weekblad voor HvA en UvA Antoinette Vlieger Op de bres voor misbruikte dienstmeisjes

FoliaMagazine weekblad voor HvA en UvA

nr. 30 29/05/2013

Antoinette Vlieger Op de bres voor misbruikte dienstmeisjes

(advertenties)

Hét festival over Europa

AmsterdAmse AcAdemische club

Oudezijds AchterburgwAl 235 1012 dl AmsterdAm 020 - 52 515 70 AAc.uvA.nl

•

het best bewAArde geheim vAn de uvA AAc.uvA.nl/AgendA

EUROPEAN DREAMS 07.06.2013 // Utrecht www.Europeandreams.nl

GAMESTUDIES NIEUWE INTERDISCIPLINAIRE MASTER

- UVA.NL/MSC-GS

Wil jij graag innovatieve game concepten bedenken voor de gezondheidszorg, onderwijs, wetenschap, de overheid of de commerciële markt? Heb je een (bijna) afgeronde bachelor opleiding op WO of HBO niveau? Dan is de nieuwe 1-jarige masteropleiding Game Studies van de Universiteit van Amsterdam wellicht iets voor jou! Check de Game Studies website www.uva.nl/msc-gs Deadline voor aanmelding is 7 Juni.

?

Met o.a.:

//Muziek the Elementary penguins //Reportages Metropolis tv //Cabaret Lennaert MaeS

FLOOR AGENDA

KOHNSTAMMHUIS, WIBAUTSTRAAT 2-4 | WO 29 MEI - WO 12 jUNI Brainstorm over studieplekken Wat zijn jouW ideeën over een goede studieplek op de Hva? 30 mei, 12.00 - 13.00 uur, Broedplaats Er komen nieuwe studieplekken bij op de HvA en bestaande studieplekken worden gemoderniseerd. De mening van studenten hierover is belangrijk! Kom koffie drinken en denk mee over de inrichting van nieuwe en oude studiefaciliteiten. Hilde van Wijngaarden (hoofd HvA Bibliotheek) geeft een toelichting over de mogelijkheden. Congres aCtualities in Cultural CHange: WHat’s Hot? 4 juni, 13.30 - 18.30 uur, Kohnstammzaal en Broedplaats Congres van het lectoraat Management

CREATING TOMORROW

van Cultuurverandering. Op dit tweede jaarcongres worden onderzoeken op het gebied van cultuurverandering van het afgelopen jaar besproken. Met presentaties van onder meer dr. Alex Straathof (lector Management van Cultuurverandering) en Arjan van Gils (gemeentesecretaris van Amsterdam) en diverse workshops. Zie www.hva.nl/congrescultuurverandering Bij Leercentrum FLOOR van de Hogeschool van Amsterdam worden activiteiten en evenementen georganiseerd die onderwijs, bedrijfsleven en culturele- en maatschappelijke organisaties bij elkaar brengen. Facebook www.facebook.com/floorHvA Twitter @floorHvA Website floor.hva.nl

inhoud #30

redactioneel Heftig

Redder van dienstmeisjes 6

‘We gaan verder met elkaar heftig opzoeken.’ Met deze recente uitspraak doelde VU-voorzitter René Smit op de samenwerking tussen zijn universiteit en de UvA. Niet alleen zijn manier van formuleren, maar ook de inhoudelijke impact van de uitspraak wekt op zijn minst verbazing. Bij de VU is Smit zeer impopulair; onder zijn leiding rolt de Vrije Universiteit van de ene rel naar de andere. Hij heeft zijn vizier echter op de UvA gericht. Zijn nieuwste idee is om een gezamenlijk instellingsplan te ontwikkelen. Ondanks dat de medezeggenschapsraden zeer terughoudend zijn en studenten zich roeren – check de sites van Ons Kritisch Alternatief en iserwelanimo.nl – lijkt de samenwerking voor Smit een doel en geen middel meer te zijn. Voor de UvA is er een escape. Smit vertrekt in november. Het lijkt mij zinnig om, tot zijn opvolger is benoemd, het hele plan op een laag pitje te zetten.

Dienstmeisjes in het Midden-Oosten worden mishandeld en misbruikt. Antoinette Vlieger komt voor ze op.

Zorgen voor je ouders 12

Viroen en Eveline zijn jonge mantelzorgers. En dat is niet bepaald makkelijk.

Olympisch dagboek 22

Studenten sport, marketing & ondernemen vlogen naar Barcelona en Londen. Om te leren van de Spelen.

Studentencabaret 26

Hoe win je een cabaretfestival? Drie oud-winnaars van het Amsterdams Studenten Cabaret Festival over hun ervaring.

en verder

Jim Jansen, hoofdredacteur Folia Magazine, [email protected], @jimfjansen (twitter)

de week/het moment/navraag 4-5 passie 11 op de tong 15 opinie 16-18 Robbert Dijkgraaf 17 Hadjar Benmiloud 18 promoties 19 objectief 20-21 overigens 25 drift 29 Folia maakt kennis 30-31 Folia tipt 32 lezingenladder 33 prikbord 34-35 wasdom 36-37 stage 37 toehoorders 38 de lezer/deining 39

Folia op internet: www.foliaweb.nl

@FoliaWeb

FoliaWeb.en.Magazine

FoliaTV

FoliaMagazine

3

de week Sodom en Gomorra – of toch niet?

E

ven leken de UvA en de HvA het Sodom en Gomorra van het hoger onderwijs. Berichten over wapens, bommen, hoeren en verkrachting deden ons pardoes uit de stoel veren. Uiteindelijk bleek het om een storm in een glas water te gaan. Zo vatten HvA-docenten het plan op om met een 3D-printer een pistool te maken. Dat is immers leerzaam voor de student en een mooie kapstok om een discussie te voeren over de gratis verspreiding van informatie als de blauwdruk van een pistool. Het College van Bestuur bleek hier iets anders over te denken. De loop was nog niet geprint of de docenten werden teruggefloten.

4

Ook bedoeld als leerzaam project was het plaatsen van een nepbom, bestaande uit een rugzak, met daarin een colafles met een batterij en een horloge erop geplakt, op het Amstelstation in december. HvA-docenten van Aviation Studies gaven studenten hiertoe de opdracht. Al het treinen metroverkeer op het station tegenover de Leeuwenburg lag door het incident ruim twintig minuten stil en het spoor werd ontruimd. De NS, GVB en Spoorwegpolitie kondigden destijds aan de kosten van de ontruiming en het uitgevallen trein- en metroverkeer op de docenten te zullen verhalen. Nieuwe Revu onthulde deze week echter dat ze dit nooit hebben gedaan.

medezeggenschap heeft kortom weer lekker kunnen oefenen voor later, als ze zich – hopelijk – met échte problemen gaan bezighouden.

Ondertussen werd aan de UvA de democratie verkracht, tenminste, volgens studentenpartij Ons Kritisch Alternatief. Die observeerde de wijze waarop andere partijen traditiegetrouw studenten proberen te verleiden te stemmen – met roze koeken en vers geperste jus – en constateerde: dat is niet het bedrijven van politiek, dat is jezelf hoereren. Die aantijging maakte nogal wat los bij de CSR-gelederen en resulteerde in heel wat verwijten over en weer, waarvan de algemene strekking was: wij doen het beter dan jullie. De

Net-nietpistolen, nepbommen en nietszeggende politiek. Was het dan echt alleen maar een storm in een glas water deze week? Nee: echt schokkend was het nieuws dat 23 procent van de vrouwelijke co-assistenten zich weleens seksueel geïntimideerd heeft gevoeld op de werkvloer. En niet zomaar een onopvallende knipoog, het gaat verder dan dat. Een studente noemde het voorbeeld van de katheter die ze bij een patiënt inbracht, waarop de medisch specialist zei: ‘Jij gaat er echt voor, je mag die

FoliaMagazine

Dit is Willem Brouwer. De HvA-docent staat voor de 3D-printer waarmee hij onlangs van plan was een pistool te maken. ‘Onderwijs moet je levensecht maken,’ zei hij op Folia Web. Het CvB stak er desondanks een stokje voor.

van mij ook weleens vasthouden.’ Waanden we ons toch een beetje in Sodom en Gomorra. yyy Eva Rooijers en Gijs van der Sanden

24 mei 2013

tweet van de week Fleur @Heupflacon Ik heb significant vaker seks met mannen wier naam met een J of F begint. Verder dan dit reikt mijn wetenschappelijke interesse niet vandaag https://twitter.com/Heupflacon/status/

Bart Ongering, beter bekend als Meester Bart, was 24 mei te gast bij de eerste editie van CollegeCafé in leercentrum Floor van de HvA. Ongering is leraar Engels op de Open Scholengemeenschap Bijlmer alwaar hij opmerkelijke uitspraken van zijn leerlingen verzamelt. Die zijn gebundeld; het merendeel van de honderd bezoekers ging met een gesigneerd exemplaar van Ik hoef niet op te letten, ik weet alles al naar huis. yyy tekst Jim Jansen / foto Monique Kooijmans

navraag Ineke Roex Toen Ineke Roex op basis van haar promotieonderzoek naar de Salafi-beweging in Nederland concludeerde dat we ‘niet zo paniekerig’ moeten doen over het Salafisme, regende het reacties op Folia Web. Roex werd ‘het walgelijkste voorbeeld van de politieke correctheidsmaffia’ en ‘een gevaar voor de vrijheid van de mens’ genoemd.

Schrok u van de reacties? ‘Nee. Salafisme ligt heel gevoelig in Nederland en er wordt altijd heftig op gereageerd. Zeker als er in genuanceerde termen over wordt gesproken, zoals ik doe. Uit het salafisme is een aantal gewelddadige groepen voortgekomen en veel mensen denken dat alle salafisten zo zijn.’ Is dat dan niet terecht? ‘Nee. Ik ontken niet dat er binnen de salafibeweging een kleine groep extreme jongens en meisjes is die geweld niet afkeurt. Maar de

beweging is veel groter en heel divers.’

Nu zijn er soldaten doodgestoken door moslimextremisten. Moeten we daar ook niet paniekerig over doen? ‘Dat zeg ik niet. Maar juist gematigde orthodoxe salafisten distantiëren zich sterk van dat soort geweld. Na de moord op Theo van Gogh, door Mohammed B., die een salafistische moskee bezocht, zijn die groepen wakker geschud en hebben ze hun verantwoordelijkheid genomen.’

U wordt verweten politiek te bedrijven, omdat u alleen gematigd-salafistische groepen heeft onderzocht. ‘Daar zit geen politieke agenda achter. Ik heb mij bij aanvang van mijn onderzoek juist gericht op groepen die toen als problematisch werden gezien, maar die zijn in de loop der jaren gematigder geworden. Terwijl er inderdaad ook groepen zijn die strijdbaarder zijn geworden. En daar moeten we ons natuurlijk wel zorgen over maken.’ yyy Marieke Buijs

FoliaMagazine

5

‘Na mijn onderzoek was ik flink depressief’ Buitenlandse dienstmeisjes worden in het Midden-Oosten op grote schaal mishandeld en misbruikt. Antoinette Vlieger deed er onderzoek naar, schreef er een boek over, en voelt zich blijvend verantwoordelijk voor het lot van de meisjes. ‘Niemand doet iets voor ze.’ tekst Eva Rooijers / foto’s Bram Belloni

‘O

p mijn eerste dag had madam me volledig uitgekleed, zelfs gekeken of ik niets in mijn kont verstopt had. Toen had ze al mijn spullen weggegooid… Ik kon echt nergens heen en die man en zijn zoon, die verkrachtten me allebei, elke keer weer. Ik had geprobeerd door de deur weg te komen, maar toen dat niet lukte verzon ik een ander plan. Ik verzamelde alle lakens in huis en knoopte ze aan elkaar…Ik bond de lakens aan het bed en klom zo het raam uit. Maar toen ik pas een klein stukje omlaag was geklommen, scheurden de lakens. Ik viel naar beneden.’ Het is het relaas van een jong Indonesisch meisje, dat als diensthulp in het Midden-Oosten werkte. Ze kan niet meer lopen. Docent rechten aan de UvA Antoinette Vlieger (39) tekende voor haar promotieonderzoek naar de positie van dienstmeisjes in de Emiraten en SaoediArabië talloze van dit soort verhalen op. Haar conclusie: de meisjes, veelal afkomstig uit de Filippijnen en Indonesië, worden op grote schaal uitgebuit en misbruikt en kunnen geen kant op. Hun paspoort wordt bij aankomst ingenomen en daarna zijn ze overgeleverd aan de grillen van het gezin waarin ze terechtkomen. Twee jaar na haar promotie verschijnt het boek

6

FoliaMagazine

Ver van mijn bed. Daarin beschrijft Vlieger haar belevenissen tijdens haar onderzoek in Dubai, Saoedi-Arabië en Indonesië. Een mooie en brutale blondine die in haar eentje in een streng-islamitische regio onderzoek doet naar een bijzonder gevoelig onderwerp. Het levert een boek op vol spannende, smeuïge en schrijnende anekdotes. Ze krijgt de zedenpolitie op de hielen, moet de avances van menig bebaarde Arabier afslaan en

‘Sommige van die meisjes waren veertien jaar oud!’ weggelopen dienstmeisjes vertellen haar in tranen hoe ze werden mishandeld. Vaak vluchten ze naar hun ambassade omdat ze nergens anders naartoe kunnen. Door de politie worden ze teruggebracht naar hun gezin of in de gevangenis gegooid. Ook de ambassade van Sri Lanka biedt onderdak aan weggelopen dienstmeisjes. Vlieger vraagt een van hen of haar baas haar pijn heeft gedaan. Het meisje begint te huilen. ‘Alstublieft, ik ben zo bang… Hij was militair, of iets hoogs bij de politie. Hij zei dat als ik weg zou lopen, dat ze me zouden vinden. Hij zei dat ze me dood zouden maken.’ Het boek van Vlieger slaat aan. Het beleeft na een krappe twee weken al de vierde druk. Daarom

drinkt ze voor het interview dat plaatsvindt in de Coffee Company aan het Waterlooplein nog even snel een frappuccino met haar agent van Sebes & van Gelderen. ‘Hij wil weten wanneer mijn nieuwe boek komt,’ zegt ze even later stralend. ‘Er zijn zo veel schrijvers in Nederland die maar tweeduizend boeken verkopen. Als je dan binnen tien dagen op het dubbele zit, smaakt dat naar meer.’ De eerste versie van haar roman leek erg op haar proefschrift. De doffe ellende waarin de dienstmeisjes leven stond centraal. Daarmee kwam ze bij Mai Spijkers, eigenaar van haar uitgever Prometheus. ‘Hij is extreem commercieel, heeft Vijftig tinten grijs gedaan. Nou, dan weet je het wel.’ Spijkers zei tegen haar: ‘Luister, zo’n verhaal van twee miljoen dienstmeisjes is abstract en deprimerend. Dat gaat echt niet werken, dus dat geef ik niet uit. Kan je niet een leuk verhaal over jezelf schrijven?’ Nee, dat is een leuk verhaal, dacht Vlieger. Maar ze schreef het toch. ‘Van de uitgever kreeg ik de opdracht met de billen bloot te gaan.’ En dat gaat Vlieger letterlijk en figuurlijk. Seks met een VN-diplomaat wordt uitgebreid uit de doeken gedaan. Maar ook het moment dat ze zwanger met extreme buikkrampen in een ziekenhuis in Qatar belandt. Het blijkt een miskraam. Hals over kop ontvlucht

ze het ziekenhuis omdat de verpleegkundige blijft vragen om een huwelijkscertificaat. Dat heeft Vlieger niet en ze vreest in de gevangenis te worden gegooid als ongehuwde zwangere vrouw. Helemaal alleen in een hotelkamertje doorstaat ze vervolgens de miskraam. Dat is een heel pijnlijk en persoonlijk

verhaal. Waarom is dat in het boek gekomen? ‘Ik begreep door die gebeurtenis in een klap hoe bang die meisjes moeten zijn, hoe kwetsbaar ze zich moeten voelen. Daarom besloot ik om die miskraam in het boek te zetten. Want het gaat er om dat zo’n verhaal binnenkomt bij mensen. Dat het iets teweegbrengt. Zodat er

eindelijk iets gebeurt met dit verschrikkelijke probleem. Dit boek schreef ik voor al die meisjes die ik heb geïnterviewd.’ Ook als ze al weet dat ze zwanger is, gaat Vlieger door met haar onderzoek. Dat voert haar over hobbelige woestijnwegen en ze wordt belaagd door een groep daklozen als ze weggelopen dienstmeisjes zoekt om te interviewen. Enorme

FoliaMagazine

7

risico’s voor een zwangere vrouw. ‘Dat ging inderdaad heel ver. Maar als die meisjes huilend hun verhaal aan je vertellen…’ Vlieger is even stil en zegt dan met een brok in haar keel, ‘dan krijg je dat.’ Dan weer fel: ‘Bovendien deed niemand iets voor ze. Dus het voelde als mijn verantwoordelijkheid. Aan het einde van mijn onderzoek was ik flink depressief. Dat heet secondary trauma. Een bekend probleem als je zo veel shit hoort.’ Lukte het nog wel om een objectief proefschrift te schrijven? ‘Dat was lastig. Ik kreeg de hele tijd op mijn flikker dat mijn taalgebruik niet objectief was, dat ik niet genoeg afstand nam en te veel partij koos. Ik gebruikte woorden als abuse en exploitation. “Antoinette, het is geen aanklacht maar een proefschrift,” zei Robert Knegt, mijn begeleider steeds. Maar sommige van die meisjes waren veertien jaar oud! Ik was echt woedend.’ Heb je nooit gedacht: ik ga iets concreets doen om die meisjes te helpen? ‘Ja, een paar maanden geleden heb ik een bedrijf opgericht, The Green Nanny. Ik dacht: ik moet hier nu iets positiefs mee doen, anders word ik gek.’ Met The Green Nanny haalt Vlieger meisjes uit de Filippijnen die in Nederland als au pair aan de slag gaan. ‘Voor talentvolle vrouwen uit kansloze landen is dat een unieke kans om op een veilige manier iets van de wereld te zien, werkervaring op te doen en wat kapitaal op te bouwen. En ieder meisje dat in Nederland werkt, is er een dat niet naar het Midden-Oosten gaat.’ Het is dus allerminst de bedoeling dat die meisjes hier als sloof worden behandeld. ‘Gezinnen die menen op deze wijze gewoon alleen een goedkope dienstbode in huis te kunnen halen, zullen wij niet aan een au pair helpen,’ aldus de website van The Green Nanny. De eerste dames staan nu op het punt om naar Nederland te komen. Hoe kan dit boek verandering brengen in hun situatie? ‘Op het moment dat het hier goed verkoopt, wordt het vertaald in het Engels. En dat is eigenlijk waar het mij om te doen is. Dan komt het op bepaalde bureaus in Washington en daar zitten

8

FoliaMagazine

de mensen die er echt wat aan kunnen doen. De Emirati zijn maar een klein rotvolkje, er zitten daar ongelofelijk veel Amerikanen, in de olie maar ook in de witwaspraktijken. Het land wordt praktisch geregeerd door Amerika.’ Als dat zo is, waarom doet de VS er nu dan niets aan? ‘Het interesseert ze niet. Waarom zou het ze ook interesseren? Ze hebben er geen belang bij. Ze hebben er wel belang bij dat het daar veilig en stabiel is. Dus die Emirati’s moeten gewoon tevreden worden gehouden. Met een luxeleven, met dienstmeisjes waar ze mee kunnen doen wat ze willen. Maar stel nu dat er een vrouwelijke presidentskandidate komt, die stemmen van vrouwen wil winnen, en die zich gaat profileren op vrouwenrechten. Dan heeft ze er persoonlijk

‘Volgens de sharia mag je geen dienstmeisjes verkrachten’ belang bij om er iets aan te doen. Ik bid dus dat Hillary Clinton nog een keer meedoet om president te worden. En dat mijn boek op dat moment in het Engels verschijnt.’ Maar in Saoedi-Arabië hebben de VS toch niet zo veel invloed dat ze iets aan de positie van dienstmeisjes kunnen doen? ‘Amerika heeft er nu nog belang bij om SaoediArabië te vriend te houden vanwege de olie. Daarom is het zo goed dat we nu overstappen op schaliegas. Dat gaat in de VS heel hard. Dat betekent dat Amerika zich anders op gaat stellen ten opzichte van het Midden-Oosten. Ze kunnen bepaalde praktijken bijvoorbeeld stelliger veroordelen. En het betekent ook dat Saoedi-Arabië veel minder inkomsten krijgt uit olie. Ze zullen dan belasting moeten gaan innen. In ruil daarvoor zullen ze ook rechten moeten gaan geven aan de burgers. Anders breekt de pleuris uit.’ Gaat dat ten goede komen van die vrouwen? Het zijn toch de gewone burgers die ze nu slecht behandelen?

‘Wel als er een sterke rechtsstaat wordt ontwikkeld. Want ze kunnen nu niet terecht bij politie of justitie, maar dan dus wel.’ Je stelt ook dat wanneer de sharia echt zou worden toegepast, die meisjes het beter zouden krijgen. ‘Nu draait het systeem op corruptie, tribalisme en vriendjespolitiek. Daarin winnen altijd de mensen met het geld, de connecties en de macht. De kern van een rechtsstaat is nu juist dat ook die zich aan de regels moeten houden. Ook als dat een rechtsstaat in de vorm van de sharia is, zal dat voor de machtelozen, zoals de dienstmeisjes, een vooruitgang zijn. Punt is wel dat alles wat in de sharia staat dan gelijkelijk moet worden toegepast. Want nu worden alleen negatieve passages uit de sharia gebruikt om vrouwen te onderdrukken.’ Wat staat er in de sharia dat een vooruitgang voor die dienstmeisjes betekent? ‘Volgens de sharia mag je geen dienstmeisjes verkrachten. Je moet een werknemer betalen voordat zijn zweet opgedroogd is. Er staat dat jij je aan een contract moet houden. Dus dan zouden de meisjes het afgesproken bedrag betaald krijgen, wat nu vaak niet gebeurt. Volgens de sharia mag je als vrouw ook een eigen bedrijf hebben en zelf beslissen of je wilt reizen. Dat zijn allemaal mogelijkheden die vrouwen in Saoedi-Arabië nu vaak niet hebben.’ Toen je twee jaar geleden ten tijde van je promotie een vergelijkbaar pleidooi hield, kreeg je heel veel kritiek over je heen. Verontwaardigd: ‘Ja, van mensen die geen idee hebben waar ze het over hebben. Ze kunnen zich niet voorstellen dat er geen enkel overheidssysteem is om jou te beschermen. Als die meisjes nu weglopen en naar de politie gaan, worden ze teruggebracht of in de gevangenis gegooid. Het feit dat de sharia dus beter is, is voor een hele hoop mensen moeilijk te bevatten.’

CV Antoinette Vlieger 1973 geboren te Hillegom 2005 - heden docent rechten 2011 promotie Domestic workers in Saudi Arabia and the Emirates: a socio-legal study on conflicts 2012 richt The Green Nanny op 2013 boek Ver van mijn bed verschijnt bij uitgeverij Prometheus

Het is ten voeten uit de Antoinette Vlieger die in het boek naar voren komt. Een strijdlustige onderzoekster die haar mening niet onder stoelen of banken steekt. Ook als anderen daar niet op zitten te wachten. Zoals tijdens een conferentie over de positie van arbeidsmigranten in Qatar. ‘Er gingen termen over en weer als liminal legality en bonded labour. Ik kreeg al snel genoeg van het politiek

correcte gelul, en zei dat ik beter uit de voeten kan met de term slavernij. Een beladen term. De aanwezige Qatari kwamen direct in opstand. Mensen werden echt gestoord van mijn betweterigheid. Ik heb in het Midden-Oosten wel geleerd dat je er af en toe ook voor kan kiezen om je mening voor je te houden, om het gezellig te houden. Dat was nieuw voor mij.’

Vliegers wereldbeeld kantelde tijdens haar onderzoek. Ze maakte een switch van links naar de VVD. ‘Ik geloof niet langer in het doodknuffelen van mensen, ze hebben regelmatig een flinke schop onder hun hol nodig. Want ze doen niet uit zichzelf het goede.’ Diepe zucht. ‘Door alles wat ik in het Midden-Oosten heb gezien, is mijn geloof in de goedheid van de mens helemaal weg.’ yyy

FoliaMagazine

9

(ingezonden mededeling)

passie Beyoncé MArTA BeLAy (20, media, informatie & communicatie, HvA) wordt gek als ze een dag niet naar Beyoncé luistert. ‘Vlak voordat we de rij in gingen, zei ik tegen mijn vriendinnen: “Ik ga sowieso duwen, trekken en schoppen tot ik helemaal vooraan sta.” Bijna tien uur hebben we gewacht. Ik kreeg een enorme schram op mijn been, om me heen vielen mensen flauw, maar het was het waard: we stonden bij het podium. Huilen, huilen, huilen toen ze opkwam. Het was te mooi om waar te zijn. Ze heeft me zelfs aangekeken. Snap je? Het begon allemaal met Destiny’s Child. Als 12-jarige kocht ik alle cd’s, droeg T-shirts, hing

mijn kamer vol met posters. Maar écht fan van Beyoncé werd ik toen ze solo ging. Die stem, die performance. Toen ik “Irreplaceable” voor het eerst hoorde, was ik verkocht en begon ik haar te volgen. Ik zit in de “Bey-hive” – zoals haar fan following wordt genoemd. Beyoncé is Queen B en wij zijn haar bijtjes. Via Twitter en Facebook zijn we allemaal met elkaar verbonden; zodra ze ergens wordt gespot weet ik dat binnen een paar seconden. Beyoncé sleurt me door alles heen. Ik kan met

haar lachen, met haar huilen, met haar dansen. Ik ken geen artiest die dat allemaal in zich verenigt. Over haar privéleven laat ze meestal niet veel los, maar dat respecteer ik. Des te ontroerder is haar documentaire Life Is But a Dream. Vooral dat stuk over haar miskraam. Alsof ik m’n eigen kind had verloren. Beyoncé bepaalt mijn dag. ’s Ochtends word ik wakker met “1 +1”, de perfecte wake-upsong. Een leven zonder Queen B? Onvoorstelbaar.’ yyy tekst Gijs van der Sanden / foto Fred van Diem

FoliaMagazine

11

Moederen voor je moeder Een kwart van alle Nederlandse jongeren tussen 12 en 15 jaar zorgt voor een ziek, gehandicapt of verslaafd gezinslid. Voor hen wordt extra aandacht gevraagd tijdens de Week van de Jonge Mantelzorger. En dat is nodig, want er wordt niet altijd goed voor hén gezorgd. ‘Als ik ergens om lachte, dacht ik: dit is niet goed, want mijn moeder is heel ongelukkig.’ tekst Bob van Toor / foto Danny Schwarz

V

iroen Soebedar (18, bedrijfskunde, HvA) werkt bij Albert Heijn, en houdt van voetbal, vooral PSV. Hij verschilt weinig van zijn leeftijdgenoten, lijkt het. Maar als hij de deur opent, heeft hij een bezem in zijn hand. ‘Ik was nog even aan het opruimen,’ zegt hij. Ongewoon, op een zaterdagmiddag. Net als het vreemde apparaat in de hoek van de huiskamer, en de medicijnendoosjes op tafel, in de vensterbank, naast de bank. Die zijn voor zijn moeder, die vorig jaar meerdere herseninfarcten kreeg. ‘Ze raakte verlamd en moet revalideren, maar ze heeft problemen met haar nieren,’ vertelt de opgewekte student. ‘We hebben samen besloten om mijn moeder van Den Haag naar Amsterdam te brengen, daar woont veel familie bij wie ze zich prettig voelt.’ Na twee verpleeghuizen kwam het gezin terecht in een rolstoelwoning in Zuidoost. ‘Op een kilometer van de Arena, vlakbij de vijand!’ lacht Viroen.

Sinds een jaar is Viroen een jonge mantelzorger. Dat is de officiële term voor jongeren die in huis wonen bij een gezinslid dat speciale zorg nodig heeft. Ook voor jongeren die geen (medische) zorg bieden, brengt dit extra verantwoordelijkheden mee. ‘Ik vind het niet echt zorgen,’ zegt Eveline Schaefer (21, maatschappelijk werk HvA). Ze heeft het koken en wassen overgenomen van haar moeder, die na een herseninfarct haar arm niet meer goed kan gebruiken. ‘Het zit

12

FoliaMagazine

veel meer in het rekening houden mét. Je woont ineens in huis met iemand met een handicap. Het is niet zo dat ik het huis niet uit kan, maar als mijn moeder vraagt of ik iets op wil ruimen, zou het vroeger zijn geweest: “Ja mam, dat komt straks wel.” Als ik dat nu doe, raakt mijn moeder daar erg van in de war.’ Viroen heeft een groot deel van de zorg voor zijn moeder op zich genomen. ‘Ik sta elke dag om half zeven op. Als klaar ben voor school haal ik mijn moeder om half acht uit bed. Ik wil

‘Op het laatste schoolfeest moest ik om half elf naar huis’ haar zo lang mogelijk laten rusten, omdat ze het zwaar heeft door de medicijnen. Mocht ik eens later kunnen beginnen op school dan haal ik haar om kwart voor uit bed, dan heb ik precies een kwartier tot de thuiszorg komt. Dan kunnen zij de medicijnen klaarleggen, heb ik het ontbijt gemaakt, en kan mijn moeder haar tanden poetsen – dat kan ze alweer aardig zelf.’ Hoe nuchter Viroen en Eveline ook klinken, ze zijn deel van een kwetsbare groep. Rapporten van Jeugdzorg en Mezzo, de landelijke organisatie voor mantelzorgers, stellen dat jonge mantelzorgers vaker lijden onder schuld- en

schaamtegevoelens, depressie, schoolverzuim en drugs- en alcoholmisbruik. Te snel volwassen worden, en ‘parentificatie’, rolverwisseling van kinderen met hun ouder, leiden later vaak tot psychische klachten en stoornissen. ‘Ze stellen het voor alsof ouders zich opeens als kinderen gaan gedragen, maar zo is het niet’, vindt Viroen. ‘Het is iets wat jou en je ouder overkomt. Dan kun je later in je leven wel zeggen: “Shit, ik heb een slechte jeugd gehad”, maar je kunt ook terugkijken en zeggen: “Ik heb het toch maar geflikt.” Toch ziet hij ook in dat hij snel volwassen heeft moeten worden. Hij leerde van zijn economieleraar hoe hij financiële zaken moet regelen, van de wijkverpleging hoe je een bloedsuikerspiegel meet. Zijn moeder zelf kon hem, als voormalig verpleegkundige, uitleggen hoe hij haar moet helpen met insuline spuiten. Ook zijn vrije tijd moet hij goed plannen, en bijvoorbeeld rekening houden met de wisselende diensten van zijn vader, die ambtenaar is bij de gemeente. Hij helpt zijn moeder naar het toilet, met douchen, en gaat elke dag met haar mee voor dialyse, de behandeling voor slecht werkende nieren. ‘Eén dag in de week hoeft ze niet, die dag werk ik bij de Albert Heijn. Ik werkte eerst twee dagen, maar ik had toch wel behoefte aan wat ontspanning op zaterdag.’ Hij vindt het wel jammer dat hij niet zo vaak

Viroen checkt en registreert de dagelijkse medicatie van zijn moeder.

kan voetballen, en vrienden maken is moeilijk. ‘Op het laatste schoolfeest moest ik al om half elf naar huis. Ik wist dat ik de volgende dag met mijn moeder mee moest naar de dialyse. Zo ontmoet ik minder mensen, en als ze vrienden willen worden moet ik steeds vroeg weg, en ik kan niet in een minuut uitleggen waarom. Dat vind ik wel lastig.’ Een van de risico’s voor een jongere die zorgt, is dat ze zelf minder zorg durven te vragen. Hoewel ze zelf vaak meer zorgen of stress hebben dan hun leeftijdgenoten, willen ze hun ouders daar vaak niet mee opzadelen. ‘Als ik iets leuks deed, of zelfs maar ergens om lachte, dacht ik: dit is niet goed,’ vertelt Eveline. ‘Want mijn moeder was ongelukkig, dus het voelde verkeerd.’ Viroen vindt in moeilijke tijden juist steun bij

zijn moeder. ‘Ik ging mijn semester misschien niet halen, toen heb ik mijn moeder gevraagd hoe ik het aan moest pakken. Zij is goed in plannen. Ze zei: “Zet mij nou gewoon voor de tv als jij moet leren. Zet wat drinken voor me op tafel, maar dan ga jij gewoon leren.” Dat heb ik gedaan, en dat werkte.’ Ook Eveline trok na een zwaar jaar, waarin haar vader weer ging werken en ze veel voor haar moeder zorgde, aan de bel. ‘Mijn ouders waren niet echt betrokken als ik iets vertelde, dus vertelde ik het de volgende keer niet meer. Ik sliep niet goed, had veel stress. Uiteindelijk hebben we enorm ruzie gekregen thuis. Ik heb een gedichtje geschreven en dat aan mijn vader gegeven: ik ben er ook nog, en ik wil ook weer over leuke dingen praten. Toen heb ik wel goed

met mijn ouders gepraat, en sindsdien gaat het wat beter.’ Het op tijd signaleren van dergelijke situaties is één van de doelen van de organisatoren van de Week van de Jonge Mantelzorger. De gemeente Amsterdam werkt samen met Mezzo, Young Workers en ambassadeurs als Eveline en Viroen om voorlichting te geven, vooral aan jongeren. ‘Met de vergrijzing zullen steeds meer mensen thuis blijven wonen. Het is belangrijk dat jonge mensen nu al zien hoe dat zal gaan’, vindt Viroen. ‘Het is ook een signaal naar de overheid: dit is mantelzorg, je kunt niet zomaar korten op persoonsgebonden budgetten. Dan zit iedereen straks in deze situatie. Ik kan het wel aan, maar ik wil niet dat heel Nederland straks hetzelfde moet doen.’ yyy

FoliaMagazine

13

(advertenties)

UvA-HvA team

DAm tot DAm loop 2013 op zondag 22 september 2013 doet het UvA-HvA team voor de vijfde keer mee met de Dam tot Damloop. We nemen zoals elk jaar deel aan de 16,1 km Recreatie Businessloop, en jij kan meedoen! De voordelen van meelopen met het UvA-HvA Damloopteam: • Het USC regelt je inschrijving • Zes gratis hardlooptrainingen • Trainingsschema’s in aanloop naar de Damloop • Een duurzaam en uniek hardloopshirt • Toegang tot onze VIP-tent met gratis consumpties • En bovenal is het natuurlijk ontzettend gezellig!

BLØF

JAMES MORRISON KANE ✸ RACOON GUUS MEEUWIS

WILL AND THE PEOPLE ✸ MISS MONTREAL ✸ MOKE HANDSOME POETS ✸ CØVER AT SEA ✸ SABRINA STARKE KENSINGTON

✸ 90’S NOW ✸ MEMPHIS MANIACS NIELSON ✸ THE KIK ✸ SPLENDID ✸ RIGBY THE NEW SHINING ✸ NUHR

Kosten € 23,- voor studenten, € 35,- voor medewekers

Inschrijving en meer informatie www.usc.uva.nl/damloop

!!! LAATSTE KAARTEN WWW.CONCERTATSEA.NL

Folia

Zomer Actie!

01 juni t/m 31 augustus 2013 2 uur lang onbeperkt wokken en drinken ( ALLE FRISTDRANKEN, TAPBIER, RODE-, WITTEHUISWIJNEN, KOFFIE OF THEE )

Voor maar € 19,95 pp en voor kinderen € 13,- PK Tevens All you can Eat in Sono

Bos en lommerplein 92 | 1055 EK | Amsterdam-West T: 020-684 88 29 | F: 020-684 88 65 www.asianplaza.nl | [email protected] *reservering gewenst*

foto Sandra Hazenberg

op de tong

Café-restaurant 1900 Hogeweg 48 (Oost)

A

an het plein op de Hogeweg in Oost ligt café-restaurant 1900. In de zomer had ik hier al eens biertjes gedronken op het terras en dat was goed bevallen. Dit was echter niet de reden dat ik er nu weer heenging. De wind was op deze zater-

DASLook Daslook heet zo omdat het alleen op dassenburchten groeit. De daslook hier werd door de kok zelf geplukt in het Flevopark. Dit ondanks dat dat eigenlijk niet mag, want de plant is beschermd in Nederland. Het is een plant uit de lookfamilie, dus een nichtje van bieslook en ui en knoflook. Dat ruik je. De lucht lijkt sterk op die van knoflook, maar daslook is minder scherp en je eet meestal niet de knolletjes maar het blad en ook de bloemetjes.

dagavond in maart snijdend koud en we waren toevallig in de buurt. Hierdoor konden we rustig eten en weer op temperatuur komen voordat we de lange fietstocht naar huis gingen ondernemen. Bij binnenkomst bleek de tent goed vol te zitten, gelukkig was er nog een tafeltje voor twee vrij.

BrANDT & LeVIe Jiri Brandt en Samuel Levie zijn worstenmaker van beroep. Samen met Geert van Wersch vormen zij Brandt & Levie: de worstmakers van Nederland. In Italië leerden zij de fijne kneepjes van het worst maken, en nu passen zij die kennis toe in Nederland. Hun assortiment bevat zowel verse (o.a. bratwurst, chipolata, currywurst, chorizo) als gedroogde worst (o.a. zwarte peper, venkelzaad, lavendel). Tevens zijn zij actief in de Slow Foodbeweging.

Na een blik op de kaart koos ik voor de daslooksoep als voorgerecht (€ 7,50). De daslook was door de kok zelf geplukt in het Flevopark. De soep had een aangename knoflookachtige smaak. Als hoofdgerecht koos ik de studentenhap (€ 10,-). Die dag was dat raapsteeltjesstamppot met kalfsworst van Brandt & Levie. Bij dit gerecht bleek, tot mijn grote vreugde, ook een gratis biertje te horen. Mijn tafelgenoot nam de spinazie-ricottastrudel (€ 16,50). De bediening was goed, we hoefden nooit lang te wachten op onze drankjes. Ook had de ober allerlei leuke wetenswaardigheden. Zo kwamen we te weten dat de worstmakers van Brandt & Levie in het restaurant gewerkt hebben voordat zij hun worstmakerij begonnen. De stamppot in combinatie met de worst en jus bleek een prima gerecht. De spinazie-ricottastrudel kreeg ook een positieve beoordeling van mijn tafelgenoot. Na het hoofdgerecht besloten we nog een dessert te delen. Dit werd de witte chocolademousse met speculaaskruiden (€ 7,50). Deze bleek het hoogtepunt te zijn van de maaltijd. Al met al was het bezoek aan 1900 de ijzige fietstocht meer dan waard. yyy Stef Uijens

Folia Magazine ontvangt graag je restaurantrecensie en vergoedt tot € 50,-. Maximaal 270 woorden, (suggesties voor de) kaders zijn welkom, maar niet verplicht. Mail je recensie naar [email protected]. Stuur de originele bon naar Folia Magazine, t.a.v. Stephanie Gude, Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD, A'dam.

HerMAN CHeVroLeT De souschef van 1900, Herman Chevrolet, is ook schrijver van wielerboeken. Eerder schreef hij 8 seconden, over de Tour van 1989, die gewonnen werd door Greg Lemond met 8 seconden voorsprong op Laurent Fignon, en Het feest van list en bedrog: een sinistere geschiedenis van de wielersport. Zijn nieuwste boek is Het mysterie van de eerste gele trui, een literair verantwoorde geschiedenis van de Tour. Tevens is Chevrolet auteur van dé wielercode, zie hetiskoers.nl/wielercode.

FoliaMagazine

15

opinie

Een teken aan de wand De UvA-gemeenschap moet de bètafusie met de VU niet klakkeloos accepteren, vindt Arthur La Rooij. illustratie Pascal Tieman

A

l twee jaar wordt er in stilte gewerkt aan een fusiepoging tussen de verschillende bètafaculteiten in Amsterdam. Deze toenadering tussen onze mooie universiteit en de VU staat geheel in het teken van ‘groter is beter’, maar veel meer over de Amsterdam Faculty of Science (AFS) wordt er helaas niet bekendgemaakt. Toen er vorige maand weer een informatiebijeenkomst werd aangekondigd kwamen de gemengde gevoelens van studenten en medewerkers opnieuw naar boven. Het is moeilijk af te wegen of we dit nu moeten willen of niet. Als de fusie doorgaat, nemen we het risico om alles aan onze faculteit te veranderen in de hoop dat dit op de lange termijn meer geld opbrengt. Opnieuw verbouwen, fuseren, een nieuwe naam, een nieuwe bestuursstructuur, andere bachelors en nóg vollere collegezalen; en dat uitsluitend voor meer geld.

Omdat er in de wandelgangen van het Science Park wisselend over gesproken werd heb ik gepoogd met een klein teken aan de wand een discussie te laten ontstaan. Bij alle ingangen van het Science Park en in de collegezaal waar op maandag 8 april de informatiebijeenkomst gehouden werd, hingen mijn pro-UvA-posters. Helaas viel de informatiebijeenkomst weer

16

FoliaMagazine

tegen. In januari was beloofd dat er in april go of no-go gezegd zou worden, maar door de bestuurscrisis aan de VU heeft het hele project vertraging opgelopen. Wel hield Louise Gunning een praatje over hoe geweldig zij de

Dijkgraaf

Terug in de tijd plannen vond. Helaas werden weer alle kritische vragen ontweken: zodra er gevraagd werd naar financiële risico’s, of het verlies van de identiteit van onze faculteit en universiteit als geheel, volgde er een ontwijkend antwoord over de mogelijkheden die samengaan zal bieden. Doordat de bestuurders geen echt antwoord geven lijkt het alsof er iets achter te houden is. De fusiebulldozers werken op hoog tempo door en wekken niet de indruk ook maar een beetje van hun koers te zullen wijken. Het is jammer dat het bestuur bij deze belangrijke beslissingen

‘De fusiebulldozers werken op hoog tempo door’ op zo’n gesloten manier te werk gaat. Ik hoop dat we in de komende maanden openlijk kunnen spreken zodat er met deze fusieplannen niet meer kapot gemaakt wordt dan we er uiteindelijk mee kunnen winnen. De grootste zorgen gaan uit naar het onderwijs: hoe voorkomen we dat het onderwijs slachtoffer wordt van de onderzoeksgroeidrift? Het fuseren van onze faculteiten zal betekenen dat opleidingen samengaan en de overgebleven studies zullen in studentenaantallen groeien. Dit is efficiënter en goedkoper, maar uit niets blijkt tot op heden dat het onderwijs door deze fusie ook echt beter wordt. Als test is scheikunde alvast samengevoegd en sindsdien is het daar een puinhoop. De studenten fietsen iedere week heen en weer tussen de twee locaties waar ze les krijgen in zeer grote groepen. Er zijn twee verschillende examenreglementen (OERs), twee verschillende Blackboards en het is nog steeds niet duidelijk welk(e) diploma(s) de studenten zullen behalen. De VU heeft als reclamestunt alle eerstejaars

een iPad cadeau gedaan en hanteert bij herkansingen de regel dat ‘het hoogste cijfer telt’. De UvA-studenten die precies hetzelfde college volgen zonder een gekregen iPad lezen in hun OER dat ‘het laatste cijfer telt’. Een tweede heikel punt voor velen is de nieuwe identiteit die we moeten krijgen waarmee we ons zelfstandig kunnen presenteren. Het faculteitsbestuur zelf heeft al aangeven niet blij te zijn met de projectnaam AFS en hoopt dat er snel een betere naam komt. Het hebben van een herkenbare naam zal het namelijk mogelijk moeten maken om grote geldstromen uit Brussel aan te trekken. De nieuwe uitstraling en identiteit van onze werkgever en opleider is dus nog ongewis. Afgelopen maand is een commissie begonnen met het opstellen van een identiteitsmatrix voor de nieuwe faculteit. Deze commissie heeft gelukkig ook mijn posters weten te vinden die gericht zijn op het behoud van de UvA-identiteit, waarvoor ik al van honderden medewerkers en studenten steun gekregen heb. Als we samen moeten gaan met de VU, dan wel zonder die blauwe vogel en met de Amsterdamse andreaskruisen! Ik ben een trotse alumnus en medewerker van de Universiteit van Amsterdam en wil dit graag zo houden. Het zou zonde zijn om onze geschiedenis en Amsterdamse karakter weg te gooien in ruil voor efficiënter onderwijs en enkele miljoenen onderzoeksgeld! yyy Arthur La Rooij studeerde Theoretical Physics, was voorzitter van studievereniging NSA en is OiO bij het Institute of Physics.

Oké, omdat u zo aandringt, nog een laatste keer over de inhuldiging. (Een landelijke krant verbood mijn vrouw al op 1 mei in haar column op de festiviteiten terug te blikken. Maar ja, dit is Folia Magazine.) Tijdens de voorbereiding rees de belangrijke technische vraag of de heraut der wapenen nu met dezelfde hand zwaait als waarmee hij zijn staf vasthoudt. Hiervoor moest de ceremoniemeester zijn bronnen raadplegen. Ik verwachtte een in leer gebonden boekwerk opgediept uit de koninklijke huisarchieven. Daarentegen kwam hij met zijn iPad en zocht een YouTubefilmpje op van de inhuldiging van 1980. Welkom in de nieuwe tijd. Dat niemand zo snel wist hoe het 33 jaar geleden precies ging, is goed voorstelbaar. Weet u nog met welke hand u bij een verjaardagsfeestje in 1980 zwaaide? Er zijn maar weinig gebeurtenissen die eens in een generatie plaatsvinden. Natuurlijk is er de eigen levenslijn, met aan de ene zijde ouder en grootouder, en aan de andere kind en kleinkind. Maar in de levenslijn van een land maken we zulke sprongen alleen maar mee bij de wisseling van een erfelijk ambt. En daar zijn er niet zo veel van in Nederland. Zo bezien is een troonwisseling een extreem geval van een slow motionfilmcamera die slechts na tientallen jaren een nieuw beeldje maakt. Met een zesvoudige hinkstapsprong vliegen we twee eeuwen vooruit van Willem I naar Willem-Alexander, van 1815 naar 2013 via de tussenstations 1840, 1849, 1890, 1948 en 1980. En even gemakkelijk springen we achterwaarts terug in de tijd. De slag bij Waterloo lijkt opeens heel dichtbij. Six degrees of separation zouden ieder tweetal mensen op deze aarde met elkaar verbinden. Maar hoe zit dat met de tijd? Hoeveel handdrukken is Napoleon van ons verwijderd? Met de herautenstaf in de hand leek het alsof ik hem bijna kon aanraken. yyy Robbert Dijkgraaf

FoliaMagazine

17

Benmiloud

opinie

Open for Discussion De kritiek op Room for Discussion is ongefundeerd en getuigt van vooroordelen, vinden Sytske de Jong en Jan-Tjibbe Steeman.

I

n Folia Magazine 29 (15 mei) schrijven leden van de Kritische Studenten Amsterdam (KSA) – deels verantwoordelijk voor het verstoren van ons gesprek met Christine Lagarde – dat Room for Discussion (RfD) haar naam niet waardig is. We zouden niet kritisch zijn, censuur bedrijven en slechts humaninterestvragen durven stellen. Serieuze aantijgingen. Ongefundeerd ook, bleek toen wij contact zochten met KSA-leden Kees Visser en Noor Kuijpers, schrijvers van het stuk. Dit omdat wij graag wilden weten wat de beweegredenen waren om ons evenement te verstoren. Daarnaast leek het belangrijk om het concept van RfD te introduceren bij deze ‘kritische’ studenten. Contact is immers nooit eerder gezocht en uit navraag bleek slechts één van de KSA’ers ooit eerder RfD bijgewoond te hebben. Jammer, een open en kritische houding is juist een van onze pijlers. Wekelijks interviewen twee studenten samen met het publiek prominente gasten uit de (economische) actualiteit. Juist dat het interview geleid wordt door studenten maakt het voor gasten aantrekkelijk te komen. Niet omdat studenten gemakkelijke gesprekpartners zijn, maar omdat de insteek anders is dan bij andere media. Met een uur tijd hebben wij de luxe om diepgang en humaninterest samen te laten gaan in een diverse mix van vragen, die vooraf nooit bij de gast bekend is. Zelfs niet bij mensen

18

FoliaMagazine

als Dijsselbloem, Draghi en Lagarde. Bij die laatste twee interviews zijn wij bij hoge uitzondering gedeeltelijk afgeweken van ons concept van live publieksvragen stellen, vanwege de verwachte drukte. Om chaos bij de publieksmicrofoon te voorkomen vroegen wij geïnteresseerden vooraf suggesties in te sturen. Wij zijn ervan overtuigd dat wij de meest kritische en interessante vragen selecteren, zoals die van een student die recent onderzoek deed in Athene. Helaas hebben de KSA’ers dit niet meegekregen. Want toen het gezelschap demonstranten buiten doorging met het scanderen van leuzen, begon binnen de discussie met mevrouw Lagarde pas echt. Helaas bleek uit navraag dat de auteurs niet de moeite hebben genomen om de resterende veertig minuten terug te kijken. Wel vonden ze de tijd om hierover twee opiniestukken te schrijven.  Op de vraag waarom men niet van de mogelijkheid gebruik heeft gemaakt om vooraf vragen in te sturen, antwoordden de KSA’ers dat, ‘de actie strategisch, niet principieel en vooral tegen de UvA gericht was’. Daarmee verkiest KSA dus vorm boven inhoud. In ons vijfjarige bestaan proberen wij elke sessie bij te leren en we staan zeker open voor constructieve kritiek. Maar één ding staat vast; wij kiezen inhoud boven vorm. yyy Sytske de Jong is hoofdredacteur, Jan-Tjibbe Steeman redacteur van Room for Discussion.

Net als vroeger Simultaan nippend aan onze verse muntthee loeren we voorzichtig naar elkaar over de randen van de jampotjes die alle zichzelf respecterende hipsters anno 2013 als theeglazen gebruiken. Blijkbaar vallen we allebei in die categorie. En vinden we glazen anno 2013 mainstream, zoals we dat anno 2003 al vonden van Idols. Waar we toch samen naar keken om mee te kunnen praten op school, nippend aan muntthee getrokken van zakjes en geschonken in gewone theeglazen. Wat is er sindsdien veranderd? De jeugdvriendin die tegenover me zit heb ik al bijna tien jaar niet meer gesproken. Ergens in de tweede klas van de middelbare school zijn we zonder aanwijsbare reden (puberteit) opgehouden met praten, en na de diplomauitreiking hebben we elkaar ook niet meer gezien. Vroeger noemden we elkaar gedurende een paar maanden ‘hartsvriendinnen’, zonder onze puberende breintjes te vermoeien met nadenken over wat die term precies betekende. Het was immers een goede reden om vriendschapsringen te kopen tijdens het ‘stadten’ en veel meer hadden we toen nog niet nodig om lol te hebben. Een paar weken geleden stuurde ze me opeens een Facebookbericht met het verzoek om bij te praten. Omdat we ‘uit elkaar waren gegroeid’. Wat me juist een heel duidelijke reden leek om dat niet te doen, maar ik zei natuurlijk toch ja. Uit nieuwsgierigheid. Misschien was dat ook wel haar motivatie. Misschien werd het best gezellig. Het bijpraten hebben we in een kwartiertje gedaan, door allebei op te sommen wat er allemaal goed is gegaan in de afgelopen jaren, slechts onderbroken door lacherige devaluaties van onze eigen succesjes, want we willen niet overkomen alsof we geen zelfspot hebben. Ondertussen verveelden we ons. Omdat er eigenlijk dus niet zo veel was veranderd. En na een uur pijnlijke stiltes, namen we afscheid om ‘uit elkaar te groeien’. Net als vroeger. yyy Hadjar Benmiloud

promoties DINSDAG 4/06 10.00 uur: Ji Liu – Geneeskunde

The Role of Estrogen in Hypothalamic Regulation of Hypothalamus-Pituitary-Adrenal Axis Activity, Energy Homeostasis and Bone Metabol (Agnietenkapel)

12.00 uur: Alma Olivos Suárez – Scheikunde

Hypovalent Substrates in Transition Metal Catalysis. C-H bond Functionalisation, Ring-Closing Reactions & Polymer Synthesis (Agnietenkapel)

14.00 uur: Damian Trilling – Communicatiewetenschap

14.00 uur: Mirjam van Tricht – Geneeskunde

Neurophysiological Correlates of the Pathway to the Early Stages of Psychosis (Agnietenkapel)

Identification of Novel Factors Controlling DNA Damage Responses at Uncapped Telomeres (Agnietenkapel)

10.00 uur: Michael Stevenson – Mediastudies

oraties

The Web as Exception: the Rise of New Media Publishing Cultures (Agnietenkapel)

14.00 uur: Didi Griffioen – Onderwijskunde

Research in Higher Professional Education: a Staff Perspective (Agnietenkapel)

VrijDAG 7/06

WoeNSDAG 5/06

A Tailor Made Approach to Obstructive Sleep Apneu (Agnietenkapel)

10.00 uur: Madeline Ravesloot – Geneeskunde

Dilated Cardiomyopathy: Translating Genetic Defects into Clinical Care. Towards Personalized Medicine in Dilated Cardiomyopathy (Agnietenkapel)

11.00 uur: Raúl Loayza-Muro – Ecotoxicology

11.00 uur: Yasser Rahmani – Experimentele fysica

12.00 uur: Liesbeth van der Sluijs Veer – Geneeskunde

Micromechanics and Rheology of Hard and Soft-Sphere Colloidal Glasses (Aula)

12.00 uur: Evelien Timmerman – Geneeskunde Nuchal Translucency Beyond Down Syndrome Screening (Agnietenkapel)

14.00 uur: Marieke Peuscher – Geneeskunde

DoNDerDAG 6/06

Following the News. Patterns of Online and Offline News Consumption (Agnietenkapel)

10.00 uur: Ingrid van Rijsingen – Geneeskunde

sociaal-economische strategieën van Jacob Backer, Govert Flinck, Ferdinand Bol en Joachim von Sandrart (Aula)

Life at the Edge: Benthic Invertebrates in High Altitude Andean Streams (Aula)

Psychological Consequences of Congenital Hypothyroidism. Cognitive, Motor and Psychosocial Functioning (Agnietenkapel)

13.00 uur: Erna Kok – Kunstgeschiedenis

Culturele ondernemers in de Gouden Eeuw. De artistieke en

DoNDerDAG 6/06 16.00 uur: Brian Burgoon, hoogleraar internationale en vergelijkende politieke economie

Political Economy of Re-Embedding Liberalism (Aula)

VrijDAG 7/06 16.00 uur: Gerard Muijzer, hoogleraar microbiële systeemecologie

Microbiële systeemecologie: van beschrijvend naar verklarend onderzoek (Aula)

16.30 uur: Corina Brussaard, bijzonder hoogleraar Viral Ecology Marine Viruses – Nanodrivers of Life (Aula)

Voor uitgebreide informatie zie www.uva.nl/nieuws-agenda.

(advertentie)

lOVE IT...

MET AL JE VRIENDEN IN ACTIE KOMEN KOM OOK IN ACTIE ChECK fIghTCANCEr.Nl

FoliaMagazine

19

20

FoliaMagazine

objectief HANDICAp 54 Gaten vullen, dat gaat ze over het algemeen wel goed af. Geen wonder dus, dat tandartsen ook de holes op de golfbaan behoorlijk goed weten te vinden. 25 mei vond op de groene weides van golfclub De Hoge Dijk in Zuidoost het jaarlijkse Acta Open Golf plaats, waar studenten en medewerkers van de opleiding tandheelkunde een balletje mochten komen slaan. Voor masterstudent Thomas Remmelts een welkome gelegenheid zijn golfslag weer eens in de praktijk te brengen. Ondanks zijn negen jaar ervaring is zijn handicap namelijk vooralsnog blijven steken op 54, vertrouwt hij ons toe. Voor de leken onder ons: dat is de laagste instapcategorie voor golfers. Voor Remmelts geen reden het toernooi niet te bezoeken, want bovenal draaide het toernooi natuurlijk om de fun. Bovendien konden de absolute beginnelingen hun techniek van het edele golfspel tijdens speciale clinics nog wat polijsten. En tja, daar zijn de tandartsen in spe natuurlijk altijd dol op. yyy tekst Clara van de Wiel / foto Danny Schwarz

FoliaMagazine

21

De magische Spelen Studenten sport, management & ondernemen gingen op studiereis naar Londen en Barcelona. Om zo met eigen ogen en oren de impact van de Olympische Spelen op een stad

DAG 1 MAANDAG 13 MeI 2013 Vanochtend om 7.00 uur. Achttien volbepakte studenten sport, management & ondernemen konden niet wachten om eindelijk te beginnen aan de reis waar ze al maanden naar uitkijken, een reis in het teken van een onderzoek naar de impact van de Olympische Spelen in Londen (2012) en Barcelona (1992). ‘Londen & Barcelona, here we come ready for take off!’ werd nog even snel getwitterd en gefacebooked voordat de telefoons uitgeschakeld moesten worden.

22

Gelijk na aankomst in Londen stortten de studenten zich op het onderzoek, via interviews met de bevolking. Topmodellen, studenten en natuurlijk de granny’s, niemand werd overgeslagen. Waar ik vandaag achterkwam, is dat de Londenaren een grote chaos verwachtten tijdens de Spelen. Nu kijken de Londenaren met een ongelofelijk trots gevoel terug op de Spelen. They are proud to be British!

DAG 2 DINSDAG 14 MeI Na een heerlijke nacht op de krakende stapelbedjes van het gezellige Lee Valley Youth Hostel stond om 10.00 uur Tony O’Reilly, general manager van het Olympisch Dorp, ons op te wachten. Toen iedereen door de security was, konden we het Olympisch Dorp binnen. Ontzettend bijzonder, wij liepen gewoon op de plek waar de Nederlandse hockeymeiden, Epke Zonderland en zelfs Usain Bolt twee belangrijke weken DAG 3 WoeNSDAG 15 MeI

hebben geslapen, gegeten en zich hebben voorbereid op hun topprestatie! Hierna werden we verrast met een sms’je dat we van harte welkom waren bij meervoudig Paralympisch wheelerkampioen Tanny Grey Thompson, nu lid van de Britse Eerste Kamer. In een vergaderzaal in het House of Lords vertelde deze vrouw met veel passie over haar Paralympische en politieke ervaringen.

Vandaag is de derde en laatste dag in Londen voorbijgevlogen. We bezochten het walhalla voor de tennisliefhebber: Wimbledon. Ieder jaar wordt hier het meest prestigieuze tennistoernooi ter wereld gespeeld.

Onze gids vertelde dat binnen Wimbledon het gras heilig is. Ze hebben zestien tuinmannen in dienst om ervoor te zorgen dat het gras de perfecte lengte heeft en elk veld wordt sprietje voor sprietje nageteld voor

FoliaMagazine

gen foto Mats van Soolin

mee te maken. Nicole Masolijn hield een dagboek bij. tekst Nicole Masolijn / foto’s Nicole Masolijn

Nicole Masolijn (r) met medestudenten

een juiste grassamenstelling. De dag verliep opvallend rustig. Totdat we bijna het vliegtuig naar Barcelona misten. De DAG 4 DoNDerDAG 16 MeI

incheckbalie was eigenlijk al gesloten toen wij kwamen aanrennen. Een ding is zeker, hard sprinten kunnen deze studenten wel.

Buenos días, welcome to Spain. Vandaag werden we wakker in een gezellige jeugdherberg midden in het prachtige centrum van Barcelona. Alle meiden van de klas sliepen op dezelfde kamer, waar een bom ontplofte toen alle koffers open gingen. Vandaag gingen we naar de Montjuïc, waar de Olympische Zomerspelen zich in 1992 hebben afgespeeld. Op deze heuvel DAG 5 VrijDAG 17 MeI

bevinden zich nu nog steeds het Olympisch Stadion en het Olympisch Museum. De vraag wat de Spelen van 1992 nu nog voor de stad betekenen wordt ons in een middag duidelijk. The X-Games toveren de Montjuïc om tot een gruwelijk skatepark. Heel bizar, dat de Spelen in Barcelona nu bijna 21 jaar geleden zijn, maar toch nu nog voordelen opleveren voor de stad.

Alle studenten kregen vanmorgen een opdracht mee voor het avondprogramma, namelijk ‘Geef in twee minuten een pitch, over waarin jij het afgelopen jaar geëxcelleerd hebt.’ Maar excelleren, volgens de Dikke Van Dale ook wel uitblinken, wat is dat precies? Kunnen studenten van tussen de 18 en 23 dat al? ’s Avonds bleek dat deze studenten enorm gemotiveerd zijn het beste uit zichzelf te halen. Ontwikkelingen, persoonlijke strubbelingen,

maar ook mooie dromen werden met elkaar gedeeld. De groep probeerde elkaar te helpen met positieve feedback. Lotte Sibbald vertelde dat haar grootste droom is grote sportevenementen te organiseren. Maud Boks en Tim van der Hart waren erg blij met het proces dat ze doorlopen hadden. Uitspraken zoals ‘Ik voel me echt gelukkig’ en ‘Ik voel me nu gewaardeerd’ gaven hier blijk van.

DAG 6 zATerDAG 18 MeI Helaas, de laatste dag. Vandaag gingen we op zoek naar de impact van de Spelen op Barcelona. Daarvoor gingen we op met Norbert, werkzaam voor de Spaanse televisie en NOS tijdens de Spelen. De Spelen hebben een gigantische impact gehad op de stad. Het metronetwerk werd verbeterd, er werd een rondweg aangelegd, een kustlijn met drie km strand aan de stad toegevoegd, en er werden vele hotels bijgebouwd. De inwoners van Barcelona ervoeren de Spelen als magisch. Ellen de Ridder straalde toen ze vertelde hoeveel trotse inwoners

ze had gesproken. Tuurlijk waren er ook hier in Barcelona mensen tegen de Spelen, maar van hen is verrassend genoeg geen spoor meer te vinden. Blijkbaar wisten de Spelen ook deze mensen mee te nemen in de positiviteit van het Olympisch vuur. Wij dromen van een Olympisch vuur in Nederland. Iedereen die de inwoners van Londen en Barcelona heeft gesproken zal met volle overtuiging ja zeggen tegen het Olympisch plan 2028. yyy

FoliaMagazine

23

(advertenties)

CUTTING EDGE

JA Z Z F E STIVAL D E N HA AG

V R IJ DAG 3 1 M E I & Z ATE R DAG 1 J U N I

Hans Dulfer

JA Z Z FILM

FUNK RAP

IMPRO L AT I N wereldmuziek

T H E ATE R DAK OTA Z U I D L AR E NSTRA AT 57, D E N HA AG

E n t r e e p r i j s : 1 7, 5 0 p e r d a g Pa s s e - pa r to u t v o o r t w e e d a g e n : 3 0 , -

t i c k e ts : w w w. t h e at e r da k ota . n l

programmeert met lef!

music

Nueva Manteca

Saskia Laroo Band & MC Complex Kim Hoorweg & Harry Emmery Band Rembrandt Frerichs, Hermine Deurloo & Etienne Nillesen

Barnicle Bill Trio ft. John

Engels Batik

David Golek & Simin Tander Kapok Reinier

Baas & The More Socially Relevant Jazz Music Ensemble Tiltan

Georgios Tsolis Trio

DJ Jazz Min Lau DJ Ome Steef

Folia maakt kennis... ...met Rosanne

Hertzberger

promovenda in de microbiologie en columniste voor NRC Handelsblad

Woensdag 29 mei tussen 16.00 en 17.00 uur in de OBA (Oosterdokskade 143) Live te beluisteren op AmsterdamFM (106.8 in de ether en 103.3 op de kabel)

Vanaf 30 mei terug te luisteren op

www.foliaweb.nl

5 juni • Edward de Haan decaan Faculteit der Maatschappij- en Gedragswetenschappen

Folia het platform voor hoger opgeleid Amsterdam Amsterdam FM.nl de stem van de hoofdstad

illustratie Denise van Leeuwen

drift

Over een grens

O

laf (21) student politicologie aan de UvA: ‘Ik had twee tickets geboekt voor mij en mijn vriendin naar Barcelona. Zij was net achter iets gekomen – wat niks had voorgesteld – en wilde niet meer mee. Toen ging ik alleen. Het was het begin van een zomer die mij voor het leven veranderde. Al die regels over hoe een relatie werkt en monogamie vond ik opeens belachelijk. Vrijheid, dat was waar ik naar verlangde. Van Barcelona reisde ik verder. De laatste maand van mijn reis zocht ik een van mijn beste vrienden op in Buenos Aires. Vanaf het eerste moment zaten we in dezelfde vibe. Een maand lang heb ik misschien drie keer de dag meegemaakt, we beleefden het ene nachtelijke avontuur na het andere. Ik wilde mijzelf uitdagen, kijken wat er allemaal mogelijk was. Tijdens een van die nachten keerden we terug van het uitgaan in het huis van de vader van mijn goede vriend Carlos. Het was in een buurt die ’s nachts tot leven kwam: prostituees langs de kant van de weg, junkies en veel travestieten. Vrouwen met korte rokjes en torenhoge hakken;

vaak met goddelijke lijven, maar ook een lul tussen hun benen. Van mijn vriend wist ik dat hij weleens seks had gehad met een travestiet. Hij waarschuwde mij: het is een one way ticket. Als je het een keer hebt gedaan verandert er iets in je beleving van seksualiteit. Die nacht zag ik vanaf het balkon twee travestieten

‘Ik kon alleen maar denken aan ziektes’ staan. Twintig meter van ons huis. Ik vroeg Carlos: zullen we? Voor 200 pesos – iets van 25 euro – ging er een met ons mee. Ze – of hij, ik weet niet hoe je het moet noemen – was in het licht van de huiskamer ontzettend lelijk. Ze had kraters in haar gezicht, die ze probeerde te verbloemen met lagen make-up. Maar goed. Mijn vriend en ik hadden afgesproken dat hij eerst zou gaan. In de tijd dat hij in de slaapkamer van zijn vader was, werd ik gek: kan ik dit wel? Wil ik dit wel? Ook was ik bang voor het zien van zijn lul. Hoe zou ik daar ooit een stijve van kunnen krijgen?

Toen Carlos de kamer uitkwam was ik aan de beurt. Zij lag op bed met haar kleren aan. “Kom maar naast me liggen,” zei ze. Ze begon mij uit te kleden en me te pijpen. Ondertussen zei ze de meest geile dingen. Maar hij werd niet hard. Ik mocht aan haar tieten zitten, die waren gigantisch. Uiteindelijk kreeg ik toch een stijve. Op een gegeven moment keerde zij haar kont naar mij. Ik kon alleen maar denken aan ziektes en doodgaan: “Niet zonder condoom”, zei ik. Vliegensvlug had ze dat voor elkaar. En opeens voelde ik mijzelf in haar. Binnen twee seconden kwam ik klaar. Na afloop ging ik naar de badkamer. Ik denk dat ik mijzelf wel veertig minuten heb gewassen. Het was een besef dat er ook een andere realiteit bestaat, al had ik zijn lul trouwens niet gezien. Maar toch, het had me opgewonden. Iets dat zo ver lijkt, kan binnen no time dichtbij zijn.’ yyy Roos Menkhorst

Om privacyredenen zijn de namen gefingeerd. Wil je ook meedoen aan deze rubriek, mail dan een korte motivatie naar [email protected].

FoliaMagazine

25

Leuk on stage Festivals winnen is dé manier om als cabaretier door te breken. Drie oud-winnaars over hun finest moment op het Amsterdams Studenten Cabaret Festival. Hester Hinloopen

H

et Amsterdams Studenten Cabaret Festival (ASCF) is voor beginnende cabaretiers al jaren een uitgelezen kans om zichzelf te laten zien en het publiek te vermaken met hun beste grappen. Zaterdag 1 juni vindt de finale van de twintigste editie van het festival plaats in cultureel centrum De Rode Hoed. De winnaars van de twee halve finales, Kasper van der Laan

en Evelien van den Bergh, strijden samen met de gelukkige ontvanger van de wildcard, Jasper van der Veen, om de publieks- en juryprijs. Cabaretier Harry Glotzbach neemt de presentatie op zich, mogelijk ken je hem van een programma als Comedy Factory. Al sinds 1990 zetten Amsterdamse studenten zich in om het jaarlijkse festival te organiseren en meer naamsbekendheid te geven. Iedere

student kan zich inschrijven en uiteindelijk worden er zes acts geselecteerd die het tegen elkaar opnemen in de halve finales. Bekende oudwinnaars van het festival zijn onder anderen: Merijn Scholten (2007), Tim Fransen (2010) en Alexander Ploeg (2011). Ze blikken terug op hun deelname, hoe was het om de finale te winnen en wat heeft het hun gebracht in hun verdere carrière?

Alexander Ploeg

(winnaar 2011)

‘De finale was zo’n toffe avond, de winst was de kers op de taart. Ik had sterke concurrenten al was het wel appels met peren vergelijken. De ene tegenstander had een zeer uitgesproken, kritische mening terwijl de ander meer een kleinkunstoptreden gaf. Ik zat er tussenin. Uiteindelijk blijft het toch een kwestie van smaak. Op dit moment ben ik bezig met het afronden van mijn scriptie wat op een bepaalde manier weer bijdraagt aan mijn comedy, omdat ik af en toe studieontwijkend grappen schrijf. Het bedenken van grappen gaat trouwens zonder dat ik het doorheb, alsof mijn onderbewustzijn probeert te vluchten. Lastig om te zeggen wat mij uniek maakt, ze zeggen altijd dat een cabaretier de eerste tien jaar van zijn loopbaan vooral bezig is om zijn eigen stem te vinden. Ik denk dat ik vooral heel relativerend ben en veel zelfspot gebruik op het podium. In de finale ging er iets fout met het geluid waardoor ik moest improviseren. Omdat ik het op dat moment erkende en deed alsof ik boos was op het publiek, moesten de mensen lachen en wist ik het zo toch op te lossen. Als tip: zenuwen horen er bij.’ Alexander Ploeg is een van de vaste cabaretiers van het Comedy Café aan het Max Euweplein. Ook tekent hij maandelijks cartoons voor het bioscoopblad Preview. www.alexanderploeg.nl

26

FoliaMagazine

Merijn Scholten

(winnaar 2007)

‘Ik had mijn deelname aan de finale te danken aan de wildcard. De voorronde ging slecht maar dankzij die wildcard mocht ik het in De Rode Hoed opnemen tegen de twee andere acts. Het winnen van zo’n festival levert media-aandacht op. Bovendien gaf het me vertrouwen om door te gaan. Driekwart jaar later werd ik aangenomen bij Comedytrain en inmiddels heb ik samen met Thomas Gast als De Partizanen het Leids Cabaret Festival gewonnen. Ik heb journalistiek gestudeerd. Mijn passie voor cabaret en journalistiek komt denk ik voort uit dezelfde drive om te schrijven, tekst te produceren. Mijn favo favoriete stuk tijdens de finale was mijn opening. Daar las ik een lovende recensie over mezelf voor met zinnen als “Met de komst van Merijn Scholten kan gespro gesproken worden van de grote drie: Mike Starink, Ron Boszhard, Merijn Scholten.” Een grap is op zich lang houdbaar zolang het publiek maar nieuw is. Ik vind wel dat het als cabaretier je taak is om jezelf blijven te vernieuwen. Als advies voor de drie finalisten zou ik zeggen: conformeer je niet aan wat er al is. Probeer alleen te doen wat jij echt bijzonder of grappig vindt, ook al loop je daarmee het risico dat een deel van het publiek het niks vindt.’ Merijn vormt samen met Thomas Gast het duo De Partizanen. Samen hebben ze het theLeids Cabaret Festival 2013 gewonnen en De Partizanen staan tot en met 8 juni in de the aters met de LCF finalistentour 2013. Daarnaast schrijft Merijn voor Dit Was Het Nieuws en Panache. www.merijnscholten.nl

Tim Fransen

(winnaar 2010)

‘Met veel vertrouwen ging ik de finale in, ik was er redelijk ontspannen onder. Voordat ik meedeed aan het ASCF had ik al ervaring met een wat groter publiek. Het ASCF was voor mij daarom ook geen megagrote stap, al vermeld ik het na natuurlijk wel altijd trots in mijn biografie. Ik vind studenten het fijnste publiek om voor te spelen. Nadat ik het festival had gewonnen, werd ik ook bekender binnen studentenkringen en trad ik vaker op voor studentenverenigingen. Wat mij als cabaretier uniek maakt zijn denk ik mijn intelligente grappen. Tegelijkertijd is mijn zwakte dat ik geen toneel- of kleinkunstachtergrond heb, ik moet het ook vooral van mijn grappen hebben. Soms is het zo dat je een nieuwe grap met een bepaald soort enthousiasme brengt. Ik weet nog goed dat ik de avond voor de finale van het ASCF een grap schreef over kwarkbollen en die ging echt fantastisch. Daarna heb ik die nog twee of drie keer geprobeerd, maar hij ging nooit meer zo goed als toen. Mijn stijl is de afgelopen jaren wel iets veranderd. Als beginnende cabaretier was ik zeer direct in het uiten van mijn kritiek op de maatschappij, daarna werd mijn toon iets ironischer. Tegen de drie finalisten zou ik willen zeggen: De Rode Hoed is fantastisch, geniet ervan!’ Tim is sinds twee jaar lid van Comedytrain, het eerste Nederlandse gezelschap van stand-upcomedians, gevestigd in café Toomler waar hij bijna wekelijks optreedt. Naast cabaretier is hij columnist, op zijn website www.timfransen.nl is zijn werk te lezen. www. timfransen.nl yyy De finale van het Amsterdams Studenten Cabaret Festival vindt plaats op 1 juni in de Rode Hoed. Behalve de finalisten treedt ook topcabaretier Daniël Arends op. Zie www.ascf.nl.

FoliaMagazine

27

(advertentie)

win één jaar collegegeld collegegeld!

In 2013 bestaan de Studentenartsen 75 jaar ! Dit gaan we natuurlijk vieren. We organiseren wedstrijden voor studenten en er zijn allerlei kleine en grote manifestaties.

Je vindt alle informatie op: www.75jaarStudentenartSen.nl

foto: Mats van Soolingen

Meer weten over de manifestaties en over hoe je een jaar collegegeld kunt winnen?

overigens De Duitse minister van Binnenlandse Zaken gaat Duitse moslims die in Syrië vechten een terugreisverbod opleggen en roept andere EU-landen op hetzelfde te doen.

Nederland moet gehoor geven aan de Duitse oproep. De getrainde moslimstrijders zijn een gevaar voor de samenleving. Cees Vervoorn lector topsport & onderwijs

Mieke Bal hoogleraar literatuurtheorie

Göran Sluiter hoogleraar internationaal strafrecht

Mieke Bal ‘Oneens! Het lijkt wel alsof ieder smoesje voldoet om weer een paar Arabieren kwijt te raken. Hieraan liggen dezelfde sentimenten ten grondslag die er ook voor zorgen dat we asielzoekers zonder proces opsluiten in detentiecentra en illegaliteit strafbaar stellen. Het zijn rechtspopulistische maatregelen waar ik me helemaal niet in kan vinden en die ook volstrekt achterhaald zijn als je kijkt naar de huidige samenstelling van de samenleving. Het merendeel van die jongens vecht in Syrië voor de oppositie. Als internationale gemeenschap moeten we ons schamen dat we hebben staan toekijken terwijl de opstand tegen Assad ontaardde in een bloedige burgeroorlog. Ik vind het zielig dat die jongens het gevoel hebben dat zij het nu moeten opknappen. Bij terugkomst zijn het geen getrainde terroristen, maar getraumatiseerde jongens die hulp en zorg nodig hebben. Hier kun je die bieden. Door ze vijandig te bejegenen en als staatlozen in het Midden-Oosten te laten rondzwerven, loop je het risico dat ze ontsporen en uiteindelijk inderdaad een gevaar vormen.’

Göran Sluiter ‘Oneens. Eerst was het een vrijheidsstrijd, een volk dat zich probeerde te bevrijden van een dictator. Maar het lijkt wel alsof dat niet mag als je moslim bent. Dan wordt er ineens paniekerig over gedaan. De ad hocoproep van de Duitse minister van Binnenlandse Zaken verbaast me. Je zou het strafrecht kunnen toepassen. Dan waarborg je dat dit soort gevallen zorgvuldig worden behandeld. Werving voor de vreemde krijgsdienst is in Nederland een strafbaar feit. Door strijders na terugkeer te vervolgen, krijgen de jongens ook de gelegenheid aan de rechter uit te leggen wat hen bewoog naar Syrië af te reizen. Misschien wilden ze oprecht meehelpen om burgers te beschermen, als een soort humanitaire interventie. Dat wordt dan door de rechter meegewogen en zo volgt een passende strafmaat. In het uiterste geval kun je bij een veroordeeld strijder ook nog het vreemdelingenrecht toepassen en eventueel het Nederlanderschap afnemen. Maar mensen lukraak de toegang tot je land ontzeggen vind ik dom populisme.’

Cees Vervoorn ‘Dit is een duivels dilemma. Ik snap de angst wel. Het gaat om jonge jongens, die blijkbaar in Nederland al geradicaliseerd waren – anders reis je niet af naar Syrië om voor je geloof te vechten. Als ze daar getraind worden en in heftige oorlogssituaties terechtkomen, heb je zeker kans dat ze bij terugkeer niet meer aarden in de Nederlandse maatschappij en tegen die maatschappij in verzet komen. Maar door ze niet terug te laten reizen pak je het probleem niet aan, want dan is het kwaad al geschied. Je kunt er beter voor zorgen dat ze niet afreizen. Dat raakt aan de kerntaak van het onderwijs: jongeren opleiden tot kritische, zelfstandige individuen, die weerbaar zijn en niet makkelijk meelopen. Dat kan bijvoorbeeld door op scholen meer aandacht te besteden aan religie. Zo objectief mogelijk onderwijzen over de denkbeelden, historie en toekomst van alle wereldreligies. Zo kweek je een kritische, onderzoekende houding en begrip voor andere ideeën en zullen jongeren minder geneigd zijn de strijd aan te gaan met andersdenkende mensen.’ yyy Marieke Buijs

FoliaMagazine

29

Een ambitieuze wervelwind Deze week in Folia maakt kennis: promovenda en NRC-columnist Rosanne Hertzberger. Ze vindt het ‘kapitaalvernietiging’ als vrouwen na hun opleiding niet gaan werken en thuis blijven.

tekst Dirk Wolthekker / foto Danny Schwarz

‘A

ls vrouwen zorg en werk willen combineren in een driedaags baantje moeten ze niet zeuren dat dit uiteindelijk niet leidt tot de grote emancipatie. Als je die keuze maakt kun je niet gelijktijdig eisen dat een raad van bestuur voor de helft uit vrouwen bestaat of dat er genoeg vrouwen op televisie verschijnen.’ Dit zei promovenda en columnist Rosanne Hertzberger onlangs in het televisieprogramma Pauw & Witteman naar aanleiding van eerdere uitspraken van minister Bussemaker over de vrouwenemancipatie. In het programma zei Hertzberger ook dat er sprake is van ‘kapitaalvernietiging’ als vrouwen na een studie besluiten niet te gaan werken om voor huis en haard te zorgen. Promovenda en columnist/journalist Rosanne Yente Hertzberger (Rotterdam, 1984) doet geregeld pittige uitspraken, zo veel is duidelijk. Ze studeerde in Leiden en Delft Life Science & Technology en bracht studieperiodes door in Parijs en Lausanne. Zij studeerde af op een project bij Nestlé Research Center in Zwitserland, dat haar promotieonderzoek daarna wilde financieren. Ze zit nu in de eindfase van haar dissertatie: een onderzoek over oxidatieve stress van melkzuurbacteriën, met name waterstofper-

30

FoliaMagazine

oxideproductie. Tijdens haar promotie werkte ze bij contractonderzoekbureau NIZO Food Research, maar het onderzoek zelf deed ze aan de UvA. Haar columnistencarrière startte Rosanne bij het Leids universitair weekblad Mare nadat ze de tweede prijs had gewonnen in de Mare-Kooyker kerstverhalenwedstrijd. Voor

‘Rosanne wil voortdurend prikkelen’ Mare schreef ze de column ‘Megahertz’. Daarna kreeg ze een wekelijkse column bij nrc.next en sinds april 2012 bij NRC Weekend. Voor NRC schreef ze ook grotere stukken, onder meer over kant-en-klaarmaaltijden, kraken, natuurbeleid en de hang naar natuurlijkheid en emancipatie en positieve discriminatie. ‘Rosanne is als een wervelwind, soms waait ze met de kracht van een orkaan,’ zegt Eveline Hertzberger over haar zus. ‘Rosanne leeft met volle teugen en heeft een grote bevlogenheid en bezieling. Ik vergelijk haar weleens met dat Duracellkonijntje uit de reclame. Dat konijntje wist nooit van ophouden, Rosanne ook niet, ze gaat maar door. Dat was altijd al zo hoor, van jongs af aan heeft ze

kracht voor tien. We zijn thuis met drie kinderen, Rosanne is de middelste. Wij zijn van huis uit altijd gestimuleerd ergens iets van te vinden, dus dat hebben we alle drie wel, maar bij Rosanne is dat het meest geprononceerd, onze broer en ik zijn iets diplomatieker. Rosanne wil voortdurend prikkelen, mensen aan het denken zetten.’ Elsevier-journalist Wouter van Noort denkt er hetzelfde over. Hij heeft met Rosanne gestudeerd in Leiden. Ze waren huisgenootjes in een studentenhuis aan een van de Leidse grachten. Beiden waren ze lid van de studentenvereniging Quintus, maar wel van verschillende disputen. ‘Rosanne was lid van het damesdispuut Cassis. Hoe zou ik dat dispuut nu eens omschrijven? Laten we zeggen: het dispuut van de schreeuwende vrouwen. Niet echt een verrassing dus dat Rosanne met al haar meninkjes en boude uitspraken bij dat dispuut zat.’ En inderdaad: op de website van Quintus staat als lijfspreuk van Cassis: ‘We zingen en we zooien en we maken veel kabaal, maar als het er op aankomt zijn we toch het ideaal.’ Want het lijkt allemaal leuk en lollig maar, vertelt Wouter, het gaat echt wel ergens over bij Rosanne. ‘Ze is tegendraads, daagt uit, is rebels. Je kunt met haar lachen en ouwehoeren, maar als het erop aankomt is ze

Folia maakt kennis niet van het keuvelen. Ze wil een debat over echte maatschappelijke of politieke onderwerpen en zo’n debat wil ze winnen ook.’ Rosanne is iemand die je niet snel over het hoofd ziet, vertelt ook Joost Teixeira De Mattos, een van haar twee promotoren. ‘Je zult haar nooit bescheiden in een hoekje zien zitten, zo is Rosanne niet,’ zegt hij. ‘Ze is zeer aanwezig. In de onderzoeksgroep ventileert ze haar mening en lokt ze discussies uit. Niet om iemand onderuit te halen, maar een discussie omwille van de discussie.’ Dat Rosanne altijd zeker is van haar zaak moet je hieruit trouwens niet concluderen. ‘Rosanne is ambitieus, slim en werkt zich grondig in,’ zegt Teixeira De Mattos, ‘maar ze twijfelt ook veel. Ze is nooit helemaal zeker van haar zaak en dat wil ze wel want ze is een enorme controlfreak. Ze wil haar eigen onderzoek eindeloos controleren of het niet toch nog beter kan. Af en toe moet je haar tot de orde roepen en zeggen: “Zo is het genoeg, anders komt je onderzoek nooit af.” Zij is in de onderzoeksgroep ook erg betrokken bij het onderzoek van anderen. Daar bemoeit ze zich rustig mee in de zin dat ze graag commentaar geeft. Met een positieve insteek hoor, dat wel. Er zijn natuurlijk altijd mensen die zo’n bemoeienis niet prettig vinden, maar zo is Rosanne nu eenmaal.’ Wouter van Noort vat het goed samen: ‘You love her or you hate her.’ yyy Folia Radio zendt op 29 mei een interview uit met Rosanne Hertzberger. Aan de orde zullen komen haar promotieonderzoek en de rol die het bedrijfsleven speelt in de wetenschap, columnist zijn en vrouwenemancipatie. Te beluisteren via Amsterdam FM, in de ether op 106.8 en op de kabel op 103.3, tussen 16.00 en 17.00 uur. Vanaf de volgende dag terug te luisteren via foliaweb.nl/radio. De uitzending is op zaterdagmiddag 15.00 uur terug te zien op Salto TV. Daarna via salto.nl.

FoliaMagazine

31

Folia tipt

Lentekabinet

A

ls het onophoudelijk regent dan weet je dat in Nederland het festivalseizoen is losgebarsten. Ook de weersvoorspelling voor Lentekabinet was bij het ter perse gaan van dit blad om te huilen. Veel regen en als het kwik de 16 graden aantikt, mag je van geluk spreken. Dat wil de festivalganger nog weleens afschrikken. Wat wel weer betekent dat de bikkel die niet terugdeinst voor het dragen van een spuuglelijke regenponcho via de Facebookpagina van dit uitverkochte festival nog een kaartje kan bemachtigen. Mondjesmaat druppelen daar de berichten binnen van mensen die een kaartje over hebben. Zeker kopen. Want de line-up en vorige edities van dit gemoedelijke festival voorspellen veel goeds. Nederlandse namen als Casper Tielrooij en Tom Trago staan achter de draaitafels. Four Tet, bekend van remixen van Aphex Twin en The xx, komt uit New York overgevlogen en Mala in Cuba doet hopelijk de regen vergeten. Een beetje festival programmeert tegenwoordig ook kunst en cultuur met als absolute must de doe-zelf-mee art. Tijdens Lentekabinet kan je bijvoorbeeld met jachtopziener en boswachter Victor Schaduw op Expeditie vang de Hipster. Naar alle verwachting lopen er daar aardig wat van rond. yyy Eva Rooijers Lentekabinet / 1 juni, 12.00-23.00 uur / Het Twiske / € 34,-

TIp 1: CAVe rAVe Wat jammer dat Crystal Fighters na de aftrap van hun wereldtournee op 17 mei in Paradiso Nederland voorlopig niet meer aandoen. Want hun nieuwe CD, Cave Rave, is een feest om naar te luisteren. En live is deze dancemuziek met Baskische invloeden nog indrukwekkender. Check op de 3voor12-luisterpaal de registratie van het concert in Paradiso. Je wou dat je erbij was. Dan maar maar die CD op repeat. Crystal Fighters – Cave Rave / € 19,99

32

FoliaMagazine

TIp 2: TWINTIG oVer TWINTIG – De eeUWIGe STAGIAIr Gedeelde smart is halve smart. Zou jij na je 37ste stage ook weleens betaald willen krijgen voor je harde werk, haal dan je hart op tijdens dit debat. Met lot- en leeftijdsgenoten kan je discussiëren over alle problemen van het eeuwige stagiairdom. Mag dat geen verlichting bieden dan zijn er altijd nog de trouwe hondenogen en zalvende woorden van Arie Boomsma.

TIp 3: roeSTIGe pLANkeN Roest is een van de fijnste plekken van de stad. Je kan er lekker een biertje drinken in een ongepolijste omgeving, in de zomer zelfs met je blote voeten in het zand. Maar vaak is er nog veel meer te doen: festivals, kledingmarkten, yoga en aankomend weekend een theaterfestival: Roestige Planken. Er zijn voorstellingen op het strand, in de loods, op de kavel en muzikanten bij het vuur. Wat wil een mens nog meer?

Twintig over twintig / Maandag 3 juni, 20.00 uur /

Roestige planken / donderdag 30 mei t/m zondag

De Rode Hoed / gratis

2 juni, 18.00 uur / Roest / gratis

lezingenladder Voor een ieder die geïnteresseerd is in lezingen en debatten is er de Folia Magazine lezingenladder. Wij streven ernaar hierin de meest interessante lezingen en debatten in Amsterdam op één plek te verzamelen.

Ignite Amsterdam 28

Leren van de geschiedenis

Mediamatic Fab. WO 29/05, 19.30 uur

Spui25 DO 30/05, 20.00 uur

Twaalf presentaties van vijf minuten, over o.a. slangenharten, kunstmatige planten, Japanse huizen en 3D-camouflage.

Symposium over de vraag of de mens leert van de geschiedenis en op grond van welk criterium je in de huidige post-metafysische tijd vooruitgang kunt vaststellen? Met o.a. historicus James Kennedy.

De toekomst van de roman De Balie WO 29/05, 20.00 uur

Kunst & media

Programma over de rol van de roman in de Nederlandse literatuur. Met o.a. Tommy Wieringa.

De Balie VR 31/05, 17.00 uur

Israël: hoe verder? De Nieuwe Liefde WO 29/05, 20.00 uur Israël wil een staat zijn als alle andere. Maar is het wel een normale staat? Debat met o.a. socioloog Abram de Swaan.

Sign of Time #1 pakhuis de zwijger WO 29/05, 20.00 uur Programma over nieuwe media, met dit keer Bits of Freedom als curator. Zij openen met een pleidooi voor internetvrijheid.

Spaanse literatuur

Hoe verhouden kunst en media zich tot elkaar? En welke rol speelt de publieke omroep daarin? Met o.a. filmcriticus Dana Linssen.

Patiënt: klant of koning? De Balie VR 31/05, 19.30 uur Wat betekenen de hervormingen in de zorg voor de patiënt? Debat met o.a. Frank de Grave en studentenarts Peter Vonk.

Perdu leest langzaam perdu VR 31/05, 20.30 uur Eén dichtbundel, een dichter, drie referenten en een publiek. Over Liefde en aarde van Tom van de Voorde. Met verder o.a. Jannah Loontjens.

NrC Café WO 29/05, 21.00 uur

Lessen uit Haren

De Spaanse auteur Jesús Carrasco in gesprek met UvA-docent Pablo Valdivia Martín over wie voor hem de grote drie van de Spaanse literatuur zijn.

Trippenhuis MA 3/06, 14.00 uur

Letteren &cetera

KNAW-symposium over de rol van jongeren, sociale media, massamedia en de autoriteiten bij de mobilisatie voor Project X in Haren. Met o.a. Job Cohen.

Brokken over de Baltische staten en journalist Laura Starink over Silezië.

Eeuwige stagiair rode Hoed MA 3/06, 20.00 uur Twintig twintigers en het publiek gaan onder leiding van Arie Boomsma in gesprek over jeugdwerkloosheid, vergrijzing en de nieuwe sociale zekerheid.

Dick Scherpenzeel pakhuis de zwijger DI 4/06, 18.30 uur Uitreiking Dick Scherpenzeelprijs, voor journalistiek over ontwikkelingsprocessen en niet-westerse landen. Met o.a. Brazilië-correspondent Floor Boon.

Het leven Artis DI 4/06, 20.00 uur Hans Mulder, conservator Artis Bibliotheek, over de ontwikkeling van de wetenschappelijke dierenillustratie.

Creatieve buren: Utrecht pakhuis de zwijger DI 4/06, 20.00 uur Hoe creatief is Utrecht? Dat vertellen de mensen van festival Cultfest, stichting Vers Vermaak, koffietent The Village Coffee & Music en dj-collectief 030303.

Arnon Grunberg ontmoet… De Balie DI 4/06, 20.00 uur

Spui25 DO 30/05, 17.00 uur

Evenementen anno nu

Literaire talkshow van het Nederlands Letterenfonds, waarin directeur Pieter Steinz deze maand schrijvers Tommy Wieringa en Marja Pruis en stripauteur Typex interviewt.

pakhuis de zwijger MA 3/06, 20.00 uur

Buurtcommunities

Oost-Europa

pakhuis de zwijger DO 30/05, 20.00 uur

Theater van ’t Woord MA 3/06, 20.00 uur

U organiseert een lezing of debat en wilt daarmee

Op zoek naar de nieuwe verhalen van Europa, dit keer in Oost-Europa. Met o.a. schrijver Jan

naar [email protected] onder vermelding van ‘Aan-

Programma over communities als hedendaagse vorm van burgerschap. Dit keer over community leaders. Wie zijn zij en wat beweegt hen?

Avond waar mensen inspiratie en informatie kunnen opdoen over wat zij kunnen bijdragen aan het Magneetfestival.

Arnon Grunberg spreekt met economen Bas Jacobs en Koen Schoors en financieel geograaf Ewald Engelen over economische wetenschap en hoogmoed.

graag op deze pagina staan? Stuur tijdig een mailtje melding lezingenladder’.

FoliaMagazine

33

prikbord HvA DMR Conferentie

34

USA

ideëen voor deze rubriek: [email protected]

DT SEFLab

Op dinsdag 4 juni 2013 organiseert het lectoraat Management van Cultuurverandering het congres ‘Actualities in Cultural Change: What’s Hot?’, waar recent uitgevoerde onderzoeken op het gebied van cultuurverandering worden besproken. Naast presentaties van lector Alex Straathof en gemeentesecretaris Arjan van Gils, zijn er ook twee workshoprondes. Het congres begin om 13.30 uur in de Kohnstammzaal. Meer info en aanmelden via de website van het Kenniscentrum MR.

Het Software Energy Footprint Lab (SEFLab) van de HvA heeft een subsidie van 10.000 euro ontvangen van de stichting SURF. In het SEFlab wordt de invloed van software op het energieverbruik van hardware gemeten. Vorig jaar ontving het lab ook al een subsidie van SURF voor de ontwikkeling van een betrouwbare meetopstelling. Met de nieuwe subsidie willen de onderzoekers een onderwijsprogramma ontwikkelen om beter gebruik te kunnen maken van de kennis over softwareontwikkeling aan de HvA.

DOO Docentenmiddag

DMCI Klare

Op woensdagmiddag 29 mei van 16.00 tot 17.30 uur organiseert leercentrum Floor een informatiebijeenkomst met borrel voor docenten en medewerkers over de activiteiten in het nieuwe studiejaar. Wat kan je verwachten van de programmering bij Floor en wat zijn de mogelijkheden voor studenten? Marcelle Peeters van O2 zal spreken over de samenwerking met de Stichting voor Vluchtelingstudenten en het Students that Matter Filmfestival op 15 oktober. Ook zal programmamanager Eva Biesiot een presentatie geven van nieuwe series en activiteiten bij Floor.

Hoe schrijf je een heldere tekst die grammaticaal en stilistisch in orde is? Schrijfplatform Scriptplus biedt cursussen aan in helder taalgebruik. Op 1 juni organiseren ze op de HvA de themadag ‘Klare Taal!’, waar je je kunt oriënteren op zakelijke en literaire schrijfcursussen, workshops kunt volgen en je pennenvruchten kunt laten beoordelen door ervaren auteurs. Het programma duurt van 11.00 tot 17.00 uur in de Leeuwenburg. Meer info en aanmelden via klaretaal.scriptplus.nl.

DG Anna

HvA Studentenbrainstorm

Reynvaan Lezing

Taal

Praktische wetenschap, wetenschap in de praktijk; dat is het thema van de vijftiende Anna Reynvaan Lezing op donderdag 30 mei vanaf 14.30 uur in de Stadsschouwburg van Amsterdam. Spreker dit jaar is prof. Ingalill Rahm Hallberg, tot afgelopen jaar president van de European Academy of Nursing Science. Haar lezing zal gaan over de vraag hoe je nieuwe kennis uit verpleegkundig onderzoek kunt toepassen in de dagelijkse praktijk. Voorafgaand worden de Anna Reynvaan Prijzen uitgereikt. Meer info en aanmelden via de website van het AMC.

Ontevreden over het aantal studieplekken? Laat je horen! De HvA-bibliotheek wil graag met studenten in gesprek om te horen hoe ze haar aanbod aan studieplekken kan verbeteren. Op donderdag 30 mei wordt daarom een brainstorm georganiseerd, waar studenten langs kunnen komen om hun ergernissen en suggesties te delen. Van 12.00 tot 13.00 uur staan de bibliotheekmedewerkers voor je klaar in de broedplaats van Floor, op de eerste verdieping van het Kohnstammhuis.

DBSV Essaywedstrijd

DEM Pantar

Dit jaar houdt de Islamitische Studentenvereniging Amsterdam (ISA) net als vorig jaar een essaywedstrijd met als thema: ‘Diversiteit’. In hun essay kunnen studenten ingaan op de vraag: ‘Waarom zouden geloofsovertuigingen onder studenten in het hoger onderwijs gefaciliteerd moeten worden?’ Hoofdprijs is een geldbedrag van vijftig euro en een luxe ISA-goodiebag. Daarnaast worden de beste essays geplaatst in een door ISA uitgegeven bundel. Deadline voor inzending ligt op 3 juni om 00.00 uur, de winnaar wordt op 17 juni bekendgemaakt.

In samenwerking met Pantar Amsterdam gaan de UvA en HvA een gezamenlijk werk-leerbedrijf opzetten. Pantar Amsterdam biedt arbeidsgehandicapten en jongeren die zijn uitgevallen op school of andere problemen hebben, een opleidingstraject en begeleidt hen naar een mogelijke nieuwe baan. Aan de UvA en HvA zullen de leerlingen bij de facilitaire dienstverlening worden ingezet, zoals bij terrein- en zaalbeheer en afvalverwerking. Bij hun werk aan de UvA en HvA worden de leerlingen begeleid door medewerkers van Pantar.

FoliaMagazine

prikbord UvA

ideëen voor deze rubriek: [email protected]

AMC Verkiezingen

BC Wim

De uitslag van de studentenraadsverkiezingen op het AMC is ongeldig verklaard als gevolg van onregelmatigheden bij de samenstelling van de districtslijsten ‘Geneeskunde’ en ‘Geneeskunde coassistenten’. Het centraal stembureau van de UvA heeft daarom nieuwe verkiezingen uitgeschreven die plaatsvinden van 10 tot en met 14 juni. De procedure bij de nieuwe verkiezingen zal hetzelfde zijn als bij de verkiezingen van 13 mei: bij aanvang van de verkiezingen op 10 juni zal eenieder die stemgerechtigd is per e-mail een gepersonaliseerde stemoproep ontvangen.

Op 18 mei is het Wim Crouwel Instituut voor erfgoed grafische vormgeving en typografie gepresenteerd. In dit instituut, vernoemd naar de Groningse ontwerper en hoogleraar Wim Crouwel, bundelen Bijzondere Collecties (BC) en het Nederlands archief grafisch ontwerpers hun krachten voor het behoud en de toegankelijkheid van dit erfgoed voor onderwijs, onderzoek en publiek. Het gaat bijvoorbeeld om de archieven van lettergieterij Tetterode en van ontwerpers als Otto Treumann en Irma Boom. De collecties zullen raadpleegbaar zijn bij de BC.

FGw Marijke

Media New

Spies

Crouwel

Scientist

Op zondag 12 mei overleed de gepensioneerde neerlandica Marijke Spies (1934-2013). Van 1962 tot 1997 was zij verbonden aan de letterenfaculteit, tegenwoordig FGw, eerst als hoofddocent en later als bijzonder hoogleraar in de geschiedenis van de rhetorica (‘met de “h” die zij erin wilde hebben’, schrijven haar oudcollega’s in een in memoriam). Oud-collega’s herdenken haar ‘als een inspirerende docent, een bevlogen wetenschapper, een strijdbaar bestuurder en boegbeeld van de neerlandistiek. Marijke stond haar mannetje, wist iedereen’.

Het Britse wetenschapsblad New Scientist is sinds vorige week ook in het Nederlands beschikbaar. Op 21 mei nam astronaut en UvA-eredoctor André Kuipers het eerste exemplaar in ontvangst bij de lancering van het blad in Artis. Het coverartikel van het eerste nummer gaat over domheid. Ook is er een dossier over onsterfelijkheid. De Nederlandse New Scientist bevat naast vertaalde bijdrages uit de Engelse edities ook artikelen van de Nederlandse redactie. Die redactie maakte tot vorige maand NWT Magazine, maar dat blad is na 81 jaar opgehouden te bestaan.

FGw Boekenborrel

Onderzoek Vidi

Op 6 juni vindt in zaal 1.01 van het Bungehuis weer een facultaire boekenborrel plaats. Tijdens deze bijeenkomst worden de recent uitgegeven boeken van FGw’ers gepresenteerd. Ook is er gelegenheid de diverse boeken in te zien en met auteurs te spreken. Zoals gebruikelijk worden twee boeken kort uitgelicht. Deze middag spreekt Moritz Föllmer (moderne geschiedenis) over zijn boek Individuality and modernity in Berlin. Self and Society from Weimar to the Wall. Frans Blom (Nederlandse letterkunde) vertelt meer over zijn boek Stemmen van Den Haag.

NWO heeft aan 86 Nederlandse wetenschappers de Vidi-subsidie toegekend. Van hen zijn er tien verbonden aan de UvA. Ze krijgen ieder een bedrag van maximaal acht ton om een eigen onderzoekslijn te ontwikkelen. In totaal is er dit jaar 69 miljoen gemoeid met de Vidi. De UvA-laureaten zijn Petra Bleeker (plantenfysiologie), Tatjana Eisner (wiskunde), Anneke Goudriaan, Willem Mulder en Stan van de Graaf (alle drie geneeskunde), Jason Hessels, Alessandro Patruno en Nanda Rea (alle drie sterrenkunde), Rivke Jaffe (geografie) en Erik Rietveld (wijsbegeerte).

FGw Jan

Onderzoek Science

Hanlo Essayprijs

Neerlandica en UvA-alumna Marja Pruis, onder meer recensent van De Groene Amsterdammer, heeft de Jan Hanlo Essayprijs 2013 gewonnen voor haar essaybundel Kus mij, straf mij. De prijs, een geldbedrag van zevenduizend euro en een kunstwerk, werd voor de achtste keer uitgereikt. Pruis kreeg de prijs op 21 mei in De Balie. Andere UvAgenomineerden waren universiteitshoogleraar Louise Fresco met Hamburgers in het paradijs en UvA-hoogleraar Joep Leerssen met Spiegelpaleis Europa. Volgens de jury bespeelt Pruis ‘virtuoos verschillende literaire registers’.

Award

De finalisten voor de Amsterdam Science & Innovation Award 2013 zijn bekend: Marjolein Gysels (FMG, UvA), Morris Franken (FNWI, UvA), Enno Masurel & Karima Kourtit (FEWeB, VU), Ron Heeren, Chris Rétif, Hans Roeland Poolman en Odile Basedow (Amolf), Theo van Lieshout (Technology Centre, UvA), Bo Merkus & Eric Hoekstra (Domein Techniek, HvA), Benno Naaijkens (VUmc), Geerten van Nieuw Amerongen (VUmc) en Eric Reits (AMC). Op 5 juni pitchen de finalisten hun ideeën. Hoofdprijs: 5000 euro.

FoliaMagazine

35

wasdom Voor vrijheid en gelijkheid Vera Bergkamp Leeftijd 41 (geboren op 1 juni 1971) Beroep Tweede Kamerlid D66 Studie Personeel & arbeid (HvA), bestuurskunde/politicologie (VU) Afgestudeerd 1994 (HvA) Docent ‘Fred Bergkotte. Hij gaf het vak arbeidsmarktpolitiek en kon heel interessant vertellen over hoe Nederland wordt bestuurd met het poldermodel. Niet cynisch, niet snerend naar een ander en geen docent die zichzelf graag in de hoofdrol zag, maar iemand die op een mooie, integere manier met zijn vak bezig was.’ Locatie ‘Het Karthuizersplantsoen. Het plein waaraan het gebouw van de opleiding lag, midden in de Jordaan. Het was een mooi oud gebouw, niet steriel, heel sfeervol.’ Café ‘De Blaffende Vis op de Westerstraat. Dat café was vlakbij de school. Het was een echte studentenontmoetingsplek, bijna een soort kantine. Ik heb er heel veel cappuccino’s gedronken.’ Afknapper ‘Dat is moeilijk te zeggen, want ik ben erg positief over mijn opleiding. Laat ik zeggen: het was een minpuntje dat we zo veel en vaak in groepjes moesten werken, al leer je daar ook veel van.’

36

FoliaMagazine

stage Ze studeerde personeel & arbeid en werd parlementariër en bestuurder: Vera Bergkamp. tekst Dirk Wolthekker / foto Bob Bronshoff

‘I

k wilde aanvankelijk iets “doen” met dieren en natuur. Dierenarts leek me wel wat. Daar had ik een erg romantische voorstelling van, omdat ik regelmatig keek naar de Engelse serie over de Britse dierenarts James Herriot. Maar er waren te veel mensen die hetzelfde wilden dus op de diergeneeskundefaculteit in Utrecht was geen plaats. Ik koos voor iets anders: sociale geografie aan de UvA. Ook een beetje over de natuur, het milieu en de aarde dacht ik. Het werd geen succes en ik vond het ook een rommelige opleiding qua organisatie. Ik heb het twee maanden gedaan. Ik dacht: eerst maar eens een jaartje werken. Door een tante, die werkzaam was op humanresourcegebied, kwam ik in contact met het vakgebied van het personeelswerk. Ik zag een advertentie voor de opleiding personeel & arbeid, waarbij ook het vak arbeidsmarktpolitiek werd gedoceerd. Het leek alsof dat iets aanzwengelde in mijn hoofd: geschiedenis, politiek, maatschappelijk werk. Dat leek me heel interessant. Ik begon aan de opleiding en het was een succes. Ik vond het erg leuk: leuke studenten, leuke docenten, leuke locatie. Ik heb er een heel leuke tijd gehad. Er hing een heel informele sfeer, niks geen “meneer” en “u”. Maar toch was er wel een zekere orde. Leuke docenten waren bijvoorbeeld Gerard Blom, docent personeelsmanagement, en Rob Kayzel van methodieken & technieken. Favoriet was trouwens Fred Bergkotte, docent arbeidsmarktpolitiek. Door die inspirerende docenten kreeg ik ook zin om nog verder te studeren en ben daarom naar de VU gegaan om bestuurskunde/politicologie

te studeren. Naast mijn opleiding heb ik verschillende bijbaantjes gehad: ik werkte vijf jaar lang elke zaterdag op een afdeling van de VU waar medische instrumenten werden gesteriliseerd en ik was koffiejuffrouw in een restaurant in Amstelveen. Toevallig, maar ook tragisch was dat in het restaurant ook altijd een man kwam met een drankprobleem die ik dan op zaterdag terugzag op de VU omdat hij last had van zijn lever. In die tijd ging ik ook voor het eerst uit in de Amsterdamse homoscene: in het COC. Ik kwam er een studente tegen van nota bene mijn eigen opleiding. Ik wilde de comingout van mijn homoseksualiteit zelf regisseren, dus vroeg ik haar voor zich te houden dat ze mij was tegengekomen. Een week daarna wisten een aantal medescholieren het toch. Voor mijzelf had dat niet zo veel impact. Daarentegen hielp het anderen wel die worstelden met hun coming-out dat er iemand van wie ze het niet verwachtten in de gayscene bleek uit te gaan. Dus had het toch nog een positief effect. Ik had het grote geluk dat ik een afstudeeropdracht deed over flexibele arbeidsvoorwaarden. Daar kwam een boek van en toen ging het balletje rollen: een opleiding plus een boek, dat bleek een goede startpositie voor de arbeidsmarkt. Ik ging werken bij een adviesbureau en daarna als directeur HR & Facilities bij de Sociale Verzekeringsbank. Gelijktijdig was ik landelijk voorzitter van het COC. En nu Tweede Kamerlid voor D66: rechtvaardigheid, gelijkheid en het zichtbaar maken van persoonlijke vrijheid vormen een belangrijke leidraad in mijn leven. Dat kan ik goed kwijt bij die partij.’ yyy

kim van der Veer (22) Studie Sport, management & ondernemen (HvA) Stage Assistent-manager bij een sportschool in Ghana Verdiensten Kost en inwoning Beoordeling JJJJJ ‘Ik wilde heel graag naar het buitenland voor mijn afstudeerstage. Afrika was niet mijn eerste keus, maar voor stages in Amerika en Engeland die me leuk leken wilden ze alleen afgestudeerden. De tijd begon te dringen en hier spraken ze tenminste Engels. Ik werk bij een sportschool in Ghana die is gestart door een Nederlandse vastgoedondernemer als een project om werkgelegenheid te creëren. Mijn uitdaging is om zo veel mogelijk mensen de sportschool in te krijgen. Het is hard werken en ik maak lange dagen. De sportschool is elke dag van vijf uur in de ochtend tot negen uur in de avond open. Alleen op zaterdag kan ik uitslapen, dan hoef ik in plaats van om half vijf pas om half zes op te staan. Eigenlijk zou ik me meer moeten concentreren op de marketingaspecten, want ik ben hier wel om een scriptie te schrijven. Nu ben ik te veel bezig met begeleiding van klanten bij de oefeningen. Het werk is wel heel dankbaar. Ik wist niet wat ik zag toen ik hier kwam, zo veel overgewicht! Onze klanten komen uit de rijke bovenlaag en die hebben niets te doen, behalve eten en slapen. Daarbij frituren ze alles en eten enorm veel zout. Nu de sportschool er is komen ze hier zeven dagen per week en vallen wel drie kilo per week af. De klanten zijn ontzettend rijk, maar de werknemers verdienen nog geen zestig euro per maand. Vreemd is dat de rijken de armen niets gunnen omdat het hun eigen schuld zou zijn, maar de armen de rijken wel: “Ze werken toch gewoon hard?”’ yyy Robrecht de Vocht

FoliaMagazine

37

FoliaMagazi ne weekblad

voor HvA

en UvA

nr. 30 29/05/201 3

toehoorders

cover Bram Belloni Antoinette Vlieger FOL1322#2.ind

d 1

Op misbruikte de bres voor dienstmeisjes

27-05-13

colofon

Hoorcollege Europese cultuurcentra: Rome, door David Rijser, donderdag 23 mei, 11.00 uur, Oudemanhuispoort tekst en foto’s Mats van Soolingen etui hardcase met tijgerprint Aantal jongens 2 Hip laptop met touchscreen Scrabbelwoorden decorum, nepotisme, anamorfose

T

erwijl de studenten staan te wachten bij de collegezaal komt David Rijser aangesneld. Hij werpt een blik op de deur en met de woorden ‘Zo terug, even de sleutel halen bij de receptie!’ is hij even snel weer vertrokken. Enkele minuten later opent hij de zaal en de studenten nemen plaats op de ietwat krakkemikkige stoeltjes. Er wordt nog wat geroezemoesd, maar de docent start enthousiast zijn verhaal. Hij begint met een periode uit de geschiedenis van Florence en na een kwartiertje vraagt hij of de studenten de afstand tussen Florence en Perugia weten. Het is bijna juni, maar ondanks dat trekt een hagelbui over Amsterdam en de aandacht gaat even naar het gekletter op de ruiten. ‘Dat is ongeveer 200 kilometer, een dagje te paard dus’, beantwoordt Rijser zijn eigen vraag. Het is een man met veel kennis en passie voor zijn vak en hij heeft gedurende het hele college geen spiekbriefje nodig. Soms is de informatie misschien wel wat veel. Waar deze toehoorder soms zijn concentratie verliest, lijkt het sommige studenten ook moeite te kosten om bij de les te blijven. Het college gaat onder andere over belangrijke gebeurtenissen uit de geschiedenis van Rome, zoals de plundering van Rome in 1527. Ook verschillende kunststromingen komen aan bod. Rijser vertelt over het classicisme, de barok en over de hoogrenaissance met de fresco’s van Michelangelo in de Sixtijnse Kapel. ‘En voor de excursie; bereid jullie voor op het bezoek aan de Kapel,’ luidt het advies aan de studenten. ‘Er lopen daar hordes toeristen rond en omdat er binnen niet gepraat mag worden kan ik geen uitleg geven.’ Het college blijkt de laatste uit een reeks die de studenten moet voorbereiden op een studiereis naar Rome. Rijser gaat ook mee en zal daar, ongetwijfeld met hetzelfde enthousiasme als tijdens het college, alles vertellen over de ‘stad van God’. yyy

38

FoliaMagazine

Lisa Schaeffer (21, algemene cultuurwetenschappen) ‘Als voorbereiding op de reis naar Rome kregen we colleges van Rijser en een andere docent, maar helaas liep de lesstof niet altijd synchroon. Rijser zou wat dat betreft meer structuur aan kunnen brengen. Toch vind ik het bewonderenswaardig hoeveel die man weet! Hij vertelt alles heel levendig en hij weet de interessantste verhalen over bijvoorbeeld de betekenisveranderingen van de objecten die we behandelen.’

Lenya Slierendrecht

(21, algemene cultuurwetenschappen) ‘Het is een heel enthousiaste man en het is duidelijk dat hij heel veel weet over Rome. Tijdens de colleges vertelt hij ook veel en soms is dat weleens lastig. Dan ontbreekt een beetje de rode draad, die de andere docent wel heeft. Toch denk ik dat ik nu goed ben voorbereid op de praktijk. Ik heb veel zin in de studiereis naar Rome en ik verwacht ook dat alle puzzelstukjes daar samenkomen.’

Daan van Engelen

(21, algemene cultuurwetenschappen) ‘Ik vind het interessant waar hij over vertelt, maar het is soms wel erg veel informatie. Omdat hij veel onderwerpen behandeld in één college wordt het dan lastig om de belangrijke punten eruit te halen. Toch vind ik het niet heel erg, omdat de colleges van de andere docent meer structuur gaven aan het geheel. Daarbij is het wel erg leuk om te horen hoe enthousiast deze man over Rome kan vertellen.’

Weekblad voor de HvA en UvA Folia Magazine is in 2011 voortgekomen uit Folia (1948) en Havana (1996). Redactieadres Prins Hendrikkade 189b, 1011 TD Amsterdam, telefoon 020-5253981, e-mail: [email protected] Hoofdredacteur Jim Jansen Chef redactie Mirna van Dijk Art director Pascal Tieman Redactie (print/web) Marieke Buijs, Sandra Hazenberg, Luuk Heezen, Hester Hinloopen, Wim de Jong, Vera Lentjes, Eva Rooijers, Gijs van der Sanden, Mats van Soolingen, Annemarie Vissers, Robrecht de Vocht, Clara van de Wiel, Dirk Wolthekker Aan dit nummer werkten mee Hadjar Benmiloud, Bram Belloni, Bob Bronshoff, Fred van Diem, Robbert Dijkgraaf, Denise van Leeuwen, Danny Schwarz, Won Tuinema, Tjebbe Venema, Roos Menkhorst Eindredactie Harmen van der Meulen Correctie Wim de Jong, Harmen van der Meulen Opmaak Pascal Tieman, Carl Zevenboom Uitgever Stichting Folia Civitatis Redactieraad Wouter Breebaart, Simon Dikker Hupkes, Ilse Duijn, Jurriaan Gorter, Jaap Kooijman, Ronald Ockhuysen (voorzitter), Jean Tillie, Sebas Veeke Secretariaat Stephanie Gude (projectbegeleider) Zakelijke leiding Paul van de Water Drukker Roularta Printing, Roeselare België Advertenties Bureau van Vliet, Zandvoort, 023-5714745, [email protected] Voor advertenties binnen UvA en HvA: [email protected] Folia Magazine probeert altijd de rechthebbenden van fotomateriaal te contacteren. Bent u rechthebbende en hebben wij u niet kunnen bereiken? Mail dan naar [email protected].

18:01

(advertentie)

Cultureel Studentencentrum Nieuwe Achtergracht 170 Huur een repetitiestudio voor je eigen project, doe een cursus, bezoek een lezing of drink een drankje in het dagelijks geopende CREA Café. Als student kun je nergens in Amsterdam beter terecht dan bij CREA, hét cultureel studentencentrum van UvA en HvA.

wo 29 - ma 3 | diverse disciplines

Made in CREA

De cursuspresentaties vormen het hoogtepunt en de afsluiting van de CREA voorjaarscursussen. Er zijn presentaties variërend van theater tot literatuur. Een greep uit het programma: wo 29 mei 19.45 uur - hiphop, jazz, oriëntaalse dans do 30 mei 19.30 uur - muziektheater 22.00 uur CREA koor vr 31 mei 19.00 uur - theatre II 20.00 uur - popbands za 1 juni 20.45 uur - mime 21.00 uur - percussie 21.30 uur - free your voice 22.00 uur - jazzworkshop II zo 2 juni 14.00 uur tentoonstelling beeldend en fotgrafie 15.00 uur - film 16.30 uur - singersongwriter ma 3 juni 18.45 uur - theatersport II 22.00 uur - theatersport IV Het complete programma vind je online. CREA Theater en Muziekzaal | Toegang E 3,- | Reserveren en pinnen niet mogelijk

CREA Zomercursussen

Nog niet bedacht hoe je je zomer in gaat vullen? Bij CREA kun je de hele zomer terecht voor zomercursussen van een week. Denk aan webdesign, animatie of Kunstlab. Je kunt je nu inschrijven. Het complete programma vind je online.

www.crea.uva.nl

de lezer

In de rubriek ‘de lezer’ blikt wekelijks iemand terug op het vorige nummer. Wil jij diegene een keer zijn? Meld je dan aan via [email protected].

SoNJA VAN HAL (22), MEDIA & CULTUUR, UVA ‘Het blad spreekt me direct aan wanneer ik het ergens zie liggen, dat komt dit keer voornamelijk door de bijzondere cover. Misschien juist doordat hij zwart en eigenlijk best simpel is, trekt hij mijn aandacht. Ik vind de onderwerpen in Folia Magazine erg gevarieerd, veel is natuurlijk op studenten gericht, maar sommige artikelen hebben meer een maatschappelijke insteek. Die diversiteit is ook goed terug te zien in deze uitgave: er staat iets in over een feest van een HvA-studievereniging, maar er wordt ook aandacht besteed aan studenten in de Vluchtkerk. Het liefst lees ik stukken die gaan over leeftijdsgenoten, het interview met Mister Gay vond ik bijvoorbeeld heel leuk. Minder interessant vind ik meningen van anderen. Columns, opiniestukken en de stelling sla ik meestal over. Ik lees liever een diepte-interview of achtergrondverhaal. Naar mijn mening is er een goede balans tussen tekst en beeld. De festivalspread is lekker kleurrijk terwijl de foto’s bij de reportages wat zakelijker overkomen. De lay-out past bij de inhoud. Wat er wat mij betreft wel uit mag is de lezingenladder, al kan ik me voorstellen dat het voor mensen die graag lezingen bezoeken erg handig is. Zelf zou ik graag nog een wat langer interview met een net afgestudeerde student zien. Een beetje dezelfde vorm als “Wasdom”, waarin de student vertelt hoe hij zijn studententijd aan de UvA of HvA heeft beleefd en wat hij nu doet. Of hij makkelijk aan een baan kwam, of dat hij noodgedwongen iets anders doet.’ yyy tekst en foto Hester Hinloopen

deining ‘Je moet ze hun dromen niet afnemen, maar ze wel stevig voorlichten.’ Onderwijsmanager van bij de opleiding media, informatie & communicatie LoekI ABrAM bereidt haar studenten voor op een wereld waarin je moet vechten voor een baan, in Vrij Nederland. ‘Markante buurtfiguren zoals de (nog) niet gelovige Marokkaan “Sjembek”, de Hollandse atheïst “Kaasje” en katholieke Antilliaan “Sosa”, zouden zich niet veel aantrekken van iemand die hen aanspreekt op religieus onzedelijk gedrag.’ Volgens criminoloog JAN DIrk De JoNG loopt het allemaal niet zo’n vaart met moslims die ‘ongelovigen’ op straat corrigeren, in nrc. next. ‘Ik heb ook slimme hoogleraren meegemaakt die zelden of nooit op een lach te betrappen waren.’ Volgens hersenonderzoeker DICk SWAAB is

er een zekere intelligentie voor humor nodig, maar is dit nooit wetenschappelijk aangetoond, in Volkskrant Magazine. ‘Aan die vijver voel ik mij altijd alsof ik op een bijzonder exotische plek ben beland. Dat kan, nu ik er over nadenk, ook met de jenever te maken hebben.’ Voor singer-songwriter oTTo ‘LUCky FoNz III’ WICHerS voelt het terras van jeneverdistilleerderij ’t Nieuwe Diep in het Flevopark als vakantie in Amsterdam, in PS.

Opvallende quotes uit de afgelopen week van (voormalig) HvA’ers en UvA’ers. Iets leuks gezien, mail het naar [email protected].

FoliaMagazine

39

TEAM 272 SCOORT MET ROPARUN Een groep sportieve medewerkers van HvA Maatschappij en Recht heeft van 18 tot en met 20 mei de Roparun gelopen; een 520 kilometer lange estafetteloop van Parijs naar Rotterdam. Hiermee hebben zij ruim € 7.000,opgehaald voor mensen met kanker. Deze prestatie is mogelijk gemaakt door de sponsors van Team 272.

Hoofdsponsor: Stagebureau Gemeente Amsterdam

CREATING TOMORROW