Wilt u voorlezing van deze preek in uw gemeente even melden via [email protected]? ______________________________
WELKOM BIJ de hemelse hogepriester Hemelvaartsdag [1] Gemeente van onze Here Jezus Christus, Vandaag vieren we in het ritme van het kerkelijk jaar de hemelvaartsdag. Het feest waarop we stilstaan bij Jezus´ binnengaan in de hemel.[2.1] Deze dag is een beetje het stiefkind van de kerkelijke feestdagen. Kerst, Goede Vrijdag en Pasen krijgen elk hun eigen aandacht in kerkdiensten, zanguitvoeringen en liturgische vormgeving. Het Pinksterfeest wordt wat soberder gevierd, ook al zijn we ons dan blij bewust van de uitbreiding van het evangelie en dankbaar voor de gaven van de Geest. Maar de hemelvaartsdag staat een beetje eenzaam midden in een voorjaarsweek en veel mensen denken bij die dag in de eerste plaats over hun eigen aardevaart: het dagtochtje, het uitje, het familiebezoek. Toch willen we hier vanmorgen niet in het voorbijgaan in de kerk zijn. Er is alle aanleiding om deze kerkelijk feestdag onder ogen te zien. Om te ontdekken dat deze dag een eigen gezicht heeft, een eigen boodschap en vooral veel uitzicht voor die aardevaart van u, vandaag en de rest van uw leven. * Op het eerste gezicht lijkt het alsof wij op hemelvaartsdag een soort verdwijndag vieren. Jezus wás op aarde, zichtbaar, genezend, lerend en troostend. Wat een vreugde! Maar veertig dagen na zijn opstanding leidt Hij zijn leerlingen uit Jeruzalem.[2.2] Een tweede uittocht. Waarheen? Het pad over de Olijfberg voert naar dichtbij (de afslag naar Betanië). Het voert ook naar veraf (over de Olijfberg naar het thuisland Galilea). Waar gaat Jezus heen? Naar de vrienden dichtbij of naar de familie verderweg? Maar dan naderen ze de driesprong waar de keuze gemaakt moet worden: òf naar Betanië òf verderop naar Galilea. En op dat moment verandert Jezus het aardse wegenstelsel. Hij maakt van de driesprong een viersprong: een nieuwe weg blijkt er te zijn die omhoog voert. Een verticale weg naar boven. En terwijl Jezus de handen zegenend opheft over zijn leerlingen, slaat Hij die Copyright 2007 ? www.vanbruggenpreken.nl
Pagina
1 of 8
verticale weg in. De leerlingen kunnen dat pad niet gaan. Het is een onbegaanbare weg voor stervelingen. Een highway voor engelen en voor Jezus, nog niet voor hen. Ze zien Hem die weg inslaan: Hij blijft naar hen kijken en hen zegenen. Met open mond volgen ze Hem met hun ogen: sprakeloos. Dit is een nieuwe weg vanaf de aarde: de eerste mens betreedt die engelenweg. Een weg die niet alsmaar verder voert, van deur naar deur en van leven naar dood, maar een weg die hogerop brengt, richting lucht en wolken, richting vrijheid en hemel. Jezus heeft vrij toegang tot dat voor ons onzichtbare pad. Voordat de leerlingen zelfs maar kunnen denken over een gebed of zij mogen volgen, valt echter het doek. Een wolk onttrekt Jezus aan hun ogen. Een wolkkolom omhult de heerlijkheid van Jezus. En het beeld vervaagt. Het komt niet terug. Het is verdwenen. Weg is Hij uit het oog. Soms kijk je omhoog in de blauwe lucht: daar ergens moet de hemel zijn. Maar je ziet niets. Ook Jezus blijft onzichtbaar. Hij moet daar ergens zijn, maar slechts een enkeling heeft hem na die hemelvaartsdag nog even gezien: Stefanus, Paulus, Johannes op Patmos en misschien een enkele begenadigde martelaar of heilige. Daar komen wij niet aan te pas. Op onze hemelvaartsdag is de lucht blauw of grijs: er vliegen vogels over ons hoofd en ´s avonds zien wij de sterren flonkeren en we volgen de knipperende lichtjes van voorbijkomende vliegtuigen. De lucht is van Jezus leeg. Op hemelvaartsdag lijken we een verdwijndag te vieren! * Maar daarvoor hoef je niet in de kerk te komen. Als er niet meer is dan je ziet, dan kun je beter direct beginnen aan je plannetjes voor vandaag, op deze aarde. Waarom komen we dan toch in de kerk? Omdat er ook iets te horen is. Sommige dingen zul je nooit te zien krijgen, maar je hoort erover en je gelooft het. Wie van ons heeft de ijsspelonken op de Zuidpool gezien? Maar we lezen erover en geloven dat ze er zijn. Sommige andere mensen hebben voor ons gekeken. Wie van ons heeft ooit Napoleon gezien, maar we geloven dat hij er was omdat anderen erover vertelden. Zo heeft bijna niemand meer iets gezien na Jezus´ verdwijning achter een wolk, maar iemand heeft er iets over gezegd. En dat is de moeite waard. Wanneer je naar Hem luistert, word je gewaar wat er verder gebeurd is. En dat is de moeite van het luisteren waard. Wie het verteld heeft? God zelf. En mensen hoorden het van Hem en vertelden het ons weer door. Zo ook de schrijver van de brief aan de Hebreeën. Dit krijgen we te horen: hemelvaart is niet alleen verdwijndag, maar vooral verschijndag. Jezus verdween uit ons oog, maar Hij verscheen voor de troon van God en temidden van alle heilige engelen. Zijn vertrekdag op aarde was zijn aankomstdag in de hemel. Dat lijkt voor ons minder belangrijk, maar dat is Copyright 2007 ? www.vanbruggenpreken.nl
Pagina
2 of 8
juist voor ons een toppunt. We winnen bij deze verschijndag. Wat we verliezen (het zien van Jezus) is een kleinigheid bij wat we winnen (ónze Herder voor Gods troon).[2.3] * Er is geen boek in de bijbel waarin zoveel wordt geschreven over de glorie van de hemelse Jezus als het boek Hebreeën. Waarom is dit zo? Hadden de lezers dit nodig? Ja, want zij waren joodse christenen. En we moeten niet vergeten dat hun nieuwe geloof in Jezus ze eigenlijk armer leek te maken. In die jaren bestond de tempel nog met al zijn pracht en praal. En de priesters liepen er rond om de offers te brengen. En soms was er de hogepriester met die prachtige gewaden. God was dichtbij: in de tempel, achter het voorhangsel. Je voelde je veilig en geborgen in die tempel. Wanneer je uit de voorhof van de heidenen binnenging in de voorhof voor de Joden, dan wist je dat je thuiskwam bij God. Jij hoorde erbij en die heidenen niet.[3.1] Je kunt je zomaar voorstellen wat een Jood in die tijd zou zeggen tegen zijn neef die christen is geworden: ,,Zeg Natanja, wat heb jij nu eigenlijk met die Jozua uit Nazaret? Die Jezus is er niet meer. Wat heb je nog te zoeken bij die christenen met hun Kefas en Jakobus, gewone mannen die niet eens priesters zijn? Vergeleken met ons Joden die de tempelvoorhof blijven binnengaan om te offeren, komen jullie als nieuwe christenen er maar bekaaid af. Jullie hebben geen tempel en geen hogepriester. Voor jullie moet God wel heel ver weg lijken te zijn. Natanja, je bent toch maar slecht af met die nieuwe en gekruisigde rabbi Jozua.???[3.2] ,,Kom nou eens op de Grote Verzoendag: het tempelplein is dan stampvol mensen. En wat een gedrang rond die twee bokken, waarvan één geofferd wordt en één weggestuurd. Wanneer je op je tenen gaat staan, kun je nog net het hoofd van de hogepriester zien: hij loopt nu met een prachtige schaal naar de tempel. Hij gaat voor onze zonden bloed sprengen in het allerheiligste. Zelf kom je van je leven niet in die tempel, maar dat hoeft ook niet. Als je vertegenwoordiger, de hogepriester, er maar komt. En dat mag eens per jaar. Een rustig gevoel: je ziet hem gaan en weer terugkomen. Zo dichtbij is God! Zo veilig is het in de tempel! Zeg Natanja, wat heb jij nu eigenlijk gewonnen bij je geloof in die Gekruisigde die verdwenen is van de aarde???? Zo zou een Jood kunnen spreken tegen zijn neef die christen is geworden. En op dat moment geeft de schrijver van de brief aan de Hebreeën een antwoord. Laat Natanja niet wegkruipen in een hoekje. Laten we ons als christenen niet in de war laten brengen. Wij zijn nog beter af dan de Joden in de tempel al mochten zijn. Beter af? En er is niets te zien! Nee, niet met je ogen, maar wanneer je luistert ga je toch iets zien. Iets dat hoger is: hoger dan je ogen kunnen komen. Iets dat in de hemel is. Kijk in je gedachten eens omhoog! Copyright 2007 ? www.vanbruggenpreken.nl
Pagina
3 of 8
* De schrijver van deze brief zegt nu: ,,Wij hebben een grote hogeprieste´´. Een super-hogepriester. De Nieuwe Bijbelvertaling noemt Hem ,,hooggeplaatst´´. Zoiets kende het Oude Verbond niet. Je had hogepriesters die elkaar opvolgden, maar geen super-hogepriester. Toch is Jezus dat wél.[3.3] Waarom? Omdat Hij niet een aardse voorhof is doorgeschreden om plechtig binnen te gaan in het allerheiligste van goud hier op aarde, maar omdat Hij ,,de hemelen is doorgegaan???. Hoger zijn die dan de aarde, voor ons onzichtbaar. Daar in de hemelen wonen de machten en krachten, de engelen en de aartsengelen. Daar is het zenuwcentrum voor wat op aarde gaat gebeuren. Daar is hoog beleid, en heilig overleg. Daar dringt het holle gepraat van de mensen niet door: hier zijn de engelen van Gods aangezicht die in direct verkeer met Hem staan. En hier wonen de geduchte volkeren-engelen, en Michaël en Uriël en Gabriël. Daar komen u en ik niet binnen, ook de hogepriesters van Aäron niet. Daar staan wij buiten. Te hoog voor ons. Maar Jezus, geboren uit de maagd Maria, mens uit ons midden, gaat verticaal omhoog vanaf de afslag Betanië en Hij gaat voor ons onzichtbaar door de rijen van engelen in de hemelen. Zij wijken opzij en er ontstaat een pad dat regelrecht omhoog voert naar de allerhoogste troon, waar God een ontoegankelijk licht bewoont en waar de engelen met hun vleugelen hun gezicht eerbiedig bedekken. * Dit is één van de spannendste momenten van de wereldgeschiedenis. Eens heeft God het pronkstuk van zijn schepping, Man en Manninne, verdreven uit het paradijs. Cherubs met flikkerend zwaard versperden de weg voortaan. De poort naar de hemel is toen gesloten. Wat zal er nu gaan gebeuren wanneer een mens het waagt om een voet in de hemel te zetten? Zullen de deurwachters met het flikkerend zwaard hem al doden? Of zal de engelenmacht zich tegen Hem keren? Of zal Gods eigen stem Hem verzengd doen terugvallen op de aarde?[4.1] Wij kijken vaak heel verkeerd naar de hemelvaart. Het spannende is niet dat Jezus aan het oog onttrokken werd, maar het spannende is of Hij erin zal slagen vaste voet aan de grond te krijgen in de gesloten hemel. En dan is de grootste verrassing dat Jezus op hemelvaartsdag niet even later terugstort op de aarde of gedood uit de hemel wordt teruggeworpen. Het blijft rustig. Hij komt niet terug. Hij wordt opgenomen. Hij wordt aanvaard. De eerste mens die erin slaagde om een voet op de maan te zetten, werd op aarde bejubeld ook al kon hij er absoluut niet blijven. Maar Jezus zet beide voeten in de hemel en Hij kan er blijven. God ruimt voor deze mens Jezus de ereplaats in. Wanneer Jezus ingaat en niet terugkeert en mag blijven, dan is het tijd voor Copyright 2007 ? www.vanbruggenpreken.nl
Pagina
4 of 8
de aarde om in gejuich uit te barsten. De landing is gelukt! Hij is geslaagd. De mens verovert de hemel! Dit is de echte ontdekking van de hemel, niet door ons, maar door de mens Jezus. Hij is de hemelen doorgegaan en werd niet verbrand. Hij is de hemelen doorgegaan en vond zijn plaats. De mens weet veilig aan land te komen in de onaantastbare hemel![4.2] * Dit is voor ons onmogelijk sinds de zondeval. Hoe kon Jezus dan de cherubs met flikkerend zwaard ongedeerd passeren? Omdat Hij ook de zoon van God is. God is deze mens tot Vader. Hij is God uit God. Daarom kan Hij binnenkomen als Kind. Maar Jezus komt binnen als ónze hogepriester. Hij is niet als een kind dat een wandeling heeft gemaakt en weer thuiskomt. Hij is neergedaald in ontferming en Hij heeft zich op aarde als Maria´s zoon met ons vereenzelvigd en Hij heeft onze plaag op zich genomen. Hij heeft zijn handen aan ons vuil gemaakt. Onze spijkers hebben Hem van littekens voorzien. Hij heeft zijn eigen lichaam en bloed gegeven voor ons. Hij was bemiddelaar, vertegenwoordiger, eerste van ons, plaatsvervanger. En zó gaat de zoon van God de hemel binnen. Als een lam dat geslacht is. Hij was de zoon, maar Hij komt binnen als de hogepriester: onze namen draagt Hij mee.[4.3] * In de tekst staat: ,,Laten we aan die belijdenis vasthouden???. Dit is de belijdenis dat Jezus onze Heer en hogepriester is. Hij boog zich over onze zonden en wonden. En toen richtte Hij zich op na het kruis en ging de hemel binnen. Houd nu bij die hemelvaart vast dat Hij voor u binnenging. Nadat Hij eerst voor ons stierf, gaat Hij nu voor ons door de hemelen.[4.4] Daar gaan wij: zondige namen, sterfelijke namen. En onze namen worden gedragen tot voor de genadetroon. Maar wat zal God doen wanneer Hij die zwarte namen van u en mij ziet in Jezus´ hand? Soms komt uw kind aanzetten met kinderen uit de buurt die u toch liever niet in huis neemt: hoe komt hij nu opeens bij díe vriendjes? U probeert ze zo geruisloos mogelijk weer te laten verdwijnen. Hoe zal de hemelse Vader reageren wanneer Hij ziet met wat voor soort mensen Jezus binnenkomt. Zal Hij Hem heenzenden? Wie komt het nu opnemen voor zulk soort slappelingen en schuldenaren? Zal Jezus het verliezen als advocaat van slechte zaken? Nee, Hij blijft en gelukkig mocht Hij blijven tot vandaag toe. Kijk naar de blauwe lucht en denk: gelukkig dat Hij niet is teruggestuurd. Gelukkig dat Hij daarboven is om voor mij te pleiten en om ook mij bij God te brengen. Zijn missie slaagt, anders zou Hij zijn teruggeworpen op de aarde. Hoe langer Jezus in de hemelen blijft, hoe Copyright 2007 ? www.vanbruggenpreken.nl
Pagina
5 of 8
zekerder het voor ons wordt. Alles is goed. We hebben vrede bij God door Jezus. Houd die belijdenis van Jezus als uw Heer en uw grote hogepriester vast en voel u op hemelvaartsdag geweldig veilig. Veiliger dan in de aardse voorhof van de tempel. Veilig als mensen in een reddingssloep die al weer is vastgemaakt aan het moederschip. * Het vasthouden aan de belijdenis van Jezus´ naam lijkt sommige mensen toch wat vaag te worden nu Hij in de hemel is. Maar dan moeten we onthouden, zegt de schrijver van de brief, wie deze Jezus was toen Hij op aarde bij ons verbleef. Vers 15 zegt: ,,Wij hebben geen hogepriester die niet kan meevoelen met onze zwakheden, maar een die in alle dingen op gelijke wijze als wij is verzocht geweest, maar zonder te zondigen???. [5.1] Zó moeten we aan Hem denken. Veel mensen maken geen doorverbinding van de aardse Jezus naar de hemelse Hogepriester. Ze lezen met verrassing het evangelie: ontroerd doordat Jezus zo dichtbij is, zo meelevend, zo bewogen met onze ziekten, zo vol ontferming over hoeren en tollenaren en zondaren. En daartegenover plaatst men dan het vage beeld van een verheven Jezus in de hemel, ver weg en onbereikbaar. Maar je moet de evangeliën niet alleen lezen om te weten wie Jezus vroeger geweest is, maar ook om te weten wat je nu aan Hem hebt nu Hij in de hemel is.[5.2] Hij is wel door de hemelen gegaan, maar Hij is niet veranderd. Hij is nog de leraar die zachtmoedig is, de man die vertoornd is over onrecht, de genezer die verdriet heeft over ziekte en dood, de machtige die de demonie onder de mensen wil breken. U ként Hem toch! Onthoud wie Hij was op aarde: zó is Hij in de hemel. Hij gaat door met hetzelfde werk. Hij werkt op een hoger niveau, maar Hij verloochent zijn aard niet. Hij is ook in de hemel de hoogste liefde, de zelfverloochenende trouw, de ontfermer die kan wenen bij een graf. Jezus is ons niet vergeten: juist omdat Hij met u meeleeft en uw verzoekingen kent, is Hij hogerop gegaan om u voorgoed uit de modder te kunnen trekken. Wanneer je denkt aan Christus daarboven in de hemelen, moet je denken aan het gezicht dat Hij op aarde aan ons heeft laten zien! Dat is het vasthouden van je belijdenis! De hemelse Christus heeft nog altijd de ogen van de aardse Jezus! Wanneer we dit goed vasthouden, dan komen we in beweging. Dan blijven we niet zitten staren naar de blauwe lucht, maar dan komen we overeind en we gaan Jezus achterna. Dat wordt onze hemelvaart. * Daarvan zegt de tekst: ,,Laten wij vrijmoedig naderen tot de genadetroon???. Naderen tot de troon van God: wie durft dat? Je kunt wel denken dat jij dat Copyright 2007 ? www.vanbruggenpreken.nl
Pagina
6 of 8
durft, maar als je echt voor de brandende Sinaï was komen te staan of als je echt de laaiende troon van God zou zien, dan zong je wel een toontje lager. Verbeeld je maar niets. Voor de levende God blijft er van ons zo weinig over dat we in een hoekje willen kruipen, de bergen over ons heen.[5.3] Wij kunnen niet eens de verticale weg naar de hemel vinden, laat staan dat we die zouden kunnen opklimmen. En toch zegt de tekst: ,,Kom maar vrijmoedig dichterbij???. In je denken, in je voorstellingen, in je geloof, en vooral in je gebed. Kom maar ,,zonder schroom´´ dichterbij bij je God. Hoe kan dit? Omdat zijn troon een genadetroon is geworden. Aan zijn rechterhand zit Jezus, de genadige en ontfermende. Hij ging voor ons uit en nu wacht Hij op ons. De troon blijft verheven: heilig is God. Maar het gezicht van de Heiland kijkt ons aan vanaf die troon: genade voor jou en vrede van Mij! Het is niet te geloven, maar het is werkelijkheid. Wanneer Johannes als dood neervalt voor de troon, zegt Jezus: ,,Wees niet bang!??? Je hoeft niet meer bang te zijn wanneer je in Jezus´ naam komt. Dan kennen ze je al daarboven. Dan ben je welkom in de hemelen. Bidt maar, vraag maar, klaag maar, leg je hele leven voor die genadetroon open. Dan is er een welkom van meeleven en welwillendheid. Welkom ben je bij deze troon van God. Het is hemelvaartsdag geweest. Je gekruisigde Heiland kwam veilig aan en bezette de plaats naast God. Nu hoef je niet meer thuis te blijven met je pijn en zorg en zonde. Om te proberen of je het zelf kunt oplossen. Nu mag je het allemaal naar boven dragen en voor de troon leggen. Vrijmoedig: nu Jezus niet is teruggestuurd, durf ík het wel aan om tot deze troon te naderen, want ik weet wie mijn Jezus is! * Wanneer we dit doen, zullen we geholpen worden op de goede tijd.[5.4] Er staat niet dat we altijd direct van ziekte of zonde worden afgeholpen. Wij hebben onze voorstellen aan God: laat het nú gebeuren of morgen. Misschien moeten ze daar in hemel wel eens om glimlachen: wat zijn die mensen kortzichtig. Wat zou er nog veel meer misgaan wanneer de hemel zich hield aan onze kortademigheid en ons beperkte zicht. De hemel is hoger: daar kun je verder kijken. Daar is de liefde van Jezus veilig aangekomen. Die liefde kijkt ook verder dan je leven lang is en je ziekte duurt en je strijd aanhoudt. Je smeekt om hulp in een vertrouwend gebed naar de hemel. En je mag weten dat je hulp krijgt op tijd. De Nieuwe Bijbelvertaling zegt dat we ,,barmhartigheid en genade vinden telkens als we hulp nodig hebben´´. Het gaat er niet om wanneer wij dénken hulp nodig te hebben. Het gaat erom wanneer wij naar het barmhartig en genadig oordeel van God hulp nodig hebben. Het is aan deze barmhartige hogepriester wel toevertrouwd om onze tijden in het oog te houden! Op aarde komt hulp niet altijd op tijd: soms is ze te laat, soms te vroeg en Copyright 2007 ? www.vanbruggenpreken.nl
Pagina
7 of 8
opgedroogd wanneer het echt nodig is. De hemel kent de goede tijd. Wees daar maar rustig op. Jezus is de hemelen doorgegaan: Hij wordt niet meer opgejaagd door zon of maan, door uur en klok. Hij heeft al de engelen als helpers om zich heen: Hij wordt niet meer beperkt door tijd en vermoeidheid en door weerbarstige leerlingen. Nu wij een hogepriester hebben die de hemelen is doorgegaan en die onze zwakheden kent, komt de hulp voor ons nooit meer te laat. In Jezus zal niemand het eeuwig leven missen! Op hemelvaartsdag mag ik opgeruimd adem halen. En ik voel me zelfs vrij voor een onbezorgde vrije dag op aarde. Het kan nu niet meer misgaan. Laat ik vooral veel vrijmoedigheid hebben om de hemel te bestormen met al mijn gebeden voor mijzelf en voor Gods volk. De lucht is blauw, de vogels vliegen over ons heen, maar de hemel is open. Wijd open. Je hebt geen versterker nodig bij je gebed. Al fluister je maar in Jezus´ naam, het wordt gehoord door zijn oren! Dat is het feest van hemelvaart. Het feest van nooit meer te laat! AMEN.[6]
Copyright 2007 ? www.vanbruggenpreken.nl
Pagina
8 of 8