Nieuwsbrief van Leonardo-onderwijs Terneuzen
Editie schooljaar 2015/2016 Week 46/week 50
LeoZine 70 Algemeen
Inhoud Algemeen
1
MIDDENBOUW Over enkele dagen is het kerstvakantie kerstmis oudjaar 2016 .
Sinterklaas is geweest
2
Spaans
2
Project: Taalverhaalkunstact
2
Tip
2
Vraag van de week
3
BOVENBOUW Spaans
4
Wakzwemmen
4
Gevraagd
4
Vraag van de week
5
SPAANSE LES
6
LEREN LEREN
7
OS Hoe je met je kind kunt praten Over een terroristische aanslag 8-10
In de OS “hoe ga je om met heftig nieuws “. Veel hoogbegaafde kinderen zijn verbaal heel sterk en vaak zijn we gewend om op een meer volwassen niveau met hen te praten dan we met andere kinderen van hun leeftijd zouden doen. In veel situaties is dat precies wat nodig is. Een valkuil bij deze emotioneel overweldigende situaties is dat we ze overschatten in wat ze emotioneel aankunnen. Verstandig kunnen praten, analyseren en beschouwen betekent nog niet dat een kind de angst die de gebeurtenissen oproepen goed een plek kan geven.
Colofon Dit is een uitgave van Leonardo-onderwijs Terneuzen OBS De Meerpaal
Leren Leren: Veelal wordt Leren-Leren zeer beknopt geïnterpreteerd. Voor het Leonardo onderwijs is dit een zeer breed scala aan te leren vaardigheden, strategieën en ontwikkelings-goals.
Sloelaan 41
In de afbeelding van LEREN LEREN kunt u zien wat dit daadwerkelijk inhoudt.
Directeur: Huub Mangnus
4535 ED Terneuzen Tel. 0115 696 768 Coördinator: Magda Heitzman Email:
[email protected]
Website: Leonardo Terneuzen
1
Eindredactie: Mirjam van Graefschepe
MIDDENBOUW Sinterklaas is geweest Leonardo middenbouw deed volop mee met het Sinterklaasprogramma. Dat wil zeggen dat we elke dag het Sinterklaasjournaal bekeken. Het was wel weer spannend hoor! Verder hebben we een Pietje geknutseld en ook mochten we pepernoten bakken. Het was leuk om te doen en ze zijn natuurlijk ook heerlijk geworden. Bedankt aan de hulpouders!
Spaans Groep 5 van Leonardo middenbouw krijgt ook Spaans. Een keer in de twee weken krijgen de kinderen een les waarin ze veel Spaans spreken en oefenen met een vrijwilligster die Spaans spreekt. De kinderen van groep 3 en 4 krijgen op dat moment extra instructie voor de zaakvakken en krijgen intensievere begeleiding bij hun Leonardotijd. Elke vrijdag werken de kinderen een half uur zelfstandig in de map aan Spaans. Dit is een methode waarbij de CD voorspreekt en de kinderen naspreken en verwerken. De leerkracht kan hier ook bij ondersteunen.
Project: Taalverhaalkunstact Vorige week hebben we het nieuwe project geïntroduceerd. Kinderen konden aan de hand van platen raden waar het over zou gaan. We gaan het de komende weken over taal, verhaal, kunst act. op eigen ”wijze” invullen. Deze week hebben we zoveel mogelijk verschillende vormen van een verhaal vertellen gevonden. Dit kan zijn van stripverhaal tot dans, van poëzie tot boek, van kunst tot liederen enz. De twee weken voor de kerstvakantie werken de kinderen in kleine groepjes aan de eerste activiteit; ze kiezen een manier van presenteren uit, ze verzinnen een eigen kerstverhaal en gaan dat via de gekozen presentatiemanier aan de andere kinderen laten zien. Ze zijn bezig met het maken van een krant, een lied, een toneelstuk, een stripverhaal en een verhaal.
TIP: Bezoek ook onze website voor meer informatie en foto’s: www.leonardozvl.nl/terneuzen
2
MIDDENBOUW Vraag van de week Iedere week krijgen de kinderen op maandag een vraag voorgelegd en wordt deze vraag kort uitgelegd. Ieder denkt voor zich na over deze vraag van de week en op het einde van de week wordt deze vraag in de klas besproken. Vraag 10: Voel jij labeltjes in kleding en naden in sokken? Hoe voelt dat? Heb je oplossingen bedacht om er minder last van te
hebben?
Er zijn kinderen die hier vol overtuiging op reageren: “ ja dat heb ik”, maar er zijn ook kinderen die dit totaal niet herkennen. Kinderen die er wel eens last van hebben, hebben uitgelegd waar ze last van hebben. Ze geven ook oplossingen en de kinderen die er geen last van hebben, hebben mee gedacht aan oplossingen. Oplossingen die kinderen zelf aangeven: labeltjes eruit knippen, sokken met vervelende naden niet meer aandoen, hemd onder je kleding zodat je randjes niet goed voelt. Vraag 11: Praat jij ook met je lichaam door te dansen als je blij bent, te stampen als je boos bent? Wat doe je het meest en
waarom?
Hier werd enthousiast op gereageerd en juist ook door die reactie laten kinderen zien hoe ze bewegen. In het kader van het project staat deze week de vraag centraal: Wat is je lievelingsboek? Maak eens een boeken top 10. In de middenbouw is dit lastig, niet iedereen heeft al 10 boeken gelezen, of weet nog wat hij of zij echt leuk vindt. We proberen toch een lijstje op te stellen, want later in het project komt dit nog terug. De nieuwe vraag is: Voel jij je emoties ergens in je lichaam? Wijs eens aan? Is het prettig voor je? Kinderen vertellen hier graag over en kunnen het goed aanwijzen. Deze vraag loopt nog. Op vrijdag bespreken we de vraag nogmaals. Kinderen krijgen op deze manier inzicht in zichzelf, maar ook in anderen.
3
BOVENBOUW Spaans Deze week een stukje over Spaans. Hoe pakken we dit aan en hoe gaan de kinderen hier mee aan de slag? Iedere donderdagmiddag is er in de LBB een half uur uitgetrokken voor Spaanse les. Juf Esther verzorgd met veel enthousiasme iedere week haar lessen. De ene week geeft ze deze aan groep 5 en 6, de andere week aan groep 7 en 8. Dat betekent dat er steeds voor iedere groep een tussenweek is. In die tussenweek werken de kinderen zelfstandig aan Spaans in een andere methode. Hiervoor maken ze gebruik van een audio-cd en maken ze de opdrachten in hun werkboekje. Erg leuk en leerzaam, mede door de goede structuur die we dit schooljaar hebben kunnen opzetten.
Wakzwemmen Op dinsdag 24 november is de LBB, net als groep 6, 7 en 8, gaan wakzwemmen in de Vliegende Vaart. Voor een aantal kinderen een nieuwe en/of spannende ervaring. Met dikke winterkleding aan, kwamen we de kleedkamers uit. We kregen uitgelegd wat het verschil is tussen een wak en een bijt en hoe je hier dan ook op verschillende manieren uit moet komen. Ook hebben we geleerd waar je op moet letten als je onder water naar een wak probeert te zwemmen en hoe je iemand kan helpen die door het ijs is gezakt. En we weten hoe koud het water ongeveer is als je in de winter door het ijs gaat... Wat denkt u? -10 graden, -5 graden of 5 graden? Vraag het maar eens aan de kinderen van de LBB, die kunnen het nu uitleggen. Voor beeldmateriaal: zie de Leonardo-website! En natuurlijk grote dank aan alle ouders die ons in de regen naar het zwembad hebben vervoerd.
Gevraagd: Ouders (zowel van LMB als van LBB) die kunnen bijdragen aan het project Taalverhaalkunstact. U bent van Harte welkom om uw idee/ bijdrage kenbaar te maken.
4
BOVENBOUW Vraag van de week Vraag 10: Voel jij labeltjes in kleding en naden in sokken? Hoe voelt dat? Heb je oplossingen bedacht om er minder last van te hebben? Vraag 11: Praat jij ook met je lichaam door te dansen als je blij bent, te stampen als je boos bent? Wat doe je het meest en waarom? Vraag 12: Wat is je lievelingsboek? Maak eens een boeken top tien!
5
SPAANSE LES De Spaanse les wordt gegeven door juf Esther. De ene week groep 5-6, de andere week groep 7-8. Hieronder een weergave van juf Esther wat er zoal behandeld is/wordt tijdens deze lessen.
Wat hebben we tot nu o.a. behandeld: Je netjes kunnen voorstellen: vraag antwoord op leeftijd, naam, waar kom je vandaan Daarbij hebben we het ook gehad over ochtend-ontbijt middag-lunch avond-diner Tijd als gisteren, vandaag, morgen Opstart "Klokkijken" Rode draad *Het verschil in het werkwoord ZIJN (ESTAR & SER) -ik ben een jongetje/meisje óf ik ben blij, ziek, moe, boos, ik ben nu hier- maar straks daar, misschien wel weg, ik ben 6,7,8,9,10 jaar oud.. etc. *Tellen tot 10 en onderweg naar 20 *Het verschil tussen mannelijk -vrouwelijk en het waarom *Uitspraak en verschil in klank van verschillende letters en de letters die in het NL alfabet niet voorkomen en omgekeerd: bijv. OE van poes en de G van Gato (KA_TO) *Overeenkomsten in andere talen -Frans-Italiaans-Engels en Nederlands *Hoe belangrijk het is om correct te schrijven met accenten Als voorbeeld gebruikt: Año en Ano (grote hilariteit, maar wel heel duidelijk) *Veel woorden die voorbij komen al pratende in de les, worden op het bord geschreven (Mooi voorbeeld de wesp in de klas (les juni 2014)- maar ze weten wel de woorden Avispa-Wesp Abeja-Bij Mosca-Vlieg en Mosquito-Mug) * Hoe belangrijk schrijven is voor je hersenen om woorden/betekenissen op te slaan: woorden en zinnen te schrijven in plaats van een pijl
(Él señor La Flecha/Pijl Simon; grote lol, maar Simon schrijft wel mee!)
6
LEREN LEREN
7
OS Hoe je met je kind kunt praten over een terroristische aanslag Doel: context bieden om informatie te verwerken en vergroten van gevoel van veiligheid en vertrouwen Achtergrond informatie. Veel ouders zullen zich na de aanslagen in Parijs afvragen hoe ze een balans kunnen vinden tussen informatie geven en beschermen tegen te veel beangstigende informatie. Wat vertel je wel, wat niet, hoe ga je om met angst? Voordat ik hier onder het kopje “werkwijze” verder op inga, wil ik eerst graag enkele specifieke aandachtspunten bij hoogbegaafde kinderen noemen. Veel hoogbegaafde kinderen zijn verbaal heel sterk en vaak zijn we gewend om op een meer volwassen niveau met hen te praten dan we met andere kinderen van hun leeftijd zouden doen. In veel situaties is dat precies wat nodig is. Een valkuil bij deze emotioneel overweldigende situaties is dat we ze overschatten in wat ze emotioneel aankunnen. Verstandig kunnen praten, analyseren en beschouwen betekent nog niet dat een kind de angst die de gebeurtenissen oproepen goed een plek kan geven. Bovendien zijn hoogbegaafde kinderen vaak heel sensitieve kinderen en kunnen beelden en verhalen extra impact hebben. Veel hoogbegaafde kinderen kijken op jongere leeftijd naar tv programma’s zoals jeugdjournaal en klokhuis, die eigenlijk voor oudere kinderen bedoeld zijn. Bij neutrale onderwerpen sluit dit goed aan bij hun nieuwsgierigheid om de wereld te begrijpen. Maar als het om emotioneel geladen onderwerpen gaat kan het te heftig voor ze zijn. Kinderen hebben jou nodig voor hun gevoel van veiligheid. Hieronder volgen aanwijzingen hoe je je kind de context kunt bieden die het nodig heeft en tegelijkertijd kunt bijdragen aan hun gevoel van veiligheid.
Werkwijze. Zet de tv en sociale media uit. Scherm kinderen tot een jaar of 14 zo veel mogelijk af van tv-beelden en berichtgeving over de aanslagen. Weten dat er een aanslag is geweest is één ding. Voortdurend beelden/ berichten zien en geconfronteerd worden met angst en gruwelijkheden werkt traumatiserend. Als oudere kinderen toch graag het nieuws willen volgen kijk dan liever naar het jeugdjournaal dan naar het gewone journaal. Maar realiseer je: hoe minder tv en social media hoe beter. Zelfs baby’s die nog geen flauw idee hebben waar het over gaat blijken meer stress hormonen aan te maken als ze geconfronteerd worden met angstige stemgeluiden. Realiseer je dat je kind jouw emoties overneemt. Doe wat nodig is om te kalmeren voordat je met je kinderen over het onderwerp praat. Als jij je ontredderd of angstig voelt, neemt je kind dat over. Besteed bewust aandacht aan jezelf kalmeren, zoals bijvoorbeeld: praat met een vriend(in) (zonder dat de kinderen erbij zijn!), doe mindfulness oefeningen, ga hardlopen, volg zelf minder intensief het nieuws of andere berichtgeving enz. Voorkom dat jij jouw zorgen en angsten spuit waar de kinderen bij zijn. Dit betekent ook dat je deze onderwerpen niet over hun hoofden heen bespreekt/bekijkt in de veronderstelling dat ze het toch allemaal niet horen of snappen. Kinderen pikken ook uit je intonatie en mimiek en dergelijke heel veel op. Je kind zal zich onveilig voelen ook als jij tegen hem zegt dat het wel veilig is.
1/3
8
OS Wees leeftijd specifiek. baby’s en peuters hoeven helemaal niets mee te krijgen van de gebeurtenissen kleuters liefst ook niet maar als ze dingen horen van anderen zal je in moeten gaan op hun vragen. Kijk liever geen tv met ze want ze kunnen nog geen goed onderscheid maken tussen werkelijkheid en tv-beelden, dus beelden komen enorm binnen. Voor (hoogbegaafde) kinderen met een extra goed voorstellingsvermogen is het extra moeilijk om werkelijkheid en tv-beeld te onderscheiden. Als je verwacht dat je kind het nieuws sowieso van anderen of via de media te horen krijgt (meestal vanaf een jaar of 6, eerder als je kind omringd is door oudere kinderen) is het handiger om het onderwerp zelf ter sprake te brengen.
Vraag je kind wat hij weet. Vertel niet meteen uitvoerig wat er is gebeurd, ook niet als je kind met vragen komt, maar vraag eerst naar wat ze gehoord hebben en wat ze ervan vinden. Probeer er achter te komen wat hij precies weet en wat hij van jou nodig heeft. Herhaal zijn woorden “Dus Merel zegt dat er allemaal mensen zijn doodgeschoten?” zodat er ruimte komt om te kijken wat hij weet en wat hij nodig heeft. Geef korte eenvoudige informatie. Zoals bijvoorbeeld: “Boeven hebben op mensen geschoten en er zijn veel mensen gewond geraakt en dood gegaan. De politie is gekomen en heeft de boeven neergeschoten zodat ze niet nog meer mensen konden doodschieten”. Wees terughoudend met het delen van gedetailleerde informatie. Kinderen (ook mondige oudere kinderen) hebben zeker geen gruwelijke details nodig. Ze hebben vooral de behoefte om zich weer veilig te kunnen voelen. Uitgebreid discussiëren over de losgeslagen ellende in de wereld draagt daar ook niet toe bij. Benadruk de elementen die een gevoel van veiligheid geven, zoals bijvoorbeeld dat daders zijn gepakt. Geef antwoord op vragen Als kinderen naar feiten vragen (meestal oudere kinderen) negeer deze vragen dan niet; dat wakkert vaak de angst alleen maar aan. Geef eerlijk antwoord maar houd je antwoord beperkt en ga niet uitweiden. Luister en accepteer gevoelens Door naar je kind te luisteren en met hem over zijn gevoelens te praten wakker je de angst niet aan, maar help je hem juist zijn angst te verwerken. Luister naar je kind, knuffel hem en bevestig dat jij er bent en alles voor zijn veiligheid doet wat je kunt. Respecteer dat ieder kind anders reageert. De één wil uitgebreid praten en komt keer op keer terug op het onderwerp. Als je luistert en z’n gevoelens accepteert zal hij op een gegeven moment tot rust komen. Een ander houdt de boot juist af om niet geconfronteerd te worden met te veel moeilijke informatie. Ook dat is oké. Dit betekent echter niet dat het niets met hem doet en het kan zijn dat hij bijvoorbeeld vlak voor het slapen alsnog met vragen komt. Plan zo nodig wat extra tijd in bij het naar bed brengen zodat hij met een veilig gevoel kan gaan slapen en rommel bijvoorbeeld nog wat extra tijd in de buurt van zijn kamer rond zodat hij weet dat je er bent. Als je kind erg bezig blijft met de aanslagen laat hem zich dan ook op andere manieren uiten door bijvoorbeeld een tekening te maken of een verhaal te schrijven over wat er is gebeurd. Zie de gesprekken met oudere kinderen als kans voor het stimuleren van hun morele ontwikkeling Vanaf ongeveer een jaar of 9 kan je doorvragen op wat ze vinden en de gesprekken gebruiken om verder na te denken en te discussiëren over ethische vraagstukken. (Dat is wat anders dan vanuit je eigen emoties je angst of verontwaardiging breed uit te meten).
Hoe denk jij dat terrorisme ontstaat? Denk jij dat er Nederlanders zijn die gewone moslims de schuld geven van de aanslag? ….
Besteed extra tijd aan knuffelen / echt contact en de dingen waar je je dankbaar voor voelt. 2/3
9
OS Empower je kind. Uit onderzoek blijkt dat mensen die niet het gevoel hebben bij te kunnen dragen zich hopelozer, cynischer en minder mededogen voelen. Bespreek met je gezin hoe je kunt bijdragen aan het verbeteren van de wereld:
Donor worden Iets aardigs doen voor iemand die zich buitengesloten voelt ….
Tips en valkuilen Kies bewust het moment dat je een gesprek over dit soort beangstigende onderwerpen aangaat. Ik dacht dat aan tafel tijdens het eten een mooi moment was, maar dat bleek niet zo te zijn. Mijn dochter had heel andere dingen nodig dan mijn zoon. Door de vragen en overwegingen van mijn dochter te bespreken werd mijn zoon overvoerd met informatie waar hij nog niet aan toe was. Een volgende keer kies ik mijn momenten zo dat ik bij ieder afzonderlijk op hun eigen niveau kan aansluiten.
Bron: vertaling en bewerking van blog van AHA-parenting.
3/3
Deze nieuwsbrief is een regelmatige uitgave van het Leonardo-onderwijs Terneuzen Leonardo-onderwijs Terneuzen valt onder bestuurlijke verantwoordelijkheid van Onderwijsgroep Perspecto, Postbus 4, 4570 AA Axel. Website: www.onderwijsgroepperspecto.nl
10