Zambia Avontuur Exploratie
1. Reisinfo 1.1 Reiskenmerken Algemene kenmerken brochure Avontuur: ● ● ● ●
actief een reis beleven; reizen in kleine groep; aandacht voor duurzaam reizen; ontmoetingen met lokale bevolking .
Algemene kenmerken formule Exploratie: ● ● ● ●
dé typische Joker-reis vol afwisseling; individuele vrijheid en een flexibel dagprogramma; lokaal transport, kleine groepen, eenvoudige logies; openstaan voor het onverwachte.
Meer info over de Joker-reisformules: zie www.joker.be/reisformules Deze reis is iets voor jou als je: ● ● ●
heel wat hoogtepunten wil zien op een korte tijd: van Zambia, door Malawi tot Tanzania en Zanzibar met een mix van transport wil reizen: van busjes, boot tot trein je wil onderdompelen in het Afrikaanse levensritme
1.2 Joker-kenmerken 1.2.1 Actieve beleving Via Joker maak je écht kennis met je bestemming en haar bevolking, dat zit ingebakken in onze manier van reizen. Door de activiteiten die we doen, het transport en het logies die we kiezen en met het duwtje in de rug van de reisbegeleider, heb je de kans om werkelijk wat te beleven en dingen te doen die je misschien nooit eerder deed. En uiteraard is er ook tijd voor actie. Hoe we dat allemaal concreet maken op deze reis, dat lees je hieronder. We wandelen waar het kan om afwisseling te bieden met de (auto)ritten. Zo ervaren we de schoonheid van het landschap ten volle. Ook een sociaal vormingsproject in Malawi draagt sterk bij tot beleving van dit land.
1.2.2 Duurzaamheid Joker streeft ernaar om op een duurzame manier te reizen, met respect voor mens, cultuur en natuur. Dat blijft een zoektocht en is geen absolute waarheid met strikte regels en normen. De begeleider inspireert je in het vinden van antwoorden, zowel op de vertrekvergadering als tijdens de reis. We hechten veel belang aan het steunen van de lokale economie en dus de bevolking. Dit doen we door te kiezen voor kleinschalige logementen en restaurants en door samen te werken met plaatselijke organisaties en gidsen. Specifiek voor deze reis werden volgende 'duurzame' keuzes gemaakt. We nemen een mix van (publiek) transport: van gecharterd vervoer (jeeps), de bus, de Tazara-trein tot de Ilala-boot, as the locals do!
1.2.3 Contact lokale bevolking Reizen met Joker betekent mensen ontmoeten en een andere cultuur en manier van leven ontdekken. Hoe we tijdens de reis
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 1 / 13
www.joker.be
Zambia Avontuur Exploratie
kansen creëren om mensen te leren kennen, dat lees je hier. Tijdens deze prachtige trip in zuidelijk Afrika kom je met allerlei verschillende bevolkingsgroepen in contact(op de trein, boot, bus).
1.3 Reisvoorstel Dag 1 – 11 Zambia We vliegen via Johannesburg naar het begin van de tweede etappe van de route ‘Dwars door Afrika’: Livingstone. Het natuurgeweld van de prachtige Victoria Watervallen aan Zambiaanse kant. Tal van activiteiten zijn er mogelijk, van bungee tot raften (facultatief). Via Lusaka rijden we met de bus in 2 dagen naar South Luangwa N.P., volgens kenners het meeste authentieke nationale park van Afrika. Met een goed opgeleide gids trekken we er in open jeeps en te voet op uit om alles te weten te komen over het leven van de savannedieren.
Dag 12 – 18 Malawi Voor couleur locale moet je echt in Malawi zijn. Ofwel bezoeken we een sociaal vormingsproject en ervaren we, ‘like a local’, de levensomstandigheden van de plaatselijke bevolking. Ofwel, als de planning uitkomt, schepen we in voor een cruise op Lake Malawi aan boord van de Ilalaboat, een stuk vergane glorie uit de jaren ’50. In enkele dagen brengt de boot ons een stuk noordelijker. Meevaren met de Ilala is een unieke ervaring. De boot is immers een drijvend dorp met op het bovendek de bar en openluchtslapers. We kijken onze ogen uit naar wat er op en om de boot allemaal te beleven valt. De Great Rift met zijn groene muur van 1.000 m hoogteverschil is onze volgende uitdaging.. We klimmen naar Livingstonia, een oude missiepost, en overnachten er in een ecologische lodge waar we een dagje vertoeven.
Dag 19 – 20 Tanzania Op weg naar Mbeya bezoeken we de fairtrade theeplantages van Tukuyu, waarna ons een legendarische treinrit van 2 dagen wacht. In een coupé voor 4 of 6 personen volgen we de Chinese Tazaraspoorlijn die Zambia met Tanzania verbindt. Ook al weten we dat de bus 10u sneller gaat, met deze ervaring voelen we ons één met de Afrikanen. Met geduldige traagheid (tot 20 uur vertraging mogelijk) rijden we door bergen en de savanne van het Selous N.P. Indien bij daglicht, dan houden we de verrekijker binnen handbereik om klaar te zijn om giraffes, olifanten, impala’s en andere dieren te spotten. Een originele safari!
Dag 21 – 24 Zanzibar Uiteindelijk bereiken we de Indische Oceaan. Al is het maar voor enkele nachten, verblijven in Stonetown op het tropische Zanzibar is idyllisch. We gaan op zoek naar de typische, lokale marktjes en proeven van scampi- of vleesbrochettes en andere eetlekkernijen. Als afsluiter drinken we een glas met zicht op de golven die in het zachte maanschijnsel tegen de rotsen slaan. Een heerlijk einde van een mooie etappe!
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 2 / 13
www.joker.be
Zambia Avontuur Exploratie
2. Landeninfo 2.1 Geografie Zambia bestaat voornamelijk uit plateau's, met uitzondering van het zuiden waar je meer rivieren en meren vindt. Twee van de grootste rivieren van Afrika ontspringen in Zambia, de Zambezi en de Congorivier. De Zambezi is de vierde rivier van Afrika, na de Nijl, de Congo en de Niger. Beroemd zijn de Victoria-watervallen in de Zambezi, ruim 100 meter hoog en bijna twee kilometer breed. De Zambezi stort zich hier donderend omlaag in de lange zigzaggende Batoka Gorge en stroomt dan in het kunstmatige Kariba-meer achter de Karaiba-dam. Het Kariba-meer is 274 kilometer lang en tot 48 kilometer breed. Het grootste deel van de bodem van Zambia bestaat uit een combinatie van zand en leem; West-Zambia is overdekt met een dikke laag zand afkomstig uit de Kalahariwoestijn. In het noordoosten en in de Central, Southern en Eastern Province regent het veel meer en daar vinden we kleigrond. Malawi ligt in zuidelijke Afrika en grenst aan Zambia, Tanzania en Mozambique. Het grote Malawimeer bepaalt voor een groot deel de grenzen van Malawi en neemt 1/5 van de totale oppervlakte van het land in beslag. Het meer werd ontdekt door de befaamde ontdekkingsreiziger David Livingstone en staat op de lijst van UNESCO werelderfgoed. Lake Malawi maakt deel uit van de Grote Afrikaanse slenk, een breuk in de aardkorst die van de Rode Zee tot Mozambique door Oost-Afrika loopt en die dus ook het landschap in Malawi tekent. Malawi is met zijn 118480 km2, bijna 4 keer zo groot als België. In de lengte meet het land 800 m, in de breedte tussen 80 en 160 km. In het zuiden ligt de hoogste berg van het land, Mount Mulanje (3.000 m). Tanzania ligt in Oost-Afrika en bestaat uit het vroegere Tanganyika en de eilanden Zanzibar, Pemba en de archipel Mafia. Tot 1964 was Zanzibar een apart land. Hoofdstad is Dodoma maar Dar es Salaam is de grootste stad. Tanzania grenst in het noorden aan Kenia en Oeganda, in het zuiden aan Mozambique, Malawi en Zambia, in het westen aan de Democratische Republiek Congo, Rwanda en Burundi en in het oosten aan de Indische Oceaan. Grote stukken van Tanzania's grenzen lopen door meren of rivieren: in het westen Lake Tanganyika, in het noordwesten Lake Victoria en in het zuidwesten Lake Malawi en de rivier de Rovuma. Tanzania is het grootste land van Oost-Afrika, met 945.087 km2, 31 keer zo groot als België. Het vasteland van Tanzania heeft een zeer gevarieerd landschap. De Afrikaanse Slenk of de Great Rift Valley die van de Rode Zee tot Mozambique door Oost-Afrika loopt, tekent ook in Tanzania het landschap. De westelijke arm van de slenk komt via Oeganda het land binnen, de oostelijke arm loopt via Kenia naar Tanzania. Beide armen komen weer samen in Malawi. Deze breuk in de aardkorst bestaat uit woestijn, meren en slapende vulkanen waarvan de Kilimanjaro met zijn 5.895 m de hoogste van Afrika is en Mount Meru op nummer 4 staat (4.566 m). Er is nog 1 actieve vulkaan, in het noorden bij Lake Natron: de Ol Doinyo Lengai of ‘Berg van God’. Lake Victoria is dan weer het 3de grootste meer ter wereld, maar ook Lake Natron, Lake Manyara en Lake Tanganyika maken deel uit van dit gebied. De kustvlakte is laag en smal en verder bestaat Tanzania vooral uit savanne. Zanzibar is over het algemeen vrij vlak, met in het westen en het midden van het eiland wat meer heuvels. Het hoogste punt is 120 m.
2.2 Fauna en flora Zambia kent een uitgebreid netwerk van 19 nationale parken en wildreservaten. Het bekendst zijn het Kafue National Park en de reservaten in het dal van de Luangwarivier. De Luangwa Valley behoort tot de rijkste Big Five-gebieden (olifant, neushoorn, buffel, leeuw en luipaard) van Afrika. Vogelliefhebbers zullen hier ook zeker hun hart ophalen. Malawi is begroeid met grassen, bossen en bloemen als gladiolen en honderden soorten orchideeën. Sparren en eucalyptusbomen zijn geplant voor de houtindustrie. Er zijn vele natuurparken en reservaten waar wild voorkomt. Liwonde National Park is het bekendste: hier is de grootste olifantenpopulatie te vinden. In de Shirerieven leven vele nijlpaarden. Maar ook het Majete Wildlife Reserve is bijzonder: het is één van de meest succesvolle reservaten als het gaat om het behoud van de flora en fauna van Afrika. Sinds 2003 wordt het reservaat opnieuw opgebouwd, door vele diersoorten opnieuw in het park te brengen, helemaal gebaseerd op de soorten die er ook vroeger voorkwamen. Nu zijn er opnieuw olifanten, zwarte neushoorns, buffels, eland en andere antilopes, waterbokken, zebra's ... De eerste luipaarden werden in 2011 geïntroduceerd en in 2012, 3 leeuwen. De onderwater flora en fauna van Lake Malawi is indrukwekkend: er zwemmen vele, kleurrijke vissen (cichliden) in rond. Het wildbestand van Tanzania is spectaculair. Er zijn 14 nationale parken en reservaten waarvan Serengeti en de Ngorongorokrater het meest bekend zijn. In het onbekendere zuiden liggen 2 bijzondere natuurparken: Ruaha en Selous Game Reserve, het grootste natuurpark in Afrika. Voor alle natuurparken in Tanzania geldt dat er geen hekken rondom de natuurgebieden staan. Zo kunnen de dieren zich nog vrij bewegen. Tanzania kent voornamelijk een savannelandschap met bijhorende dieren: talrijke antilopen, buffels, wrattenzwijnen, giraffen, nijlpaarden, zebra's, neushoorns, olifanten, leeuwen, luipaarden, gevlekte hyena's, hyenahonden, en vele, vele andere. Tanzania is ook het perfecte land om op zoek te gaan naar
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 3 / 13
www.joker.be
Zambia Avontuur Exploratie
de 'big 5', leeuw, luipaard, buffel, neushoorn en olifant. Deze 5 diersoorten werden in koloniale tijden door jagers beschouwd als het moeilijkst te schieten. Naast deze 'grote 5' is het even boeiend om de grote kuddes gnoes en zebra's gade te slaan. Jaarlijks migreren er meer dan 1 miljoen gnoes vanuit de Masai Mara in Kenia naar de Serengeti in Tanzania op zoek naar vers gras, met in hun kielzog grote kuddes zebra's en gazellen. Of waarom niet op zoek gaan naar de 'little 5' (olifantspitmuis, mierenleeuw, luipaardschildpad, neushoornkever, buffelvogel)? In de bossen leven verschillende apensoorten en in het westen kan je chimpansees observeren. Ook de vogelwereld is zeer gevarieerd met meer dan 1000 soorten, een plezier voor het oog. Ook de flora van Tanzania is heel divers. Met ongeveer 10.000 geregistreerde soorten zijn er bloemen en bomen in alle formaten, met de gigantsiche baobabboom als meest opvallende en de acacia tortilis of parapluboom als meest herkenbare.
2.3 Staatsvorm Zambia, vroeger een slavenkolonie onder de naam Noord-Rhodesië, werd onafhankelijk van de UK in 1964 en is een presidentiële republiek binnen het Gemenebest, met aan het hoofd een voor vijf jaar gekozen president. De president kan slechts één keer herkozen worden en volgens de grondwet dienen beide ouders van een presidentskandidaat van Zambiaanse afkomst te zijn. Momenteel is Guy Scott (interim-)president van Zambia. Hij is het eerste blanke staatshoofd in Afrika sinds het afreden van de Klerk in Zuid-Afrika in 1994. Na een lange periode van Brits koloniaal bestuur, werd Malawi in 1964 een onafhankelijke republiek met een president aan het hoofd. Hastings Kamuzu Banda werd in 1966 die president, een dictator die andere politieke partijen verbood. Vanaf de jaren '90 ontstonden er protesten tegen het bewind van president Banda en het eenpartijstelsel. Daarop werd in 1994 een meerpartijen-democratie ingevoerd en bij de verkiezingen in dat jaar werd Banda verslagen. Oppositiekandidaat, Bakili Muluzi, werd de nieuwe president en premier. Op 24 mei 2004 werd Bingu wa Mutharika tot president gekozen, hij overleed aan een hartaanval in 2012 en werd opgevolgd door vicepresident Joyce Banda. De wetgevende macht is in handen van de Nationale Vergadering met 193 leden. Parlementariërs worden direct via een districtenstelsel voor een periode van 5 jaar gekozen. In praktijk is de positie van het parlement zwak ten opzichte van de president en een centralistische, door de president gedomineerde uitvoerende macht. Tanzania is een republiek met een federale structuur die sinds 1964 Tanganyika en Zanzibar met elkaar verbindt. De naam Tanzania is dan ook een samentrekking van beide delen: Tan - Zan - ia. Tot de eenmaking was Zanzibar een sultanaat dat tot Oman behoorde. Tanganyika daarentegen was eerst in Duitse handen om na WOI Brits mandaatgebied te worden. Lange tijd was Tanzania een communistische eenpartijstaat met Julius Nyere als president. Hij werd in 1985 opgevolgd door Ali Hassan Mwinyi, die in 1992 het meerpartijenstelsel invoerde. Aan het hoofd van het land staat dus een verkozen president met telkens een mandaat van 5 jaar. Meestal komt hij van het vasteland. In 2010 werd Jakaya Kikwete voor een tweede keer herkozen. Voor de binnenlandse aangelegenheden heeft Zanzibar echter een eigen gekozen president en parlement. Het Tanzaniaanse parlement bestaat uit 1 kamer en telt 274 leden. 5 leden van het parlement van Zanzibar hebben zitting in dat van Tanzania.
2.4 Bevolking Ruim 98% van de Zambianen behoort tot een van zeven taalgroepen: Bemba, Tonga, Nyanja, Lunda, Luvale, Lozi en Kaounde. De basis van zo'n stam is de ‘clan’, een groep families die aan elkaar verwant zijn doordat ze dezelfde herkenningsnaam gebruiken. De ‘chief’ van een clan heeft traditioneel nog veel gezag. Dit is nog zo vooral in de dorpen. Een minderheid van de bevolking zijn Aziaten en Europeanen. In Malawi wonen ongeveer 16,6 miljoen mensen. Blantyre en hoofstad Lilongwe zijn de grootste steden met elk meer dan 800.000 inwoners. AIDS is een groot probleem. 11% van de volwassen bevolking is besmet met het HIV-virus en jaarlijks sterven ongeveer 51.000 mensen aan de ziekte. Dit maakt dat de bevolking erg jong is: 65% is jonger dan 25 jaar, en slechts 6% is ouder dan 55 jaar. De gemiddelde levensverwachting is 52 jaar. De bevolking bestaat grotendeels uit Bantoe-afstammelingen met als belangrijkste stammen de Chewa 32.6%, de Lomwe 17.6%, de Yao 13.5%, Ngoni 11.5%, Tumbuka 8.8%, Nyanja 5.8%, Sena 3.6%, Tonga 2.1%, en Ngonde 1%. Engels is de officiële taal maar Chichewa is de meest gesproken taal. Wat ze eveneens met mekaar gemeen hebben: ze zijn bijzonder vriendelijk en gastvrij. Er wonen ongeveer 48 miljoen mensen in Tanzania, verdeeld over 130 stammen. Het grootste deel van de bevolking heeft een Bantoe-achtergrond. Deze stammen leven in vrede naast elkaar, ondermeer te danken aan president Nyerere, die het belang van de stam naar de achtergrond schoof en het nationalisme bevorderde. Zo maakte hij Swahili tot nationale taal. Ook het feit
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 4 / 13
www.joker.be
Zambia Avontuur Exploratie
dat geen enkele stam meer dan 10% van de totale bevolking uitmaakt, speelt allicht mee bij dit vreedzame samenleven. De bekendste stam zijn de Masaï die vasthouden aan hun traditionele gewoonten en kleding. Op Zanzibar wonen Arabieren en Afrikanen en een mix van beiden. 27% van de mensen wonen in een stad. Dar es Salaam is de grootste met 3,2 miljoen inwoners. 1,4 miljoen Tanzanianen is besmet met het HIV-virus. 64% van de bevolking is jonger dan 25 jaar en slechts 6,5% is ouder dan 55 jaar.
2.5 Taal De officiële taal in Zambia is het Engels en het wordt bijna overal gesproken, ook in de meer afgelegen gebieden. In het dagelijkse verkeer wordt veel gebruik gemaakt van een taal bestaande uit Afrikaanse, Engelse en Bantoewoorden en uitdrukkingen, het zogenaamde Kitchen Kaffir. Opmerkelijk in het Afrikaans-Engels is de herhaling om iets te benadrukken: als je je brandt dan is het ‘hot hot’; groene velden na een regenbui zijn ‘green green’ en een volle bus is ‘full full’. Engelse woorden als bread, tea en coffee zijn ook in de diverse dialecten nog duidelijk te onderscheiden.
2.6 Economie De lokale munt in Zambia is de kwacha. De meeste Zambianen zijn actief in de landbouwsector. De belangrijkste uitvoerproducten zijn: koper, zink, kobalt, lood en tabak. De belangrijkste industriële activiteiten zijn voedsel- en dranken, textiel-, chemische en lichte ijzerproductie. Er wordt nauwelijks voor de export geproduceerd. Het land kampt met enorme betalingsbalanstekorten en een hoge buitenlandse schuld. Malawi is één van de armste landen in de wereld. 53 % van de bevolking leeft onder de armoedegrens (2004). De economie draait voornamelijk op de landbouw, en 80 procent van de mensen leeft in agrarisch gebied. De boeren proberen hun eigen voedsel te verbouwen, maar door gebrek aan grond en middelen slagen ze daar niet helemaal in. Ze moeten dus eten kopen waardoor het grootste gedeelte van hun inkomen op gaat aan het kopen van voedsel. Cassave, mais, aardnoten en aardappelen worden verbouwd voor eigen gebruik. Voor de export worden tabak, thee en suiker verbouwd. Het land blijft echter sterk afhankelijk van externe donoren die sinds een negatief rapport van het IMF steeds minder toeschietelijk worden en noodzakelijke investeringen bijgevolg uit blijven. Tot eind jaren zeventig van de vorige eeuw gold Tanzania als een model-ontwikkelingsland, onder andere door de grote bedragen aan ontwikkelingshulp uit het buitenland. Aan het begin van de jaren tachtig sloeg het economisch verval echter toe door prijsdalingen op de wereldmarkt van belangrijke exportproducten als koffie en katoen en een onderontwikkelde transporten communicatiesector. Echter na de socialistische periode onder president Nyerere werd de Tanzaniaanse economie geleidelijk aan geliberaliseerd en de laatste jaren kende de economie een gestage groei van gemiddeld 7%. Toch is Tanzania nog steeds afhankelijk van hulpgelden en steunt ze vooral op landbouw. 80 % van de beroepsbevolking werkt in de landbouw en op het platteland is nog steeds veel armoede. Exportproducten zijn koffie, katoen, thee en cashewnoten. Op de eilanden Zanzibar en Pemba worden kruiden en specerijen verbouwd, zoals kruidnagel, kaneel, peper en nootmuskaat. In het Victoriameer worden nijlbaars en tilapia gevangen en ook de bloemteelsector is in opkomst, voornamelijk in het vruchtbare gebied rond Arusha. Tenslotte is Tanzania ook een belangrijke producent van goud, zijn de verschillende gasvondsten voor de kust veelbelovend en speelt toerisme een belangrijke rol.
2.7 Religie Zambia is officieel een christelijk land volgens de grondwet maar er bestaat een grote verscheidenheid aan religieuze tradities. Een deel gelooft sterk in de traditionele, vaak animistische Afrikaanse manier van leven (=voorouderverering), ongeveer 72% zijn christenen en protestanten. Ook de Jehova’s Getuigen, Pinkstergemeenten, evangelische gemeenschappen en zevendedagsadventisten hebben een groeiende aanhang. Een klein deel is islamiet of hindoe. Je zal het geweten hebben dat Malawi een gelovig land is! Overal zie je volle kerken, zaterdag is iedereen op weg naar zijn kerk (protestants of katholiek), op zijn paasbest met de bijbel in de hand. 82% hangt dan ook het christendom aan, en die Christenen wonen vooral in het zuiden. 13% is moslim, zij wonen in het noorden. Veel mensen in Malawi combineren hun religie met oude Afrikaanse geloven die de voorouders en natuur vereren. Op het vasteland is 30% christen, 35% moslim en hangt 35% traditionele, animistische natuurgodsdiensten aan. Zanzibar is hoofdzakelijk islamitisch. De Maasai hebbn een eigen god 'Engai' en de belangrijkste heilige plaats is vulkaan Ol Doinyo Lengai,
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 5 / 13
www.joker.be
Zambia Avontuur Exploratie
'de Berg van God'. Indische immigranten zorgen in Dar es Salaam voor een beperkte hindoegemeenschap.
2.8 Lokale gebruiken en gewoonten Traditionele genezers spelen nog altijd een belangrijke rol in het leven in Zambia. Elk dorp heeft wel een natuurgenezer die de rest van de bevolking in ziekte en psychische nood bijstaat met kruiden en wijze lessen van de voorouders. Je moet in Zambia iemand altijd eerst te groeten voor je hem of haar iets vraagt. Ook moet je als man wachten tot de (Zambiaanse) vrouw jou een hand geeft. Als eerste je hand uitsteken, kan als onbeleefd worden opgevat. Als je ergens te gast bent, ontvang je vaak een welkomst cadeautje. Een gift weigeren is erg onbeleefd.
Malawi is een groepsgerichte maatschappij: de groep primeert op het individu. Binnen het dorp en de familie wordt je geacht je aan te passen. Je mag niet opvallen en niet te veel initiatief tonen. Traditioneel is ambitie een vies woord omdat het mensen jaloers maakt. Je moet leven zoals de voorouders leefden. Waarden, normen en gemeenschappelijke ideeën worden vaak via traditionele dansen, gezangen en maskers duidelijk gemaakt. ● Mensen in Malawi zijn vaak vrij conservatief. Wees dus altijd beleefd en kleed je volgens de geldende normen als je bij iemand op bezoek komt. ● Hierarchie is in Malawi belangrijk, zowel in de familie, op het werk, in het dorp. Wie de belangsrijkste persoon is, is snel duidelijk, en die moet gerespecteerd worden. ● In veel dorpen leven de mensen in een matrilineaire structuur. Na het huwelijk gaat de man bij de familie van de vrouw wonen. Kinderen zijn van de vrouw. ● Initiatierituelen zijn belangrijk en vinden plaats wanneer kinderen in de pubertijd komen. Bij meisjes is dat wanneer ze voor het eerst hebben gemenstrueerd, voor jongens is dat als ze 9 of 10 jaar zijn. Bij de initiatie leren de kinderen meer over hun toekomstige functie als man of vrouw, over het gezinsleven, seksuele relaties, over geboorte en dood en de bijhorende rituelen. ● Geloof in heksenkracht. Vooral van ouderen en rijken wordt gedacht dat ze over bovennatuurlijke krachten bezitten. Ze krijgen dan ook algauw de schuld van problemen. ● Begrafenissen zijn erg belangrijk. De begrafenis vindt heel snel plaats, vaak binnen een dag. Bier wordt over het graf gegooid en veel gedronken. Op de begrafenis wordt vaak nog de schuld van de dood hardop uitgevochten (wie is de betrokken heks?). Er wordt luid gehuild en veel gedanst. Het lichaam gaat diep de grond in en er wordt een hek om het graf gebouwd, zodat de geest niet terug naar huis kan. ● Het is de bedoeling dat je je inkomsten deelt met je uitgebreide familie. Sparen of investeren is daardoor moeilijk. ●
Respect betonen voor ouderen vinden Tanzanianen heel belangrijk. En dus worden kinderen geleerd ouderen aan te spreken met 'shikamoo', wat letterlijk betekent: 'ik houd u voeten vast'. ● De familie staat centraal in het leven in Tanzania. Binnen dezelfde clan springen mensen voor mekaar bij. ● Mensen in Tanzania hechten veel belang aan mekaar uitgebreid begroeten. Voor je iemand een vraag stelt zal je altijd eerst uitgebreid moeten informeren hoe het met de andere persoon gaat. ● Met zang en dans worden vreugde en verdriet geuit, maar evengoed boze geesten verjaagd. ●
2.9 Tijdsverschil Tijdens onze zomertijd is er geen tijdsverschil. Tijdens onze wintertijd is het in Zambia 1 uur later. Tijdens onze zomertijd is er geen tijdsverschil, tijdens onze wintertijd is het in Malawi 1 uur later. In onze wintertijd is het in Tanzania 2 uur later dan in België, in de zomer is dat verschil 1 uur.
2.10 Elektriciteit In Zambia neem je voor alle zekerheid best een verloopstekker mee. In Malawi is het voltage 220 Volt, een wereldstekker is nodig. In Tanzania wordt de Engelse stekker met 3 vierkante pinnen gebruikt. Een wereldstekker is dus nodig.
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 6 / 13
www.joker.be
Zambia Avontuur Exploratie
2.11 Documenten Voor Zambia heb je een internationaal reispaspoort nodig, dat nog tenminste 6 maanden na terugkeer geldig is, evenals een visum. Het visum kan aangevraagd worden op de ambassade van Zambia maar kan ook verkregen worden aan de grens of in de luchthaven. Je kan dus evengoed hiervoor kiezen. Ga je naar de ambassade dan neem je mee: je internationale reispaspoort (minstens 6 maand geldig na terugkeer), 2 ingevulde aanvraagformulieren, 2 identieke kleuren pasfoto’s, een attest met de vluchturen, 50 euro single entry, 80 euro double entry. Ambassade van Zambia, Openingsuren: ma-vrij van 9 tot 12.30 uur, Molièrelaan 469, 1060 Brussel, Tel: 02/343.56.49 en Fax: 02/347.43.33, Meer info op www.diplomatie.belgium.be/nl. Voor Malawi heb je enkel een internationaal reispaspoort nodig dat nog tenminste 6 maanden na terugkeer geldig is. Ambassade van Malawi Hermann-Debrouxlaan 46 1160 BRUSSEL Tel: 02/231.09.80 Voor Tanzania heb je een internationaal reispaspoort nodig, dat nog tenminste 6 maanden langer geldig is dan het gevraagde visum. Het visum kan je aanvragen in de Tanzaniaanse ambassade in Brussel, maar je kan het evengoed in de luchthaven in Tanzania of aan de grens kopen. Het kost dan 50 USD. Adres ambassade Tanzania 72 Franklin Roosevelt, 1050 Brussel Tel.: +32 2 640 6500 Fax: +32 2 646 8026 Email:
[email protected] www.tanzaniaembassy.be
2.12 Veiligheid Wees op je hoede voor zakkenrollers in grote steden en neem best geen al te grote sommen cash op zak mee. Zambia is een veilig land om in te reizen. Meer info vind je op http://diplomatie.belgium.be/nl/Diensten/Opreisinhet buitenland/reisadviezen/afrika/zambia/ra_zambia.jsp Volgens het ministerie van Buitenlandse zaken: Mits inachtname van de gebruikelijke veiligheidsmaatreglen kan men reizen in Malawi. Meer info op http://diplomatie.belgium.be/nl/. Het Belgische Ministerie van Buitenlandse zaken stelt: 'Mits inachtneming van de nodige voorzorgsmaatregelen, kan doorgaans veilig gereisd worden in Tanzania.' Meer info op: http://diplomatie.belgium.be/nl.
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 7 / 13
www.joker.be
Zambia Avontuur Exploratie
3. Concrete info 3.1 Transport 3.1.1 Heen en terug Joker werkt samen met betrouwbare luchtvaartmaatschappijen. Hieronder vind je de vluchturen zoals ze beschikbaar zijn op 01/12/2014. Het definitieve vluchtschema vind je in het vertrekdocument dat je 2 weken voor vertrek via e-mail ontvangt. De vluchturen zijn nog niet gekend, en komen zo spoedig mogelijk online.
3.1.2 Ter plaatse We streven op onze bestemming naar een variatie aan transportmiddelen (trein, boot, fiets, bus, auto, te voet, ...) De schaarse plaatsen van lokale bevolking inpalmen op de bus doen we niet, ook dat is verantwoord transport. Ter plaatse nemen we gecharterd vervoer (jeeps) tot de trein (Tazaraspoorlijn) en de Ilala-boot. Een mix aan transport!
3.2 Logies We overnachten in hotelletjes en pensions die veelal in handen zijn van plaatselijke families. Zo ondersteunen we de lokale economie. ● ● ● ● ●
Meerpersoonskamers zijn mogelijk Gemeenschappelijk sanitair is mogelijk Wisselende kamerindeling Gemengde kamerindeling is soms onvermijdelijk Eenvoud en gezelligheid primeren
Tijdens de reis slapen we meestal in gezellige pensionnetjes, ho(s)tels, lodges en/of guesthouses.
3.3 Maaltijden Lokale restaurantjes die ons tegen een redelijke prijs 'streekspecialiteiten' serveren zijn dé plaatsen om een land niet alleen te bekijken maar letterlijk te ruiken en te proeven. Culinaire specialiteiten voor deze reis zijn: In lokale restaurants vind je gegarandeerd ugali (maïspap), chipsi (friet) of wali (rijst) met nyama (vlees), kuku (kip) of samaki (vis). Vegetariërs kunnen vragen naar maharage (bonen) of mboga (groene groente). Bananen zijn er in deze gebieden overal in alle soorten en maten en worden op verschillende manieren bereid. Er is bijvoorbeeld bananensoep, gefrituurde banaan en gekookte banaan, maar ook bananenbier. Populaire snacks zijn chipsi mayai (aardappelomelet), samosa (deegdriehoekje gevuld met vlees of groenten) en mishkaki of nyama choma (gegrilde vleesspies). Aan de kust en op Zanzibar eet men veel vis, kreeft en krab. Typische ‘Swahili gerechten’ worden bereid met kokosmelk. Bij feesten is er altijd pilau, een gekruide rijst.
3.4 Bagage Bijkomende informatie over bagage krijg je van je reisbegeleider op de vertrekvergadering. Volgende lijst is alvast richtinggevend:
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 8 / 13
www.joker.be
Zambia Avontuur Exploratie
Bijkomende informatie over bagage krijg je van je reisbegeleider op de vertrekvergadering. Volgende lijst is alvast richtinggevend: ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
grote rugzak (geen koffer of reistas!) dagrugzak plastic zakken: tegen regen, vuile was vuilzak ( of linnen zak) stapschoenen: degelijk profiel, sportschoen alleen niet voldoende drinkzak of drinkfles eventueel stevige rugzakhoes geldzakje (op borst of buik) en/of geldriem, ook iets voor ‘kleingeld’ (geen dikke portefeuille!) sokken licht schoeisel en/of sandalen ondergoed t-shirts (licht en makkelijk te wassen) , ook met lange mouwen broeken, lang en kort of afritsbaar warm trui(tje) (wol) of fleece zwemgerief, evtl. strandhanddoek plastic teenslippers (o.m. voor douche) sjaaltje tegen de zon of stuk textiel (kan handiger zijn : multifunctioneler) deftiger kledij om ’s avonds een stapje in de wereld te zetten slaapkledij toiletgerief + toiletpapier, (papieren) zakdoeken gsm en oplader fototoestel en geheugenkaartjes (best in handbagage) batterijlader verrekijker (evtl. Pantanal) wereldstekker zakmes (niet in handbagage!) oordopjes een mini gezelschapsspelletje, een boek, kaarten... wasknijpers + stuk touw pen en papier , evtl. dagboekje wasmiddel persoonlijke reisapotheek lakenzak hoofdzaklamp
3.5 Geld In de brochure vind je bij elke reis steeds 2 prijzen, één onder de hoofding ‘Brochureprijs’ (betaal je bij inschrijving), één onder ‘Budget ter plaatse’ (neem je mee op reis). Samengeteld geven ze een goed beeld van wat je reis zal kosten. Enkel persoonlijke uitgaven zoals dranken, souvenirs... en eventuele facultatieve activiteiten of bezoeken zijn extra en niet meegerekend in het budget.
3.5.1 Brochureprijs Inbegrepen in de basisprijs: ● ● ● ● ●
Lijnvluchten Brussel - Livingstone en Zanzibar- Brussel Voorafbetaalde luchthaventaksen Organisatiekosten De diensten van een Karavaan-reisbegeleider KBC-reisbijstandsverzekering
3.5.2 Budget ter plaatse Kostenraming voor activiteiten, logies, plaatselijk transport, luchthaventaksen ter plaatse, toegangsgelden en maaltijden.
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 9 / 13
www.joker.be
Zambia Avontuur Exploratie
Dranken en persoonlijke uitgaven zijn niet inbegrepen. Voorzie 1.290 euro. De officiële munteenheden zijn de kwacha in Zambia, de kwacha in Malawi en de shilling in Tanzania. Voor de meest recente wisselkoers:zie www.oanda.com/currency/converter/ Je neemt bij voorkeur cash euro’s mee. Kredietkaarten worden alleen in grote steden aanvaard, dus enkel meenemen voor noodgevallen. Sinds 17/01/2011 blokkeren Belgische banken de Maestrofunctie in de meeste landen buiten Europa. Daardoor is het niet mogelijk om - buiten Europa - met een bankkaart te betalen of geld op te nemen. Je kan je bank wel op voorhand vragen je Maestrofunctie tijdens je reis opnieuw teactiveren. Informeer je dus zeker bij je bank indien je op reis nog gebruik wil maken van je kaart!
3.6 Verzekering Bij de Joker-prijs is de KBC-reisbijstandsverzekering inbegrepen. Optioneel kan je ook kiezen voor de KBC-verzekering annulatie en bagage. Hiervoor betaal je 4,4% van de totale reissom. Indien je geen gebruik wenst te maken van de reisbijstandsverzekering, ontvang je een korting van 1% op de totale reissom. Vergeet niet dat een reisbijstandsverzekering verplicht is om te kunnen deelnemen aan een Joker-reis. Meer details over de KBC-verzekeringen vind je op de website of in je Joker-reiskantoor.
3.7 Gezondheid Voor Zuid-Afrika zijn er geen verplichte inentingen. Aanbevolen zijn vaccinaties tegen TETANUS (klem), DIFTERIE, POLIO, BUIKTYFUS en HEPATITIS A. In vele omstandigheden is vaccinatie tegen HEPATITIS B aangeraden. Raadpleeg zeker je huisarts en het Instituut voor Tropische Geneeskunde voor de meest recente informatie: - telefonisch reisadvies: 0900/101.10 (24 uur op 24 uur) - website: www.itg.be Malariapreventie is eveneens aangewezen. Voor de juiste dosering en het meest geschikte preparaat raadpleeg je best het Instituut voor Tropische Geneeskunde. Malaria is een ernstige ziekte die door de Anophelesmug wordt overgedragen. Deze is vooral actief tussen zonsondergang en -opgang. Neem een goed insectenwerend middel op basis van DEET mee; gewone muggenmelk beschermt dikwijls onvoldoende tegen tropische muggen. Daarom is het ook belangrijk om muggensteken te voorkomen door enkele praktische maatregelen in acht te nemen zoals het dragen van losse kleding in lichte kleuren, de huid zoveel mogelijk bedekken door lange mouwen en een lange broek te dragen, geen parfums te gebruiken, enz.
3.8 Conditie Deze reis is geschikt voor iedereen met een normale lichamelijke conditie. Er kunnen wel enkele inspannende elementen in voorkomen maar de wandelingen zijn niet zwaar. Belangrijker zijn een ‘open mind’ en positieve ingesteldheid die zorgen voor een betere vertering van het klimaat, de andere voedingsgewoonten, de cultuurverschillen, het beperkte comfort en de vermoeidheid na geleverde inspanningen.
3.9 Reisperiode en klimaat Al deze landen hebben een tropisch klimaat met temperaturen van 25-30 °C, toch kan het hier en daar s' avonds sterk afkoelen. Het regenseizoen valt tussen november en april. Wij gaan dus in het droge seizoen, en de temperaturen zullen behoorlijk hoog zijn.
3.10 Outdoorschool Tijdens heel wat Joker-reizen wordt flink wat gewandeld. Wil je hier wat meer op voorbereid zijn? De Joker Outdoorschool biedt een ruim aanbod aan cursussen en ervaringsactiviteiten. Je kan er meer te weten komen over diverse thema's: • verbeter je staptechnieken: leer stijgen met minder inspanning… en dalen met meer ontspanning; • outdoor-EHBO: een cursus reizigers-EHBO en diverse medische tips;
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 10 / 13
www.joker.be
Zambia Avontuur Exploratie
• hoe pas, laad en draag ik een rugzak? Voor online boeken en een overzicht van alle programma’s.
3.11 Foto- en filmmateriaal Joker is steeds op zoek naar foto's voor website, brochures… Wil jij je ervaringen delen met anderen? Bezorg ons je foto's of filmpjes en neem deel aan de Jokerwedstrijd. Meer info en insturen.
3.12 Opinies Je mening is voor ons belangrijk. Daarom zal je bij terugkeer een evaluatieformulier in je mailbox vinden. We kijken nu al uit naar je bemerkingen.
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 11 / 13
www.joker.be
Zambia Avontuur Exploratie
4. Algemene info 4.1 De zwaarte van een Joker-reis Om de zwaarte van een reis weer te geven, gebruiken we een Joker-reiziger als symbool. De indeling houdt rekening met deze aspecten: ● ● ● ● ●
het aantal uren stappen per dag het hoogteverschil (stijgen en dalen) dat per dag moet overwonnen worden de toestand van de paden het al dan niet dragen van een zware rugzak regen en koude of zon en hitte, weersomstandigheden die een tocht zwaarder kunnen maken
Alle Joker-reizen zijn per definitie actieve reizen! Elke deelnemer van een Joker-reis bezit minimaal een ‘normale’ conditie. Dit betekent dat er zeker sportieve momenten worden ingelast, die voor iedere fitte persoon doenbaar moeten zijn. We gaan enkele uren wandelen of fietsen en klimmen en dalen horen daarbij. De paden en wegen zijn over het algemeen in goede staat. Volledige dagen te voet op pad gaan in een stad of op het platteland is evident. En dus beschik je als deelnemer aan een Joker-reis minimaal over een 'normale' conditie. Even belangrijk is een goede mentale ingesteldheid. We gaan immers op verkenning in een land met andere voedingsgewoonten en mogelijk een vreemde cultuur. Met de juiste instelling verteer je beter de temperatuurschommelingen, de lange transporttijden en de vermoeidheid na geleverde inspanningen. Ook een open groepsgeest en een grote aanpassingsbereidheid worden op dit soort reizen steeds verwacht. Uiterst belangrijk is ook dat je uitgerust aan deze reis begint!
Tijdens dit gedeelte van de reis verwachten we dat je als deelnemer een ‘goede’ fysieke conditie hebt. Er kunnen stevige dagtochten en/of meerdaagse trektochten met een dagrugzak of deelbagage op het programma staan. Klimmen en dalen zijn haast zeker van de partij. Ook fietstochten en andere sportieve inspanningen zijn mogelijk. Wekelijks sport beoefenen thuis is wenselijk! Sommige ‘Expedities’ vallen onder deze categorie. Samen met de fysieke inspanning vragen de eventuele primitieve omstandigheden en onzekere weerscondities (hitte, vocht, regen, sneeuw, wind, koude...) een goede conditie.
Tijdens dit gedeelte van de reis verwachten we dat deelnemers een ‘zeer goede’ lichamelijke conditie hebben. Er kunnen meerdaagse, pittige (kampeer)trektochten op het programma staan met behoorlijk veel stapuren met deelrugzak of volledige bagage. Dit, samen met onzekere weersomstandigheden en moeilijk begaanbare paden maken dat een zeer goede conditie vereist is. Wekelijks (meermaals) sport beoefenen thuis is zéér wenselijk! Een degelijk uithoudingsvermogen, zowel mentaal als fysiek is noodzakelijk. Eerdere ervaring met meerdaagse trektochten in de bergen is wenselijk!
Een ‘uitstekende’ fysieke conditie is nodig voor slechts enkele gedeelten van sommige ‘Expedities’. Lange, meerdaagse, zéér pittige trektochten met veel stapuren óf met bagage inclusief tenten en voeding (dus meer dan 15 kg), óf op grote hoogte óf in extreme (weers)omstandigheden, maken dat je een groot uithoudingsvermogen nodig hebt, zowel fysiek als mentaal. Paden kunnen zéér steil, ruig en rotsachtig zijn. Vanzelfsprekend doe je regelmatig aan sport. Eerdere ervaring met meerdaagse trektochten in de bergen is een vereiste!
4.2 De reisbegeleider De reisbegeleider coördineert de reis in overleg met alle deelnemers en regelt de praktische zaken ter plaatse. Een gids is hij niet: voor achtergrondinformatie over de bestemming en rondleidingen laten we liever lokale gidsen aan het woord. Wél vormt de reisbegeleider een brug tussen jou, de groep en het land met zijn bevolking. De reisbegeleider bereidt de reis op voorhand intensief voor. Natuurlijk laat hij genoeg ruimte voor initiatief van de groep: zo stel je mee de picknick samen, zoek je een leuk restaurant of kan je zelf een voorstel doen voor een leuke activiteit. De reisbegeleiders zijn Nederlandstalig en volgden bij vzw Karavaan een door Toerisme Vlaanderen gecertificeerde opleiding
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 12 / 13
www.joker.be
Zambia Avontuur Exploratie
van 2 jaar. De opleiding legt vooral de nadruk op enerzijds contactgericht reizen met respect voor cultuur en natuur en anderzijds zowel praktische vaardigheden als theoretische achtergronden. De reisbegeleiders worden niet alleen klaargestoomd om alles op rolletjes te laten lopen, zij zorgen er ook voor dat jij en je groep een grensverleggend en duurzaam avontuur beleven.
4.3 Respect voor mens en natuur In het kader van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en het Kind zullen Joker en Karavaan op geen enkel moment beroep doen op diensten van derden die blijk geven van financiële of seksuele uitbuiting van kinderen of volwassenen (logement, transport, maaltijden, activiteiten…). Wij vragen je om vermoedens van kindersekstoerisme te melden bij www.stopkinderprostitutie.be of via
[email protected]. De souvenirhandel is in heel wat landen een belangrijke bron van inkomsten voor de lokale bevolking. Maar er worden helaas nog steeds souvenirs gemaakt van bedreigde plant- en diersoorten. Op je hoede zijn voor verboden souvenirs wil niet zeggen dat je ateliers, souvenirwinkels en markten niet meer mag bezoeken. Je reisbegeleider informeert je hierover. We verwijzen je alvast naar de folder ‘Een zeldzaam dier is geen souvenir’ uitgegeven door Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu. Joker ontving in 2014 als eerste Belgische touroperator het Travelife duurzaamheidscertificaat, een internationale erkenning voor onze inspanningen om duurzaam te reizen en ondernemen. Lees meer...
4.4 Volg Joker Blijf je graag op de hoogte van alle laatste reis-nieuwtjes? Volg Joker op Facebook en Twitter. Meer reisinspiratie lees je op de Joker-Reisblog. Beelden om van weg te dromen zie je op de Joker Pinterest.
Aangemaakt op 19/12/2014
Pagina 13 / 13
www.joker.be