Huisstijlhandboek. ww.rodekruis.be. Paraat. Altijd, overal

Huisstijlhandboek

www.rodekruis.be

Paraat. Altijd, overal.

Inleiding

Inleiding: doel van huisstijlhandboek Wat is een huisstijl? Een huisstijl is het geheel van richtlijnen en afspraken die beschrijven hoe een organisatie naar buiten treedt.

Waarom is een huisstijl nodig? De bedoeling van de huisstijl van Rode Kruis-Vlaanderen is dat de organisatie altijd op dezelfde welbepaalde manier communiceert om herkenbaarheid op te bouwen en het imago te ondersteunen. Voorwaarde om deze doelstellingen te behalen is dat een huisstijl strikt nageleefd wordt, zowel in de diepte (door alle entiteiten die Rode Kruis-Vlaanderen rijk is) als in de breedte (bijvoorbeeld van hulppost tot tv-interview). Het komt er dus niet alleen op aan om ons zo veel mogelijk te laten zien, maar ook om ons altijd op dezelfde manier te laten zien. Hoe meer iets op iets anders gelijkt, hoe vlugger het zal herkend worden, en des te meer het imago, de waarden, de boodschap... bevestigd worden.

Waarvoor staat de huisstijl van Rode Kruis-Vlaanderen? Transparantie & eerlijkheid: een open en eerlijke communicatie. een luchtige lay-out, heldere kleuren, witte achtergronden, veel witruimte, klare taal, korte titels, overzichtelijke tekststructuren en vooral een optimale communicatie over de besteding van onze financiële middelen. Dynamiek: Het Rode Kruis is een actiegerichte ‘beweging’, geen strakke, bureaucratische instelling, maar een flexibele hulporganisatie die doelgericht inspeelt op heersende noden. een eigentijds en actiegericht taalgebruik, dynamische beelden en een vloeiende vormgeving. Deskundigheid: het Rode Kruis is standvastig, werkt professioneel en stelt hoge kwaliteitseisen aan zijn hulpverlening en dienstverlening. correcte informatie, kwaliteitsvolle communicatiedragers en een sterke positionering van onze voortrekkersrol op diverse terreinen. Onafhankelijkheid: geen druk van buitenaf beïnvloedt onze werking. een grote nadruk op onze onafhankelijkheid van de overheid en het belang van de steun van het publiek.

1

Een logo is niet hetzelfde als een embleem Het Rode Kruisembleem heeft een beschermende functie. Naast een Rode Kruisembleem bestaat er ook een Rode Halve Maanembleem en een Rode Kristalembleem. Het gebruik ervan is strikt bepaald in de internationale Verdragen van Genève van 1949. Het logo van Rode Kruis-Vlaanderen is de handtekening van Rode KruisVlaanderen. Andere Rode Kruisverenigingen gebruiken een ander logo.

Embleem: een symbool van bescherming Binnen de internationale Rode Kruisbeweging zijn er drie erkende emblemen: het rode kruis, de rode halve maan en het rode kristal. In Vlaanderen gebruiken we enkel het rode kruis.

Een rood kruis, een rode halve maan en een rood kristal op een witte achtergrond zijn emblemen die in conflictsituaties bescherming bieden aan slachtoffers en hulpverleners. Het embleem is dus in de eerste plaats een teken van bescherming en van wereldwijde hulpverlening. Het wordt gebruikt in conflictsituaties en niet als herkenningsteken voor acties. Hiervoor wordt het logo gebruikt. Het gebruik van het embleem is strikt bepaald in verschillende wetteksten. Het embleem is een teken van bescherming. Gebruik het niet als symbool om aan te duiden dat je tot het Rode Kruis behoort. Hiervoor gebruik je het logo van Rode Kruis-Vlaanderen.

Logo: een symbool voor herkenning Voor indicatieve doeleinden (om aan te duiden dat iets of iemand tot het Rode Kruis behoort) wordt steeds het logo gebruikt. Als personen of goederen het logo van Rode Kruis-Vlaanderen dragen, toont dit aan dat ze een band hebben met de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanbeweging. Het logo van nationale Rode Kruis- of Rode Halve Maanverenigingen is de combinatie van het embleem met de naam van die nationale vereniging. Het logo is een teken van herkenning. Gebruik steeds het logo om aan te duiden dat goederen, personen... tot het Rode Kruis behoren.

2

Logo en embleem

Logo en embleem

Logo en embleem

Het logo van Rode Kruis-Vlaanderen

a = breedte van het been van het kruis b = hoogte van het been van het kruis

Lettertype ‘Rode Kruis’: Triplex Condensed Regular ‘Vlaanderen’: Tiffany Italic Kleur Rood: pantone 485 Bij vierkleurendruk: 100 % magenta + 100 % geel Bij zwart-witdrukwerk is het kruis 60 % zwart Achtergrond het logo staat altijd op een witte ondergrond Vrije ruimte de minimale vrije ruimte rondom het logo = b Grootte minimum formaat = 35 mm breed (zie tekening blz. 5)

3

In sommige gevallen kan het logo van Rode Kruis-Vlaanderen niet gebruikt worden, omdat het oppervlakte waarop het moet geplaatst worden, te klein is. Om op kleine oppervlaktes (zoals een balpen of een potlood) toch een logo te kunnen drukken, werd er een tweede logo ontwikkeld. Dit ‘lange’ logo mag alleen gebruikt worden als het normale logo écht niet gebruikt kan worden.

Lettertype Triplex Condesed Regular

Kleur Bij vierkleurendruk: 100 % magenta + 100 % geel Bij zwart-witdrukwerk is het kruis 60 % zwart Achtergrond het logo staat altijd op een witte ondergrond Vrije ruimte de minimale vrije ruimte rondom het logo = b Voorbeeld

4

Logo en embleem

Alternatief logo

Je vindt het logo van Rode Kruis-Vlaanderen in alle toegelate vormen op www.rodekruisvrijwilliger.be (‘Varia’ > ‘Huisstijl’ > ‘Logo’s’). Je kunt het logo downloaden in verschillende formaten, zowel om bijvoorbeeld op je website te plaatsen als voor drukwerk en belettering. Het tweede, ‘lange’ logo staat niet ter beschikking op de vrijwilligerssite. Indien je het gewone logo van Rode Kruis-Vlaanderen niet kunt gebruiken omdat het te groot is, kan je de bestanden voor het ‘lange’ logo aanvragen. Stuur daarvoor een mailtje naar [email protected]. Vermeld duidelijk waarvoor je het ‘lange’ logo wilt gebruiken.

Gebruik van het logo Richtlijnen i.v.m. de vorm van het logo De lettertypes en de vorm van het logo mogen NIET gewijzigd worden. FOUT (fout lettertype)

FOUT (versmald)

FOUT (verbreed)

Er zijn beperkingen in de grootte waarin het embleem wordt afgebeeld. JUIST

FOUT (te kleine afmeting)

minimum 35 mm

5

Logo en embleem

Logo nodig?

FOUT (tekstverandering)

FOUT (gemeente onmiddellijk onder logo)

Het logo mag alleen volledig worden gebruikt. Dit betekent dat het niet geraakt of gesneden mag worden door andere tekens en dat er geen stukjes van de balken weg mogen vallen. Het logo mag ook niet verknipt worden. FOUT (onvolledig logo)

FOUT (onvolledig logo)

FOUT (verknipt logo)

Het logo van Rode Kruis-Vlaanderen moet altijd op een witte achtergrond afgebeeld worden. FOUT (gekleurde achtergrond)

6

Logo en embleem

Er mag niets aan de tekst van het logo veranderd worden. Om de herkenbaarheid van het logo te bewaren is het niet toegestaan om bijvoorbeeld ‘Vlaanderen’ in het logo te vervangen door de gemeente(n) van je afdeling, of bijvoorbeeld de gemeente(n) van je afdeling te vermelden vlak boven, onder of naast het logo. In je tekst kun je natuurlijk je afdeling meedelen, en wel op deze manier: bijvoorbeeld ‘Rode Kruis-Aalst’.

Het logo en de naam van Rode Kruis-Vlaanderen moeten altijd worden gebruikt op een manier die de waardigheid ervan niet aantast. Het logo / embleem mag niet worden gebruikt om producten te verkopen, bijvoorbeeld omdat het een kwaliteitsgarantie lijkt. JUIST

Het logo van Rode Kruis-Vlaanderen op een Rode Kruishulppost FOUT

Het logo van Rode Kruis-Vlaanderen op een dokterspraktijk of op een reclameaffiche van een geneesmiddel

Richtlijnen i.v.m. het gebruik van het logo van Rode KruisVlaanderen door bedrijven en organisaties Indien bedrijven of organisaties hun steun aan Rode Kruis-Vlaanderen willen duidelijk maken op hun website of in andere publicaties, mogen zij het logo niet gebruiken. Ze kunnen de naam van Rode Kruis-Vlaanderen wel vermelden, voluit geschreven. JUIST

• Op de website van XYZ-BANK: XYZ-bank geeft financiële steun aan het project ‘Capaciteitsopbouw in Namibië’ van Rode Kruis-Vlaanderen • Flyer/affiche van bedrijf Spaghettina:

organiseert een

spaghettiavond t.v.v. Rode Kruis-Vlaanderen

FOUT

Flyer/affiche van bedrijf Spaghettina:

organiseert een

spaghettiavond t.v.v.

7

Logo en embleem

Richtlijnen i.v.m. het gebruik van het logo en de naam van Rode Kruis-Vlaanderen

FOUT

Als er hulp nodig is... XYZ

B

A

N

XYZ

B

A

N

K

geeft financiële steun aan het project ‘Capaciteitsopbouw in Namibië’ van

K

Een bedrijf mag niet de indruk wekken dat het Rode Kruis zijn producten of zijn diensten steunt of aanbeveelt. FOUT

JUIST

Rode Kruis-Vlaanderen kan zich niet associëren met bepaalde sectoren, zoals producenten van wapens, tabak, alcohol of producten die duidelijk als schadelijk worden beschouwd. FOUT

ZUIP Jenevers feliciteert Rode Kruis-Vlaanderen met zijn 80-jarig bestaan

8

Logo en embleem

Het logo van Rode Kruis-Vlaanderen mag niet gebruikt worden in publicaties van bedrijven / organisaties!

Logo’s van sponsorende bedrijven en/of organisaties kunnen opgenomen worden in Rode Kruispublicaties zoals folders, leaflets, affiches, websites... Ze moeten dan wel kleiner zijn dan het logo van Rode Kruis-Vlaanderen. Er moet een duidelijke vermelding zijn dat de bedrijven het Rode Kruis steunen: “met de steun van...”, “met de medewerking van...” JUIST

Rode Kruis-Mechelen organiseert een

spaghettiavond Met de medewerking van

organiseert een

spaghettiavond Met de medewerking van

Het logo van Spaghettina is kleiner dan het logo van Rode Kruis-Vlaanderen en staat niet vlak naast het logo van Rode Kruis-Vlaanderen. Er wordt duidelijk vermeld dat het om steun van het bedrijf gaat. De naam (en het logo) van Rode Kruis-Vlaanderen mag niet verbonden worden met bedrijven of organisaties. JUIST

Rode Kruis-Mechelen organiseert een

spaghettiavond ten voordele van de slachtoffers van de aardbeving in Pakistan Met de medewerking van

organiseert een

spaghettiavond ten voordele van de slachtoffers van de aardbeving in Pakistan Met de medewerking van

Het logo van Spaghettina is kleiner dan het logo van Rode Kruis-Vlaanderen en staat niet vlak naast het logo van Rode Kruis-Vlaanderen. Er wordt duidelijk vermeld dat het om steun van het bedrijf gaat. FOUT

Rode Kruis-Mechelen en Spaghettina organiseren een

De naam van Rode Kruis-Vlaanderen wordt eng verbonden met Spaghettina, terwijl Spaghettina alleen maar een sponsor is.

spaghettiavond ten voordele van de slachtoffers van de aardbeving in Pakistan

9

Logo en embleem

Richtlijnen i.v.m. het gebruik van het logo van bedrijven en organisaties op Rode Kruispublicaties

organiseren een

spaghettiavond ten voordele van de slachtoffers van de aardbeving in Pakistan

Het logo van Rode Kruis-Vlaanderen wordt eng verbonden met het logo van Spaghettina, terwijl Spaghettina alleen maar een sponsor is. Het logo van Rode Kruis-Vlaanderen kan alleen gebruikt worden door Rode KruisVlaanderen zelf, niet door bedrijven of organisaties.

Logo Jeugd Rode Kruis (JRK)

Om specifieke acties en realisaties van Jeugd Rode Kruis (JRK) te handtekenen, kan het JRK-logo gebruikt worden. Dit om in het kader van het decreet de eigen werking van JRK te benadrukken en om het doelpubliek beter aan te spreken. Het JRK-logo is bedoeld voor folders, handboeken, brochures, spelen, affiches, promotieen merchandisingmateriaal van JRK...

10

Logo en embleem

FOUT

Richtlijnen voor alle communicatiedragers Vraag je steeds af welke communicatiedrager het meeste geschikt is. In sommige situaties zijn brochures beter gepast dan folders, of affiches beter dan strooibriefjes. Soms is communicatie via de website of via e-mail efficiënter dan een brief. Weeg de voor- en nadelen van de verschillende communicatiedragers goed af. Houd rekening met de doelgroep: voorkennis, houding, mogelijkheden... > Welke communicatiedrager is het meest geschikt voor het doel en het publiek dat je wilt bereiken? Op alle communicatiedragers (brieven, presentaties, nieuwsbrieven, folders, brochures...) worden het Rode Kruislogo én de Rode Kruiswebsite www.rodekruis.be vermeld. Afdelingen kunnen daarnaast ook hun eigen website vermelden. > Alle communicatiedragers: Rode Kruislogo + www.rodekruis.be + (afdelingswebsite) De grafische huisstijlrichtlijnen met betrekking tot het logo en de typografie gelden uiteraard voor alle communicatiedragers. Daarnaast zijn per medium enkele specifieke richtlijnen van toepassing (zie verder). > Alle communicatiedragers volgen de huisstijlgids. Op alle publicaties (affiches, flyers, websites, folders, brochures...) moet de slogan ‘Paraat. Altijd, overal.’ vermeld worden. Je kunt deze slogan zelf aanbrengen (voor een voorbeeld: zie kaft van brochure op blz. 27). Je kunt ook gebruik maken van de slogans die je op www.rodekruisvrijwilliger.be (‘Varia’ > ‘Huisstijl’ > ‘Logo’s’) kunt downloaden. Deze slogans zijn beschikbaar:

Paraat. Altijd, overal. Paraat. Altijd, overal.

11

Communicatiedragers

Communicatiedragers

WEL

Wil je meer info over onze sociale activiteiten? Rode Kruis-Vlaanderen Sociale Hulpverlening Motstraat 40 2800 Mechelen tel. 015 44 35 08 fax 015 44 36 93 [email protected] www.rodekruis.be NIET

hoofdzetel Rode Kruis-Vlaanderen dienst Sociale Hulpverlening e-mailadres: [email protected] website: www.rodekruis.be Meer uitleg over telefoonnummers, faxnummers en e-mailadressen vind je op blz. 34 en 35.

Richtlijnen voor brieven Gebruik voor Rode Kruiscorrespondentie per brief steeds het Rode Kruisbriefpapier. Dit papier bevat standaard het logo van Rode Kruis-Vlaanderen, contactgegevens onderaan en het zinnetje ‘Rode Kruis-Vlaanderen is een onafhankelijke organisatie die via het Belgische Rode Kruis deel uitmaakt van de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanbeweging’. Andere gegevens (zoals ‘uw kenmerk’, ‘correspondentieadres’...) moeten op het briefpapier geprint worden. Hiervoor gebruik je een sjabloon. Deze sjabloon staat ter beschikking op www.rodekruisvrijwilliger.be (‘Varia’ > ‘Huisstijl’ > ‘Sjablonen brieven’). Typ je brieven in deze sjabloon en print vervolgens op Rode Kruisbriefpapier.

Briefpapier bijbestellen De diensten en departementen op de hoofdzetel en de bloedtransfusiecentra kunnen steeds briefpapier (bij)bestellen via Aankoop & Logistiek op de hoofdzetel. Afdelingen, provinciale zetels, opvangcentra, centrale ambulanceposten, de dispatching, de logistieke eenheid, provinciale hulpeenheden en regio’s kunnen tweemaal per jaar (in juni en op het einde van het jaar) briefpapier (bij)bestellen via het bestelformulier dat gedownload kan worden op www.rodekruisvrijwilliger.be (‘downloaden en bestellen’ > ‘formulieren’ > ‘zoek op communicatie’ > ‘bestelbon huisstijlbestellingen’). Richtlijnen omtrent afhaling of levering staan op de bestelbon vermeld.

Sjabloon nodig? De sjabloon vind je op www.rodekruisvrijwilliger.be (‘Varia’ > ‘Huisstijl’ > ‘Sjablonen brieven’). In de sjabloon is de opmaak op voorhand vastgelegd. Als je je brief dus in deze sjabloon typt, is de opmaak onmiddellijk in overeenstemming met de huisstijl.

12

Communicatiedragers

In alle communicatie vermelden we contactgegevens voor meer informatie over het onderwerp. De specificaties ‘hoofdzetel’, ‘dienst’, ‘e-mailadres’ en ‘website’ laten we vallen.

De heer Jan Janssens directeur Spaghettina Kerkstraat 4 2000 Antwerpen

Vlaanderen

uw kenmerk

ons kenmerk

contactpersoon

datum

uw brief van 2006-06-03

CF/av/136/2006

Noël Bancken

20 juni 2006

correspondentieadres

tel.

gsm

Motstraat 40 2800 Mechelen

015 44 34 18

fax

015 44 36 05

e-mail

[email protected]

Voorbeeld van de briefopmaak Geachte heer

Communicatie & Fondsenwerving

Rode Kruis

Est breve noctis iter, brevis est mora noctis opacae, Horrida cum tenebris exulat illa. Iamque Lycaonius plaustrum caeleste Boötes Non longa sequirtur fessus ut ante via, Nunc etiam solitas circum Iovis atria toto Excubias agitant sidera rara polo. Nam dolus et caedes, et vis cum nocte recessit. Neve Giganteum Dii timuere scelus. Forte aliquies scopuli recubans in vertice pastor, Roscida cum primo sole rubescit humus, Hac, ait, hac certe caruisti nocte puella, Phoebe, tua, celeres quae retineret equos. Laeta suas repetit silvas, pharetramque resumit Cynthia, Luciferas ut videt alta rotas, Et tenues ponens, radios gaudere videtur. Officium fieri tam breve fratris ope. Desere, Phoebus aid, thalamos, Aurora seniles; Quid iuvat effoeto procubuisse toro? Te manet Aeolides viridi venator in herba; Surge; tuos ignes altus Hymettus habet. Et vario madidos intexit flore capillos, Floribus et visa est polsse placere suis, Floribus. Zffusos et erat redimita capillos, Taenario placuit diva Sicana Deo. Batavia uno ago lagos juo due lates. Katzke mosches es primos zu fomurap demi trow. Aspice, Phoebe, tibi faciles hortantur amores, Mellitasque movent flamina verna preces. Cinnamea Zephyrus leve plaudit odorifer ala, Blanditiasque tibi ferre videntur aves. Sic Tellus lasciva suos suspirat amores; Matris in exemplum caetera turba runt. Vriendelijke groeten

Noël Bancken hoofd Communicatiefaciliteiten

bijlage: bestelbon

Rode Kruis-Vlaanderen is een onafhankelijke organisatie die via het Belgische Rode Kruis deel uitmaakt van de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanbeweging

Dit is een voorbeeld van de briefopmaak.

kopie Leen Tullen, hoofd Pers- & Mediarelaties

Motstraat 40 2800 Mechelen

tel. 015 44 33 22 fax 015 44 33 11

[email protected] www.rodekruis.be Schenken kan : 096-0000096-20

13

Communicatiedragers

Hieronder vind je een voorbeeld van een brief die geprint werd op Rode Kruisbriefpapier. Deze brief bevat de correcte briefopmaak. Verder vind je enkele richtlijnen voor het juist opstellen van een brief.

Op het briefpapier van de hoofdzetel wordt de naam van het departement of de dienst vanuit een standaardsjabloon geprint. De naam van de afdeling, het bloedtransfusiecentrum, de centrale ambulancepost, de dispatching, de logistieke eenheid, het opvangcentrum, de provinciale hulpeenheid, de provinciale zetel of de regio staat gedrukt op het briefpapier dat kant-en-klaar afgeleverd wordt.

Gegevens onderaan Onderaan de brief moeten de contactgegevens van de afdeling, het bloedtransfusiecentrum, de centrale ambulancepost, de dispatching, de hoofdzetel, de logistieke eenheid, het opvangcentrum, de provinciale hulpeenheid, de provinciale zetel of de regio vermeld staan. Aan de zijkant van de brief vind je het zinnetje ‘Rode Kruis-Vlaanderen is een onafhankelijke organisatie die via het Belgische Rode Kruis deel uitmaakt van de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanbeweging.’ Het drukt niet alleen onze verbondenheid uit met de internationale beweging, het maakt ook duidelijk dat Rode Kruis-Vlaanderen geen organisatie náást het Belgische Rode Kruis is en dat invloed van buitenaf onze werking niet beïnvloedt. Bij het schrijven van een brief worden enkel de voorzijden bedrukt (dus niet recto-verso). De eerste bladzijde van een brief wordt steeds op Rode Kruisbriefpapier gedrukt. De volgbladen (tweede, derde... pagina van een brief) worden op blanco papier gedrukt.

14

Communicatiedragers

Naam van de entiteit op het briefpapier

Tussen de verschillende adresregels plaatsen we nooit een witregel. De aanduiding ‘t.a.v.’ wordt niet gebruikt. Let op de volgorde en het gebruik van hoofd- en kleine letters.

De heer Voornaam Naam/Mevrouw Voornaam Naam functie Instelling Straat huisnummer postcode Gemeente De heer Jan Janssens directeur Spaghettina Kerkstraat 4 2000 Antwerpen Voor brieven naar het buitenland schrijven we het land van bestemming onderaan en vermelden we de landcode voor de postcode.

BE 2000 Antwerpen Een overzicht van enkele officiële Europese landcodes:

BE DK DE FI FR GR IE IT LU NL NO AT PT TR ES GB SE CH

België Denemarken Duitland Finland Frankrijk Griekenland Ierland Italië Luxemburg Nederland Noorwegen Oostenrijk Portugal Turkije Spanje Verenigd Koninkrijk Zweden Zwitserland

Bovenaan de adressering vermelden we indien nodig ‘Aangetekend’ of ‘Persoonlijk’.

Aangetekend / Persoonlijk De heer Voornaam Naam / Mevrouw Voornaam Naam functie Instelling Straat huisnummer postcode Gemeente Aangetekend De heer Jan Janssens directeur Spaghettina Kerkstraat 4 2000 Antwerpen

15

Communicatiedragers

Adressering

• De heer / Mevrouw: Enkel in de adressering schrijven we een hoofdletter vooraan, niet bij de aanspreking of in een doorlopende tekst. We schrijven geen afkorting.

De heer / Mevrouw • Prof. / Dr. / Prof. dr.: Enkel in de adressering schrijven we een hoofdletter vooraan, niet bij de aanspreking of in een doorlopende tekst. We korten ‘dokter’, ‘doctor’, ‘professor’, ‘professor-dokter’ en ‘professordoctor’ in de adressering af. De vermelding ‘de heer’ of ‘mevrouw’ laten we vallen.

Prof. dr. Jan Janssens directeur Spaghettina Kerkstraat 4 2000 Antwerpen • Functie: De functie schrijven we met een kleine letter vooraan. We laten geen witregel open indien de functie niet van toepassing is.

Prof. dr. Jan Janssens directeur Spaghettina Kerkstraat 4 2000 Antwerpen • Naam van bedrijf / organisatie: De organisatie of het bedrijf schrijven we met een hoofdletter vooraan - het is immers een eigennaam. We schrijven de naam altijd voluit. We laten geen witregel open indien het bedrijf of de organisatie niet vermeld worden.

Prof. dr. Jan Janssens directeur Spaghettina Kerkstraat 4 2000 Antwerpen • Straat en huisnummer: We laten een spatie tussen de straatnaam en het huisnummer. Busnummers noteren we zo: bus 1 A

Motstraat 40 bus 1 A • Postcode en gemeente / stad: We laten een spatie tussen de postcode en de gemeente of stad. Namen van gemeenten en steden schrijven we bij voorkeur voluit. WEL

Neder-Over-Heembeek, Heist-op-den-Berg, Sint-Niklaas NIET

N-O-H, Heist o/d Berg, St.-Niklaas We schrijven enkel een hoofdletter vooraan. WEL

Brasschaat, Gent NIET

BRASSCHAAT, GENT

16

Communicatiedragers

Aandachtspunten bij de adressering:

Als referentie staan volgende rubrieken vermeld in de briefsjabloon: ‘uw kenmerk’, ‘ons kenmerk’, ‘contactpersoon’, ‘datum’, ‘correspondentieadres’, ‘tel.’, ‘fax’ en ‘e-mail’. We typen de nodige gegevens in de voorziene ruimten. Indien geen gegevens vermeld moeten worden, laten we de ruimte open. De rubrieken (ook de lege) worden wél mee afgedrukt. De datum vullen we altijd in. Aandachtspunten bij de referentie • Uw kenmerk: Kopieer het kenmerk van de bestemmeling, of schrijf bijvoorbeeld: “uw brief van jaar-maand-dag”. Uw kenmerk: Uw brief van 2006-06-03 • Ons kenmerk: Wees consequent bij de samenstelling van ons kenmerk. SHV/av/136/2006 • Contactpersoon: Voornaam Naam zonder vermelding van ‘de heer’ of ‘mevrouw’. Griet Biesemans • Datum: altijd voluit geschreven. 20 juni 2006 • Correspondentieadres: regel 1: Straat huisnummer; regel 2: postcode Gemeente Motstraat 40 2800 Mechelen • Tel. 015 12 34 56 • Fax 015 12 34 56 • E-mail [email protected]

Onderwerp Het onderwerp komt vóór de aanspreking. De aanduiding ‘betreft’ of ‘onderwerp’ vermelden we niet. Op het einde plaatsen we geen punt. Onder het onderwerp laten we twee witregels.

17

Communicatiedragers

Referentie

De aanspreking schrijven we voluit. De aanspreking begint met een hoofdletter. Op het einde plaatsen we geen komma. Gebruikelijke vormen: Let op het gebruik van hoofdletters: we schrijven nooit ‘heer’ of ‘mevrouw’ met een hoofdletter in de aanspreking.

Formeel: Geachte; Geachte heer; Geachte mevrouw; Geachte heer Naam; Geachte mevrouw Naam; Geachte heer functie; Geachte mevrouw functie; Geachte dokter Naam; Geachte professor Naam; Beste Voornaam In correspondentie met collega’s: beste Indien de aangesprokene meerdere functies heeft, dan schrijven we zijn/ haar hoogste graad. Indien de bestemmeling én de ondergetekende dezelfde functie hebben (dezelfde graad), gebruiken we de volgende aanspreking: Geachte collega. Onder de aanspreking laten we een witregel.

Inhoud brief Alinea’s beginnen altijd tegen de linkermarge, zonder insprong. We laten een witregel tussen de verschillende alinea’s. Op de volgbladen hanteren we dezelfde marges, met uitzondering van de bovenmarge. Op de volgbladen gelden dezelfde regels als op de eerste bladzijde. Tussen de laatste regel en de slotformule laten we een witregel.

Slotformule We plaatsen nooit een komma of een punt op het einde van de slotformule.

Keuze uit: Vriendelijke groeten (deze slotformule krijgt de voorkeur); Hoogachtend; Met de meeste hoogachting De slotformule staat nooit alleen op een pagina. Plaats indien nodig de laatste alinea naar de volgende pagina. Onder de slotformule laten we vier witregels.

Naam en handtekening We plaatsen de naam tegen de linkermarge. We schrijven eerst de voornaam - bij voorkeur voluit - en dan de familienaam. Onder de naam schrijven we de functie, in kleine letters. Titels zoals ‘dokter’, doktor of ‘professor’ plaatsen we vóór de voornaam (met een hoofdletter vooraan).

Prof. dr. Philippe Vandekerckhove In geval van twee handtekeningen plaatsen we de belangrijkste persoon/ functie rechts.

18

Communicatiedragers

Aanspreking

Noël Bancken hoofd Communicatiefaciliteiten <witregel> <witregel> bijlage: 3

Bijlage Het woord ‘bijlage’ plaatsen we tegen de linkermarge (met een kleine letter vooraan), gevolgd door een dubbelpunt en het aantal bijlagen en/of de titel(s) van de bijlagen. Onder ‘bijlage’ is geen witregel nodig.

bijlagen: 3 bijlage: bestelbon

Kopie Als we een kopie van de brief naar anderen versturen, duiden we dat zo aan: kopie Voornaam Naam -of- kopie Voornaam Naam en Voornaam Naam De functies van deze personen vermelden we niet, tenzij de geadresseerde de persoon/personen in kwestie niet kent. Na de naam volgt een komma en de functie (met een kleine letter vooraan): kopie Voornaam Naam, functie.

kopie Michel Leduc, hoofd Communicatie & Werving

Brief plooien Het rode driehoekje aan de linkerzijde van het briefpapier duidt het plooipunt aan. We gebruiken altijd dit punt, ook al wordt de brief verstuurd onder omslag zonder venster.

In opdracht tekenen Als we in opdracht tekenen, dan plaatsen we onze handtekening boven de naam van de briefschrijver. We schrijven manueel (niet typen) ‘i.o.’ boven de naam van de briefschrijver, links van de handtekening.

Noël Bancken hoofd Communicatiefaciliteiten

Paginanummering Voor brieven vanaf drie pagina’s noteren we rechtsonderaan - via de optie ‘paginanummers’ of ‘voettekst’ in MS Word - de paginanummering op deze manier: pagina/totaal aantal pagina’s. Bijvoorbeeld: .../...

19

Communicatiedragers

We laten twee witregels onder de functie.

Verstuur Rode Kruiscorrespondentie steeds in de daartoe voorziene enveloppen. Er zijn verschillende enveloppen beschikbaar: in verschillende formaten en met of zonder venster.

Enveloppen bestellen De diensten en departementen op de hoofdzetel en de bloedtransfusiecentra kunnen steeds enveloppen (bij)bestellen via Aankoop & Logistiek op de hoofdzetel. Afdelingen, provinciale zetels, opvangcentra, centrale ambulanceposten, de dispatching, de logistieke eenheid, provinciale hulpeenheden en regio’s kunnen tweemaal per jaar (in juni en op het einde van het jaar) enveloppen (bij)bestellen via het bestelformulier dat gedownload kan worden op www.rodekruisvrijwilliger.be (‘downloaden en bestellen’ > ‘formulieren’ > ‘zoek op communicatie’ > ‘bestelbon huisstijlbestellingen’). Richtlijnen omtrent afhaling of levering staan op de bestelbon vermeld.

Kleine omslagen Deze omslagen kunnen verkregen worden: • Amerikaanse omslag Venster links • Amerikaanse omslag Zonder venster Het formaat is 229 x 114 mm. Voorbeelden

20

Communicatiedragers

Richtlijnen voor enveloppen

Rode Kruis-Vlaanderen stelt alleen A4-omslagen ter beschikking. Deze hebben een kartonnen rug en geen venster.

Enkele richtlijnen Omslagen zonder venster voorzien we schriftelijk of via een etiket van de adresgegevens. Bij voorkeur schrijven we de adresgegevens rechts op de omslag of kleven we het etiket rechts. De adressering op het etiket noteren we op dezelfde wijze als de adressering op de brief (zie blz. 15 en 16).

21

Communicatiedragers

Grote omslag

Groetenkaartjes zijn ter beschikking voor de hoofdzetel, de bloedtransfusiecentra en de opvangcentra. Rode Kruisentiteiten kunnen bestanden opvragen en de groetenkaartjes zelf laten drukken. Stuur een e-mailje naar [email protected] met de gegevens voor het groetenkaartje en we sturen je de juiste bestanden op. Op groetenkaartjes kunnen we een groet of korte boodschap noteren. Het formaat is 210 x 100 mm.

Hoofdzetel

Voorbeelden

Rode Kruis

Vlaanderen

tel. 015 44 33 22 fax 015 44 33 11

[email protected] www.rodekruis.be

Bloedtransfusiecentrum Oost-Vlaanderen

Motstraat 40 2800 Mechelen

Rode Kruis

Vlaanderen

Ottergemsesteenweg 413 9000 Gent

tel. 09 244 56 56 fax 09 244 56 64

[email protected] www.rodekruis.be

22

Communicatiedragers

Groetenkaartjes

Naamkaartjes zijn ter beschikking voor medewerkers van de hoofdzetel, de bloedtransfusiecentra, de opvangcentra en de provinciale zetels indien ze noodzakelijk zijn voor het vervullen van een functie. Rode Kruisentiteiten kunnen bestanden van naamkaartjes opvragen en ze zelf laten drukken. Stuur een e-mailtje naar [email protected] met de gegevens voor het kaartje en we sturen je de bestanden op. Voorbeelden

Rode Kruis

Vlaanderen

Noël Bancken hoofd Communicatiefaciliteiten [email protected] gsm 0476 12 34 56

Motstraat 40 2800 Mechelen

Rode Kruis

Vlaanderen

Bloedtransfusiecentrum Vlaams-Brabant - Limburg Herestraat 49/BTC 3000 Leuven

tel. 015 44 34 18 fax 015 44 36 05

Karin Genoe centrummanager [email protected] gsm 0495 16 54 02 tel. 016 31 61 01 fax 016 31 61 00

23

Communicatiedragers

Naamkaartjes

Ook bij de opmaak van een website voor afdelingen gelden de richtlijnen die in deze huisstijlgids aan bod komen: richtlijnen over logo’s, typografie, schrijfwijze, taal en stijl... Het logo van Rode Kruis-Vlaanderen staat minstens op de startpagina van je afdelingswebsite. Net zoals voor de afdelingskranten of -nieuwsbrieven staat de afdeling volledig in voor het creëren en opvolgen van de website. De afdelingsraad is verantwoordelijk voor de website en wat er op verschijnt. De PR-verantwoordelijke (of de voorzitter waar geen PR-verantwoordelijke is) is de aanspreekpersoon. Een afdeling kan slechts één website hebben. Zoek een provider die geen commerciële banners en pop-ups opdringt. Als er geen andere mogelijkheid is, kunnen de banners blijven op voorwaarde dat ze geenszins indruisen tegen de Fundamentele Beginselen van het Rode Kruis. Banners van organisaties die de afdeling steunen, kunnen als die steun in verhouding is tot de bannerplaatsing. Zorg voor een logische url (bijvoorbeeld: www.rodekruisgemeente.be). Vermijd accenten en koppeltekens in het adres. www.rodekruisleuven.be www.rodekruisbeveren.be Breng de hoofdzetel op de hoogte van de url alvorens de website kenbaar te maken aan het publiek ([email protected]). Afdelingswebsites die voldoen aan de criteria van deze huisstijlgids, krijgen via een link een vermelding op de site van Rode Kruis-Vlaanderen (www.rodekruis.be). Omgekeerd plaatst de afdeling ook een link naar de site van Rode Kruis-Vlaanderen. De hoofdzetel behoudt zich het recht om afdelingswebsites die indruisen tegen deze richtlijnen en waaraan men weigert om de nodige aanpassingen te doen, te schrappen uit de lijst op www.rodekruis.be. De sites bevatten uitsluitend informatie over het Rode Kruis. Afdelingswebsites worden niet gebruikt als intern informatiekanaal. De gegeven info moet relevant zijn voor het grote publiek. De afdelingswebsites bevatten daarom hoofdzakelijk concrete info over de activiteiten van de afdeling. Enkele stijltips: op websites vermijden we best lange doorlopende teksten, maar kiezen we voor overzichtelijke tekstblokjes van slechts enkele regels. Onderstrepingen in webteksten duiden op een klikbare koppeling, gebruik ze dus niet om woorden te accentueren. Teksten uit Rode Kruispublicaties (brochures, folders, jaarverslagen, artikels...) mogen volledig of gedeeltelijk overgenomen worden. Medische teksten (cursussen, eerstehulptips...) moeten altijd letterlijk overgenomen worden. Anders is toestemming van het Medisch Comité van de Humanitaire Diensten vereist. Hyperlinks naar algemene info, rubrieken of foto’s uit de website van Rode Kruis-Vlaanderen zijn natuurlijk toegestaan. Info op de website moet steeds correct en up-to-date zijn.

24

Communicatiedragers

Richtlijnen voor websites

Homepage www.rodekruis.be

25

Communicatiedragers

Probeer, indien mogelijk, je website te spiegelen aan de Rode Kruiswebsite www.rodekruis.be. Deze site volgt de huisstijlrichtlijnen volledig op.

Medium Elk medium (affiche, folder, advertentie in een huis-aan-huisblad...) vergt een specifieke aanpak qua opmaak en tekst. Houd rekening met voor- en nadelen, mogelijkheden en beperkingen op het vlak van impact, bewaartijd, hoeveelheid info die vermeld kan worden, actiegerichtheid, overtuigingskracht, betrokkenheid van de ontvanger... van elke toepassing.

Doelgroep Houd rekening met de doelgroep: voorkennis, houding, mogelijkheden...

Inhoud Teksten uit Rode Kruispublicaties (brochures, folders, jaarverslagen, artikels...) mogen volledig of gedeeltelijk overgenomen worden. Medische teksten (cursussen, eerstehulptips...) moeten altijd letterlijk overgenomen worden. Anders is toestemming van het Medisch Comité van de Humanitaire Diensten vereist. Op elk drukwerk staat minstens het volgende vermeld: • het logo op de voorpagina (zie blz. 3); • deze zin: Rode Kruis-Vlaanderen is een onafhankelijke organisatie die via het Belgische Rode Kruis deel uitmaakt van de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanbeweging. • een verwijzing naar de Rode Kruiswebsite www.rodekruis.be (de website van de afdeling kan ook vermeld worden); • contactgegevens (zie blz. 12) voor meer info, om zich in te schrijven, om te bestellen...; • de naam en het adres van de verantwoordelijke uitgever en eventueel ‘Vrij van zegel’ en ‘Niet op de openbare weg gooien’.

26

Communicatiedragers

Richtlijnen voor drukwerk

Wegwijs in

‘Spring eens binnen’

Meer info Rode Kruis-Vlaanderen Sociale Hulpverlening Motstraat 40 2800 Mechelen tel. 015 44 35 08 fax 015 44 35 93 [email protected] www.rodekruis.be

Vu:

Philippe Vandekerckhove, Motstraat 40, 2800 Mechelen.

Rode Kruis-Vlaanderen is een onafhankelijke organisatie die via het Belgische Rode Kruis deel uitmaakt van de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanbeweging.

16

1

Het Rode Kruis krijgt structurele steun van de Nationale Loterij.

Meer info Voor bijkomende informatie kunt u contact opnemen met het bloedtransfusiecentrum van het Rode Kruis in uw regio: Antwerpen: tel. 03 829 00 00 of [email protected] Oost-Vlaanderen: tel. 09 224 56 56 of [email protected] Vlaams-Brabant en Limburg: tel. 016 31 61 61 of [email protected] West-Vlaanderen: tel. 050 32 07 27 of [email protected]

Alles op alles voor veilig bloed

Voor bijkomende informatie kunt u ook terecht op www.rodekruis.be. Meer weten over hiv of andere seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s)? Aids- en Soatelefoon: tel. 078 15 15 15. De website van Sensoa, het centrum voor seksuele gezondheid en hiv: www.sensoa.be

Deze folder werd opgesteld door het Rode Kruis in samenwerking met het Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding en in overleg met de Holebifederatie, Sensoa, het Plate-forme Prévention Sida en Exaequo.

Het Rode Kruis heeft uw steun hard nodig. U kunt vrijwilliger worden, of u kunt de hulpacties van het Rode Kruis steunen met een gift. Surf naar www.rodekruis.be en ontdek hoe u het Rode Kruis kunt helpen.

Foto’s: Frank Toussaint

V.u.: Philippe Vandekerckhove, Motstraat 40, 2800 Mechelen

Rode Kruis-Vlaanderen is een onafhankelijke organisatie die via het Belgische Rode Kruis deel uitmaakt van de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanbeweging.

Paraat. Altijd, overal.

www.rodekruis.be

27

Communicatiedragers

Voorbeelden

Op alle publicaties die je verspreidt (affiche, brochure, folder, pamflet...) moet je een verantwoordelijke uitgever vermelden. Op het niet vermelden van een verantwoordelijke uitgever staat een boete. De verantwoordelijke uitgever moet een persoon zijn, gevolgd door een adres. Voor afdelingen is de afdelingsvoorzitter de verantwoordelijke uitgever, voor de hoofdzetel is dat de gedelegeerd bestuurder. Het bijhorende adres kan zowel het persoonlijke adres zijn als het adres van de betrokken entiteit.

Welke verantwoordelijkheid draagt de uitgever? In principe is de melding van een verantwoordelijke uitgever vooral een preventieve maatregel die het mogelijk maakt om de personen of rechtspersonen te achterhalen die verantwoordelijk zijn voor een eventuele wettelijke inbreuk. Als een affiche bijvoorbeeld een inbreuk pleegt op het strafrecht, en dus een misdrijf is (bijvoorbeeld een inbreuk tegen de goede zeden of de wetgeving op het racisme, maar gezien onze eigen Beginselen is dit eigenlijk onmogelijk), zal de effectieve maker ter verantwoording geroepen worden en niet de verantwoordelijke uitgever, tenzij beide dezelfde zijn. Gaat het om een inbreuk die geen misdrijf uitmaakt, maar wel schade toebrengt aan derden, dan zal de rechtspersoon - in ons geval het Belgische Rode Kruis - ter verantwoording geroepen worden. Vermeld steeds een verantwoordelijke uitgever. Dit is verplicht.

‘Vrij van zegel’ Alle affiches en aanplakbrieven “houdende aankondigingen van feesten, vermakelijkheden, plechtigheden of inzamelingen uitsluitend ingericht met een liefdadig en menslievend doel” zijn vrijgesteld van zegel (Wetboek van 2 maart 1927, artikel 198, 7°). Daarnaast is het Rode Kruis zelf voor alle affiches en aanplakbrieven vrijgesteld van zegel via artikel 2 van de wet van 30 maart 1891. De vermelding van de vrijstelling van zegel op de affiche is niet verplicht, maar mag wel. De eenvoudige vermelding ‘Vrij van zegel’ volstaat. De eventuele vermelding van sponsors of het aanbrengen van kleine advertenties op de affiche heft deze vrijstelling niet op. De eenvoudige vermelding ‘Vrij van zegel’ volstaat.

‘Niet op de openbare weg gooien’ Het uitdelen van pamfletten of aankondigingen op openbare plaatsen is onderworpen aan de plaatselijke politiereglementen. Het is vergelijkbaar met de toestemming tot verkoop van stickers tijdens de 14-daagse. Hoewel het uitdelen van aankondigingen voor het Rode Kruis zelden of nooit problemen zal opleveren, is vooraf even informeren bij de gemeente of de politie niet onverstandig. De verspreider kan verplicht worden tot het opruimen van door het publiek achtergelaten pamfletten op de openbare weg. De vermelding ‘Niet op de openbare weg gooien’ kan je van deze verplichting ontheffen. Maar het verdient natuurlijk altijd aanbeveling om wegen en marktplaatsen in de toestand achter te laten zoals ze waren voor je aan het uitdelen begon. Je kunt deze vermelding beter beschouwen als een vriendelijke vraag aan de ontvanger om de aankondiging na het lezen netjes op te ruimen.

28

Communicatiedragers

Verantwoordelijke uitgever

E-mailberichten zijn beter leesbaar als je een indeling in korte paragraafjes toepast. Wees kort en bondig. Denk eraan dat speciale stuurcodes (bijvoorbeeld een TAB), opmaak, afbeeldingen, grafieken en gekopieerde fragmenten uit bestanden (bijvoorbeeld een Excel-tabel) meestal anders weergegeven worden bij ontvangers met een andere e-mailapplicatie. Gebruik geen vreemde achtergronden, geluiden, afbeeldingen... Wees altijd beleefd, scheld niet, en val mensen niet lastig met ongewenste e-mail. Typ woorden of zinnen niet volledig in hoofdletters, het lijkt anders alsof je roept. Kettingmails zijn haast nooit op waarheid gebaseerd. Stuur ze dus niet door. Stuur een bericht niet naar een ‘groep’ (bijvoorbeeld ‘all users’) als je niet zeker weet of de mail voor alle leden van de groep bestemd is. We gebruiken markeringen van hoge prioriteit alleen indien echt nodig. Bij langdurige afwezigheid stellen we een ‘out of office’-melding in met een verwijzing naar een contactpersoon. Een e-mailbericht sluiten we af met een (automatische) handtekening. Let ook op het gebruik van hoofdletters en op de schrijfwijze van telefoon- en faxnummers.

Voornaam Naam functie Departement, Dienst, Bloedtransfusiecentrum, Donorcentrum... <witregel> tel. 015 XX XX XX gsm 04XX XX XX XX fax 015 XX XX XX Onderaan vermelden we algemene contactgegevens.

Lut Aelvoet hoofd Sociale Hulpverlening tel. 015 44 35 08 fax 015 44 36 93 Rode Kruis-Vlaanderen | Motstraat 40 | 2800 Mechelen tel. 015 44 33 22 | www.rodekruis.be

Ann Peeters secretaris tel. 014 51 22 72 Rode Kruis-Herenthout | Bouwelsesteenweg 16 | 2270 Herenthout

29

Communicatiedragers

Richtlijnen voor e-mails

Een sjabloon voor PowerPointpresentaties kun je downloaden op www.rodekruisvrijwilliger.be (‘Varia’ > ‘Huisstijl’ > ‘PowerPointpresentaties’). Enkele tips bij het maken van een PowerPointpresentatie: Houd het eenvoudig. Schrap details. Gebruik eenvoudige taal en korte woorden. Vuistregel: slechts 1 onderwerp per dia, met max. 6 regels en 8 woorden per regel. Wees consistent. • Gebruik voor eenzelfde soort informatie dezelfde opmaak: kleurwijzigingen moeten betekenisvol zijn. • Vermijd fantasierijke lettertypes, gebruik het standaard-lettertype van Rode Kruis-Vlaanderen (Trebuchet). Houd rekening met de leesvolgorde. • Van links naar rechts, van boven naar onder • Spring bewust om met afbeeldingen: afbeeldingen kunnen de aandacht trekken, maar ook afleiden. Afbeeldingen moeten duidelijk en relevant zijn. Voorbeelden

30

Communicatiedragers

Richtlijnen voor PowerPointpresentaties

Spelling van Rode Kruissamenstellingen ed. Samenstellingen Samenstellingen met ‘Rode Kruis’ schrijven we in twee woorden, zonder koppelteken. Rode Kruisvrijwilliger, Rode Kruisembleem, Rode Kruishulppost Samenstellingen met ‘Rode Halve Maan’ schrijven we in drie woorden, zonder koppeltekens de Pakistaanse Rode Halve Maanvereniging Aan de schrijfwijze van Rode Kruis-Vlaanderen verandert niets. Het koppelteken blijft dus behouden. Rode Kruis-Vlaanderen We vermijden samenstellingen met Jeugd Rode Kruis, omdat we anders met een opeengestapelde samenstelling te maken krijgen. NIET

Jeugd Rode Kruisvrijwilliger WEL

vrijwilliger van Jeugd Rode Kruis Afleidingen Afleidingen met Rode Kruis schrijven we in twee woorden Rode Kruiser Afleidingen met Jeugd Rode Kruis schrijven we in drie woorden, zonder koppeltekens Jeugd Rode Kruiser Lidwoorden We zeggen nooit ‘het’ Rode Kruis-Vlaanderen en ‘het’ Jeugd Rode Kruis, wel: Rode Kruis-Vlaanderen en Jeugd Rode Kruis (zonder lidwoord; het zijn eigennamen). We spreken daarentegen over het Rode Kruis (met lidwoord; het is veeleer een begrip). NIET

het Rode Kruis-Vlaanderen, het Jeugd Rode Kruis WEL

Rode Kruis-Vlaanderen, Jeugd Rode Kruis, het Rode Kruis

31

Rode Kruisterminologie

Rode Kruisterminologie

• de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanbeweging (of voor wie de werking van het Rode Kruis kent, kortweg: de Beweging) • de Internationale Federatie van Rode Kruis- en Rode Halve Maanverenigingen (of voor wie de werking van het Rode Kruis kent, kortweg: de Federatie) • de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanconferentie (of voor wie de werking van het Rode Kruis kent, kortweg: de Conferentie) • de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanverenigingen • het Internationale Rode Kruiscomité (of voor wie de werking van het Rode Kruis kent, kortweg: het Comité) (ICRC) • de Fundamentele Beginselen (of voor wie de werking van het Rode Kruis kent, kortweg: de Beginselen) (de Principes) • het internationaal humanitair recht (IHR) • de Verdragen van Genève • de Aanvullende Protocollen • Henri Dunant • het Belgische Rode Kruis (het Rode Kruis van België)

Mandaten en functies binnen Rode Kruis-Vlaanderen Schrijfwijze Namen van mandaten en functies schrijven we met een kleine letter vooraan.

Interne organisatie Begrippen Een entiteit (echelon) is een onderdeel van de organisatie dat als een afzonderlijk geheel kan worden omschreven. een afdeling, een bloedtransfusiecentrum, een dienst, de Gemeenschapsraad, de hoofdzetel, een regio... Departementen, diensten en afdelingen zijn niet hetzelfde. Een departement is een unit binnen de hoofdzetel en stemt in grote mate overeen met een bepaald werkveld. het departement Hulpverlening, het departement Internationale Zaken, het departement Vorming... Een dienst is een subunit van een departement binnen de hoofdzetel. de dienst Dringende Sociale Interventie binnen het departement Hulpverlening, de dienst Internationaal Humanitair Recht binnen het departement Internationale Zaken, de dienst Opleidingen binnen het departement Vorming... De term ‘afdeling’ verwijst naar de plaatselijke werking. Rode Kruis-Aalst is de afdeling in Aalst.

32

Rode Kruisterminologie

Rode Kruisextraatjes

Om verwarring te voorkomen, schrijven we de namen van entiteiten met een hoofdletter vooraan. De brandweer is een hulpdienst. De Hulpdienst heeft een succesvol jaar achter de rug. Het woord ‘dienst’ laten we doorgaans vallen, WEL

Sociale Hulpverlening NIET

de dienst Sociale Hulpverlening De woorden ‘afdeling’, ‘bloedtransfusiecentrum’, ‘departement’, ‘dienst’, ‘hoofdzetel’, ‘provinciale zetel’... schrijven we altijd met een kleine letter vooraan.

33

Rode Kruisterminologie

Schrijfwijze

Schrijfgids Telefoon- en faxnummers Nationale nummers • Een telefoonnummer of faxnummer schrijven we zonder koppelteken of schuine streep. • Let op de schrijfwijze van ‘tel.’, ‘fax’ en ‘gsm’: geen dubbelpunt tussen de woorden ‘tel.’, ‘fax’, ‘gsm’ en het nummer.

tel. 015 44 45 45 gsm 0499 20 00 00 fax 015 44 45 45 Internationale nummers Internationale nummers worden voorafgegaan door een plusteken dat het toegangsnummer voor internationale verbindingen voorstelt. Het vervangt ‘00’. Daarna volgen een spatie, het landnummer, een spatie, het zonenummer zonder nul, een spatie en het abonneenummer.

tel. + 32 2 15 12 34 gsm + 32 475 91 65 74

Data Het jaartal schrijven we altijd met vier cijfers. NIET

‘05, 05 WEL

2005 In een doorlopende tekst schrijven we de maand voluit. NIET

Tijdens de vergadering van 17/10/2006 zal dat aspect toegelicht worden. WEL

Tijdens de vergadering van 17 oktober 2006 zal dat aspect toegelicht worden. In de rubriek ‘datum’ in de referentie van brieven, faxen, infoberichten... schrijven we de datum voluit (zie punt blz. 17). 2 maart 2005

Uurnoteringen De volgende schrijfwijzen zijn mogelijk: 16 uur; 16.45 uur; 16 u.; 16.45 u. NIET

16u45; 16:45 WEL

16 uur; 16.45 uur; 16 u.; 16.45 u

34

Schrijf- en stijlgids

Schrijf- en stijlgids

De bibliotheek is open van 9 tot 12.30 uur en van 13.30 tot 17 uur. In een ‘schematische’ aankondiging kan ook een liggend streepje in plaats van ‘tot’ gebruikt worden. Bloedinzameling: 9 - 10.30 u.

E-mailadressen De meeste tekstverwerkende computerprogramma’s geven het e-mailadres automatisch een specifieke opmaak (in kleur, onderlijnd). In gedrukte teksten is er nochtans geen reden om een e-mailadres een specifieke opmaak toe te kennen. Vandaar dat we de automatische opmaak bij voorkeur weer ongedaan maken. Hoofdletters, spaties, accenten en andere tekens laten we weg in e-mailadressen. WEL

[email protected] NIET

andré.van den [email protected], andré[email protected] E-mailadressen van werknemers bij Rode Kruis-Vlaanderen zijn als volgt samengesteld: [email protected]. Indien de naam uit meerdere woorden bestaat, schrijven we deze aan elkaar, zonder scheidingsteken. [email protected] [email protected] Naar het externe publiek communiceren we bij voorkeur en zoveel mogelijk een algemeen e-mailadres. Niet-persoonsgebonden e-mailadressen zijn voor het publiek gemakkelijker te onthouden, meerbetekenend en bovendien onafhankelijk van personeelswisselingen. [email protected] [email protected] Afdelingen voorzien best minstens één algemeen e-mailadres, bij voorkeur ‘info@X’. [email protected]

35

Schrijf- en stijlgids

In een doorlopende tekst schrijven we uur, minuten en seconden voluit.

Voor de nummering van titels gebruiken we bij voorkeur Arabische cijfers 1, 2, 3... Getallen worden nooit afgebroken op het einde van een regel. Door een punt te gebruiken om de getallen in te delen, vermijd je zo’n afbrekingen. Bij getallen kleiner dan 10.000 gebruik je geen punt. Tussen eenheden en decimalen komt een komma, geen punt. NIET

10258258 1.236 WEL

10.258.258 1234 2,5 Getallen onder of gelijk aan tien schrijven we bij voorkeur voluit. NIET

Er waren maar 7 mensen op het feest. WEL

Er waren maar zeven mensen op het feest. Uitzondering zijn leeftijden, bedragen, percentages, uurnoteringen, maten en gewichten. 8 jaar 6% 7.30 uur 7 °C 5g Binnen eenzelfde tekst passen we consequent overal dezelfde schrijfwijze toe. Vermijd zoveel mogelijk ‘één’ (met accenten). We gebruiken het alleen als er verwarring mogelijk is met ‘een’. een voor een, een van de duurste, kies er één Ook rangtelwoorden onder of gelijk aan tien schrijven we bij voorkeur voluit. Zoniet, dan schrijven we het cijfer plus -e. Eerste, tweede, 11e, 22e, 106e

36

Schrijf- en stijlgids

Getallen

Codes voor geldeenheden (in hoofdletters!) plaatsen we achter het bedrag. 12,40 EUR; 68 USD Symbolen voor geldeenheden plaatsen we vóór het bedrag. € 12,40; $ 68 Binnen eenzelfde tekst kiezen we consequent of voor het gebruik van valutacodes (EUR) of voor het gebruik van -symbolen (€). In niet-gespecialiseerde teksten gebruiken we geen valutacodes of -symbolen, maar schrijven we de munteenheid voluit in kleine letters (euro). Ik moet nog 20 euro terugbetalen. We hebben euro’s tegen dollars gewisseld.

Bankrekeningnummers Belgische rekeningnummers noteren we in drie groepen van respectievelijk drie, zeven en twee cijfers, zonder spaties en gescheiden door een liggend streepje. 096-0000096-20 Om grensoverschrijdende betalingen in de Europese Unie snel en veilig te laten verlopen, is het sterk aan te bevelen om het International Bank Account Number (IBAN) en de Bank Identifier Code (BIC) te gebruiken. Zowel het IBAN als de BIC kunnen bij de bank aangevraagd worden. Het IBAN is opgebouwd uit: • Het geheel wordt voorafgegaan door het letterwoord IBAN. • de ISO-landcode van het land waar de rekening wordt beheerd (BE voor België); • een controlegetal bestaande uit twee cijfers; • het nationaal rekeningnummer, gegroepeerd per vier tekens (de laatste groep kan eventueel minder tekens bevatten). België

Nationaal Rekeningnummer: 510-0075470-61 IBAN BE62 5100 0754 7061

Frankrijk

Nationaal Rekeningnummer: 20041 01005 0500013M026 06 IBAN FR14 2004 1010 0505 0001 3M02 606

Nederland

Nationaal Rekeningnummer: 041 71 64 300 IBAN NL91 ABNA 0417 1643 00

Het IBAN wordt gevolgd door BIC. IBAN en BIC van bankrekeningnummer 452-8124001-71 IBAN BE49 4528 1240 0171 BIC KREDBEBB

37

Schrijf- en stijlgids

Munteenheden

Afkortingen zijn een bron van verwarring en belemmeren de leesbaarheid. Daarom vermijden we afkortingen zo veel mogelijk. Afkortingen kunnen als ze als afkortingen worden uitgesproken WEL

Rode Kruis, Rode Kruis-Vlaanderen, bloedtransfusciecentrum, donorcentrum, ongevallensimulant... NIET

RK, RKV, BTC, DC, VOS... WEL

aids, Benelux, cd, pc, pr, tv, Unicef... Als je toch afkortingen gebruikt, wees er dan zeker van dat de lezer ze kent. We schrijven afkortingen daarom best de eerste keer voluit met de afkorting tussen haakjes, of omgekeerd. EJPH (Europees Jaar van Personen met een Handicap) Afkortingen die de organisatie zelf gebruikt om zich te benoemen, kunnen gebruikt worden indien verwarring uitgesloten is. VRT, WWF, UNESCO... Internationaal erkende eenheden en symbolen schrijven we zonder afkortingspunten. Hoofd- of kleine letters gebruiken we volgens de internationale afspraken. km/h, cm, MHz... ‘Bijvoorbeeld’ schrijven we indien afgekort consequent zo: ‘bijv.’. bijv.

Aanhalingstekens We gebruiken dubbele aanhalingstekens (“X”) voor een citaat, tenzij het om een citaat binnen een citaat gaat. Hij zei: “Scheer je weg!”. “Hij heeft ‘Scheer je weg’ gezegd”, verklaarde ze. In alle andere gevallen (om woorden te accentueren, vreemde woorden, woordspelingen, ironie, ter vervanging van ‘zogenaamd’, titels...) gebruiken we enkele aanhalingstekens (‘X’). Hij zag er weer ‘stralend’ uit. (ironie) Dat blijkt uit het onderzoek ‘Zicht op zorg’ van het Centrum voor Bevolkings- en Gezinsstudie. (titel)

38

Schrijf- en stijlgids

Afkortingen

• • • • • • • • • •

U hebt / hebt u (u heeft / heeft u) U hebt u vergist (u hebt zich vergist / u heeft zich vergist) Jij kunt / kun jij (jij kan / kan jij) U kunt / kunt u (u kan / kan u) Jij wilt (jij wil) U wilt / wilt u (u wil / wil u) Hij wil / wil hij (hij wilt / wilt hij) U bent / bent u (u is / is u) Jij zult / zul jij (jij zal / zal jij) U zult / zult u (u zal / zal u)

Opsommingen Bestaat de opsomming uit zinnen met een werkwoord? Dan schrijven we een hoofdletter vooraan en een punt achteraan. De eerste stappen bij EHBO: • Stel het slachtoffer gerust. • Vraag wat er gebeurd is. • Laat het slachtoffer zitten. Bestaat de opsomming uit zinsdelen? Dan schrijven we een kleine letter vooraan en een puntkomma achteraan, behalve het laatste opsommingsdeel: dat krijgt een punt. De eerste stappen bij EHBO: • het slachtoffer geruststellen; • vragen wat er gebeurd is; • het slachtoffer laten zitten. Bestaat de opsomming uit woorden? Dan schrijven we een kleine letter vooraan en geen leesteken achteraan. De eerste stappen bij EHBO: • geruststellen • vragen • zitten

39

Schrijf- en stijlgids

Hebben / kunnen / willen / zijn / zullen

Houd rekening met de doelgroep. • Zeker binnen een humanitaire organisatie als het Rode Kruis communiceren we ‘als mensen’. Dat betekent dat je doorgaans - bij het contact met collega’s, vrijwilligers, bloeddonors... kortom: met wie je je werk samen uitvoert - in de je-vorm mag spreken en schrijven. Dat klinkt vertrouwelijker en dynamischer, en het zet je op gelijke voet. • We respecteren daarentegen een zekere afstand in het contact met schenkers, ‘professionelen’, instellingen, overheden en ‘klanten’. Hen spreken we met ‘u’ aan (geen hoofdletter). Schrijf zo leesvriendelijk mogelijk. • • • • • • • • • • • • •

wees concreet; schrap elke overbodige zin; geef voorbeelden; gebruik opsommingen; hanteer een actieve werkwoordstijl; schrijf in de tegenwoordige tijd; zorg voor variatie; gebruik tussentitels; plaats illustraties; zorg voor een overzichtelijke tekststructuur; houd het eenvoudig; schrijf zoals je spreekt; vermijd formele formuleringen.

Vermijd onnodige verwijzingen naar organisatiestructuren. WEL

Rode Kruis-Dendermonde NIET

afdeling 7B707

40

Schrijf- en stijlgids

Stijltips

Info

Info Meer informatie over spelling en stijl? Op internet vind je alvast een schat aan informatie. Een selectie: • Het Groene Boekje online: www.woordenlijst.org • Stijl- en schrijftips: www.schrijf.be, www.vrttaal.net • Schrijfwijze van buitenlandse aardrijkskundige namen: taalunieversum. org/taal/aardrijkskundige_namen • Taalvragen: taalunieversum.org/taalunie, www.taaltelefoon.be. • Woordenboek Van Dale: www.vandale.nl/opzoeken/woordenboek

Geraadpleegde documenten Handboek Stijl. Adviezen voor aantrekkelijk schrijven, Peter Burger en Jaap de Jong, Martinus Nijhoff, 1997, p. 341-376 Professionele Bedrijfscommunicatie, Henk van Ommen en Ellen van Kuppenveld, Wolters-Noordhoff, 1995, p. 273-296 PR-cursus Rode Kruis-Vlaanderen, 12 maart 2005 Stijlboek VRT, Ruud Hendrickx, Van Dale 2003, p. 221-230 Stijlgids Schrijf.be, www.schrijf.be (20 juni 2006) Strategie 2010 Rode Kruis-Vlaanderen, 1 januari 2006 Woordenlijst Nederlandse taal, Nederlandse Taalunie, Standaard Uitgeverij, 1995 www.taaldatabanken.com (20 juni 2006)

Voor meer informatie over de toepassing van de huisstijl kun je terecht bij: Rode Kruis-Vlaanderen Communicatiefaciliteiten Motstraat 40 2800 Mechelen tel. 015 44 34 18 [email protected] [email protected] Laatste update: 1 juni 2006

Rode Kruis-Vlaanderen is een onafhankelijke organisatie die via het Belgische Rode Kruis deel uitmaakt van de Internationale Rode Kruis- en Rode Halve Maanbeweging

41

V.u.: Philippe Vandekerckhove, Motstraat 40, 2800 Mechelen.

Zakelijke Communicatie Nederlands. Creatief en aantrekkelijk schrijven, L. Missoul, KHM De Ham, 1999, p. 11-43