België om zich in het naburige Frankrijk te vestigen. Eerst gaven ze consultancy aan biowijnbouwers in het noorden van het land om daarna naar de Loire af te zakken en zich uiteindelijk in het zuiden van de Jura te vestigen. Van bij de overname in 2008 besloten ze naar biodynamie over te stappen, een logische keuze gezien hun opleiding. CUVÉE CHANSON 2008 CRÉMANT DU JURA Goudgeel van kleur met overvloedige, fijne en elegante belletjes. De delicate geur doet denken aan wit fruit, vruchtvlees van perzik, reepjes peer en gesneden appel. De smaak evolueert richting het exotische met ananas en mango, waarna citrustonen komen opzetten die voor een friszure toets zorgen. Assemblage van pinot noir en chardonnay, zonder dosage.

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 15

FABRICE & VALERIE CLOSSET

Maar de meest verbluffende wijn is hun rosé cuvée Chanson 2009 geparfumeerd met knapperige peer, terwijl men zich aan rood fruit verwacht. Dat laatste, met onder meer framboos, aalbes en griottekers, twijfelt een tijdje om zich te tonen maar sluit zich naderhand toch aan bij de peer. De smaak verloopt gelijkaardig, hoewel de peer ons reeds uitstekend bevalt met zijn krokante en friszure smaak die wordt aangevuld met een mespuntje peper. Een wijn die over een minerale basis vloeit en het kristalhelder reliëf besmeurd, wachtend op een vervolg. Dat komt er ook, met wit en rood fruit dat uiteindelijk versmelt tot een bijzonder kwalitatieve rosé. 100% pinot noir, heel licht gedoseerd.

Eindigen in roze Brut prestige du Domaine Grand Roze met een paarse toets, opstijgende belletjes van parelmoer, geurend naar confituur van griottekers, zwarte bes, framboos en vruchtenpitten met wijnperzik. De smaak is breed en het fruit bijzonder smaakvol, fris en gelinkt aan alle eerdere parfums waar een aparte hint van lavendel aan wordt toegevoegd. In de finale komt het fruit opnieuw opzetten, vergezeld van krachtige toets van absint en gentiaan. Assemblage van pinot noir, trousseau en poulsard met een dosage van 9 g/l. Laat die Jura maar knallen!

Marc Vanhellemont

Lijst van de verdelers: • Caveau des Byards - www.caveau-des-byards.fr • Champ d’Étoiles - Vino Vino/Meryvins/Colruyt - www.champetoiles.com • Compagnie des Grands Vins - Mestdagh*/Champion* Cora - [email protected] • Désiré Petit - Vitisvin - www.desirepetit.com • Fruitière d’Arbois - www.chateau-bethanie.com • Grand - Rabotvins - www.domaine-grand.com • Montbourgeau - www.montbourgeau.com • Octavin - Vive le Vin - [email protected] • Pinte - De Groote - www.lapinte.fr • Rolet - Gordon/Cavopro/Dulst/ISPC www.rolet-arbois.com • Stéphane Tissot - Amarante Wines/Cavinière/Melotte/Toby Vins/Vinea/ Grenier à Vins/Swafou - www.stephane-tissot.com

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 16

IVV RULES

RICHTING GRANDS CRUS VAN

DE LANGUEDOC De AOC Languedoc vertegenwoordigt op zich 38.000 hectare, zij het een zevende van het wijngebied Languedoc-Roussillon, goed voor 1.250.000 hectoliter (oogst 2009). Om het aanbod beter af te stemmen op de consument werd er een hiërarchie gecreëerd die de AOC Languedoc opsplitst in verschillende niveaus.

I

n 2007 werd de regionale appellatie AOC Languedoc gecreëerd die later de basis zal vormen van de piramide. Zo is 2011 het jaar dat het herwaarderingsplan wordt uitgevoerd, waarvan een hiërarchische classificatie een van de belangrijkste pijlers is. De wijnen worden onderverdeeld volgens een piramidaal systeem, gestoeld op kwalitatieve en economische criteria. Aan de basis vinden we dus de AOC Languedoc met eenvoudige wijnen die vlot wegdrinken, wijnen die verkocht worden tussen 3 en 4 euro. Grote wijnbedrijven hopen hier twee miljoen flessen te slijten in 2011.

16

JUNI/JULI 2011

Een trapje hoger vinden we de zogeheten Grands Vins du Languedoc, in het segment van 4 tot 10 euro (niet duur voor een ‘grand vin’). Maar goed, marketing is alles. We vinden er AOC’s als Saint-Chinian, Minervois, Faugères, Cabardès in terug, maar ook herkomstbenamingen als LanguedocMontpeyroux, Languedoc-Saint-Georges d’Orques en dergelijke. Deze wijnen moeten een zekere typiciteit bezitten, een subregionaal kenmerk zeg maar. Aan de top van de piramide vinden we de Grands Crus die de terroirwijnen moeten hergroeperen, een soort van topgamma met wijnen hoger dan 10 euro: AOC CorbièresBoutenac, AOC Languedoc-Grès de Montpellier, AOC Languedoc-la Clape, AOC Minervois-La Livinière, AOC LanguedocPézenas, AOC Languedoc Pic-Saint-Loup, AOC Languedoc Saint-Chinian Roquebrun en Berlou, AOC Languedoc-Terrasses du Larzac, AOC Limoux blancs. Dat het CIVL een samenhang wil creëren tussen het grote aanbod begrijpen we. Niettemin is er ook iets als een fundamentele sociologische realiteit: een gemeenschap regeer je nu eenmaal niet door een decreet. We zullen dus moeten afwachten of de producenten erin slagen hun wijnen onder te brengen in deze piramide met wijnen die vol-

doende divers zijn dat ze perfect binnen een van deze drie niveaus passen (nvdr: het is moeilijk te begrijpen waarom de wijnen van Limoux of Terrasses du Larzac een groter ‘terroirpotentieel’ zouden hebben dan die van Languedoc Montpeyroux of Faugères, of geeft de prijs hier de doorslag?). En betekenen trouwens ‘grote namen’, met wijnen van wijnbouwers die hoge ogen gooien als Olivier Julien, Marlène Soria, Sylvain Fadat of Alain Chabanon, om er maar enkele te noemen, niet meer voor het imago van een streek en zijn wijnen dan een of andere anonieme Grand Cru ?

Bernard Arnould

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 17

ZEI U WIJNPROEVEN?

LANGUEDOC

ONUITPUTTELIJKE KWEEKSCHOOL VOOR TALENT Sinds 1980 duiken jaar na jaar, bij zowat ieder oogstjaar, nieuwe domeinen op. Waar moet dit eindigen? Een recente presentatie met wijnen van 150 producenten, georganiseerd in Brussel, liet toe opnieuw ontluikend talent te ontdekken, zonder de vele briljante bevestigingen te verwaarlozen.

G

edurende een honderdtal jaren tot aan de jaren 1980, maakte de streek vooral rode bulkwijn. In minder dan een kwart eeuw keerde het tij en nam men een bocht van 180 graden. Terroirwijnen of simpelweg kwaliteit maken vandaag een belangrijk deel van de totale productie uit. Uiteraard is alles niet perfect en kan men net zoals in andere Franse regio’s spreken van een wijnbouw met twee snelheden. Enerzijds is er een grote hoeveelheid wijn aan lage prijzen, anderzijds groeit de elite bezorgde wijnbouwers en wijnbouwsters die zoveel mogelijk de diversiteit van het terroir in de Languedoc tot uiting willen brengen, van Nîmes tot Narbonne. Enkel deze groep trekt onze aandacht als wijnliefhebbers, en daar is niks mis mee. Integendeel, we moeten het werk van deze authentieke wijnbouwers steunen, de inspanningen en de risico’s die ze nemen waarderen, om vervolgens van het beste uit de Languedoc te kunnen genieten.

Rijzende sterren Hoe de wijngaard is ontstaan, hetzij door het overnemen van familiewijngaarden door de jongere generatie of hetzij door een creatie

uit het niets, heeft naar mijn mening weinig belang. Het essentiële ligt hem in de oprechtheid, de stap naar authenticiteit, wijnen trots op hun afkomst, ver weg van industriële of ‘geparkeriseerde’ producten. Hierbij een paar voorbeelden, te beginnen bij dé revelatie van het jaar. Domaine L’Hermas Mathieu Torquebiau is oenoloog en werkt in deze functie voor andere domeinen zoals domein d’Aupilhac. Daarnaast nam hij de tijd om zijn eigen wijngaard, 6 hectare groot en aangeplant in 2004 (2 ha werd later toegevoegd) gedurende jaren te verbouwen alvorens zijn eerste wijn te bottelen. De braakliggende terreinen aangekocht in 2003 treft men in Terrasse du Larzac, op 250 meter hoogte in de zone van Gignac. De gronden leken hem beter geschikt voor het maken van zijn wijn, dan deze in de vlakte die aan zijn grootvader toebehoorden. Zijn witte l’Hermas 2010 (AOC Languedoc) gemaakt met 60% vermentino, 30% roussanne en 10% chenin is gewoon schitterend voor een eerste wijn komende van een opbrengst van amper 15 hl/ha. De drie druivenrassen wer-

den heel rijp op verschillende momenten geplukt, maar op hetzelfde moment gefermenteerd: ‘Ik koester deze wijn omwille van zijn verschillende karakteristieken. Wanneer vermentino een potentieel had van 12,5°, had roussanne reeds 15° bereikt, terwijl chenin nog groen was met plusminus 11°. Dit liet me toe een evenwichtige wijn te maken: de overrijpe roussanne bezorgt mijn wijn vetheid en de minder rijpe chenin levert een toets van frisheid en levendigheid’, aldus Mathieu. De wijnstokken worden biologisch verbouwd. Wilde gisten en inoxkuipen voor de fermentatie, een opvoeding van zes maanden in tanks, wat resulteert in een wijn met een reële en aromatische kracht, niet enkel in de geur (citrusfruit, verse ananas, florale elementen) maar ook in de smaak, waar levendigheid en harmonie tussen het vette van deze rijpe materie mooi combineren met de frisse sappigheid van de chenin. De rode versie 2009 is een assemblage van 60% syrah et 40% mourvèdre, aangeplant op de kalkheuvels en noordelijk georiënteerd. De wens van Mathieu is een rode wijn te maken met elegantie en fijne tannine en daarbij het fruit en

17

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 18

Les Anges de Bacchus In 2008 werd voor de tweede jaargang een wijn afgeleverd met druiven van een 5 hectare grote wijngaard, een terrein dat deel uitmaakt van de 17 hectare wijnvelden toebehorend aan de coöperatie, en het laatste domein in het wijnproducerend dorp Montarnaud. De cuvée Angélique 2008 met 70% syrah en 30% carignan gemaakt met maceration carbonique, biedt een typisch aroma uit de Languedoc met cassis, struikgewas en zwarte olijven. In de mond komt een aangename smaak vrij door fruit gemarkeerd met sappige tannine. In 2009 is de wijn wat krachtiger, hoewel minder expressief op dit moment en met een warme finale.

Bevestigingen LE CLOS D’ISIDORE

de frisheid te bewaren. Hij slaagde meteen in zijn opzet. De geur is delicaat, de smaak biedt een zachte rijpheid met soepele tannine, fruitig en sappig. In de kern voegen kalkindrukken diepte aan de wijn toe, zonder de aroma’s van de druiven en de rijpheid te verliezen. De einddronk wordt verlengd door een minerale frisheid. Wij kijken met belangstelling uit naar zijn 2010. Le Clos de L’Amandaie Dit domein, gelegen op de klei- en kalkheuvels van Causse d’Aumelas in de AOC Languedoc-Grès (Montpellier), zijn eerste jaargang is de 2002. De broers Peytavy maken twee types AOC-wijnen afkomstig van druiven in een wijngaard profiterend van een fris microklimaat. De versies Clos de l’Amandaie, in rood en wit, worden gekenmerkt door elegantie, smakelijk fruit en frisheid, met delicate minerale accenten. De cuvées Huit Clos zijn gemaakt met bessen afkomstig van de beste percelen en met de hand geplukt. De witte wijn 2008, een mix van 60% grenache met 40% roussanne, kreeg een maceration préfermentaire en werd gedeeltelijk opgevoed op nieuwe eik. Dit levert een intense en krachtige wijn, getemperd door frisheid en een tikkeltje kalk, delicate aroma’s van gekonfijte citroenschil, eindigend met een fijne bitterheid van venkel. De rode 2008, een assemblage van 50% syrah en 50% grenache afkomstig van 35 jaar oude stokken, opgevoed in 1/3 nieuwe eikenhouten vaten, is volumineus met een nog rijke hoeveelheid aan tannine ondanks de vlezigheid, ruime minerale toetsen en expressieve geuren van gekonfijte kers, zoethout en peper.

18

JUNI/JULI 2011

La Réserve d’O Dit domein werd opgericht in 2005. De 10 ha wijnvelden liggen ter hoogte van het dorp Arboras, onder Montpellier, op de eerste uitlopers van Larzac. Van bij het begin werd er biodynamisch gewerkt op de noordelijk georiënteerde percelen, 400 meter hoog. De wind houdt er de stokken zuiver. Marie en Frédéric Chauffray, voormalige wijnhandelaars in de regio van Parijs, verloochenen hun passie voor chenin uit de Loire niet. Oude cinsault werd opnieuw geënt. Réserve d’O blanc Languedoc-Terrasses du Larzac 2009 is samengesteld met grenache, roussanne en chenin, geplukt en gevinifieerd op hetzelfde moment. De wijn toont een grote frisheid, is fluwelig en lang met wat present hout. In 2010 behaalde het domein het certificaat Demeter en Ecocert. Drie rode wijnen worden er gepresenteerd, met onder meer de Hissez O 2009, een cuvée met syrah afkomstig van hoger gelegen percelen en niet-ontriste grenache, gelagerd in vaten van 400 liter. De wijn heeft een rijke materie, is stevig met structurele tannine, een frisse aciditeit, minerale accenten, aroma’s van donker fruit en zoethout: een wijn met rijpingspotentieel. Le Clos d’Isidore De zone van Saint-Georges d’Orques herbergt dit veelbelovend domein dat de komende jaren zeker met interesse zal gevolgd worden. De versie Les Sentiers Pourpres 2008, of 55% syrah gefermenteerd met maceration carbonique (helaas?) en 45% mourvédre, is beladen met rood fruit en zachte donkere bessen als cassis en rijpe bramen, zonder overdaad. Wat meer diepgang, zonder daarbij zijn delicaatheid te verliezen, zou niettemin de wijn ten goede komen.

Het is niet voldoende zich te installeren en onmiddellijk te scoren, men moet zich in de loop van de jaren ook bevestigen. Met groot genoegen vond ik vier domeinen terug die mij reeds eerder aangenaam verrasten. Anne Gros et J.P. Gollot Deze twee wijnbouwers, al 25 jaar actief in Bourgogne, associeerden zich om een domein op te starten van 14 hectare groot op het hoog gelegen plateau van Minervois, vlakbij Saint-Jean de Minervois. Ik trof het domein vorig jaar aan op Vinisud en proefde er hun eerste jaargang, de 2008. De 2009 is verbazend. Les Fontanilles met vier druivenrassen, komende van een zandsteenbodem, levert een materie die balanceert tussen frisheid en zonnewarmte. De wijn toont stevige tannine. La Ciaude afkomstig van wijnstokken op een klei- en kalkbodem, zuidelijk georiënteerd en met een leeftijd tussen 8 en 104 jaar oud, is een assemblage van carignan, syrah en grenache. De geur is zonnig, de smaak verbazend

PATRICIA & LUC BETTONI

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 19

van 35 ha groot is gelegen op 250 meter hoogte op de kalkachtige flanken van La Livinière. Sinds de eerste voorstelling van hun wijnen enkele jaren terug, is het profiel van de recente jaargangen stabiel met wijnen die harmonieus zijn, eerder zacht dan stevig. Plaisir d’Eulalie 2009 heeft zijn naam niet gestolen: een assemblage, fluwelig en smakelijk gemaakt met carignan (40%), syrah en grenache (ieder voor 30%). Een glijdende materie, plezierig zonder franje. La Cantilène 2008, een mix van 55% syrah, 20% carignan en 15% grenache, met een jaar rijping in houten vaten waarvan 25 à 30% nieuw, toont donker fruit, drop, elegante tannine, een zacht mondaroma en een fris eind met kalkachtige minerale elementen.

ISABELLE & VINCENT GOUMARD

levendig, ondanks het hoge alcoholgehalte (14,5%). De kalkachtige bodem speelt hierbij een grote rol. Dit is een zeer grote wijn, net zoals Les Carrétals op basis van 100% carignan van honderdjarige stokken, volledig ontrist en voor 100% gerijpt in vaten: dynamisme, diepgang, kracht, spanning en evenwicht typeren deze wijn met aroma’s van donker fruit. Château Sainte-Eulalie Opnieuw een minervois, maar met een totaal andere stijl. Dit domein

Les Eminades Dit domein in het zuiden van Saint-Chinian is opgericht in 2002 door Patricia en Luc Bettoni, verliefd op het terroir waar rode zandsteen, kleine keien, kalkachtige schistes en silex zich vermengen. De cuvée Vieilles Canailles is samengesteld met carignan aangeplant in 1902 op een heuvelrug van kalk. Zwart fruit, specerijen en zoethout kenmerken het aroma. Tannine afgerond door een rijping van 18 maanden in eikenhouten vaten, elegant en sappig in de mond waar frisheid, gezond fruit en een zachte smaak één geheel vormen. Kortom, een kwalitatieve carignan. Een andere interessante cuvée is Sortilège, een melange van 1/3 oude carignan, 1/3 grenache en 1/3 syrah. Le Clos Des Suds De 8 hectare percelen van Clos des Suds werden in maart 2008 aangelegd op het plateau van Cazelles, net naast dat van Saint-Jean de Minervois. De jongste wijngaard aangelegd in 1980 bevat syrah. Pierre Aliste koos eveneens voor andere druivenrassen traditioneel in de Minervois, zoals carignan, cinsault, grenache, alicante bouschet en

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 20

terret bouchet. De oudste wijngaard werd niet geregistreerd omwille van het feit dat dit stuk dateert uit het begin van vorige eeuw. De zes cuvées van het domein, met namen geïnspireerd door de muziek, zijn wijnen waarin vooral naar evenwicht wordt gestreefd, zoals Note Bleue 2010, bestaande uit 90% terret gris, met toetsen van muskaat, en 10% grenache blanc. De geur is delicaat fruitig en de smaak toont fris citrusfruit vermengd met een fijne minerale toets. Bagatelle 2008, een mix van cinsault en grenache, is een echte plezierwijn, erg smakelijk, met rood fruit en enige tannine. Mas Cal Demoura Last but not least, deze gerenommeerde eigendom van Isabelle en Vincent Goumard sinds 2004. Het is een van de grote domeinen in de Languedoc met een constante kwaliteit. De wijnen getuigen van grote finesse en weerspiegelen het meest de oorsprong en de elegantie van het terroir in Terrasses du Larzac. Zuiverheid en oprechtheid karakteriseren de assemblage van vijf regionale druivenrassen in de cuvée l’Infidèle 2008. Aroma’s van donker zwart fruit, zachte specerijen, wat zoethout, maar bovenal een frisse minerale toets zorgen samen voor een schitterend parfum. Les Cambarolles 2008 (syrah, grenache en mourvèdre) bezit een meer syrah getypeerde persoonlijkheid: toetsen van violet, braam, witte peper en veel positieve spanning gedragen door minerale elementen komende van een kalken rotsachtige bodem.

Bernard Arnould

Lijst van de verdelers: • Anne Gros et J.P. Gollot - Vinesse/Arts et Terroirs/ Bernard Poulet*/Le Madec [email protected] • Clos de L’Amandaie - Vindemia [email protected] • Clos d’Isidore - Winebridges [email protected] • Clos des Suds - Leymarie/Soete Huys [email protected] • Eminades - Bernard Poulet*/Aux Sens Larges/ Cavopro/Recovin/Kempisch Wijnhuis/Vinvino/ Dix Vins/Sens du Vin www.leseminades.fr • Hermas - Patrick De Vos/Cave des Oblats* [email protected] • Mas Cal Demoura - Melchior Vins/Maes Braem www.caldemoura.com • Réserve d’O - Leloup et Fils/Calivin*/ Vive le Vin - [email protected] • Sainte-Eulalie - Cavens/Basin &Marot*/ Vinotheek Wijnhandel/Cafermi www.chateausainteeulalie.com • Anges de Bacchus - [email protected]

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 21

BARST !!!

s n

8,

e

PAVIE

VERKETTERD O

nze collega Herwig Van Hove maakte zowat brandhout van Château Pavie 2010, geproefd tijdens de primeurs: ‘Het is een voorbeeld van het drama van 2010 met er te veel van alles willen uithalen: overrijpheid, extractie, concentratie, wat resulteert in een teveel aan alles, kleur, tannine, alcohol…’. Ook onze vriend Fabian Barnes is vrijwel die mening toegedaan. Heeft Gérard Perse, eigenaar van Pavie, opnieuw overdreven? Of is het een nieuw soort hocus pocus van een man die zelfs na vijftien jaar steeds weet op te vallen in de grote en gladde wijnwereld van Saint-Emilion? Of is het een nieuwe aanklacht tegen de Parkerisering?

Terroir is geen star conservatisme

d

Buiten de figuur Perse, die ik niet ken, en buiten zijn technische keuzes, die net zoals alle andere keuzes vatbaar zijn voor discussie, denk ik dat we moeten luisteren naar wat hij zegt: ‘Ik maak geen grote wijnen om de beste te zijn, maar om het plezier steeds verder te gaan.’ Een bescheiden maar tegelijk ook een heel boude uitspraak. Alles bij elkaar genomen voel ik me beter bij deze stelling dan bij een statement in het genre van: ‘Bij Pavie is het terroir zodanig groots dat we het kunnen benaderen vanuit onze luie stoel.’ Als dat waar zou zijn, dan zou veel Pavie uit de jaren zeventig niet zo miserabel zijn.

Maar als we nu eens overgingen naar de wijn zelf? Ik die niet op de primeurs was, die nog nooit Pavie bezocht heeft, die nog nooit drie woorden met meneer Perse gewisseld heeft, maar die het afgelopen jaar in Saint-Emilion zijn 2000 proefde, dan herinner ik me heel goed dat … het niet de eerste keer is dat Pavie slechte kritieken krijgt tijdens de primeurs maar vervolgens langs de grote poort naar binnen wandelt. Ik denk hierbij vooral aan de 2003. Herinner u Jancis Robinson: ‘Pavie 2003 - Completely unappetising overripe aromas. Why? Porty sweet. Oh REALLY! Port is best from the Douro not St Emilion. Ridiculous wine more reminiscent of a late harvest Zinfandel than a red bordeaux with its unappetising green notes.’ Een recensie die het voorwerp werd van een vlijmscherp antwoord van Big Bob himself, dat zodanig ver ging dat niet alleen de zintuiglijke capaciteiten van deze dame aan de kaak werden gesteld maar ook haar integriteit. Om maar te zeggen dat … Maar vooral ook een commentaar die tal van volgende proevers ontkrachtten. Het is inderdaad zo dat Pavie 2003 niets wegheeft van een krakkemikkig bordeauxwijntje dat schuilgaat onder het mooie woord elegantie (persoonlijk noem ik dat een gebrek aan materie). 2003 is nu eenmaal 2003, en we hebben inderdaad enkele toetsen van rozijnen. Maar godallemachtig, wat is het hout knap geïntegreerd! Hmm, interessant, het panel van Decanter gaf net 18/20 aan Pavie 2010, wat lang niet slecht is, ook al was het panel naar het schijnt ‘verdeeld’. Ach, die Primeurs, heuse acrobatie is het … en totaal overbodig.

21st Century Schizoid Man Ook ik ben verdeeld. Moet ik een Grand Cru Classé verdedigen die ik nooit in mijn leven zal kopen, noch omwille van mijn mogelijkheden, noch omwille van mijn prioriteiten? Moet ik onderstrepen dat meneer Perse voorheen een grote bons was van de grootdistributie die een overstap maakte naar de wereld van de luxewijnen, met een ondertoon dat hij een parvenu is? Of moet ik me tegenovergesteld gelukkig prijzen dat hij investeert in de wijnwereld met geld dat hij elders verdiende en dat hij daar ongetwijfeld vandaag meer geld mee binnenrijft dan in de olie-industrie of in de farmaceutica? Per slot van rekening wil ik de wijn verdedigen, want Pavie 2000 is hoe dan ook een van mijn grootste wijnherinneringen gedurende mijn carrière als wijnproever. Een jaar geleden geserveerd tijdens de Jurade verpletterde hij alle Grands Crus van Saint-Emilion. Niet door zijn alcohol, extractie of concentratie, maar door zijn evenwicht, zijn nauwkeurigheid en zijn complexiteit. Als een monument dat even mooi van ver is als van dichtbij. Een wijn die me van meet af aan verleidde en een soort heerlijk weelderige wervelwind op me losliet.

‘Afspraak binnen tien jaar’, zeiden we toen. Ook op dit eigenste moment geef ik Gérard Perse en zijn 2010 een wildcard voor het enige tornooi dat telt: een degustatie van deze wijn binnen tien jaar. Ik begrijp de terughoudendheid van mijn collega’s vandaag, maar ik zou hen willen vragen: wacht en drink dan.

Hervé Lalau

21

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 22

SAY CHEESE

KAZEN UIT DE SAVOIE EN

MOOIE WIJN Een geitenkaasje, een koemelkkaas, enkele bijzondere wijnen… een picknick in de bergen of een casse-croûte aan zee?

CHARMY

Casse-croûte Is een Franse uitdrukking voor een snelle hap. Letterlijk betekent dit het afbreken van een stuk brood dat je eet met een stukje kaas of wat vlees, gewoon alleen of met anderen. Een gebruik dat dateert uit de 19de eeuw en later is uitgegroeid tot een lunch buitenshuis. Wat wijn betreft zou de verklaring liggen bij de etymologie uit de streek van Lyon waar het Franse gezegde ‘casser la graine’ zoveel betekent als een slok wijn drinken. Het ene werd aan het andere gekoppeld, zodat casse-

CHEVROTIN & ABONDANCE

22

JUNI/JULI 2011

croûte vandaag eerder een argument is om een goed glas wijn te drinken.

Casse-croûte van Abondance Met de zonnige dagen voor de deur, het zalige genieten en de lange zomerse avonden nemen we best geen risico en kiezen we voor een harde kaas die goed houdbaar is. Abondance is precies wat we nodig hebben. De kaas wordt geproduceerd in de HauteSavoie in de vallei van Abondance, daar waar koeien van het gelijknamige ras, geïntroduceerd door de Bourgondiërs, volop grazen.

De productiezone beslaat vandaag de alpenweiden en de prairies van het hele massief Haut-Chablais, dat loopt van de voet van de Mont Blanc tot aan de boorden van het meer van Genève (Lac Léman) en dat van Annecy. Tarine en Montbéliarde zijn de twee andere koerassen die eveneens zijn toegelaten binnen de appellation. In maart 1990 kreeg de regio zijn appellation officieel toegekend.

De fabricatie De rauwe melk wordt onmiddellijk na de behandeling overgebracht in een koperen ketel en stremt onder toegevoegde druk. De gestremde wrongel wordt dan met de hand fijn gesneden, vermengd en verwarmd tot ongeveer 45 à 50 graden. De massa wordt door middel van een linnen doek uit de wei gehaald en in een geperforeerde ronde vorm gebracht die later voor het karakteristieke wagenwiel van de Abondance zorgt. De toekomstige kaas laat men eerst uitlekken en wordt dan in één dag geperst. Na het zouten rijpt de kaas verder in een vochtige kelder bij een minimale vochtigheidsgraad van 90% en een temperatuur van 10 tot 13 graden, dat gedurende drie maanden op latten van nietgeschaafd sparrenhout. Tijdens de rijping krijgt de kaas zijn korst. Sommige kazen rijpen verder bij een gespecialiseerde kaasaffineur, zoals Joseph Paccard in Manigod in de vallei van Aravis. De kaas wordt voortdurend omgedraaid en geschrobd tot de gewenste

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 23

rijping. Deze drie tot vier maanden extra rijping zorgt voor een extra aromatisch potentieel in de AOC Abondance.

Afmetingen en karakteristieken De kaas presenteert zich in een verhoogde concave vorm met een gaatje in het midden. Abondance weegt 6 tot 12 kg, heeft een hoogte van 7 tot 8 cm en een diameter van 35 tot 45 cm. Er is zowat 10 liter melk nodig voor één kilogram kaas. De korst is amberkleurig met een duidelijke afdruk van het linnendoek. De kaas zelf is ivoorgeel en heeft een fijne textuur, zacht en smeuïg met enkele kleine gaatjes. De geur verraadt een toets van gebrande cichorei, wat koeienhaar, gecondenseerde melk, hazelnootpasta en gekonfijte citroenschil, met daarnaast zoethout, natte silex en geplette muntblaadjes. In de mond komt eerst een zoete indruk. Nadien volgt een lichte bittertoets van biscuit gemaakt met ietwat te bruine boter. De kaas is zout zoals vleesbouillon omringd door tonen van vanille, noten, warme melk, muskaatnoot en komijn.

Balade langsheen de kust Een Oostenrijkse, een Turkse en een Spaanse wijn: perfecte metgezellen voor Abondance. Grüner Veltliner Privat 2009 Kremstal Nigl De wijn heeft een gele kleur, een mineraal aroma gecombineerd met witte bloemen, en een speelse smaak. Deze Oostenrijker brengt de charmes van de bergen naar voor in de kaas. Normaliter mist men hier een toets van jodium. Het tegendeel bewijst zich. De combinatie zorgt voor de nodige service, alsof de nabijheid van de oevers dit verborgen kantje doet ontplooien. Galant, soms wat onhandig, geeft de wijn zijn bloemig en fruitig karakter aan de kaas. Samen vormen ze een perfect geheel: de kleur van bloemen en de romige teint van de kaas.

Narince Chardonnay 2009 Côtes d’Avanos Chardonnay met behulp van de Turkse narince ruilt zijn witte bloemen voor enkele zachte specerijen, gedroogd fruit, vijgen en rozengelei. De wijn heeft een gele kleur met goudbruine schijn en is oosters getint. Meer is er niet nodig om deze kaas uit de Savoie te charmeren. Zijn zachte inhoud verandert in gekruide loukoum (Turkse confiserie), het minerale karakter straalt als een saffier, en zijn berggrassen voeden de waterpijp en ontwikkelen een wolk van geuren met hints van een tisane. Verdejo 2010 Rueda Finca Montepedroso Wijn met een bleekgele kleur, volop geurend naar citrusfruit, specerijen en ijzerkruid. De smaak start fris en puntig met heel wat minerale accenten. Dat doorbreekt het vette karakter van de kaas en geeft het geheel een zachte toon boordevol elegantie. De Rueda veegt het zout van de Abondance totaal weg ten voordele van de krachtige aroma’s van biscuit, gebrande hints, een subtiele toets van bloemen, met eerst witte en dan gele, om opnieuw te eindigen met het delicate en minerale karakter: een moment van pure extase…

De picknick De samenstelling van het woord werd in 1694 door de Académie Française beschreven, hoewel de twee componenten reeds in de 13de eeuw bestonden. Pick van het Franse piqué is afkomstig van picorer en nick of nique betekent niets meer dan een waardeloos ding. Het ging hem dus om een gemeenschappelijke maaltijd waar iedereen zijn aandeel meebracht. Sommigen deden dat in de vorm van geld, anderen met hun eigen potje. Bizar genoeg had het woord twee stijlen naargelang de schrijfwijze. Men sprak van een piqué-nique of een picnic. De laatste versie kwam in Engeland terecht en

keerde terug naar onze contreien met zijn actuele betekenis. Het staat vast dat de Engelsen hier trendsetters zijn geweest, vast en zeker wat de manden, de inhoud en het vaatwerk betreft.

Picknick met briquekaas Geiten hebben iets met bergen, hetzij het bruine Alpenras of het witte Saanenras uit Zwitserland, beide trekken onmiddellijk de aandacht in de mooie alpenweiden. Te midden van het groene gras en een heerlijk parfum van kruiden met een glas in de hand en een stukje Chevrotin op een boterham dik besmeerd met boter, wordt men helemaal stil van het aanschouwelijke landschap.

Chevrotin des Aravis Dit is een kleine kaas van rauwe melk, geperst zonder opwarmen, met een gewassen korst en gelijkend op Reblochon. Hij wordt geproduceerd in de Voor-Alpen: les Aravis, les Bauges en le Chablais.

Fabricatie De melk van één enkele kudde laat men stremmen. Wanneer het stremsel is gevormd na 30 tot 40 minuten bij een temperatuur van 30 tot 38 graden, wordt de massa fijn gesneden in stukjes met de grootte van een rijstkorrel. Nadien brengt men het geheel in geperforeerde vormen op een uitlektafel, omgeroerd. Vervolgens perst men de massa met behulp van gewichten van 500 tot 1000 gram, dit gedurende 6 tot 12 uur, en draait men nogmaals de kazen wat het uitlekken van de wei en de cohesie van het stremsel bevordert. De kazen worden uit de vorm genomen en gezouten, droog of met pekel. Nadien legt men de kaas voor 5 tot 10 dagen op latten van sparrenhout in droogkamers met een vochtigheidsgraad van 85% en een temperatuur van 15 tot 20 graden. Dagelijks draait men de kazen. De kleine vormen wor-

23

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 24

SAY CHEESE

den tenslotte gewassen met gezouten water of zure wei. Iedere stap gebeurt manueel en op de boerderij zelf. Het affineren verloopt hetzij bij een gespecialiseerde kaasaffineur, hetzij op de boerderij zelf. Dit duurt zowat 3 tot 5 weken op planken van sparrenhout bij een temperatuur van 8 tot 18 graden en een vochtigheidsgraad van 85%. De Chevrotins worden minimaal drie keer per week gedraaid. Voor de verhandeling worden de kazen individueel verpakt met een stripje sparrenhout aan iedere kant. Chevrotin wordt vooral gemaakt in de winter wanneer de kleine geitjes worden geboren. In de zomer wanneer de geiten op de alpenweiden grazen, maakt men de meest kwalitatieve kaas.

Afmetingen en karakteristieken Chevrotin des Avaris is 90 tot 120 mm lang, heeft een hoogte van 35 tot 45 mm, en weegt 250 tot 350 gram. Een fijne korst bedekt met een donsachtig grijsroos laagje; een briljante ivoorkleurige kaas, soepel en vet, doorspekt met vele kleine gaatjes, geurend naar geitenvel, vochtige kalksteen, amandel, pistache en witte bloemen. De smaak toont een zuivere minerale bitterheid wanneer men de korst mee opeet. Hoewel fijn en elegant wordt deze bitterheid niet door iedereen geapprecieerd. Ontmanteld domineert een citroenachtige crème met nuances van rabarber, cichorei, toetsen van vanille, witte peper en tijm in het verlengde.

Drie vreemden voor deze Chevrotin Een Griekse, een Zwitserse en een Italiaanse wijn Atlantis 2009 Santorini Argyros Schittert met een bleekgroengele kleur als het frisse ochtendgroen. Droge abrikozen en wat amandeltoetsen omringen de ziltige

24

JUNI/JULI 2011

toon. De kaas zelf komt moeizaam uit zijn bergachtig kleed doorheen de peperachtige kruiden, om finaal de wijn te ontmoeten. De smaken wisselen van soms pikant en zoet, tot floraal en fruitig zoals een ontluikende zomerliefde. Hand in hand lopen ze de alpenweide af, het parfum opsnuivend van een zonnige zomermiddag.

met de speelse en heldere frisheid van de wijn, tart alle verbeelding. Net voor de storm wordt alles opgeruimd, voldaan van de picknick en de heerlijke casse-croûte.

Marc Vanhellemont

Empreinte 2007 Satigny Genève Domaine Charles Novelle Schitterend zoals de glans van citroengeel, tevreden om even de stad te verlaten voor een dagje in de bergen waar de Chevrotin wacht. Met een mandvol gevuld met groenten en specerijen, munt voor de thee, droog fruit en mirabellen voor het dessert, trekken we langs de rivier. De kleine kaassoort, goed gemaakt, domineert na een vette aanzet de Griekse premiumwijn en zorgt voor een spel van zoet en zout. Het typische bergbuffet wordt versierd door een krans van enerzijds zachtheid als patisseriecrème, anderzijds krokant en boterachtig, naast een rijkdom aan appels en peren. Podere Castorani 2007 Trebbiano d’Abbruzzo Wanneer men het heeft over liefde, verliefdheid of passie, is een Italiaan nooit ver weg! Geheel fris en jeugdig is deze wijn een perfect voorbeeld. Helder crèmekleurig, licht lederachtig in de neus, met een toets van palissanderhout en een parfum van limoen. Met geuren van gekonfijte engelwortel en een hint van anijs heeft deze wijn alles om te plezieren. De zachtheid van vanille omsluit de toetsen van zoethout die doen denken aan Aravis. Vanille tempert de aroma’s van de Chevrotin. Een plezier om beide te combineren. De mooie kaas als taartjes met liefde bereid en versierd met mousse van nootjes, pistache en amandel,

Lijst van de verdelers: • Castorani - Bleuzé* - www.poderecastorani.it • Charles Novelle - Saveurs Suisses +34 227531230 • Côtes d’Avanos - Kavaklidere Anatolian Wines www.cotesdavanos.com • Montepedroso - Bleuzé* - http://familiamartinezbujanda.com • Nigl - Ad Bibendum - www.weingutnigl.at/ • Santorini Argyros - Saveurs Suisses - www.estateargyros.com • Joseph Paccard - www.reblochon-paccard.fr

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 25

IVV ICONEN

QUINTA DO NOVAL 1715. Louis XIV sterft in Versailles na 72 jaar heerschappij. Maar in datzelfde jaar wordt een prins op wijngebied geboren: Quinta do Noval, dat vandaag in handen is van AXA Millésimes. Quinta do Noval is in de wereld van de port vergelijkbaar met een Grand Cru Classé in Bordeaux, tenminste mochten de Portugezen ook over een klassement beschikken…

EEN UNIEKE PLEK

E

en van de eerste eigenaars was niemand minder dan markies de Pombal, eerste minister van Portugal in de 18de eeuw én, niet onbelangrijk voor wijnliefhebbers, de man die de afbakening van het portgebied op poten zette (officieel in 1756). En dat was helemaal geen folklore want Noval was in de eerste plaats een domein (met 70 ha wijngaarden) en pas daarna een merk. Goed gesitueerd bovendien: in de Cima Corgo, tussen de Douro en de Pinhão, met wijngaarden in terrasvorm op steile hellingen en ondersteund door muurtjes, op een hoogte tussen 150 en 350 meter. Een ronduit schitterend kader voor een al even uitzonderlijke wijn. Naast Pombal zijn er nog twee andere persoonlijkheden die de geschiedenis van Noval kenmerkten: staatshandelaar Antonio José da Silva en zijn zwager Vasconzelos Porto (what’s in a name!). Van bij het begin van de 20ste eeuw tot

in de jaren 60 gaven beide heren het domein een nieuw elan. De wijngaarden werden geherstructureerd en nieuwe kelders werden gebouwd. Nog voor de Eerste Wereldoorlog wordt Noval een ‘modeldomein’ in de wereld van de portwijn en kent het al tal van aanhangers (vooral Engelsen in die tijd).

De ‘coup’ van 1931 Belangrijke datum in de geschiedenis van het domein is de ‘slag’ van 1931: een miserabel jaar voor de handelaars die door de gevolgen van de crisis van 1929 weinig goede vooruitzichten hebben voor de verkoop van een nieuwe jaargang, want de markt zit nog met grote volumes 1927 opgescheept. Noval speelt poker en besluit zijn 1931 als vintage te declareren. Een meesterlijke zet dat het domein geen windeieren legt, want gezien de kwaliteit van de wijn neemt de reputatie van het domein plotsklaps een hoge vlucht. En niet alleen in het Verenigd Koninkrijk maar tot ver daarbuiten. Vandaag maakt het domein deel uit van de ‘vaste waarden’ van Axa Millésimes. Het is het zaak waaraan Christian Seely, grote baas van deze Franse verzekeringsmaatschappij maar ook directeur van Noval, heel wat zorg besteedt. De intrede in deze grote groep heeft zich vertaald in een pak investeringen, niet alleen in de kelders maar ook in de stad (onder meer een groot programma met betrekking tot de heraanplant). Maar de ploeg maakt er vooral een erezaak van om alle

Portugese karaktertrekjes te behouden. Dat komt tot uiting in de erfenis, de tradities en de goed getypeerde wijnen. Denk maar aan de sublieme Nacional, een wijn op basis van niet-geënte stokken, waarvan de oudere jaargangen op veilingen makkelijk 4000 euro halen. Ook aan te bevelen (en in een meer gematigde prijsklasse) zijn de colheitas, vintage op z’n Portugees, dus min of meer deel uitmakend van de oxidatieve stijl. Heel bijzonder bij Noval is dat de colheitas eigenlijk oude tawnies zijn, afkomstig van eigen wijngaarden, gelagerd in ‘pipas’ gedurende minimaal 7 jaar en gebotteld wanneer er vraag naar is. Het codewoord? Elegantie! Wat de vintagewijnen betreft geven we graag het woord aan onze collega Youri Sokolow die recent nog een proeverij van de beste vintages op poten zette: ‘Quinta do Noval is op het vlak van vintageport wat Macle voor Château Chalon is, een schitterende wijn die zijn appellation, terroir en vinificatie optimaal tot uiting weet te brengen.’

Buiten categorie Quinta do Noval is een merk buiten categorie. Neem als voorbeeld hun filosofie met betrekking tot het declareren van vintages. Christian Seely: ‘Quinta do Noval heeft een ietwat excentrieke aanpak op het vlak van het declareren van vintages. Zo hebben wij niet geaarzeld om twee opeenvolgende jaargangen te declareren als de kwaliteit van de wijn het toeliet. Denk maar aan

25

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 26

IVV ICONEN

1966 en 1967, 2003 en 2004, of recenter nog, 2007 en 2008. Dat betekent niet dat Noval de zaken licht opneemt. Wij declareren enkel wijnen die de naam vintage van Noval waardig zijn. In sommige gevallen, zoals pakweg 2004 of 2008, twee jaren waarin slechts weinig producenten hun wijnen als vintage aangaven, hebben wij uitsluitend kleine hoeveelheden gedeclareerd. Die minimale hoeveelheden waren zo schitterend dat ik aan de lokroep niet kon weerstaan.’ Dit jaar, niettegenstaande tal van huizen zoals Taylor’s, Fonseca, Croft en Niepoort hun 2009 al als vintage gedeclareerd hebben (Niepoort spreekt zelfs over de beste vintage dat het ooit gemaakt heeft), zou Noval wel eens kunnen afwezig blijven. Ook de 2007 Quinta do Noval Nacional werd niet als vintage weerhouden. Omdat het in de ogen van de verantwoordelijken ‘not great’ was. En de Nacional moet altijd ‘great’ zijn, zeg maar magisch. Voor Seely leidt de Nacional zijn eigen leven. Een wijn met een eigen persoonlijkheid die niet dezelfde regels volgt als de andere wijnen van Noval. ‘De stokken gedragen zich anders, de druiven zijn verschillend, wat we ook doen in de wijngaard of de kelders. Nochtans wordt de Nacional niet anders opgevoed dan de andere wijnen. Maar wanneer hij het wil, zoals in 2003, 2000, 1997, 1996, 1994 of 1963, is de Nacional een ronduit sublieme wijn’, aldus Seely.

Drie wijnen Hoog tijd om de theorie aan de praktijk te toetsen. Noval Black Een nieuw product dat geboren werd in 2010. Een beetje de initiatie tot de wereld van Noval. Daarom dat we met deze wijn beginnen. De kleur is zwart met karmijnrode tinten. In de neus is hij eerst vrij discreet met aroma’s van klein zwart en rood fruit. De mond is mooi gevuld, dik en rijk, met naast alcohol tonen van cacao, pruimen en mokka. Nog te onderstrepen: de meer dan bekoorlijke lengte.

EXPERIMENTEREN MAAR MET MATE Noval is een parel binnen de wereld van het wijnerfgoed. Toch schrikt het domein er niet voor terug om met mate te experimenteren, vooral op het vlak van niet versterkte wijnen. Zo plantte het domein in de Douro meerdere ‘vreemde’ rassen aan. Syrah zorgt voor prima resultaten omdat het zich wist aan te passen aan het terroir en makkelijk kan geblend worden. Dat is minder het geval voor de cabernet sauvignon die maar weinig persoonlijkheid etaleert, wat de verantwoordelijken dan ook deed besluiten om die te enten op … touriga franca!

Quinta do Noval Colheita 1986 Vuurrood getint met gouden toetsen. Heel expressief in de neus met gedroogd fruit (zoals gedroogde amandel) en vijgen. Rijp fruit en karamel in de mond, vloeiende en zijdezachte textuur, heel sappige tannines met in finale een uitermate zachte en warme smaaksensatie. Toegegeven, vergeten te spuwen! Quinta do Noval Vintage 1997 Geconcentreerde robijnrode kleur. Elegante neus met toetsen van bosbes, menthol, viooltjes, minerale impressies en ietwat blonde tabak. De mond is gestoeld op frisheid, evenwicht, spanning, edele tannines, minerale frisheid en een ellenlange lengte. Een mix van zijdezacht bitter, aromatische complexiteit, minerale frisheid van het terroir en de kunst van het muteren. Kortom, een wijn die alles heeft!.

Hervé Lalau (in samenwerking met Youri Sokolow)

Château Moncets AOC LALANDE DE POMEROL

F33500 Néac Courriel : [email protected]

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 27

VERGETEN DRUIVENRASSEN

DRIE SPANJAARDEN MET EEN

PORTUGEES ACCENT Brancellao, sousón en caiño tinto vormen samen een wijn uit het zuiden van Galicië. Een streek die zoals je weet langsheen de zuidelijke grens van Portugal loopt.

O Rosal TORROXAL

O Rosal is de meest zuidelijke regio van de vijf subappellaties binnen de D.O. Rías Baixas. Rías Baixas betekent in het Galicisch ‘lage rivieren’, dit in tegenstelling met de Rías Altas in het noorden van Galicië, een streek die overigens geen wijn produceert. De van origine Spaanse geografische benaming ria is een rivierdal dat in de zee uitmondt en onderhevig is aan de getijden. Ook in Bretagne vinden we ze terug, daar heten ze aber. O Rosal is goed voor 553 hectare en loopt langsheen de Miño, een rivier die tegelijk de natuurlijke grens met Portugal vormt. Bijna heel de wijnproductie is wit, hoofdzakelijk op basis van albariño. Rood vertegenwoordigt slechts één procent, daar waar we onze drie druivenrassen terugvinden.

een beperkt rendement. De trossen zijn middelmatig groot met zwartblauwe bessen die vrij los zitten. Zoals zijn naam doet vermoeden zorgt hij voor een intense kleur.

Brancellao, sousón en caiño tinto

Torroxal 2008 Rías Baixas O Rosal

De eerste druif staat voor de structuur van de wijn, de tweede voor het aroma en de derde voor de kleur. Brancellao mag dan een rustiek druivenras zijn dat goed bestand is tegen allerlei ziektes, maar zijn laag rendement zorgt ervoor dat producenten er niet echt wild van zijn. De trossen zijn groot met loszittende, paarsrode en ellipsvormige druiven. Sousón is een late rijper en zorgt voor fris en aromatisch sap. Caiño tinto is eveneens een late rijper met

Heel donker vloeit hij in het glas met slechts een hele lichte roodpaarse schijn. Zijn gerookte neus met accenten van jodium gaat vervolgens over naar zwart gekonfijt fruit waarin pruimen in gelei zich vermengen met versgeplukte zwarte bessen. Deze geur wordt nog intenser door specerijen als peper en komijn en kruiden als rozemarijn en aarmunt. Door een restje koolzuur, licht tintelend, wordt het zintuiglijk reliëf van deze levendige en pittige wijn breder. De zachte tannines zorgen tegelijk

Het domein dat werd opgericht in 1998 deed eerst vijf jaar lang onderzoek naar de best aangepaste autochtone druivenrassen van O Rosal, om ze vervolgens zo goed mogelijk aan te planten en te verwerken. Van een wijnavontuur gesproken, om zijn Belgische invoerder te plagiëren…

voor vetheid en een zijdezachte structuur in een donker en aromatisch sap dat ons in een heerlijke poel van sappigheid onderdompelt. Na een koude prefermentaire vergisting, om het maximale aan aromatisch fruit te behouden, volgt een vergisting van twee weken aan 25°C. De wijn ondergaat zijn malo in barriques en rijpt er vijf maanden in verder vooraleer hij wordt gebotteld. Het domein is bijna 50 ha groot en werd onderverdeeld in 27 ha voor blauwe druivenrassen en 20 ha albariño, een onverwachte verhouding in een appellatie die aan witte wijnen gewijd is. De wijngaard ligt op 150 meter hoogte en kijkt uit op de zee, met wijnstokken op hellingen die naar het zuiden gericht zijn.

Marc Vanhellemont

• www.torroxal.com - www.wijnavontuur.be • [email protected]

27

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 28

IVV VERRASING

KAN CHÂTEAU HAUT-BAILLY ONZE VERWONDERING OPWEKKEN? Het voorwoord van ons magazine verschenen in oktober 2010 kopte: ‘Bordeaux, verras mij’. De toon van de inhoud was eerder provocerend omdat we het jammer vonden dat slechts weinig bordeauxwijnen ons wisten te beroeren. Véronique Sanders, die nog altijd de leiding van het kasteel voor haar rekening neemt niettegenstaande de verkoop in 1998 aan een Amerikaanse bankier, kreeg bijna een hartaanval toen ze dit las. Deze vastberaden en charmante Bordelaise nam de koe bij de horens en zette een verticale proeverij in Brussel op poten. ‘Ik wil jullie verrassen’, luidde haar drijfveer.

H

aut-Bailly en zijn 33 ha, waarvan 30 ha wingerds in één stuk , bleef gedurende meer dan vier eeuwen onaangeroerd. Gesitueerd op een magnifieke grindheuvel binnen de appellation Pessac-Léognan in het noordelijke gedeelte van de Graves. Het is een van de 16 Crus Classés die de Graves telt. De wijngaarden strekken zich uit over het hoogste gedeelte van de gemeente Léognan, op 48 meter boven zeeniveau, wat het draineren van de gronden ten goede komt. De wijngaard is aangeplant met 10.000 stokken per ha op een terroir dat bestaat uit zand gemengd met kiezel uit het tertiair, en een ondergrond rijk aan fossiele stenen waaruit de wijnstok mineralen en andere voedingselementen put. Wie Haut-Bailly zegt denkt onmiddellijk aan rode wijn. De aanplant wordt immers gedomineerd door cabernet sauvignon (64%), aangevuld met merlot (30%) en cabernet franc (6%). Een kwart van de oppervlakte bestaat uit meer dan honderd jaar oude stokken.

Techniek en typisch karakter Véronique Sanders is duidelijk: ‘De notie “typisch” is een heel complex begrip, het is een resem van elementen die allemaal met

28

JUNI/JULI 2011

elkaar verbonden zijn.’ Of anders gezegd, naast de hierboven aangehaalde factoren en het Bordelees klimaat, is er ook het werk in de wijngaard waarbij onkruidverdelgers geweerd worden, de aarde manueel omgeploegd wordt, de stokken kort gesnoeid worden met het oog op beperkte rendementen, gevolgd door de manuele oogst bij een optimale rijpheid van de druiven, daar waar overrijpheid ten stelligste vermeden wordt. Dat alles wordt uiteraard gevolgd door een perceelsgewijze vinificatie en lagering: tanks van 50 tot 90 hl, een verblijf van drie weken, malolactische gisting op vat, selectie van de loten waarbij ongeveer de helft overblijft voor de eerste wijn, 15 tot 16 maanden lagering op eik met al naargelang de jaargang 50 tot 60% nieuw hout. ‘De techniek staat ten dienste van de HautBailly en niet omgekeerd’, zegt Véronique. ‘Weinig wijnen weten echt nog hun terroir te weerspiegelen, maar Haut-Bailly is zonder enige twijfel een van die uitzonderingen. Het terroir zorgt op spontane wijze voor elegante en karaktervolle wijnen die harmonisch zijn, niet te veel zuren hebben en verrassend soepel zijn niettegenstaande hun groot aandeel cabernet.’

De proeverij: verwondering? emotie? Rest ons nog deze termen te verklaren in het kader van een verticale proeverij van een grote wijn in een tiental jaargangen. Zal het terroir op de afspraak zijn? En meer nog, zal de wijn ons tot verwondering brengen én zal die emoties losweken?

La Parde de Haut-Bailly 2009/2008/2207 De tweede wijn van dit huis wordt sterk gekenmerkt door de klimatologische omstandigheden van de drie jaargangen die sterk verschillend zijn. Zwart fruit en relatief gevuld in 2009, dominante frisheid en gebalde materie in 2008, eenvoudiger en minder beklijvend in 2007.

Château Haut-Bailly 2008: blend van 70% cabernet sauvignon en 30% merlot in een laatrijpend jaar. Elegant in de neus, rijp rood fruit, toetsje menthol, zuiver in de mond, opmerkelijke frisheid, nog krachtige tannines maar harmonieuze vulling. Kortom een ‘historische’ Haut-Bailly dankzij het ‘authentieke karakter van zijn terroir’. Wij zijn meer dan positief verrast over het resultaat van deze jaargang.

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 29

VERONIQUE SANDERS & ROBERT G. WILMERS

2007: jaargang gekenmerkt door een zwakke zomer, lange vegetatieve cyclus. 70% cabernet sauvignon, 26% merlot en 4% cabernet franc. De neus lijkt vrij eenvoudig, de mond streng met stevige tannines en zuren. Eerder gestoeld op rood fruit. 2006: twee mooie weken in september gevolgd door twee grote Atlantische depressies, strenge selectie, saignée en omgekeerde osmose waren noodzakelijk, 65% cabernet sauvignon en 35% merlot. Frisheid van kersen in de neus maar momenteel nog wat gesloten, zijdezacht in de mond niettegenstaande strenge tannines op het einde, rechtlijnig en elegant, maar het wordt wachten tot het moment dat de wijn écht wakker wordt. 2005: schitterende klimatologische omstandigheden tijdens de ganse cyclus, 59% cabernet sauvignon, 36% merlot en 5% cabernet franc. Een schoolvoorbeeld van raffinement en evenwicht in een jaargang die geroemd wordt voor zijn kracht. Prachtige sappige tannines, fruit, finesse, elegante materie doorspekt met zwarte vruchten, een tikkeltje zoethout. Heeft nog reserve. 2004: een rijkelijke oogst, vendanges vertes noodzakelijk, warme en droge maand september, uit zich door stevige tannines, wijn die eerder op kracht dan op elegantie gestoeld is, tikkeltje warm in de finale. 2003: het jaar van de hittegolf drukte zijn stempel op alle wijnen. Toch vinden we hier een zekere elegantie bij de aanzet, maar het middenrif mist diepte en de finale wordt gedomineerd door de bitterheid van de tannines. 2001: het stevig uitdunnen in juli heeft ervoor gezorgd dat de wijngaarden weerstand konden bieden aan de regen van 22 en 23 september. Na bijna tien jaar rijping nog altijd een mooie mix van kracht en elegantie, sterk terroirgetinte cabernets (65%), complexiteit van rood en zwart fruit, tabak en kruiden. 2000: augustus en september waren warm en droog en dat uitte zich in een krachtige en geconcentreerde wijn in zijn jeugd. Tien jaar later bezit de neus nog steeds een zeer subtiele aromatische complexiteit, terwijl de mond weet te verrassen door zijn zijdezacht karakter met veel rood en zwart fruit en versmolten tannines. Een prachtvoorbeeld van tot wat dit terroir in staat is en bij ons onmiddellijk voor de zo gezochte emotie zorgde!

Bernard Arnould

• www.chateau-haut-bailly.com

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 30

EXTREME WIJNGAARDEN

DE GRINGET VAN BELLUARD De Alpen zijn bezaaid met steile hellingen en rotsen. En op sommige plekken kunnen zelfs wijnstokken aangeplant worden omdat ze van heel wat zon genieten en dus bevoorrecht zijn om aan wijnbouw te doen. Het zijn meestal wijnen gemaakt van originele rassen, al dan niet bekend, zoals bijvoorbeeld de gringet in Ayze

Ayze en de gringet Ayze telt 22 ha die verdeeld worden onder een vijftiental kleine producenten. De appellation maakt deel uit van de 22 crus die de Savoie telt maar neemt slechts 2% van de totale aanplant voor haar rekening. Bovendien is dit kleine lapje grond bijna uitsluitend aangeplant met gringet, druiven waarvan zowel stille wijn als schuimwijnen gemaakt worden. Het is een druivenras uit de Savoie met flink wat traditie, want de eerste stokken gedijden hier reeds van voor het Romeinse tijdperk. Genetisch gezien heeft het ras geen enkele band met een of andere familie, en dat is ronduit uniek! De trossen zijn klein, vrij compact en hebben de vorm van een vleugel waaraan kleine besjes gevormd worden met goudgele schilletjes wanneer ze goed rijp zijn. Het is een laatbloeiend ras dat tijdens de tweede periode goed rijpt.

in de jaren 80 gecultiveerd. Na zijn studies oenologie in Beaune neemt Dominique in 1988 de fakkel over en gaat hij zich bekommeren over de productie en de vinificatie. De stokken gedijen op rode leem dat rijk is aan ijzer afkomstig van de uitspattingen van een oude Elzasser gletsjer. Die rode leem licht gedurende bepaalde tijdstippen van de dag fel op, vooral bij zonsondergang wanneer de zonnestralen hun licht laten stralen over de wijngaarden. Ze genieten van een zuidoostelijke expositie en de hoogte reikt tot 450 meter. De oogst geschiedt manueel en de vinificatie traditioneel in cementen kuipen zonder toe-

Domaine Belluard Het domein telt 12 ha en is sinds 2001 biodynamisch getint. Het is gesitueerd in de vallei van de Arve in de Haute-Savoie, pakweg tussen Chamonix en Genève. Op het terroir van de familie Belluard stonden vroeger fruitbomen aangeplant. Deze werden door de ouders van Dominique en Patrick tot

30

JUNI/JULI 2011

voeging van gisten. De vergisting neemt makkelijk 4 maanden in beslag en wordt spontaan gevolgd door de malolactische gisting. De wijn wordt gefilterd op witte steen en bevat slechts 30 mg/l sulfieten.

Domaine Belluard, Ayze «Le Feu» 2009 Heldere, lichtgele kleur. Heel discreet in stilstaande fase, een tikkeltje appel, maar wint aan rijkheid na walsen. Goed walsen is echt wel de boodschap om optimaal te genieten van alle aroma’s. Vervolgens wordt hij heel levendig en mineraal met bijna Italiaanse accenten van tijm en rozenblaadjes. Nadien rijpere appel, gemengd met peer en rabarber, zelfs iets kruidig met exotische karaktertrekjes. Overgieten in een karaf is geen overbodige luxe want normaal komen de meeste aroma’s pas tot uiting na een paar jaartjes rijping. Je hebt het ongetwijfeld begrepen: dit is geen wijn die zich zomaar meteen vrijgeeft, het is een wijn die je moet leren appreciëren net zoals hij jou zal weten te appreciëren.

Marc Vanhellemont • www.domainebelluard.fr DOMINIQUE BELLUARD

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 31

PUUR NATUUR !

BIO GEZIEN VANUIT

SPANJE Zoals altijd houdt onze bioman ons op de hoogte van het allerlaatste biowijnnieuws. Deze keer bericht hij vanuit Spanje. Olé !

Spanje en bio, eerste van de klas In Spanje is tussen 2001 en 2010 de wijngaardoppervlakte die biologisch wordt bewerkt vervijfvoudigd, van 12.000 naar 55.000 hectare1. Alleen al de wijnstreek van Castilla-La-Mancha steeg van 5000 naar 30.000 hectare! Frankrijk in diezelfde periode daarentegen steeg van 14.000 naar 30.000 hectare2 en Italië van 30.000 naar 45.000 hectare3. Spanje is mee hierdoor het Europese wijnland waar de laatste jaren de meeste veranderingen plaatsvonden: de constante verbeteringen van de wijnkwaliteit de afgelopen twintig jaar kan niemand ontkennen, iets waar dus vandaag ook de stijging van biowijngaarden aan wordt gekoppeld. Misschien een kleine valse noot is dat de vinificatie soms nog teruggrijpt naar nefaste gebruiken als het systematisch aanzuren. En ook, omdat de biologische benadering nog vrij recent is, legt de Spaanse consument nog niet onmiddellijk de link tussen biologische wijnen en kwaliteit. In Frankrijk, Italië, Duitsland en Oostenrijk daarentegen staan biodynamische wijnen reeds lange tijd synoniem voor topkwaliteit. Gelukkig doet de jongste generatie Spaanse wijnbouwers er alles aan om ook tot dat clubje te behoren.

Visionair Wim Vanleuven was in België zowat de eerste die inzette op de vernieuwing van de Spaanse wijnen door in 1994 zijn eerste lievelingswijnen uit Catalonië en Priorat in te voeren, de regio waar zijn echtgenote vandaan komt. Vandaag heeft La Buena Vida4 negen werknemers in dienst en stellen ze meer dan 300 wijnreferenties voor, goed voor een jaarlijks totaal van

400.000 flessen. De belangrijkste evolutie van de laatste tien jaar is dat Spaanse wijnen het goed doen bij de consument die houdt van elegante, evenwichtige en frisse wijnen, en dat type wijnen boven de hyper geconcentreerde en vanilleachtige fruitbommen van weleer verkiest. Vooral in het noorden van Spanje zijn er schitterende wijnen te ontdekken, zoals in Galicië, dankzij een nauwgezette benadering van het terroir met lokale druivenrassen die perfect aan het klimaat zijn aangepast en voor kwaliteitsvolle wijnen zorgen die veelal afkomstig zijn van oude wijnstokken op duizelingwekkende flanken. Een schoolvoorbeeld daarvan is het kleine Quinta da Muradella. José Luis Mateo produceert jaarlijks minder dan 20.000 flessen, frisse wijnen boordevol delicaat fruit en bovendien op basis van originele druivenrassen als bastardo, mencía, caíño redondo, zamarrica, brancellao, sousón en arauxa in rood, doña blanca, treixadura, verdello en monstruosa de monterrei in wit.

wijnbouwers die ultrazuiver vinifiëren, zoals de jonge Daniel Jiménez-Landi van het gelijknamige domein en waarvan de Sotorrondero 2009 verbluffend is. Een wijn op basis van 60% syrah en 40 % grenache, aangeplant op een met fijn zand bedekte bodem van graniet op 600 meter hoogte. Het domein wordt biodynamisch benaderd en om een lichte maar constante luchtdoorvoer van de bodem te garanderen wordt er een paard tussen de wijnranken ingezet. De oogst gebeurt manueel, er worden geen externe gisten gebruikt, en buiten het uiterst geringe gebruik van sulfiet tijdens de botteling wordt er niets aan de wijn toegevoegd. De wijn is heel typisch syrah maar helderder, vrij delicaat en met fijne tannines. In vergelijking met de Rhòne zou je eer-

Opvallend is dat bijna de helft van het aanbod dat Wim vandaag invoert biologisch is, al dan niet gecertificeerd. Om die reden, en natuurlijk na duidelijk overleg met de betrokken wijnbouwers, stelt La Buena Vida vandaag een catalogus voor met enkel biologische wijnen, naast hun ‘gewone’ catalogus. Dat veroorzaakte een ietwat grappige situatie: zo doen wijnbouwers, die nog niet volledig zijn omgeschakeld, er zowat alles aan om zich stap voor stap bij deze biowijnfamilie aan te sluiten, zodat ook hun wijnen in deze catalogus verschijnen. Deze kleine wereld van biologische wijnen wordt voortgetrokken door enkele moedige

JOHAN STERCKX & WIM VANLEUWEN

31

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 32

PUUR NATUUR !

JIMENEZ LANDI

der denken aan Saint-Joseph dan aan Cornas. Deze wijn vat het werk van deze wijnbouwer samen, een man die houdt van frisse wijnen dankzij uitstekende natuurlijke zuren, afgemeten elegantie, minerale tonen en finesse. De wijnen van Quinta da Muradella en Jiménez-Landi worden ingevoerd door La Buena Vida.

Biowijnbeurs in Navarra Voor het tweede jaar op rij werd in april FIVE (Feria International del Vino Ecológico) georganiseerd. De stad waar alles doorgaat is Pamplona, hoofdstad van Navarra, daar waar het begin juli tijdens San Fermín niet

zo verstandig is om rond te kuieren wanneer de stieren in de straten worden losgelaten. Enkele mooie ontdekkingen proefde ik er, weliswaar tussen biowijnen van allerlei slag. Zoals biowijnen bestemd voor grote supermarktketens die volledig industrieel tot stand komen, machinaal geoogst op een domein van 250 hectare, inclusief toevoeging van gisten, en zodanig steriel gefilterd dat we op het eind te maken hebben met een soort ontsmet snoepje. Niet echt mijn ding! Totaal anders was de wijn van Martín Alonso en Gloria Plaza, een schitterende doordrinkwijn zonder enige rijping en boordevol knapperig fruit, afkomstig van een wijngaard van een tiental hectare groot. Momenteel hebben ze slechts één wijn, Viña Ilusión5 in de appellatie Rioja, een assemblage van hoofdzakelijk tempranillo, graciano, cabernet sauvignon en grenache. Groene bemestingsmethodes, manuele oogst, eigen gisten, geen additieven en in totaal minder dan 40 mg/l sulfiet. Een wijn die je in een keer uitdrinkt, en nog spotgoedkoop ook! Meer naar het oosten, langsheen de Duero, maakte ik kennis met de wijnen van María Alfonso Hernández, een super jonge wijnbouwster waar de hele familie begaan is met de milieuproblematiek en de daaraan gekoppelde gezondheidseffecten. Ze hebben het geluk een domein van 15 hectare te bezitten in de D.O. Toro6, gelegen op 750 meter hoogte en omringd met 50 hectare wilde natuur. De cuvée Probus is op basis van 100% tinta de toro, een lokaal druivenras van vóór de druifluisplaag en dus op orginele onderstokken! De kleur is intens paars en helder, met heerlijke aroma’s van framboos, zwarte bes en kers, lichtjes gepeperd met een vleugje cacao. De textuur is zacht en de tannines elegant. Een evenwichtige wijn, weliswaar vrij krachtig maar prettig om drinken en absoluut klassevol. Tot slot waren er nog de drie super natuurlijke wijnen van Juan Simón7 uit Murchante in Navarra. Biologisch, tot en met de bouw van zijn wijnkelder. Alles wordt in het werk gesteld om bijzonder levendige wijnen te produceren. Puur wijngenot! Zijn 2009, een assemblage van tempranillo en grenache, is buiten de uiterst minimale dosage sulfiet tijdens de botteling puur natuur. Fruit, materie, karakter en bijzonder eerlijk. Ook deze wijnen waren absoluut niet duur. Al deze wijnen worden tot op vandaag nog niet in België verdeeld.

Jérôme van der Putt 1 Francisco J. Robles, bodega Robles [www.bodegasrobles.com] 2 Bioagentschap in Frankrijk [www.agencebio.org] 3 Cristina Micheloni, Italiaanse vereninig van biologische wijnbouwers [www.aiab.it] 4 www.labuenavida.be 5 Viña Ilusión : www.vinailusion.com 6 Volvoreta : www.vinovolvoreta.com 7 Juan Simón : [email protected]

32

JUNI/JULI 2011

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 33

NIEUWIGHEDEN

u AANRADERS Domaine de Miselle VDP des Côtes de Gascogne 2009 Dit domein gesitueerd in Caupenne d’Armagnac is sedert 1998 in familiehanden en werd onlangs eigendom van oud-wielrenner Luis Ocaña. Er werd resoluut voor duurzame en natuurlijke wijnbouw gekozen met beperkte opbrengsten. Deze witte wijn met 12° alcohol is afkomstig van jonge wijnstokken op een ondergrond van zanderige leem, met 70% colombard en 30% gros manseng. Voor meer fruit en frisheid nam de wijnmaker toevlucht tot een schilinweking en gisttoevoer. De wijn onderging een koude vergisting in betonnen cuves en rustte zes maanden op zijn droesem. In zijn donkere, goudbruine kleur zien we groene toetsen. Qua geur hebben we enorm veel roze pompelmoes. De smaak is nerveus met duidelijke citrustonen, waarbij de zuren mooi omwikkeld worden door het fruit, eindigend met fonkelende minerale impressies. Qua combinaties denken we meteen aan asperges op Vlaamse wijze, maar ook kabeljauw met botersaus zou het lang niet slecht doen.

Ampelidae - Le S – 2006 Vin de Pays de la Vienne/ Loire Deze wijn maakt deel uit van het topgamma van Frédéric Brochet, gesitueerd in de streek van Poitiers. Zoals hij zelf zegt ‘is het gamma Ampelidae het resultaat van het aan elkaar koppelen van het werk van de mens en de

regionale identiteit dat zich uit via het druivenras.’ In de neus is het de sauvignon die opvalt met een reeks elegante tonen van gekonfijt geel fruit en frisse citrus. Wanneer de smaak erg breed is, wordt de rijkdom ervan gecounterd door knappe zuren en ziltige minerale tonen die het geheel kracht en glans geven.

Montagny 1er Cru Les Chaniots 2007 Vignerons de Buxy Montagny : tussen de dorpen Buxy, Montagny, Saint-Vallerin en Jully schijnt er een bijzonder licht, zowel bij de opgaande als ondergaande zon, een licht waardoor de zon lijkt te stuiven op wijngaarden die rusten op heuvels en natuurlijke amfitheaters. De bijna witte kleur bezit nuances van groen en geel, terwijl de geur doet denken aan amandelspijs, honing van meidoorn en brem, een toets van hazelnoot, gevolgd door een parfum van rozen en ijzerkruid. Qua smaak omwikkelt het florale de fijne minerale bitters, waarna vervolgens het gegrilde van de hazelnoot komt opduiken dat uiteenvalt in een lichte vetheid met een indruk van tannine die reliëf aan het volume geeft. De lengte strekt zich uit over een frisheid die twijfelt tussen aalbes en citroen. De wijn is afkomstig van chardonnay die groeit op percelen van kalkachtig puin en donkere klei, verspreid op oostelijke en zuidoostelijk gerichte hellingen die uitgeven op de dorpen Jully-lès-Buxy en Saint-Vallerin. De rijping duurt een twaaftal maanden en vindt plaats in eikenhouten barriques.

Opgericht in 1931 telt de coöperatie vandaag 120 wijnbouwers en verkopen ze niet minder dan zes miljoen flessen. Hun belangrijkste wijngebied strekt zich uit over een helling van 20 kilometer lang en 1 tot 4 kilometer breed.

Pinot bianco 2009 - Dellago / Cantina Bolzano Alto Adige DOC Italia Een pretentieloze wijn maar wel een die met veel plezier starters boordevol frisheid begeleidt: salades of carpaccio van vis bijvoorbeeld. De eerste geurindruk is floraal maar gaat na walsen over naar discrete toetsen van witte perzik, druiven en citrusschil. Qua smaak hebben we een afgemeten rondheid en een minerale frisheid die perfect samengaan en ons naar een middelmatig persistente finale voeren waarvan het ziltige uitnodigt voor een tweede of derde glas.

Val de Vid Verdejo. Rueda.2010 Bodegas Val de Vid is een domein van 20 hectare niet ver van Valladolid. Deze 100% verdejo is afkomstig van 15 jaar oude wijnstokken, aangeplant op een kleiachtige ondergrond binnen de appellatie Rueda, gelegen tussen Toro en Ribera del Duero. Deze witte wijn met 12,5° alcoholvolume bezit een expressieve neus van groene appel, sterfruit en jasmijn. Qua smaak ervaren we exotisch fruit en een pak onstuimige zuren, waarna we in finale terugkeren naar heerlijk fris fruit. Eerder elegant dan complex is dit een uitstekend aperitief of in combinatie met zomerse salades.

33

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 34

NIEUWIGHEDEN

3 Macabeus de can milà Albet i Noya - Penedès Deze wijn mag een 100% macabeu zijn, toch is hij afkomstig van drie verschillende percelen: El pou de pedra, La Casilla en Les Tuies, bodemstructuren van kalkachtige keien vermengd met leem. Gelegen 300 meter hoog op de Costers de l’Ordal gaan de percelen van het oosten naar het westen met een lichte inclinatie van 5 tot 10%. Deze macabeu van 40 tot 50 jaar oud wordt biologisch bewerkt. De lichte amberkleur doet van bij de eerste blik denken aan het bijzonder karakter van deze druif met zijn licht oxidatief puntje. De geur confirmeert dat. Een mix van walnoot- en hazelnootpasta nestelt zich rustig in een hoekje om de parade van heerlijke parfums van brem en druivenbloesem voorbij te zien defileren, gevolgd door zachte kruiden met vooral kurkuma en daarna witte peper. De smaak is veel frisser dan verwacht, gebouwd rond minerale tonen met een mix van jodium en warme kalk. De leem zorgt voor het fluwelige, een delicate zijde dat het fruit inpakt en zich tooit met florale tonen geborduurd met kruiden. Maar opgelet wanneer je deze wijn proeft, want hij heeft even tijd nodig. Zoals bij zoveel witte zuiderlingen moet hij zich een beetje aanpassen aan het gezelschap dat vaak veel te ongeduldig is. Wanneer dat het geval is, kan een karaf uitkomst brengen.

Verol 2006 Massis Del Montseny (Catalunya) Domaine Josep Trallero Casañas Deze schuimwijn op basis van 60% pinot noir en de rest chardonnay verbaast van bij het uitschenken. De kleur is lichtroze (œil de perdrix) waarin fijne belletjes zachtjes maar regelmatig naar de oppervlakte stijgen. Qua geur hebben we appel en peer waar toetsen van rode bessen en een tikje gedroogd fruit aan toegevoegd worden. In de smaak krijgen we een heel aangename explo-

34

JUNI/JULI 2011

sie die je de ene keer richting een witte wijn stuurt, de andere keer richting een rode. Een wijn boordevol rood fruit en gedroogde vruchten, erg aangenaam. Hoe verbazingwekkend hij ook is, van bij de start tot aan de knappe finale is hij elegant en bijzonder verfrissend. Schitterend als aperitief, maar zeker ook in combinatie met gebraad van rundvlees, zeebarbeel, charcuterie en hartige dingen als murcia al vino, een lichtgerijpte geitenkaas uit Murcia die wordt gewassen met rode wijn.

Coteaux du Languedoc Puech Haut Rosé «Prestige» 2010 Gérard Bru, een selfmade man uit de Languedoc die van de industrie naar de wijn overstapte, uiterst begaan met het terroir overigens, heeft vanuit het niets een domein van 115 ha uit de grond gestampt, inclusief een kasteel, gelegen in Saint Drézéry ten noorden van Montpellier. Het embleem van Puech Haut, een sculptuur van een ram gevonden op het domein, is echt iets voor hem, deze doorbijter die er een erezaak van maakt om topwijnen in de Languedoc te produceren. Zijn rosé op basis van grenache en cinsault is heel licht van kleur. Reeds bijzonder expressief in de neus (rode bes en pompelmoes) maakt hij qua levendigheid en knappe zuren nog meer indruk. De finale is middelmatig lang met een licht bittertje dat de papillen wakker schudt. Je kunt er zowat alle kanten mee uit, van een wijn voor aan de rand van het zwembad tot en met aan tafel in combinatie een stukje wit vlees.

stel, dat wellicht gecultiveerd werd door broeder Nonenque. Opgelet, niet te verwarren met de Spaanse monastrell, ook al hebben ze bepaalde punten gemeen. Momenteel zit de wijngaard in een overgangsfase naar biologische wijnbouw. De mix van grenache, carignan en morrastel zet vooral het terroir en de frisheid van de wijn in de verf. Fonkelend van kleur, een middelmatig vol rood met paarse toetsen, met qua geur vers rood fruit dat werd aangevuld met een toets van zwarte kersen en sinaasappelschil. In de smaak is het vooral de frisheid die opvalt, samen met de zachte tannines die heel delicaat aanwezig zijn. Een aangename ontdekking voor de zomer, perfect voor onverwachte braspartijtjes onder vrienden.

Solen 2007 - AOC Coteaux du Languedoc Domaine Les Aurelles Deze assemblage van 60% carignan en 40% grenache, aangeplant op terrassen met een ondergrond van zand en kiezel met puin van basalt, een wijn die lang in taks rustte, is een schoolvoorbeeld van de kracht van 2007 die in de Languedoc heel wat uitgesprokener was dan in Bordeaux. Opdat de wijn al zijn aroma’s van zwart fruit, zachte specerijen en gerookte minerale tonen zou loslaten, giet je hem best enkele uurtjes op voorhand over in een karaf. Door het minerale karakter wordt het levendige van deze wijn, met een schitterende frisheid als ruggengraat, nog duidelijker. Zowel de zuren als minerale tonen dragen ertoe bij dat deze complexe en terroirgelinkte wijn van 14,5° alcohol totaal niet zwaar is.

IGP Collines de la Moure 2010 – Le Secret de Frère Nonenque – Abbaye de Valmagne

Marcillac – Mansois 2009 Domaine Lionel Osmin & Cie

De IGP die ‘het snuitje’ betekent, is eigenlijk een afgeronde heuvel ergens tussen Montpellier en Mèze. De bijzonderheid van deze wijn zit hem in het gebruik van een vergeten druivenras, morra-

Een nieuwigheid zoals we graag hebben: een autochtoon druivenras, een herkomstbenaming die weinig gekend is, gelinkt aan een onbetwistbare knowhow dat voor een moment van heer-

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 35

lijk wijnplezier staat. De appellatie Marcillac bevindt zich op zeer steile hellingen met een ondergrond van ‘rougiers’ (met veel ijzeroxide). De oogst startte 10 oktober en de vinificatie vond plaats in tanks. Na tien maanden geduld laat deze wijn op basis van fer-servadou, hier mansois geheten, fruitige aroma’s los van zwarte bes, bosbes, framboos, viooltjes, zoethout en een licht kruidig puntje. In de smaak krijgen we dezelfde impressies met aangename, zachte tannines, terwijl de kleur fonkelend paars is. In combinatie met zacht gekruid wit vlees, gevogelte en tonijn of in het kader van een vriendenreünie rond de barbecue of met een weelderige couscous is dit een absolute aanrader. Te ontdekken!

Quinta do Malhô Douro 2008 Dit domein van 6 ha met een schistondergrond in de Tortovallei werd in 2007 aangekocht door François Lurton. De wijngaard is zuidelijk georiënteerd en kijkt uit op een ander domein van de groep, Quinta Beira Douro. Verdeeld in terrassen tref je er wijnstokken aan van voor de druifluisplaag, met rassen als tinta francisca, souzão en tinta amarela die in deze omstandigheden voor bijzonder geconcentreerde druiven zorgen. Niet verwonderlijk dat de wijn 15% alcoholvolume bezit. De kleur is donkerrood en de geur doet denken aan zwarte bes en braambes. De sappige smaak roept impressies op van blauwe bosbes. De tannines zijn goed aanwezig maar zijn soepel. Elegant, fris en complex, hij heeft het allemaal! De kilometerlange finale ontvouwt zich heel mineraal. Een wijn die het bijzonder goed moet doen met zomerse grillades.

Flor de Vetus - Toro 2009 Deze wijngaard van 20 ha groot situeert zich op de weg van Toro naar Salamanca op een hoogte van 750 meter. Koude winters, bloedhete zomers, Castilla y Léon op zijn best. Het domein behoort toe aan de groep Artevino, die eveneens Izabi en Orben in Rioja bezitten, alsook Villacreces in Ribera del Duero. De tinta de toro, een lokale variant van tempranillo, staat hier voor een donkere wijn met karmijnrode toetsen. De neus doet denken aan zwart fruit als bramen en rood fruit als rode bes, vermengd met cacao. Qua smaak wordt dit alles omwikkeld door cederhout, geuren van cohiba en mokka. De vrij lange finale is aangenaam gepeperd. Een toegankelijke Toro, reeds prettig om drinken. Niet te warm serveren, tussen 14 en 16°C, in combinatie met gegrild vlees, zelfs met een saus. Goede prijs-kwaliteitverhouding.

Gorvia 2008 – Quinta da Muradella D.O. Monterrei Spanje Samen met José Luis Matea van Quinta da Muradella zette Raul Perez zijn schouders onder dit project dat vergeten druivenrassen via een biologische benadering opnieuw in de kijker zet. De bodega bevindt zich in het meest warme deel van Galicië, modern en hedendaags. De gekozen druivenrassen voor deze wijn zijn mencia (90%), bastardo en caiño redondo (elk 5%). Na een lagering van 14 maanden op vat is het eindelijk genieten van deze heerlijke wijn. Middelmatig volle granaatrode kleur met paarse toetsen, waarbij de finesse en de elegantie qua geur onmiddellijk opvalt. Subtiele minerale tonen, gelinkt aan mooi rood fruit aangevuld met viooltjes en chocoladepoeder, komen deze impressies aangenaam versterken. Vervolgens krijgen we een ongelooflijk rijke smaakontploffing waar het minerale zich verbindt met kruiden en rode kersen bepoederd met fijne cacao. De zachte tannines gidsen ons naar een delicate en aangename persistentie die ons meeneemt in de tijd en er ons aan doet herinneren dat ons glas weer bijna leeg is. Te drinken met vrienden die weten wat kwaliteit is. Hervé Lalau, Marc Vanhellemont, Bernard Arnould, Gérard Devos, Johan De Groef

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 36

NIEUWIGHEDEN

Lijst van de verdelers: • Abbaye de Valmagne - Pirard* www.valmagne.com • Albet i Noya - Buena Vida* - www.albetinoya.cat • Ampelidae - Thienpont*/Basin et Marot*/Bleuzé* www.ampelidae.com • Aurelles - www.les-aurelles.com • Dellago / Cantina Bolzano - Van Eccelpoel* www.cantinabolzano.com/ • Flor de Vetus - Buena Vida* • Josep Trallero Casñas - Buena Vida* • Marcillac Lionel Osmin & Cie - The Wine Village/Meersseman/Thierry Martin/Thierry Martin/Pin’Art/Demeyer/PriVinLiège www.osmin.fr/ • Miselle - Ange Vin* - www.miselle.com • Puech Haut - Olivier Vins/Werco/Vitis Vins/ Vinifera Fine Wines • Quinta do Malhô - François Lurton - Palais du Vin www.francoislurton.com/ • Val de Vid - Leirovins • Vignerons de Buxy - Cinoco www.vigneronsdebuxy.fr

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 37

IVV148NLok

5/06/11

13:24

Page 38

RUBRIEK ŒNOLOGIE

MILIEU BESCHERMEN, SNOEIHOUT HERBRUIKEN EN CO2 RECUPEREREN… Ieder jaar opnieuw na de snoei worden de twijgen eventueel samengebonden en opzij gezet om het haardvuur aan te maken, maar vaak worden ze ook gewoon verbrand in de wijngaard of liggen ze tussen de rijen om later met een hakselaar te verbrijzelen. Hoe dan ook zijn twijgen overschot, afval, en moet de wijnbouwer er op een of andere manier zien vanaf te geraken. Maar waarom zou hij ze niet herbruiken?

T

wijgen = hout = brandstof = energie’, het lijken logische stappen in heel het wijngebeuren nu verwarmingstoestellen op hout weer helemaal in zijn. Te meer omdat iedereen ook stilaan meer milieubewust gaat denken en men in de wijnwereld de mond vol heeft van een duurzaam wijnbeleid. Alle beetjes helpen. En beter laat dan nooit. Zo kan de wijnbouwer het snoeihout bijhouden, het samenbinden of fijn malen, vervolgens opslaan om het hout meer te laten drogen en nadien gebruiken in een verwarmingsketel op

hout of op houtschilfers. Eenvoudiger kan haast niet. In de Gironde wordt het snoeihout geschat tussen 2 en 4 ton per hectare (naargelang de druivenrassen). In Champagne is het cijfer 1,4 ton per hectare (niet verwonderlijk, aangezien er nooit 75 cl wijn in een fles champagne zit!). Daarnaast wordt de energetische waarde van snoeihout geschat tussen 3,8 en 4,3 kWh/kg aan 15% vochtigheid (3,5 kWh/kg in Champagne). In de praktijk komt het erop neer dat chardonnay blijkbaar het laagste rendement heeft: één hectare snoeihout is equivalent aan 500 liter brandstof. In de Gironde nam men bij Château Poupille de proef op de som: met het snoeihout van 11 à 16 hectare, al naargelang het wijnjaar, verwarmde het domein zijn wijnkelder, zijn kantoren, zijn woonvertrekken en zijn gastenkamers, een heel jaar lang ! In Mâcon loopt er momenteel een ander experiment waar drie huizen verwarmd worden met het snoeihout van 15 hectare wijngaard. De kostprijs van dit type verwarming, inclusief de investering, bedraagt drie tot vier keer minder dan de prijs van brandstof! Iets om over na te denken, niet?

C6H12O6 => 2C2H50H + 2CO2 Koolstofdioxide wordt gebruikt in tal van

38

JUNI/JULI 2011

zaken, toepassingen en sectoren: in poedervorm (droogijs) in brandblusapparaten, in gasvorm om water te behandelen, in vaste vorm om producten te bewaren en in te vriezen… als additief in waters en frisdranken met prik, als schoonmaakmiddel in stomerijen (droogkuis), als bacteriedodende stof in de graanindustrie, als voedingsstof voor de fotosynthese in broeikassen… zelfs in de œnologie: als droogijs om de most op lage temperatuur te houden in een inert milieu en als koolzuurgas voor de productie van bepaalde schuimwijnen. Natriumwaterstofcarbonaat (natriumbicarbonaat) wordt gebruikt in diverse takken van de industrie, in de voedingsindustrie, de farmaceutische industrie, de cosmetische… Wat is het verband tussen natriumbicarbonaat en koolstofdioxide? De alcoholvergisting. Hoeveel arbeiders in wijnkelders hebben reeds het leven gelaten terwijl ze boven gistingstanks hingen of door de neerslag van CO2 tijdens het overpompen? Tijdens de alcoholvergisting worden er grote hoeveelheden koolstofdioxide geproduceerd, aangezien de formule wil dat elke alcoholmolecule een gasmolecule CO2 loslaat. Deze CO2 ontsnapte tot hiertoe gewoon in

IVV148NLok

5/06/11

13:25

Page 39

de atmosfeer, maar waarom zou men niet slimmer zijn en deze hergebruiken? Er werden reeds twee projecten gelanceerd. Het eerste bestaat erin de CO2 te recupereren die bovenaan de tanks vrijkomt en deze vloeibaar te maken om nadien te herbruiken in andere bedrijven en sectoren, hetzij in vloeibare vorm of in vaste vorm. Het tweede project bestaat erin de CO2 te gebruiken die vrijkomt bij de productie van natriumwaterstofcarbonaat (natriumbicarbonaat). Er werd reeds een mobiel systeem ontworpen door Alcion Environnement dat tot op de werkvloer kan gebracht worden. 1000 hectoliter gistende most kan 8 tot 10 ton koostofdioxide recupereren, in staat om tussen 12 en 18 ton natriumwaterstofcarbonaat te produceren. Meerdere wijnbedrijven in Bordeaux voerden in 2010 reeds proeven uit met dit recuperatiesysteem. Wanneer de proeven positief en doorslaggevend zijn, wil de Cave des Hauts de Gironde (coöperatieve in de Côtes de Blaye) dit type van aftapping in heel zijn cuverie toepassen voor de vinificaties van 2011. In het kader van Grenelle Environnement (Frans staatsvoorstel voor duurzame ontwikkeling en energie) heeft het CIVB de koolstofdioxide-uitstoot uitgerekend van de wijnbouw in Bordeaux, wat opliep tot 740.000 ton CO2 per jaar. Het CIVB heeft zich voorgenomen om dit met ongeveer 150.000 ton per jaar terug te dringen. Bordeaux produceert 6 miljoen hectoliter wijn per jaar. Met dit systeem kan de factuur van de CO2-uitstoot met bijna 50.000 ton verminderd worden. Naderhand moet er wel nog iets gedaan worden met de 90.000 ton natriumwaterstofcarbonaat die men hierdoor produceerde. Met druiven kunnen we ook wasmiddel maken… om onze planeet te redden!

Fabian Barnes

IVV148NLok

5/06/11

13:25

Page 40

ABONNEMENT

Uw geliefkoosde tijdschrift kan u elke twee maanden bij u in de bus vinden + Gratis vijf dropstops

Abonnement 6 IVV digit + 16 Newsletter digit 1 jaar 40 € 2 jaar 76 € 1 jaar

2 jaar

(6 nr)

(12 nr)

40 €

76 €

17,50 €

72 CHF

137 CHF

27 CHF

Anderen E.U.-landen

60 €

115 €

Niet E.U.-landen

72 €

137 €

België, G.H.Lux. Frankrijk, Nederland Zwitserland

IVV Band

Fakturatieonkosten : 5 € voor 1 jaar abonnement, gratis voor 2 jaar Betaling met VISA-/Eurocard kaart, door overschrijving* of per chèque op naam van APIC In Vino Veritas. * België : Fortis 210-0461297-17 Zwitzerland : Banque Coop CCP 40-8888-1 naar 693796.290090-2.

Naam: ............................................................................................................................................................................................................ Voornaam: ................................................................................................................................................................................................

Propriétaires-Récoltants 1, Place des Lois 21220 GEVREY-CHAMBERTIN Tél. 03 80 10 65 - Fax 03 80 34 13 72 [email protected] www.harmand-geoffroy.com

Recherche Importateurs

Firma: ............................................................................................................................................................................................................ Adres: ............................................................................................................................................................................................................ Postnum: .................................................................... Gemeente:

...........................................................................................

Land: .............................................................................................................................................................................................................. E-mail: .........................................................................................................................................................................................................

Belgium Wine Watchers

Vervaldatum:

IVV 148

Tel: ........................................................................................................ Abonnement start vanaf: ........... /........... /........... Kaart Nr:

0032/32956060

0032/32950606

Handtekening: IN VINO VERITAS 294 Dieweg - 1180 Brussel - Belgïe Tel: 32/(0)2.375.44.44 - Fax: 32/(0)2.375.52.51 @mail: [email protected]

Gespecialiseerd in de Aankoop van Uw Wijnen www.belgiumwinewatchers.com • [email protected]

40

JUNI/JULI 2011

IVV148NLok

5/06/11

13:25

Page 41

DUBBELPORTRETTEN

WAT HEEFT CHRISTINE VALETTE BEZIELD (TROPLONG-MONDOT) In de jaren 90 werd Troplong-Mondot herschapen tot een levend laboratorium voor kwalitatief onderzoek in SaintEmilion: daling van de rendementen, oogst bij de juiste rijpheid, groene oogst, terug naar manuele oogst, nauwgezet gebruik van hout… Christine Valette liet niets aan het toeval over, wat zich vertaald heeft in een enorme progressie van haar wijnen. De ultieme beloning kon dan ook niet uitblijven want Troplong werd opgenomen in het kransje Premier Grand Cru Classé. In Vino Veritas: Wat heeft Christine Valette bezield? Christine Valette: ‘Passie. Sinds 1981 staat mijn leven in het teken in het proberen verbeteren van de wijnen van dit kasteel. Een bijzonder passionele job. In 2006 werden we opgewaardeerd tot Premier Grand Cru Classé, een enorme beloning én erkenning voor mezelf en de ganse ploeg. En uiteraard de beste motivatie om nog beter te doen.’ In Vino Veritas: Het werk van een gezin… Christine Valette: ‘Inderdaad, de rol van mijn man Xavier is primordiaal. Sinds 1992 leerde hij mij de knepen van het vak, heel wat zaken waar ik weinig over wist, vooral met betrekking tot het werk in de wijngaard. En van begin 2010 neemt onze dochter Margaux de communicatie van het domein voor haar rekening en vertegenwoordigt ze ons in het buitenland.’

TROPLONG-MONDOT: BEKNOPTE FICHE Ligging: ten noordoosten van Saint-Emilion (vanaf het plateau van Saint-Emilion tot de helling van Pavie) Oppervlakte: 33 ha Druivenrassen: 90% merlot, 5% cabernet franc, 5% cabernet sauvignon Gemiddelde leeftijd van de stokken: tussen de 35 en 90 jaar Bodem: mergelhoudende kalk, kalk, silex Productie: tussen de 60.000 en 90.000 flessen Château Troplong-Mondot en tussen de 10.000 en 30.000 flessen Mondot (de tweede wijn van het huis, gedomineerd door cabernet).

In Vino Veritas: Zijn er nog nieuwe projecten op til? Christine Valette: ‘Nog in 2010 zijn we gestart met een wijntoeristisch project, Les Belles Perdrix, waarmee ik me vandaag bezig houd… Het project bestaat uit een gastenhuis en alles wat te maken heeft met lichaamsverzorging. Daarnaast ben ik bezig met een kookboek dat de recepten van Troplong bundelt. Kortom, alles straalt hier passie uit en het is bovendien heel plezierig. Begrijp je nu wat me bezield heeft?!’

Interview opgetekend door Hervé Lalau 41

IVV148NLok

5/06/11

13:25

Page 42

DUBBELPORTRETTEN

YVES RAYMOND

(SARANSOT-DUPRÉ)

Saransot-Dupré wist ons al meerdere keren te verrassen tijdens Listracdegustaties en andere proeverijen. Dit familiale château dat 17 ha telt is een mooi veerbeeld van elegantie, souplesse en fruit. Kortom, een evenwicht dat in vele moderne bordeauxwijnen maar zelden te vinden is. Yves Raymond staat al van in 1982 aan het roer en vertouwde ons zijn ‘kleine geheimpjes’ toe en geeft ons zijn visie over de laatste jaargangen.

IVV: U heeft de laatste jaren het aantal druivenrassen uitgebreid, waarom? Yves Raymond: Ik heb steeds het gevoel gehad dat de merlot en de cabernet sauvignon niet altijd ten volle de kwaliteit van ons terroir tot uiting wisten te brengen. Daarom dat ik begin de jaren negentig cabernet franc bij aangeplant heb. Eerst heel bescheiden. Maar toen ik zijn essentiële rol in de aromatische complexiteit van Saransot vaststelde, plantte ik in steeds grotere getale aan. Vandaag maakt cabernet franc 15% van mijn totale aanplant uit. Begin 2000 wou ik opnieuw petit verdot herintroduceren maar ik werd geconfronteerd met een probleem: de wijnstokkwekers hadden dit ras verwaarloosd en het beschikbaar vegetatief materiaal was te productief en te weinig kwalitatief. Ik heb dan op Saransot met de hulp van PierreLouis Pradier van de kamer van Landbouw een studie ontwikkeld met het oog op het bekomen van weinig productieve maar uiterst kwalitatieve planten. Ik heb ze apart gevinifieerd en het resultaat lag hoog boven mijn verwachtingen: de wijnen gemaakt van petit verdot zijn zowel zeer sterk geconcentreerd als uitermate elegant. De volgende jaren ga ik dit ras verder sterk ontwikkelen op basis van mijn eigen onderstammen. Trouwens, ik heb niks nieuws uitgevonden want in 1950 telde het INAO in Listrac 15% cabernet franc en 15% petit verdot. Louter uit nieuwsgierigheid experimenteerde ik ook met carmenère. Het zorgt voor wijnen met een schitterende kleur, maar minder complex dan de twee andere klassieke rassen. IVV: Wanneer kunnen we de nieuwe jaargang proeven? Yves Raymond: ‘De Saransot rood 2009 wordt gebotteld in juni en we brengen hem op de markt vanaf einde juni. Een jaargang die trouwens heel lang zal kunnen bewaard worden. De Saransot wit 2010 wordt eveneens in juni gebotteld. De wijn dient na het bottelen wat te rusten en zal vanaf de maand augustus optimaal te drin-

42

JUNI/JULI 2011

ken zijn. Ook die wijnen kunnen lang bewaard worden, op voorwaarde dat je over een frisse kelder tijdens de zomer beschikt. Sommige liefhebbers, zoals de beroemde dokter Dierickx uit Afsnee, bewaart de witte Saransot zelfs meer dan twintig jaar. IVV: Uw opinie over uw 2009 en 2010? Yves Raymond: 2009 is een jaargang om weg te leggen in de kelder, want met een ongelooflijke rijkdom aan tannines. Hij kan tientallen jaren bewaard worden. Ongetwijfeld meer dan een halve eeuw. Hoe hij zal evolueren? Komen er nog periodes dat hij zich zal sluiten? Ik denk het niet, want wij hebben gewacht tot oogsten tot het moment dat de tannines optimaal rijp waren. Een wijn die je absoluut moet decanteren zodat hij de tijd krijgt om aan rijkheid te winnen. 2010 is een zeer groot klassiek jaar: elegantie, fruit en concentratie. Minder ‘buiten categorie’ in vergelijking met de 2009 en wellicht een wijn die ietsjes minder lang zal kunnen bewaard worden. Maar toch op z’n minst dertig jaar. Ook deze wijn moet voor het drinken gedecanteerd worden.

Opgetekend door Hervé Lalau

IVV148NLok

5/06/11

13:25

Page 43

IVV WINE PARTNERS T 014/45 13 03 - F 014/45 49 17 VERLIPARK UNIT B.1.26 - LICHTSTRAAT 2400 Mol [email protected] www.labuenavida.be

RUE PAUL MICHIELSSTRAAT 71 1090 BRUSSEL [email protected] www.adbibendum.be

RUE P. VAN HUMBEEK 5 - 1080 BRUXELLES [email protected] - www.cinoco.com

T 056/41.81.68 - F 056/42.20.66 MENENSTRAAT 376 - 8560 WEVELGEM [email protected] www.wijnenherman.be

WIJNHANDEL DE BRABANDERE

T 011/26.27.00 - F 011/26.27.66 ALFAJETLAAN 2220 – 3800 SINT-TRUIDEN

T 02/420.94.46 - F 02/420.94.47

T 02/ 410 47 47 F 02/ 410 14 54

069 54.61.39

T +32(0)56 66 60 22 F +32(0)56 66 59 04

Grand-Route 75-77 B-7530 GAURAIN-RAMECROIX [email protected] • www.vinsbrunin.be

OOIGEMSTRAAT 19 - 8710 WIELSBEKE [email protected] www.wijnhandeldebrabandere.be

SCHAAPSWEG 2 3550 HEUSDEN-ZOLDER

T 011/42.89.07 F 051/20.92.78 [email protected] www.wijnhuisjeuris.be

Brusselsesteenweg 7 9090 Melle

T & F : 09/233.35.36 T 04/278 58 89 - F 04/278 09 96

[email protected] • www.alhambra.be

RUE DE LA SEIGNEURIE 61 4452 WIHOGNE (JUPRELLE) [email protected] - www.calivin.com

& T 02/ 353 07 65 - F 02/ 353 07 10

T 065/84 26 32 - F 065/35 49 86

CH. DE BRUXELLES 37 - 1410 WATERLOO [email protected]

CHAUSSÉE DU ROEULX 47A - 7000 MONS [email protected] - www.melchior-vins.be

02/ 772.40.65 AVENUE ORBAN 3 - 1150 BRUXELLES [email protected]

Caves Aliança

02/640.44.65

PREMIUM PORTUGESE WIJNEN

T. 03/321 67 19 - F. 03/322.33.95 Herentalsebaan 214 - 2100 Deurne [email protected]

015/51.75.08 DUIVEBERGEN 13 A - 3140 KEERBERGEN [email protected] www.ange-vin.be

T 04/342 68 92 F 04/ 344 33 73 RUE BASSE-WEZ 339B - 4020 LIÈGE [email protected] www.cavedesoblats.com

T 02/772.50.05 F 02/772 41 21 336 Rue de la Cambre - 1200 Bruxelles [email protected] www.banyuls.com

AV. DU PESAGE 1 - 1050 BRUXELLES [email protected]

MIS EN BOUTEILLE T 09/356.68.76 F 09/356.69.87

02/460 44 65

www.deconinckwine.com

DORPSSTRAAT 42 - 9080 LOCHRISTI [email protected] www.misenbouteille.net

T +32 476 26 43 96

T 02/648.51.34 F 02/646.57.73

ZOERSELHOEK 50 - 2980 ZOERSEL www.delfico.be

RUE EUGENE CATTOIR 11 1050 BRUXELLES [email protected] - www.mouchart.be

PL. CDT DEBLOCKPLEIN 21 - 1780 WEMMEL [email protected]

BASIN & MAROT T 03/238.05.84 F 03/237.51.13

T 02/347.64.66 F 02/347.41.84 90A, RUE DU PAGE 1050 BRUXELLES [email protected] www.basin-marot.be

T 071/25.72.11 - F 071/25.72.16 RUE DU COLOMBIER 9 - 6041 GOSSELIES [email protected] www.champion.be

DESPERT & Co ZAGERIJSTRAAT 25 2960 ST-JOB-IN-'T-GOOR [email protected] - www.despert.be

T 03/658.20.20 - F 03/658.61.51 VORDENSTEINSTRAAT 102 A 2900 SCHOTEN [email protected] - www.mondovino.be

BIOTIEK B.V.B.A

TEN HOFLAAN 22 2980 ZOERSEL [email protected] - www.biotiek.be

T 03/488.44.44 F 03/488.44.88

From the Mediterranean and the New World

0476/580.235

NIJVERHEIDSSTRAAT 13 - 2570 DUFFEL

INDUSTRIELAAN 38 - 1740 TERNAT [email protected] www.wijnen-chateaux.be

T 054/31.05.54 F 054/31.05.59

T 089/85.40.29 - F 089/86.32.96

OMER DE VIDTSLAAN 62 – 1760 ROOSDAAL [email protected] http//bleuzewines.over-blog.com

KAPITTELSTRAAT 20 - 3740 - BILZEN [email protected] www.christiaens-wijnhuis.be

[email protected] www.opdebeeck.be

T +32 3 326 81 70 F +32 3 633 13 20 STARRENHOFLAAN 46 - 2950 KAPELLEN [email protected] www.globalwineries.com

T +32 2 512 30 66 F +32 2 512 04 66 Rue Pierre Van Humbeekstraat, 5 BRUSSEL 1080 BRUXELLES [email protected] • www.palaisduvin.be

Advertentie

T 03/312.24.38 F 03/312.59.14

43

IVV148NLok

5/06/11

13:25

Page 44

IVV WINE PARTNERS T 089/62.17.62 - F 089/62.17.63 WEG NAAR ZWARTBERG, 83 3660 OPGLABBEEK [email protected] www.pasqualinno.be

T +32 (0)2/454.85.30 F +32 (0)2/454.85.38 DORPSTRAAT 68 - 1785 BRUSSEGEM [email protected] www.vineplus.be

T 011/25.38.73 ALVERBERGSTRAAT 5 - 3500 HASSELT [email protected]

WIJNAGENTUUR www.vinotrade.be

Est propriétaire des marques: Quinta do Passadouro - Domaine Bohrmann

Contact 03/658 18 35

+32 (0) 2 663 62 62

T +32(0)11/23.06.10 F +32(0)11/21.07.74

Chaussée de La Hulpe Terhulpsesteenweg 130/1 B-1000 BRUSSELS www.pernod-ricard-belgium.com

SLUISSTRAAT 84-86 - 3590 DIEPENBEEK [email protected] www.courtiersvinicoles.be

WIJNHUIS VERLINDEN T 067/77 31 01 - F 067/77 11 99 RUE DE BRUXELLES 74 - 1470 GENAPPE [email protected] www.espacevin.com

Bernard Poulet

S.A.

Importations de Vins Fins

T 02/414 41 39 - F 02/414 35 14 RUE DES BÉGUINES 118 - 1080 BRUXELLES [email protected]

PEYERSTRAAT 7 B-2223 SCHRIEK-GROOTLO

GSM: +32 (0) 472 345 324 [email protected] www.wijnhuisverlinden.be

WINE-NOT T 02/513.47.74 F 02/513.53.09 RUE DU COLLÈGE, 39 - 1050 BRUXELLES [email protected] - www.wine-not.be

Kortenberg Depot & Winkel

+32 475 35 97 60 /+32 2 725 30 33 Leuvensesteenweg 70 3070 KORTENBERG [email protected] - www.sacacorchos.be

+ 32 55 31 17 59

Advertentie

"Hof te Cattebeke" - Bossenaar 14 9680 ETIKHOVE [email protected] www.thienpontwine.com

44

014/21.26.93 Lierseweg 20 - 2200 HERENTALS www.vaneccelpoel.be [email protected]

JUNI/JULI 2011

u u

u u u u u u

u u u u u u

Join The Partners Club van het belangrijkste consumentenmagazine voor wijnliefhebbers in België!

u

De geschikte formule om een jaar lang ons lezerspubliek van gepassioneerde wijnliefhebbers te bereiken! (meer dan 30.000 contacten) Publicatie van uw gegevens en logo, uw evenementenkalender in elke editie, speciale nummer Best of IVV Partners Inl: [email protected]

IVV148NLCOVER

6/06/11

9:32

Page 5

6/06/11

9:32

Page 2

ll

IVV148NLCOVER