Wegwijs in het. Brugfigurenproject. Paraat. Altijd, overal

Wegwijs in het

Brugfigurenproject

Paraat. Altijd, overal.

www.rodekruis.be brugfigurenproject.indd 1

23/05/2006 18:38:21

“Na de infoavond van het Rode Kruis over het Brugfigurenproject was ik onmiddellijk overtuigd. Ik geef nu één namiddag per week huiswerkbegeleiding in een schooltje in de buurt. Ik vind het ontzettend leuk om met de kinderen te werken, het is heel motiverend om samen iets te bereiken.” Linde

2

brugfigurenproject.indd 2

23/05/2006 18:38:24

Brugfigurenproject

Soms hebben kinderen het moeilijk op school en kunnen ze wat extra begeleiding gebruiken. Hebt u als leerkracht onvoldoende tijd voor deze begeleiding? Wilt u als vrijwilliger graag wat tijd vrijmaken voor de begeleiding van deze kinderen?

Lees dan zeker verder: Het Rode Kruis stelt u het Brugfigurenproject voor!

Vrijwilligers: de brug tussen thuis en school

4

Sociale Hulpverlening binnen Rode Kruis-Vlaanderen

5

Het Rode Kruis legt meer en meer het accent op zorg

6

Het Brugfigurenproject Starten met het Brugfigurenproject

9 13

3


23/05/2006 18:38:26

Vrijwilligers: de brug tussen thuis en school

Vrijwilligers: de brug tussen thuis en school Oorspronkelijk was de taak van het Rode Kruis beperkt tot medische verzorging en noodhulp. Maar geleidelijk aan heeft Rode Kruis-Vlaanderen zijn werkveld verruimd tot hulp aan kwetsbaren in de breedste zin. De nood aan vrijwillige zorgondersteuning is de laatste decennia alleen maar toegenomen, zeker in stedelijke gebieden. Rode Kruis-Vlaanderen plaatst de zorg voor kwetsbare mensen in onze samenleving op de voorgrond. Dat is zo vastgelegd in ons strategische plan. Daarom verdiepen we en verbreden we onze zorgactiviteiten voortdurend. Deze brochure stelt het Brugfigurenproject voor: een project dat zich richt naar maatschappelijk kwetsbare kinderen in een schoolse omgeving. Kinderen uit kansarme of allochtone gezinnen, maar ook naar kinderen met een handicap, kinderen van wie een ouder of grootouder is overleden, kinderen van wie de ouders recent zijn gescheiden…, hebben het vaak moeilijk op school en kunnen wat extra begeleiding goed gebruiken. Rode Kruisvrijwilligers nemen deze taak maar al te graag op zich.

4


23/05/2006 18:38:26

Sociale Hulpverlening binnen Rode Kruis-Vlaanderen

Sociale Hulpverlening binnen Rode Kruis-Vlaanderen Het Rode Kruis zet zich in voor kwetsbare mensen in het dagelijkse leven. Daartoe werd de dienst Sociale Hulpverlening in het leven geroepen. De sociale werking van Rode Kruis-Vlaanderen beperkt zich echter niet tot vrijwilligerswerk in scholen. Het Rode Kruis doet meer: zo krijgen mensen in ziekenhuizen en woon- en zorgcentra of ouderen die nog thuis wonen regelmatig het bezoek van een vrijwilliger en een rijdende bibliotheek, kunnen kinderen die in armoede leven en mensen met een handicap samen met het Rode Kruis op vakantie en kunnen mensen voor hulpmiddelen bij de uitleendienst terecht. Maar het Rode Kruis is meer dan sociale werking alleen. Een kort overzicht van de werkvelden van het Rode Kruis: • Interventies: eerstehulpposten op grote evenementen, hulpverlening en psychosociale opvang bij rampen... • Vorming: eerstehulpcursussen, ongevallenpreventie... • Internationale werking: noodhulp, structurele hulp aan armere landen, opsporing en familiehereniging... • Bloedtransfusie: inzameling, controle, verwerking en bewaring van bloed, plasma en bloedplaatjes • Jeugdwerking: eerstehulpcursussen voor jongeren, internationale projecten...

5


23/05/2006 18:38:26


Het Rode Kruis legt meer en meer het accent op zorg Sociale Hulpverlening is een snel groeiende dienst van Rode Kruis-Vlaanderen. Momenteel telt de dienst 1.600 vrijwilligers, die elk gemiddeld 15 uur per maand presteren. De dienst werkt aanvullend op de professionele sociale dienstverlening. De Rode Kruisvrijwilligers bieden sociale hulp aan mensen die hulp nodig hebben. Zij voeren taken uit die beroepskrachten niet doen wegens tijdsgebrek en leggen hierbij de nadruk op sociaal contact. De missie van Sociale Hulpverlening is streven naar ieders individueel welzijn. Alle activiteiten hebben een sociaal maatschappelijk doel: ze willen de hulpvrager meer laten deelnemen aan het maatschappelijke leven. Deze hulpverlening moet dan ook worden gezien als een tijdelijke of blijvende tussenkomst die leidt tot een grotere zelfstandigheid van de hulpvrager.

6 Foto’s: Carl Vandervoort, Frank Toussaint


23/05/2006 18:38:27


Vrijwilligers van Sociale Hulpverlening sporen sociale noden op en zetten activiteiten op touw. Deze activiteiten zijn steeds wisselend van aard en aangepast aan de noden die zich aandienen. Sociale Hulpverlening concentreert zich op de volgende zes activiteiten: Projecten voor ouderen en mensen met een handicap - ‘Thuis in m’n tehuis’ - ‘Spring eens binnen’ - Aangepaste vakanties Projecten voor kwetsbare kinderen - Rode Kruisvakanties - Brugfigurenproject Projecten voor zieke en herstellende mensen - Uitleendienst hulpmiddelen

7


23/05/2006 18:38:27

“Wat ik zo fantastisch vind aan het Brugfigurenproject is dat ik kinderen met taalachterstand en leermoeilijkheden structuur kan geven en hen kan helpen om later een diploma te halen.” Chris Compeers Rode Kruis-Turnhout

8


23/05/2006 18:38:27

Het Brugfigurenproject

Het Brugfigurenproject Het Brugfigurenproject is een vrijwilligerswerking in of verbonden aan een kleuter- of basisschool. Vrijwilligers helpen mee met een professionele kracht om zorg te dragen voor maatschappelijk kwetsbare kinderen en het gezin waarin ze leven.

Achtergrond Onderwijs is een belangrijke hefboom om kinderen betere toekomstkansen te geven. Maar ondanks de grote inspanningen die scholen leveren, zijn er nog steeds kinderen waarvan de schoolloopbaan niet of onvoldoende aansluit bij hun persoonlijke capaciteiten. Deze kinderen doen het minder goed. Ze blijven achterop in vergelijking met leeftijdsgenoten wat betreft leerprestaties en sociaal-emotionele ontwikkeling. De ongelijke kansen manifesteren zich al op jonge leeftijd. Eén van de belangrijkste oorzaken hiervan, blijkt de kloof tussen het thuis- en schoolmilieu. Bij deze kinderen is er dan ook nood aan een brugfunctie tussen school en thuis: beide milieu’s moeten immers op elkaar afgestemd worden. Het probleem is vooral zichtbaar bij kinderen uit kansarme en/of allochtone gezinnen. Leerlingen uit deze gezinnen starten in het onderwijs met minder bagage, de leeromstandigheden thuis zijn niet altijd bevorderend, ze spreken thuis soms een andere taal en beheersen het Nederlands niet altijd even goed… de school is voor hen een ‘vreemde wereld’.

9


23/05/2006 18:38:30

Het Brugfigurenproject

Ontstaan van het Brugfigurenproject Het project is gegroeid uit een samenwerkingsverband met het gelijknamige project in Gent. In deze stad zijn immers al langer professionele brugfiguren aan het werk in kleuter- en basisscholen. Zij hebben de taak om bruggen te bouwen tussen school- en thuismilieu. Hierbij richten ze zich tot de kinderen, hun ouders en het schoolteam. Om hen te ondersteunen bij deze uitdaging omringt Rode Kruis-Vlaanderen hen sinds 2001 met vrijwilligers.

Concreet Voor het Brugfigurenproject werkt een Rode Kruisafdeling steeds samen met één of meerdere scholen. Het is immers belangrijk dat vrijwilligersinitiatieven aansluiten op wat er in de school gebeurt. In de school is er steeds een professionele kracht (brugfiguur, schoolopbouwwerker, zorgcoördinator, taakleerkracht, leerkracht, directeur…) die de vrijwilligers coacht. Deze persoon bepaalt welke taken de vrijwilliger zal opnemen en zorgt voor inhoudelijke ondersteuning. De nood aan extra ondersteuning van maatschappelijk kwetsbare kinderen is het duidelijkst bij taalarme kinderen. Dit kunnen kinderen zijn uit kansarme gezinnen en/of allochtone kinderen. Maar ook een kind met een leerstoornis of een handicap, een kind van wie een ouder of grootouder is overleden, een kind waarvan de ouders recent zijn gescheiden, een kind van wie een ouder erg ziek is… kan langdurig of tijdelijk nood hebben aan extra aandacht en ondersteuning. Vrijwilligers kunnen het schoolteam hierin bijstaan.

10


23/05/2006 18:38:32

Taken van de vrijwilliger

Taken van de vrijwilliger De taken die vrijwilligers opnemen, kunnen heel gevarieerd zijn. De vrijwilligers zijn immers op verschillende manieren actief in en rond de school, zowel tijdens als na de lesuren. Een vrijwilliger kan klasondersteunende activiteiten doen. Hij speelt bijvoorbeeld met een klein groepje leerlingen een nieuw gezelschapsspel, hij helpt met niveaulezen in de klas, hij werkt individueel met een kind terwijl de anderen in groep bezig zijn… Na de lesuren kan een vrijwilliger huistaakbegeleiding voor zijn rekening nemen. Hij ontfermt zich hiervoor over een groepje kinderen op school of hij begeleidt de kinderen bij hen thuis. De leerlingen krijgen dan éénmaal per week gedurende één uurtje thuis bezoek van de vrijwilliger. Er wordt samen gelezen of voorgelezen, er worden schrijfoefeningen gemaakt, het kind wordt individueel begeleid bij zijn huistaken of ze gaan samen naar de bibliotheek of de spelotheek... Bij de activiteiten aan huis worden ook de ouders betrokken. Zij leren het leerproces van hun kind positief te beïnvloeden. De vrijwilliger doet zo dus ook aan gezinsondersteuning. Vrijwilligers kunnen zich ook engageren in activiteiten naar de ouders toe. Ze kunnen Nederlandse taallessen geven aan allochtone ouders, ze kunnen ouders ontmoeten aan de schoolpoort en hen helpen om zo de schoolloopbaan van hun kinderen op te volgen en te begeleiden.

11


23/05/2006 18:38:32

Taken van de vrijwilliger

Binnen de brede schoolactiviteiten kunnen vrijwilligers ook ondersteuning bieden tijdens sportactiviteiten, tijdens de middag, bij het organiseren van een toneelstuk… Elke vrijwilliger kan zonder probleem een activiteit vinden die aansluit bij zijn mogelijkheden en interesses.

“Momenteel begeleid ik drie kinderen van een gezin uit Togo. Als ik aanbel, hoor ik ze al ruzie maken wie voor mij de deur zal opendoen. Als ik vertrek, wuiven ze me met z’n allen uit. Bij mijn tweede bezoek hadden ze prachtige tekeningen gemaakt voor Juf Chris.” Chris Compeers Rode Kruis-Turnhout 12


23/05/2006 18:38:32

Starten met het Brugfigurenproject

Starten met het Brugfigurenproject Hoe meer vrijwilligers in een school werkzaam zijn, hoe meer kinderen en ouders bereikt worden. Bij de kinderen kan de schoolachterstand beperkt worden. Ouders van de begeleide leerlingen kunnen hun kind beter opvolgen, hebben meer inzicht in de schoolse structuur en zijn meer betrokken op school. Dit engagement biedt de vrijwilliger ook heel wat. Hij leert inzicht te verwerven in de leefwereld van maatschappelijk kwetsbare kinderen en het gezin waarin ze leven.

Nieuwe vrijwilligers nodig! Het Brugfigurenproject is een nieuw project binnen Rode Kruis-Vlaanderen. In vele afdelingen moet het project dus nog opgestart worden. Om de bestaande Rode Kruisvrijwilligers niet extra te belasten, is het belangrijk dat er nieuwe vrijwilligers worden gerekruteerd.

Welke vrijwilligers voor dit project? Van de vrijwilligers verwachten we dat ze een warm hart hebben voor kinderen en graag op een leuke manier met hen bezig zijn. We verwachten geen mensen met onderwijservaring, maar dit is natuurlijk aardig meegenomen.

13


23/05/2006 18:38:33


Enkele opstarttips voor Rode Kruisafdelingen • Pleeg overleg met de scholen binnen het werkgebied van de afdeling en met mogelijke partnerorganisaties (bijvoorbeeld schoolopbouwwerk, lokaal overlegplatform (LOP)). Dit overleg moet leiden tot een goede kennis en beter begrip van de lokale problematiek en tevens van de scholen die er mee te maken hebben. • Kies de school of scholen waar de afdeling een Brugfigurenproject zal uitbouwen. Begin kleinschalig en kies één of twee scholen op het grondgebied van de afdeling uit om met een vrijwilligerwerking te starten. • Maak duidelijke afspraken met de school, bepaal voor welke activiteiten vrijwilligers gezocht worden en wie in de school het aanspreekpunt voor deze vrijwilligers zal zijn. Vele scholen zijn ervan overtuigd dat vrijwilligersengagement zinvol is en kijken dan ook vol verwachting uit naar bijkomende mankracht. • Rekruteer vrijwilligers en nodig geïnteresseerden uit

“Het uurtje per week dat een vrijwilliger met de kinderen leest, rekent of speelt, geeft hen extra ontwikkelingsstimulansen en werpt zichtbaar zijn vruchten af in de klas.” Chris Compeers Rode Kruis-Turnhout

op een infomoment, waarbij de problematiek in een juist daglicht wordt gesteld en het project in al zijn facetten wordt belicht. Stel het project voldoende aantrekkelijk en haalbaar voor. Vraag hierbij de medewerking van de school in kwestie.

14


23/05/2006 18:38:34


• Wanneer iemand zich engageert, wordt hij/zij in contact gebracht met de contactpersoon van de school. Samen bepalen zij welke taak de vrijwilliger concreet zal opnemen. De rechtstreekse begeleiding van de vrijwilliger wordt opgenomen door de professionele kracht in de school. • De afdeling registreert de vrijwilliger en zorgt voor regelmatige ontmoetingen van alle vrijwilligers die in het project actief zijn. Zo kunnen zij ervaringen uitwisselen en vormingsmomenten inlassen.

Ondersteuning van de centrale diensten De centrale diensten van Rode Kruis-Vlaanderen bieden de afdelingen ondersteuning bij het opstarten van het Brugfigurenproject en bij het rekruteren van nieuwe vrijwilligers. Voor de vrijwilligers van het Brugfigurenproject is er geen verplichte opleiding. De centrale diensten geven wel advies over opleidingen en beschikken ook over een lijst met interessante informatie.

15


23/05/2006 18:38:35

Deze brochure is bedoeld voor iedereen die kennis wil maken met het Brugfigurenproject van Rode Kruis-Vlaanderen: een project dat zich richt naar maatschappelijk kwetsbare kinderen in een schoolse omgeving.

Meer info Rode Kruis-Vlaanderen Sociale Hulpverlening Motstraat 40 2800 Mechelen tel. 015 44 35 09 fax 015 44 36 93 brugfi[email protected] www.rodekruis.be

Rode Kruis-Vlaanderen is een onafhankelijke organisatie die via het Belgische Rode Kruis deel uitmaakt van de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanbeweging.

Vu:

Philippe Vandekerckhove, Motstraat 40, 2800 Mechelen.

16 Het Rode Kruis krijgt structurele steun van de Nationale Loterij.


23/05/2006 18:38:36

Wegwijs in het. Brugfigurenproject. Paraat. Altijd, overal

Recommend Documents