Regio Mechelen Vrijdag 2 oktober 2015
Vrouwenraad, Femma en ACV sporen knelpunten kinderopvang op
> p. 8
‘Wees niet bang van ons, alsjeblieft’
Yaser, Ibrahim en Ahmed zijn op de vlucht. Hoewel Syrische buurlanden veruit de meeste vluchtelingen opvangen, bereiken sommigen ook ons land. Visie sprak met hen. ‘We willen graag ons diploma halen, dat ons leven vooruitgaat. Zoals Belgische jongeren dat ook willen.’
Professor Sara Willems over gezondheid en sociale ongelijkheid
Axelle kookt eenvoudig en gezond met Kok op kot
‘Daal je op de sociale ladder, dan dalen je kansen om langer en gezond te leven’
‘Voor een student moet koken snel en goedkoop zijn’
> p. 8
ACV STAAKT NIET BIJ HET SPOOR OP 9 OKTOBER ACV kiest ervoor om de reizigers en pendelaars te informeren over het moderniseringsplan.
> p. 2-5, 15
> p. 7
Nationale betoging op 7 oktober ‘Aan het fornuis is het veertig graden, in de diepvries min twintig. We hebben onregelmatige uren, sleuren met zware potten en pannen. Ik weet niet hoe we in de horeca langer moeten werken.’ Jan, Shauni en Viviane stellen zich vragen bij de maatregelen die de Vlaamse en federale regering namen. Op 7 oktober betogen de vakbonden in Brussel tegen deze maatregelen.
‘Dat plan zal de prijs voor de klant opdrijven’, klinkt het. ‘En er zal geen beter aanbod tegenover staan.’ > p. 10
www.beweging.net
www.cm.be
www.acv-online.be
jaargang 71 ¬ visie nummer 18 afgiftekantoor brussel x ¬ p806000 volgend nummer op 16 oktober 2015
Regionieuws > p. 16
2
¬ onze samenleving
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
Achtergrond en cijfers over de opvangcrisis
Op de vluch van oorlog
Wie in nood is, moet geholpen worden. Dat staat niet alleen beschreven in Grondwetten en Europese mensenrechtenverdragen, het is ook de morele plicht van iedere mens. België en Europa hebben dan ook de plicht om diegenen op te vangen die volgens internationale verdragen het recht hebben bij ons opgevangen te worden, omdat ze in eigen land voor hun leven vrezen en in nood zijn.
Johannes De Bruycker
Geen tijd te verliezen
En ook al moet er ruimte zijn om na te denken over hoe Europa met de vluchtelingenproblematiek omgaat of hoe we de oorlog in hun thuisland kunnen stoppen, we weten ook zeker dat een deel van de mensen hier willen, zullen en mogen blijven. Dat ze hier een leven willen opbouwen. We hebben daarom geen tijd te verliezen en moeten zo snel mogelijk werk maken van een goede opvang en succesvolle integratie. Als we geen inspanningen doen, dan geraakt wie hier blijft heel moeilijk aan werk. Dan vinden kinderen moeilijk de weg naar school. Dan heeft wie wil, zal en mag blijven, het veel moeilijker om een geschikte woning te vinden, om een leven uit te bouwen. En dan weten we nu al dat we over enkele jaren met zekerheid zullen zeggen dat de integratie mislukt is. Het is daarom in ieders belang dat we ervoor zorgen dat iedere vluchteling die erkend wordt, zo snel mogelijk volwaardig deel uitmaakt van onze samenleving. Ons doel moet een succesvolle integratie zijn. We mogen niet verwachten dat de overheid dit alleen zal doen of aankan. Werken aan succesvolle integratie is een taak van de hele samenleving. Een belangrijke rol is weggelegd voor sociale organisaties, sport- en cultuurverenigingen, collega’s, buren, ouders aan de schoolpoort, enzovoort. Als we erkende vluchtelingen betrekken bij onze activiteiten en interesse tonen voor hun situatie, dan worden het uitgelezen ontmoetingsmomenten. Dan kunnen verhalen verteld worden, dan kan Nederlands geoefend worden en kunnen ervaringen uitgewisseld worden. Daar tekenen wij voor. Om samen met de erkende vluchtelingen te bouwen aan de toekomst, aan een kwaliteitsvol leven voor iedereen.
Patrick Develtere, beweging.net • Eva Brumagne, Femma • Luc Van Gorp, CM •Jan Vandecasteele, OKRA • Marc Leemans, ACV •Johan Tourné, Ziekenzorg CM • Vicky Coryn, Groep INTRO • Agnes Bode, Familiehulp • Eric Vanwoensel, Arktos • Michel Vandendriessche, Pasar •Lode Draelants, Internationaal Comité • Daniëlle Colsoul, Welzijnszorg • Wim Verlinde, kwb • André Kiekens, Wereldsolidariteit • Annemarie Gielen, Pax Christi Vlaanderen •
Aan de Dienst Vreemdelingenzaken bij het Brusselse Noordstation staan elke ochtend
De vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties (UNHCR), berekende dat een recordaantal van bijna 60 miljoen mensen gedwongen hun thuis moesten ontvluchten. Ontwikkelingslanden vangen meer dan 86% van de vluchtelingen wereldwijd op, maar ook in België en Europa merken we gevolgen van de oorlogen in Syrië, Afghanistan, Irak, Somalië en elders. Een overzicht. Eind 2010 rolde een golf van protesten en revoluties over de Arabische wereld. Studenten, vrijheidsstrijders en religieuze groepen hadden definitief genoeg gehad van de uitzichtloze dictatuur van hun leiders. In landen als Tunesië, Egypte, Libië en Syrië schreeuwde de bevolking om een nieuwe wind. Verschillende dictators moesten aftreden en werden berecht of vermoord, maar daarmee was de onrust niet verdwenen. Grote delen van de bevolking waren bewapend en vochten om hun deeltje van de macht. In andere landen mondde het protest uit in een burgeroorlog met catastrofale gevolgen. De Syrische president Bashar al-Assad weigerde af te treden en een monsterverbond van vrije rebellen en fundamentalistische jihadisten bevecht hem sindsdien op verschillende fronten. De bevolking is het slachtoffer. Woonwijken worden getroffen door chemi-
sche wapens en clusterbommen, een hele generatie kinderen groeit op met angst en geweld. Volgens een onderzoek van de Franse krant Le Monde is het regime van Assad verantwoordelijk voor 80% van de slachtoffers. Daarnaast verspreidde de brutale terreurgroep IS zich als een zwarte inktvlek in delen van Syrië en Irak.
Naar schatting 12,2 miljoen mensen leven door de Syrische burgeroorlog in een humanitaire noodsituatie.
Naar schatting 12,2 miljoen mensen leven door de burgeroorlog in een humanitaire noodsituatie. Verschillende
3
¬ onze samenleving
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
ht in een wereld en conflict
➜ Slechts 0.1% van het kindergeld in België gaat naar vluchtelingen (Bron:
➜ Turkije neemt 310 keer zo veel Syriërs op als België (Bron: UNHCR,
➜ België staat maar op plaats acht van Europese landen in aantal asielaanvragen per inwoner
➜ Alle asielzoekers in de EU samen (350.000) vormen 0.07% Johannes De Bruycker
van de bevolking van de Unie (504 miljoen).
Een schril contrast: natgeregende tenten staan in de schaduw van hoge glazen torens. Er moet een structureel alternatief komen voor de opvang in het kamp, zeggen hulporganisaties.
ook gezinnen met kleine kinderen in de rij om hun asielprocedure op te starten. buurlanden tonen zich solidair. Turkije vangt de meeste mensen op (1.939.999), gevolgd door Libanon (1.113.941), Jordanië (629.245) en Irak (249.463). In Europa (350.000) zijn dat er een stuk minder. Voor sommigen is Europa nog steeds de grootste garantie op een veilige toekomst. Ze betaalden duizenden euro’s aan mensensmokkelaars om hier te geraken Duizenden zijn onderweg gestorven in de Middellandse zee of in de koelruimte van een vrachtwagen. België kreeg dit jaar al evenveel asielaanvragen als vorig jaar. Vooral in de zomermaanden kwamen er veel nieuwe aanvragen, er wordt verwacht dat we het jaar afsluiten met iets meer dan 30.000 aanvragen. Dat is veel in vergelijking met de vorige jaren, maar het is geen record. Op het einde van de jaren ’90 kreeg ons land in één jaar 35.000 asielaanvragen naar aanleiding van de oorlogen in voormalig Joegoslavië. Financieel hoeft ons land zich geen zorgen te maken. De kost voor de opvang en begeleiding van extra vluchtelingen is maar een kleine fractie van onze totale begroting. Zo gaat er bijvoorbeeld maar 0.1% van de kinderbijslag naar vluchtelingen. We lezen soms dat de druk op ons land bij de hoogste van Europa is, maar België komt pas op de achtste plaats wat betreft asielaanvragen per inwoner.
De voornaamste uitdaging zal zijn om de nieuwkomers een volwaardige plaats in de maatschappij te bieden. Velen van hen hebben gestudeerd en willen vooral aan de slag om hun leven opnieuw op te bouwen, maar de taalbarrière zal een grote uitdaging zijn. Veel van de asielzoekers die in de rij staan aan de Dienst Vreemdelingenzaken in Brussel Noord, zullen hier blijven. Ze hebben recht op materiële steun (bed, bad, brood en begeleiding) zo lang hun proce-
dure loopt. Sommigen onder hen moeten meerdere dagen in de rij staan omdat er maar 250 aanvragen per dag behandeld kunnen worden. Voor ze een papier hebben dat hen uitnodigt voor een tweede afspraak kunnen ze het tijdelijke pre-noodopvangcentrum van de WTC toren III niet in. Voor hen bood het park een oplossing, of ze gaan op zoek naar een hotel als ze het kunnen betalen. Sommigen verkozen het park boven het centrum omdat ze dan de vrijheid hebben om zelf hun dag in te richten. In de toren kunnen ze maar op bepaal-
de vaste momenten douchen, eten of de deur uit. Als het park ontruimd wordt – en zowat iedereen is het erover eens dat dat zal en moet gebeuren – zullen honderden mensen een nieuwe plek moeten krijgen. Met de winter voor de deur, hopen hulporganisaties dat er een structurele oplossing komt zodat niemand op straat hoeft te slapen. Kasper Goethals
Hoe help ik? Al wekenlang stroomt een warme solidariteitsgolf over ons land. De winter staat voor de deur en organisaties als Welzijnszorg en Caritas doen hopen dat het enthousiasme om de hulp verder te zetten blijft groeien. Weinig mensen bleven onberoerd bij het zien van foto’s van mensen op de vlucht en kinderen in nood. In pakhuizen over heel het land groeiden de hopen dekens en kleren sneller dan ze verdeeld konden worden. Ook u kunt helpen. U vindt meer informatie via beweging. net/opvangcrisis; naast contactgegevens van organisaties, vind je er ook meer achtergrond en duiding.Beweging.net ontwikkelde een hulpwijzer voor mensen die willen helpen tijdens de opvangcrisis.
Met vrijwilligerswerk, inzamelacties of giften. Zo lanceert Welzijnszorg, de grootste armoedebestrijdingsorganisatie van Vlaanderen en Brussel, een extra projectoproep voor lokale projecten met vluchtelingen & asielzoekers (www.welzijnszorg.be). Ben je reeds bezig met een
initiatief? Op www.gastvrijegemeente.be verzamelt Vluchtelingenwerk Vlaanderen onder de noemer ‘Gastvrije Gemeente ’allerlei gastvrije initiatieven. Zo worden andere mensen geïnspireerd om ook ‘iets’ te doen voor mensen op de vlucht. (KG)
Verhalen van vluchtelingen en vrijwilligers
Solidariteit in e geïmproviseerd Johannes De Bruycker
Kevin Peterson werkt al twee weken in het Maximiliaanpark, hij ziet allerlei kwalen voorbij komen. ‘Je kan het je zo gek niet bedenken of je ziet het hier.’
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
Johannes De Bruycker
Johannes De Bruycker
4
¬ onze samenleving
Kevin, arts bij Dokters van de Wereld
‘Problemen aan luchtwegen zijn meest voorkomende kwaal’
Johannes De Bruycker
Kevin: ‘Ik heb al eerder met tolken gewerkt en ik merk aan de lichaamstaal
dat de vertalingen van de tolken correct zijn. Ik kom de medische tent eigenlijk niet uit, dus ik weet niet hoeveel mensen er überhaupt in het kamp verblijven. Klachten aan de luchtwegen zijn al vanaf het begin de voornaamste zorg, maar er zijn talloze andere aandoeningen die onze aandacht vragen.’ (KG)
Ahmed wacht al van 6u ’s ochtends in de rij voor zijn afspraak. Hij krijgt er een voogd toegewezen
Ahmed (16), Iraakse scholier
‘Ik spreek mijn ouders alleen nog via de telefoon’ Ahmed is nog niet meerderjarig. Hij is met een vriend om zes uur opgestaan om in de rij te gaan staan voor de Dienst Vreemdelingenzaken aan het Maximiliaanpark. Hij is alleen, zonder zijn ouders, van Irak naar België gekomen. Hij woonde dicht bij Mosul, een stad in het noorden van Irak die door de terreurgroep IS wordt gecontroleerd. Hij is hier nog maar een paar weken en spreekt al een mondje Nederlands. Hij
heeft een afspraak om 9u30 om een voogd toegewezen te krijgen. Ahmed: ‘Mijn ouders stuurden me weg om te vluchten omdat het niet veilig was in de buurt van Mosul. Ik wil hier in België zo snel mogelijk Nederlands leren en naar school gaan. Ik wacht op een voogd. Alleen via de telefoon, via WhatsApp kan ik contact houden met mijn ouders.’ (KG)
Johannes De Bruycker
Kevin is arts in het Maximiliaanpark in het geïmproviseerde veldhospitaal van Dokter van de wereld. Hij vertelt dat de patiënten vooral last hebben van klachten aan de luchtwegen, maar er zijn ook allerlei andere kwalen en ziektes die dringende hulp nodig hebben.
In het Maximiliaanpark in Brussel gaat achter ieder gezicht een intens verhaal schuil. Tussen de hoge torens van blauw spiegelglas leven en slapen honderden mensen in tenten. Een golf van solidariteit veranderde het park in een semiprofessioneel vluchtelingenkamp. Visie sprokkelde verhalen rond het Noordstation.
M
ushtak masseert zijn been, maar het helpt niet. ‘Morfine alstublieft, het doet zeer.’ Zijn smekende blik verdwijnt in een grimas van pijn. Zijn been is verbrijzeld, hij is met krukken vanuit Bagdad naar Brussel gekomen. Even later gaat het weer iets beter. ‘De pijn komt met vlagen’, legt hij uit. Het is dinsdagmiddag en hij is nog maar pas aangekomen. Er is dan concreet nog niets bekend over de ontruiming van het park. Hij begint te vertellen over zijn tocht over zee en over land. Zijn verhaal wordt vertaald door een vrijwilliger van Dokters van de Wereld. Hij mankt onder een spandoek door. In fluo oranje letters op zwarte stof staat ‘welcome aboard’. Vier meter verder gaat hij zitten op een van de acht klapstoeltjes onder een grijs zeiltje. Samen vormen ze de geïmproviseerde wachtzaal van het veldhospitaal van Dokters van de Wereld. De grond is bedekt met kartonnen flappen. Het park rondom heeft nog het meeste weg van de weide van een muziekfestival na dagenlange regen. Hier speelt geen muziek op de achtergrond, alleen het getoeter van ongeduldige Brusselse autobestuurders rond het Noordstation.
Beschutting zoeken Halfweg augustus begon het aantal asiel-
zoekers sterk te stijgen. Tot juli waren er minder dan 3000 asielaanvragen per maand, in augustus waren dat er plots meer dan 4500. Er kwam niet onmiddellijk een antwoord op de vraag om opvang. Mannen, vrouwen en kinderen die geen geld meer hadden voor een hotel na hun lange reis, moesten hun toevlucht zoeken tot de parken en stegen van Brussel. Al snel besloten de vluchtelingen om samen beschutting te zoeken in het Maximiliaanpark tegenover de Dienst Vreemdelingenzaken aan het Noordstation. In de hoop beter beschermd te zijn tegen nachtelijke gevaren van een grootstad. ‘We zagen dat er veel mensen in het park verzameld waren en hebben er onze Medibus neergezet’, vertelt Emmy Deschuttere van Dokters van de Wereld. Al snel stonden dertig mensen voor de bus. ‘Onze bus heeft maar plaats voor één dokter en één verpleger, dus moesten we uitbreiden’. Er kwamen medische tenten en sanitaire containers.
Tijdelijke oplossing Hulporganisaties wachtten niet op de regering en trokken een semiprofessioneel vluchtelingenkamp op. Naast de drie ziekenhuistenten van Dokters van de Wereld kwam er een vrijwilligersstand, een advocaat, een schooltje en een grote eettent. Achter de georganiseerde infrastructuur
¬ onze samenleving Johannes De Bruycker
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
Yaser, Ibrahim en Ahmed (v.l.n.r.), komen uit Aleppo in Syrië en kennen elkaar van de universiteit. Ze waagden hun leven in de lange reis naar Europa en vonden elkaar in Brussel terug. Yasers jongere broer, Ahmed (rechts), kwam pas deze week aan.
Johannes De Bruycker
een kamp
5
Ibrahim (22) en Yaser (22), Syrische studenten
‘Wees niet bang van ons, alsjeblieft’ Ibrahim (22) en Yaser (22) kennen elkaar van de universiteit van Aleppo. Ze groeiden op in dezelfde stad op en kenden weinig zorgen. ‘We speelden tikkertje op straat’, zegt Ibrahim met een glimlach. Ze maakten hun ouders trots. Ibrahim ging geneeskunde studeren, Yaser economie. Tot de oorlog uitbrak. Nu zijn de straten rond hun huis kapotgebombardeerd, de muren zitten vol kogelgaten. ‘We zagen gevechtsvliegtuigen die de lucht doorkruisen en we hebben mensen zien sterven op straat.’ Ibrahim: ‘We hadden nooit gedacht dat we naar Europa zouden komen. Maar op het einde was het te veel. Wat we als kind vanzelfsprekend vonden, verdween uit ons leven. We wisten niet meer zeker of er drinkbaar water zou zijn. We wisten niet zeker dat de lichtschakelaar nog een nut zou hebben. We wisten niet zeker of er ’s avonds nog genoeg eten op tafel zou staan om met ons gezin te verdelen. We wisten niet zeker of we konden blijven studeren. Onze ouders konden het ons niet beloven. Ze vroegen ons te vluchten naar een veilige toekomst. Ze wisten dat we niet veilig zouden zijn. Ze wisten dat
Solidariteitsgolf In het park gonst het wekenlang van de solidariteit. Sans-papiers vertalen voor nieuwkomers, klasjes uit Brusselse scholen zeulen met paletten en sjorren her en der een tafel, Dokters van de Wereld heeft een wachtlijst voor vrijwilligers en het organiserende burgerplatform moest zelfs giften weigeren omdat ze alles niet op tijd verwerkt kregen. Aan de stand Bénévoles/Vrijwilligers staat een man van een jaar of vijftig. In het Frans
vertelt hij dat hij professor, kunstenaar en kalligraaf is. Hij is net aangekomen, heeft zijn knapzak in een tent gegooid en zich onmiddellijk aangemeld om anderen te helpen. Terwijl hij wacht om te horen wat hij kan doen, toont hij geduldig het ene na het andere kunstwerkje op zijn mobiele telefoon. De volgende dag hangen in het kamp al enkele borden op die hij heeft ge-
We hopen dat de vele vrijwilligers even enthousiast blijven, want er wacht nog veel werk. Caritas
maakt: prachtig gekalligrafeerde Arabische vertalingen van hulpteksten voor de bewoners van het kamp. Organisaties zoals Caritas ondersteunen vluchtelingen in het hele land. Ze hebben aan de lijve ondervonden hoe veel mensen vluchtelingen willen helpen, niet alleen in het park. Nu de winter eraan komt hopen ze dat de solidariteit levend blijft. ‘We hopen dat de vele vrijwilligers die zich aangeboden hebben enthousiast zullen blijven want er wacht nog veel werk’, zegt een persmedewerker. Kasper Goethals
Beter sterven onderweg met hoop, dan thuis sterven zonder hoop. Ibrahim, vluchteling uit Syrië gewezen zijn op anderen voor een dak boven ons hoofd. Als God het wil kunnen we zien dat ons leven vooruit gaat. Zoals jongeren in België dat ook willen.’ (KG) (met dank aan Izzeldin Allolo voor de vertaling)
Leila (23), vertaler en vrijwilliger bij Dokters van de Wereld
‘Ik werd vrijwilliger en schrapte mijn vakantieplannen’ Leila kwam van haar thuis in Algerije naar België voor haar vader. Hij heeft kanker. Ze wilde hem bezoeken in het ziekenhuis en vervolgens nog een paar weken door Europa reizen voor ze aan haar tweede Masterjaar Biologie zou beginnen. Ze had afspraken gemaakt met vrienden in Duitsland en Italië, maar dat was buiten haar sociaal rechtvaardigheidsgevoel gerekend. Ze ging aan de slag bij Dokters van de Wereld. Leila: ‘Ik zag een bericht op televisie over de vluchtelingen in het Maximiliaanpark. Al sinds ik klein ben kan ik mijn ogen niet sluiten voor de problemen van anderen. Ik kon me niet meer voorstellen om een toeristische vakantie verder te zetten. De mensen in het kamp zie ik als mijn broeders en zusters. Ik kwam hierheen en bood mijn hulp aan. Ondertussen ben ik al twintig dagen in het kamp. Ik
vertaal sessies bij de psycholoog, begeleid vrouwen bij de gynaecoloog en help overal waar mogelijk. Zo voel ik me nuttig en waardevol. Ik blijf nog tot 6 oktober in Brussel om te helpen waar ik kan.’ (KG)
Leila komt uit Algerije. In Brussel gaf ze haar verdere vakantieplannen op toen ze op televisie beelden zag van het Maximiliaanpark. ‘Ik moest iets doen.’
Kasper Goethals
verblijven de vluchtelingen: in de blinkend grijze kampeertenten slapen honderden mensen. Zongebruinde Syriërs en Irakezen sjokken door plassen en Belgische modder. ‘Problemen aan de luchtwegen zijn de meest voorkomende kwaal’, klinkt het bij een arts die al twee weken in het kamp werkt. Iedereen is het erover eens dat het kamp in het Maximiliaanpark alleen een tijdelijke oplossing kon zijn. Federale en Brusselse politici schuiven de hete aardappel door, maar ondertussen wordt het de volgende maanden alleen maar kouder. ‘Wij willen dat er structurele alternatieven komen. Hier in het kamp zijn de leefomstandigheden niet goed genoeg om het lang vol te houden’, zegt Deschuttere. ‘Het burgerplatform vond 500 gezinnen om de bewoners van het park op te vangen.’
we thuis konden sterven en dat we onderweg konden sterven. Dan is het beter onderweg te sterven, want dan sterven we met hoop.’ Yaser: ‘Wees niet bang van ons, alsjeblieft. Wij zijn gekomen om verder te studeren. We willen graag ons diploma halen en we zijn België dankbaar. We willen niet bedelen om brood en willen niet aan-
win
Speur je in Visie mee naar het antwoord? Tip Sluit nattigheid af Oplossing
D
Stuur je antwoord voor 12 oktober op een gele briefkaart naar Persdienst CM, PB 40, 1031 Brussel. Of mail het naar
[email protected]. Vermeld welke prijs je wenst: het boek ‘Cartoons 2015’ (selectie uit de ingezonden prenten voor het 54ste Internationaal Cartoonfestival), uitg. Davidsfonds of het boek ‘Zeg, ken jij de mosselman’ van Sam De Kegel (over beroepen die al lang verdwenen zijn en die in de toekomst nog zullen ontstaan), uitg. WPG. Uit de juiste inzendingen worden vijf winnaars geloot. Oplossing Visie nr. 17 Ruggengraat De winnaars worden persoonlijk verwittigd. Neem ook deel aan de CM-webquiz op www.cm.be.
Tekenen tegen eenzaamheid
Nieuw: herbruikbare luiers als CM-babygeschenk
‘Luiers wassen valt beter me Steeds meer jonge ouders kiezen voor herbruikbare luiers. Daarom zijn ze voortaan ook beschikbaar als geboortegeschenk bij CM. Inge Willaert (40) uit Itegem, werkende mama van drie, is helemaal gewonnen voor het concept en testte de luiers van de CM-Thuiszorg winkel uit.
T
oen hun oudste dochter Julie werd geboren, kozen Tom en Inge aanvankelijk voor wegwerpluiers. Maar ze zagen de afvalberg snel groeien. ‘We hadden ineens dubbel zoveel vuilnis als voorheen’, vertelt Inge. ‘Dat zet je wel aan het denken. Tom wou graag eens proberen met herbruikbare luiers. Hij heeft mij mee over de streep getrokken.’
Experiment Het experiment viel beter mee dan verwacht. ‘De herbruikbare luiers van vandaag lijken qua ontwerp erg goed op de gewone wegwerpluiers. Ze hebben al de juiste vorm en zijn gemakkelijk dicht te maken met drukknopjes of velcro. Een buitenlaagje houdt het geheel waterdicht, en een inlegvelletje zorgt ervoor dat je bij een kakpamper het kakje zelf apart kunt weggooien. Qua gebruiksgemak kunnen ze zeker tippen aan de gewone pampers.’
Zachte stofjes Inge gebruikt de herbruikbare luiers ondertussen al vijf jaar, eerst bij haar oudste dochter Julie, dan bij zoon Daan en nu bij haar
14 procent van de Belgen tussen 18 en 80 jaar vindt zichzelf eenzaam. Bij langdurig zieke mensen loopt dat aantal op tot 34 procent. Ziekenzorg CM zet zich in om zieke mensen bijeen te brengen. Want sociaal contact voorkomt isolatie. Met een waaier aan activiteiten op hun maat biedt Ziekenzorg CM hen ontmoetingskansen.
Wat zijn de symptomen?
✔✔www.ziekenzorg.be
jongste dochtertje Sofie. ‘Bij onze oudste waren die luiers nog erg basic’, herinnert ze zich. ‘Nu bestaan ze in allerlei leuke kleurtjes. Ook het ontwerp wordt steeds
beter. Ik heb onlangs de herbruikbare luiers van de CM-Thuiszorgwinkel uitgetest. Ik was er erg tevreden over. Ze zijn heel zacht, ik denk dat babybilletjes dat wel
Groeit je haar terug als het uitvalt? Iedereen verliest vijftig tot honderd haren per dag. Omdat er weer nieuwe haren groeien, word je niet kaal. Pas als je veel meer haren verliest, is er sprake van haaruitval of kaalheid. Dat kan blijvend of tijdelijk zijn.
Voor de Dag van de Chronisch Zieke Mensen moedigt Ziekenzorg CM kinderen aan om een tekening te maken voor iemand die ziek of eenzaam is. Ontwerpen zijn al ter beschikking. Kinderen kunnen ze zelf inkleuren en personaliseren. Ze kunnen de tekening bovendien opvouwen tot een envelop en adresseren aan iemand die ze willen opvrolijken. Je kunt de tekeningen downloaden.
Inge (met Sofie, de jongste) gebruikt ondertussen vijf jaar herbruikbare luiers.
HUIS dOKTER
Op de Dag van de Chronisch Zieke Mensen op 11 oktober roept Ziekenzorg CM op om de eenzaamheid te doorbreken.
Kindertekening
Stefan Dewickere
zoek en
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
Blijvende kaalheid treft vooral mannen en begint vaak rond de slapen en op de kruin. Zestig procent van de mannen krijgt ermee te maken. Soms al vroeg, maar meestal pas na hun veertigste. Bij vrouwen is blijvende kaalheid zeldzamer. Tijdens of na de overgang wordt het haar dunner maar het komt vrijwel nooit tot volledige kaalheid. Je kunt ook tijdelijk veel haar verliezen. Dit haarverlies kan soms plots en plaatselijk zijn. Dan merk je gladde kale plekken op de hoofdhuid, en in sommige gevallen in de wenkbrauwen, in de baard- of in de schaamstreek.
Wat zijn de oorzaken? Blijvende kaalheid is meestal erfelijk. Bij mannen kan het hormoon androgeen een rol spelen. Tijdelijk haarverlies kan voorkomen bij het gebruik van sommige medicijnen, bij bloedarmoede
of bij schildklierziekten. Voel je stoppeltjes, dan is een schimmelinfectie waarschijnlijk de oorzaak. In dat geval breken de haren af en vallen ze niet uit. Ook overmatig alcoholgebruik kan een oorzaak zijn. Vrouwen kunnen tijdens of na een zwangerschap veel haar verliezen. Hoe je aan gladde kale plekken komt, is onduidelijk.
je roodheid of schilfertjes, gebruik je medicatie of heb je last van bloedarmoede of een schildklieraandoening, ga dan langs bij je arts. Anders wacht je best af tot het haar weer spontaan terug groeit.
Wat kun je eraan doen?
Blijvende of heel plaatselijke haaruitval kun je niet voorkomen. Roken kan wel een rol spelen bij haaruitval. Soms is een alcoholvergiftiging de oorzaak. Dit zijn factoren waar je wel iets aan kunt doen.
Wordt de haaruitval veroorzaakt door medicatie of een aandoening, dan zal je arts zoeken naar een oplossing. Is er geen oorzaak, dan kun je er niets aan doen. Crèmes, lotions, supplementen of preparaten werken niet. Het haar groeit bij tijdelijke kale plekken na een zestal maanden meestal weer terug. Een haarstukje of pruik kunnen wel een oplossing zijn. Je kunt ook kiezen voor een haartransplantatie. Onderzoek goed de voor- en nadelen van deze dure ingreep.
Hoe kun je het voorkomen?
Michiel Callens, preventie-arts CM
Wanneer ga je naar de dokter? Denk je dat je abnormaal veel haar verliest of ben je er ongerust over, dan kun je verder onderzoek overwegen. Merk
www.cm.be/ dehuisdokter
Stefan Dewickere
6
¬ hoe gaat het met u?
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
de
mee dan verwacht’ Luiertrauma
Al die luiers moeten natuurlijk ook gewassen worden. Elk merk luiers heeft eigen wasinstructies. ‘Ik gooi dat gewoon bij de andere was’, benadrukt Inge. ‘Met jonge kinderen moet je sowieso veel wassen, die extra luiers maken dan niet zoveel verschil. Ik was om de twee à drie dagen, en om de paar weken doe ik een extra kookwas voor de luiers.’ En het drogen? ‘Ik laat de luiers doorgaans buiten aan de wasdraad drogen, of in de garage’, zegt Inge. ‘Enkel als de handdoeken in de droogkast gaan, steek ik de luiers erbij, dan blijven ook die lekker zacht. Je hoeft trouwens niet altijd de volledige luier te wassen, het buitenste deel is meestal niet nat, dus dat kun je gewoon wat uitluchten en een paar keer hergebruiken voor je het opnieuw wast.’
Niet iedereen is gewonnen voor het concept, dat merkt Inge ook aan de oma’s. ‘De ene oma maakt er geen probleem van, maar de andere oma steigert al bij het idee. Kijk, dat komt omdat zij indertijd van die onhandige doeken moest gebruiken. Dat kun je natuurlijk niet vergelijken met de luiers van nu. Ach, ik hoor nog wel mensen die een soort trauma hebben als het gaat over herbruikbare luiers. Terwijl het echt heel goed meevalt. Vaak zijn het mensen die het systeem niet goed kennen. Eens je ermee vertrokken bent, is het niet zo’n grote moeite, vind ik. Ik zou jonge ouders zeker aanraden om het eens uit te proberen.’
Het lijkt misschien ver van je bed, maar dat is het niet. Het budget van de ziekteverzekering gaat ons allemaal aan. Als je straks naar de dokter gaat, bij de specialist langs moet of opgenomen wordt in het ziekenhuis, dan kun je erop vertrouwen dat de zorg die je krijgt betaalbaar en kwaliteitsvol is. Dat riskeert in het gedrang te komen door de forse besparingen die op ons afkomen. De patiënt is in dat geval het eerste slachtoffer.
Nele Verheye
In de portemonnee Herbruikbare luiers brengen een flinke besparing met zich mee. ‘Bij aankoop doe je een stevige investering, maar die verdien je snel terug, zeker als je de luiers voor meerdere kinderen gebruikt. Het enige wat ik jammer vind, is dat niet elke crèche deze luiers wil gebruiken. De ene doet het wel, de andere niet, zo hoor ik. Goed, elk zijn eigen keuze. Als wij op vakantie gaan, of op weekend, gebruiken we ook wegwerpluiers. We zijn daar wat minder strikt in geworden dan vroeger. Je hoeft niet radicaal te zijn, elke uitgespaarde luier is een goede luier. We zijn trouwens ook helemaal geen
✔✔CM geeft jonge ouders een duwtje in de rug met een babygeschenk. Ze kunnen kiezen voor een premie, een waardebon, een pakket wegwerpluiers of een pakket herbruikbare luiers van de CM-Thuiszorgwinkel.
Ondanks de besparingsmaatregelen vinden wij het vanuit CM toch belangrijk om – in overleg – tot een akkoord te komen. Er zijn hier en daar nog besparingen en efficiëntiewinsten mogelijk. Met de financiële middelen die vrijkomen, kunnen we nieuwe initiatieven opzetten. Maar dan het best initiatieven vanuit een gemeenschappelijke visie op de zorg van morgen. Een jaarlijkse financiering van de gezondheidszorg is op termijn onhoudbaar. Om budgetten te verdelen en nieuwe initiatieven te financieren, moeten we uitgaan van een langetermijnvisie. Daarbij maken we komaf met de hokjesmentaliteit. Willen we onze gezondheids- en welzijnszorg wapenen voor de toekomst, is het nodig om over de grenzen van de verschillende disciplines te kijken. Alleen op die manier kunnen we een antwoord bieden op de uitdagingen die op ons afkomen. Vanuit een visie op zorg is het een stuk makkelijker om het budget voor gezondheidszorg te verdelen. Wordt ongetwijfeld vervolgd. Luc Van Gorp, Voorzitter CM
Stefan Dewickere
www.cm.be/babygeschenk
www.facebook.com/CMziekenfonds
Zorgverleners en ziekenfondsen komen volgende week in principe tot een akkoord over het budget van de ziekteverzekering in 2016. We moeten daar niet flauw over doen, dat zal geen makkelijke oefening zijn. De financiële middelen zijn beperkt. Aanvankelijk mocht het budget 1,5 procent stijgen. Door de begrotingscontrole in juli is dat afgezwakt naar 0,63 procent. Op een budget van ongeveer 23 miljard euro heeft dat een serieuze impact.
www.twitter.com/CMziekenfonds
Wassen en plassen
VOORZET Een budget met visie
geitenwollensokkengezin dat voortdurend met het milieu bezig is. We letten op ons afval zoals iedereen en zijn wel wat milieubewust, maar niet meer dan anderen.’
graag hebben. En mama’s ook, want door het velcro-systeem sluiten ze altijd goed aan.’
7
Kok op kot uitgetest
Groenten en gezelligheid in een studentenkeuken Ook al is de keuken piepklein, in de kasten vind je alles wat je nodig hebt. ‘Ons materiaal heeft zijn beste tijd gehad, maar we trekken ons plan’, zegt Axelle vastberaden. Op de vraag wat elke student zeker in de kast moet hebben staan, klinkt het antwoord eensgezind: een croquemachine, een wokpan en pasta. ‘Daar kun je alles mee doen’, besluit Ines.
Joost De Bock
‘Samen koken, dat moet je ons geen twee keer vragen’, lacht Axelle (21), studente voedings- en dieetkunde. ‘De kookpocket van Kok op kot staat hier al even. We testen hem met plezier uit.’
H
et is gezellig druk op het kot van Axelle Seurynck in Gent. Samen met studiegenote Ines (21) heeft ze haar piepkleine keuken al vaker ondersteboven gehaald. Vandaag komen ook Els (23) en Marie (17) helpen. De vier vriendinnen hebben al veel Kazou-avonturen beleefd. Met het nieuwe academiejaar start ook het kotleven weer. Dat betekent dat er niet veel tijd is om steeds uitgebreid te koken. Het CM-initiatief Kok op kot geeft studenten ideeën voor gezonde en goedkope gerechten.
Koken doe je samen ‘Op het menu staat farfalle met kruidenkaas en ham’, vertelt Axelle. ‘Maar we hebben de farfalle vervangen door volkorenpasta. Dat is de diëtist in ons.’ De gerechten die de studentes klaarmaken, zijn niet altijd zo gezond. ‘Het hangt ervan af hoeveel tijd we hebben’, verklaart Ines. Een ideaal
Anneleen Vermeire
✔✔Kookideeën nodig?
www.facebook.com/kokopkot
Ines, Marie, Axelle en Els (v.l.n.r.) zoeken gezonde kookideeën bij Kok op kot.
recept bevat wel groenten. ‘En soms vervangen we dus wel eens een ingrediënt’, zegt Axelle. Aan de keukentafel worden op de Kazousnijplankjes vlijtig de groenten gesneden. ‘Die plankjes kregen we cadeau als kookploeg’, zegt Axelle. ‘Bij Kazou koken is plezant. Zelfs 30 kilo aardappelen schillen is leuk als je het samen kunt doen.’ Ines knikt: ‘Samen koken is gezelliger. Je neemt tijd en je kunt meer ingrediënten kopen.
Zo eet je gezonder. En dan zien we elkaar nog eens.’ Els staat al aan het fornuis om water voor de pasta te warmen. ‘Voor ons moet het snel gaan’, lacht ze. En goedkoop. ‘Eten neemt toch een grote hap uit je budget’, zegt Axelle. Bij de boodschappen komt dus wel wat rekenwerk kijken. Marie ontfermt zich intussen over het dessert: tiramisu. ‘Dat mag niet ontbreken. Ik hou enorm van chocolade. Dit is het ideale klusje voor mij.’
Download de gratis app of bestel de kookpocket via www.cm.be/publicaties
Kok op kot-ontbijtactie 30 procent van de studenten ontbijt niet elke ochtend ook al is dat de belangrijkste maaltijd van de dag. Daarom deelt Kok op kot in oktober ontbijtpakketten uit op verschillende campussen in Vlaanderen. Zo heb je een week vol ontbijtideeën.
8
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
Gezondheidszorg niet voor iedereen toegankelijk
Chronische pijn aanpakken Op 31 oktober organiseert de Vlaamse Pijnliga in samenwerking met het multidisciplinair pijncentrum UZ Brussel een nationale patiëntendag over chronische pijn. Je verneemt hoe een multidisciplinair pijncentrum de pijnbehandeling aanpakt en je krijgt uitleg over innovatieve behandelingswijzen. Nadien kun je een workshop volgen over rechten en voorzieningen voor pijnpatiënten of over bewegen bij chronische pijn. Tussendoor kun je een infomarkt bezoeken. Ook wordt de Pijnzuil voorgesteld. Dat is een interactieve infozuil die met een zelftest inzicht biedt in chronische pijn en via filmpjes en digitale info patiënten aanmoedigt om er iets tegen te doen. De patiëntendag vindt plaats in UZ Brussel in Jette. Toegang gratis. Vooraf inschrijven.
✔✔www.vlaamsepijnliga.be Tel. 02 246 57 14
Kerstmidweek aan zee Zorgverblijf Ter Duinen in Nieuwpoort nodigt je uit voor een midweek van 7 tot 11 december. Met tal van activiteiten kun je er de lange winteravonden inkorten. Het gevarieerde programma, met onder meer een chocoladeatelier en kerstmarkt zorgt ervoor dat je je geen moment verveelt. Deelnemen kost 270 euro. Je kunt het weekend ervoor (4-7 december) bijboeken tegen 53 euro per nacht.
✔✔
[email protected] Tel. 058 22 33 24
Boek dementie met korting Als CM-lid kun je het boek ‘Voor altijd mijn mama’ van Kathleen Aerts met 10 procent korting kopen. Daarin brengt de ex-K3-zangeres het aangrijpende verhaal over de jongdementie van haar moeder. Met haar getuigenis wil Kathleen Aerts troost brengen aan mensen die in dezelfde situatie verkeren. Je kunt het boek met korting online bestellen voor 1 januari 2016. Je betaalt 16,19 euro in de plaats van 17,99 euro. Het boek wordt je gratis toegestuurd.
Je positie op de sociale ladder bepaalt je gezondheid en levensverwachting. De Café Soiree ‘Te koop: Gezondheid’ brengt deze problematiek onder de aandacht. ‘We moeten onze zorg tot bij mensen brengen.’
Lieven Van Assche
knipsels
‘We moeten bril van pa
G
ezondheid en sociale ongelijkheid. Dat is het thema van een lezingenreeks die CM organiseert. Gastspreker is professor Sara Willems, verbonden aan de vakgroep Huisartsgeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg van de Universiteit Gent. Ze is Daal je op de sociale expert in gezondheidsladder, dan dalen je ongelijkheid. ‘Daal je op kansen om langer de sociale ladder, dan daen gezond te leven. len je kansen om langer en gezond te leven’, zegt Professor professor Willems. ‘GeSara Willems zondheidsongelijkheid treft bovendien niet alming en de regeling beleen wie in extreme armoede leeft.’ talende derde, maar weten dat niet. Dan stel je zorg uit. Ooit sprak ik een vrouw met Vanwaar komt het idee voor deze Café terminale borstkanker. Ze had een uitnoSoiree? diging gekregen voor een gratis borstonSara Willems: ‘CM zet zich al lang in om derzoek maar heeft zich nooit laten screegezondheidsongelijkheid aan te pakken. Ik nen. Ik vang mijn kleinkinderen op, anders worwil de blik van mensen verruimen en ste- den ze geplaatst, zei ze. Ik heb geen tijd om briereotypen wegwerken. Ze hebben wel een ven te lezen of naar de dokter te gaan. En als ik smartphone maar niet de middelen om naar de slecht nieuws zou krijgen, zou ik niet meer voor dokter te gaan, klinkt het vaak beschuldi- hen kunnen zorgen. Door beslommeringen gend. Ziek zijn is niet je eigen schuld. Die thuis, taalachterstand, financiële dremsmartphone lost inkomensverlies of een pels, of door fysieke of praktische problemoeilijke gezinssituatie niet op. Het is com- men is gezondheidszorg vaak letterlijk en plexer.’ figuurlijk niet toegankelijk.’ Wat is die gezondheidsongelijkheid eigenlijk? ‘Ons zorgaanbod is uitgebreid en er is ondersteuning voor wie het moeilijk heeft. Toch vallen er mensen uit de boot. Een doktersbezoek is voor sommigen te duur. Zij hebben recht op verhoogde tegemoetko-
En dat geldt voor steeds meer mensen? ‘Dat klopt. Zorg wordt minder toegankelijk voor een steeds grotere groep. Opleidingsniveau en inkomen spelen mee, net als etnisch-culturele achtergrond, thuistaal, leeftijd en geslacht. Of je gezinssituatie. Veel eenoudergezinnen hebben het moei-
lijk. Zelfs tweeverdieners leven vaak van maand tot maand. Als door besparingen ploegenarbeid afgeschaft wordt, vallen belangrijke inkomsten voor gezinnen weg. Gezondheidsongelijkheid treft niet enkel mensen in extreme armoede.’ Welke boodschap wil je meegeven tijdens de lezingen? ‘We moeten onze zorg anders organiseren. Je bereikt niet iedereen met een brief voor een screening, zelfs als die gratis is. We moeten tot bij mensen gaan. En we moeten signalen leren herkennen. Als een patiënt zegt dat hij geen tijd heeft voor de dokter, is dat dan zo? Of lukt een afspraak maken niet zonder internet? Misschien is een consultatie niet mogelijk door de drukte thuis? Een patiënt zei ooit: Ik ben slecht ter been. Naar de dokter gaan, voelt als een marathon. Maar ik heb een goede huisarts. Dan loop je die marathon toch. Een goed contact tussen zorgverlener en patiënt kan drempels verlagen.’
Wintersport in Leysin (Zwitserland)
Intersoc-hotel Fabiola
✔✔www.lannooshop.be/dementie
De ski’s zijn gewaxt en de sneeuwgrens komt al richting het dal. Hoog tijd om uit te kijken naar je volgende wintervakantie. Achter het Intersoc-hotel in Leysin stap je meteen op de piste en raas je richting de nabijgelegen skilift. Eenmaal boven liggen er 60 km pistes te glinsteren onder de zon. Waar wacht jij nog op? Je logeert vanaf 735 euro per persoon een week in volpension (excl. eventuele skiopties), kinderkortingen van 10 tot 100 %.
Chauffeur voor Ziekenzorg CM
Alle periodes en prijzen via www.intersoc.be en 070 233 119
Intersoc-werkvakanties
Op de vakanties en cursussen van Ziekenzorg CM is vaak veel materiaal nodig. Daarom zoekt de vereniging vrijwillige chauffeurs die één of meerdere keren per maand alles ter plaatse brengen met een bestelauto (gewoon rijbewijs B). De chauffeurs doorkruisen Vlaanderen en krijgen een vrijwilligers- en onkostenvergoeding.
Kom naar onze infoavonden Ga net als 3 000 andere vrijwilligers mee op Intersocwerkvakantie. Wij bieden je kosteloos verblijf en transport, alsook een aangename werksfeer in het buitenland. Kom meer te weten over Intersoc tijdens onze infoavond in Mechelen op 14 oktober of in Hasselt op 2 december. Meer informatie op www.intersocwerkvakanties.be/tournee of via 02 246 47 44.
✔✔
[email protected] Tel. 02 246 47 71
Visie_02-10_Leysin.indd 1
21/09/2015 15:07:07
¬ hoe gaat het met u?
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
HELPENDE
atiënt opzetten’ Hoe kunnen we dat klaarspelen? ‘We moeten de bril van de patiënt opzetten en financiële drempels wegwerken. Mensen moeten weten dat ze recht hebben op de verhoogde tegemoetkoming en de regeling betalende derde. Ook de organisatie van onze zorg moet anders. Waarom is er geen speelhoek in de consultatieruimte? Zijn vrije raadplegingen een optie? Zo hoeven de kinderen geen belemmering te zijn voor een doktersbezoek. Kunnen we zelftests meegeven voor de screening van baar-
HANDEN
Ida (66) zet zich in voor eerlijke handel
moederhalskanker en niet enkel een brief opsturen? We moeten onze zorg tot bij mensen brengen.’ Anneleen Vermeire
Het begon 15 jaar geleden vanuit een gevoel van verontwaardiging. ‘Ik was al klant bij Oxfam Wereldwinkels’, vertelt Ida Beda uit SintPauwels. ‘Maar ik wilde meer doen.’
✔✔Van 12 oktober tot 14 maart organi-
seert CM de lezingenreeks ‘Te koop: Gezondheid’. Na de lezing kun je napraten met een drankje.
‘Oxfam brengt boeren in het Zuiden samen in coöperaties. Zo staan ze sterker. Oxfam zorgt voor een eerlijke prijs en een langdurige samenwerking en maakt investeringen in onderwijs en gezondheidszorg mogelijk. Die brede aanpak sprak me aan. Ik wilde mijn steentje bijdragen.’
Inschrijven voor een Café Soiree kan via www.cm.be/armoede.
Met verhoogde tegemoetkoming:
Voor en achter de schermen
Je betaalt enkel remgeld bij raadpleging huisarts
‘Aanvankelijk stond ik enkel op zaterdag in de winkel in Belsele. Nu werk ik mee aan de ondersteuning van de winkelwerkingen in de verschillende verkooppunten in Sint-Niklaas. Meedraaien in de winkel in deelgemeente
De regeling betalende derde betekent dat het ziekenfonds het grootste deel van het honorarium rechtstreeks met de arts afrekent. Als patiënt betaal je enkel het remgeld. Spreek erover met je arts. De verplichting geldt voor raadplegingen bij alle huisartsen. Doet de huisarts tijdens de raadpleging een technische verstrekking, zoals een hechting, dan betaal je ook voor die prestatie enkel het remgeld.
Hoeveel betaal je? Heb je recht op de verhoogde tegemoetkoming en heb je een globaal medisch dossier (GMD), dan betaal je 1 euro voor een gewone raadpleging bij de huisarts.
?!
Heb je geen GMD, dan betaal je 1,50 euro. Let wel: een niet-geconventioneerde huisarts hoeft zich niet aan de afgesproken tarieven te houden en kan dus een supplement vragen. In dat geval betaal je het remgeld plus het supplement.
Je baby de eerste zes maanden alleen borstvoeding geven is vanuit gezondheidsoogpunt een ideale keuze voor jou en je kindje. Met steun van je omgeving en je werkgever kun je je baby er lang laten van genieten. Moedermelk is een uniek product dat zich spontaan aanpast aan de leeftijd en behoeften van je baby. Daar kan geen kunstvoeding aan tippen. Moedermelk geeft je baby een natuurlijke bescherming tegen infecties. Bovendien loopt je kind later minder risico op overgewicht. Ook jouw gezondheid vaart er wel bij. Bij borstvoeding trekt de baarmoeder sneller samen tot haar oorspronkelijke vorm en je krijgt vlugger je vroegere gewicht terug.
Borstvoeding geven is het beste van jezelf geven. Daarbij is hulp van je omgeving welkom. Laat gerust wat taken over aan je partner en durf aan oma en opa vragen om de andere kinderen op te vangen. Voor hulp in het gezin kun je ook kraamzorg inschakelen. CM geeft je hiervoor een tegemoetkoming tot 240 euro. Ga je weer aan het werk, dan kun je doorgaan met borstvoeding. Als werkneemster heb je recht op borstvoedingspauzes. Je kunt die nemen tot negen maanden na de geboorte. Bezorg je werkgever een attest dat je borstvoeding geeft. Met een aanvraagformulier krijg je voor de pauze een uitkering van je ziekenfonds.
✔✔www.cm.be/borstvoeding
‘We hebben ook een educatieve werking. We laten verenigingen en scholen kennismaken met Fair Trade en Oxfam Wereldwinkels en we bieden hen iets lekkers aan. Ik denk dat bijna alle lagere scholen van Sint-Niklaas langskomen in één van de drie verkooppunten doorheen het schooljaar!’
Anneleen Vermeire
SMAKELIJK
Hoe kunnen we je helpen? CM geeft raad.
Hoe laat ik mijn baby lang genieten van borstvoeding?
‘Het is fijn dat onze werking zo goed draait. We proberen onze winkel aantrekkelijk te maken en op heel wat evenementen te staan. Van buurtfeesten tot de Vredefeesten in SintNiklaas, onze eerlijke producten vind je overal. De jaarmarkt in Belsele op 11 november is het meest bijzonder. Dan zijn we jarig. Die dag opende ons verkooppunt.’
‘Van 7 tot 17 oktober is het Week van de Fair Trade. Dan staat eerlijke handel in de kijker. Wij sluiten die week af met de Wereldwinkeldag op 17 oktober. De cacaoboeren in het Zuiden hebben het nog altijd moeilijk. Daar willen wij iets aan doen. Mensen kunnen met een bon een reep chocolade komen halen en kennismaken met eerlijke producten. We hebben verschillende nieuwe smaken. Er is dus voor ieder wat wils.’
Als je naar de dokter gaat, neem dan altijd je elektronische identiteitskaart (eID of isi+-kaart) mee. Daarmee kan de huisarts op het beveiligde netwerk MyCarenet opzoeken of je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming en dus op de regeling betalende derde. Heeft de huisarts nog geen elektronische toegang, dan kun je met een recente gele klever aantonen dat je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming. In dat geval eindigt het eerste deel van de code links onderaan op een 1.
✔✔www.cm.be/betalende-derde
Belsele vind ik nog steeds het leukste. Ik werk samen met enthousiaste vrijwilligers. Sommigen staan in de winkel. Anderen helpen achter de schermen. Van renovaties aan het gebouw, tot bestellingen en transport: er gebeurt veel dat de klanten niet zien.’
Cacaoboeren
Wat meenemen?
Stefaan Van Hul
Sinds 1 oktober moeten alle huisartsen bij raadplegingen de regeling betalende derde toepassen als je de verhoogde tegemoetkoming hebt.
9
Pasta artisjok Ingrediënten voor 4 personen: een pakje pasta van 500 g ¬ twee kleine potjes opgelegde jonge artisjokken ¬ 3 eetlepels pijnboompitten ¬ 3 eetlepels geraspte Parmezaanse kaas ¬ een teentje look ¬ 3 eetle-
pels goede olijfolie ¬ een handvol verse basilicum ¬ peper ¬ zout ¬ eventueel kerstomaatjes Bereiding: kook de pasta gaar volgens de instructies op de verpakking in licht gezouten water ¬ rooster de pijnboompitten lichtjes ¬ doe ze samen met de overige ingrediënten in een blender ¬ mix tot je een smeuïg geheel bekomt ¬ eventueel bijkruiden met peper en zout ¬ giet de pasta af en roer er de artisjokkenpesto onder ¬ dresseer op een bordje en strooi er nog wat extra geraspte Parmezaanse kaas over ¬ meng je daaronder nog wat halve kerstomaatjes, dan krijg je een volwaardige vegetarische pasta
Recept: Johan Engelen www.johanengelen.be
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
Lisa develtere
10
¬ uw job, ons werk
‘Werknemers in horeca hangen aan een touwtje’ De regering nam deze zomer enkele maatregelen die grote gevolgen hebben voor de werknemers in de horeca. ‘Vooral over de flexi-jobs en het langer werken maak ik me zorgen’, zegt Jan Celis, die zelf al 40 jaar in de sector werkt. De horecasector is volop in verandering. De regering wil het zwartwerk in de sector aanpakken en voerde daarom onder meer de witte kassa in. Om de werkgevers hierin te ondersteunen en tegemoet te komen, nam ze nog een aantal andere maatregelen. ‘Die zijn vooral in het voordeel van de werkgevers’, zegt Jan Celis, afgevaardigde voor ACV Voeding en Diensten.
Flexibel werken voor minimumloon ‘De regering wil bijvoorbeeld flexi-jobs invoeren in onze sector’, vertelt hij. ‘Dat betekent dat mensen kunnen opgeroepen worden als er werk is, en weer naar huis gestuurd als er geen werk is. We moeten dus heel flexibel worden. Daarnaast heeft de regering ook het minimumloon vastgesteld op 9,5 euro netto per uur. Ik denk niet dat veel werkgevers spontaan meer zullen bieden dan dit minimumloon.’
‘Werknemers die langer, harder, flexibeler en goedkoper werken. Zo kan je de agenda van werkgeversorganisaties samenvatten. Ze slagen er zelfs in om aan de initiatieven van minister Peeters rond werkbaar werk een draai te geven richting wendbaar werk. Daar steekt veel meer achter dan een flauw woordspelletje. Het gaat om nog meer flexibiliteit, op maat van de werkgevers. Via de horeca willen ze nu ook het paard van Troje van de flexi-jobs binnenhalen, om het – als een binnenlandse vorm van sociale dumping – te kunnen overzetten naar andere sectoren. Tegelijk gaat de bijl in systemen zoals tijdkrediet, landingsbanen, loopbaanonderbreking en SWT. Finaal is het resultaat dat mensen leeg geknepen worden zoals citroenen. De cijfers over burnouts, rugklachten en mensen die moeten terugvallen op een invaliditeitsuitkering stijgen enorm. En net op dat moment kondigt minister De Block dat de mensen die omwille van hun gezondheid niet meer kunnen werken streng wil aanpakken. Als ze niet snel een andere job aannemen, kunnen ze een stuk van hun uitkering verliezen. Voor de zieken is er de stok, van werkgevers wordt niets verwacht.’
Veel alleenstaande moeders Jan werkt bij Compass Group, dat keukens uitbaat voor bedrijfsrestaurants, scholen en ziekenhuizen. Als chef gerant is hij verantwoordelijk voor de goede werking van een keuken, van aankopen tot de vakantieregeling van het personeel. ‘In een groot bedrijf als het onze is alles vrij goed geregeld en in onze contracten vastgelegd’, zegt hij. ‘Maar in cafés, restaurants en hotels hangen de werknemers bij wijze van spreken aan een touwtje dat bediend wordt door de werkgevers. De werknemers in de horeca moeten altijd flexibeler worden. Maar zij hebben ook nog andere prioriteiten. Bij ons werken er bijvoorbeeld veel alleenstaande moeders. Zij hebben een bepaalde regelmaat nodig.’
Temperatuurverschil tot 60 graden Naast de specifieke maatregelen voor het horecapersoneel, vraagt Jan zich ook af hoe de sector zal omgaan met langer werken. ‘We werken late uren, weekends, feestdagen en vakantieperiodes. Het is onregelmatig werk dat ook erg belastend is voor het lichaam. Achter het fornuis is het veertig graden, in de diepvries is het min twintig. En we sleuren vaak met grote verpakkingen, potten en pannen. Ik vraag me af hoe dit verder moet als we steeds langer moeten werken.’ (AJ)
Marc Leemans, voorzitter ACV
‘MIJN Energiefactuur WERD tien euro per maand duurder’ ‘Of de regeringsmaatregelen de mensen treffen? Zeg dat wel’, getuigt Viviane Van Hoe. Samen met haar man en hun dertienjarige zoon zagen ze de energiefactuur tien euro per maand stijgen. ‘Mooie cadeautje van de Vlaamse regering’, zegt ze. Viviane heeft een ziekte-uitkering, haar man is al enkele jaren invalide. Hun zoon zit in het middelbaar onderwijs en heeft een licht autismespectrum.
Inkomen blijft gelijk ‘We hebben meer en meer het gevoel dat alles duurder wordt’, gaat Viviane verder. ‘Zelfs de prijs van een brood gaat de hoogte in. Begrijp me niet verkeerd, ik begrijp dat de bakkers ook hun geld moeten verdienen. Maar ons inkomen blijft hetzelfde. En als dat toch zou stijgen, door bijvoorbeeld het vakantiegeld, komen we in een hogere belastingsschijf terecht en houden we er niets aan over. Mensen die al minder hebben, worden meer getroffen, dat klopt toch niet?’
Geen recht op vermindering ‘Tussen eind augustus en nu hebben we al 400 euro uitgegeven aan school, en er volgen nog twee rekeningen. Nu ook de facturen voor elektriciteit, gas en water opslaan, wordt het echt krap. We bekeken of we niet in aanmerking komen voor een vermindering op die facturen, maar op jaarbasis verdienen we samen 175 euro te veel. We komen wel rond, maar er mag niet veel meer gebeuren. We kunnen ons geen extra’s veroorloven. Af en toe kunnen we met De Zuidpoort, een Gentse organisatie, eens naar de cinema. Dat is leuk voor onze zoon.’ (AJ)
‘Niet alleen de federale regering stuurt de factuur richting werknem sen met een pensioen of uitkering. Vlaanderen doet daar een stevig venop. Vlaams of federaal, het maakt uiteindelijk ook weinig verschil facturen moeten betaald worden uit dezelfde portemonnee. Tegelijk vast dat van de sociale correcties die de Vlaamse regering had beloof weinig in huis kwam. En ook het nieuwe Vlaams actieplan voor armo ding zal geen potten breken. Net zoals met de federale maatregelen leveren ook op Vlaams nive mers in. En doen vermogenden en bedrijven profijt. Op dat vlak wordt wel goed gecoördineerd tussen de verschillende regeringen in dit la voorbeeld een bedrijf wegschenkt, betaalt daarop nul euro belasting enige voorwaarde voor het behoud van tewerkstelling. Waar wacht de om dat bij te sturen? Een ander voorbeeld is elektriciteit. De kosten v sidiebeleid voor hernieuwbare energie worden quasi volledig doorger de gezinnen. Terwijl toch ook heel wat bedrijven zonnepanelen hebbe Ann Vermorgen, nationaal secretaris ACV
¬ uw job, ons werk
Mine Dalemans
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
mers of menge schep bol. De hogere k stellen we fd, nog maar oedebestrij-
eau werkneer blijkbaar and. Wie bijgen. Zonder e regering op van het subrekend naar en liggen.’
11
‘Ik krijg zakgeld, daarmee moet ik het doen’ Shauni De Winter is twintig jaar en volgt een opleiding om in een keuken aan de slag te kunnen. ‘Het is beter dan niets doen, maar ik verdien ondertussen ook niets’, vertelt Shauni. Omdat ze niet het juiste diploma heeft, kan ze ook geen inschakelingsuitkering aanvragen. De federale regering veranderde de regels voor de inschakelingsuitkering. Die is er nu voor mensen jonger dan 25 jaar die na de beroepsinschakelingstijd (de vroegere wachttijd) nog geen job hebben en twee positieve evaluaties kregen van hun zoekgedrag naar werk. Ben je jonger dan 21 jaar, dan moet je ook bepaalde diploma’s kunnen voorleggen. Daar wringt voor Shauni het schoentje.
Niet het juiste diploma ‘Ik volgde buitengewoon secundair onderwijs tot en met het vijfde middelbaar’, vertelt ze. ‘Ik wou daarna nog een ABO-jaar volgen (alternerende beroepsopleiding, red.) maar ik werd niet toegelaten. Ik volgde dan nog een jaar opleidingsvorm 2. Daarin krijg je algemene en sociale vorming om je voor te bereiden op een job. Maar een job vinden is niet eenvoudig. En ik heb ook geen recht op een uitkering want daarvoor
moet je minstens een diploma van opleidingsvorm 3 hebben.’
Enkel zakgeld Shauni bekeek ook of ze recht had op een leefloon. ‘Omdat ik thuis woon en mijn mama werkt, heb ik ook hier geen recht op. Ik val dus overal tussen. Ik krijg wat zakgeld en daarmee moet ik het doen. Nu volg ik al acht maand een opleiding die me hopelijk aan een job kan helpen.’ ACV berekende dat ruim 25 000 jongeren in deze uitzichtloze situatie zitten door de nieuwe regels rond de inschakelingsuitkering. Het gaat vaak over zeer kwetsbare jongeren die moeilijk de weg vinden naar de arbeidsmarkt. Jongeren die een duwtje in de rug en extra begeleiding goed kunnen gebruiken, klinkt het bij ACV. (AJ)
‘Op papier dalen de werkloosheidscijfers. Jammer genoeg is dat een pure statistische operatie. Dit jaar verloren al meer dan 25 000 mensen hun inschakelingsuitkering. Die mensen komen dan in het beste geval bij het OCMW terecht. Gevolg: er zijn nog nooit zoveel mensen met een leefloon geweest. Maar niet iedereen kan aanspraak maken op een leefloon. En dan val je terug op niets. Van die jacht op werklozen wordt niemand beter, tenzij dus de werkloosheidstatistieken. Voor werkgevers is de regering veel guller, met de indexsprong en de ene lastenverlaging na de andere. Als dat in verhouding evenveel goede jobs zou opleveren, kan ik dat nog volgen. Maar werkgevers zeggen dat ze geen garanties willen geven. Tja. Wat we nu meemaken is simpelweg een enorme transfer van geld vanuit de sociale zekerheid en vanuit de portemonnee van werknemers richting bedrijven en uiteindelijk hoogstwaarschijnlijk naar aandeelhouders. Naar vermogen dus.’ Marc Leemans, voorzitter ACV
Woensdag
7 oktober Brussel-Noord
Na één jaar regering Michel en regering Bourgeois toont ook ACV op 7 oktober het ongenoegen met de vele besparingen. De betoging start om 11u30 aan het station BrusselNoord, waar vanaf 10u verzameld wordt. Vervoer naar de nationale betoging wordt georganiseerd door de regionale ACVverbonden. Vraag meer info aan je afgevaardigde of in je verbond.
Bereken wat het regeringsbeleid jou kost Iedereen wordt getroffen door de regeringsmaatregelen en besparingen. Het jaarlijkse inkomensverlies loopt al snel op van een paar honderd euro tot ruim duizend euro. ACV ontwikkelde een berekeningsmodule op basis van enkele gezinsprofielen. Zo is er bijvoorbeeld het gezin van Roland en Kaat, twee voltijds werkende ouders met twee studerende kinderen. Zij verliezen jaarlijks 813 euro. Wil je uitzoeken welke invloed de regeringsmaatregelen hebben op jouw budget? Je vindt de module op www.acv-online.be
12
¬ uw job, ons werk
bondig
vak
Info-avonden voor werknemers bij kleine bankkantoren Net voor de zomer ging paritair comité 341, bevoegd voor de bemiddeling in bank- en beleggingsdiensten, van start. Dit paritair comité regelt voortaan de minimale loon- en arbeidsvoorwaarden voor de meer dan 10 000 personeelsleden bij kleine zelfstandige bankagentschappen. Een eigen paritair comité geeft de mogelijkheid om een sociaal fonds op te richten dat een eigen opleidingsaanbod ontwikkelt zodat de werknemers hun vaardigheden kunnen versterken. Verder wordt het mogelijk gerichte initiatieven te nemen, bijvoorbeeld rond oudere werknemers of rond werknemers die hun werk dreigen te verliezen als gevolg van technologische ontwikkelingen. Maar het is ook noodzakelijk om het vakbondswerk te versterken in de sector. De meeste werknemers werken in erg kleine bedrijven met één bediende en een zelfstandige bankagent. Eind oktober en begin november organiseert LBC-NVK daarom infoavonden met uitleg over de basis cao’s die afgesloten werden. Daarnaast kunnen werknemers vertellen wat er leeft op de werkvloer. Met die inbreng kunnen eisenbundels opgesteld worden om met de werkgevers te onderhandelen over betere loonen arbeidsvoorwaarden.
✔✔Meer informatie op
http://pc341.lbc-nvk.be of via mail naar
[email protected]
Vorming voor kmo-werknemers Werknemers in een kleine of middelgrote onderneming (kmo) kunnen op 28 en 29 december terecht op de kmo-vorming van ACV bouw-industrie & energie. Tijdens de tweedaagse krijg je informatie over arbeidstijd, klein verlet, de voordelen van het fonds voor bestaanszekerheid, enzovoort. Zo ben je zelf goed op de hoogte en kan je ook je collega’s informeren. De vorming gaat door in het vakantiecentrum ‘Vayamundo Oostende’ en is gratis voor ACVleden. Gezinsleden kunnen tegen aangepaste tarieven ook in het centrum verblijven.
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
Ouders kunnen hun stem laten horen in grote enquête
Vrouwenraad spoort knelpunten kinderopv
Hoe zit het tegenwoordig met de kinderopvang? Vindt u nog wel een plaats? Hoe verloopt de zoektocht en hoe ver moet u rijden om uw kinderen af te zetten? Deze en nog heel wat andere vragen komen aan bod in een enquête die de Nederlandstalige Vrouwenraad opstart. ACV en Femma vinden dat een goed initiatief, omdat vooral bij vrouwen de combinatie werk en gezin niet altijd van een leien dakje loopt.
K
aren Eloot, genderverantwoordelijke bij het ACV, zit in de stuurgroep Kinderopvang van de Vrouwenraad. ‘Die enquête is opgestart om de knelpunten in de kinderopvang op te sporen, want de laatste bevraging dateert al van 2007. Er zijn wel allerlei overlegmodellen, maar wij willen toch de stem van de ouders zelf laten horen, omdat die vaak niet doorklinkt’, zegt ze.
Gelijke kansen Een goed uitgebouwde kinderopvang is volgens Karen Eloot van cruciaal belang voor de gelijke kansen van vrouwen op de arbeidsmarkt. ‘Dat is een grote bezorgdheid van het ACV en van de Vrouwenraad. We zien dat vrouwen er vaker voor kiezen om voor de kinderen te zorgen. 52,6 procent van de moeders met jonge kinderen werken deeltijds om die combinatie werk - privé te kunnen maken.’ En daar zit een kinderopvang die niet voldoet voor iets tussen.
Gaten in de kinderopvang Het dossier ligt ook Femma nauw aan het hart. ‘Wij vinden die enquête heel nuttig’,
Ondanks de goede bedoelingen van het Vlaamse decreet over kinderopvang, loopt het in de praktijk soms mis.
zegt Ilse De Vooght, beleidsmedewerker bij Femma. ‘Hier en daar zitten er namelijk gaten in de kinderopvang. Wij waken mee over de Vlaamse decreten daarover. Alles staat en valt met het budget. Zo hebben we al forse strijd gevoerd om de verhoging van de tarieven binnen het gareel te houden. Maar niet alleen het financiële is soms een probleem. Veel zaken verlopen nu online, wat ook voor een administratieve drempel zorgt. Niet iedereen heeft een computer waardoor de kwetsbare groepen uit de boot kunnen vallen. Onze eigen kinderopvang Felies doet heel veel moeite om de kwets-
bare ouders aan boord te houden.’
Niet enkel economisch bekijken Femma ziet eigenlijk een verkeerde evolutie bij de huidige Vlaamse regering. ‘Kinderopvang wordt nu te veel beschouwd als iets economisch. Het wordt vooral in het kader van werk gezien, terwijl het meer is dan dat. Er is ook nog het sociale en pedagogische aspect.’ Ook daarop speelt de enquête van de Vrouwenraad in. Er worden een aantal vragen gesteld over de kwaliteit van de kinderopvang zelf. ‘Eigenlijk moet
✔✔Meer informatie op www.acvbie.be
MANIFIESTA
E-services zijn vernieuwd Op de website van ACV kan je ondermeer je persoonlijke gegevens wijzigen en je werkloosheidsdossier of syndicaal dossier raadplegen. Je vindt er ook enkele berekeningsmodules. Deze website werd onlangs vernieuwd en is nu dus nog gebruiksvriendelijker. Ga naar www.acvonline.be en klik rechts bovenaan op ‘e-services’.
Bredene aan zee was dit jaar gaststad voor Manifiesta, een groot feest voor de solidariteit. Op 18 en 19 september kon je een weekend lang genieten van zang en dans. Onder andere Bart Peeters en Slons Dievanongs stonden op het podium. Op de foto zie je een kleurrijke circusbende. Kinderen konden er namelijk ook een circusworkshops volgen. Af en toe werd het ook iets ernstiger met een stevig debat over onderwerpen als het klimaat, sociaal verzet en de sociale bescherming, waaraan ACV, CM en Wereldsolidariteit meewerkten.
¬ uw job, ons werk
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
er een individueel opvangplan besproken worden tussen de ouders en de kinderopvang’, zegt Karen Eloot. ‘Maar bijvoorbeeld in Sint-Joost-ten-Node is kinderopvang een gigantisch probleem. Zo is het als ouder moeilijk om bepaalde verwachtingen te formuleren, dan ben je gewoon al blij dat je kind ergens terecht kan.’
Decreet niet op maat De enquête wordt afgesloten op 31 oktober. Als alle resultaten verwerkt zijn, zal de Nederlandstalige Vrouwenraad een advies formuleren voor de Vlaamse regering, zodat die ook rekening kan houden met de mening van de ouders. De Vrouwenraad zal in zijn advies trouwens ook aandacht hebben voor de werknemers in de sector van de kinderopvang zelf. ‘We zien dat er vooral vrouwen aan de slag gaan, wat niet ideaal is. De arbeidsomstandigheden zijn niet altijd goed. Onthaalouders hadden lang geen statuut, nu wel, maar dat moeten we toch opvolgen. Ook die zaken nemen we mee. Het huidige decreet van de Vlaamse regering is niet altijd op maat van de gewone bevolking. De intenties zijn goed, maar in de praktijk is dat toch wel anders. Ze hebben een engagement genomen om het recht op kinderopvang voor ieder kind te realiseren tegen 2020. Maar als we aan dit tempo verder gaan zal dat niet lukken.’ . (HVM)
✔✔Wie de enquête rond kinderopvang
wil invullen, kan terecht op volgende link: https://nl.surveymonkey. com/r/WZ5Z26C Vul je liever een papieren versie in, contacteer dan de ACVgenderverantwoordelijke in jouw centrale of verbond.
?!
Jonge werknemers betalen minder bij ACV De eerste stappen op de arbeidsmarkt kunnen bij jonge werknemers weleens vragen oproepen. Klopt dat eerste loonbriefje wel helemaal? En wat als ik verlof wil nemen? Met deze vragen kon je al bij ACV terecht. Vanaf oktober kan dat ook tegen een lager tarief, met het ACV GO lidmaatschap.
A
ls je nieuw bent op de werkvloer, vraag je misschien niet meteen hoe het met je vakantieregeling zit, welke regels er allemaal bestaan rond overuren of wanneer precies je dertiende maand wordt gestort en hoeveel je mag verwachten’, zegt Tom Vrijens van ACV.
Omniumverzekering op het werk ‘Toch zijn dit veel voorkomende vragen bij werknemers die voor het eerst aan het werk zijn. Voor hen ontwikkelden we ACV GO, een goedkoper lidmaatschap voor jonge werknemers. Wie jonger is dan 25 jaar betaalt tijdens het eerste jaar tien euro per maand in plaats van 16 euro.’ Maar goedkoper staat niet gelijk aan minderwaardig, verzekert hij. ‘Ze hebben recht op het totale pakket aan dienstverlening. Je kan het vergelijken met een omniumverzekering op het werk. Ze krijgen antwoord op hun vragen, worden vertegenwoordigd door een afgevaardigde of een secretaris en als het nodig is, kunnen ze ook rekenen op rechtsbijstand. In het ACV-kantoor kunnen ze terecht voor loon- en loopbaanadvies. En ook voor hen onderhandelt ACV over CAO’s.’
Startersloon Waarom een lager tarief? ‘Als je voor het eerst op eigen benen staat, moet je goed
Hoe kunnen we je helpen? ACV geeft raad.
Wat kan je doen tegen ongewenst seksueel gedrag op het werk? Wat is ongewenst seksueel gedrag? In de wetgeving wordt het omschreven als ‘elke vorm van ongewenst verbaal, niet-verbaal of lichamelijk gedrag met een seksuele connotatie dat als doel of gevolg heeft dat de waardigheid van een persoon wordt aangetast of een bedreigende, vijandige, beledigende, vernederende of kwetsende omgeving wordt gecreëerd.’ Dit kan gaan van staren en gluren tot aanrakingen, het verspreiden van pornografische foto’s, oneerbare voorstellen en verkrachting.
Wat kan je als slachtoffer doen? Het is vooral belangrijk dat een slachtoffer het ongewenst gedrag meldt. Dit soort ge-
Belga
vang op
13
drag kan niet getolereerd worden en slachtoffers hebben recht op steun en een luisterend oor. Je kan je richten tot de preventieadviseur, de vertrouwenspersonen of de medische arbeidsinspectie. Die personen geven raad en bemiddelen. Je kan ook een gemotiveerde klacht indienen waardoor de aangesproken instantie verplicht wordt de zaak officieel te onderzoeken en een verslag op te stellen. Als je een klacht hebt ingediend, ben je beschermd tegen ontslag. Het slachtoffer kan de rechtbank vragen dat ze beveelt een einde te stellen aan het geweld, de pesterijen of het ongewenst seksueel gedrag.
✔✔Meer informatie vind je op
www.acv-online.be bij Thema’s – Psychosociale risico’s.
nadenken over elke euro die je uitgeeft’, zegt Tom Vrijens. ‘Je betaalt voor het eerst zelf de huur, de rekeningen voor water, elektriciteit en internet vallen in de bus en dan zijn er nog de boodschappen. Met een startersloon is dat niet altijd vanzelfsprekend. Toch vinden we dat werknemers, ook zij die hun eerste stappen zetten op de arbeidsmarkt, recht hebben op een goede ver-
dediging en juiste informatie over hun job. Met het lagere tarief geven we hen een duwtje in de rug.’ (AJ)
✔✔Meer informatie vind je op www.acvgo.be
ACV doet niet mee aan spoorstaking op 9 oktober ‘We willen dat het debat gaat over de gevolgen van de besparingen bij NMBS, niet over een staking’, zegt Luc Piens van ACV-Transcom. ‘Daarom staken we niet mee op 9 oktober maar lanceren we een informatiecampagne die het moderniseringsplan ontmantelt en de echte bedoelingen ervan blootlegt.’ ACV ziet heel wat problemen opduiken in het plan van minister Galant. ‘De minister zet in op meer veiligheid. Dat klinkt zeker goed. Maar tegelijk wil ze drie miljard euro besparen tegen 2019.’
Betalen voor minder aanbod ‘Zo verplicht de regering het bedrijf om de prijs voor de klant op te drijven. En jammer genoeg zal er geen beter aanbod tegenover staan. Uit het plan blijkt duide-
lijk dat er treinen afgeschaft zullen worden.’ ‘Een ander idee uit het plan is om op sommige lijnen niet langer een treinbegeleider op de trein te plaatsen. Daarmee valt een stuk sociale controle weg. Camera’s kunnen wel registreren dat iemand wordt lastiggevallen, maar er gebeurt op dat moment niets.’
Niet geplande uitgaven Bovendien zijn er ook niet-geplande uitgaven, zegt ACV. Na de verijdelde aanslag op een Thalystrein wil NMBS bijvoorbeeld meer controles laten uitvoeren door Securail, de interne bewakingsdienst. ‘Hoe wil men dat doen als er voor deze dienst nu al geen geld is?’, vraagt Luc Piens zich nog af.
14
¬ post
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
VACATURE m/v CM • Redacteur persdienst CM (ledenbladen en online)
UW
GEDACHT
Rugklachten
• Medewerker marketing
Vele lezers reageerden op het artikel over rugklachten voorkomen in Visie 18 september. Een greep daaruit.
• Stafmedeweker gezondheidszorg
Blijven bewegen
• Functioneel analist • Software engineer JAVA • Dossierbeheerder juridisch departement Voltijds – onbepaalde duur – Schaarbeek
Door mijn beroep (turnleraar) deed ik kennis op om mijn rugklachten aan te pakken. Dankzij de goede zorg van mijn osteopaat (drie tot vier maal per jaar), een goede rugscholing bij een erkend kinesitherapeut en heel wat oefening houd ik alles redelijk onder controle. Elke dag begint met vijf verschillende oefeningen die ik nog (al liggend) in mijn bed uitvoer: opwarming van de wervelkolom. Drie maal in de week voer ik een sessie romp-stabilisatieoefeningen uit die ongeveer 20 tot 25 minuten duurt. En ik trek een keer in de week het gemeentepark in met belangstellenden om lenigheid en conditie te oefenen. Blijven bewegen is de belangrijkste regel bij rugklachten. ••• Jan Verstrepen
Meer info over deze en andere vacatures op www.cm.be/jobs
Verslapte buikspieren Volgens mij heeft 80 procent van de rugklachten te maken met verslapping van de buikspieren. Om die te versterken en lage rugpijn te voorkomen of te verbeteren, heb ik met succes enkele oefeningen toegepast. Dat zijn rustige duurloopjes, de knie heffen in stilstand en nadien deze oefening uitbreiden met kruiselings de knieën aantikken met de elleboog. Dit is ook uitvoerbaar met aqua joggen en aqua spinnen. Ik heb er al 30 jaar baat bij.
••• Peter Commandeur
Plank op matras Op aanraden van een Chinese dokter die een aantal keren acupunctuur bij mij deed, heb ik op mijn matras een houten plank gelegd. Met weliswaar er nog een zelf-opblazend matrasje erbovenop om te slapen. Ik was het nogal rap gewend. Momenteel heb ik weer minder rugpijn. Maar het is meestal
moeilijk om te weten wat precies de oorzaak is dat ik mij beter voel en ook van de pijn die er dan weer is. ••• Ingrid Langohr
Aan stok hangen Ik heb vooral hoge rug/nekklachten. Ik hang regelmatig met beide handen aan een (stevige) stok die ik in de garage heb opgehangen om mijn wervelkolom te ontlasten. ••• Filip Costeur
Gepensioneerden leveren in Ik heb het voor mezelf uitgerekend. Deze regering heeft mij met haar diverse maatregelen intussen al 991 euro afgepakt. En dan heb ik het niet over de aangekondigde accijnzen op tabak, suikerhoudende dranken, alcohol, enzovoort. En wat krijg je als gepensioneerde daarvoor terug? Niets, nada, niente. Deze taxshift is asociaal en zeer onrechtvaardig. Net die categorie van mensen, de gepensioneerden, die in het verleden afgedragen, bijgedragen en ingeleverd heeft om ons welvaartsniveau tot op het huidige peil te tillen, die mag opnieuw inleveren en krijgt er niets voor terug. Deze steeds groeiende bevolkingsgroep hoopt dat hij volop mag rekenen op de vakbonden om hun belangen te verdedigen. ••• Paul Hernalsteen, Rotselaar
Gratis Gratis met het openbaar vervoer wordt afgeschaft want gratis bestaat niet volgens N-VA voorzitter De Wever. Maar nu lees ik dat er in Antwerpen overal gratis wifi komt (dat is de weg van de toekomst dixit De Wever). Misschien heeft gratis meerdere betekenissen naargelang waar men woont. ••• naam en adres bekend bij de redactie
Stuur je lezersbrief naar Redactie Visie, Postbus 20, 1031 Brussel of naar
[email protected]. Vermeld je woonplaats. De redactie kan de teksten inkorten of niet opnemen bij plaatsgebrek. Onder elke brief publiceren wij de volledige naam en woonplaats van de auteur. Als je je reactie liever zonder deze gegevens ziet verschijnen, vermeld dit dan uitdrukkelijk.
GECITEERD
www.thuiszorgwinkel.be
Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving. De resterende letters vormen van boven naar beneden citaat-210&_citaat-210&.qxd 18-06-15 09:30 1 en van links naar rechts eenPagina citaat. 1. Kapot; 2. zware hamer; 3. deel van het oog; 4. vis; 5. pienter; 6. kunstvlucht; 7. keukengerei; 8. bodem; 9. lomp; 10. voetwarmer; 11. schreeuw; 12. keurbende; 13. kleur; 14. hoofddeksel. Citaat-210
1
S A T
2
E M N O D K E R
3
L O E O N R Z S
4
K A IJ R N P E R
5 H S 6
L U L
L O
I
K E
O F M
S D T U T N E T
7 O R F
F A E S P
8
V R L
E O E N R
9
V B E O R E R S
10 S O T V O E O F 11 K R R E T E M T 12 E G N A R E D E 13 B R U E
I
N N H
14 A B A R R T E T Oplossing:”Alleen door zijn hoofd te offeren verovert men een hart”
Citaat 210
Streep op elke regel de letters weg, die samen het woord vormen dat overeenkomt met de omschrijving.
Comfort in huis
Wij trekken altijd ons plan. Samen. Je ruggengraat is letterlijk en figuurlijk de spil in je lichaam en leven. Maar al te vaak wringen we ons in bochten die onze stabiliteit niet ten goede komen. Een plotse blokkade of ingreep vraagt dan om aangepaste hulpmiddelen. Een waaier aan ergonomisch materiaal geeft je dat extra steuntje in de rug.
Kom naar Thuiszorgwinkel of bel 015 28 61 18. Samen vinden we wat jij nodig hebt! Advertentie_Visie_Comfort in huis_herfst 2015.indd 1
25/09/15 10:04
gewikt en gewogen ¬
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
ZEGT
15
Daniël Gashaw kwam negen jaar geleden als vluchteling naar België
‘Gent is nu mijn thuis’
Makkelijk is het niet om als vluchteling een nieuw leven op te bouwen in België, maar moeilijk gaat ook. Kijk maar naar Daniël Gashaw (34). Hij ontvluchtte negen jaar geleden Ethiopië, leerde onze taal, vond werk en heeft twee weken geleden zijn eigen Ethiopisch restaurant geopend in Gent. Hij vertelt hoe een nachtmerrie uiteindelijk toch ook positief kan uitdraaien.
O
Daniël opende twee weken geleden zijn Ethiopische restaurant Muday.
James Arthur
ver hoe hij precies naar hier is gekomen, wil Daniël liefst niet te veel zeggen. Wel dat hij zijn land moest onvluchten, toen de eerste democratische Ethiopische verkiezingen in 2005 ontaardden in een klopjacht op leden van de oppositiepartijen. ‘Ik was veel liever in Ethiopië gebleven’, begint hij zijn verhaal, ‘maar ik werd met de dood bedreigd, ‘Er zijn ook problemen, omdat ik bij de verdat moeten we niet keerde pol it ieke ontkennen, maar partij zat. Ik heb degenen die naar hier niet lang kunnen komen om te profiteren nadenken over of ik zijn echt wel een kleine wel zou vluchten. Het moest snel minderheid. gaan. Er zat ook Daniël Gashaw (34) geen plan achter. Een man heeft me met de auto meegenomen naar Kenia. Daar ben ik ongeveer twee maanden gebleven. Van daaruit kon ik met het vliegtuig naar België. Hoe hij dat heeft kunnen regelen, weet ik zelfs niet.’ Bestemming Engeland ‘België kende ik eigenlijk niet. Mijn bestemming was Engeland. Dat land kennen wij van het voetbal. Toen ik hier aankwam, dacht ik dat ik in Engeland zat. Pas na twee dagen had ik door dat het België was. Ik heb dan de hele procedure gevolgd. Eerst naar het commissariaat van de vluchtelingen, daarna belandde ik in een opvangcentrum in Eeklo. Daar heb ik ongeveer negen maanden gewoond. Eigenlijk ben ik daar heel goed opgevangen. De mensen waren warm en goed voor mij. Ze hebben me ook bij alles begeleid en gezegd wat ik moest doen. Natuurlijk zorgde die procedure voor stress, zeker het interview bij het commissariaat voor de vluchtelingen. Die mevrouw zei zelf dat ze
gen te zien. Ik vind het raar dat ze hun leven op het spel willen zetten. Ik vraag me dan af waarom? Maar aan de andere kant begrijp ik ook hun wanhoop, net zoals ik ook begrijp dat Belgen er wantrouwig tegenover staan. Ze denken dat die mensen naar hier komen om te profiteren. Dat noem ik geen racisme, dat is eerder angst. En er zijn ook problemen, dat moeten we niet ontkennen, maar degenen die naar hier komen om te profiteren zijn echt wel een kleine minderheid. De meesten willen zelf werken. Alles samen heb ik denk vier of vijf maanden een uitkering gekregen. Nadien heb ik altijd zelf voor mijn inkomen gezorgd.’
over mijn leven besliste, dus dat ze heel veel van mij moest weten. In 2007 ben ik erkend, waarna ik in Gent ben komen wonen.’ ‘Ik heb heel hard mijn best gedaan om Nederlands te leren. Dat vond ik in het begin wel grappig, het leken wel Engelse woorden die je wat scheef moest uitspreken. Ik begrijp nu alles wat de mensen zeggen in het Nederlands, maar spreek het zelf nog redelijk traag. Na een paar maanden mocht ik ook werken en al bij al is dat nog redelijk vlot gegaan. Ik deed eerst interimwerk, nadien heb ik een jaar bij Kompas gewerkt om meubelen te herstellen. Later werkte ik nog twee jaar in een magazijn bij Volvo en twee jaar als postbode. Maar ik wist dat dat niets voor mij was. Ik ben beginnen nadenken over wat ik echt wou en zo is het idee gegroeid om een restaurant te openen. In Ethiopië had ik marketing en hotelmanagement gestudeerd, dus dat kwam van pas. Nu heb ik het eerste Ethiopische restaurant in Gent: Muday in de Sint-Salvatorstraat.’ Kleine minderheid profiteert ‘Het is verschrikkelijk om al die beelden van vluchtelin-
Wat tweet er in het struikgewas? Visie plukt enkele rake commentaren van de sociale netwerksite.
Ann Hostens #vergeetdementieniet Breng deze week eens een bezoekje bij buur of familie met dementie. Doet deugd.
Nina Verhaeghe Gemiddelde prijs van een zelf gerolde sigaret in België: 5 cent. Tja. #rookpreventie
Katrijn Van Bouwel Ik ben een omgekeerd Doornroosje. Ik heb de kus van een geliefde nodig om eindelijk te kunnen slapen.
‘De mensen die nu naar België komen, staan voor heel veel moeilijkheden. Je moet echt helemaal opnieuw beginnen. Dat is moeilijk, maar dat moet je accepteren, er is geen andere keuze. Je komt hier toe en je weet niet wat je te wachten staat. Weet je wat eigenlijk het allermoeilijkste was? In het begin heb je als vluchteling geen vrijheid. Zelfs simpele dingen kunnen niet, zoals gewoon eens een koffie gaan drinken. Ook al heb je geld om die koffie te betalen, je wordt in je vrijheid beperkt. Dat is heel raar.’ ‘Of ik ooit nog terugkeer? Dat weet ik niet. Alleen zou ik dat makkelijker kunnen beslissen, maar intussen heb ik samen met mijn vriendin twee kinderen. Dat maakt het al iets moeilijker. Later laat ik hen beslissen of we terug naar Ethiopië gaan. Het is daar nu veel stabieler dan toen ik vertrok. We hebben zelfs de eerste tram in Afrika. Het beeld dat de mensen van Ethiopië hebben, dateert nog van de hongerramp dertig jaar geleden. Sinds ik gevlucht ben, ben ik al twee keer terug gekeerd. In 2009 kreeg ik namelijk de Belgische nationaliteit, wat een bescherming biedt. Maar intussen is Gent mijn thuis. Als ik in het buitenland ben en terugkeer naar Gent, voelt dat telkens weer aan als thuis komen.’ Hilde Van Malderen
beelding
UIT
20
uw vrije tijd
Visie ¬ vrijdag 2 oktober 2015
Theater
Poepsimpel, nieuw stuk van arne sierens
‘Wij maken geen aquarium-theater’
I
n ‘Poepsimpel’ zien we een familiereünie op het domein van ‘de baron’. Het kasteel werd verkocht en de ex-vrouw, de zoon, de jonge nieuwe liefde en de buurjongen verblijven er een laatste keer. We zien stukgelopen relaties, personages die worstelen met ambitie, frustratie en hoop op verandering. ‘Klassieke thema’s die voor iedereen herkenbaar zijn’, zegt Titus De Voogdt.
Kurt Van der Elst
Net zoals het leven is een voorstelling van regisseur Arne Sierens zelden in tien lijnen te omschrijven. ‘Poepsimpel gaat over alles en ook over niets’, vertelt acteur Titus De Voogdt. Samen met Robrecht Vanden Thoren en Tom Vermeir speelt hij in Poepsimpel met het leven, relaties, ambitie, mislukking en hoop.
Streven naar waarachtigheid Die herkenbaarheid is voor de theatermakers erg belangrijk. ‘We maken geen aquarium-theater’, zegt Arne Sierens. ‘Ons theater is heel open, we gaan constant in communicatie met het publiek. En we nodigen hen ook uit om hun verhaal toe te voegen. Hoe zit het met u? Mensen zeggen mij ook vaak: dat herken ik, dat roept iets op bij mij. We streven naar waarachtigheid.’ Dat blijkt ook uit de manier waarop het gezelschap werkt. ‘Alles begint bij improvisatie’, legt Titus De Voogdt uit. ‘Dat zorgt ervoor dat we allemaal dingen meebrengen uit ons eigen leven, uit boeken die we lezen, films die we zien, verhalen die we horen van andere mensen. We leggen niet vooraf vast welke thema’s we zullen behandelen of waarop we nu eens kritiek willen geven. Maar we komen wel vaak uit op thema’s als ambitie, je plaats in de maatschappij en hoe je daarmee omgaat. We leven in een tijd en een generatie waarin we ons afvragen of we goed bezig zijn en wat de toekomst zal brengen.’
In het stuk neemt Titus De Voodgt ook de rol van ex-vrouw Babette op zich. ‘We zitten daarmee op het randje van slechte smaak’, zegt hij.
Ambitie is een proper woord Vragen die de acteurs zichzelf ook stellen, zo blijkt. ‘Ik vind ambitie eigenlijk een proper woord’, zegt Titus De Voogdt. ‘Voor mij betekent het nadenken over wat ik wil bereiken in mijn leven. Je hebt ook het soort ambitie waar het draait om ten koste van alles de beste te zijn. Dat is minder productief, denk ik.’ ‘Ik denk dat ambitie ook een stuk verbonden is met onze job’, vult Robrecht Vanden Thoren aan. ‘Met het feit dat we freelance werken en we een soort ambitie moeten hebben om succesvol te kunnen zijn. Ik wil dan vooral trouw zijn aan mezelf en eerlijk kijken naar mijn eigen traject.’
WIN
Mannen spelen ook vrouwenrollen In het stuk worden ook de vrouwelijke rollen door mannen gespeeld. ‘We hebben niet bewust gekozen om enkel met mannen te spelen’, zegt Arne Sierens daarover. ‘Maar we vonden het interessant om te bekijken hoe we die vrouwen in beeld brengen.’ Zo komt het dat Titus De Voogdt in ongemakkelijke hakken gestalte geeft aan Babette, de exvrouw van de baron. En dat Robrecht Vanden Thoren verschijnt als nieuwe jonge liefde. ‘We zitten daarmee op het randje van slechte smaak’, vindt Titus De Voogdt. Maar het werkt. De mannen en vrouwen op het podium laten rake observaties over het leven en relaties op het pu-
een duoticket voor ‘Poepsimpel’
Visie geeft een duoticket weg voor de voorstellingen in Lier op donderdag 22/10, Knokke-Heist op 24/10, Schoten op 28/10, Genk op 29/10 en Ninove op 18/11. Antwoord voor 15 oktober op deze vraag: Waar repeteert het theatergezelschap Compagnie Cecilia? a. De Centrale in Gent b. De Expeditie in Gent c. De Roma in Antwerpen Doe mee op www.beweging.net (klik op de banner ‘Visiewedstrijd’). Of stuur een kaartje naar: Visie, wedstrijd Poepsimpel, Postbus 20, 1031 Brussel, en vermeld naar welke voorstelling (locatie) je wil gaan.
colofon
bliek los. Het publiek lacht op aangeven van de personages, maar krijgt ook stof tot nadenken. Knap theater. Amélie Janssens
✔✔Poepsimpel van Compagne Cecilia speelt nog tot
eind maart in heel Vlaanderen. Van 16 tot 19 december spelen ze een thuismatch in De Expeditie in Gent, waar het gezelschap repeteert. Alle informatie over de voorstelling vind je op www.compagnie-cecila.be. Je kan er ook intekenen op de nieuwsbrief.
TODO
Proeven van wintersport Het nieuwe wintersportseizoen komt stilaan dichterbij. Wie nog nooit op de latten stond, maar toch graag wil proeven van het skiën, kan op 6 en 13 oktober terecht bij OKRA-SPORT. OKRA-SPORT organiseert dan initiatielessen en opfrissingscursussen voor 55-plussers op de indoor pistes van Komen (Ice Mountain) en Peer (Snow Valley). Enthousiaste vrijwilligers leren je de juiste technieken om ontspannen en zonder ongevallen de berg af te dalen. Na de cursus ben je klaar om volop te genieten van een wintervakantie in de bergen. De lessen vinden plaats op dinsdag 6 oktober en dinsdag 13 oktober van 10u tot 12u (in Komen) of
van 14u tot 16u (in Peer). Je krijgt een uur les en kan daarna een uur vrij skiën. Nadien staat voor iedereen een kopje koffie klaar.
✔✔Praktisch: je betaalt 19 euro all in (inclusief materiaal) en zorgt zelf voor warme kledij, muts en handschoenen. Reserveren is verplicht via
[email protected] of 02/246.44.35
Visie is een tweewekelijks ledenblad, inbegrepen in het lidmaatschap van CM en ACV Voeding en Diensten, ACV-CSC METEA, ACV Bouw - industrie & energie en ACV Transcom • Verantw. Uitg. nat. pag.: Linde De Corte • Hoofdredacteur: Jurgen D’Ours • Redactie beweging.net en ACV: Leen Grevendonck, Amélie Janssens, Hilde Van Malderen, Kasper Goethals, Patrick Wirix, David Vanbellinghen, Karen Zelderloo, Jef Kerremans, Kris Six • Redactie CM: Dieter Herregodts (coördinatie), Martine Creve, Eric De Maegd, Chris Van Hauwaert, Nele Verheye, Anneleen Vermeire • Vormgeving: Bart Gevaert, Rutger Van Parys • Redactie Visie: PB 20, 1031 Brussel, tel. 02 246 31 11 •
[email protected] • Druk: Coldset Printing Partners, A.Gossetlaan 30, 1702 Groot-Bijgaarden • Artikels op de regionale bladzijden (16-19) vallen onder de resp. verantw. uitgevers.