Website cdv 66906

HVC Informatiebrochure

SWEET SIXTEEN

Verzekeringskantoor

hvc assur bvba Oude Baan 2 2550 WAARLOOS-KONTICH Tel. Fax Website cdv

015/ 31 73 78 015/ 32 12 36 www.hvcassur.be 66906

Minderjarig – Meerderjarig: een groot verschil! Sixteen? Inderdaad! Jij bent 16 geworden, en dat betekent dat er voor jou plots heel wat verandert. Zelf sparen voor later … een brommer, een auto, een eigen huis. Op kot of naar het buitenland om te studeren. Een vaste vriend of vriendin. Een fuif organiseren, actief sporten of leiding geven in de Chiro of Scouts? Dat betekent dat je ook een belangrijke verantwoordelijkheid draagt. Nog een tijdje minderjarig maar toch … een beetje meer handelingsbekwaam Je mag nu • •

Een contract afsluiten Bij contract denk je automatisch aan huren. Maar ook het kopen van een brood is een contract: een mondeling koopcontract! zelfs iets kopen De meeste winkeliers vragen geen handtekening van je ouders als je bv. een brommer, een Cd-speler, een computer … koopt. Zolang je cash betaalt, zul je geen problemen ondervinden. Voor kopen op afbetaling heb je wel de handtekening van één van je ouders nodig.

Je mag niet • •

Lenen De wet verbiedt je een lening aan te gaan. Een meerderjarige kan wel een lening voor jou afsluiten en die is dan verantwoordelijk voor de terugbetaling ervan! huren Als je een woonruimte wilt huren, heb je meestal de handtekening van één van je ouders nodig. Je ouders zijn dan de feitelijke huurders.

Allez, vlieg nu snel door deze brochure want … niet weten is geen optie

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Pagina 2

Inhoudsopgave Werk en studies • • • • • • •

Werken ............................................................................................................................... Studietoelage ...................................................................................................................... Werken en studeren ........................................................................................................... Loon .................................................................................................................................... Studeren in het buitenland .................................................................................................. Studentenarbeid ................................................................................................................. Ziekte en invaliditeit ............................................................................................................

pagina 4 pagina 4 pagina 4 pagina 4 pagina 4 pagina 4 pagina 4

Een rekening openen .......................................................................................................... Testament, erfenis en schenkingen .................................................................................... Schulden ............................................................................................................................. Terugbetalen van schulden ................................................................................................. Ben je zelf aansprakelijk voor schulden? ............................................................................

pagina 5 pagina 5 pagina 5 pagina 5 pagina 5

Geld • • • • •

Vrije tijd • • •

Actief in een jeugdbeweging ............................................................................................... pagina 6 Actief als vrijwilliger ............................................................................................................. pagina 6 Een fuif organiseren ............................................................................................................ pagina 6

Sport • • •

Verplicht .............................................................................................................................. pagina 7 Niet verplicht ....................................................................................................................... pagina 7 Een voorbeeld ..................................................................................................................... pagina 7

Wonen • • • • • • •

Adres .................................................................................................................................. Kinderen die niet inwonen ................................................................................................... Op kot gaan ........................................................................................................................ Zelfstandig gaan wonen ...................................................................................................... Samenwonen ...................................................................................................................... Feitelijk of wettelijk samenwonen ........................................................................................ Later een eigen huis ...........................................................................................................

pagina 8 pagina 8 pagina 8 pagina 8 pagina 9 pagina 9 pagina 9

Rechten en plichten • • • • • • • • • • •

Ouderlijk gezag ................................................................................................................. Gescheiden ouders en co-ouderschap ............................................................................. Aansprakelijkheid .............................................................................................................. Artikel 1384, lid 2 van ons Burgerlijk Wetboek .................................................................. Moeilijkheden thuis ........................................................................................................... Opsporing van vermiste kinderen ..................................................................................... Jeugdrechtbank ................................................................................................................ Onderhoudsplicht .............................................................................................................. Verdacht van een misdrijf ................................................................................................. Uitgesloten ........................................................................................................................ Recht van verhaal .............................................................................................................

pagina 10 pagina 10 pagina 10 pagina 10 pagina 11 pagina 11 pagina 11 pagina 11 pagina 12 pagina 12 pagina 12

Relaties •

Samenwonen of huwen .................................................................................................... pagina 13

Mobiliteit • • • • • • •

Rijbewijs ............................................................................................................................ Rijbewijs op school ........................................................................................................... Rijbewijs vanaf 17 jaar ...................................................................................................... Verzekering ....................................................................................................................... Betaalt de verzekering altijd de schade? .......................................................................... Bijkomende verzekeringen ................................................................................................ Met vakantie gaan ............................................................................................................

pagina 14 pagina 14 pagina 14 pagina 14 pagina 14 pagina 14 pagina 15

Pagina 3

Werk en studies Werken Je kunt als student tegen een loon arbeid verrichten. Je kunt dus een studentenovereenkomst afsluiten vanaf 15 jaar. Voor meer informatie kan je terecht op het gemeentehuis. Studietoelage Indien je fiscaal ten laste van je ouders bent, wordt het bedrag van je studietoelage berekend op het inkomen van je ouders van het tweede kalenderjaar dat het jaar van de aanvraag voorafgaat. Dus als je in 2010 een studietoelage aanvraagt, wordt gekeken naar je ouders’ inkomsten van 2008. Werken en studeren Als je voltijds onderwijs volgt, moet je naar school en kan je niet gaan werken. Enkel als je deeltijds onderwijs volgt, kan je een arbeidscontract afsluiten. Je hebt de keuze tussen: • een deeltijds arbeids- of stagecontract • een industriële leerovereenkomst • een leerovereenkomst met het oog op een middenstandsopleiding Loon Als je jonger dan 15 bent mag je geen arbeid verrichten. Je kunt wel een individuele afwijking aanvragen voor een bepaalde tijd. Zo kan je optreden als acteur, zanger, model, … Let op: je loon moet wel gestort worden op jouw eigen rekening! Als minderjarige mag je zelf je loon ontvangen. Tot je 18 jaar kunnen je ouders wel eisen dat het loon aan hen uitbetaald wordt. Ze moeten je werkgever hiervan schriftelijk op de hoogte brengen. Bij twist beslist de jeugdrechter steeds “in het belang van het kind”. Studeren in het buitenland YFU, AFS, WEB … zijn organisaties waar je terecht kan voor meer informatie voor de praktische en juridische zaken. Je bent meestal mee verzekerd in de polissen die door je ouders werden gesloten, ook wanneer je naar het buitenland trekt om te studeren. De inhoud van je verblijf in het buitenland is automatisch verzekerd in de woningverzekering net zoals wanneer je in België op kot zou zitten. De gezinspolis dekt je wettelijke aansprakelijkheid in het buitenland, zolang je thuis gedomicilieerd bent. Kijk na • of je bent opgenomen als verzekerde in de bijstandsverzekering van je ouders; • of de dekking geldt voor het land van bestemming; • voor hoe lang de dekking geldig is. De KBC-VAB Bijstandsverzekering dekt je aansprakelijkheid gedurende 90 dagen voor een verblijf binnen Europa en maximaal 30 dagen voor een verblijf in de rest van de wereld. Vraag ons naar oplossingen voor langere verblijven in het buitenland. Ook de hogeschool of universiteit biedt vaak een specifieke oplossing aan. Wie tijdelijk (maximaal 1 jaar) in het buitenland studeert en in orde is met de Belgische sociale zekerheid (ziekenfondsen), blijft verzekerd voor ongevallen in de hele privésfeer (verkeer, vrije tijd, school, …). Let op: zorg dat je in orde bent met je ziekenfonds. Studentenarbeid Als je deeltijds werkt, heb je voor de ondertekening van een arbeidscontract de stilzwijgende toestemming van je ouders nodig. Of je je loon al dan niet mag houden, hangt van je ouders af. Ziekte en invaliditeit Omdat je zelf niet werkt, zal je via je ouders verzekerd zijn tegen ziekte en invaliditeit. Je krijgt wel een SIS-kaart op jouw eigen naam.

Pagina 4

Geld Een rekening openen Als je nog geen 18 bent, - kan je een bankrekening openen, mits de toestemming van je ouders. Zij kunnen je echter wel een volmacht geven zodat je vrij over je geld kan beschikken. - kan je ook een spaarrekening openen en er geld op storten. Je hebt geen toestemming van je ouders nodig. Let wel: je kunt niet meer dan 125 EUR van deze rekening afhalen zonder volmacht van je ouders. Ook je ouders kunnen een spaarrekening op jouw naam openen. Je kunt het geld slechts opvragen als je 18 bent. Je ouders mogen het geld op jouw spaarrekening enkel gebruiken voor je opvoeding en onderhoud. Als je als minderjarige eigen bezittingen hebt (geld, grond, aandelen, …) mogen je ouders de opbrengsten ervan zelf besteden. Je zelfverdiende loon en zaken die je gekregen hebt met de voorwaarde dat je ouders de inkomsten ervan niet mogen innen, kunnen ze toch innen tot je achttiende verjaardag op voorwaarde dat ze het geld besteden aan jouw opvoeding en levensonderhoud. Testament, erfenis en schenkingen Vanaf je zestiende verjaardag mag je een testament maken. Je mag geen erfenis aanvaarden. Je ouders moeten dat in jouw plaats doen. Als minderjarige mag je geen schenkingen doen, behalve in je huwelijkscontract. Schulden Net als meerderjarigen kunnen ook minderjarigen schulden maken. Zo’n schuld kan twee oorzaken hebben: • Je hebt een andere persoon schade berokkend. Je bent daarvoor aansprakelijk op grond van ‘onrechtmatige daad’ (zie deel rechten en plichten). • Je hebt iets gekocht of een klus laten doen en hebt daarvoor niet betaald, je hebt van iemand geld geleend en het niet terugbetaald, of je staat “in het rood” bij de bank. Dan ben je aansprakelijkheid omdat je een overeenkomst niet nakomt. Terugbetalen van schulden Als je als minderjarige schulden hebt gemaakt en je bent zelf aansprakelijk, moet je het geld terugbetalen wat je verschuldigd bent. Als je nog niet voldoende inkomsten hebt, kan de betaling uitgesteld worden tot het moment dat je wel in staat bent om je schulden af te betalen. Bijzonderheden • Ben je zelf aansprakelijk, dan is in principe geen verhaal bij je ouders mogelijk. Hierop zijn echter uitzonderingen mogelijk tot je 18 jaar bent geworden. • Als je verslaafd bent aan alcohol of drugs zullen je ouders samen met de bevoegde instanties beschermende maatregelen nemen (onder bewindstelling of curatele). Ben je zelf aansprakelijk voor schulden? Je bent nog handelingsonbekwaam en kan zonder toestemming van je ouders geen overeenkomst sluiten. Bij courante aankopen is het normaal dat je die zelf verricht. Er wordt dan verondersteld dat zij hun toestemming hebben gegeven als je bijvoorbeeld kleding, studieboeken of cd’s koopt. Je ouders kunnen dan wel aansprakelijk worden gesteld. Sluit je een overeenkomst zonder de veronderstelde toestemming van je ouders (bijvoorbeeld je koopt een brommer op afbetaling), dan kunnen je ouders deze overeenkomst laten vernietigen.

Pagina 5

Vrije tijd Actief in een jeugdbeweging Je aansprakelijkheid als jeugdleider kan op heel veel manieren in het gedrang komen. Daarom moet je altijd de nodige voorzorgsmaatregelen treffen en voldoende toezicht uitoefenen. • Je begaat je een zware fout en bent strafrechtelijk aansprakelijk wegens onopzettelijke slagen en verwondingen als je een ongehoorzame jongere te hard aanpakt en het kind daardoor letsel oploopt. • Je bent contractueel aansprakelijk als je voor een kamp of weekendactiviteit duur materiaal van iemand leent en dat achteraf beschadigd terugbezorgt. • Je bent burgerrechtelijk aansprakelijk als je groep aan anderen schade toebrengt. Denk maar aan een bosbrand, een autobestuurder die uitwijkt om een van de kinderen te ontwijken en daardoor tegen een geparkeerde auto rijdt, enzovoort. Als het slachtoffer kan bewijzen dat je niet de normale voorzichtigheid en waakzaamheid aan de dag hebt gelegd, kun je worden veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding. Actief als vrijwilliger Je doet aan vrijwilligerswerk als: • de activiteiten worden op touw gezet door een organisatie (dus niet in familieverband) • je de activiteiten vrij en onbezoldigd verricht • je dat doet ten voordele van iemand anders Een fuif organiseren Als je een fuif inricht waar iedereen welkom is, moet je een heleboel regels respecteren. • Je moet de geluidsnormen respecteren en de bezoekers erop attent maken. • Je kunt niet zomaar iemand de toegang weigeren en je mag niemand discrimineren. • Je moet het rookverbod en de regels op het schenken van alcohol en op drugsgebruik naleven. • Je moet de regels respecteren voor de controle op personen aan de ingang. • Als de fuif een commercieel karakter heeft, mag je in principe geen feestgangers toelaten die jonger zijn dan 16 jaar. Daarnaast moet je alle vereiste toestemmingen en vergunningen in orde brengen. We denken dan aan: • de gemeentelijke toestemming in geval van een openluchtfuif • de tapvergunning en de vergunning voor het schenken van sterke drank • de bijdrage voor SABAM • de billijke vergoeding • de toestemming - voor het gebruik van een geluidswagen - voor het plaatsen van reclame langs de openbare weg • de nachtvergunning als je langer wilt fuiven dan het normale sluitingsuur Om niets over het hoofd te zien, kun je gebruikmaken van een checklist die je vindt bij de meeste gemeentelijke jeugddiensten of die je kunt downloaden op www.fuif-punt.be. Die website bevat ook heel veel praktische informatie. KBC heeft ook een brochure “Ambiance verzekerd! En de rest?”

Pagina 6

Sport Verplicht Sinds 01/01/2007 is de sportclub verplicht een verzekering aansprakelijkheid te sluiten, zowel tijdens de activiteit als van en naar de plaats van de activiteit. Niet verplicht • • •

Een verzekering contractuele aansprakelijkheid Een verzekering rechtsbijstand een verzekering lichamelijke ongevallen

Zorg daarom dat je kunt terugvallen op de Gezinspolis en de Ongevallenverzekering van je ouders. Ook al beweert je club dat alles verzekerd is. Een voorbeeld Mountainbiken is je passie. Elk weekend trek je erop uit met je amateurclub. Maar op een modderige helling schuift je achterwiel weg en kom je ten val. Je fiets tuimelt de helling af en raakt een meisje dat beneden staat te kijken. Ze is gewond aan haar hoofd en haar schouder. • • •

Jou letsels worden geregeld via de ongevallenverzekering. De letsels van het meisje via de gezinspolis van je ouders omdat jij aansprakelijk bent. Zijzelf moet beschikken over een gezinspolis met rechtsbijstand om van jou vergoeding te kunnen krijgen.

Pagina 7

Wonen Adres Je woonplaats blijft bij je ouders. Alle belangrijke papieren die uitgaan van openbare instanties komen daar aan. Indien je je adres wil veranderen, neem je best je ouders mee naar het gemeentehuis om je adreswijziging door te geven. Ze tekenen daar een document waarin ze zich akkoord verklaren dat je ergens anders woont. Dit kan ook via een volmacht. Kinderen die niet inwonen Je blijft verzekerd zolang je nog geen beroeps- of vervangingsinkomen hebt en zolang je door je ouders wordt onderhouden. Enkele voorbeelden: • je gaat zelfstandig wonen maar bent nog volledig of voor het grootste deel ten laste van je ouders; • je ouders gaan uit elkaar en je blijft bij je moeder wonen; • je vader heeft een nieuw gezin gevormd en blijft onderhoudsgeld betalen. Op kot gaan Wie op kot gaat, blijft meestal officieel thuis wonen of is thuis gedomicilieerd zoals dat heet. Vandaar dat je meestal mee bent verzekerd in de polissen die door de ouders werden gesloten. De studentenkamer is mee verzekerd in de woningverzekering van je ouders. Dat betekent: • dat de inhoud van het kot (boeken, kleding, tv, pc, enz.) automatisch dezelfde dekking geniet als thuis. Ook inbraak is gedekt tot 5 000 euro geïndexeerd; • dat de aansprakelijkheid als huurder/gebruiker voor schade aan het gebouw automatisch verzekerd is tot 1 500 000 euro geïndexeerd; • dat de vaste thuiscomputer in het studentenverblijf gratis is verzekerd tegen alle risico’s tot een bedrag van 2 000 euro geïndexeerd. Mits betalen van een bijpremie kan je ook je portable, je filmen fotoapparatuur, je muziekinstrument, je fiets, … tegen alle risico’s verzekeren. De gezinspolis (BA gezin), de ongevallenverzekering en de hospitalisatieverzekering van je ouders gelden ook voor als je op kot zit. Zelfstandig gaan wonen Dan denkt je waarschijnlijk aan het huren van een studio. Maar er zijn een aantal zaken waaraan je zeker moet denken vooraleer je de stap zet. • Schade aan je woning en inboedel KBC biedt een interessante uitloopdekking voor wie het ouderlijke nest verlaat: de waarborgen uit de woningpolis van je ouders blijven gedurende 90 dagen gelden op je nieuwe adres! Ook de huurderaansprakelijkheid is gedurende die periode gratis verzekerd. Dat betekent dat je 3 maanden de tijd hebt om de verzekering voor jouw studio in orde te brengen. • Aansprakelijkheid voor schade Als je alleen gaat wonen is een gezinspolis onontbeerlijk. Je bent immers vanaf nu zelf aansprakelijk voor de schade die je aanricht aan derden. Of voor de schade die jouw huisdier aanricht. • De financiële gevolgen van een ongeval Er gebeuren nog altijd meer ongelukken thuis dan in het verkeer. Tijd dus om na te denken over de mogelijke financiële gevolgen. Zonder ongevallenverzekering red je het niet om de financiële eindjes aan elkaar te knopen. • De financiële gevolgen van een ziekenhuisopname Op jonge leeftijd in een hospitalisatieverzekering stappen biedt extra voordelen omwille van de lage premie.

Pagina 8

• •

Je valt niet meer onder de bijstandsverzekering van je ouders Sloten je ouders een bijstandsverzekering, zodat het volledige gezin steeds met een gerust gemoed de deur uit kon? Dan is het nu de tijd om zelf de nodige informatie in te winnen. Aan je pensioen denken Veel te vroeg? Vergeet het maar. Vanaf de eerste cent die je verdiend een bedrag opzij leggen is de beste keuze voor later. Het pensioen dat je van de overheid krijgt, zal altijd kleiner zijn dan het inkomen dat je nu geniet. Hoe eerder je aan extra pensioenopbouw denkt, hoe kleiner het bedrag dat je maandelijks opzij hoeft te zetten.

Samenwonen Je mag samenwonen met een man of vrouw als je 18 bent. Als je minderjarig bent dan zijn er 2 dingen belangrijk: • wettelijk mag je pas seksueel contact hebben als je 16 bent. Wie dus geen 16 is en samenleeft, zelfs met toestemming van de ouders, kan eventueel bij de jeugdrechter geroepen worden. • een jongen die ouder dan 18 is en samenwoont met een meisje dat jonger is dan 18, kan vervolgd worden. En vice versa natuurlijk. Als je later gaat samenwonen, kijk je best samen met je partner na of je voldoende verzekerd bent en of er geen polissen dubbel lopen. Feitelijk of wettelijk samenwonen De beslissing om te gaan samenwonen is de start van een boeiend avontuur. Daarbij mag je echter niet uit het oog verliezen dat dit besluit ook een aantal administratieve, financiële en juridische gevolgen heeft. Ga je feitelijk of wettelijk samenwonen? Er is een groot verschil. • Feitelijk samenwonen vergt geen formaliteiten: je doet het gewoon. Je kunt in dezelfde woning met zoveel personen samenwonen als je wilt. Er staat geen beperking op. Anderzijds geniet je amper of geen bescherming. Je kunt niet terugvallen op wettelijk vastgelegde rechten en plichten. • Wettelijk samenwonen Je moet samen met je partner een schriftelijke verklaring van wettelijk samenwonen bezorgen aan de ambtenaar van de burgerlijke stand. De vereisten zijn dat je meerderjarig bent en dat je niet al met iemand anders getrouwd bent of wettelijk samenwoont. Deze vorm van samenwonen kan alleen voor twee personen. Zij hoeven niet per se een koppel te vormen in de enge betekenis van het woord. Het kan ook gaan om vader en zoon, twee broers of zussen, twee vrienden. • Als je een verklaring van wettelijk samenwonen aflegt, zal de ambtenaar van de burgerlijke stand vragen of je een samenlevingscontract hebt opgemaakt. In dat geval moet het contract altijd voor een notaris worden verleden. Dromen van een eigen huis Een eigen huis, een plek onder de zon … Iedereen droomt ervan. Maar dromen kosten helaas altijd centen. Daarom is het een goed idee om nu al beginnen te sparen voor je eigen stekje dat je later zult kopen of bouwen. Doe dat met het KBC-Life Home Plan. Met dit (lange termijn)spaarplan betaal je nu al minder belastingen, en zul je later beschikken over een handige reserve om je schuldsaldoverzekering van te betalen. Die heb je nodig als je een woningkrediet wilt aangaan. Twee vliegen in één klap, noemen ze dat.

Pagina 9

Rechten en plichten Ouderlijk gezag Wanneer je ouders samenleven, oefenen ze gezamenlijk het “ouderlijk gezag” over je uit en dit tot je meerderjarigheid. Het betekent dat je ouders moeten instaan voor een goede verzorging en opvoeding. Ze beslissen over je school, je woonplaats, je vrienden, je lectuur, je sport, … Ze mogen je iets verbieden en je tot bepaalde zaken dwingen. Ze mogen je ook straffen, al is mishandelen natuurlijk verboden. Ook wanneer je ouders niet samenleven, blijven ze gezamenlijk het ouderlijk gezag uitoefenen. Gescheiden ouders en co-ouderschap Zowel bij gescheiden ouders als bij co-ouderschap hebben beide ouders een Gezinspolis nodig aan het gezinstarief. Als kinderen tijdelijk ergens anders wonen, blijven ze verzekerd zolang zij nog geen beroeps- of vervangingsinkomen hebben en zolang ze door de ouders worden onderhouden. Verblijf je ergens anders voor studieredenen, dan is dit verblijf per definitie beperkt tot de duur van je studie (ook al duurt de studie meerdere jaren). Hetzelfde geldt voor stagiairs, gehospitaliseerden en gedetineerden. Aansprakelijkheid Je brengt ernstige letsels toe aan een klasgenoot, je steelt een wagen en veroorzaakt een ongeval, je speelt met lucifers en veroorzaakt brand … Stuk voor stuk gaat het hier om situaties welke zich in de praktijk vaak voordoen en waarbij je ouders zich bewust zijn van hun aansprakelijkheid. Wie iemand door zijn schuld schade toebrengt, moet die schade vergoeden! Artikel 1384, lid 2 van ons Burgerlijk Wetboek Dit artikel stelt duidelijk dat je vader en moeder aansprakelijk zijn voor de schade die jij als minderjarig kind veroorzaakt. Concreet wil dit zeggen dat als je schade veroorzaakt, er dan eveneens vermoed wordt dat je ouders ook een fout hebben gemaakt die in oorzakelijk verband staat met de ontstane schade. Hun fout bestaat erin dat zij in hun ouderlijke plichten tekortgeschoten zijn • door onvoldoend toezicht uit te oefenen of • door een onvoldoende opvoeding te hebben gegeven. Willen ze de schade-eis ontlopen, dan moeten je ouders bewijzen • dat ze de schade niet konden voorkomen en • dat ze alles gedaan hebben wat van goede ouders verwacht kan worden. De rechter beslist of je oud genoeg bent om te beseffen welke schade je hebt aangericht. Wie is er aansprakelijk als je schade toebrengt of bij wie kunnen schulden worden verhaald? • Jongeren tot 14 jaar Voor schade die veroorzaakt is door een kind dat nog geen 14 is zijn de ouders (of voogden) altijd aansprakelijk. • Jongeren van 14 of 15 jaar Voor schade die veroorzaakt is door kinderen van 14 of 15 zijn in principe de ouders aansprakelijk, tenzij ze bewijzen dat ze je foute gedrag écht niet konden verhinderen. Een geestelijke of lichamelijke tekortkoming staat je aansprakelijkheid niet in de weg. • Jongeren vanaf 16 jaar Kinderen van 16 of 17 zijn in de eerste plaats zelf aansprakelijk en de ouders pas in de tweede plaats (als ze nalatig zijn geweest, bij voorbeeld als je ouders weten dat je zonder verplichte verzekering op de bromfiets rondrijdt). Een geestelijke of lichamelijke tekortkoming is niet voldoende om onder de aansprakelijkheid uit te komen. • Jongeren vanaf 18 jaar Als je 18 wordt, bent je meerderjarig. Je bent altijd zelf aansprakelijk voor schade en schulden die je veroorzaakt. Pagina 10

Sommige mensen denken dat de aansprakelijkheid van ouders doorloopt tot je 21 jaar bent, maar dat is een misverstand. Die leeftijd van 21 jaar heeft betrekking op iets anders, namelijk de verplichting aan ouders om hun kinderen tot die leeftijd financieel te steunen. Het gaat dan om de kosten van levensonderhoud en studiekosten (zie verder). Moeilijkheden thuis Je ziet het niet meer zitten. Je kunt thuis weglopen, maar dan kan je aardig in de puree komen te zitten. Je kunt best eerst praten met mensen die je kan vertrouwen en met je leerkracht. Als je ouders geen aangifte doen bij de politie, dan zal de politie je ook niet opsporen. Opsporing van vermiste kinderen Indien bij de politiediensten aangifte wordt gedaan van de verdwijning van een minderjarige, dan betaalt KBC via de gezinspolis: • de kosten en erelonen van een vrij gekozen advocaat voor juridische bijstand tijdens het onderzoek; • de kosten en erelonen van een arts of therapeut voor medisch-psychologische begeleiding; • de andere kosten die bijkomend door je ouder(s) gemaakt worden in het kader van de opsporing. De verzekering geldt niet indien een gezins- of familielid betrokken is bij de verdwijning. De verzekerde kosten worden terugbetaald binnen dertig dagen na voorlegging van de ereloonnota’s en facturen. De betaling gebeurt steeds na uitputting van de eventuele tegemoetkoming van het ziekenfonds, de overheid of van een andere instelling. De verzekerde kosten worden betaald tot een bedrag van 12 500 EUR met een franchise van 150 EUR. Jeugdrechtbank Je kunt in aanraking komen met de jeugdrechtbank voor alles wat met je persoon te maken heeft: handelingsbekwaamheid, erfenis, testament, adoptie, … Verder kan je als minderjarige in een problematische opvoedingssituatie met de jeugdrechtbank in aanraking komen indien de vrijwillige hulpverlening via het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg faalt. Een minderjarige die een misdrijf pleegt voor hij 18 jaar is komt steeds bij de jeugdrechtbank terecht. Indien hij/zij op het moment van het misdrijf ouder dan 16 jaar is, kan de jeugdrechtbank de zaak uit handen geven en doorverwijzen naar de bevoegde rechtbank als daartoe reden is. Onderhoudsplicht Ouders, stiefouders en anderen die onderhoudsplichtig zijn moeten financieel voor hun kinderen zorgen tot ze 21 jaar zijn, ook al hebben ze op dat moment voldoende eigen inkomsten. Wanneer jongeren onder de 21 jaar getrouwd of geregistreerde partners zijn, is in eerste instantie de echtgenoot of partner onderhoudsplichtig. • Ouders tegen wie de maatregel is uitgesproken van ontheffing of ontzetting uit ouderlijk gezag, blijven onderhoudsplichtig. • Stiefouders zijn dus ook aansprakelijk voor de kosten van levensonderhoud en studie van jongeren van 18 tot 21 jaar. • Een niet-ouder die het gezamenlijk gezag heeft met de ouder van het kind, is geen juridische ouder en heeft een onderhoudsplicht zolang het gezamenlijk gezag duurt. Als de onderhoudsplichtige niet of te weinig wil betalen, kan men naar de rechter stappen met behulp van een advocaat. In hoeverre moeten ouders bijdragen? • Voor kinderen jonger dan 18 jaar moeten de ouders de kosten van verzorging en opvoeding betalen. • Voor jongeren van 18,19 en 20 jaar komen de kosten van levensonderhoud en studie voor rekening van de ouders. ste • Bij een studerend kind wordt er van de ouders verwacht dat ze ook na het 21 jaar financieel bijdragen aan de studie.

Pagina 11

Verdacht van een misdrijf Wij verdedigen je tijdens het gerechtelijk onderzoek en voor de rechtbank wanneer je vervolgd wordt voor een schadegeval waarvoor de aansprakelijkheidsverzekering van de gezinspolis geldt wanneer je verdacht wordt van een onopzettelijk misdrijf, zelfs wanneer dit misdrijf voor jou een zware fout uitmaakt. Word je verdacht van een opzettelijk misdrijf, dan verlenen wij je geen rechtsbijstand, tenzij de definitieve gerechtelijke beslissing opzet niet weerhoudt. In dat geval betalen wij jou de erelonen en kosten terug die in deze rechtsbijstand verzekerd zijn. Deze uitbreiding geldt echter niet voor misdaden en correctionele misdaden. Indien je nog geen 16 jaar bent en, al dan niet opzettelijk, een als misdrijf omschreven feit hebt gepleegd, nemen wij jouw verdediging voor de jeugdrechter ten laste. Uitgesloten De persoonlijke burgerrechtelijke aansprakelijkheid van iemand die 16 jaar geworden is voor opzettelijk veroorzaakte schadegevallen; De persoonlijke burgerrechtelijke aansprakelijkheid van iemand die 18 jaar geworden is voor schadegevallen veroorzaakt door een van de volgende gevallen van zware fout: • Schadegevallen veroorzaakt in een staat van dronkenschap of een gelijkaardige toestand door het gebruik van andere producten; • Schadegevallen veroorzaakt door gebouwen in verval indien de elementaire voorzorgs- en veiligheidsmaatregelen niet genomen werden om schade te voorkomen; • Schadegevallen veroorzaakt naar aanleiding van het plegen van geweld op personen of van het kwaadwillig beschadigen of ontvreemden van goederen. Recht van verhaal Dit kan verschillen van maatschappij tot maatschappij en het is dus zeer belangrijk de polis hierop na te lezen. KBC oefent geen verhaal uit tegen een minderjarige verzekerde die geen 16 jaar geworden is. Als KBC een verhaal kan uitoefenen tegen een minderjarige verzekerde van minstens 16 jaar, beperken zij dit verhaal als hun uitgaven hoger zijn dan 11 000 EUR als volgt: • ze verhalen 11 000 EUR, plus de helft van de uitgaven die dit bedrag overschrijden, zonder ooit meer te verhalen dan 31 000 EUR; • de uitgaven omvatten de uitbetalingen in hoofdsom, de gerechtskosten en de intresten, verminderd met de bedragen die zij hebben kunnen recupereren.

Pagina 12

Relaties Volgens de wet moet je minstens 16 jaar zijn om een (seksuele) relatie aan te gaan. Je mag echter nog niet gaan samenwonen of huwen.

Samenwonen Twee personen die vanaf de leeftijd van 18 jaar in België een woning delen kunnen wettelijk samenwonen. Zie hiervoor bladzijde 9. Huwen Niemand mag een huwelijk aangaan voor hij/zij de leeftijd van 18 jaar bereikt heeft. Zelden heft de jeugdrechter dit verbod op, en dan nog slechts om ernstige redenen. Om een vervroegde toestemming tot een huwelijk te krijgen, moeten de ouders van het meisje én de jongen een verzoekschrift indienen bij de jeugdrechtbank.

Pagina 13

Mobiliteit Rijbewijs Met een bromfiets klasse A mag je rijden • Vanaf 16 jaar mag je met een bromfiets klasse A rijden op voorwaarde dat je geen passagier vervoert. • Vanaf 18 jaar mag je ook een passagier op de duozit vervoeren. • Zowel de bestuurder als de passagier moeten een gehomologeerde helm dragen (merkteken in helm). • Je hebt geen rijbewijs nodig. Met een bromfiets klasse B mag je rijden • Vanaf 16 jaar mag je met een bromfiets klasse B rijden op voorwaarde dat je geen passagier vervoert. • Vanaf 18 jaar mag je ook een passagier vervoeren. • Zowel de bestuurder als de passagier moeten een gehomologeerde helm dragen (merkteken in helm). • Je hebt een rijbewijs A3 nodig. Rijbewijs op school Eindterm 12 omschrijft concreet dat de leerlingen de kennis moeten verwerven die moet volstaan als voorbereiding op het theoretische rijexamen categorie B. Dankzij Rijbewijs op School kunnen elk jaar vele jongeren het theoretische rijbewijs B behalen en tegelijk een vorming krijgen over verantwoorde mobiliteit. Ook KBC helpt je met het behalen van je rijbewijs. Vraag inlichtingen. Rijbewijs vanaf 17 jaar Je mag een onbeperkt aantal keren proberen. Na het slagen van het examen levert het examencentrum een voorlopig rijbewijs af. Volgens het KB van 28 december 2006 mogen houders van een rijbewijs B, afgegeven sinds minstens 2 jaar vanaf 1 maart 2007 ook motorfietsen met een maximale cilinderinhoud van 125 cm³ en een maximaal vermogen van 11 kW besturen zonder in het bezit te zijn van een rijbewijs A. De houders moeten geen bijkomend theoretisch of praktisch examen afleggen en zij moeten op het gemeentehuis geen nieuw rijbewijs gaan afhalen. Verzekering Om met een bromfiets te mogen rijden, moet je een verzekering wettelijke aansprakelijkheid nemen. Die vergoedt de schade die je eventueel aan iemand anders zou berokkenen. Ook een rechtsbijstandsverzekering is onontbeerlijk als je je centen wil terugkrijgen van de dader. Betaalt de verzekering altijd de schade? De verzekering wettelijke aansprakelijkheid betaalt de schade die jij hebt veroorzaakt aan de tegenpartij. Maar als jij je niet aan de geldende Belgische wetten en reglementen houdt, kan de verzekering de schade van jou terugeisen. Jij moet dan met andere woorden de schade terugbetalen aan de verzekering. Dat is bijvoorbeeld het geval als je je bromfiets opfokt of wanneer je op onreglementaire wijze passagiers vervoert. Bijkomende verzekeringen • Verzekering rechtsbijstand Als iemand anders je schade berokkent en het komt tot een discussie over de vergoeding van die schade, dan moet je een rechtszaak beginnen. De verzekering rechtsbijstand zorgt voor de nodige ondersteuning en probeert met de tegenpartij tot een oplossing te komen. Als dat niet lukt, gaat het dossier naar de advocaat. Pagina 14

• Lichamelijke-ongevallenverzekering Als je zelf gewond raakt bij een ongeval, heb je dankzij deze verzekering recht op een vergoeding voor je lichamelijke schade, ook al ben je in de fout gegaan of is er hierover discussie. • Eigen schade aan je brommer Voor een brommer kun je geen omniumverzekering sluiten. Enkel diefstal en brand kunnen verzekerd worden voor goede cliënten. Met vakantie gaan Een reis naar het buitenland kan extra risico’s inhouden. Enkele voorbeelden: • Je moet de reis annuleren wegens ziekte; • Je verliest je betaalkaart op vakantie; • Je hebt een ongeval onderweg; • Je hebt een inbraak op je kot tijdens je afwezigheid. Informeer of je ouders een bijstandsverzekering het jaar rond hebben. Zo niet kun je bij KBC een Vakantiepolis afsluiten. Dit is een soepele verzekering voor iedereen die alleen of met de familie op vakantie gaat of korte uitstapjes maakt naar het buitenland. Deze polis is alleen bestemd voor reizen. In de polis kunnen ook nog een aantal specifieke reisverzekeringen worden gesloten zoals een bagage- en annuleringsverzekering en een ongevallenverzekering.

Pagina 15

Zo, dat was het dan zo’n beetje. Wij hopen dat je hebt gevonden wat je zocht in deze brochure. Heb je nog andere vragen, laat het dan weten. Ook in de toekomst … Welkom! Als je 18 jaar wordt, kom dan eens terug binnen. Met 18 word je meerderjarig en ben je wettelijk een volwassene. Je krijgt een heleboel rechten en je kunt vrij beslissingen nemen en daden stellen. Maar tegenover die vrijheid staan ook plichten. Want … op 18 jaar ben je juridisch volledig ‘handelingsbekwaam’. Je mag dan zelf: • een paspoort aanvragen, • je domicilie veranderen, • huwen of samenwonen, • verzekeringen en andere contracten sluiten, • een kredietkaart vragen, • een lening aangaan, • beleggingen doen, • een woning huren of kopen, • een studietoelage aanvragen, • stoppen met studeren, • stemmen, • je kandidaat stellen voor de gemeente- of provincieraadsverkiezingen, • ... Je bent verantwoordelijk voor al je daden en beslissingen. Dat kan heel wat gevolgen hebben. Enkele voorbeelden. • Als je een fout begaat en daardoor schade veroorzaakt, moet je die zelf vergoeden. • Als je een overeenkomst aangaat (bijvoorbeeld een huurcontract), moet je die naleven. • Schulden en boetes moet je zelf betalen. • Het stemrecht is ook een stemplicht. • Als je inkomsten hebt, moet je jaarlijks een belastingaangifte doen. Meer weten? Want doorheen de jaren hebben we een schat aan kennis en ervaring opgebouwd die we graag met je delen in een persoonlijk gesprek. Jij krijgt dan een heleboel praktische informatie mee. Een uurtje van je tijd geeft je maanden voorsprong!

Deze brochure werd samengesteld met actuele informatie en is dus onderhevig aan permanente evolutie. Indien je ons toch betrapt op onnauwkeurigheden mag je dat steeds melden.

Fons Hendrickx woensdag 10 maart 2010

Pagina 16