Welkom in Nijmegen bruisende binnenstad Inhoud VOORWOORD THOM DE GRAAF PLATTEGROND BINNENSTAD NIJMEGEN DE OUDSTE STAD VAN NEDERLAND ECONOMISCHE ZAKEN KENNISCENTRUM EN PLATFORM VOOR SAMENWERKING RINGSTRATEN STRAATPROFIELEN OVERHEID EN BEDRIJFSLEVEN BINNENSTADONDERNEMERS STADSVERNIEUWING STRAATPROFIELEN TOERISME CULTUUR VASTGOED STRAATPROFIELEN
Gemeente Nijmegen afdeling Economische Zaken T (024) 329 2607 E
[email protected]
KERNCIJFERS UW VRAGEN BEANTWOORD
Meer informatie www2.nijmegen.nl/ondernemen
Welkom in Nijmegen! Nijmegen bestaat ruim 2000 jaar en is daarmee de oudste stad van Nederland. We koesteren het verleden, omdat dat de stad maakt tot wat zij is. En hoewel de binnenstad tijdens de Tweede Wereldoorlog forse schade heeft opgelopen, is het Nijmeegse stadshart uiterst sfeervol. De volop aanwezige horeca en het brede scala aan winkels en boetiekjes zorgen in combinatie met de culturele voorzieningen voor een gezellige, bruisende sfeer.
‘Een stad met rijke historie en een kansrijke toekomst.’
Voor ondernemers is het goed toeven in de Nijmeegse binnenstad. Het levendige karakter en het grote aantal bezoekers spelen daarin een belangrijk rol, maar ook de grote mate van samenwerking tussen de gemeente, ondernemers en instellingen. De gemeente spant zich dagelijks in voor het bouwen van deze bruggen. Wij ondersteunen innovatieve initiatieven, helpen ondernemers bij hun zoektocht naar kansen en mogelijkheden en faciliteren en koesteren de bedrijven die Nijmegen als thuisbasis hebben gekozen. U zult zich snel thuisvoelen in onze Bourgondische studentenstad, met een unieke groene woonomgeving, een breed cultuuraanbod, mooie evenementen en aantrekkelijke sport-, horeca- en winkelvoorzieningen. Nijmegen behoort niet voor niets tot de meest aantrekkelijke woon- en werksteden van Nederland! Graag presenteren we u in dit bidbook wat Nijmegen, en het centrum in het bijzonder, voor u kan betekenen. En omdat samenwerking in onze stad centraal staat, doen we dit samen met een aantal personen die, ieder vanuit zijn of haar eigen vak, zeer nauw bij de binnenstad betrokken zijn. Tot ziens in Nijmegen, een stad met een rijke historie en een kansrijke toekomst!
Thom de Graaf BURGEMEESTER VAN NIJMEGEN
Nijmegen; BRUISENDE STAD
GEZONDE STAD
SPORTSTAD
In een van de mooiste stukjes Nederland biedt Nijmegen de mensen die er wonen, werken en recreëren een prettige, groene leefomgeving. Ruim 33.000 WO- en HBO-studenten hebben een positieve invloed op de sfeer en cultuur van de stad. Door de continue instroom van jonge inwoners houdt Nijmegen een blijvend jeugdige uitstraling. De stad beschikt over een uitstekend aanbod aan scholen, sportverenigingen en ontspanningsmogelijkheden. De veelzijdigheid van Nijmegen vertaalt zich ook in de breedte van haar cultuurprofiel met muziekpodia, theaters, kunst, musea en evenementen. Zo trekken de Vierdaagsefeesten in juli jaarlijks ruim een miljoen bezoekers. En de noordelijkste stad van het Zuiden verraadt zijn Bourgondische inslag en gastvrijheid met een ruime keus aan restaurants, eethuizen, cafés en terrassen.
Nijmegen ligt in het hart van Health Valley, een innovatieve regio waarin het bedrijfsleven, overheden en kennisinstellingen samenwerken op het gebied van health en life sciences. Midden in Nijmegen ligt de onder wijs- en gezondheidscampus Heijendaal met de Radboud Universiteit, het academisch ziekenhuis UMC St Radboud en de Hogeschool Arnhem Nijmegen. Vlakbij ontstaat een nieuwe werklocatie: Novio Tech Campus, voor hightech-bedrijven en voor spinoffs die Heijendaal ontgroeien. Door de fysieke nabijheid en open samenwerking wordt dit een unieke locatie voor inter nationaal georiënteerde kennisintensieve bedrijven.
Dichtbij Novio Tech Campus en Heijendaal wordt een topsport- en innovatiepark ont wikkeld. Een broedplaats voor onderzoek en productontwikkeling op het gebied van gezondheid en sport. Want sport zit Nijmegen in de genen. Sporters presteren op topniveau in atletiek, voetbal, basketbal, roeien, judo, kickboksen, turnen en hockey. Zo’n 40.000 (inter)nationale wandelaars lopen in de derde week van juli de Nijmeegse Vierdaagse. De Zevenheuvelenloop is een hardloopevenement voor ‘s werelds beste atleten en tienduizenden recreanten. De Marikenloop is de grootste ‘ladiesrun’ van Nederland.
De oudste stad van Nederland De ligging aan de Waal tussen heuvels, hei, polders en bossen maakt Nijmegen al meer dan 2000 jaar een aantrekkelijke vestigingsplaats. Ruim twintig eeuwen terug bouwden de Romeinen hun grensstad op een uitloper van de stuwwal langs de rivier. In de Middeleeuwen was Nijmegen een bloeiende handelsstad en cultureel centrum, omringd door vruchtbare landbouwgrond. In de 17e eeuw sloten Europese landen hier de Vrede van Nijmegen. Nijmegen is nog altijd een internationale stad in het hart van Europa, waar bezoekers en expats vanuit de hele wereld gastvrij worden ontvangen. Een stad die haar oorsprong koestert en hard werkt aan een toekomst waarin kennis, technologie en gezondheid centraal staan.
‘In een van de mooiste stukjes Nederland biedt Nijmegen de mensen die er wonen, werken en recreëren een bruisende leefomgeving.’
DE BINNENSTAD VAN NIJMEGEN
WAALKADE
St Stevenskerk De Lindenberg Museum Het Valkhof Stadhuis Openbare Bibliotheek LUX Huis voor de Binnenstad Kamer van Koophandel Stadsschouwburg De Vereeniging Centraal Station Busstation Kronenburgerpark Valkhofpark Voetgangersgebied
U LBR WAA G
LANG
E HEZ
ELST
1
RAAT
TRAAT
GROTE MARKT
ST
BUR
IJN
T RAA
EN
TST
CHT
GU
ST
4
STR
AAT
KEL
RS
STR
TR
5
MA
AT RA ST
ZI
KONINGSPLEIN
M
ER
EK
ER
MARIËNBURG
ST
OR
6
RA
AT
RA ST EN OL M
E EED
TW
AT
OE
9
ER ELD
R V. B AT
TRA
ENS
VAN
7 8
LS WA
W
10
0
100
200
GEL
SIN
NJE
ORA
KEIZER KAREL PLEIN
AT
ST
RA
11
AT
TRA
W
RA
TO U
AT
TRA
ENS
IJS
U CKH
ST
BE
EN
GG
AT
RU
.B
STR. IN TIUS DE
SME
12
OS
ST .J
RAAT
RIK
BR
EN
OE
PLEIN 1944
HERT OGST
12
3
NSB
AAT
AAT
AU
FKE
V.D
Ringstraten: • Lange Hezelstraat • Stikke Hezelstraat • Bloemerstraat/Smetiusstraat • In de Betouwstraat • van Welderenstraat • Tweede Walstraat • van Broeckhuijsenstraat • Wintersoord • Hertogstraat • Kelfkensbos • St Jorisstraat • Van Der Bruggenstraat
14
RA
HOU
13
HEZELS
AT
STIKKE
2
BL OE
'De volop aanwezige horeca en het brede scala aan winkels en boetiekjes zorgen in combinatie met de culturele voorzieningen voor een gezellige, bruisende sfeer.'
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
ISS
TR
AA T
ECONOMISCHE ZAKEN
Uit en thuis in het centrum van Nijmegen ‘Het centrum van Nijmegen trekt jaarlijks miljoenen bezoekers. Nijmegenaren en mensen van buiten de stad. Ze komen naar de binnenstad omdat het daar goed toeven is. Omdat winkels, horeca en culturele instellingen wat te bieden hebben. De ondernemers zijn hierin de spil’, aldus Bert Jeene, wethouder Economische Zaken en Financiën. Reden voor de gemeente om flink te investeren in een goede samenwerking met binnenstadsondernemers, ze zoveel mogelijk te faciliteren en ruimte te bieden aan nieuwe ideeën.
Bruisende binnenstad Volgens Bert Jeene is het centrum van cruciaal belang voor de stad. Niet alleen omdat er voor 14.540 mensen werk is, maar ook omdat het de plek is waar mensen na het werk of in het weekend ontspanning zoeken. ‘De binnenstad is een plek voor Nijmegenaren om zich te ontspannen. Of het nu is door te winkelen, door een filmpje te pakken of een drankje te drinken. Het gaat erom dat mensen zich thuis voelen in een omgeving waar veel te doen is. ‘Je bent als stad concurrerend als je dat kunt bieden. De Nijmeegse binnenstad doet het hierin heel goed.’ Ook omdat Nijmegen zich profileert als kennisstad. Daar hoort een aantrekkelijke woonomgeving bij. ‘Door de aanwezigheid van onze universiteit, hogeschool en kennisinstellingen heeft de helft van de Nijmeegse beroepsbevolking een hbo-opleiding of hoger. Dat is hoog voor Nederlandse begrippen. Om deze mensen te binden en nieuwe hoogwaardige werkgelegenheid aan te trekken, is een bruisende binnenstad essentieel.’
‘Je thuis voelen in een bruisende omgeving.’
Bert Jeene Wethouder economische zaken gemeente Nijmegen
Volgens de wethouder is een van de sterke punten van Nijmegen de samenwerking tussen gemeente en bedrijfsleven. Vertrouwen in elkaar staat daarbij volgens hem centraal: ‘Neem bijvoorbeeld het verminderen van de regeldruk. Alleen door echt samen het gesprek aan te gaan, met een open vizier, wordt duidelijk welke regels we kunnen afschaffen
en hoe we andere praktischer kunnen maken voor ondernemers. We hebben nu bijvoorbeeld voor bepaalde vergunningen geregeld dat ze niet elk jaar verlengd hoeven te worden. Minder regels, meer gemak. Dat is waar we voor gaan.’
Gunstige voorwaarden Het is niet de overheid die bedrijvigheid maakt, realiseert Jeene zich. ‘Het enige wat we kunnen doen, is gunstige voorwaarden scheppen. We hebben hiervoor een actieve afdeling economische zaken, die continue het oor te luisteren legt bij het bedrijfsleven. Het werkterrein van mijn ambtenaren is niet hun kantoor, maar de straat.’ Bij een goede samenwerking hoort ook het faciliteren van ondernemers. Dat vraagt volgens Jeene, voormalig directeur in het bedrijfsleven, om een overheid die open staat voor ideeën. Hij noemt de veranderingen in de retailmarkt, waarbij het vroegere verkooppunt steeds vaker transformeert in een winkel waar ook advies en andere dienstverlening wordt aangeboden: ‘Typisch zo’n ontwikkeling waar we als gemeente op willen inspelen. Dat betekent dat wij niet meteen nee zeggen tegen nieuwe ideeën, maar: ja, mits. Zo bieden we ruimte voor vernieuwing.’ De gemeente investeert niet alleen in bestaande ondernemers, maar helpt ook ‘nieuwe’ ondernemingen bij hun vestiging. Daarvoor onderhoudt economische zaken voortdurend contact met bijvoorbeeld makelaars en eigenaren van onroerend goed. Ook helpt de gemeente bij het regelen van vergunningen. ‘Voor elke vergunning die een ondernemer aanvraagt, is bijvoorbeeld een uittreksel uit het handelsregister nodig. Bij ons hoeft de ondernemer dit niet telkens aan te leveren, we vragen het zelf bij de Kamer van Koophandel op. Alle informatie die we al hebben, vragen we niet nog een keer. We proberen bij alles wat we doen, met de blik van een ondernemer te kijken.’
KENNISCENTRUM EN PLATFORM VOOR SAMENWERKING
Een voorsprong in gastvrijheid Nijmegen loopt voorop met het Huis voor de Binnenstad. Als kenniscentrum en platform voor samenwerking geeft het ondernemers een steun in de rug bij het inspelen op de turbulente ontwikkelingen in de markt. Voorzitter Elrie Bakker: ‘Een stad die het snelst inspeelt op trends, heeft een voorsprong op de rest.’
Wil tot samenwerking
Een binnenstad is nooit af, en ondernemers zijn niet snel klaar. Altijd zijn er weer nieuwe ontwikkelingen om op in te spelen. Webwinkels, sociale media, trends in binnenstadmarketing- en evenementen. Het Huis voor de Binnenstad is bedoeld om het bedrijfsleven in het centrum bij te staan. Daarnaast is Het Huis voor de Binnenstad een belangrijke partner voor de gemeente, aldus Bakker. ‘Het is een centraal punt waar kennis zit over retail, horeca en cultuur. Er is bovendien een wil tot samenwerking.’ In de organisatie bundelen vijf organisaties hun krachten: de Vereniging Binnenstad Ondernemers, Koninklijke Horeca Nederland, de Federatie Ringstraten Nijmegen, Cultuur Netwerk Nijmegen en Stichting Binnenstadsmanagement. Het idee ervoor werd geboren tijdens een van de binnenstadsdebatten, waarin gemeente en ondernemers in een stevige dialoog de economische toekomst verkenden. ‘Die debatten waren een schot in de roos. Er ontstond een goed gevoel in de stad. Alles draait om chemie, en die is er nu.’
‘Steeds een stapje verder dan andere steden.’
Elrie Bakker voorzitter Stichting Huis voor de Binnenstad
Een prettige verblijfplaats
Als belangrijke gesprekspartner van de gemeente denkt het Huis voor de Binnenstad mee over de visie voor het stadscentrum. ‘Wat zijn de ontwikkelingen in de retail en de belevingseconomie en wat betekenen die ontwikkelen voor de binnenstad van de toekomst?’ Daarnaast houd het samenwerkingsverband zich bezig met praktische zaken als de zorg voor een schone, veilige en prettige verblijfsomgeving. Ook belangrijk: de aanpak van de promotie en marketing van de binnenstad. Een van de ideeën die Bakker noemt, is een gezamenlijk uniform informatiesysteem voor winkeliers. In het ideale plaatje komen in alle winkels beeldschermen te hangen. Daarop krijgen klanten de evenementenagenda voorgeschoteld, en handige informatie over bijvoorbeeld parkeren en openingstijden. ‘Zoiets heeft de kracht van herhaling in zich. We brengen als collectief evenementen en festiviteiten onder de aandacht. Bovendien biedt het ondernemers ruimte om de eigen zaak te promoten, zoals de weekaanbieding.’ Het consumentenpotentieel is voor de Nijmeegse binnenstad fors, maar concurrentie met andere steden is er natuurlijk ook. Bakker wijst op de keuzevrijheid van mensen. ‘Iedereen kan overal naar toe, maar blijft ook net zo gemakkelijk thuis om online te winkelen. We moeten slagen maken door onze boodschap goed uit te venten.’ Bakker ziet Nijmegen als een van de leukste steden in de provincie, met een voorsprong op het vlak van sfeer en gastvrijheid. Als we samen een goed concept neerzetten, kunnen we doorpakken. De stad die het snelst inspeelt op trends, heeft een voorsprong op de rest.’ Nijmegen heeft hiervoor de juiste kaarten in handen. ‘Wat Nijmegen anders maakt dan anderen, is dat we steeds een stapje verder zijn dan in andere plaatsen. Wij waren de eerste stad met binnenstadsmanagement, in 1990. Twintig jaar later zijn we het eerst met een Huis voor de Binnenstad. Nijmegen is trendsetter.’
RINGSTRATEN
Een vloeiende beweging door de binnenstad Toine van Wilderen is voorzitter van de Federatie Ringstraten en oprichter van Runnersworld. Vanaf het begin is diens ‘superspeciaalzaak’ voor hardlopers gevestigd in de Bloemerstraat. ‘De ringstraten maken het verschil.’
‘De ringstraten zijn broedplaatsen voor ondernemers.’
Toine van Wilderen Voorzitter Federatie Ringstraten Nijmegen
Broedplaatsen Eerst presteerde hij in de atletiek, daarna ging het crescendo met zijn loopbaan als ondernemer. Nijmegenaar Toine van Wilderen bereikte als hardloper de top en vestigde enkele Nederlandse records. Met inspanningsfysioloog Jan Vos, zijn trainer, bedacht hij het concept van een hardloopcentrum. Het zou een winkel zijn waar ook sportartsen en fysiotherapeuten een plaats zouden krijgen. We schrijven begin jaren tachtig, de tijd dat joggen in de Verenigde Straten een rage was.
bijvoorbeeld met subsidie, erg bevalt. De samenwerking tussen ondernemers en stadsbestuur is goed.’ Van Wilderen heeft als ideaalbeeld dat consumenten nog meer in een vloeiende beweging via de ringstraten naar het kerngebied kunnen komen. ‘Met topformules in het centrum en eigenzinnigheid aan de randen, in een aantrekkelijke omgeving. Het geheel moeten we daarom goed larderen met horeca, kunst en meer groen.’
Van Wilderen ging in 1984 van start met de Runner Hardloopwinkel, aan de Bloemerstraat 56. De formule groeide uit tot de Runnersworld-franchise: 28 winkels, waarvan drie van Van Wilderen zelf. ‘Het begon in een van de ringstraten. Dit zijn broedplaatsen voor ondernemers’, stelt Van Wilderen. De ringstraten spelen een belangrijke rol in het economisch samenspel in de binnenstad, aldus de ondernemer. ‘In de kern van de stad zitten de landelijk opererende keten- en filiaalbedrijven. Ik ben er van overtuigd dat die deels ook voor Nijmegen kiezen, omdat er zoveel karakter in de ringstraten te vinden is. Het winkelpubliek blijft langer door de diversiteit. De ringstraten maken het verschil. Cijfers uit de gemeentelijke monitors tonen dit ook aan.’
Ontspannen stad Na bijna dertig jaar ondernemen is hij nog lang niet uitgekeken op zijn stad. ‘Ik banjer hier nog graag rond. Het is een ontspannen stad. Ik kom vaak genoeg in Amsterdam en zelfs New York. Weer thuis voel ik me zo op mijn gemak.’ Hét gevoel van Nijmegen voor Van Wilderen is het Kronenburgerpark. ‘Daar kwam ik als jongetje al.’ Beleving, het is een kernwoord in het ondernemerschap van Van Wilderen. Zijn formule draait er vanaf het begin om. Daarmee is hij een voorloper op de huidige trend in retail. ‘De winkel heeft meerwaarde. Hier komen mensen voor advies en om te passen. Ik denk dat het kopen via internet niet alles zal blijken te zijn. Onze klanten bekijken wel het aanbod op internet, maar komen daarna toch naar ons.’
Eigenzinnigheid aan de randen De Federatie Ringstraten werkt hard aan een zo goed mogelijke presentatie. ‘Dat kost heel wat zweetdruppels. Maar dat we de handen ineen hebben geslagen, is te zien. Gevels en de openbare ruimte zijn opgeknapt, met een investeringsregeling hebben inpandige verbouwingen plaatsgevonden, we pakken graffiti gezamenlijk aan, zorgen voor promotie van de Ringstraten. Waarbij overigens de hulp van de gemeente,
Ondertussen zijn consumenten steeds mee verwend. Ze kijken kritisch naar hoe de winkel er uit ziet. Met uitstraling, maar ook met een groter winkeloppervlak vergroot je de kans op succesvol ondernemen, aldus Van Wilderen. De gemeente staat vaak positief tegenover bijvoorbeeld het bij elkaar trekken van buurpanden, is de ervaring van de ondernemer. ‘We hebben zelf ook zo’n doorbraak gemaakt. Met een grotere etalage is de formule beter uit te nutten. Het resultaat: meer uitstraling en omzetstijging.’
LANGE EN STIKKE HEZELSTRAAT
HOUTSTRAAT
DE OUDSTE WINKELSTRAAT VAN NEDERLAND
DESIGN EN MEER
De oudste winkelstraat van Nederland is een bruisende
– delicatessen, mode, woondecoratie, meubelen, juwelen
sportieve fietsers. Consumenten komen hier merendeels
Design voert gevoelsmatig de boventoon in de Houtstraat.
straat met veel ambiance. De historie gaat terug tot de
en optiek, cadeaus, kunst en antiek: belevenis winkels.
doelgericht. Het belang van deze straten als verbindings-
‘De markt’ herkent dit: Designzaken en aanverwante win-
Romeinen. Achter de gevels (waarvan sommige vierhonderd
De Lange Hezelstraat blijft ook in de toekomst een straat
route neemt toe door ontwikkelingen in het westen van de
kels betrokken de afgelopen tijd vrijgekomen panden.
jaar oud) schuilen merendeels middeleeuwse panden.
om lekker rond te snuffelen; proeven, voelen en uitproberen
stad, zoals het nieuwe woongebied Waalfront en de realisa-
Het ligt voor de hand het thema design verder in te vullen.
Een greep uit het aanbod: kunst- en cadeauwinkels, zaken
is altijd mogelijk.
tie van de parkeergarage Hezelpoort. Streefbeeld is dat de
In de ruime, brede straat is er overigens meer aanbod,
klant hier straks nog beter terecht kan voor kleding en heb-
met ook andersoortige winkels en enkele dienstverleners.
voor woninginrichting, mode & luxe, maar ook een bakker, slagerij, vis-kaas-, en koffie- en theewinkel. Uit Nijmegen
De Stikke (=‘Steile’) Hezelstraat verbindt de Lange
bedingetjes. Meer speciaalzaakjes dus, waarbij ambacht en
Het is het begin van het voetgangersgebied richting
en de verre omstreek komen consumenten op de Lange
Hezelstraat met de tien meter hoger liggende Grote Markt.
detailhandel hand in hand gaan, vaak achter dezelfde deur.
Benedenstad, met enkele fraaie bomen en een mooi uitzicht
Hezelstraat af. De specialisten rond de Ganzenheuvel heb-
Het hoogteverschil en de waterloop in het midden geven de
Vernieuwende concepten zijn hier van harte welkom.
op de Ganzenheuvel als extra pluspunten. In een voor-
ben samen met de Spar super markt ook een buurtfunctie.
straat een bijzondere sfeer. In voor- en naoorlogse panden
malige bioscoop is een amusementshal smaakvol ingepast.
Er zijn verder enkele buurtcafés. Starters kiezen de straat
zijn vooral zaken van zelfstandige ondernemers te vinden,
Op horecagebied telt de straat enkele toppers, zaken die
vanwege de sfeer, in combinatie met de gunstige huurprij-
variërend van winkels met kleding, modeaccessoires en
landelijke bekendheid genieten.
zen. Versterking is mogelijk in lifestylebranches
cadeauartikelen, een reisbureau en een specialist voor
HERTOGSTRAAT EN VAN DER BRUGGHENSTRAAT
ALTIJD SLAGEN
BATAAFS KWARTIER
DE KEUKEN VAN NIJMEGEN
Dit deel van de stad is voor een groot deel na verwoestingen
Hier zul je doelgericht komen winkelen en kun je rekenen
Het Bataafs Kwartier vormt de ‘keuken van Nijmegen’.
streven we naar een concentratie van restaurants en overige
in de Tweede Wereldoorlog herbouwd, maar de geschiedenis
op vakkennis en een ruim assortiment voor in en om het
Hier is voor iedereen een keur aan eetgelegenheden te
avondhoreca, voor elk wat wils. In de zomer zullen hier
van de vierhonderd meter lange Hertogstraat gaat terug tot
huis: doe-het-zelf artikelen, interieuraankleding en dage-
vinden – in alle prijsklassen. Daarnaast zijn hier diverse
terrassen te vinden zijn. Hier ligt een markt voor vernieu-
de Romeinse tijd. Toen was dit een uitvalsweg naar het zui-
lijkse boodschappen. De nabijheid van de markt, twee maal
winkels, waaronder specialisten zoals een piano- en een
wende horecaconcepten. Zeker als de relatie wordt gelegd
den. Nu zitten er merendeels restaurants, cafés en ook
per week in de Burchtstraat en op het Kelfkensbos, sluit
bruidsmodezaak. Op maandag en zaterdag is er een
met nabijgelegen culturele hotspots als LUX en het Valkhof.
winkels in diverse branches. We noemen woonwinkels, een
hier mooi bij aan. De horeca in de Hertogstraat gaat in
warenmarkt. Het Kelfkensbos was ooit een bos en is in
juwelier, een motorzaak, een opticien en (exotische) levens-
het ideale plaatje meer een eenheid vormen met het
de jaren negentig flink onder handen genomen. Er kwamen
middelenwinkels. Verder dienstverlening, zoals een zonne-
Kelfkensbos.
een grote parkeergarage en het opvallende Valkhof-
studio. In de Van der Brugghenstraat is eenzelfde diversiteit
museum. Ervoor ligt een groot plein. Bij de verdere ont-
te zien. Streefbeeld is om van de Hertogstraat en omgeving
wikkeling van het Kelfkensbos ligt het accent op horeca.
een plek te maken waar de klant ‘altijd slaagt’.
De wereldkeuken is dan volop vertegenwoordigd, van
De Hertogstraat kan uitgroeien tot een ‘Quartier
klassiek restaurant tot eenvoudig eetcafé. In het gebied
Ecologique’, met veel aanbod van duurzame producten.
Kelfkensbos-Hoogstraat-Hertogstraat-Wintersoord
OVERHEID EN BEDRIJFSLEVEN
De seinen staan op groen voor een mooie toekomst van de Nijmeegse binnenstad, aldus Ronald Migo. De directeur van de Kamer van Koophandel Centraal Gelderland roemt het huidige binnenstadsklimaat. Wanneer overheid en bedrijfsleven goed samenwerken, zijn er kansen genoeg om verder te innoveren.
Samen innoveren
‘Ondernemerskracht zit in samenwerking.’
Ronald Migo directeur Kamer van Koophandel Centraal Gelderland
Beleving
Nijmegen heeft als oudste stad van Nederland sfeer, en dat is en blijft een pluspunt voor ondernemers in de binnenstad. ‘Het draait voor consumenten steeds meer om ambiance, beleving. De komende jaren zal die tendens alleen maar sterker worden’, stelt Ronald Migo. ‘Ondernemers zullen moeten innoveren om een antwoord te bieden op trends als shoppen op internet. Hoe val je in de winkelstraat op? Door van winkelen een belevenis te maken. Hoe ondernemers dit precies aanpakken, is natuurlijk aan henzelf.’
De directeur van de Kamer van Koophandel wijst ook op goede ontwikkelingen in groter verband. Een voorbeeld: een nieuw, verder groeiend woongebied zoals de Waalsprong betekent een kans voor binnenstadsondernemers. ‘Echt interessant wordt het voor Nijmegen als we stad en stadsregio beschouwen als portaal naar Duitsland. Als schakel tussen Rotterdam en het Roergebied. Er zit veel in het vat. Zoals strategische allianties met Duitse steden.’
Nijmegen biedt een solide basis voor ondernemers met nieuwe ideeën, vindt de directeur van de Kamer van Koophandel. De gemeente staat open voor hen. Er is bovendien een flink consumentenpotentieel aanwezig. Ook in de toekomst. De stad zal profiteren van de verwachte bevolkingsgroei in de Stadsregio Arnhem Nijmegen. ‘Er komt, met het op leeftijd raken van de babyboomgeneratie, een grote groep aan van bemiddelde senioren die meer tijd heeft om de binnenstad in te gaan.’
Doorzettingskracht
Succesfactoren
Dat Nijmegen in een groeiregio ligt, komt mede dankzij factoren zoals de universiteit en het uitgelezen aanbod van diensten en voorzieningen. Migo noemt vooral de vernieuwingsslag in het stadshart, het Centrum 2000-plan. ‘Zulke ontwikkelingen zijn om te koesteren. We zijn allemaal trots op LUX als cultureel epicentrum, de Marikenstraat en het nieuwe Museum Valkhof. Nijmegen is in korte tijd zo mooi geworden. En het wordt alleen maar mooier. Kijk maar naar de ontwikkelingen op Plein 1944.’
Het is de rol van de Kamer van Koophandel om de vernieuwing in ondernemersland aan te jagen. ‘Wij brengen partijen bij elkaar. Ondernemerskracht en innovatie zitten in samenwerking. We merken wel dat ondernemers soms over een drempel moeten om aan te kloppen bij de overheid. De Kamer van Koophandel neemt zulke drempels graag weg. Nijmegen heeft een sterke traditie in samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven. Kennis, budget en doorzettingskracht kun je zo koppelen.’ Het gemeentebestuur is in Nijmegen de laatste jaren een toonbeeld van de ondernemende overheid, vindt Migo. ‘Een prachtig voorbeeld is de ontbijtclub voor ondernemers, die de burgemeester in het leven heeft geroepen.’ Het idee is geboren tijdens de economische crisis, maar bleek niet eenmalig. ‘Dit soort initiatieven geeft ondernemers het gevoel dat ze verder kunnen komen en er niet alleen voor staan.’
BINNENSTADONDERNEMERS
Ruimte voor ideeën Onderscheidend ondernemerschap begint met een flinke dosis durf en visie. In de binnenstad van Nijmegen zijn er mooie voorbeelden van te vinden. Elk op hun eigen manier vonden ze het gat in de markt: Coen Burgers met Coef, een kapsalon gecombineerd met een mode schoenen en accessoires. Sander Hendrix met Manna, een restaurant en lifestyle-hotel en Maarten Tijssen met de exclusieve speciaalzaak Tijssen Mode. Drie ondernemers aan het woord over hun bedrijf en hun stad.
Maarten Tijssen
Coen Burgers
Sander Hendrix
Tijssen mode
Coef
Manna
Tijssen Mode zit al heel lang in Nijmegen en verhuist binnen de stad. Nooit een andere vestigingsplaats overwogen? Maarten Tijssen: ‘Wij merken dat we als speciaalzaak in mode een uithangbord van de stad zijn. Mijn opa begon zestig jaar geleden in de Van Welderenstraat, en halverwege de jaren vijftig verhuisde de winkel naar de Burchtstraat. We zijn een local hero, aan Nijmegen verbonden. Nu zetten we de stap door een nieuwe zaak aan de Oranjesingel te openen. Het is een fabeltje dat je hier niks aan luxe artikelen kunt verkopen. Naast de universiteit en het Radboud heb je hier een groot achterland. Dat is een van de krachtige dingen van Nijmegen. Wat je hier wel mist: andere kwaliteitszaken.’ Hoe zet je een concept succesvol neer? ‘Toen ik in 1986 in de winkel begon, viste onze zaak samen met Hoogenboom en de Society Shop in dezelfde vijver. Ik wilde upgraden. We begonnen als eersten in Nijmegen met Armani. ‘Dat gaat je nooit lukken hier’, kreeg ik te horen. Maar als je iets wil neerzetten, lukt het wel. Het begint met het enthousiasme van de ondernemer en servicegerichtheid. Consumenten voelen dat aan. Neem alleen al de buitenkant van je zaak. Je doet iets aan de pui, maakt de stoep schoon. Denk je aan dat soort dingen, dan merk je dat mensen komen. We doen aan personal styling. We willen de klant als het ware opvoeden in de mode. Nu komen we in een pand met een prachtige uitstraling, goed bereikbaar, met eigen parkeerplaatsen. Wat ook beslissend is: Manna is onze buurman. Wij trekken elkaars klanten aan.’ Sander Hendrix: ‘Wij hebben met Manna iets neergezet door echt iets nieuws te introduceren. We wilden de stad op de grondvesten laten schudden. Onze horeca zit niet in het hoge segment, maar mikt juist breed. We willen het ijs breken.’ Coen Burgers: ‘Wat jullie doen is ook een soort opvoeden.’ Hendrix: ‘We zoeken de grenzen op. Bijvoorbeeld in de styling. Roze zweepjes en maskers achter de bar: het ziet er gewaagd uit en mensen vinden het fantastisch. Een ander voorbeeld: we begonnen hier een tijdje terug met het serveren van Pata Negra. Dat is de lekkerste ham die er is. In Barcelona zag ik die overal op de menukaart staan. Niet lang daarna verkochten we 120 kilo per maand. En nu zie je overal Pata Negra.’ Over Coef: een kapper en een schoenenzaak ineen, dat lijkt een gewaagde formule. Burgers: ‘Toch valt dat mee. Er zit in het Nijmeegse modeaanbod een gat, daar springen wij in. En we bieden iets geheel nieuws met onze combinatie. Onderscheiden kan als je iets anders doet dan wat iedereen kent. Het brengen van beleving
in je zaak. Dat is het antwoord op online ondernemen.’ Hendrix: ‘E-commerce staat pas in de kinderschoenen. Over twintig jaar ziet de binnenstad er heel anders uit.’ Burgers: ‘Er zullen winkels wegvallen. Aan de andere kant: de warme bakker zou ook verdwijnen en toch kwamen de mensen er bij terug.’ Tijssen: ‘Je moet het anders gaan aanpakken. In Parijs zie je al winkels die kleding, lifestyle en gadgets combineren. In Nijmegen is veel mogelijk, heel veel vernieuwing is er op dit vlak nog niet te zien.’ Hendrix: ‘Nijmegen is een stad met ongekend veel kansen. Neem de Oranjesingel, waar Tijssen en ik een nieuwe weg inslaan. Nu zitten er nog voornamelijk kantoren, maar als de nieuwe koers doorzet, kan dit bij wijze van spreken de Champs Elyssee van Nijmegen worden.’ Hebben jullie nog meer verklaringen voor de hoeveelheid aan kansen in Nijmegen? Hendrix: ‘Hier is ruimte voor ideeën. Met bescheidenheid doet deze stad zich echt tekort. Ik zag voor Manna in Nijmegen ongekend veel mogelijkheden. Hier is echt nog plek voor hospitality en horeca. Er is een tijd geweest waarin er weinig verrassende ontwikkelingen in de stad waren. Daardoor liggen er nu veel kansen. Meer restaurants kunnen de stad echt smoel geven. De gemeente is welwillend. Het slechte beeld dat bestaat van de overheid klopt niet. Door Jan en alleman zijn we voor gek verklaard toen we voor Manna een bestemmingsplanwijziging nodig hadden. We kozen in 2008 voor een voormalig kerkgebouw aan de Oranjesingel. Dat kon wel vijf jaar duren, zei iedereen. Uiteindelijk was het in een jaar en een paar maanden geregeld. Vooral door een voortvarende gemeente.’ Burgers: ‘Toen we in 2009 Coef openden in de Van Welderenstraat, hadden we ook profijt van het gemeentelijk beleid. Door de subsidie voor de ringstraten konden we de gevel een heel andere uitstraling geven. De stad is met een flinke inhaalrace bezig. Er is inderdaad een achterstand geweest in Nijmegen. Dat heb ik wel gezien toen ik nog bij The Sting werkte. Ik kan heel wat binnensteden vergelijken: in mijn laatste functie stuurde ik veertig winkels aan, van Maastricht tot Groningen.’ Tijssen: ‘Hier is een goed klimaat van stimulansen. Voor nieuwe concepten is er een mooie voedingsbodem. Vergeet niet dat we hier een grote studentenpopulatie hebben, veel jonge mensen die bereid zijn iets nieuws te proberen.’
STADSVERNIEUWING
Als ontwerper van de Marikenstraat en de grootscheepse nieuwbouw op Plein 1944 kent Jos van Eldonk de Nijmeegse binnenstad als zijn broekzak. ‘In heel veel stadscentra is nauwelijks ruimte voor nieuwe ontwikkelingen. Hier zit nog lucht in de binnenstad.’
Bouwen aan een dynamische stad Voorbeeld voor Nederland Oud-Drutenaar Jos van Eldonk kende Nijmegen al voor hij er als architect aan de slag ging. Hij maakte pas echt kennis met de stad toen hij samen met Sjoerd Soeters plannen maakte voor Mariënburg, het culturele kwartier met LUX en de stadsbibliotheek. ‘Nijmegen is in staat enorm te investeren in de ruimtelijke ordening. Samen met ondernemers bouwen aan de stad, daarin onderscheidt Nijmegen zich ten opzichte van andere steden.’ Van Eldonk vindt de geuzennaam ‘Havana aan de Waal’ treffend. ‘Ideologie en markt vallen hier wonderwel goed samen. Het is een voorbeeld voor Nederland hoe de gemeente hier samen met bewoners en ondernemers optrekt.’ Vergeleken met andere delen van het land bouwt het in Nijmegen ‘lekkerder’, aldus de architect. ‘Hier geen stijve toestanden of eindeloze bureaucratie, maar volop flexibiliteit om samen oplossingen te vinden.’ De Marikenstraat is ontworpen als verbindende schakel tussen de bestaande winkelstraten. Het resultaat was een flinke boost voor het hele centrum. ‘Nijmegen kwam in een opwaartse spiraal. Het leuke was de mix van een nieuwe winkelstraat, leisure, horeca, cultuur en wonen. Het resultaat is dat mensen langer in de stad blijven.’
‘Dit is een eigenwijze, dynamische stad.’
Jos van Eldonk Soeters Van Eldonk architecten
Op het nieuwe Plein 1944 hanteert Van Eldonk in zekere zin dezelfde methodiek: door nieuwbouw te plegen met daarin een aanlokkelijk winkelaanbod, wordt er een brug geslagen tussen de oostkant en de westkant van de binnenstad. ‘Plein 1944 valt in het groter plaatje, waarvan Marikenstraat het beginpunt was. De gedachte was dat er meer loop moest komen in het
centrum. De Marikenstraat vormt de verbinding tussen de oostkant van het centrum en de Burchtstraat. Plein 1944 ontpopt zich tot strategische verbinding tussen het stadshart en de Benedenstad. Die westkant van het centrum is karakteristiek, met bijvoorbeeld de Lange Hezelstraat met zijn eigen winkels en een charmante structuur.’
Ontmoetingsplek Van Eldonk ziet het als een groot pluspunt dat er met het plan nieuwe ruimte in de historische binnenstad is geschapen. ‘In Nijmegen zijn daarvoor veel mogelijkheden. Hier zit lucht.’ De architect wijst op de expeditiehoven, die na de Tweede Wereldoorlog zijn bedacht als ‘onzichtbare’ achterkanten in de stad voor bevoorrading van winkels. ‘Er is een groot aantal van zulke hoven in het centrum gemaakt, en ze bestaan bijna allemaal nog. Ze worden niet intensief gebruikt en scheppen daarom mogelijkheden voor nieuwbouwplannen. Er zijn dus heel veel potentiële plekken om nieuwe kwaliteiten te winnen.’ De expeditiehoven zijn een uitvloeisel van het wederopbouwplan, dat in de naoorlogse jaren zorgde voor nieuw elan in de binnenstad. ‘In Nijmegen hebben wederopbouwarchitecten een evenwicht gezocht tussen traditie en moderniteit. Ze hebben op een eigentijdse en consequente manier gespeeld met vormen, materialen en ornamenten. Dat maakt Nijmegen redelijk uniek. Het voordeel is ook dat er in bijvoorbeeld Broerstraat grote winkelpanden gekomen zijn, terwijl in de ringstraten kleinere vloeroppervlakten te vinden zijn. Grote ketens én kleine boetiekjes vinden hun plek. De mix maakt het centrum een mooie ontmoetingsplek. Dit is een eigenwijze, dynamische stad.’
TWEEDE WALSTRAAT
VAN WELDERENSTRAAT EN VAN BROECKHUYSENSTRAAT
KLEURRIJKE RINGSTRAAT
SPECIAALZAKEN
Een mix van restaurants, eetcafés, cafés, bioscoop en een
sportschool nabij het Vlaamse Gas is een voorbeeld van
De Van Welderenstraat en Van Broeckhuysenstraat vormen
een goed aanknopingspunt. Aanvullingen voor de Van
Caribische dansschool maken van deze straat een kleurrijk
succesvolle vernieuwing. Een deel van de straat, in de om-
een stad in de stad, met een groot aanbod van diverse zaken:
Welderenstraat zijn bijzondere winkels in kleding en mode,
geheel. Ertussen zijn ook nog dienstverleners te vinden, en
geving van het Vlaamse Gas, heeft een wat grimmige uit-
van een spellenwinkel, een combinatie van kapperszaak en
hobby’s, media, kunst, sport & spel en wonen. Vooral het
woningen. Zoals de naam al aangeeft lagen hier voorheen
straling. Dit wordt op termijn herontwikkeld. De kwaliteit
sneakerstore tot thematische winkels voor bijvoorbeeld
bovengemiddelde segment vormt een toevoeging. Design
vlakbij de stadsmuren. Aan het deel van de straat dat tegen-
kan verder verbeteren als er zaken komen die inspelen op
kinderen. Verder zijn er restaurants, cafés, dienstverleners
en lifestyle zijn hier de trefwoorden. Specialiteitenwinkels
woordig de toegangsroute is naar het parkeerdak van de
het thema gezondheid, zoals aanbieders van ontspanning en
en ambachten te vinden. Dit alles in een authentieke, histo-
verstevigen het karakter van deze ‘alternatieve’ winkel-
Molenpoortpassage overheerst horeca. Hier is bijvoorbeeld
leisure. De Tweede Walstraat is ook geschikt voor starters
rische sfeer net buiten het kernwinkelgebied. In de Van
straten. Waardevol als aanvulling blijven horeca en
een innovatief afhaalcentrum gevestigd. Het is een gebied
die profiteren van de nabijheid van het kernwinkelgebied.
Broeckhuysenstraat biedt het thema ‘health & beauty’
dienstverlening, in beide straten.
in ontwikkeling. Het nieuwbouwcomplex met daarin een
BLOEMERSTRAAT EN SMETIUSSTRAAT
IN DE BETOUWSTRAAT
MIX IN AANBOD
VERTROUWDE ADRESSEN IN AMBACHT EN HORECA
De Bloemerstraat en Smetiustraat zijn straten waar de
het station naar het vernieuwde Plein 1944 wordt verbeterd,
Ambacht en gezelligheid, daar staat de In de Betouwstraat
nu schoenherstel is of het laten herstellen of stomen van
ontwikkeling niet stilstaat. Het zijn brede, levendige, echt
waardoor het belang van deze straten toeneemt. Op termijn
voor. Hier is een mengeling van horeca, winkels, dienstver-
kleding, wassen-knippen-scheren, of textieldruk. Kansrijk
stedelijke straten. Op het eerste gezicht is hier veel horeca,
komt hier Hoogwaardig Openbaar Vervoer langs, mogelijk
leners, ambacht en woningen te vinden. In het terrasseizoen
is de combinatie van productie, verkoop en reparatie.
cafés, restaurants en fastfoodzaken die flink wat uitgaans-
een tram of anders een hoogfrequente moderne busdienst.
is het hier bijzonder levendig. Avond- en nachthoreca zijn
leven aantrekken. Verder is er een bonte mix van winkels te
Versterkingsmogelijkheden zijn nieuwe concepten die pas-
goed vertegenwoordigd. De straat behoort tot de eerste
vinden: een bruin- en witgoedzaak, een belwinkel, smart-
sen bij het rauwe karakter van de straat. Voor de horeca
stadsuitleg toen rond 1880 de vestingwerken moesten wij-
shops, enkele kledingwinkels, een toko, een reformwinkel.
streven we naar kwaliteitsverbetering. Verder passen doel-
ken. Verschillende fraaie historische panden bepalen nog
Ook is hier veel consumentgerichte dienstverlening geves-
gericht bezochte winkels met een sterk concept hier uitste-
steeds de sfeer. De inzet is om de vertrouwde sfeer van nu
tigd: kappers, nagelstudio’s en uitzendbureaus bijvoor-
kend, of zaken die een mix zijn van detailhandel en dienst-
te behouden. Detailhandel en dienstverlening brengen de
beeld. Sinds de opening van het Centraal Station in 1880
verlening, eventueel in combinatie met horeca. Denk aan
ambachtelijkheid, de kroegen en eetcafés de gezelligheid.
geldt de Bloemerstraat als toegang naar het stadscentrum,
een ‘honk’ voor ZZP-ers die buitenshuis en centraal in de
Overdag is de In de Betouwstraat dé ambacht & reparatie-
tegenwoordig vooral voor het busvervoer.De looproute van
stad willen werken.
straat. Toekomstbeeld is dat de klant er voor allerlei alledaagse praktische zaken terecht kan. Of dit
TOERISME
Toeristen komen graag terug naar Nijmegen, zo blijkt uit onderzoek. Genoeg potenties op de vrijetijdsmarkt dus. Directeur Jurriaan de Mol van het Regionaal Bureau voor Toerisme ziet mogelijkheden om het toerisme in de stad verder te bevorderen.
Een trouwe klantenkring DNA dat klopt Uit het oogpunt van toerisme heeft Nijmegen al veel te bieden, stelt Jurriaan de Mol. De directeur van het Regionaal Bureau voor Toerisme roemt het ‘tafelzilver’ van de stad. ‘Het Nijmeegse klimaat, het knusse, het bourgondische, de vriendelijkheid’, omschrijft hij de pluspunten. ‘Dat zijn de termen die we horen als we onderzoek doen onder toeristen. Het is een knalgezellige stad. Er zit iets in het DNA van Nijmegen dat gewoon klopt.’
‘Toerisme is een steeds grotere economische pijler.’
Jurriaan de Mol Directeur Regionaal Bureau voor Toerisme Arnhem Nijmegen
Dezelfde onderzoeken geven aan dat het bourgondische van Nijmegen naar meer smaakt. Van de ondervraagden geeft driekwart aan te willen terugkomen naar de Waalstad. ‘Nijmegen heeft een trouwe klantenkring. Dat is niet vreemd, als je nagaat wat hier het aanbod is. Winkelen staat hoog op het lijstje van vrijetijdsbestedingen. Het horeca- en winkelaanbod is hier superdivers. Dan zijn er nog de evenementen, zoals de Vierdaagse en de Gebroeders van Limburg, een historisch festival dat in een paar jaar tot iets groots groeide.’
Het potentieel van de stad op de vrijetijdsmarkt schuilt in combinaties, aldus De Mol. Zijn bureau zoekt het in de toeristische samenwerking in de regio. ‘Nijmegen ligt mooi ingebed in het groen. Wat dat betreft is de situatie hier heel anders dan in andere steden. Kijk naar Groningen, kom je daar buiten de stad dan sta je in de klei. Daar is niks. Hier kun je in én buiten de stad prima recreëren. Zelf wist ik niet wat me overkwam, toen ik hier voor het eerst de omgeving verkende.’ Dat steeds meer mensen de regio ontdekken, blijkt uit de cijfers. In de regio Nijmegen is het aantal hotelovernachtingen de laatste vijf jaar met 6,5 procent gegroeid. Het landelijke groeicijfer is 4 procent. ‘Toerisme begint hier een grote industrie te worden. We staan landelijk op de vijfde plaats. Er gebeurt hier dus al meer dan je denkt.’
Spannende Geschiedenis Iets wat daarbij helpt, is de ligging tussen Randstad en Roergebied. De Mol wijst verder op de twee luchthavens in de nabijheid: Eindhoven en Weeze. ‘Daarnaast werken we hard aan de digitale ontsluiting van dit gebied met een aanzienlijk consumentenpotentieel. Een voorbeeld is de mobiele website Spannende Geschiedenis, waarmee mensen via hun smartphone tijdens een stadswandeling informatie kunnen opdiepen over de plek waar ze op dat moment zijn.’ Nijmegen kan nog meer bezoekers trekken als het verleden ook op straat beter te zien is, aldus De Mol. ‘De architectuur mag best een oppepper krijgen. Er is veel mooie naoorlogse bouw te vinden in en rond het centrum. Maak dat schoon en zet daar goede verlichting op, en je hebt weer een pareltje toegevoegd. De binnensteden van Nederland lijken allemaal op elkaar, maar Nijmegen springt er echt uit met al die wederopbouwarchitectuur. Als we die oppoetsen, slaan we een mega-slag.’
CULTUUR
‘Er waait wind door Nijmegen, dat merk je aan de mensen.’
Benjamin Koolstra directeur Keizer Karel Podia
Oeds Westerhof directeur LUX
Een verhaal over de ondernemende binnenstad is niet compleet zonder een uitstapje naar cultuur. In het Nijmeegse centrum zijn de podia en zalen dichtbij, waardoor bezoekers van voorstellingen er voor flink wat levendigheid zorgen. Cultuurdirecteuren Benjamin Koolstra en Oeds Westerhof, allebei nieuw in Nijmegen, over het comfortabele stadshart.
De meerwaarde van cultuur Tolerantie De een geeft leiding aan LUX, het grootste arthouse-filmtheater van Nederland met podia voor theater en debat. De ander zet de koers uit voor de Keizer Karel Podia, oftewel het bedrijf waaronder de Stadsschouwburg en concertgebouw De Vereeniging vallen. Oeds Westerhof komt uit Heerenveen, Benjamin Koolstra uit Kampen. Als nieuwelingen in de stad geven ze hun eerste indruk van Nijmegen. Westerhof: ‘Wat me als eerste opviel is de compacte, overzichtelijke binnenstad. Een mooi assortiment van ketens en lokale winkels. Het caféleven eromheen is levendig. Een comfortabele binnenstad.’ Koolstra: ‘Mij valt op hoe netjes het hier is. In andere grote steden val je bijvoorbeeld meestal over lukraak gestalde fietsen. Toen ik pas geleden mijn dienstfiets buiten een rek wilde wegzetten, wees een vriendelijke meneer mij naar de stalling. Ik vind Nijmegen echt een provinciestad, in de goede zin van het woord. Er is verdraagzaamheid. Er waait wind doorheen, dat merk je aan de mensen. Het voelt als een veilige stad.’ Kwaliteit
'Hier is ook nog eens een relatief koopkrachtig publiek, hoogopgeleid, met interesse in nieuwe dingen.'
Met het cultuuraanbod heeft Nijmegen het goed voor elkaar, vinden de directeuren. Westerhof: ‘De kwaliteit van de podia is heel behoorlijk. LUX is up-to-date. De filmzalen liggen op een toplocatie, middenin het centrum. We genereren met 220.000 betalende bezoekers per jaar behoorlijk wat traffic. Dat heeft een aanzienlijke invloed in de stad. De films beginnen elke dag om 15 uur en in het weekend nog eerder, dus vanaf dan hebben we de loop erin. We hebben tienduizend vertoningen per jaar. Geen enkele stad heeft een arthouse van dit formaat. We trekken een hoogopgeleid publiek. Dat merk je in de stad.’ Koolstra: ‘Vergeet verder niet het prachtige Valkhofmuseum. Keizer Karel Podia beschikt over twee pareltjes. De Stadsschouwburg is een groot theaterpodium. Het is één van de tien theaters waar voorstellingen van Stage Entertainment spelen, het productiehuis van Joop van den Ende. De Vereeniging heeft volgens het Concertgebouw Orkest de beste akoestiek van Nederland. Het fungeert ook als congrescentrum, met de sfeer van een honderd jaar oud gebouw.’
Levendigheid De directeuren hebben zin om de culturele atmosfeer in hun nieuwe thuishaven verder te verlevendigen. Ze verwelkomen beiden nog meer creativiteit. Koolstra: ‘Wij staan open voor nieuwe ideeën. Initiatief omarmen we snel. Het concertgebouw kan de deuren nog verder opengooien. We willen bijvoorbeeld studenten meer in aanraking laten komen met klassieke muziek. Daar staat de Radboud Universiteit ook open voor.’ Westerhof ziet kansen voor het culturele leven onder expats. ‘Die heb je best veel in Nijmegen, vooral Amerikanen, Duitsers en Fransen, maar je ziet ze niet veel. In LUX kunnen voor hen avonden worden georganiseerd, bijvoorbeeld over een actueel onderwerp met daarna een film.’ Koolstra en Westerhof willen cultuur ook letterlijk naar de straat brengen, bijvoorbeeld via een buitenbioscoop en straattheater. Westerhof: ‘Dat helpt om de stad aantrekkelijker te maken. Heel plat gezegd: wij leveren hier meer dan tienduizend keer per jaar. Het belangrijkste resultaat is levendigheid. Met een museum, een bibliotheek, diverse podia en filmzalen binnen een straal van een kilometer is de optelsom gigantisch. Hier is ook nog eens een relatief koopkrachtig publiek, hoogopgeleid, met interesse in nieuwe dingen.’ Koolstra: ‘Voor het bedrijfsleven heeft cultuur in Nijmegen absoluut meerwaarde.’
VASTGOED
Diversiteit in de gezelligste binnenstad In het vastgoedaanbod is er voor elk wat wils in het Nijmeegse centrum. De mix van grote winkels in het midden en de kleinere zaken eromheen maken de stad aantrekkelijk, vindt vastgoedondernemer Hans van Delft. ‘Er zijn genoeg kansen voor jonge ondernemers.’
Mooie mix
‘Ik zie ze graag komen: ondernemers met visie.’
Hans van Delft Vastgoedondernemer
De zaken gaan goed in Nijmegen. Neem het Vlaams Arsenaal. In een bijna twee eeuwen oude wapenopslag komt nu jong en oud bourgondisch borrelen en eten. Hoewel Hans van Delft zichzelf bescheiden neerzet als ondernemer op de achtergrond, staat de basis van het succes van deze brasserie met café mede op zijn naam. Maar op zijn lauweren rusten doet Van Delft niet. De horeca- en vastgoedontwikkelaar en oud-voorzitter van profvoetbalclub NEC ziet nog kansen genoeg voor nieuwe ontwikkelingen in en om het centrum.
populairder bij de jeugd. ‘Kijk maar naar het Vlaams Arsenaal. Daar is de helft van de bezoekers jonger dan 25. Zoiets biedt perspectief.’
‘Mijn hoop is gevestigd op Plein 1944. Dat wordt het nieuwe gezicht van de stad, schitterend centraal gelegen’, zegt Van Delft. Wat verder in de toekomst voorziet hij een flinke opknapbeurt voor het stationsgebied. ‘In het ideale geval zou daar gevoelsmatig het winkelgebied moeten beginnen, bij wijze van spreken boven de stationstunnel al. In Nijmegen stappen dagelijks duizenden mensen uit. Die zouden veel makkelijker hun weg moeten kunnen vinden naar het stadshart, gelukkig zet de gemeente met haar plannen voor het stationsgebied daar ook op in.’
Volop mogelijkheden
Dat hart kenmerkt zich door een mooie mix van grootwinkelbedrijven en speciaalzaken en boetiekjes met daartussen een horecaanbod met kwaliteit, aldus de analyse van de vastgoedman. ‘Wat horeca betreft zie ik vooral nog mogelijkheden voor zaken die klanten overdag bedienen. Daghoreca trekt toeristen. Dat is een belangrijke economische factor voor de binnenstad. Nachthoreca ligt moeilijker, daar is in het Nijmeegse centrum minder behoefte aan.’ Daghoreca wordt steeds
Van Delft is niet bang voor de onstuimige groei van internetwinkels. Hij gelooft in kwaliteit en een divers aanbod in winkelgebieden. ‘Winkelmeters zullen niet afnemen. Ondernemers spelen in op de internetontwikkelingen door meer beleving en sfeer te bieden. Daar is oppervlak voor nodig.’
Het fijne van de Nijmeegse situatie is dat er volop mogelijkheden zijn in de ringstraten. ‘Wat daar te beleven valt, vind ik top. Het zijn de betaalbare straten, met voldoende doorstroming. Genoeg kansen dus voor jonge ondernemers. Ik zie ze graag komen: ondernemers met een filosofie en visie.’ Ware topplekken zijn volgens Van Delft onder meer te vinden op het Koningsplein. Dat is tegenwoordig zowat een A-locatie, aldus de ondernemer. ‘Ook de Van Welderenstraat en Van Broeckhuysenstraat zijn leuk. Dit soort straten maken dat Nijmegen de gezelligste binnenstad heeft. Dat blijf ik zeggen.’ Verbeteringen zijn natuurlijk altijd mogelijk. Van Delft noemde Plein 1944 al, maar minstens zo belangrijk zijn de routes er naartoe. ‘Een drastische renovatie van de Bloemerstraat staat hoog op mijn verlanglijst. In die straat had ik ooit mijn eerste zaak. Gelukkig is er intussen een begin gemaakt, met nieuwe bestrating en verlichting.’
HET KERNWINKELGEBIED
DYNAMISCH EN HERKENBAAR Herkenbaarheid en dynamiek, dat zijn de grote troeven van
van de Ziekerstraat, de zuidkant van de Grote Markt en
van de Molenstraat rekenen we tot de categorie B1. Het zijn
het kernwinkelgebied in Nijmegen waar de grootwinkel-
de Burchtstraat, met merendeels modezaken (kleding,
winkelstraten waar ook horeca en dienstverlening te vinden
bedrijven en filialen van bekende ketens te vinden zijn.
schoeisel, lederwaren) en warenhuizen.
is. Bijzonder onderdeel van het centrum is de Marikenstraat,
Hier komen vele consumenten om te winkelen, te kijken
Het A2-gebied omvat de Augustijnenstraat, een deel van
met een stedenbouwkundige opzet en architectuur die inter-
en te vergelijken. Het merendeel van de winkels zit in het
de Burchtstraat, een deel van Plein 1944 en de Molenpoort-
nationaal in het oog springt. De aantrekkingskracht van dit
marktsegment met een gemiddelde prijsstelling. Daardoor
passage, die voorzien is van een parkeerdek. Dit gebied is
centrumdeel komt mede door de nabijheid van cultuur:
liggen er kansen voor diversiteit: formules in het hogere
iets rustiger dan de A1-straten. Het winkelaanbod is verge-
LUX, de stadsbibliotheek en de Mariënburgkapel.
prijssegment en vernieuwende concepten met een combi-
lijkbaar, gemixt met functies als horeca en dienstverlening.
natie van detailhandel, horeca en cultuur.
De verwachting is dat de metamorfose van Plein 1944 door
Er onderscheiden zich drie gebieden in dit deel van het
toevoeging van 12.000 vierkante meter winkelvloer meer
centrum: de zogeheten A1, A2 en B1-winkelgebieden met
bezoekers brengt op het Plein en in de Augustijnenstraat.
ieder een eigen huurprijsniveau. A1 zijn de Broerstraat,
De Marikenstraat, Moenenstraat, een deel van de
het noordelijk deel van de Molenstraat, het westelijke deel
Ziekerstraat, de Koningstraat en het zuidelijk deel
KERNCIJFERS SEGMENT
AANTAL PASSANTEN PER DAG A1
4.000+
A2
2.500 - 4.000
B1
2.000 - 2.500
B2
1.500 - 2.000
C
1.000 - 1.500
GROTE MARKT
GROTE MARKT
PLEIN 1944
PLEIN 1944
500 - 1.000 nvt 0 - 500 MARIËNBURG
MARIËNBURG
nvt
HUURPRIJS PER M2 PER JAAR (per 01 01 2010)
HORECA CONCENTRATIE GEBIEDEN 900 - 1.250
Horeca concentratie: WAALKADE
500 - 900 GROTE MARKT
100
350 - 500
200
250 - 350 150 - 250
• Grote Markt • Kelfkensbos/ kop Hertogstraat
0
100
200
• Koningstraat/ Mariënburg
GROTE MARKT
PLEIN 1944
90 - 150
• Plein 1944 KEL
FKE
• Molenstraat nvt
PLEIN 1944
KONINGSPLEIN
NS
TR AA T
MARIËNBURG
OL E
MARIËNBURG
M
0
• Waalkade
NSB
OS
KERNCIJFERS AANTAL WINKELS EN TOTALE OPPERVLAKTE NAAR SOORT
KLEDING EN MODE AANTAL 155
OPP. 26.490 M2
LEVENSMIDDELEN AANTAL 44
OPP. 5.555 M2
SCHOENEN, LEDERWAREN AANTAL 38
WONEN
AANTAL 35
OPP. 6.355 M2
OPP. 7.400 M2
BRUIN- EN WITGOED AANTAL 32
OPP. 3.820 M2
JUWELIER EN OPTIEK AANTAL 32
OPP. 2.130 M2
DETAILHANDEL OVERIG AANTAL 31
MEDIA
AANTAL 31
OPP. 4.630 M2 OPP. 4.095 M2
SPORT EN SPEL AANTAL 19
OPP. 6.635 M2
HUISH. EN LUXE ART. AANTAL 18
OPP. 4.395 M2
PERSOONL. VERZORGING AANTAL 17
HOBBY
AANTAL 11
OPP. 2.705 M2 OPP. 1.305 M2
ANTIEK EN KUNST AANTAL 9
OPP. 805 M2
PLANT EN DIER AANTAL 8
OPP. 485 M2
AUTO EN FIETS AANTAL 4
WARENHUIS AANTAL 2
OPP. 15.110 M2
DOE-HET-ZELF AANTAL 2
OPP. 735 M2
OPP. 430 M2
TOTAAL WINKELAANBOD AANTAL 481
OPP. 93.080 M2
KERNCIJFERS GEBRUIKT VERVOERMIDDEL BEZOEKERS BINNENSTAD
AANTAL INWONERS NAAR LEEFTIJD per 01 01 2010
0-14 jaar 23.652
38%
24%
21%
15-24 jaar 28.278
17%
25-49 jaar 59.753
HERKOMST BEZOEKERS BINNENSTAD
58%
25%
15%
50-64 jaar 29.636
2%
65+ 21.717
totaal 163.036 SAMENSTELLING HUISHOUDENS (per 01 01 2010) Totaal aantal huishoudens: 67.797
OPENBAAR VERVOER EN PARKEREN In het kader is de capaciteit weergegeven.
117
117 40
BUS
28% NEDERLAND
NIJMEGEN NIJMEGEN
18%
300
BUS
BUS
299
100
200
24%
44%
32%
MIDDELBAAR
75% Nederland
69
0
6%
51%
NEDERLAND
32%
HOOG
ETNICITEIT INWONERS (per 01 01 2010)
350
160
NEDERLAND
LAAG
NS STATION
680
7%
NIJMEGEN
600
415
150
22%
OPLEIDINGSNIVEAU INWONERS (per 01 01 2010)
350
BUS
37%
OVERIG
overig Westers
12%
Turkije Marokko Antillen/Aruba Suriname 1% 1% 2% 3%
overig niet-Westers
5%
UW VRAGEN BEANTWOORD
Nijmegen heeft als vestigingsplaats voor bedrijven en instellingen veel te bieden, met name ook in de binnenstad met al zijn kwaliteiten. Dat hebben we voor u in het eerste gedeelte van dit bidbook in beeld gebracht. Elk bedrijf is echter uniek en heeft haar eigen specifieke wensen en behoeften. Zo heeft ook u ongetwijfeld specifieke vragen over Nijmegen als potentiële vestigingsplek voor uw bedrijf. In dit gedeelte van het bidbook vindt u informatie die nader is toegesneden op uw bedrijfsspecifieke informatiebehoefte. Wij hopen hiermee de belangrijkste vragen voor u te beantwoorden. Heeft u naar aanleiding van deze informatie nieuwe vragen of behoefte aan meer informatie, dan kunt u altijd een beroep doen op uw accountmanager van de afdeling Economische Zaken van de Gemeente Nijmegen.
UITGAVE Gemeente Nijmegen, juli 2011 ONTWERP EN OPMA AK Deel 2 ontwerpers, Nijmegen FOTOGR AFIE Inge Hondebrink foto's pagina 3: Goedele Monnens, Erik van ’t Hullenaar, Henk Kersten/Foto Nijmegen, Dick van Alst/RU, Jan van Teeffelen TEKST Reinder Boeve Teksten John Bardoel, Ringstratenmanager BRONNEN INFOGRAPHICS Stadsbegroting 2009, Locatus 2010 Stadsgetallen 2011
Deze publicatie wordt mede mogelijk gemaakt door het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling
