Europees landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland
weidse veenweiden
nieuwsbrief
Nummer 2 Mei 2009
Deze nieuwsbrief is een uitgave van de Plaatselijke Groep Weidse Veenweiden. De Plaatselijke Groep is verantwoordelijk voor de uitvoering van het Ontwikkelingsplan Leader Weidse Veenweiden. Middels deze nieuwsbrief zal de Plaatselijke Groep u tweemaal per jaar informeren over de voortgang, nieuwe projecten en andere interessante ontwikkelingen in het gebied Weidse Veenweiden.
Inhoudsopgave Column . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2 NIEUWS: Romeins schip te water en officieel gedoopt door Agnes Jongerius . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 4 NIEUWS: Drie nieuwe hooiberghutten in de Utrechtse Waarden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 NIEUWS: Leaderexcursie op 26 juni 2009 Leaderprojecten toegelicht
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
6
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
7
Interview met Martijn Plomp, gebiedscoördinator en projectaanjager in De Venen
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
10
Contactgegevens en indieningsdata 2009 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
www.leaderweidseveenweiden.nl pagina 1
Column
Blikverruiming Deze column zal elke nieuwsbrief worden geschreven door een lid van de Plaatselijke Groep. Deze keer is de column geschreven door Jan van Loo, lid van de Plaatselijke Groep en raadslid van De Ronde Venen. Het is interessant om bij een organisatie te komen waar je van te voren eigenlijk niets van weet. Internet geeft veel mogelijkheden om informatie te vinden maar je moet wel de goede trefwoorden gebruiken. Het lukte mij in ieder geval niet om bij mijn aantreden in 2007 vooraf snel een goed beeld te krijgen van Leader. Maar niet klagen! Een bezoek aan de eerste bijeenkomst zal wel duidelijkheid geven dacht ik. Het eerste bezoek ging echter mis. Mijn geachte voorganger in de Plaatselijke Groep (PG) en ik stonden in Woerden voor een “dichte deur” door verkeerde communicatie omtrent de datum. De tweede keer lukte het wel om het mysterie te ontrafelen. In die bijeenkomst werden de leden van de PG in groepjes verdeeld over diverse tafels om onder leiding en met behulp van allerlei documenten tot conclusies te worden gebracht over de meest uiteenlopende onderwerpen. Ik dacht terug aan de vele werkconferenties die ik als fiscaal-jurist over de hele wereld heb meegemaakt waar ik heel veel documenten moest
invullen en vervolgens vaak nooit meer hoorde wat er met mijn inbreng was gedaan. Maar zo bleek het toch niet te gaan met deze PG. De voorbereiding van de bijeenkomsten en de discussie en besluitvorming verloopt heel professioneel en gelukkig geen verdeling meer in groepjes. Ook de terugkoppeling loopt goed. Dit Europese subsidieprogramma voor plattelandsontwikkeling met een “bottum up aanpak” geeft veel mogelijkheden. Je moet echter wel de weg weten. Communicatie over ons programma is dan ook heel belangrijk. Regelmatig worden wij echter geconfronteerd met aanvragen die zeer sympathiek zijn maar niet voldoende scoren op ons centrale thema Stad-Land of op één van de andere criteria. Dan is er wel eens de verleiding om er toch soepel mee om te gaan. Het gevaar is dan echter aanwezig dat wij achteraf genadeloos worden afgestraft. En dus is het des te belangrijker om goede afwegingen te maken. Dat is moeilijk, maar ook boeiend. Ook als ik in een ander land ben van de Europese Unie en ik
Jan van Loo, lid van de Plaatselijke Groep en raadslid van De Ronde Venen.
Lees verder op de volgende pagina
pagina 2
Vervolg verblijf in een dorpje waar de jongeren vertrekken maar de bakker gelukkig nog is gebleven denk ik tegenwoordig aan Leader. Moet ik deze mensen niet op de hoogte brengen van de mogelijkheden van dit Europese subsidieprogramma zodat er meer kansen zijn voor landbouwkundige innovatie, stimulering van recreatie en tourisme en verbetering leefbaarheid? Het zijn dagdromen maar je weet maar nooit! Binnenkort ga ik voor het Rode Kruis naar Bulgarije en ik zal zeker informatie inwinnen omtrent de mogelijkheden van Leader alhoewel mijn primaire doel zal zijn hulp te bieden bij een project voor de opvang van straatkinderen en het opzetten van een systeem voor thuiszorg. Als Raadslid in de mooie GroeneHartgemeente De Ronde Venen ben ik zeer betrokken bij alles wat er gebeurt op het platteland en het is een uitdaging om een goed kernenbeleid neer te zetten en er dus ook voor te zorgen dat de jongeren blijven en dat er voldoende mogelijkheden zijn voor agrarische
ontwikkeling, natuurbeheer en recreatie. Hierbij dient ook oog te zijn voor de cultuurhistorische agenda met inbegrip van historische bebouwingslinten en historische watersystemen. De Plaatselijke Groep zal door het actief invulling geven van haar taak een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan die ambities voor de plattelandsontwikkeling in het gebied.
Mr. Jan C.K. van Loo.
Europa investeert in zijn platteland! LEADER is een Europees landbouwfonds voor plattelandsvernieuwing. Met dit programma wil de Europese Unie de sociale en economische positie van meer dan negenhonderd plattelandsgebieden versterken. LEADER financiert lokale en regionale initiatieven die bijdragen aan deze doelstelling. Het initiatief voor een LEADER project komt altijd uit de regio zelf. Lokale verenigingen, gemeenten, maar ook actieve groepen inwoners kunnen projectvoorstellen indienen. Alle LEADER projecten zijn innovatief, worden breed gedragen en bevorderen een levendig, vitaal en gastvrij platteland. Vanwege de directe nabijheid van de Randstad hebben de LEADER projecten in de Weidse Veenweiden speciale aandacht voor verbetering van de relatie tussen stad en platteland.
pagina 3
NIEUWS: Romeins schip te water en officieel gedoopt door Agnes Jongerius Zaterdag 4 april is het Romeinse schip, dat in de afgelopen maanden gereconstrueerd werd in De Meern, tewater gelaten. Agnes Jongerius, voorzitter van vakcentrale FNV, doopte het schip en maakte de naam bekend: Per Mare Ad Laurium, vernoemd naar de Romeinse Castella bij De Meern en Woerden.
Aan de replica van het Romeinse vrachtschip, dat in september 1997 in Veldhuizen werd opgegraven, werkten tussen de 30 en 40 werklozen die weinig kans maken op de arbeidsmarkt. Ze werkten met behoud van uitkering ieder maximaal een jaar aan het schip. De reconstructie duurde meer dan twee jaar. ,,Zestig tot zeventig procent van de deelnemers aan het project is
doorgestroomd naar ander werk’’, vertelt voorzitter Hans Bodewes van Stichting Bouwloods niet zonder trots. Zodra de werkzaamheden aan het gemaal bij het Amsterdam-Rijnkanaal afgerond zijn, kan het schip via IJsselstein naar Woerden varen. Vanaf Woerden zal het schip gaan varen over de Oude Rijn richting Harmelen en Bodegraven om zodoende de Limes (de noordgrens van het oude Romeinse Rijk) voor het publiek zichtbaar en beleefbaar te maken. Leader+ heeft een financiële bijdrage geleverd aan de kosten voor de bouw van het Romeins schip en er zal vanuit het nieuwe Leaderprogramma een bijdrage gegeven worden voor de motorisatie van het schip en voor de aanloopkosten voor het in de vaart nemen in Woerden. De Stichting Bouwloods was verantwoordelijk voor de bouw van het schip, de exploitatie van het schip zal in handen zijn van Stichting Utrechts Landschap. Op 30 mei in Woerden zal het schip op feestelijke wijze voor publiek in gebruik genomen worden.
pagina 4
NIEUWS: Drie nieuwe hooiberghutten in de Utrechtse Waarden Vanaf 3 april zijn in de boomgaard van de boerderij van de familie Kromwijk in Cabauw drie gloednieuwe hooiberghutten te bewonderen. De hooiberghutten dragen de namen Hoeve Steijn, Gieljan en Aagie, die teruggrijpen naar de filmserie ’t Wassende Water naar de gelijknamige streekroman van Herman de Man, waarin de prachtige monumentale boerderij van de familie Kromwijk te zien is. Deze drie hooiberghutten in de Utrechtse Waarden zijn bij wijze van experiment tot stand gekomen door coördinatie vanuit de stichting Struinen en Vorsen in samenwerking met de vereniging Hooiberghutten, de gemeenten Lopik, Oudewater en Montfoort en agrarische natuurvereniging Lopikerwaard.
Ketenimpuls Hooiberghutten Ter ondersteuning van de koepelvereniging voor de eigenaren van hooiberghutten wordt er vanuit Leader een bijdrage gegeven aan project Ketenimpuls Hooiberghutten. Dit project heeft als doel om kwaliteitseisen vast te leggen en om tot een professionele keten te vormen.
Zie voor meer informatie: Boerderij Kromwijk, Lopikerweg West 88, 3411 AS , Cabauw, tel: 0348-553161 mob: 06 30151563, S: www.hooiberghutten.nl en www.struinenenvorsen.nl
pagina 5
NIEUWS: Leaderexcursie op 26 juni 2009 Om de resultaten tot dusver te laten zien en om u nader te informeren over het Leaderprogramma, organiseert de Plaatselijke Groep op 26 juni 2009 een Leaderexcursie. De excursie vindt van 13.00-17.00 uur plaats bij Boer Bert te Kamerik (’s Gravenslooot 14). Niet alleen zijn er dan projectpresentatie, maar u zult ook worden uitgenodigd daarna een stukje mee te varen met de replica van een Romeins Schip, dat mede met een Leaderbijdrage tot stand is gekomen. Bent u geïnteresseerd, meldt u zich dan aan bij de Leaderprojectleider: mail:
[email protected], tel: 030-2936401. Vanwege beperkt aantal plaatsen aan boord, kan er per organisatie maar een persoon meevaren. Wie het eerst komt, wie het eerst maalt.
Leader Weidse Veenweiden op internet In februari van dit jaar is de nieuwe website van Leader Weidse Veenweiden van start gegaan. Op deze website staat alle informatie over Leader, over het gebied, het ontwikkelingsplan, de projecten, de projecten uit Leaderplus en over de manier waarop u een Leaderbijdrage kunt aanvragen. Het adres is http://www.leaderweidseveenweiden.nl En bekijk de Leaderprojecten ook eens op Google Maps! Sinds kort is daar een kaart van het Leadergebied te vinden met daarop de lokatie van de Leaderprojecten en wat meer informatie over de projecten. Klik op onderstaande link of reis via onze website naar onze Google Map! Naar Google Maps >
pagina 6
Leaderprojecten toegelicht Het nieuwe Leaderprogramma is inmiddels al aardig op dreef. Al 32 projecten zijn inmiddels bij de Plaatselijke Groep ingediend en 27 daarvan hebben een positief advies gekregen. Hieronder worden er een aantal toegelicht. Op de website www.leaderweidseveenweiden.nl vindt u een beschrijving van alle ingediende projecten. Meer informatie: www.boerderijlogeren.nl, Pieter en Saskia Bogaard, Noordzijdseweg 163, 3415 RC POLSBROEK, Tel.+31 (0)182-309937, Mobiel 06-81934273, E-mail:
[email protected]
Te Hooi & Te Kunst
Boerderijlogeren in Polsbroek De familie Bogaard realiseert met een Leaderbijdrage een verblijfsaccommodatie in deze fraaie monumentale boerderij. Het gaat om een tweetal appartementen, een hotelkamer en gemeenschappelijke ruimtes. Begin deze zomer zullen de eerste gasten al worden ontvangen.
Tijdens het kunstevenement Te Hooi & Te Kunst, dat op 16 april j.l. geopend werd, werden op 10 boerderijen kunstwerken geëxposeerd door in totaal twintig kunstenaars. Bezoekers konden dat weekend op het boerenerf, in de schuur of in een hooiberghut de kunstwerken bekijken of de kunstenaars aan het werk zien. Er zijn voor dit evenement speciale fiets- en wandelroutes ontwikkeld. De fietsroutes variëren in lengte van 26 tot 30 kilometer en de wandelroute heeft een lengte van 22 kilometer. Ook is er de mogelijkheid om een deel van het
wandeltraject met de bus af te leggen. Alle locaties zijn bewegwijzerd. Meer informatie is te verkrijgen op de website www.tehooitekunst.nl en bij het Groene Hart Bureau voor Toerisme www.vvvhetgroenehart.nl. Lees verder op de volgende pagina
pagina 7
Vervolg
Verkenning melkveehouderij in combinatie met natuurterreinbeheer Binnen dit project oriënteren zeven melkveehouders en drie terreinbeheerders (allen uit Utrecht-West) zich op de mogelijkheden van het combineren van melkveehouderij en natuurterreinbeheer. Één van de vragen die de melkveehouders hebben is: hoe kunnen we maaisel uit natuurterreinen dat niet geschikt is om te voeren aan het vee, benutten als strooisel? Om onder andere de verwerking en het vochtabsorberend vermogen te verbeteren, zijn hakselen en malen mogelijke opties. Om de mogelijkheden hiervan te verkennen is op 8 april jl. een bezoek gebracht aan het bedrijf van Willem van der Linden in Tienhoven. Op zijn bedrijf met zoogkoeien is een demo gehouden van twee machines die het materiaal korter kunnen maken. Allereerst was dat de voermengwagen met hakselaar en blazer waarmee Van der Linden zijn hokken strooit. Hij kan hiermee allerhande soorten strooisel verwerken variërend van natuurhooi tot oud riet, dat beschikbaar
komt bij het vernieuwen van rieten daken. De tweede machine was een stromolen van het merk Himel van loonbedrijf Spruijt in Westbroek. Deze machine kan o.a. ook strooisel maken van ca. 15 mm lengte, dat goed bruikbaar is in ligboxen. De machines deden wat ze moesten doen: het materiaal kleiner maken.
Meer informatie over de voortgang van dit project is te vinden op: http://www.verantwoordeveehouderij.nl
Lees verder op de volgende pagina
pagina 8
Vervolg
Ketenimpuls Hooiberghutten Martijn Plomp, projectleider Ketenimpuls Hooiberghutten: “De vereniging Hooiberghutten bestaat eigenlijk sinds kort. Er waren eerst 12 deelnemers, inmiddels zijn dat er al 14. De deelnemers hebben zich verenigd om het netwerk uit te breiden, meer profiel op te bouwen en arrangementen samen te stellen. En om samen promotie te maken, en daarmee maak je het concept ook sterker.” Wat is het concept dan eigenlijk? Martijn: “Kortgezegd is het budgetlogiesaccommodatie gekoppeld aan routestructuren”. Het woordje budget stuit bij de deelnemers nog wel eens op verzet maar het geeft gewoon aan dat het meer comfort biedt dan een tent en minder dan luxe logies. Je zoekt toch een lege plek in de markt. De hooiberghutten die er al zijn draaien nu al redelijke bezettingen, tussen de 30 en 60%. Belangrijk is dat nieuwe deelnemers goed weten waar ze aan beginnen, de hooiberghut is namelijk een product dat aan bepaalde eisen moet voldoen. Bijvoorbeeld hoeveel hooiberghutten er maximaal mogen
zijn op één bedrijf, hoe dicht twee deelnemende bedrijven bij elkaar mogen zitten maar ook hoe agrarisch een bedrijf moet zijn. Daarnaast worden er ook eisen gesteld aan de kwaliteit en aan het uiterlijk van een hooiberghut. Om nieuwe deelnemers hierin te ondersteunen, heeft de vereniging een starterspakket gemaakt voor aspirant-deelnemers met daarin onder andere tekeningen van de hooiberghut en een inventarislijst. En werkt de vereniging in het kader van het project Ketenimpuls aan een kwaliteitshandboek.” En wat is het uiteindelijke doel? Martijn: “Dat is om tot een landelijk netwerk te komen met hooiberghutten in het hele land. We zijn nu begonnen in het Groene Hart, daarna gaan we ons richten op de Kop van Noord-Holland en Laag Holland (boven Amsterdam). Daarbij beginnen we met het inventariseren van routestructuren en de daarlangs bestaande logies. En dan op de lege plekken juist gaan werven. Maar er is ook interesse vanuit ZuidHolland. Zo hopen we te komen van een lokaal initiatief tot een landelijke keten. Echt bottom-up dus!”
pagina 9
Interview
Martijn Plomp, gebiedscoördinator en projectaanjager in De Venen Wie is Martijn Plomp? Ik werk voor Projecten LTO Noord en ben nu uitgeleend aan Programmateam de Venen om projecten in het gebied ‘los te peuteren’ en te kijken of we die gerealiseerd kunnen krijgen. Mijn drijfveer is dat er heel veel aan het veranderen is in het landelijk gebied en voor veel mensen is het lastig om die veranderingen bij te benen. Ik wil mensen graag op de hoogte houden en helpen, door een vertaalslag te maken tussen idee en praktijk. Tolken dus eigenlijk tussen de taal van het land en de taal van het beleid. Tussen boerentaal en ambtenaren taal.
Wat heb jij met het platteland rond Utrecht? Ik ben geboren en getogen in Kockengen, ik kom uit een veehoudersfamilie en heb een zeer warm hart voor het Groene Hart.
Je werkt dus als ‘aanjager’, wat houdt dat nu precies in, hoe gaat dat in z’n werk? Het is vooral veel met ondernemers praten over hun ideeën, ze doorverwijzen of zelf verder helpen hun project verder te ontwikkelen. Kijken, verbinden, op papier krijgen, boerentaal vertalen in ambtenarentaal en de regeltjes weer terugvertalen naar het erf. Het blijft natuurlijk wel hún idee en dus ook hun project dus het maken van een ondernemingsplan doet de ondermer bijvoorbeeld zelf. Maar ik probeer mee te denken en binnen mijn en hun netwerk verbindingen te maken. Dat kan binnen de Venen zijn maar ook in de regio of landelijk. Een voorbeeld: binnen de werkgroep Landbouw in de Venen zijn we bezig met duurzame energie op het landbouwbedrijf. Daarbij werken we nu samen met Wageningen UR en zijn we ook aan het kijken in het Noord-Hollandse.
Werkgroep Landbouw? De Werkgroep Landbouw is een club van vrije denkers, een initieer- en adviesclubje eigenlijk. De landbouw voelde zich de afgelopen tijd achtergesteld omdat veel aandacht en geld ging naar recreatie en natuur. Om hen nu juist meer te bedienen is er een clubje gevormd van ‘vrije denkers’ die projecten kunnen initiëren maar ook toetsen. Ze adviseren aan het programmateam of een bepaalde ontwikkeling of idee gewenst is of kansrijk. Ze zijn onafhankelijk maar hebben wel een adviserende rol bij het realiseren van het uitvoeringsprogramma. Een voorbeeld: er is binnen het programmateam een regeling ontwikkeld voor brede banden en kavelpaden en de werkgroep heeft aangegeven hoe die regeling het beste in elkaar kan steken. Uiteraard moeten de rol van de Werkgroep wel gemonitord worden.
Lees verder op de volgende pagina
pagina 10
Vervolg
Wat ‘drijft’ je in dit werk? Wat is je drijfveer? Ik ben denk ik behept met een gezonde allergie voor bureaucratie. Boeren hebben een idee en willen dat realiseren. Leg dan maar eens uit dat men een half jaar nodig heeft om te beslissen over een subsidieaanvraag. Maar het is dan mijn taak om dat uit te leggen en om de verwachtingen goed helder te krijgen. Ik voel me daarbij als een vis in het water. Ik heb een aantal jaren terug ook als aanjager rondgelopen. Er is inmiddels heel veel veranderd maar de problemen zijn nog hetzelfde. De rol van aanjager is nog steeds nuttig en noodzakelijk. En wat natuurlijk mooi is dat ik veel projecten tegenkom die ik toen heb ‘aangejaagd’ en die nu zijn gerealiseerd. En daar doe je het uiteindelijk voor! Meer informatie over de Venen en de Werkgroep Landbouw is te vinden op: www.devenen.nl
pagina 11
Oproep en contact Heeft u een projectidee? Wilt u meer informatie? Neem dan contact op met de projectleider of kijk op de website. Plaatselijke Groep LEADER Weidse Veenweiden
Projectleiders: Michelle Poort, Marianne Breedijk
Telefoon: 030 – 293 64 01 of 06 – 169 723 69 (Michelle) 06 – 225 663 81 (Marianne) E-mail:
[email protected] Internet: www.leaderweidseveenweiden.nl
Colofon Tekst: projectleiders Leader Weidse Veenweiden
Foto’s: Stromend Water, Gaby Leenders, Stichting De Venen, CDA De Ronde Venen, Fam. Boogaard, Groene Hart Bureau voor Toerisme, Animal Sciences Group (WUR)
Indieningsdata 2009 Maandag 24 augustus 2009 Maandag 26 oktober 2009 Maandag 23 november 2009
Ontwerp en opmaak: Graficelly, Reeuwijk
pagina 12