21 MEI 2008
Vzw Boeren op een Kruispunt Helpt u echt verder
Welkom
met
Dirk Lips Voorzitter
“Respect voor alle boeren en tuinders”
21 mei 2008
2
Vzw Boeren op een Kruispunt • Impuls van Cera en Vlaamse Overheid • Opgericht door Boerenbond, KVLV-Agra en het Algemeen BoerenSyndicaat • Opdrachten
Ervaringen en resultaten Riccy Focke Coördinator
21 mei 2008
– Sensibilisering: 40 vergaderingen – Individuele hulpverlening: 90% van de tijd – Preventie: vergaderingen en publicaties.
21 mei 2008
3
Samenwerking
Respect voor alle boeren en tuinders
Aanmeldingen in de eerste 12 maand werking van vzw Boeren op een Kruispunt (n=212)
35
Met Agricall • Luisterend oor in 2007 via 0800.99.138 • Sensibilisering • Individuele hulp • Kennisuitwisseling Met Boerenbond, KVLV-Agra en ABS • Communicatie naar doelgroep • Technische ondersteuning • Doorverwijs voor continuering advies 21 mei 2008
4
5
32 30
29 27 25
24
24
22 20
15
13
13
10
9
9
7 5
5 Februari
Maart
April
Mei
Juni
Juli
Augustus
September
Oktober
November
December
Januari
Aanmeldingen per maand
21 mei 2008
6
1
21 MEI 2008
Hoe komen signalen binnen? Leverancier 6%
Overheid 4%
http://www.boerenopeenkruispunt.be
Boekhouder 2%
LBO 11%
0800,99,138 50%
Bank 11%
E-mail 16%
21 mei 2008
7
21 mei 2008
Verdeling over de provincies (n=251)
8
Kernprobleem (n=251)
Antwerpen 17%
Juridisch 2%
Echtscheiding 7%
Psychologisch 12%
West-Vlaanderen 37% Limburg 11%
Technisch 44%
Brabant 6%
Financieel 35%
Oost-Vlaanderen 29%
21 mei 2008
9
21 mei 2008
10
Ook grote bedrijven kunnen in problemen komen
Bedrijfsgrootte
1000000
• Melkquotum • Aantal zeugen / vleesvarkens • Glasoppervlakte
900000
800000
700000
600000
500000
400000
• Ook grote bedrijven komen in problemen
300000
200000
100000
0 1
21 mei 2008
Respect voor alle boeren en tuinders
13
3
5
21 mei 2008
7
9
11
13
15
17
19
21
23
25
27
29
31
33
35
37
39
41
43
45
47
49
51
14
2
21 MEI 2008
Glastuinbouw (m2)
Sectoren
30000
• N = 160 25000
– 115 bedrijven met vee – 81 met rundvee – 58 met varkens – 4 met pluimvee
20000
15000
– 27 bedrijven met glastuinbouw – 22 bedrijven met vollegrondsgroenten
10000
5000
0 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
21 mei 2008
27
28
21 mei 2008
16
17
Financieel
Kredietvormen 800.000,00 €
• Meestal nog een eigen vermogen
700.000,00 €
– Dankzij de productierechten (50% gaat naar de overheid bij stopzetting)
600.000,00 €
500.000,00 €
400.000,00 €
• Financieringsstructuur
300.000,00 €
– Verhouding Korte Termijn <> Lange Termijn –
200.000,00 €
100.000,00 €
-
€ 1
6
11
16
21
26
31
36
41
46
51
56
61
66
Kas en Leveranciers (n=95)
21 mei 2008
18
Voorstelling case Martine Persyn • • • •
81
86
91
96
101
106 111
116 121
126
19
• Basisopleiding voor start – – – – –
– Foto van bedrijf en gezin – Hefbomen en hulpmiddelen
A2 landbouwtechniek A3 landbouw Landbouwingenieur B-cursus Ander diploma
45% 39%
40% 35% 30%
24%
25% 20% 20% 15% 10%
• Vervolgopleidingen: – 54 % volgt geen bijkomende opleidingen of vergaderingen meer.
• Resultaat: terug moed en goesting
Respect voor alle boeren en tuinders
76
Opleiding (n= 205)
Groot melkveebedrijf Situatie: arbeidsorganisatie PSYCHOSOCIAAL PROBLEEM Aanpak:
21 mei 2008
71
Investeringskredieten (n=132)
21 mei 2008
20
21 mei 2008
7%
6% 5%
3%
0% ir/ing
Graduaat
A2
A3
B
niet landbouw
24
3
21 MEI 2008
Activiteiten
Psychosociale benadering
• Financieel advies – Balansanalyse 124 – Rendabiliteitsanalyse 112 – Kasplanning 56
• Een volledig gesprek met aandacht voor én persoonlijke én bedrijfsproblemen • Erkenning, respect, moed. • Motivatie geven door een betere toekomst uit te tekenen.
• Juridisch advies – Sociale bijdragen 23 – Gedwongen stopzetting 20 – Handelsrecht 20
• Technisch advies: – Arbeidsorganisatie 24 – Administratie op orde houden/ laten invullen – Hefbomen opzoeken
• Hulpverleners maar geen doetjes
• Persoonlijk advies: 250 21 mei 2008
25
Resultaten (n=221) • 95% is tevreden van de begeleiding • Huidige situatie – Terug op de rails – Nog in behandeling – Nog in crisis
21 mei 2008
26
Kostprijs / Return van de vzw. • 1/2/2007-1/2/2008= 229 dossiers. <2.000 Euro per geadviseerd bedrijf < 20 Euro per Vlaams ltb bedrijf
13%
26% 61%
op de rails
behandeling
• Toekomst : vraag naar vrijwilligers. – Vzw geeft cursussen en opleidingen – Vzw wil altijd backup geven in concrete situaties.
crisis
21 mei 2008
27
21 mei 2008
28
21 mei 2008
30
Besluit ervaringen • Er zijn nog veel boeren en tuinders in nood. • Mensen lopen tegen de grenzen van hun mogelijkheden aan. (Psychisch, technisch, financieel, organisatorisch).
• Problemen zijn zeer complex: sector- en mensenkennis is noodzakelijk. • Vzw Boeren op een Kruispunt zoekt vrijwilligers of middelen om nog meer mensen te kunnen helpen.
21 mei 2008
Respect voor alle boeren en tuinders
29
4
21 MEI 2008
1.Alle noodzakelijke competenties geraken niet in een hoofd
Knelpunten en aanbevelingen
(Te) Moeilijk maatschappelijk kader. “Het kan ieder overkomen” ? Overheidsbeslissingen die de invloed op land- en tuinbouw aftoesten ? Centrale databank, waar wél alle wetgeving terug te vinden is ? Wat bekend is over bedrijven, teruggeven (vb via webapplicaties). ? Redelijkheid in tweedekansbeleid.
Dirk Lips Voorzitter
21 mei 2008
31
2.Vlaamse LTB is bij de beste van Europese klas Kiezen voor respect en zelfrespect ? Sector: U kan meer dan u denkt ? Keten: De producentensector heeft recht op een betere vergoeding voor arbeid en kapitaalinzet. ? Consument: Geniet van ons voedingsproduct en respecteer de producent. ? Overheid: niet strenger zijn dan de Europese eisen, tenzij dit de concurrentiepositie niet schaadt 21 mei 2008
33
4. Een beleid voor ALLE boeren en tuinders.
21 mei 2008
32
3.Bewustmaking eigen verantwoordelijkheid Land en tuinbouw ZELF verantwoordelijk voor HUN sector. ? Oproep voor – Meer engagement in politiek en syndicale organisatie om mekaar te helpen. – Meer solidariteit tussen collega’s, familie, buren – Werken aan een gezonde groei binnen de maatschappelijke (technisch, sociaal) en technische normen (financieel, economisch). – Leren handel drijven: markttransparant maken (aan/verkoop)
? Hele Keten is verantwoordelijk voor alle schakels uit die productieketen 21 mei 2008
34
5.Boeren leren rekenen i.p.v. leren werken
? Het beleid heeft teveel aandacht voor de gespecialiseerde kopgroep en te weinig voor het grote peloton.
Opleiding voor ondernemers moet meer op economische leest geschoeid worden.
? Het beleid bestendigt al jaren de onzekerheid inzake grondgebruik.
“Herhalen, herhalen en blijven herhalen” ? Blijven inzetten op onderwijs en naschoolse vorming. ? Herbevestigen van voorlichtingsopdracht van de overheid.
21 mei 2008
Respect voor alle boeren en tuinders
– – – –
35
Het knelpunt van ondernemerschap is inkomen. Kosten zijn hoger dan de theorie (best case) Interne groei is de gezondste groei. Crisispreventie door economische aanpak.
21 mei 2008
38
5
21 MEI 2008
Voorstelling Case An Deneffe • • • • •
6.Juridisch vacuüm bij gedwongen stopzetting Bij gedwongen stopzetting – Faillissementswetgeving? – Collectieve schuldenregeling? • Grote verschillen tussen regio’s. • Deze onzekerheid verhindert de betrokkenen om noodzakelijke stappen te zetten.
Varkensbedrijf 300 z + afmesten Situatie: schuldenoverlast JURIDISCH PROBLEEM Aanpak: bedrijfsanalyse met opties Huidige situatie: rust gevonden in stopzetting en maakt nieuwe plannen
? Dit juridisch probleem oplossen ? Betere begeleiding in de risicozone ? Duidelijker omschrijving van curator/ schuldbemiddelaar en hun procedures.
“Dank dat je tijd steekt in ons”. 21 mei 2008
44
7.Sociaal vangnet voor zelfstandigen.
Hoe liberaler maatschappij, (invloed WTO, afbouw rampenfonds, afbouw inkomenssteun,
– Schuldeisers verhinderen goede valorisatie van activa. – Meerwaardebelastingen > 50% + 28% sociale bijdragen => volledig stoppen noodzakelijk
private verzekering gezondheidszorg,…… )
Hoe belangrijker het vangnet (risicobeheer) Vroeger bestond dit vangnet via het beleid. ? Risico-inventarisatie bij alle bedrijfstypes. ? Haalbare risico-indekking voor mensen, die zelf de premies niet (kunnen) betalen.
? Stoppen moet humaner worden – OCMW’s toegankelijker voor zelfstandigen – Algemene stopzettingsverzekering – Aansluiting op tewerkstellingsprogramma’s 51
9.Hulpverlening is menselijk moeilijk.
54
Kostprijs van de vzw is relatief laag. Return is veel groter. Kleine inzet zorgt voor een grote hefboom – – – –
? Middelen om efficiënt te blijven werken.
Sociale gevolgen van ‘kruispuntsituaties’ Voorkomen van uitwassen van bedrijfsproblemen = in belang van heel de sector. Leden in moeilijkheden = evenwaardige leden Direct => de adviesvrager persoonlijk te helpen, Indirect => heel de keten, schuldeisers én overheid.
? Kunnen onze klanten bij het opstellen van uw volgende meerjaarse begroting rekenen op uw steun?
Kennis, communicatie, bedrijfsbezoeken
Respect voor alle boeren en tuinders
21 mei 2008
10.Boeren op een Kruispunt in ieders belang.
Zelfbeschikkingsrecht => zelf beslissen • Aangeleerde hulpeloosheid • Fierheid • Psychosociale problematiek (stress, depressie, burn-out)
21 mei 2008
48
8. Risicobeheer wordt steeds noodzakelijker
? Stoppen sociaal aanvaardbaar maken • Afbouwen van verlies wordt onmogelijk.
21 mei 2008
21 mei 2008
55
21 mei 2008
56
6
21 MEI 2008
10 conclusies van Boeren op een Kruispunt 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
Teveel noodzakelijke competenties Vlaamse LTB bij de beste van Europese klas Bewustmaking eigen verantwoordelijkheid Een beleid voor “alle” boeren Boeren “leren rekenen” i.p.v. leren werken Juridisch vacuüm bij gedwongen stopzetting Sociaal vangnet voor zelfstandigen. Risicobeheer wordt steeds noodzakelijker. Hulpverlening is menselijk moeilijk. Boeren op een Kruispunt is in ieders belang.
21 mei 2008
Respect voor alle boeren en tuinders
57
Voorstelling Case Annelies Vande Vyvere • Echtscheiding • Situatie: financieel /administratief chaos veel kortlopende schulden. geen hulp van derden mogelijk • Aanpak: foto van bedrijf en actief onderhandelen / betalingsregeling • Huidige situatie: vertrouwen in toekomst “Je foto hangt boven mijn bed” 21 mei 2008
58
7
