16 Vrijdag November2007
Leesvoer voor het weekend
Morgen in De Pers op Zaterdag
tterddeam Ro Maas >>p 32 Eenzaam aan
Se
opzaterdag
15-11-2007
16:34:
Morgen in De Pers op Zaterdag onder meer: D66-Kamerlid Fatma Koșer Kaya wil niet in een hokje gestopt worden, een emotioneel verslag over de Surinaamse decembermoorden en natuurlijk Per Se, hét uitgaanskatern voor het weekend, inclusief vacature-
index. De Pers op Zaterdag wordt morgen verspreid in de grote steden. Op straat, in de horeca en bij de grotere Bruna’s. Mocht u hem niet kunnen vinden, sms dan PERS gevolgd door uw postcode naar 5566. U ontvangt snel een bericht met daarin twee locaties.
Noord-Korea
Dictatuur in beeld Je bent in een land waar je eigenlijk niet mag zijn. Een visumaanvraag duurt maanden en journalisten zijn er überhaupt niet welkom. Maar per toeval sta je dan toch in Noord-Korea. Dus wat doe je? Je maakt foto’s. Hoe mysterieus is het land nu echt? 16
EXCLUSIEF BIJ GSM.NL:
APPLE iPHONE! Apple iPhone 199,Vodafone 27,50
200
belminuten of smsjes
+ 4 maanden GRATIS sms’en (1000 smsjes) Slechts 200 stuks OP=OP
Tijdelijk slechts
5 12,9 and per ma
0900-5555 444 of www.gsm.nl/depers
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Sport Bergkamp wel in Engelse voetbalhemel
We eren onze helden niet! Jeroen Gunter AMSTERDAM
...
Nederlanders houden niet van helden. Behalve als ze normaal doen en hun kruin netjes beneden het maaiveld houden. In Engeland zijn ze daar heel anders in. Daar is de blonde Hollandse jongen Dennis Bergkamp gisteren naar de voetbalhemel opgestegen. Voor eeuwig zal hij in het gezelschap verkeren van Eric Cantona, George Best, Denis Law en vele andere voetballegenden. Bergkamp kreeg als eerste Nederlander officieel een plek in de Hall of Fame van het National Football Museum in de Engelse stad Preston. Achthonderd genodigden zaten aan het galadiner, geleid door de BBCpersoonlijkheden Ray Stubbs en Ce-
lina Hinchcliffe. Bergkamp was door de kijkers van het BBC-programma Football Focus verkozen voor een plek in de legendenhal. Is de Hall of Fame in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten een bekend fenomeen, in het nuchtere Nederland kennen we het niet, ondanks verwoede pogingen om iets soortgelijks tot stand te brengen. ‘Ik ben een groot voorstander van een Hall of Fame in Nederland’, zegt columnist Henk Spaan. ‘Ik heb het idee daarvoor wel eens aangedragen bij de NOS, maar die had geen belangstelling.’ Spaan vindt dat de publieke omroep zoiets zou moeten doen, dat hoort bij haar publieke taken. ‘Maar blijkbaar interesseert het ze niet.’ Bij de NOS zien ze de noodzaak voor een Hall of Fame niet zo. ‘Ik vind
het typisch iets Engels of Amerikaans’, zegt Arno Vermeulen van NOS Studio Sport. ‘Zij geloven in het sterrendom, wij zijn niet zo met sterren. Dat past niet in onze Hollandse mentaliteit.’ Volgens Vermeulen eren wij onze sporthelden al genoeg met de jaarlijkse verkiezing van de sportman en sportvrouw van het jaar. ‘Dat is onze Hall of Fame.’ Dat is niet genoeg, vindt Spaan. ‘Want daar worden actuele sporters geëerd, maar je moet ook naar de historie kijken.’ Journalist Matty Verkamman gelooft wel in helden. Dankzij hem en collega’s Johan Derksen, Jaap de Groot en Hugo Borst krijgt Nederland in 2009 in ieder geval een nationaal voetbalmuseum. Lees verder op pagina 26
Zeven van de grootste sporters van Nederland. Fanny Blankers-Koen, Leontien Zijlaard-van Moorsel, Richard Krajicek, Johan Cruijff, Ard Schenk, Inge de Bruijn en Joop Zoetemelk. HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..........................................................................................................................................................................................................
Criminaliteit Ook politie zoekt nieuwe middelen
Winkeliers gooien dieven nu zelf op het internet In de strijd tegen overvallers zetten winkeliers beelden van beveiligingscamera’s op internet. De politie vindt dat het eigenlijk niet kan, maar werkt ook zelf aan de oprichting van een ‘YouTube’-kanaal met dadervideo’s. Matthijs van den Broek AMSTERDAM
…
‘Wie (her)kent deze man en vrouw aan de hand van de getoonde bewakingsbeelden die van het bewuste voorval zijn gemaakt?’ Deze oproep
stond dinsdag op GeenStijl. De eigenaar van Hardware Outlet in Almere speelde beelden van zijn beveiligingscamera door aan het weblog. Omdat het hem al twee dagen niet lukte telefonisch aangifte te doen bij de politie. Goed herkenbaar zijn een man en een vrouw, die een laptop en een TFT-scherm pakken en de winkel uit lopen. De oproep leverde veel reacties op, er is al één naam bekend. Na jaren van dalende cijfers loopt het aantal overvallen weer op. Winkeliers zijn dit jaar dertig miljoen euro méér kwijt aan (de preventie van) cri-
minaliteit en zoeken naar creatieve oplossingen. Deze zomer had supermarktondernemer Gerard van der Veen succes met zijn oproep ‘Friese ramkrakers gezocht’, ook via een video van zijn beveiligingscamera op GeenStijl. De jongeren die ‘s nachts met een winkelwagen de pui van zijn supermarkt aan diggelen reden, kwamen herkenbaar in beeld – en gaven zichzelf aan bij de politie. Landelijk overvalcoördinator bij de politie Paul Reijenga kan enig begrip opbrengen voor de ondernemers, maar keurt de acties af. ‘Ik denk
niet dat het goed is als iedereen het recht in eigen hand neemt. In Nederland blijft vervolging in handen van justitie.’ Maar twee maanden geleden presenteerde hij zelf ook een plan voor een nieuwe politiesite: ‘een soort YouTube’, met beelden van beveiligingscamera’s om veelplegers een halt toe te roepen. Het plan had volgens de overvalcoördinator wat ‘rijpingstijd’ nodig. Want er zitten nogal wat haken en ogen aan. Wie krijgen toegang tot de site? Hoe zit het met de privacy? Wordt dit geen publieke schandpaal?
Want dat is waar het uiteindelijk op uitdraait bij GeenStijl. Met de site heeft Reijenga twee doelen voor ogen. Enerzijds preventie. Door beelden van notoire overvalplegers aan winkeliers ter beschikking te stellen, kunnen zij beter anticiperen op een mogelijke overval. Belangrijk hierbij is, zegt Reijenga, dat overvalplegers vaak de neiging hebben om vooraf te gaan kijken bij een winkel die ze van plan zijn te overvallen. ‘Dat levert vaak verdachte situaties op.’ Lees verder op pagina 4
2
De Twee
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE DE RECHTSZAAK
MET MEDEWERKING VAN MAARTEN BLOEM
Q&A 073-612XXXX
Onbeantwoorde liefde ‘Ik hou van u tot in mijn tenen.’
Hoogendijk legt claim bij zakenpartner Drama rond actrice en ondernemer Micky Hoogendijk. Haar exbaas betaalt al tijden haar salaris niet. ‘Hij is verliefd op mij.’ Als ze naast elkaar staan, in het halletje van de Amsterdamse rechtbank, zien we een tranentrekkende eindscène uit een Hollywood-klassieker. Eentje zonder happy end. Zwijgend staren ze elkaar aan. Het lange blonde meisje met haar gloeiende bruine ogen en het kleine mannetje met de onverzorgde lange haren, ongeschoren wangen en verschoten spijkerbroek. De baas en zijn voormalige protégé. Hij manisch verliefd op haar, zij helaas niet op hem. Een bloedend hart naast een woedend hart. In de hoofdrollen Micky Hoogendijk, zelfverklaard creatief, actrice, high-societydame versus Jan Pieter Melchior, multi-miljonair en jurylid van Dragons Den, de Idolscontest voor ondernemers. ‘Ik doe het niet’, zegt hij in zacht Vlaams-Brabant accent. Melchior, omringd door Hoogendijk, haar advocaat en zijn raadsman, weigert akkoord te gaan met de voorgestelde afkoopsom voor zijn voormalige werknemer. Drie mensen kijken de in België getogen it-entrepreneur vertwijfeld aan. Hoe lang moet dit nog duren? Het duo lanceerde in 2006 een
DE LAUNCH
Micky Hoogendijk verlaat de rechtbank. AMAURY MILLER
nieuwe onderneming: Dramaticbeat (Nomen est omen, zou je denken). Het bedrijf moet een YouTube voor aanstormende filmmakers worden. En dat lijkt ook te lukken. Hoogendijk start ambitieus vanuit de Amsterdamse woning van Melchior. De gefortuneerde ondernemer betaalt haar
salaris, schaft een bedrijfsauto aan (een Range Rover) en stelt zich garant voor haar gemaakte onkosten. ‘JP is een heel inspirerende man, met een goed hart, totdat hij zichzelf niet meer in de hand had.’ Ze kijkt met medelijden naar haar ex-baas: ‘Hij is geestelijk niet helemaal stabiel.’
De oorzaak voor hun breuk ontstaat als Melchior haar plotsklaps de liefde verklaart, analyseert ze, en zij deze niet beantwoordt. ‘Ik zat samen met hem te eten, tijdens een locatiebezoek in Afrika, toen iemand me feliciteerde met een nieuw vriendje. JP stond op en begon te schelden: ‘Jij bitch!’ En hij beende weg. Later bood hij zijn excuses aan. In het vliegtuig terug klokte hij wiskeys weg en zei hij: ‘Ik hou van u tot in mijn tenen.’ Hoogendijk kijkt verslagen: ‘Dat was de breuk. Hij stopte met betalen van mijn salaris. Hij nam zijn telefoon niet meer op, terwijl ik wist dat hij thuis was.’ Dat is nu ongeveer een half jaar geleden. Melchior, die aangeslagen voor zich uitstaart, beweert dat hij is gestopt met betalen, omdat de start-up te veel verlies maakte. ‘Het is zo zonde. A waste of time’, mompelt hij in de wandelgangen. De rechter ziet het schouwspel aan probeert de partijen nog eens tot elkaar te brengen. Tevergeefs. Het ondernemerskoppel ruziet verder over de afvloeiingsregeling en de hoogte van het salaris. Hoogendijk eist onder meer een aantal nettomaandsalarissen (5000 euro), terwijl Melchior zegt dat dit een bruto bedrag is. Hoogendijk: ‘Dit wil ik niet, maar ik heb nu niks meer na zoveel maanden.’ Dan een dun lachje: ‘Het zou een goed script zijn…voor een bfilm.’ 1
Kok heeft een ander pad gekozen Misdaadjournaliste belicht loopbaan topcrimineel
‘Voor mijn jochie!’, heeft misdaadjournaliste Marian Husken voorin neergekrabbeld. De glunderende ontvanger van haar nieuwe boek en ‘jochie’ blijkt Holleeder-advocaat Jan Hein Kuijpers ‘Marian is top én betrouwbaar’, grijnst Kuijpers. Husken kent de wereld van advocaten, justitie en criminelen op haar duimpje. In De criminele carrière van Mink K. reconstrueert ze het ‘werkende’ leven van topcrimineel Mink Kok, die in de IRT-affaire een grote rol speelde. Kok die door zijn col-
lega’s ‘de Denker’ wordt genoemd, schreef zelf de epiloog. Zijn moeder inspireerde Husken tot het schrijven van het boek. ‘Ik zag haar zitten in de rechtbank. Zij wilde weten waarom haar zoon terecht stond. ‘Moedertje Kok’ was zelfs naar De Slegte gegaan om daar boeken te halen over de IRTzaak.’ Met dit boek wil Husken ook aantonen hoe in Nederland inlichtingenen opsporingsdiensten elkaar bewust tegenwerken. ‘Dat is een grijs gebied waar je maar weinig over hoort’.
Mink Kok is zelf een no-show bij de boekpresentatie. ‘Die moet ook aan zijn veiligheid denken’, stelt Husken, die niet weet wat de toekomstplannen zijn van de tig keer veroordeelde Mink Kok. ‘Al zou hij zó lezingen kunnen geven aan de universiteit. Hij is buitengewoon intelligent. Hij studeerde ooit rechten, maar heeft een ander pad gekozen.’ Heeft strafpleiter Kuijpers wel zin om in zijn vrije tijd boeken te lezen over het milieu? ‘Zeker weten!’ 1 Zie voor filmpje www.depers.nl
VVD houdt niet van billenknijpers De VVD in Den Bosch zit niet te wachten op niet-Brabanders met carnaval. Fractieleider Jan Hoskam: ‘Mensen van boven de rivieren willen nog wel eens regels overtreden.’ De provincie Brabant wil openbaar vervoer tijdens carnaval gratis maken. U ziet er niets in. ‘Carnaval is een lokaal feest en Brabanders blijven vooral in hun eigen stad of dorp hangen. Gratis OV zou dus alleen voor mensen van buitenaf interessant zijn.’ En u houdt niet van mensen van buitenaf? ‘Men moet zich aanpassen aan de regels. Mensen van boven de rivieren willen die wel eens overtreden.’ Verklaar u nader. ‘Carnaval is een traditie van gemoedelijkheid, gezelligheid. Dus niet van billenknijpen of laveloos dronken worden.’ Wat een Brabantse arrogantie. ‘Midden jaren ‘90 blokkeerde een omgevallen vrachtwagen de A2 vanaf het noorden. De chauffeur is als held de stad rondgedragen.’ U gaat dus nooit koninginnedag vieren in Amsterdam? ‘Dat heb ik wel eens gedaan. Maar ik gedraag me immer keurig.’ 1
Marian Husken. EVERT ELZINGA
Filmpje op www.depers.nl
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Het wijventreitertje ‘Voor je het weet, ben je die snor geworden’ Het wijventreitertje is kort en borstelig. Heel anders dan de operettesnor, die halverwege de wang gaat zweven en weelderig naar boven krult. De derde snor is pure wildgroei. Zonder pommade, zonder model. ‘Maar dat past eigenlijk wel bij m’n karakter.’
MAARTJE
DUIN
Ze zitten aan de keukentafel bij de wildgroei thuis. Er is zelfgebakken friet en kabeljauw en appelmoes van de appelboom uit eigen achtertuin. Een sfeerlamp verlicht hun kauwende, pratende, bulderende kaken. Buiten ligt stil en donker het dorp, een slaapstadje onder de rivieren. ‘De Ted de Braak-periode was een doorbraak. Opeens traden er snorren voor het voetlicht. Maar ik voelde me
altijd hoogst beledigd als men mij met hem vergeleek. Ik had m’n snor al sinds de jaren vijftig. ‘t Begon in dienst, met het hele bataljon, om een korporaal te pesten. Daarna is-ie blijven hangen.’ ‘Zo gaat het’, zegt de operettesnor. ‘Voor je het weet, staat-ie in je rijbewijs en op je paspoort. Je bent die snor geworden.’ Met de andere twee zit hij in een shantykoor. Elke week treden ze op. Daarnaast zingt hij operette, bij de opera figureert hij. ‘Een snor is een kwestie van charisma en muzikaliteit. Kijk naar Johan Strauss, Puccini, Verdi. Bonvivants. Ze gingen met vrouwen op stap, zaten tot diep in de nacht muziek te schrijven bij een kaarslampje. Die snor gaf hun daar de verbeelding voor.’ Het wijventreitertje kijkt bedenkelijk. ‘Ik weet niet of dat met die snor te maken had, of met de tijd’, zegt hij. ‘Mozart had er geen.’ ‘Die was zeventien.’
‘Nou en? Ik had de mijne op m’n 17e al.’ Zijn moeder verbood hem die af te scheren. Toen hij dat toch een keer deed, had ze drie maanden niet met hem gesproken. Later liet hij er met pijn en moeite een vriendinnetje voor gaan. Die snor gaat weg, had ze gezegd, of ik. Er valt een korte stilte. ‘Achter elke snor schuilt een ander mens’, herneemt de wildgroei. ‘Maar er is wel een soort broederschap. Ik denk dat we, ondanks onze verschillen, binnen de grenzen van het fatsoen blijven.’ Hij neemt een slok wijn en veegt met een servet de druppels weg. ‘Je zou een onderzoek moeten verrichten. Pik alle ernstige delicten van de afgelopen tien jaar op en kijk hoeveel daders een snor dragen. Dan kun je wetenschappelijk bewijzen dat snorren fatsoenlijk zijn. Maar dat bewijs
geldt alleen voor die dag. Daarna gaan alle criminelen een snor dragen.’ ‘Da’s niet slim’, zegt de operettesnor, ‘met een snor word je sneller herkend.’ ‘Bovendien zouden wij ‘m gaan afscheren.’ ‘En dat is de kern. Het blijft heen en weer gaan’, zegt de wildgroei. ‘Wat het precies is, daar kom je nooit achter. Maar ik zou trots zijn als er een verband bestond. Dan hoef je je niet meer te verdedigen, dat je die snor draagt om aardig gevonden te worden. Dan zeg je gewoon: kijk, dit is mijn karakter. Ik hoor bij deze groep.’ Er komt een tweede ronde patat langs. ‘Ik heb me er eigenlijk nooit in verdiept’, zegt het wijventreitertje. ‘Ik draag al m’n hele leven een snor, en ik scheer ‘m nooit meer af.’ ‘Nooit’, schudt de operettesnor. De wildgroei besluit: ‘Ik zou niet weten wie erachter vandaan kwam.’ 1
Nieuws
3
Irak Talibanisering grijpt om zich heen
Er is geen respect meer voor de vrouwen van Irak Irak is onleefbaar geworden voor vrouwen. Ze mogen niets meer en zelfs thuis zijn ze niet veilig voor extremistische sjiitische bendes. Eva Ludemann AMSTERDAM
...
Verboden: autorijden, broeken en make-up dragen, werken, zonder mannelijke escorte het huis verlaten, je met politiek inlaten, contact hebben met mannen die geen direct familielid zijn. Verplicht: het dragen van de hoofd-
doek en een alles bedekkende, zwarte soepjurk (chador). Dit alles op straffe van: zoutzuur in je gezicht, ontvoering, verkrachting of de doodstraf door kogels, steniging of onthoofding. Vrouwen in met name de ZuidIrakese provincie Basra zijn in toenemende mate slachtoffer van radicaal sjiitische milities. Die proberen onder de vlag van de ‘pure islam’ legitimiteit te geven aan hun strijd om de macht in de olierijke provincie. Het leven voor vrouwen in Basra is zó gevaarlijk geworden, dat politiechef
Abdul Khalaf van Basra gisteren aan de bel trok. Alleen al tussen juli en september dit jaar zijn 42 vrouwenlijken gevonden’, aldus Khalaf, die waarschuwde voor een gewelddadige campagne tegen vrouwen door religieuze fanatici. Ook na de dood is er geen respect voor de vrouwen van Irak. Veel vrouwenlijken kunnen niet worden geidentificeerd, omdat familieleden de lichamen niet komen ophalen. ‘Nabestaanden zijn bang voor de milities die overal wegblokkades hebben opgeworpen en die ook de mortua-
ria bewaken’, zegt Houzan Mahmoud van de Organisatie voor Vrijheid voor Vrouwen in Irak (OWFI). ‘Ook willen ze niet worden gestigmatiseerd: het is een schande als je vrouw, zus of dochter is gedood wegens ‘onzedelijk gedrag’. Al ben je het zelf niet eens met dat etiket, je wordt er door de steeds conservatievere maatschappij op veroordeeld.’ Volgens Mahmoud is Irak langzaamaan onleefbaar geworden voor vrouwen als gevolg van een ‘talibanisering’ van de Irakese maatschappij. ‘Bendes dringen huizen binnen en
vermoorden vrouwen voor de ogen van hun kinderen en soms doden ze de kinderen ook. Ze ontvoeren vrouwen om ze als prostituees aan het werk te zetten, de vrouwenhandel is gigantisch. Volgens de laatste berichten kosten maagden nog geen honderd dollar, het gaat om jonge meisjes van soms nog geen tien jaar. Veel van hen worden in Syrië verkocht aan pooiers.’
Lees meer op pagina 9
Mobiliteit Vergroening in Amerika
Walrus rijdt nu maar liefst zes kilometer op een liter benzine Jan-Hein Strop AMSTERDAM
...
Microkrediet
Armando kan weer even door Het einde van het jaar komt in zicht, dus het wordt weer tijd voor de goede voornemens. Je kunt stoppen met roken, meer gaan sporten, minder gaan drinken, maar je kunt ook eens iets voor iemand anders betekenen. Via kiva.org kan iedereen investeren in een projecten in een derdewereldland. Microkrediet van achter je computer. Armando Falconi (34) uit Ecuador had in maart van dit jaar een lening van 500 dollar nodig om zijn winkel en bakkerijtje in Guayaquil uit te breiden. Bij een bank kon hij niet terecht, want hij had niet genoeg onderpand. Hij postte zijn verzoek op kiva en had binnen een dag zijn lening rond. Veertien verschillende mensen, voornamelijk uit de Verenigde Stat-
en, leenden hem tussen de 25 en 50 dollar per persoon. Armando kon extra producten kopen voor zijn winkel, die waren nodig omdat er steeds meer klanten kwamen. Nu is hij zijn lening aan het terugbetalen. Elke maand betaalt hij 62 dollar terug. Voor het eind van het jaar is hij klaar. Kiva is een doorslaand succes. Wat veel mensen aanspreekt, is dat ze direct zien aan wie ze het geld lenen en waarvoor. Tot nu toe hebben bijna 150.000 mensen op deze manier geld uitgeleend, de totale inleg bedraagt bijna 15 miljoen dollar. Rijker worden ze er niet van, want ze krijgen geen rente over hun uitgeleende geld. Maar met dit relatief kleine bedrag zijn inmiddels al 22.000 mensen geholpen. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Pathuis
Autofabrikanten hebben de groene hype ontdekt, maar dan wel op zijn Amerikaans. De jongste trend op de vandaag begonnen autoshow in Los Angeles is de hybride benzineslurper. De Cadillac Escalade is wat heet een walrus op wielen. Met zijn achtcilinder motor en lengte van meer dan vijf meter drukt de bestuurder de gemiddelde Europese PC-Hoofttractor als een kleine jongen van de weg. Als je het gaspedaal hard intrapt, ontstaat er een kolkje in de 120 liter grote benzinetank, zodat Air Miles sparen bij de pomp wel heel eenvoudig wordt. Mochten Amerikanen daar een schuldgevoel van krijgen of de kas van Hugo Chavez niet willen spekken, dan heeft General Motors daar een oplossing voor gevonden, zo is vandaag te zien bij de opening van de LA Auto Show. Aan de buitenkant is er niets van te merken – de nieuwe Escalade heeft dezelfde groteske vorm behouden – maar binnenin wel. In navolging van de Toyota Prius is de ‘Sports Utility Vehicle’ (SUV) voorzien van een hybride motor. Naast benzine maakt de Escalade daarom gebruik van elektriciteit. Maar liefst tot 50 procent zuiniger, is het verkoopargument. De winst? Van een liter op vier kilometer naar één op zes. General Motors is niet de enige auto-
De Cadillac Escalade, walrus op wielen.
fabrikant die zich in LA van de groene kant laat zien. Ook Chrysler en BMW doen hard hun best benzineslurpers aan te passen. Grote vraag
blijft echter of consumenten wel zitten te wachten op zulke hybride modellen, want duurder dan de ‘gewone’ benzine-versie zijn ze wel. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ............................................................................... KORT
‘Regeling in strijd met functioneren ambtsdragers’
Zware cycloon treft zuidwesten Bangladesh
TER HORST WIL VERBOD OP SALARISREGELING VAN SP
111
De zuidwestelijke kust van Bangladesh is gisteren getroffen door een zware cycloon. Duizenden huizen zijn verwoest en minstens 650.000 mensen zijn geëvacueerd. De tropische cycloon Sidr bereikte windsnelheden tot 240 kilometer per uur. Het meteorologische instituut van Bangladesh verwacht dat Sidr vloedgolven van wel zes meter hoogte veroorzaakt, waardoor grote delen van het kustgebied onder water kunnen lopen. Tot nu toe zijn er nog geen slachtoffers gevallen.
Het storten van het salaris van een politieke vertegenwoordiger in de partijkas, zoals bij de SP gebruikelijk is, wordt verboden. Dat schrijft minister van Binnenlandse Zaken Guusje ter Horst (PvdA) deze week aan de Tweede Kamer. Door een deel van het salaris aan de partij af te staan en het laten uitbetalen van een inkomen door de partij, zou een volksvertegenwoordiger zich afhankelijk maken van een partij. Volgens Ter Horst is de afdracht-
regeling van de SP in strijd met het normaal functioneren van politieke ambtsdragers. Die moeten ‘zonder last en ruggespraak’ kunnen functioneren. De minister komt volgens een woordvoerder ‘zeer binnenkort’ met een wetsvoorstel. SP-Tweede Kamerlid Ronald van Raak is verontwaardigd over het besluit van Ter Horst. ‘Het is schandalig dat Ter Horst haar functie gebruikt voor partijpolitieke pesterijtjes’, zegt hij.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
File!
Patserproject (1)
Patserproject (2)
Vier mannen zijn in Belgrado na een gewapende overval met een buit van 80.000 euro in de file beland, en opgepakt.
Een BMW, een Chevrolet en 14.000 euro aan contant geld zijn in beslag genomen bij een man die al tien jaar een uitkering ontvangt.
Hij werd dinsdag door de politie aangehouden in het kader van het zogenoemde patserproject, dat zich richt op mensen die dure spullen hebben, terwijl ze dat eigenlijk niet kunnen betalen.
4
Nieuws Binnenland
Politie Betere samenwerking met brandweer en GGD nodig
Eliteteam voor opsporing bij rampen Nederland heeft een nieuw specialistisch team voor sporenonderzoek bij grote rampen. ‘Hiermee kunnen we in snelheid en adequaatheid veel meer resultaat leveren in korte tijd.’ Merel van Leeuwen AMSTERDAM
...
Het Landelijke Team Forensische Opsporing (LTFO) is vanaf vandaag inzetbaar en bestaat uit specialisten van de verschillende politiekorpsen, het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) en de Koninklijke Marechaussee. Het is een gelegenheidsteam dat wordt ingezet als er sprake is van bijvoorbeeld een vliegramp of een terroristische aanslag en is uniek in de wereld. ‘Met één druk op de knop hebben we straks de beste specialisten bij elkaar om forensisch onderzoek te kunnen doen. Hoe sneller de juiste mensen ter plekke zijn, hoe meer sporen kunnen worden veiliggesteld’, vertelt René Bastiaansen, hoofd LTFO. Ook bestaande teams, zoals het Rampen Identificatie Team (RIT), worden geïntegreerd in het LTFO. De twee hoofdtaken op een zogeheten plaats delict zijn forensische opsporing en de berging en identificatie van eventuele slachtoffers. Deze taken kunnen volgens Bastiaansen samen worden ingezet, maar ook afzonderlijk.
Hij voorspelt dat de politiekorpsen voordeel zullen hebben van het LTFO. ‘Onze mensen krijgen speciale trainingen en oefeningen. Het team ontwikkelt zich door en daar hebben de korpsen ook profijt van, omdat de teamleden hun kennis mee terugnemen naar hun reguliere werkplek.’ Als zich een ramp of een aanslag voordoet, kan het team binnen vijf uur operationeel zijn. ‘We zijn dan ook een belangrijke voedingsbron voor een crisisstaf. We kunnen briefen wat we aantreffen, dat het bijvoorbeeld lijkt op een zelfmoordaanslag. Het is belangrijk dat die informatie snel duidelijk is.’ Bastiaansen pleit voor meer Europese samenwerking tussen forensische experts. ‘Nu gebeurt het geregeld dat de Verenigde Naties de hulp inroepen van de Nederlandse politie, omdat we goed zijn in forensische opsporing. Om de druk wat te verlichten, kun je die expertise beter verdelen over verschillende landen. Ik denk aan een pool, om de lasten en ervaring te delen.’ Wat beter moet, is de samenwerking met de brandweer en de GGD op rampplekken. Daar kwam Bastiaansen achter tijdens een rampenoefening met een treinongeluk. ‘De brandweer had alle dodelijke slachtoffers uit de trein gehaald en in het weiland op een rijtje gelegd, maar dat is voor ons niet goed. Wij willen liever gezamenlijk een treinstel doorzoeken. Hulpverlening gaat altijd
Volgens commissaris René Bastiaansen is het niet de vraag óf het team wordt ingezet, maar wanneer. GERARD TIL
voor, maar voor het sporenonderzoek en identificatie is het beter om de mensen die al zijn overleden op de plek te laten waar ze zijn gevonden. Het optreden op een rampplek moet meer een gezamenlijk proces worden, met oog voor elkaar.’ Het LTFO wordt beheerd door het
Korps Landelijke Politiediensten en bestaat nu uit 154 mensen. Dat is veel, maar nog wel beheersbaar, meent Bastiaansen. ‘We hebben gekeken naar welke experts we echt nodig hebben. Zij onderhouden hun expertise op hun eigen werkplek. Als ze daar weggaan,
verliezen ze ook hun plek in het team. Mensen moeten elke dag hun vak bijhouden. Forensische opsporing is echt een ambacht.’ Volgens hem is het niet de vraag óf het team wordt ingezet, maar wanneer. ‘Dat kan in Nederland zijn, maar ook in het buitenland.’ 1
Criminelen op YouTube
‘Wij willen geen gehobby op basis van emoties’ Vervolg van pagina 1
...
Anderzijds is er de opsporing. Via de beelden van beveiligingscamera’s krijgen winkeliers de mogelijkheid om criminelen te herkennen en dit door te geven aan de politie. Reijenga denkt aan een beveiligde site voor de videobeelden, waar in eerste instantie alleen opsporingsambtenaren van de politie toegang krijgen. Een deel van die informatie zou dan per branche beschikbaar gesteld kunnen worden aan onderne-
mers. Er zijn bijvoorbeeld groepen overvallers die zich louter richten op juwelierszaken. Reijenga: ‘Wij kunnen juweliers op deze manier in heel Nederland actief gaan informeren over mogelijke verdachten.’ Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) is alvast kritisch. ‘Is het noodzakelijk voor de opsporing dat een verdachte op het internet gezet wordt en is het proportioneel dat iedereen ter wereld hem daar in potentie kan zien?’, vraagt woordvoerder Gert Onne Van de
Klashorst van het CBP zich af. In beide gevallen vindt hij van niet. Opsporing, zegt hij, is voorbehouden aan de politie. ‘Die mag verdachten op het internet tonen als ze dat noodzakelijk acht. Nee, particulieren mogen dat niet. Nooit. Een verdachte is geen veroordeelde. We willen geen gehobby op basis van emotie en woede.’ Daar denken ze bij GeenStijl in ieder geval heel anders over. En ook ondernemersverenigingen als MKB-Nederland en het Platform Detailhandel hebben weinig op met
Veiligheid winkeliers voorop. HH
%VCCFMEFBM "DUJF WPPSEFFM
P P LPSUJOH
PQKFBCPOOFNFOU
UN
5PFTUFM OBBS LFV[F
*ODMVTJFG
#MVFUPPUI 4UFSFP)FBE TFU#)
/PLJB/ º
/VNFU CFMNJOVUFOQFS NBBOEFO1PDLFU *OUFSOFU5PUBBM WBOº WPPSº
*ODMVTJFG (#NJDSP 4%DBSE
*ODMVTJFG
4POZ&SJDTTPO .%4 4QFBLFSTUBOE
4BNTVOH (
4POZ&SJDTTPO 8J
º
º
/VNFU CFMNJOVUFOQFS NBBOEWBOº WPPSº
/VNFU CFMNJOVUFOQFS NBBOEWBOº WPPSº
5FCFTUFMMFOWJBXXXUNPCJMFOMPG
4JNQMZ$MPTFS
het standpunt van het CBP. De veiligheid van een winkelier is voor hen belangrijker dan de privacy van een overvaller. Paul Reijenga snapt dat wel. ‘De afgelopen vijftien jaar is er heel veel aandacht geweest voor privacy. Ik vind dat je daar best op een aantal punten inbreuk op mag maken ten behoeve van het belang van het potentiële slachtoffer.’ Ondanks de benodigde ‘rijpingstijd’ komt de site er al op korte termijn. Niet gek, in deze tijden van stijgende overvalcijfers. Reijenga denkt zijn initiatief ‘vrij snel’ in ‘bepaalde gedeelten van Nederland’ operationeel te hebben. Binnenkort kunnen winkeliers dus bij hem aankloppen, in plaats van bij GeenStijl. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................... KORT 111
Maatschappelijke stage gaat twaalf dagen duren
De maatschappelijke stage voor middelbare scholieren gaat twaalf dagen duren. Het is aan de school om de 72 uur in te passen in het curriculum, al ziet het kabinet het meest in twaalf weken lang één dag per week. In Rotterdam heeft staatssecretaris van Onderwijs Marja van Bijsterveldt (CDA) gisteren het kabinetsplan voor de stage ontvouwd. Vorige week lekte al uit dat scholieren geen diploma krijgen als ze de stage niet doen of een onvoldoende scoren.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
DePers.nl ,PSUJOHWBOUPFQBTTJOHPQEFFFSTUFNBBOEFOCJKBBOTDIBGWBOFFOKBSJHBCPOOFNFOUPGEFFFSTUFNBBOEFOCJKBBOTDIBGWBOFFOKBSJHBCPOOFNFOU%BBSOBHFMEUIFUSFHVMJFSFUBSJFG7SBBHOBBSEFWPPSXBBSEFO PGLJKLPQXXXUNPCJMFOMEVCCFMEFBM1SJKTXJK[JHJOHFOWPPSCFIPVEFO
Voor actualiteiten kijk je de hele dag op de snelste nieuwssite: www.depers.nl
Binnenland Nieuws
5
Vrijspraak Afpersing en witwassen
Medeverdachte Holleeder vrij De rechtbank heeft een medeverdachte van Willem Holleeder op vrije voeten gesteld. Het Openbaar Ministerie eiste maandag nog vier jaar celstraf tegen de 43-jarige Senol T. voor het medeplegen van afpersen en witwassen van zakenman John Wijsmuller. Merel van Leeuwen AMSTERDAM
...
Omdat het OM vrijspraak eiste voor de medeverdachten in de afpersingszaak van Wijsmuller, dient het voorarrest van T. te worden opgeheven, aldus de rechtbank. Hij kwam gisteren op vrije voeten. T. heeft zestien maanden vast gezeten. Hij was enige tijd voortvluchtig, omdat hij zich bij de hervatting van de rechtszaak in september niet had gemeld. De rechtbank schorste de voorlopige hechtenis van de medeverdachten in april, omdat Holleeder een hartoperatie moest ondergaan. T.
wordt ook nog verdacht van deelname aan een criminele organisatie. Zijn advocaat Ronald van der Horst was een blij man. Hij ziet het verdere verloop van de rechtszaak met vertrouwen tegemoet. Een woordvoerster van de rechtbank benadrukt dat hiermee niet is gezegd dat T. wordt vrijgesproken. Het was de in 2004 vermoorde vastgoedhandelaar Willem Endstra die in zijn geheime gesprekken met de politie heeft gemeld dat Wijsmuller werd afgeperst door T. Wijsmuller heeft dat zelf altijd ontkend. Deze week mogen de advocaten van de verdachten hun pleidooi houden. Vandaag is het de beurt aan de raadsman van Marcel K. die door het OM wordt gezien als boekhouder van Holleeder. Holleeders advocaat Jan-Hein Kuijpers zal maandag vrijspraak bepleiten voor het afpersen en bedreigen van drie vastgoedhandelaren. Het OM heeft twaalf jaar geëist tegen de hoofdverdachte. 1
Chinese rollen en mortierbakken
Grote vuurwerkvangst in Drenthse Weiteveen Een knaller van een vondst voor de politie van het veendorp Weiteveen in Drenthe. In een zeecontainer die bij een woning in het dorpje stond trof de politie 2.000 kilo vuurwerk aan. Het gaat om zwaar geschut zoals Chinese rollen
en mortierbakken. Een bedrijf gespecialiseerd in het vervoer van explosief materiaal bracht de inhoud van de container naar de bunkers van de dienst Domeinen van het Openbaar Ministerie. 1 JAN SIBON/WFA
Jongeren Kabinet scherpt alcoholbeleid aan
Oostzee
Drinkende ouder is schijnheilig
Hollands wrak ontdekt
Pubers zijn verward, daar zijn het pubers voor. Wat krijg je dus als je ze vragen stelt? Warrige antwoorden. Wat krijg je als je ze vragen stelt over alcohol? Bezopen antwoorden.
Niels de Groot
Dirk Jacob Nieuwboer UTRECHT
...
Een biertje in het weekend of op een feestje? Moet kunnen, vindt tweederde van de 12- tot 16-jarigen volgens een onderzoek van het Trimbos-instituut. En wat vinden diezelfde jongeren ervan als ouders ze tot hun 16e een alcoholverbod opleggen? Ook goed, prima idee, zegt 54 procent. Zelfs minister André Rouvoet raakte er gisteren heel even van in de war. ‘Met enige verbazing’ hoorde hij op het Sint Bonifatiuscollege in Utrecht de resultaten aan. ‘Hoe is het mogelijk dat zo’n grote groep zo makkelijk denkt over alcohol?’, vroeg hij aan de scholie-
ren. ‘Eerlijk gezegd slaat de schrik me om het hart.’ Maar al snel herpakte de leider van de ChristenUnie zich. Uit het verwarrende beeld kon hij ook hoop putten. ‘Meer dan de helft vraagt om strenge regels. Ik hoop dat ouders dat signaal oppikken.’ Jarenlang was het idee dat het wel los zou lopen. Zo nu en dan een glaasje kon geen kwaad. Zelfs het Trimbos-instituut, dat tegen verslavingen strijdt, raadde ouders aan om pubers thuis een biertje of wijntje te laten drinken. Tot de Universiteit van Nijmegen twee jaar terug met een rapport kwam. Kinderen die thuis soms alcohol krijgen, bleken later veel meer te gaan drinken. Bovendien bevestigt onderzoek na onderzoek het schadelijke effect van alcohol op groeiende tienerhersenen. ‘Nu zeggen we: stel alcohol drinken in ieder geval uit tot je 16e en liever nog langer’, zegt Hettie
Rensink van Trimbos. Het onderzoek laat zien dat er nog een lange weg te gaan is. 44 procent van de jongeren vindt dat je aangeschoten mag zijn als je met vrienden uit bent. 31 procent zegt ooit dronken geweest te zijn. 56 procent ant-
Minister André Rouvoet is ‘zelf nog nooit dronken geweest’ woordde de afgelopen maand te hebben gedronken. Maandag komt het kabinet met een plan om die percentages te laten dalen. Rouvoet - ‘Zelf ben ik nooit dronken geweest, maar ik heb wel eens gehad dat een tweede biertje slecht viel’ - kondigde gisteren al een voorlichtingsoffensief aan. Ook kunnen gemeenten straks de
verkoop van licht alcoholische dranken tot 18 jaar te verbieden. Nu is dat 16 jaar. Een verbod op de populaire, want zoete, breezers maakt grote kans. ‘Een beetje onzin’, waarschuwde een van de Utrechtse leerlingen. ‘Het probleem verschuift alleen maar. Als je wilt indrinken ga je gewoon over op bier. Niet om te zuipen, maar je wordt wel dronken.’ Tip van een medescholier: ‘En als je het niet door je strot krijgt dan doe je er toch 7 up bij. Dan heb je een sneeuwwitje.’ Toch waren bijna alle leerlingen het erover eens dat het goed is als ouders voor alcohol waarschuwen. Al doen ze er dan wel goed aan te werken aan hun geloofwaardigheid. ‘Ze zijn vaak slecht ingelicht en ze drinken zelf ook’, merkte een scholier op. ‘Dan kunnen ze mooi de schijnheilige uithangen met hun glas wijn aan tafel, maar veel zin heeft dat niet.’ 1
STOCKHOLM
...
Het best bewaarde scheepswrak ooit is in de Oostzee ontdekt. Zo bestempelden Zweedse archeologen gisteren de vondst van een 17e eeuws, hoogstwaarschijnlijk Nederlands vaartuig. ‘Ik heb sterke vermoedens dat het om een Hollandse koopvaarder gaat’, reageert onderwaterarcheoloog Johan Rönnby, een van de onderzoekers die het wrak op een diepte van 125 meter tussen Gotska Sandön en Estland vond. ‘Nederland was in die tijd de leidende maritieme handelsnatie en groot scheepsbouwland.’ Volgens de onderzoekers is het wrak in nóg betere conditie dan de Vasa, het Zweedse schip dat in 1628 in de haven van Stockholm zonk en in de jaren ‘60 werd geborgen. Van het ontdekte vaartuig staan nog altijd twee masten fier overeind. Het bergt een schat aan houten beelden. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ............................................................................... KORT 111
Kamer wil uitleg over uitstel kilometerheffing
De Tweede Kamer wil uitleg van minister van Verkeer Camiel Eurlings (CDA) over een uitgelekte notitie waarin staat dat de kilometerheffing pas op zijn vroegst in 2016 wordt ingevoerd. Eerder was sprake van 2012. Volgens Femke Halsema (GroenLinks) blijkt uit de notitie, waaruit De Telegraaf gisteren citeerde, dat de kilometerheffing ‘politiek wordt gesaboteerd’. VVD en GroenLinks willen net als de meeste andere oppositiepartijen een spoeddebat met Eurlings. Wanneer dat kan plaatsvinden,
is nog onduidelijk, omdat de agenda van de Tweede Kamer al vol zit. Eurlings sprak tegen dat er in de notitie definitieve conclusies worden getrokken. Het kabinet moet nog beslissen. 111
Visser komt om bij poging tot losmaken van visnet
Een visser is gisteren om het leven gekomen nadat hij geprobeerd had een visnet uit een bootschroef te halen. De man overleed op het dek, nadat zijn collega’s hem bewusteloos uit het water hadden gehaald. Dat heeft het Kustwachtcentrum Den Helder laten weten. Het ongeluk gebeurde op de Noordzee, ongeveer 150 kilometer ten noordwesten van Den Helder. Het be-
manningslid van een Urker viskotter was het water ingedoken om een vastgedraaid net los te maken. 111
Werkstraf geëist voor gluren naar studentes
Tegen een man die jarenlang studentes bespiedde via verborgen camera’s is gisteren voor de rechtbank in Amsterdam een werkstraf van 180 uur geëist. Daarnaast eiste het Openbaar Ministerie een schadevergoeding van vijfduizend euro per slachtoffer en een voorwaardelijke celstraf van zes maanden. De 47-jarige verdachte zou in het Amsterdamse studentenhuis van de vrouwen camera’s hebben verstopt in de plinten.
Boom is niet zo ziek als wordt aangenomen
KORT GEDING TEGEN KAP VAN ANNE FRANKBOOM
HH
De Bomenstichting spant een kort geding aan tegen de kap van de Anne Frankboom. Volgens de stichting is de boom in de tuin van een pand aan de Keizersgracht niet in een zodanig slechte staat dat deze direct omgezaagd moet worden, zoals het stadsdeel Centrum beweert. Het stadsdeel wil de kastanjeboom, die Anne Frank vanuit haar onderduikadres kon zien en beschreef in haar dagboek, woensdag omzagen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Ruimte voor spoeddebat (1)
Ruimte voor spoeddebat (2)
Sinterklaasonderzoek
Fractievoorzitters Halsema (GroenLinks) en Rutte (VVD) willen tijdelijk van drie naar vier vergaderdagen per week in de Tweede Kamer.
Ze vinden het onacceptabel dat de Tweede Kamer nu geen ruimte op de agenda heeft om spoeddebatten in te lassen.
Uit een onderzoekje van MSN.nl blijkt dat 70 procent van de mensen van plan is Sinterklaas te vieren. Daarnaast liet bijna de helft weten een hekel te hebben aan het schrijven van gedichten.
6
Achtergrond Binnenland
Stella Braam werkt al vijftien jaar undercover
Louter werken Ze begaf zich onder extreemrechtse Turken en werd bedreigd. Tussen de junks raakte ze zelf verslaafd aan crack. En nadat onderzoeksjournaliste Stella Braam eerder beschreef hoe haar demente vader verdwaalde in de zorg, werkt zij nu aan een boek over haar moeder, die na een beroerte per se thuis wil blijven wonen.
‘G
oedemorgen m e n e e r Va n Neer, gaat u mee douchen?’ Met kloppend hart en zijn portemonnee in de hand stapt René van Neer de badkamer in. ‘Legt u uw beurs even weg?’, vraagt zijn verzorger. Zijn beurs? Het laatste dat hij nog heeft? ‘Bekijk het even!’ René denkt dat hij beroofd wordt en gooit een rekje naar de verzorger. In zijn zorgdossier wordt genoteerd: ‘De heer reageerde nogal agressief bij de verzorging.’ Zo’n vijftig fysiotherapeuten luisteren geconcentreerd naar een vrouw met piekerig donkerrood haar en felgroene ogen in een bleek gezicht. Stella Braam (45) leest in een hotelzaal een bewerkte passage voor uit haar boek Ik heb alzheimer, waarin zij beschrijft wat er gebeurt met haar dementerende vader. Na haar voordracht verdwijnt ze gemakkelijk in de menigte. Ze heeft iets kameleontisch. Ook later, tijdens een gesprek in een Amsterdamse
termijngeheugen sloopt. Van Neer herinnert zich niet meer of hij heeft gegeten of niet. Lezen is een kwelling voor de voormalig psycholoog, hij onthoudt teksten niet. Al gauw blijkt dat hij niet meer voor zichzelf kan zorgen en komt hij terecht in een zorgcentrum. Van Neer overlijdt in maart van dit jaar. Zijn dochter volgt zijn achteruitgang en belevenissen in het verpleeghuis op de voet. Weer een nieuwe wereld waar Braam misstanden op het spoor komt, met mensen die door de maatschappij niet serieus worden genomen.
Insecten uit het pierenbad kroeg, gaat ze op in de omgeving. Haar aanpassingsvermogen is haar vaak van pas gekomen. Braam is al vijftien jaar undercover journaliste. Ze is in uiteenlopende werelden gedoken om deze van binnenuit te beschrij-ven. Ze veroorzaakt ophef door in 1997 in een boek te onthullen dat enkele Nederlandse gemeenten indirect Turks extreemrechts subsidiëren. De bedreigingen uit Turkse hoek aan het adres van Braam en co-schrijver Mehmet Ülger zijn zo ernstig dat zij tijde-lijk onderduiken. Aan het begin van dit millennium verkent ze de wereld van straatrovers, junks en oplichters. Tussen de drugsverslaafden raakt ze een tijdje verslaafd aan crack. ‘Een uit de hand gelopen experiment’, noemt Braam haar verslaving. Achteraf praat ze er luchtig over, maar ze kondigt na het verschijnen van het boek Tussen gekken en gajes aan te stoppen met het undercover werk. Vrienden en familie moesten haar overhalen niet langer tussen de junks te blijven leven. ‘Ik was verwilderd. Alledaagse dingen zoals douchen had ik niet altijd
gedaan. Ik had maanden nodig om weer te wennen aan een normaal leven.’ Het undercoverwerk verandert je, zegt Braam. Je moet ervoor uitkijken dat je eigen normen en waarden niet worden vervangen door die van criminelen. Ze werkte eind jaren negentig tijdelijk als typiste voor een oplichter voor een krantenreportage. ‘Ik was nogal handig geworden in het namaken van allerlei documenten. Op een gegeven moment zag ik de gehandicaptenparkeerkaart van mijn moeder en dacht, tot mijn schrik, automatisch: dat is best gemakkelijk na te maken. Ik heb het niet gedaan, maar realiseerde me hoe undercoverwerk je kan beïnvloeden. Dus niet te lang achter elkaar doen!’
Betrokkenheid Aan haar voornemen om niet meer undercover te gaan, heeft Braam zich niet helemaal gehouden. De kans dat ze bedreigd wordt of ergens verslaafd aan raakt, is klein. Maar ze heeft zich de afgelopen jaren weer voluit gestort in een project. Dit keer krijgen kwetsbare ouderen haar onverdeelde aandacht. Het is allemaal begonnen in 2003, toen duidelijk werd dat het geheugen van haar vader hem steeds meer in de steek liet. René van Neer bleek alzheimer te hebben. Alzheimer is een ziekte die het korte-
Waar komt die wens vandaan om misstanden aan de kaak te stellen? ‘Als peuter redde ik al insecten uit het pierenbad om te voorkomen dat ze verdronken. Ik begreep oprecht niet waarom andere kinderen dat niet deden.’ Ook haar opvoeding heeft een rol gespeeld, zegt Braam. ‘Mijn ouders leerden mij betrokkenheid aan door me te vragen een deel van mijn zakgeld in te leveren als er ergens ter wereld een ramp was gebeurd, zoals een aardbeving.’ Meest bepalend voor de ontwikkeling van haar karakter was de scheiding tussen haar ouders. ‘Ik was toen elf, het was in 1973. Van de ene op de andere dag tuimelde ik in aanzien in het Noord-Brabantse dorp waar wij toen woonden. Ik was ineens iemand anders, een kind van gescheiden ouders, terwijl ik daarvoor de dochter van de psycholoog was, en dat was heel wat in het dorp.’ Een vriendje van Braam werd door zijn moeder uit de tuin van het gezin Van Neer gerukt, zo’n schande was scheiden. ‘Dat heeft me gevormd en geïnspireerd om iets tegen onrecht te doen. Ik weet wat het betekent om van de maatschappelijke ladder te vallen.’ Braam is idealistisch. ‘Vroeger schaamde ik me ervoor, maar ik hoopte dat mijn werk een einde kon maken aan het onrecht dat ik be-
schreef. Als journalist mag je daar helemaal niet op hopen.’ Haar inzet tegen onrecht maakt Braam gedreven in haar werk. ‘Mijn hele leven staat in het teken van het aankaarten van onrecht.’ Volgens haarzelf is er geen scheiding tussen Stella de journaliste en Stella privé. ‘Ik ben buiten mijn werk niemand. Echt. Ik heb geen hobby’s of andere vrijetijdsbestedingen. Om te ontspannen hang ik af en toe op de bank voor de tv. Dat maakt mij tot een buitengewoon saai mens. Ik wil nog veel bereiken en ik realiseer me welke offers daarvoor nodig zijn.’ Braam is getrouwd en ‘heeft er bewust voor gekozen kinderloos door het leven te gaan. Ik mis ze niet. Ik had alles nooit kunnen doen als er kinderen thuis op me hadden gewacht.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ............................................................................... KORT
Schoner productieproces en energiebesparing
Vier van negen signalen kanker herkend
VERVUILING BEDRIJVEN EN HUISHOUDENS NEEMT AF
111
Nederlandse 50-plussers herkennen gemiddeld vier van de negen signalen die op kanker kunnen duiden. Dat meldt KWF Kankerbestrijding. De bekendste symptomen zijn een knobbeltje in het lichaam, nieuwe of veranderde moedervlekken, veranderingen in de stoelgang en gewichtsverlies zonder aanleiding. Slikklachten, een schilferend plekje of knobbeltje op de huid en urinewegproblemen of veranderingen bij het plassen zijn bij de ondervraagden het minst bekend.
De milieuvervuiling door Nederlandse bedrijven en huishoudens is tussen 1990 en vorig jaar met 16 procent afgenomen. De economie is in die periode met 48 procent gegroeid. Het tempo waarin bedrijven energie besparen is de laatste jaren wel teruggelopen. Dat meldde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) gisteren. De afnemende milieuvervuiling is volgens het CBS te danken aan een schoner productieproces bij bedrijven. Ook huishoudens
vervuilden minder, terwijl ze tegelijkertijd meer consumeerden. Dat kwam door energiebesparende maatregelen, zoals betere isolatie van huizen. Ook de warmere winters hebben hier volgens het statistiekbureau aan bijgedragen. De energiebesparing was het grootst in de jaren negentig. Na 2000 zijn bedrijven volgens het CBS nauwelijks energiezuiniger gaan produceren, in tegenstelling tot huishoudens.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................
Mediaonderzoek
Tips?
Mediaconsumenten zijn het meest gehecht aan de betaalde krant. Dat stelt marketingorganisatie Cebuco. Radio volgt op de tweede plaats, tijdschriften op drie. De televisie komt op de zesde plaats.
Heeft u tips of opmerkingen voor onze redactie? Mail dan naar
[email protected]
Binnenland Achtergrond
7
Vreemdeling in Den Haag
Ana Karadarevic
Peter Middendorp is schrijver/journalist en doet voor De Pers dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..
Vrijdag Vrijdags gebeurt er niets op het Binnenhof. De vergaderingen zijn afgelopen, de Kamerleden zijn naar huis, de ministerraad vergadert achter gesloten deuren. Vrijdags ga ik meestal naar Groningen, biertje drinken in het café, daarna in draf naar de vriendin. Deze vrijdag had ze gezegd dat ik niet hoefde te komen en had ik tijd om de persconferentie van Balkenende te bezoeken, die traditioneel volgt op de ministerraad. De persconferentie vond plaats in het gebouw van de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD). Tegen de achterwand van het zaaltje was een blauw doek gespannen. Er stonden katheders naast twee borden met foto’s van mensen erop, en de tekst: ‘Samen leven, samen werken’. ‘Dames en heren’, zei de directeur van de RVD bij binnenkomst, ‘de minister-president!’ Als Balkenende een Amerikaanse entree wil maken, moet hij niet langer tegelijk met zijn voorlichter door het smalle deurtje naar binnen proberen te komen. Balkenende was in Rusland geweest. Indrukwekkend land, mooie gesprekken, allemaal nieuwe contracten. De Kamer had tijdens een debat van minister Verhagen geëist
dat die naar de gang zou lopen om Balkenende er telefonisch aan te herinneren dat hij de mensenrechten niet moest vergeten. Daarvan had Balkenende niets begrepen. De mensenrechten waren juist erg veel ter sprake gekomen. Over de GPD-affaire had minister Donner al voldoende gezegd, zei hij, maar dit wilde hij er nog wel aan toevoegen: hij hield niet van lekken. De journalisten stelden hem hierna nog een paar vragen over het ontslagrecht. Ook daarover hoefde niemand zich zorgen te maken. De wil was er om eruit te komen. Het fundament was gelegd, nu was alleen nog wat tijd nodig om tot een verdere uitwerking te komen. Toen was de persconferentie afgelopen. De premier vertrok door zijn deurtje, de journalisten stonden langzaam op en kuierden naar buiten. Onderweg spraken ze over het flesje rode wijn dat thuis op hun stond te wachten. De open haard. De vrouw, de bank, het dvd’tje. Als de premier iets had gezegd, hadden ze terug naar de redactie gemoeten, berichten schrijven, tegen de deadline op, maar daar hoefde je met Balkenende gelukkig niet bang voor te zijn. 1
Als de premier iets had gezegd, hadden ze terug naar de redactie gemoeten
Stella Braam: ‘Mijn hele leven staat in het teken van het aankaarten van onrecht.’ AMAURY MILLER
Ondanks dat ze zoveel tijd aan haar werk besteedt, is Braam naar eigen zeggen niet eenzaam. ‘Mijn leven is wel schraal, heel eenzijdig. Op cultureel vlak weet ik niets. Ik ga niet naar theatervoorstellingen of zo. Andere mensen maken op zondag een boottochtje. Ik vind dat zonde van mijn tijd. Ik kies altijd voor mijn werk. Ik schiet tekort in mijn relaties met anderen, mijn man heeft niets aan me met alledaagse zaken. Hij moet vaak alleen boodschappen doen.’ ‘Deze zomer ben ik een kleine maand naar Berlijn geweest, maar dat was eigenlijk een werkvakantie want ik was er om Duits te leren voor de Duitstalige uitgave van Ik heb alzheimer.’ Haar calvinistische levenshouding kwam Braam vaak van pas na undercoverprojecten. ‘Ik moest Tus-
sen gekken en gajes voor een bepaalde datum af hebben van de uitgever. Dat is het verschil tussen daklozen en mij. Zij hebben ten diepste geen doelen meer in het leven. Geen perspectief op iets anders, of iets beters.’
Thuis sterven Braam reist nu fulltime het land door voor workshops en lezingen aan medewerkers in de zorg. En ze schrijft een nieuw boek: Ik blijf thuis! Haar moeder Marijke Braam heeft als gevolg van een ernstige beroerte vierentwintig uur per dag zorg nodig. Ze wil thuis blijven wonen, maar wordt bijna gedwongen door allerlei instanties om toch vooral naar een verpleegtehuis te verhuizen. ‘Ze is geen uitzondering’, zegt Braam. ‘Tijdens mijn reizen door het land hoor ik van heel veel ouderen
dat ze met moeite weten te voorkomen dat ze naar een verpleegtehuis gaan.’ Met de opbrengsten van het boek hoopt de journaliste genoeg geld te verdienen zodat haar moeder thuis kan blijven wonen én eraan bij te dragen dat ouderen die dat willen, thuis kunnen sterven. Aan dit onrecht verwacht Braam de komende vijf jaar van haar leven te wijden. Daarna wacht het volgende undercoverproject al op haar onverdeelde aandacht. ‘Criminelen schijnen grote hoeveelheden geld in allerlei bedrijfstakken te steken, het varieert van tegelzetbedrijven tot bierbrouwerijen,’ zegt Braam. ‘Mijn droom is om uit te zoeken hoe de wereld van de financieel-economische criminaliteit in elkaar steekt.’ 1
Demonstratie
Tien scholieren gearresteerd Novum AMSTERDAM
...
Bij een demonstratie van honderden scholieren in Groningen zijn ongeveer tien mensen opgepakt. De scholieren demonstreerden tegen de strengere lesurennorm. Zij vrezen dat het streng handhaven van die norm van 1040 lesuren de kwaliteit van het onderwijs niet ten goede komt. De demonstratie, die ‘s ochtends begon, was volgens politie en gemeente niet aangekondigd. ‘Na overleg met de gemeente besloten we niet
in te grijpen, omdat de jongeren hun punt ook moeten kunnen maken’, zegt een politiewoordvoerder. Wethouder van Onderwijs José van Schie is met de jongeren in overleg gegaan. De demonstratie begon aanvankelijk op de Grote Markt, maar verplaatste zich later via de Vismarkt naar de Rademarkt, tegenover het politiebureau. ‘Toen de jongeren vuurtjes gingen stoken en met voorwerpen begonnen te gooien, besloten we alsnog in te grijpen’, aldus de politiewoordvoerder. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................
Interne procedures zouden zijn overtreden
KORT 111
MEDEWERKERS BESMET NA NUCLEAIR ONGELUK Twee medewerkers van een radiologisch laboratorium van Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) in Petten hebben vorig jaar een inwendige besmetting opgelopen na een nucleair incident. Hierbij ontsnapte radioactief strontium, wat kanker en botziekten kan veroorzaken. Dat blijkt uit een rapportage van de Kernfysische Dienst (KFD) van het ministerie van Volksgezondheid. Volgens de KFD lopen de betrokkenen gezien
Zwangere tieners kiezen vaker voor abortus
de ‘opgelopen dosis’ geen direct gezondheidsrisico. De medewerkers hebben de besmetting opgelopen door een kapotte ventilator waardoor radioactieve gassen uit een kast konden ontsnappen. Volgens de KFD zijn interne procedures overtreden. De besmetting kwam aan het licht bij een tussentijdse controle met een besmettingsmonitor. Nadat de medewerkers zich hadden gewassen, bleken ze nog steeds besmet.
HH
Tienermeisjes gaan steeds vaker over tot abortus. Vorig jaar koos 66 procent van de ongewenst zwangere tieners voor een opzettelijke afbreking van de zwangerschap. Enkele jaren geleden ging het nog om 60 procent. Dat meldt de Rutgers Nisso Groep. Allochtone tieners kiezen vaker voor een abortus dan autochtone tieners. Onder Marokkaanse zwangere meisjes was dat vorig jaar 17 procent meer dan in 2005. Bij Turkse meisjes lag dat aantal vorig jaar 20 procent hoger dan het jaar ervoor. Marokkaanse en Surinaamse zwan-
gere meisjes kiezen met 79 en 75 procent het vaakst voor een abortus. Van de autochtone Nederlandse meisjes besluit 60 procent hiertoe. 111
Politie treft geen blaam bij fatale val van balkon
De politie heeft geen schuld aan de fatale val die een Ghanees begin oktober maakte van een Amsterdams balkon. Dat meldt het Openbaar Ministerie. De politie forceerde de deur van een woning omdat zij vermoedde dat daar een illegaal naaiatelier gevestigd was en er illegalen zaten. De man klom vanaf het balkon op de zevende verdieping om een afscheiding heen en viel.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Trouw Schrijfonderzoek (1)
Trouw Schrijfonderzoek (2)
Spuitverbod
Van de ruim een miljoen hobbyschrijvers die Nederland telt, schrijft bijna veertig procent een blog op internet.
Ook een dagboek bijhouden en het schrijven van gedichten zijn geliefd. Een roman is voor nog geen vijf procent van de hobbyisten weggelegd.
Een brandweerman die voor een pornoblad poseerde, is met verplicht verlof gestuurd. Volgens de korpsleiding had de man kunnen weten dat hij zo de ‘goede naam van de brandweer’ zou schaden.
8
Achtergrond Binnenland
Utrecht Leren tussen school en training
Huiswerkbegeleiding in een sportief jasje Veel sporten en op tijd je huiswerk maken is mogelijk, zo bewijst Studie@Sport. Ouders draaien op voor de kosten maar zijn wel enthousiast.
de praktische kant uit. ‘Scholieren zetten de ‘verloren uurtjes’ tussen school en de sporttraining nu om in nuttige uren. Ze werken totdat ze naar sporttraining moeten.’ Rogier, een vijftienjarige havoscholier, hockeyt ook op Kampong en is het met Victor eens. ‘Thuis ben ik snel afgeleid en hier heb ik alle rust om mijn huiswerk te maken. Daarna loop ik zo door naar het sportveld.’ Toch rijst de vraag of deze leerlingen naast hun drukke bezigheden tijd overhouden om ouderwets te puberen. Rogier geeft ook hier het antwoord. ‘Door de huiswerkbegeleiding heb ik op vrijdag mijn huiswerk af en ben ik het hele weekend vrij.’
Sandra Brok UTRECHT
...
Naast de grasvelden van Sportvereniging Kampong in Utrecht die worden gebruikt voor hockey, voetbal en cricket, staat een groen houten clubhuis. In een vierkante ruimte aan de achterkant van het gebouw staan tafels tegen de muur waar tien studieplekken zijn gecreëerd. Twee tieners, van wie één in sportkleding, zitten in volle concentratie gebogen over hun studieboeken. Ze hockeyen op Kampong en krijgen hier huiswerkbegeleiding. ‘Steeds meer sportverenigingen willen hun accommodatie multifunctioneel inrichten’, vertelt Hanneke van der Marel, een van de initiatiefneemsters van Studie@Sport, ‘en het aanbieden van huiswerkbegeleiding past in dit concept. Inmiddels hebben we naast Kampong ook een vestiging in Amersfoort en Voorburg, en dit is pas het begin.’ De roep van ouders om goede opvang en begeleiding van hun kinderen wordt luider. Studie@Sport is in het gat gesprongen dat middelbare scholen laten vallen. Dit doen zij door huiswerkbegeleiding op sportverenigingen te verzorgen in de uren
Het prijskaartje
Scholieren leren bij Studie@Sport vooral hun huiswerk goed te organiseren. SIMONE BEST
na schooltijd en voor aanvang van de sporttraining. Een studiecoach zorgt ervoor dat scholieren hun huiswerk beter leren organiseren. Zo komen zij tegemoet aan de opzet van het studiehuis, een vorm van begeleid zelfstandig leren voor havo en vwo. In het clubhuis zit Rosanne, een ze-
ventienjarige havoscholiere. Ze hockeyt als jeugdlid vaak mee met dames 1. Drie keer per week trainen hoort daarbij. In de derde klas is ze blijven zitten en vooral het plannen van huiswerk is lastig voor haar. Nu krijgt ze regelmatig begeleiding en haalt ze hogere cijfers op school. Dat het voor
OSCAR® WINNAAR
ouders niet eenvoudig is om het onderwijs van hun kind te blijven begrijpen, ervaart de moeder van Rosanne. ‘Het huidige schoolsysteem is ingewikkeld. De vakken wijzigen steeds en dat maakt het lastig om de kinderen zelf goed te begeleiden.’ Projectleider Victor van den Berg legt
Aan huiswerkbegeleiding hangt een prijskaartje. Volgens een woordvoerder van de Landelijke Vereniging van Studiebegeleidingsinstituten bestaan er geen landelijke richtlijnen. Bij Studie@ Sport geldt een tarief van 150 euro per maand voor wekelijkse begeleiding van 14 tot 18 uur. Dit tarief loopt op tot 320 euro per maand voor vijfdaagse begeleiding. Deze prijzen liggen volgens Van der Marel net onder het landelijk gemiddelde. Ter vergelijking: ouders kunnen in Utrecht ook terecht bij het Studiekabinet. Zij bieden vijfdaagse begeleiding aan voor 410 euro per maand.
OSCAR® WINNAAR
“SFEERVOLLE BEELDEN... OSCARWAARDIG ACTEERWERK... EEN PRACHTIGE MISDAADFILM.” - De Telegraaf
“VOORTREFFELIJKE FILM. IJZERSTERK ACTEERWERK, BUITENGEWONE REGIE, GEWELDIG VERHAAL... FILMISCH SPEKTAKEL.”
((((( - Metro “UITSTEKEND MAFFIADRAMA... INTENS ACTEERWERK, HEFTIGE ACTIE, MEESLEPEND VERHAAL.”
(((( - Algemeen Dagblad “GOEDGEMAAKTE FILM... DENZEL WASHINGTON EN RUSSELL CROWE SPRANKELEN.” - Volkskrant
“TWEE FORMIDABELE HOOFDROLSPELERS... EEN FILM DIE BEWONDERING AFDWINGT.”
(((( - Het Parool
GEBASEERD OP EEN WAARGEBEURD VERHAAL
NU IN DE BIOSCOOP www.film1.nl/americangangster (
NU TE ZIEN IN: ALKMAAR: HARMONIE - ALMERE: UTOPOLIS - ALPHEN: CASTELLUM - AMERSFOORT: GRAND - AMSTERDAM: PATHÉ TUSCHINSKI, PATHÉ DE MUNT, PATHÉ ARENA - APELDOORN: TIVOLI ARNHEM: REMBRANDT, EURO - BERGEN OP ZOOM: CINEMACTUEEL - BEVERWIJK: CINEWORLD - BREDA: CASINO - DELFT: MUSTSEE - DEN HAAG: PATHÉ SCHEVENINGEN, PATHÉ BUITENHOF - DEN HELDER: UTOPOLIS - DOETINCHEM: CINECITY - DRACHTEN: BIOS - ECHT: ROYAL - EDE: CINEMEC - EINDHOVEN: EURO, PATHÉ - EMMEN: UTOPOLIS - ENSCHEDE: CINESTAR - GORINCHEM: ROXY - GOUDA: ARCADE - GRONINGEN: EUROBORG, PATHÉ - HAARLEM: BRINKMANN - HEERENVEEN: BIOS - HEERHUGOWAARD: METRO - HEERLEN: H, ROYAL - HELMOND: PATHÉ - S’HERTOGENBOSCH: EURO - HILVERSUM: CITY - HOOGEVEEN: LUXOR - HOOGEZAND: CINECITY - HUIZEN: DE GRAAFF - KAMPEN: MOVIE UNLIMITED - LEEUWARDEN: TIVOLI - LEIDEN: TRIANON - LELYSTAD: UTOPOLIS - MAASTRICHT: MINERVA - MALDEN: TWINS - NIJMEGEN: CAROLUS - OSS: UTOPOLIS - PURMEREND: METRO - REUVER: LUXOR - ROOSENDAAL: CITY - ROTTERDAM: CINERAMA, PATHÉ DE KUIP, PATHÉ SCHOUWBURGPLEIN - SCHAGEN: CINEMAGNUS - SITTARD: FOROXITY - SNEEK: CINESNEEK - SPIJKENISSE: ARCAPLEX - STADSKANAAL: SMOKY - TERNEUZEN: MERRAL - TILBURG: HEUVELPOORT - UDEN: TAKE TEN - UTRECHT: CATHARIJNE, REMBRANDT - VEENENDAAL: HOFPLEIN - VENRAY: LUXOR - VLISSINGEN: CINECITY - WEERT: GOTCHA - ZAANDAM: SAENTJE - ZEIST: FIGI - ZOETERMEER: UTOPOLIS - ZUTPHEN: MERRAL - ZWOLLE: CINEMA DE KROON
Buitenland Nieuws
9
Frankrijk ‘Er is ruimte voor onderhandelingen’
Sarkozy wil om tafel Novum/AP AMSTERDAM
...
Ultrapuriteinse interpretatie van de islam domineert het leven. REUTERS
Intimidatie Positie Iraakse wordt steeds slechter
Angst beteugelt vrouw De Iraakse hoofdstad Bagdad is veiliger geworden, stellen het Amerikaanse leger en internationale media. Maar niet voor de vrouwen. Eva Ludemann AMSTERDAM
...
Door de zogeheten surge, de maandenlange veiligheidsoperatie waarvoor Bush begin dit jaar circa dertigduizend extra militairen naar Bagdad stuurde, zou het geweld dat de hoofdstad teisterde, zijn beteugeld. Maar de vrouwen van Bagdad plukken daarvan geen vruchten. Integendeel: hun leven is er alleen maar moeilijker op geworden, doordat een ultrapuriteinse interpretatie van de islam het culturele leven steeds meer domineert. ‘Vrouwen hebben steeds minder rechten’, zegt 53-jarige Seyhaa, die in Bagdad de Turkmeense Vrouwenorganisatie heeft opgericht om de druk van religieuze extremisten het hoofd te bieden. ‘Volgens de wet is alles in orde, maar de praktijk is anders. Uit angst voor represailles laten ouders
hun dochters niet meer naar school, vrouwen durven niet meer naar hun werk. We mogen niet meer zelf bepalen hoe we ons aankleden en waar we gaan en staan.’ Volgens Houzan Mahmoud van de Organisatie voor Vrijheid voor Vrouwen in Irak is haar land door de oorlog decennia in zijn ontwikkeling teruggeworpen. ‘Saddam was een wrede dictator, maar de maatschappij was progressief. Vrouwen waren misschien niet politiek actief, maar ze speelden een belangrijke rol in het zakenleven en bezetten goede posities aan de universiteiten. Dat kan nu niet meer.’ Een groot probleem voor vrouwen is dat zij geen beroep kunnen doen op de Iraakse autoriteiten, opdat die hun veiligheid garanderen. De milities die de vrouwen bedreigen, hebben politie en veiligheidsdiensten geïnfiltreerd en zijn bovendien gelieerd aan de Iraakse politieke partijen. Zoals de Badr-milities van de sjiitische Hoogste Islamitische Raad (ISCI), een van de grootste partijen in de Iraakse regering.
Vrouwenrechten staan niet op de politieke agenda van de door conservatief sjiitische mannen gedomineerde Iraakse regering. Als politici de positie van de vrouwen al als een probleem zien, stellen ze dat het geen politieke, maar religieuze of culturele kwestie is. Dat klopt maar ten dele, want als de autoriteiten controle zouden uitoefenen over het land, zouden de milities de vrouwen niet kunnen intimideren. Ook de coalitietroepen in Irak doen weinig om de vrouwen te helpen, want dat komt hen politiek niet goed uit. Zo heeft de VS de ISCI tot bondgenoot gemaakt in de strijd tegen de aan Iran gelieerde milities van Muqtada Sadr. Er zijn zelfs onbevestigde berichten dat het Amerikaanse leger vrouwelijke familieleden van vermoedelijke opstandelingen oppakken, om laatstgenoemden onder druk te zetten. Die lopen na hun vrijlating de kans door hun eigen familie te worden vermoord, omdat de familie-eer is aangetast door hun ‘onzedelijke’ verblijf bij de Amerikaanse, mannelijke militairen. 1
Werknemers in het Franse openbaar vervoer hebben gisteren voor de tweede opeenvolgende dag gestaakt. Wederom moesten forensen lopen, fietsen of skaten om op hun werk te komen. Ook voor vandaag staan stakingen op het programma: metrobestuurders en buschauffeurs hebben gestemd om hun staking een derde dag te laten ingaan. Een einde aan de crisis lijkt evenwel steeds dichterbij nu president Nicolas Sarkozy een aanbod van de vakbonden om terug te keren naar de onderhandelingstafel heeft aanvaard. Eerder maakte Sarkozy duidelijk dat hij wil dat de stakingen zo ‘snel mogelijk’ worden beëindigd. Hij voegde eraan toe dat over de kern van zijn hervormingsplannen niet kan worden onderhandeld. De stakingen vormen het eerste grote protest van de vakbonden tegen de moderniseringsplannen van Sar-
kozy, die zes maanden geleden aan de macht kwam. De president wil dat iedereen pas na veertig jaar dienstverband in aanmerking komt voor een volledig pensioen, in plaats van de huidige regeling, waarbij werknemers in bepaalde sectoren als de transport- en de energiesector al na 37,5 dienstjaren recht hebben op een volledig pensioen. ‘Ik geloof oprecht dat we hier met opgeheven hoofd uit kunnen komen’, zei minister van Sociale Zaken Xavier Bertrand gisteren op de radiozender RMC. Volgens de minister is er ruimte voor onderhandelingen over ‘heel precieze’ en ‘heel concrete’ kwesties, zonder dat de essentie van de hervormingen wordt aangetast. In een brief aan zeven vakbondsvoorzitters schreef Bertrand dat de onderhandelingen ‘zeer spoedig’ kunnen beginnen en binnen een maand afgerond moeten worden. Het zal moeilijk worden voor Sarkozy om zijn hervormingsplannen ongewijzigd door te voeren. 1
IAEA ‘Alleen openheid over het verleden’
Iran werkt nog niet mee Novum/AP AMSTERDAM
...
Iran geeft het Internationaal Atoomenergie Agentschap (IAEA) over het algemeen eerlijke informatie over zijn atoomverleden, maar de informatielacune over de huidige nucleaire activiteiten van Iran wordt steeds groter. Dat staat in een nieuw rapport van het IAEA over Iran. Het IAEA stelt tevens vast dat Iran blijft weigeren tegemoet te komen aan de eis van de VN-Veiligheidsraad om te stoppen met het verrijken van uranium. Een VN-diplomaat omschreef het rapport als ‘een glas dat half vol dan wel half leeg is’. De Iraanse atoomon-
derhandelaar Saeed Jalili koos voor de eerste, positieve zienswijze. Het rapport toont aan, zei hij, dat de beschuldigingen dat Iran naar kernwapens streeft ongegrond zijn en dat nieuwe sancties verkeerd zouden zijn. De Amerikaanse regering zal ondanks de positieve elementen in het rapport blijven aandringen op een derde ronde van sancties tegen Iran. President George Bush heeft minister van buitenlandse zaken Condoleezza Rice gemachtigd wanneer en waar ook met haar Iraanse ambtgenoot te gaan praten, zodra Iran zijn uraniumverrijking staakt, zei Perino. ‘Zij hebben verkozen dat niet te doen.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................
MDRI: Patiënten wellicht systematisch mishandeld
‘Oerkoe’ was zo groot als een olifant
PREMIER VAN SERVIË NOEMT BESCHULDIGING PROPAGANDA
DINOSAURUS ONTDEKT MET BREDE STOFZUIGERMOND
De Servische regering heeft beschuldigingen dat patiënten in psychiatrische ziekenhuizen en opvanghuizen in het land systematisch worden mishandeld gisteren boos afgedaan als ‘donkere propaganda’. In een verklaring noemde premier Vojislav Kostunica een rapport dat woensdag door de Amerikaanse mensenrechtenorganisatie Mental Disability Rights International (MDRI) naar buiten werd gebracht ‘kwaadaardig’
De National Geographic Society heeft gisteren in Washington een nieuwe dinosaurussoort met een stofzuigervormige mond geopenbaard aan het publiek. De resten van de 110 miljoen jaar oude planteneter, die de afmeting had van een olifant, zijn gevonden in de Sahara. Ontdekker Paul Sereno heeft het dier Nigersaurus taqueti genoemd, naar het Afrikaanse land Niger en de Franse paleontoloog Philippe Tacquet. Volgens Sereno zijn in de ja-
en ‘verzinsels’. ‘De Servische overheid zal alle mogelijke democratische en juridische middelen inzetten om een tegenwicht te bieden aan dergelijke donkere propaganda’, zei Kostunica. In het rapport beschuldigt MDRI de Servische overheid van systematische verwaarlozing en mishandeling van geestelijk gehandicapten. De minister van justitie Petrovic beloofde eerder dat de beschuldigingen onderzocht en misstanden bestraft zullen worden.
AP
ren ‘90 de eerste bewijzen van een Nigersaurus gevonden. Onderzoekers zijn er nu in geslaagd om de kop en het skelet van het beest te reconstrueren. De mond van de Nigersaurus had de vorm van een brede stofzuigerslang en bevatte honderden scherpe tandjes om voedsel te vermalen. De tien meter lange Nigersaurus had een vederlichte schedel die hij dicht bij de grond hield om te kunnen grazen, als een soort oerkoe.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Ook op deze dag...
Het weer
Fietsseks verboden
In 1831 overleed Carl von Clausewitz, de Pruisische generaal en grondlegger van de ‘moderne’ oorlogsstrategie.
Basra: 30°C/13°C, zonnig Calcutta: 28°C/17°C, zonnig Sydney: 28°C/18°C, zonnig
Een 51-jarige Brit is tot drie jaar voorwaardelijk veroordeeld voor seks met zijn fiets. Hotelmedewerkers betrapten Robert Stewart op heterdaad in bed: half ontbloot met een fiets tussen zijn benen.
10
Nieuws Buitenland
Wikileaks
Guantanamoboek uitgelekt AP SAN JUAN
...
Een handboek voor personeel van de gevangenis voor terreurverdachten op de Amerikaanse basis Guantanamo Bay op Cuba is uitgelekt op internet. De 238 pagina’s tellende SOP, een militaire afkorting voor Standard Operating Procedures, verscheen op de klokkenluiderssite Wikileaks. Deze website nodigt mensen uit anoniem geheime en gevoelige documenten te lekken. In het handboek, Standard Operating Procedures for Camp Delta, staat dat bepaalde categorieën gevangenen absoluut geen contact mogen hebben met vertegenwoordigers van het Internationale Rode Kruis. Een ander hoofdstuk in het handboek gaat over
Uitvinding Geen dorst meer
Chili
Rennen voor de aardbeving Een zware aardbeving (7.7 op de schaal van Richter) heeft woensdagmiddag (nacht in Nederland) in het noorden van Chili twee doden en meer dan 150 gewonden tot gevolg gehad. Tot honderden kilometers van het epicentrum vlogen mensen in paniek de straat op, zoals de schoolkinderen op de foto. In de hoofdstad Santiago, 1.260 kilometer naar het zui-
den, en zelfs aan de andere kant van het continent, in Brazilië, werd de aardbeving gevoeld. Duizenden huizen stortten in of raakten beschadigd, auto’s werden geplet en op veel plaatsen viel de stroom uit. De beving, die zich voordeed rond het middaguur, hield wel veertig seconden aan en ging gepaard met veel onderaards gerommel, zeiden bewoners. 1 AP
Drinkwater uit spinnenwebben Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
Canada
Politie schiet verdwaasde Pool neer Een Poolse man die op een Canadese luchthaven in paniek raakte, is overleden nadat de politie hem overmeesterde. Redactie buitenland AMSTERDAM
...
De politie gebruikte een taser waarmee stroomstoten worden afgegeven om de 40-jarige Robert Dziekanski aan te houden. Een omstander filmde het incident. De filmbeelden verschenen gisteren op internet. Daarop is te zien hoe de Pool angstig en gestresst rondloopt op de luchthaven van Vancouver. De man ademt zwaar, zweet en lijkt erg in paniek. Hij probeert verschillende afgesloten deuren te openen en kijkt angstig naar de omstan-
het gebruik van honden bij de bewaking van het kamp. Een militair woordvoerder van Guantanamo zei dat het handboek verouderd is. Veel procedures zijn veranderd. Alle gedetineerden hebben nu contact met het Rode Kruis. Bij de bewaking van het kamp zouden geen honden meer worden gebruikt. Het handboek is niet geheim, zei de legerwoordvoerder, maar het is met het oog op de veiligheid van het bewakingspersoneel ook niet de bedoeling dat de inhoud openbaar wordt gemaakt. In Guantanamo worden circa 305 mannen vastgehouden op verdenking van terrorisme of banden met Al-Qaida of de taliban. Het Pentagon wil tachtig van hen vervolgen voor militaire tribunalen. 1
ders die op afstand toekijken. Op het filmpje is te horen hoe zij de man proberen te kalmeren, maar Dziekanski lijkt het niet te horen. Als hij met dingen begint te gooien, verschijnt een aantal politieagenten. Dziekanski schudt met zijn hoofd en houdt zijn handen in de lucht alsof hij wil zeggen dat hij er niets meer van begrijpt. Dan gebruiken de agenten tweemaal een taser om de man aan te houden. Dziekanski valt gillend op de vloer, waarna de agenten zich op hem storten. De Poolse man raakt buiten westen en overlijdt korte tijd later. De moeder van het slachtoffer heeft via haar advocaat laten weten geschokt te zijn door de beelden. ‘Hij was bang en op zoek naar hulp,’ zegt advocaat Walter Kosteckyj tegenover
de BBC. De moeder van Dziekanski heeft toestemming gegeven om het filmpje te verspreiden om zo ‘alle valse geruchten’ over het gedrag van haar zoon te ontkrachten. De moeder maakte verder bekend dat haar zoon voor het eerst van zijn leven had gevlogen. Hij zou bij haar in Canada komen wonen en raakte waarschijnlijk in paniek toen alles mis leek te gaan. Het kostte hem tien uur om door de douane te komen. Toen hij uiteindelijk de hal van de luchthaven wist te vinden, was zijn moeder na urenlang wachten al naar huis omdat ze dacht dat haar zoon het vliegtuig had gemist. Omdat hij geen woord Engels sprak, begrepen omstanders niets van de paniekaanval die de man hierdoor kreeg. Volgens de Canadian Broadcasting Corporation zijn al minstens achttien mensen in Canada overleden door het gebruik van tasers. 1 Bekijk het filmpje op www.depers. nl/vancouver
Iedere spin heeft er ’s ochtends last van: dauwdruppels in z’n web. Maar voor de Israëlische uitvinders Joseph Cory en Eyal Malka waren die dauwdruppels een bron van inspiratie. Blijkbaar zijn de draden van het web in staat om dauw uit de lucht te vangen. Ze construeerden een reusachtig spinnenweb waarmee het mogelijk is drinkwater te verzamelen, gewoon uit de lucht, waar je maar wilt. De uitvinders presenteerden deze week een eerste prototype. Eigenlijk is het niet meer dan een groot stuk zeil waarin in het midden een gat is gemaakt waar een plastic container in
hangt. Deze trekt het zeil strak in de vorm van een omgekeerde piramide. Dauwdruppels slaan neer op het zeil en vloeien naar beneden, naar de container. Bij eerste tests was dit kunstmatige spinnenweb al goed voor zo’n twintig liter schoon drinkwater. En die test vond plaats in een omgeving die gerust ‘steppeachtig’ mag worden genoemd. Dit eerste prototype werd opgehangen tussen bomen; een volgend model komt op eigen benen te staan. De uitvinders verwachten dat hun product een grootse toekomst heeft, niet alleen in vluchtelingenkampen, maar ook op campings. Van dorst omkomen hoeft straks dus niet meer. Nu nog iets tegen muggen. 1
BILDERBERG/HOLLANDSE HOOGTE
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................
Ex-footballspeler hangt levenslang boven het hoofd
OJ SIMPSON STAAT TERECHT VOOR TWAALF MISDRIJVEN OJ Simpson moet terechtstaan op verdenking van twaalf misdrijven, waaronder ontvoering en het plegen van een gewapende overval. Dat heeft een Amerikaanse rechter bepaald. Als Simpson schuldig wordt bevonden aan ontvoering kan hij een levenslange gevangenisstraf krijgen. De voormalige footballspeler wordt ervan verdacht dat hij samen met vijf anderen een overval heeft gepleegd op twee souvenirhandelaars in Las Vegas.
Hij zou spullen die aan hem toebehoorden hebben willen terughalen. Drie van de vijf handlangers van Simpson hebben besloten te getuigen tegen de acteur in ruil voor strafvermindering. Michael McClinton heeft verklaard dat hij op verzoek van OJ twee pistolen meenam naar de hotelkamer in Las Vegas waar de twee souvenirhandelaars verbleven. Simpson en zijn advocaat hebben de aanwezigheid van wapens altijd ontkend.
HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................... ...............................................................................
Het weer
Russische vijfling
Praag 2°C/-3°C, licht bewolkt Phnom Penh: 33°C/24°C, zon Rangoon: 34°C/25°C, zonnig
Een Russische vrouw is in Londen veertien weken te vroeg bevallen van een vijfling. De baby’s wegen elk nog geen kilo. Russische artsen hadden de vrouw aangeraden enkele baby’s te aborteren.
Buitenland Nieuws
11
Microkrediet KIVA verstrekt leningen via het web
Beetje geld, groot verschil Een koppel uit Californië bedacht de website KIVA. Hier kunnen burgers uit de hele wereld minder gegoede burgers geld verstrekken. Lode Desmet SOFIA
...
Wat zou u ervan vinden om vijftig euro te lenen aan een vrouw in Azerbeidzjan die een nieuwe hoge drukreiniger voor haar carwash wil kopen? Of vijfentwintig euro aan Joseph Ngigi Mgiwai uit Kenia die een tweedehandse truck wil kopen om in zijn provincie cement en bakstenen te vervoeren? De man rijdt nu nog op het buitenland voor een groot transportbedrijf en is daardoor vaak weken onderweg. Hij wil met de truck een eigen zaak beginnen om meer thuis te kunnen zijn. Een website genaamd KIVA laat burgers van over de hele wereld toe om minder gegoede medeburgers elders ter wereld leningen te verstrekken – voor kleine projecten die een groot verschil kunnen maken. De website startte twee jaar geleden en loopt als een trein. De KIVA website is het geesteskind van een koppel uit Californië – de Flannery’s. Het woord betekent overeenkomst in het Swahili en dat is niet toevallig. Twee jaar geleden trok Jessica Flannery naar Oost-Afrika voor een Amerikaanse organisatie die kleine giften van honderd dollar geeft aan kleinschalige lokale projecten. Flannery: ‘Iedere dag kwam ik ondernemers tegen die me vertelden hoe honderd dollar niet alleen hun leven maar ook dat van hun familie en vrienden en zelfs de gemeenschap waarin ze leven hadden veranderd. Neem een geitenhoeder in Oeganda. Twee kleine geiten kosten er vijfentwintig dollar. Met honderd dollar zijn dat nog een paar geiten meer en kan de man misschien een kleine stal bouwen en een voorraad voer inslaan. Een kleine som geld kan dus echt iemand op weg helpen.’ Enkele weken later werd Jessica achterna gereisd door haar man Matt. Hij is computerprogrammeur. Matt Flannery werd ook geraakt door het grote verschil dat kleine sommen
Kleine ondernemers uit de vijf continenten worden door KIVA met kleine leningen op weg geholpen.
geld kunnen maken. En hij begon na te denken over een manier waarop hij kleine leners – mensen zoals hijzelf – via het web in contact zou kunnen brengen met mensen die dat geld nodig hebben. ‘In eerste instantie wilde ik een klein programma ontwikkelen waardoor iemand uit Amerika of Europa online geld zou kunnen lenen aan een kleine ondernemer in Afrika.’ Het werd een iets omvangrijker programma. De website die vorig jaar live ging, zoekt geld voor kleine ondernemers uit de vijf continenten. Op de website kan je kiezen aan welke ondernemer je geld wilt lenen op basis van een lijst korte portretjes onder de titel ‘businesses in need’ waarbij telkens een foto wordt gekoppeld aan een kort tekstje over de ondernemer en zijn onderneming – en het bedrag dat hij of zij wil lenen. Meestal gaat het om een som geld on-
der de 1.000 dollar. Dikwijls om niet meer dan 500 dollar. Het gemiddelde is 700 dollar.
Met honderd dollar kan de Oegandese geitenhoeder echt worden geholpen Een goed voorbeeld is Zoya, een Bulgaarse vrouw die in hartje Sofia een kleine meubelstoffeerderij bezit. Ze wilde buiten het centrum nog een winkeltje openen en had daar 1.200 dollar voor nodig. Onderpand heeft ze vrijwel niet en het bedrag was ook niet hoog genoeg om bij een normale bank aan te kloppen. Maar via KIVA was het geld vrij snel bij elkaar gezocht. Helaas liepen de zaken niet zo goed als gehoopt. ‘Niemand wist daar
wie ik was. Hier in het centrum ken ik al mijn klanten persoonlijk’, zegt Zoya. Na slechts drie maanden besloot ze de tent te sluiten en het bij haar eerste winkeltje te houden. Gelukkig is er geen man overbood. Ze had intussen 36 procent van de lening terug betaald. En Mikrofond – de lokale Bulgaarse organisatie die de KIVA lening van Zoya opvolgt – heeft er vertrouwen in dat ook de overige 64 procent op tijd zal worden terug gestort. De zevenendertig kleine leners die volgens de KIVA-website samen de 1.200 dollar voor Zoya volstortten kunnen dus rustig slapen. Na verloop van tijd, twaalf- tot achttien maanden, krijgen ze hun geld terug. Zonder rente maar in het blijde besef dat iemand aan de andere kant van de wereld er beter van is geworden. KIVA zelf is een ngo die vooral bestaat dankzij het geld van grote en
kleine donoren – waaronder giganten als Google, YouTube, Yahoo en Microsoft. De partnerorganisaties zijn soms lokale ngo`s maar ook plaatselijke commerciële microfinancieringsbanken. Zij maken het geld dat KIVA via haar website heeft verzameld over aan de aanvrager van de lening. Die betalen maandelijks een deel van het geleende bedrag terug – met een rente daar bovenop van gemiddeld 19 procent. Volgens de cijfers van KIVA is de rente die de leners elders zouden moeten betalen gemiddeld 80 procent. De 19 procent betaalde rente gaat naar de plaatselijke microfinancieringsorganisaties. Dat is veel, maar hoe meer mensen aan het proces van microfinanciering deelnemen, hoe lager de rente die ze zullen moeten betalen – zeggen de organisaties. Want de kosten die ermee moeten worden gedekt, blijven dezelfde. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... KORT 111
Noodtoestand Georgië vanmiddag opgeheven
De noodtoestand in Georgië wordt vandaag om 16.00 uur Nederlandse tijd opgeheven. Dat heeft het Georgische parlement beslist. President Michail Saakasjvili riep de noodtoestand op 7 november uit, nadat de politie in de hoofdstad Tbilisi met geweld een einde had gemaakt aan betogingen tegen de regering. Een dag later schreef hij vervroegde verkiezingen uit. De straatprotesten die Saakasjvili ertoe brachten de noodtoestand af te kondigen, begonnen na de arrestatie van oud-minister
van Defensie Irakli Okroeasjvili, een vroegere bondgenoot van Saakasjvili die de president van corruptie en een moordcomplot had beschuldigd. 111
Abbas wil omverwerping Hamas-bestuur in Gaza
De Palestijnse president Mahmoud Abbas heeft gisteren voor het eerst opgeroepen tot afzetting van het Hamas-bestuur in de Gazastrook. ‘Wij moeten deze troep, die Gaza met gewapend geweld heeft overgenomen en het lijden van ons volk misbruikt, ten val brengen’, zei Abbas. De radicale Hamas greep in juni in Gaza de macht na de troepen van Abbas’ Fatah-beweging in vijf dagen van gevechten op
de knieën te hebben gekregen en grotendeels te hebben verjaagd. Afgelopen maandag vielen in Gaza acht doden toen aanhangers van Hamas het vuur openden op een door Fatah georganiseerde betoging. 111
Pinheiro spreekt met politieke gevangenen
VN-mensenrechtengezant Paulo Sergio Pinheiro heeft gisteren met Birmaanse politieke gevangenen kunnen spreken. Hij heeft dit zelf op een persconferentie op de luchthaven van Rangoon bekendgemaakt, zonder details over de inhoud van zijn gesprekken prijs te geven. De gezant was voor een bezoek van vijf dagen in Birma.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Krakende sekte (1)
Krakende sekte (2)
In centraal-Rusland hebben 33 leden van een sekte zichzelf opgesloten in een grot, ter voorbereiding op het einde der tijden.
Hoewel dat volgens hun pas in mei zal zijn, weigeren ze uit de grot te komen en dreigen ze met zelfmoord als de politie naar binnen gaat.
16 - 23 november
LED ZEPPELIN WEEK OP ARROW Luister naar Arrow Classic Rock en win een ticket, hotel en vlucht voor het éénmalige reünieconcert van Led Zeppelin in Londen op 10 december. WIN EEN CONCERTKAART! Meer dan 30 miljoen fans schreven zich in voor dit concert... En jij kan er met Arrow naar toe! OF WIN MOTHERSHIP (2CD+DVD) THE VERY BEST OF LED ZEPPELIN
www.arrow.nl
12
Achtergrond Buitenland
Beelden uit het meest gesloten land ter wereld Fotograaf Giuseppe Cipriani maakte op vakantie in NoordKorea zoveel mogelijk foto’s. Een journalistenvisum voor het land is moeilijk te bemachtigen, toeristen mogen foto’s maken. Noord-Korea is een dictatuur, geregeerd door een centralistisch, communistisch bewind onder leiding van Kim Jong Ill. Cipriani wil het dagelijks leven van de Noord-Koreanen vastleggen, die normaal alleen in het nieuws komen bij rampen of door de regering geregisseerde massabijeenkomsten. 1
Met de klok mee: klein jongetje met chips bij de tombes van Koguryo. Daaronder het straatbeeld in de stad Kausong, in het zuidelijkste puntje van het land. Voetballers voor de deur van de Pyongyang filmstudio’s.
Hiernaast: een optreden van ‘menselijke bloemen’ tijdens massaspelen in Pyongyang. Bij massaspelen dansen duizenden Noord-Koreanen dezelfde dans ter ere van hun overleden leider Kim Il Sung en zijn zoon Kim Jong Ill. Daarboven: een vrouwelijke militair in het Paekdu berggebied. GIUSEPPE CIPRIANI
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Noord-Koreanen.
Het weer
Noord-Koreaanse handel
In Noord-Korea wonen rond de 22,8 miljoen mensen. Hun gemiddelde leeftijd is 31,1 jaar oud. Er zijn iets meer vrouwen dan mannen. .
Pyongyang 6°C/-2°C, zonnig en winderig Hamhung 7°C/1°C, zonnig Kimch’aek 10°C°3C, zonnig en windstil
Noord-Koreaanse exportproducten zijn mineralen, textiel en landbouwmachines. Exportpartners zijn China, Zuid-Korea, Thailand en Japan. Importproducten zijn kolen en petroleum.
Economie Nieuws
13
Fraude Pensioenfonds Philips gestript
Stijger uit Quote 500 verdacht De massale invallen van de FIOD/ ECD zetten de Nederlandse vastgoedwereld op zijn kop. Enkele vastgoedbazen met hoge noteringen in de Quote 500 zijn verdacht. Eric Smit AMSTERDAM
...
Het computercentrum van de zoekmachinegigant.
Zoekmachine Niet langer geheimzinnig
Tienduizenden Googlecomputers in Groningen Waar staan de computers van Google? Meestal doet Google hier geheimzinnig over, maar gisteren maakte de zoekgigant een uitzondering. Remco Tomesen AMSTERDAM
...
Wie op zijn computer in Nederland een vraag stelt aan Google, heeft grote kans dat een computer in Eemshaven straks op zoek gaat naar het antwoord, zegt Douwe Osinga, ingenieur bij Google. Het bedrijf maakte bekend dat het in het Groningse Eemshaven volgend jaar een centrum met tienduizenden computers opent. Het zoekmachinebedrijf weet waar ter wereld een gebruiker zich bevindt en bepaalt zo welk computercentrum het beste een zoekvraag kan beantwoorden. Voor Nederlanders zal dat vaak in Eemshaven zijn, omdat afstand invloed heeft op de snelheid waarmee Google een vraag beantwoordt. Maar als het druk is in het Groningse centrum kan een ander computercentrum worden ingeschakeld. Dat Google nu zélf naar buiten treedt
met het nieuws dat het een computercentrum in Eemshaven opent, is ongewoon. ‘We vertellen meestal niet waar onze computers zich bevinden', zegt woordvoerder Alistair Verney van Google. ‘Dat doen we uit veiligheids- en concurrentieoverwegingen.' De reden om het toch te openbaren, is dat media al enige tijd druk speculeerden over de komst van het centrum. De zoekgigant heeft gekozen voor Eemshaven omdat er vanuit die plaats snelle glasvezelverbindingen lopen naar Amsterdam, Hamburg en Londen, waar zich belangrijke computerknooppunten bevinden. Ook de aanwezigheid van veel milieuvriendelijke energiebronnen in de omgeving speelt een rol, zegt Osinga. Een computercentrum heeft een flinke hoeveelheid stroom nodig. De komst van de zoekgigant zal niet direct een stimulans zijn voor de werkgelegenheid in Noord-Groningen: tussen de vijf en tien mensen zullen in het centrum gaan werken voor het zoekmachinebedrijf. Hoeveel computers Google exact gaat plaatsen in Eemshaven wil het bedrijf niet zeggen. Volgens een ruwe berekening van deze krant zou het
gaan om ongeveer 50.000 computers. Google investeert wereldwijd dit jaar circa twee miljard dollar in computercentra. Volgens schattingen zijn er wereldwijd 41 computercentra van Google. In elk computercentrum van Google slaat het bedrijf dagelijks een verse kopie op van vrijwel alle relevante internetpagina’s ter wereld. Computers berekenen welke webpagina’s bij welke zoekvragen passen en sturen de resultaten terug naar een gebruiker. Omdat het aantal gebruikers van Google blijft stijgen, heeft het bedrijf steeds meer computers nodig. Maar de computers van Google zijn niet alleen ‘druk’ met zoekopdachten. Het bedrijf heeft de laatste jaren ook allerlei nieuwe diensten gelanceerd, zoals een variant van Microsoft Office. Gebruikers bewaren hun documenten niet op hun eigen computer, maar op de computers van Google. Ook bewaart Google informatie over zoekopdrachten. Wélke informatie precies in Eemshaven wordt opgeslagen, wil het bedrijf ‘in het belang van privacy’ niet vertellen.1
Hij zal je baas maar wezen. Robert L., de directeur van het Philips Pensioenfonds, is verdachte in het grootscheepse fraudeonderzoek van FIOD/ECD. L., die afgelopen dinsdag werd gearresteerd, is de opvolger van hoofdverdachte Wil F., de voormalige directeur van Philips Real Estate Investment Management (PREIM). F. zou voor tientallen miljoenen euro het Philips Pensioenfonds hebben getild, waarmee de 55-jarige F. ten koste van de pensioenpot van zijn collega’s zijn eigen oude dag van een zo groot mogelijk comfort trachtte te voorzien. Grote vastgoedportfolio’s die F. beheerde, werden ver onder de werkelijke waarde verkocht aan vastgoedondernemers die het vastgoed met riante winsten weer doorverkochten. De 55-jarige F. en zijn partner in crime, de 50-jarige voormalige Bouwfondsdirecteur Jan van V. zouden de grote spil in de grootscheepse vastgoedfraude zijn. In verband met deze illegale transacties werden afgelopen dinsdag vijftien personen gearresteerd. Gisterochtend volgde een zestiende aanhouding. Bij de bekende vastgoedondernemers Harry Hilders en Kees Rijsterborgh, die in de Quote 500 een top 150-positie bezetten, werden invallen gedaan.
Met een vermogen van 203 miljoen euro staat de als hoffelijk en deskundig bekend staande Harry Hilders op de 139e plek op de ranglijst, vier plekken boven Rijsterborgh. De woordvoerder van het Functioneel Parket bevestigt dat de twee vastgoedbazen verdachte zijn, maar niet gearresteerd. De schoonzoon van Rijsterborgh, Michiel F., heeft wél de celdeur achter zich dicht horen vallen. Michiel F. zou volgens bronnen binnen de wereld van het vastgoed namens het Amstelveens vastgoedbedrijf Rijsterborgh de illegale transacties hebben verricht. Hilders is de enige eigenaar van Urban Interest, een in De Haag gevestigd vastgoedfonds. De vermogenspositie van Hilders, de enig aandeelhouder van Urban Interest, de voormalige Hilders Groep, steeg volgens Quote het afgelopen jaar met 164 procent. In de Haagse vastgoedwereld werd Hilders regelmatig gesignaleerd met de topverdachte Wil F. Zo was voormalig Philipsdirecteur F. ook gast aan tafel bij Hilders tijdens een van de Flying Dokters Gala’s. Volgens enkele vastgoedondernemers was het bekend dat F. volop zaken deed met Hilders. Hilders zou een bijzonder lijntje met F. hebben gehad, volgens vastgoedkenners kwamen opvallend veel deals van het Philips pensioenfonds zijn kant op. Deals waarop veel van zijn broeders in het vastgoed behoorlijk jaloers waren. Een aantal van de vastgoedmensen die dinsdag werden gearresteerd worden vandaag aan de officier van justitie voorgeleid. 1
De vastgoedsector is opgeschrikt door het fraude-onderzoek. HH
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
QUARTERLIFE CRISIS
AMY TOCH 111
Helen Johnson, journalist
A
my Winehouse laat mij maar niet los. Dat deed ze al nauwelijks sinds haar debuutalbum Frank uitkwam in 2003, dat deed ze nog minder na haar vervolgplaat Back to Black (2006) en dat doet ze helemaal niet meer sinds haar optreden tijdens de European Music Awards van MTV begin deze maand in München. Er is al veel te veel gezegd en geschreven over de versie van Back to Black die ze daar (vals en onverstaanbaar want hevig onder de invloed) ten gehore bracht, en over al die andere optredens die ze afzegde of verklootte wegens drank- en drugsmisbruik. De sensatietabloids zijn maar wat blij met
Amy’s aftakeling, nu zelfs de visboer geen belang meer heeft bij die van Pete en Britney. Op het net wisselen portretten van Amy de succesvolle soulzangeres en foto’s van Amy met cokesporen rond haar neus, Amy na een vechtpartij met echtgenoot Blake Civil Fielder en Amy als vel-over-been elkaar af. Wat daarvan te vinden? Want zo voor de hand liggend als het is dat entertainmentjournalisten artiesten als Amy Winehouse honend wegzetten, zo voorspelbaar ben ik als ik daarom op hen afgeef. En Amy ondertussen maar aftakelen. Gek om zoveel empathie te kunnen voelen voor iemand die je nog nooit
hebt ontmoet. Laat het, bij gebrek aan een betere verklaring, herkenning zijn. Zo’n krachtig wezen als mrs. Civil Fielder-Winehouse overduidelijk is, een klein, kwetsbaar vogeltje is ze tegelijkertijd. Haar woordenloze acceptatiespeech, nadat REM’s Michael Stipe haar in München de Artists’ Choice Award overhandigde, was daarvan het bewijs. Amy keek, wat leek minutenlang, ontredderd en zwijgend om zich heen. Met ‘Amy leek niet meer te weten waar ze was’, werd achteraf afkeurend op haar dronkenschap gewezen. Laat de dronkenschap weg en die constatering blijft pijnlijk accuraat. Misschien ziet ze dat zelf af en toe in. Misschien niet. Feit is dat het een van
de moeilijkste processen is om je eigen zwakheden te erkennen en aan te pakken. Weet ik uit ervaring toen ik, gelukkig alweer zo’n drie jaar geleden, een burn-out te verwerken kreeg. Uit ervaring weet ik ook dat daar juist kracht voor nodig is – waardoor het uiteindelijk alleen maar louterend werkt. Ik gun het Amy Winehouse. Nu zij zichzelf nog. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Rechtszaak
Milieu
Vliegen
Dieetgoeroe Sonja Bakker sleept twee C1000supermarkten uit Leeuwarden voor de rechter wegens inbreuk op haar merkrecht.
Het ministerie van VROM stelt 46 miljoen euro extra beschikbaar voor de inbouw van roetfilters op dieselvrachtwagens.
Boeing verwacht dat Duitsland de komende 20 jaar zo’n 930 nieuwe vliegtuigen nodig heeft. De nu gebruikte passagiers- en vrachtvliegtuigen moeten goeddeels worden vervangen. Kosten: 67,5 miljard.
14
Nieuws Economie
Vastgoedfonds Oprichters kopen lege bv’s
Aangifte tegen Palm Invest Belangenvereniging Mondi sprak een week geleden nog haar vertrouwen uit in Palm Invest. Gisteren deed advocaat Carlo Fiscalini aangifte tegen dit vastgoedfonds. Mathijs Rotteveel AMSTERDAM
...
Na miljoenenverliezen van beleggers in Royal Dubai en Golden Sun Resorts zijn alle ogen gericht op Palm Invest. Dit vastgoedfonds zegt te beleggen in schitterende villa’s op de Palmeilanden voor de kust van woestijnstad Dubai. Palminvest beweert een gegarandeerd rendement te leveren van 9 procent per jaar. Tot nu toe lijkt dat aardig te lukken, want er hebben zich nog geen benadeelde beleggers gemeld. Niet bij advocatenkantoor Bartels, dat zich zegt te specialiseren in vastgoedfraude, en niet bij belangenvereniging Mondi. Dat Fiscalini van advocatenkantoor Bartels toch aangifte doet bij het
Openbaar Ministerie is dan ook opmerkelijk. Fiscalini heeft in het register van de Kamer van Koophandel gevonden dat Palm Invest een lege bv heeft opgekocht. ‘Die bv is in 1987 opgericht en was sinds 1999 inactief’, zegt Fiscalini. ‘De oprichters van Palm Invest hebben de bv vorig jaar gekocht, maar melden aan de Kamer van Koophandel dat het bedrijf al sinds 1987 bestaat. Dat klopt niet.’ Volgens Fiscalini niet direct reden om tot aangifte over te gaan. ‘Maar de voorgeschiedenis van dit bedrijf lijkt wel heel erg op die van de in opspraak geraakte bedrijven. Daarnaast hebben beleggers bij ons geklaagd dat ze onvoldoende informatie krijgen.’ Volgens Palm Invest leveren de brieven van advocatenkantoor Bartels en de verhalen aan de pers hierover grote reputatieschade op en gaan klanten zich onterecht zorgen maken. Het heeft daarom een klacht ingediend bij de Deken van de Orde van Advocaten in Utrecht.
Het investeringsbedrijf kreeg vorige week nog steun uit onverwachte hoek. Rob Smulders van Mondi, een belangenvereniging voor investeerders in buitenlands vastgoed, heeft na de ontmanteling van Royal Dubai en Golden Sun diverse gesprekken gevoerd met Palm Invest. ‘Ze zijn heel open en hebben mij zelfs aangeboden de investeringen van ongeruste beleggers terug te betalen, maar dat heb ik geweigerd. Ik zie daar geen aanleiding toe en wil niet onnodig onrust scheppen.’ Dat doet Fiscalini volgens Marco de Baat van AA Properties wél. ‘Ik werk met de jongens van Palm Invest in Dubai, ik ken ze goed en daar is niks mis mee’, zegt hij. ‘Die advocaten willen scoren over de rug van een ander. Ze willen gewoon geld verdienen aan ongeruste beleggers. Voordat ze maar iets hebben gedaan, moet je 975 euro aan ze betalen. Daarna betaal je een uurtarief dat ook niet misselijk is.’ 1
Palmeiland in Dubai: veel werk voor bouwers én advocaten. REUTERS
Beurs Beurs vandaag Toppers en floppers uit de index
En nu dan, AEX? Precies vier maanden geleden piekte de AEX op 560, maar sindsdien is het hommeles tot krap 500 nu. De winnaars en verliezers uit de index op een rij en hoe het verder moet. AMSTERDAM
...
Vandaag precies vier maanden geleden sloot de AEX op 560,93, het voorlopige record dit jaar. Sinds die 16e juli is het hommeles. Zowel beleggers als koersen bewegen als kippen zonder kop. Een waar walhalla voor snelle handelaren en zij die het van korte, hoge uitslagen op hoog handelsvolume moeten hebben. De overige beleggers hebben het gevoel dat ze midden in de Gobi-woestijn staan zonder hun TomTom.
De AEX staat op een kruispunt en zeker langetermijnbeleggers vragen zich af welke definitieve route de index gaat kiezen: verder omhoog, of een bearmarket in? Over TomTom gesproken, dit is – onder meer dankzij het gevecht om de macht in de jonge navigatiesector – verreweg het best presterende AEX-aandeel dit jaar én sinds die 16 juli.
Consumentenbedrijven Interessant om te zien is wat de individuele AEX-fondsen ervan terecht hebben gebracht sinds die dag. Ondanks dat de AEX 8,8% inleverde, hebben acht fondsen een koersstijging laten zien. TomTom is zoals gezegd nummer een en daarna komt Hagemeyer, dat overnamedoelwit is van het Franse Rexel en Sonepar.
ASML is daarmee het eerste fonds dat op eigen kracht steeg. Het bedrijf draait beter dan iedereen voor mogelijk hield. Verder valt op dat de consumentenbedrijven het goed doen: Heineken, Unilever, Ahold en KPN. Arcelor Mittal is ook niet stuk te krijgen, dankzij topman Lakshmi Mittal die van de oude, stoffige staalindustrie weer een sexy bedrijfstak maakte. De uitzenders zijn de voetveeg van de o, zo nerveuze beleggers. De economie draait als een tierelier en als die strakjes afkoelt, zijn uitzenders als eerste de klos, is de gedachte. Opvallend is dat deze aandelen het nog slechter doen dan de financials, hoewel deze herfst de geschiedenis ingaat met vallende bladeren als krediet- en hypothekencrisis.
Hoe nu verder? Hoewel Aegon, ING en Fortis hard schreeuwen dat ze geen exposure hebben aan slechte leningen, komt alleen de eerste er relatief genadig vanaf. Waarom Reed Elsevier, TNT en Akzo Nobel zo hard zijn afgestraft? Wie het weet, mag het zeggen. Corporate Express stelt beleggers al jaren teleur en bij Unibail-Rodamco wordt het bod in eigen aandelen van Unibail met het dalen van die koers steeds onaantrekkelijker.
Tot slot valt Royal Dutch Shell op. Wie in 2003, bij een koers van zo’n 20 euro en een olieprijs van zo’n 25 dollar (!) per vat, had voorspeld dat Shell in 2007 bij een olieprijs van dik 90 dollar slechts 7 euro hoger noteerde, was voor gek verklaard. Hoe nu verder? De vuistregel luidt dat bij een definitieve daling ook bij de winnaars winst wordt genomen en bij een stijging de hardst afgestrafte aandelen worden opgepikt - vuistregel, geen garantie! 1
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Sell, sell , sell Crucell 111
Vóór TomTom was Crucell beurslieveling op het Damrak. Het Leidse bedrijf leek als een van de weinige biotechnologieconcerns de hoge verwachtingen waar te maken en schopte het door de vele handel zelfs tot Midkap-fonds, hoewel ze nooit één euro verdiende. Sinds de opkomst van TomTom is het rustig rond Crucell, behalve dat de koers blijft dalen. Gisteren -7,1%. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: DE GROTE GOK 111
Hoe meer rendement u probeert te behalen, hoe meer risico u loopt, luidt een van de weinige echt keiharde beurwetten. Wat is de grootste gok die u ooit waagde en heeft u wel eens met een belegging al dan niet achteraf gezien partner, kinderen, huis, pensioen, auto, of cavia op het spel gezet? .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Saai
Risico’s spreiden
CORNÉ VAN ZEIJL (FONDSMANAGER SNS)
JACQUES POTUIJT (IEX, VEB EN CASH-COLUMNIST)
Gokken
111
111
CEES SMIT
‘Ik ben saai en mijn beleggingen zijn saai. Ik heb geleerd van de beurscrash van 1987, toen in 20.000 gulden in één dag verloor omdat ik allemaal puts had geschreven. Dat verdiende lekker, tot die dag. Daar heb ik een nacht niet van geslapen. Ik nam mij voor dat me dat nooit meer zou overkomen en daar heb ik me aan gehouden.’ 1
‘Ik heb cavia noch caravan, dus kan ik deze vraag gemakkelijk ontkennend beantwoorden. Een nog hardere beleggingswet is dat risico’s moeten worden gespreid. Er bestaat een relatie tussen risico en rendement, maar de markt beloont nooit het risico dat met simpele spreiding had kunnen worden geëlimineerd.’ 1
(VERMOGENSBEHEERDER TODAY’S BEHEER) 111
‘Nee. De beste kans op rendement zit ‘m erin dat je in het spel blijft en je kansen afwacht. Juist door gewoon door te kunnen spelen, creëer je winnende kansen. Als je te veel risico aangaat, loop je de kans ineens uitgespeeld te zijn. 1
Economie Nieuws
15
Netwerk Aanval op het glazen plafond
Meer vrouwelijke advocaten aan de top Vrouwelijke topadvocaten uit de hele Europese Unie kwamen gisteren samen om de positie van vrouwen in de advocatuur te bespreken. Ze willen door het oprichten van een internationaal netwerk meer aandacht vragen voor diversiteit in de leiding van advocatenkantoren. Pamela Wilhelmus AMSTERDAM
...
Per tuktuk komen ze één voor één aan bij het Barbizon Palace in Amsterdam. Op hun hoge hakken lopen ze de loper naar de ingang van het hotel op om de meeting van deze middag voort te zetten. De 28 deelnemers aan de International Round Table, een netwerk opgericht door en voor vrouwelijke topadvocaten, praten met elkaar over het verbeteren van de carrièreperspectieven voor vrouwen in de advocatuur. Zojuist hebben alle deelnemers een verklaring ondertekend met de inhoud: een cultuuromslag in de advocatuur te bewerkstelligen ten gunste van carrièreperspectieven van vrouwen. ‘Door dit netwerk op te zetten willen we aandacht vragen voor meer diversiteit in de besturen van advocatenkantoren in heel Europa. Want er valt nog heel wat te verbeteren’, vertelt Marry de Gaay Fortman, initiatiefneemster en partner bij advocatenkantoor Houthoff Buruma. Samen met Mirjam de Blécourt, partner bij Baker&McKenzie, Ank van Eeke-
len, hoofd beleidsontwikkeling bij de Nederlandse Orde van Advocaten en Els Unger, oud-deken van de orde zette ze het internationale netwerk op. Al in 2004 werd een Nederlandse Ronde Tafel voor vrouwen in de advocatuur opgericht. In dat jaar bleek uit onderzoek door Catalyst dat besturen die bestaan uit een mix van vrouwen en mannen, beter renderen. Het onderzoek is dit jaar herhaald, en wees hetzelfde uit. De Blécourt: ‘Bovendien reageren cliënten er positief op. Het voordeel komt dus van twee kanten.’ Het lijkt erop dat de advocatuur niet meer om vrouwen heen kan. De advocatenmarkt groeit jaarlijks met 6 procent, het aantal studenten neemt af. En 67 procent van de mensen die nog rechten gaan studeren, is vrouw. ‘Het is steeds moeilijker voor advocatenkantoren om talentvolle medewerkers aan zich te binden’, vertelt Unger. ‘Het is belangrijk om ook vrouwen te stimuleren door te groeien naar de top.’ Unger maakte zich in haar periode als deken van de Nederlandse Orde van Advocaten sterk voor diversiteit. ‘En sinds mijn aantreden in 2005 is er met name op het gebied van bewustwording een hoop veranderd.’ Maar nog steeds uit zich dat niet in grote aantallen vrouwen aan de top. Hoewel de Nederlandse versie van de Ronde Tafel inmiddels wel al enige vruchten heeft afgeworpen.
Overname
S&N wijst tweede bod Heineken en Carlsberg af Redactie economie AMSTERDAM
...
Het gistermorgen verhoogde overnamebod van Heineken en Carlsberg op Scottish & Newcastle (S&N) werd door de Schots/Britse bierbrouwer al na enkele uren naar de prullenbak verwezen. De producent van onder meer Kronenbourg meldde in een persbericht dit ‘volledig inadequate voorstel’ te verwerpen, aangezien het het bedrijf ‘substantieel onderwaardeert’. Sir Brian Stewart, bestuursvoorzitter van Scottish & Newcastle, stelt in een toelichting: ‘Met hun marginaal
verhoogde bod gaan Carlsberg en Heineken door met hun poging om S&N’s unieke activiteitenportefeuille voor een spotprijs te kopen. Het bestuur is vol vertrouwen over zijn acties om aandeelhouderswaarde te vergroten en dringt er sterk bij aandeelhouders op aan om geen actie te ondernemen.’ Met deze uitspraken lijkt een dialoog tussen het consortium en Scottish & Newcastle niet dichterbij te zijn gekomen. Carlsberg en Heineken stelden bij hun verhoogde bod dat een belangrijke voorwaarde voor de overname is dat het bod wordt gesteund door Scottish & Newcastle. Het verhoogde bod van 750 pence
Een internationaal vrouwennetwerk moet voor een cultuuromslag in de advocatuur gaan zorgen. KICK SMEETS/HH
Een van de resultaten is het Female Development Programm. Advocates krijgen een mentor toegewezen en leren onderhandelen, opvallen, en allerhande andere vaardigheden die bijdragen aan een succesvolle carrière. Ank van Eekelen: ‘Dat heeft tot nog toe geresulteerd in twee benoemingen en twee nominaties voor
vrouwen in de raden van bestuur. Het programma loopt nu een jaar.’ Al met al komt Nederland er niet heel slecht van af in vergelijking met andere Europese landen. Het percentage vrouwen in de besturen verschilt met twaalf in Nederland niet van de overige landen. Maar initiatieven zoals het Female Development Programme
per aandeel is volgens Heineken en Carlsberg een ‘full and fair price’. Het waardeert Scottish & Newcastle op 7,3 miljard Britse pond, ofwel 10,3 miljard euro. De financiering voor het bod is volgens de partijen inmiddels op orde. Eind oktober wees Scottish & Newcastle het eerste bod van Heineken en Carlsberg, 720 pence per aandeel, ook al af. S&N-topman Stewart bestempelde de bieding op zijn bedrijf destijds als ‘ongevraagd en bespottelijk’. De bestuurders van Carlsberg en Heineken hebben sindsdien nog steeds geen ontmoeting gehad met het bestuur van S&N, zo liet woordvoerster Veronique Schyns van Heineken gistermorgen in een toelichting weten. ‘We wachten nu op een uitnodiging.’ Gezien de ferme taal van Stewart en de harde afwijzing van het tweede bod zal die uitnodiging er vermoedelijk nog even niet komen. 1
Woningen
heb je alleen nog maar hier. De deelnemers aan de International Round Table gaan nu kijken of ze een dergelijk programma ook in hun land kunnen invoeren. Het plan is dat eens per jaar de vrouwen bij elkaar blijven komen. De Blécourt: ‘En zo hopen we een cultuuromslag te kunnen maken.’ 1
Nieuwkomer Zuka wil huizensite marktleider Funda overnemen Redactie economie AMSTERDAM
...
De kleine en onbekende huizenwebsite Zuka beweert een overname voor te bereiden van marktleider Funda. Dat zegt directeur Ron van Veldhoven tegen nieuwssite Nu Z. De voorbereidingen zouden een half jaar geleden zijn begonnen. Een investeerder ondersteunt Zuka bij deze overnameplannen. Zuka heeft een marktaandeel van 5 procent, tegenover bijna 70 procent voor Funda. Maar het woningaanbod van Zuka zou veel groter zijn. ‘Funda vermeldt 68 procent van alle te koop staande huizen, terwijl wij 90 procent aanbieden’, zegt op-
richter Van Veldhoven tegen Nu Z. Funda zegt op de hoogte te zijn van de plannen, maar neemt het bod niet serieus. Het bedrijf spreekt zelfs van een publiciteitsstunt. Een overname past niet in de strategie van Funda. Funda is al jarenlang marktleider van de huizensites. Sinds een paar jaar komt de concurrentie echter opzetten. Alternatieve sites, zoals Zoekallehuizen, de Woonkrant en Dimo concurreren met een groter aanbod, omdat zij ook huizen van niet NVMmakelaars in hun bestand hebben. Kort geleden kondigde Funda aan dat het ook aanbod van andere makelaars gaat tonen. Het bedrijf wil zo de marktleider blijven. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... KORT
de schikking definitief is beëindigd.
111
111
BAM treft schikking met Duitse overheid
Grontmij wil bureau in België overnemen
BAM heeft een schikking getroffen met de Duitse overheid vanwege een schadegeval uit 1993. Dat meldde de bouwer gisteren. BAM betaalt de Duitse staat 55 miljoen euro inclusief rente. De schikking wikkelt de schade af die in 1993 ontstond aan het Schurmann-complex in Bonn, dat werd beschadigd door het buiten de oevers treden van de Rijn. De uitvoering van het gebouw was in handen van HBG, dat in 2002 door BAM werd overgenomen. De bouwer uit Bunnik is ‘verheugd’ dat de procedure met
neming zal na de overname bijdragen aan de winstgevendheid van Grontmij. 111
Grontmij wil het Belgische ingenieursbureau Libost-Groep overnemen. Daarvoor heeft Grontmij een principeakkoord gesloten met de aandeelhouders van het in Hasselt en Leuven gevestigde bedrijf. Met de gefaseerde overname van een van de grotere ingenieursbureaus in België hoopt Grontmij zijn positie op het gebied van infrastructuur, bouw, milieu en projectmanagement daar te verstevigen. Libost-Groep realiseerde over 2006 een omzet van 9 miljoen euro en telt ongeveer 120 medewerkers. De onder-
Boskalis breidt vloot uit met valpijpschip uit China
Baggerconcern Boskalis heeft gisteren aan de Chinese scheepswerf Yantai Raffles Shipyard Limited opdracht gegeven voor de bouw van een offshore valpijpschip van 21.500 ton. De opdracht is onderdeel van het meerjarige vlootuitbreidingsprogramma van Boskalis, aldus het bedrijf. Het schip moet worden geleverd in het voorjaar van 2011. Met de opdracht is een investering gemoeid van circa 120 miljoen euro.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................
Buffet maakt stampei
Digitale rekening
Superinvesteerder Warren Buffet heeft weer vrienden gemaakt: hij zei gisteren dat de rijken meer belasting moeten betalen.
TNT Post en Microsoft gaan samenwerken op het gebied van digitaal factureren. Toegangspoort is Live Messenger met zes miljoen gebruikers.
“Eén van de mooiste liefdesgeschiedenissen uit de wereldliteratuur.” Nieuwe druk exclusief verkrijgbaar bij Selexyz.
2 kolommen Brood L3 altijd drie regels. Brood L3 altijd drie regels. Brood L3 altijd drie regels. Brood L3 altijd drie regels. Brood L3 altijd drie regels Brood L3 altijd drie regels. Brood L3 altijd drie regels.
www.brightlights.nl
16
Nieuws Wetenschap
‘Voortmodderen zoals nu, is onverantwoord’ De huidige zeewering is te zwak. Nu, en over honderd jaar al helemaal. Pier Vellinga pleit voor een snelle aanpak. Want een kleine overstroming kan economisch rampzalige gevolgen hebben.
D
en Haag heeft zijn oog weer eens laten vallen op de Noordzee. Tien jaar na de discussie over de verplaatsing van Schiphol richting Noordzee, wist CDA-Kamerlid Joop Atsma de Tweede Kamer over te halen een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid van een polder in de Noordzee. Minister Verburg noemde het idee ‘uitermate interessant’. Volgens Atsma biedt een dergelijke polder extra bescherming voor de verzwakte Nederlandse kust. Dat zou geen kwaad kunnen. Vijftien procent van de waterkeringen voldoet momenteel niet aan de wettelijke norm en van 35 procent is onbekend of ze daar nog aan voldoen. Als de helft daarvan inderdaad niet voldoet, betekent dit dat eenderde van onze waterkeringen niet voldoet – en daarom hoognodig moet worden aangepakt, vindt hoogleraar klimaatverandering Pier Vellinga: ‘De kosten van een dijkdoorbraak zijn niet te becijferen.’ Vellinga zat vorig jaar in een commissie die zich boog over de vraag hoe een en ander gefinancierd zou kunnen worden. Momenteel geeft de overheid drie- à vierhonderd miljoen per jaar uit aan onze bescherming tegen het water. Veel te weinig, oordeelde de commissie. Dan duurt het tot 2030 voordat Nederland weer veilig achter zijn dijken zit. Voor een miljard per jaar kan de hele klus in tien jaar geklaard zijn – en dat is geen jaar te vroeg, want de gevolgen van een eventuele overstroming zijn niet te overzien en bovendien liggen er inmiddels, dankzij het broeikaseffect, andere, grotere risico’s op de loer. Vellinga: ‘De huidige norm, vastgelegd in de Deltawet, luidt dat voor rivierdijken een kans op een overstroming van één op 1250 per jaar aanvaardbaar is, en voor zeedijken één op de 10.000 per jaar. De Deltawet dateert
Brede dijken, natte voeten
uit 1960, en die norm voldoet absoluut niet meer. Er wonen nu veel meer mensen achter die dijken, en de economische waarde van het gebied is ook veel en veel groter geworden. We moeten voor de zeedijken streven naar een overstromingskans van één op 100.000 per jaar. Bedenk: pas dan is de kans op een overstroming net zo groot als de kans op een andere grote ramp, zoals het neerstorten van een vliegtuig of het ontploffen van een chemische fabriek. Maar een dijkdoorbraak is in principe veel ingrijpender. Als het misgaat, blijft het water maandenlang in de polders staan. Mensen en bedrijven moeten geëvacueerd en elders ondergebracht. Buitenlandse investeerders zullen Nederland vanaf dat moment als een risicovol gebied beschouwen en uitwijken naar onze buurlanden. Een overstroming, zelfs als deze betrekkelijk bescheiden is, zal ons land in een negatieve economische spiraal doen belanden. De kosten zijn niet te becijferen. Dus zeg ik: hou het hier alsjeblieft zo veilig mogelijk.’
Daar komt straks het effect van de zeespiegelstijging ten gevolge van het broeikaseffect nog bij. ‘De algemene verwachting is dat de zeespiegel gedurende deze eeuw ruim een halve meter gaat stijgen. Dijken die voldoen aan de Deltanorm en de kans lopen van een op 10.000 per jaar op doorbreken, zullen door die zeespiegelstijging en verandering van het stormklimaat een grotere kans lopen, wellicht één op 1000 per jaar. Terwijl we straks eigenlijk op één op de 100.000 per jaar zouden moeten zitten! Maar dat betekent niet dat alle zeedijken meters hoger moeten worden. Breder kan ook. Maak de dijken driehonderd meter breed en je bent er ook. Dan zal er soms zeewater of rivierwater overheen slaan, maar de dijk zal het niet begeven. We zijn gewend te denken in smalle, hoge dijken, omdat de
Volgens CDA-Kamerlid Joop Atsma biedt een polder in de Noordzee extra bescherming voor de verzwakte
grond achter de dijken duur is. We zullen moeten leren denken in brede dijken. Brede, ‘inherent veilige’dijken in de toekomst. Wanneer de dijken zo breed zijn dat ze niet meer kunnen doorbreken, wordt het risico van overstroming teruggebracht tot het risico van wateroverlast. Een kans op verdrinken wordt dan teruggebracht tot een kans op natte voeten.’
Het kabinet heeft een Deltacommissie ingesteld onder voorzitter-
schap van oud-minister Cees Veerman, die onderzoek moet doen naar de bescherming van onze kust deze eeuw. Komen die straks ook uit op een eiland in de Noordzee? ‘Volgens mij zijn er globaal gesproken drie opties. We kunnen de huidige dijken verbreden en versterken, en de Noordzeekust ‘voeden’ met honderd miljoen kubieke meter zand per jaar. Je moet daarbij denken aan schepen in de buurt van Hoek van Holland die permanent zand op-
pompen – zand is er in de Noordzee meer dan genoeg – dat vervolgens door de stroming wordt meegevoerd langs de kust, tot in de Waddenzee. Daarnaast verwachten we dat de rivieren in sommige perioden veel meer water zullen aanvoeren dan nu, en dus moeten er waterbuffers komen om het overschot op te vangen. De Zeeuwse wateren en de omgeving van Breskens zijn het meest geschikt; daar moet een soort tweede IJsselmeer komen. Als we niets doen, ont-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ....................................... KORT WETENSCHAP 111
Geen tijd voor UFO’s
Een groep voormalige piloten en exambtenaren in de Verenigde Staten, die menen een vliegende schotel te hebben gezien of die zich na hun VUT in het onderwerp hebben verdiept, hebben de Amerikaanse regering gevraagd om het onderzoek naar UFO’s te heropenen. Volgens hen is er sprake van een bedreiging van de nationale veiligheid. Een woordvoerder van de luchtmacht liet direct al weten dat daarvoor geen enkele reden bestaat. Het laatste officiële overheidsonderzoek naar UFO’s vond plaats in de jaren vijftig/zestig en
werd in 1968 afgesloten met een wetenschappelijke analyse (het ‘Condonrapport’) waarin werd geconcludeerd dat er geen wetenschappelijke redenen waren om aan meldingen van vliegende schotels enige aandacht te besteden. 111
Dood door domheid
Meer dan eenderde van de Amerikanen is niet in staat om de voorschriften die apothekers geven of die ze op medicijnen plakken te begrijpen of naar behoren te lezen. Met als gevolg dat ze te weinig of te veel van hun medicijnen slikken en dat meestal gedurende te korte tijd. Op die manier brengen ze hun gezondheid vaak ernstig in gevaar.
Deze patiënten liggen daardoor onnodig, of onnodig lang, in het ziekenhuis en kunnen ten gevolge van hun vergissingen zelfs overlijden. Een recente studie in opdracht van de Amerikaanse overheid schat de financiële schade veroorzaakt door deze medical illiteracy op 250 miljard dollar per jaar. 111
Vals kosmisch alarm
Drie Amerikaanse observatoria, gespecialiseerd in het detecteren van asteroïden (stenen in de ruimte) die gevaarlijk dicht bij de aarde dreigen te komen, sloegen vorige week donderdag groot alarm omdat ze een verdacht hemellichaam hadden opgemerkt dat wel heel snel richting aarde aan kwam
zetten. Een botsing werd gevreesd, met mogelijk catastrofale gevolgen. Kort nadat het Harvard Smithsonian Observatory een wereldwijde waarschuwing had verspreid, wees de Russische astronoom Denis Denisenko er op dat de vermeende boosdoener geen asteroïde was maar de satelliet Rosetta, die momenteel enige rondjes rond de aarde draait. Rosetta komt op 13 december tot op 5000 kilometer van de aarde, waarna de ruimtesonde in de richting van de komeet Churyumov-Gerasimenko zal worden gelanceerd, om deze aan een nader onderzoek te onderwerpen. Volgens de geschrokken astronomen bewijst het incident dat het alarmsysteem werkt.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Baas boven baas
Apenstreken
Nog niet uitgepraat
Als het om CO2-uitstoot door energiecentrales gaat, zijn de Amerikanen de grootste vervuilers (2.500 miljoen ton per jaar) maar produceren de Australiërs het meest per hoofd van de bevolking .
Amerikaanse wetenschappers hebben klonen gemaakt van een volwassen resusaap.
Zestig jaar nadat hij werd uitgeschakeld, kort na WO II, gaan Britse historici de computer Colossus, die gebruikt werd om Duitse codeberichten te kraken, opnieuw opstarten.
Wetenschap Nieuws
17
Sterrenkunde Marcel Hulspas
Opgehemeld Govert Schilling
... lijke oplossing ziet er op de tekentafel prachtig uit, maar ligt politiek zeer gevoelig want alle lagere bestuurders langs de kust zullen zich er tegen verzetten.’
De sterrenhemel van 16-23 november: •
Met andere woorden, dergelijke megaplannen zijn in polderend Nederland volstrekt onhaalbaar.
Nederlandse kust. HOLLANDSE HOOGTE
staat die buffer daar overigens heel waarschijnlijk vanzelf, zonder dat we er greep op hebben.’ ‘De tweede, eventueel aanvullende optie is dat we kritische gebieden in Nederland ophogen. Gewoon, met zand. Iedere keer dat een wijk of industriegebied onder handen wordt genomen, wordt het enkele meters opgehoogd. Hier en daar doen we het al. De Maasvlakte komt straks vijf meter boven NAP. Voor de diepste punten van Nederland, zoals de
Zuidpolder bij Rotterdam, betekent dat twaalf meter zand, maar technisch is dat geen enkel probleem. En zand is goedkoop. De grond in de polder wordt dan nog niet duurder dan in de stad.’ ‘De derde optie is de vlucht naar voren: de kustlijn verleggen, de Noordzee in. Maar dan geen afzonderlijke eilanden maar een nieuwe, gesloten kustlijn waarachter weer een duingebied of een serie binnenmeren kunnen ontstaan. Een derge-
‘Laat ik het zo zeggen: de sjeiks in Arabische landen zouden het probleem op die manier oplossen. Noem het maar de Dubai-variant. Of het ooit zover komt… We zijn een halve eeuw geleden ook begonnen aan het Deltaplan, maar dat was meer een kwestie van maatschappelijke ontwikkelingen, en de behoefte onze nationale identiteit te versterken. Een land stijgt niet vaak boven zichzelf uit. ‘ ‘Maar technisch en economisch is een vlucht naar voren zeker haalbaar. Ooit werd gedacht aan een eiland voor de kust om Schiphol te verhuizen. Dat moest tachtig miljard kosten. Een nieuwe kustlijn kost zo’n 200 tot 400 miljard euro. Als we er 25 jaar de tijd voor nemen, is dat jaarlijks twee à drie procent van ons BNP. Dat is veel, maar niet onmogelijk.’ ‘Maar ik hoop vooral dat de Deltacommissie besluit om ook goed te kijken naar de huidige zorgen omtrent de veiligheid van onze dijken. Het risico bestaat natuurlijk dat de huidige situatie ondergesneeuwd raakt onder de visionaire lange-termijnplannen. Juist daarom stelde de Commissie financiering waterkeringen voor om het probleem in de schoot te leggen van de waterschappen. Hou het Rijk er nou maar buiten. Wie het water deert, wie het water keert, zegt een oud spreekwoord, dus laat de financiering van het verbeteren van de dijken over aan de lokale waterschappen. Die kunnen de kosten financieren uit de Waterschapslasten.’ ‘We stelden daarbij echter voor dat de lager gelegen waterschappen iets meer zouden moeten opbrengen dan de hoger geleden waterschappen. Wonen en werken in de dieper gelegen delen zouden dan wat duurder worden dan elders. En dat blijkt een struikelblok. Den Haag zag die decentrale financiering wel zitten, de waterschappen denken er nog steeds over na.’ ‘Maar ik moet zeggen, onlangs waren de waterschappen bij elkaar en daar kwam ons rapport toch weer uit de la. Misschien is het idee zo gek nog niet. Gelukkig maar. Er moet snel wat gebeuren. Voortmodderen zoals het nu gaat, vind ik onverantwoord.’ 1
•
Zaterdagnacht (17 november) zijn er extra veel vallende sterren zichtbaar: ruimtestofjes die in de aardse dampkring verbranden. De stroom meteoren lijkt uit het sterrenbeeld Leeuw afkomstig te zijn en ze heten daarom de Leoniden. Op 17 november is het Eerste Kwartier. De halfverlichte maan staat ’s avonds laag in het zuidwesten. Momenteel draaien er twee ruimtesondes rond de maan: de Japanse Kaguya en de Chinese Chang’e. Volgend jaar
lanceert ook India zijn eigen maansatelliet. •
Rond 07.00 uur ’s morgens, als het al schemert, zie je deze week de planeet Venus hoog in het zuidoosten staan, als een prachtige heldere ster. Venus staat op ongeveer 130 miljoen kilometer afstand van de aarde. 1
Meer weten? www.allesoversterrenkunde.nl.
Biologie Onderzoek
Stamcellen maken een koud kunstje Japanse onderzoekers zijn er met een simpele ingreep in geslaagd menselijke huidcellen om te zetten in stamcellen. Orgaankweek komt daarmee een stuk dichterbij. Marcel Hulspas AMSTERDAM
...
Stamcellen zijn in principe piepjonge cellen die nog niet gespecialiseerd zijn tot een bepaald type cel, zoals een zenuw-, spier- of levercel. Ze zijn sinds vele jaren het middelpunt van medisch-wetenschappelijk onderzoek. Wie stamcellen weet te verzamelen en ze vervolgens weet te ‘verleiden’ om zich in een bepaalde richting te ontwikkelen (dat wil zeggen, om bepaalde genen definitief ‘uit’ of ‘aan’ te zetten) is in staat allerlei weef-
Al jaren onderzoek stamcellen.
sels en organen te kweken. Een hartspier die beschadigd is door een infarct zou dan vervangen kunnen worden door nieuw gekweekt spierweefsel. Stamcellen komen echter maar sporadisch in ons lichaam voor. Ze zijn het gemakkelijkst te ‘oogsten’ uit embryonaal weefsel, maar dat is zeer controversieel. Onderzoekers zijn dan ook naarstig op zoek naar andere bronnen van grote hoeveelheden stamcellen en het lijkt erop dat de groep van Shinya Yamanaka van de Universiteit van Kyoto hierbij een belangrijke doorbraak heeft bereikt. Yamanaka en zijn medewerkers wisten menselijke huidcellen om te toveren in stamcellen, door middel van een eenvoudige cocktail van vier stoffen. Dat recept was vorig jaar al succesvol uitgeprobeerd op muizencellen, maar de onderzoekers hadden niet verwacht dat het bij menselijke cellen hetzelfde effect zou hebben. Dat lijkt echter wel het geval te zijn. De eerste grote serie tests laat zien dat de aldus behandelde huidcellen zich net zo gedragen als menselijke stamcellen. Alle daarin aanwezige genen zijn weer helemaal klaar om ‘uit’ of aan’ gezet te worden, alsof het nooit een huidcel is geweest. De weg lijkt daarmee vrij voor het kweken van uw eigen gloednieuwe, persoonlijke lichaamsdelen. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
Nooit klaar met eten
T MARCEL
HULSPAS
evreden glimlachend keek moeder haar zoontje aan. Hij kauwde. En zweeg. De camera van het NOS Journaal zoomde in op de eettafel, waarop een complete reformwinkel stond uitgestald. Zoonlief had ADHD, legde moeder uit, maar dankzij een streng dieet, helemaal vrij van kleur- en smaakstoffen, is dat verleden tijd. Er volgde een interviewtje met het slachtoffertje van al deze aandacht. Of hij dat dieet niet lastig vond. Best wel, zei hij. Heel rustig. Het NOS Journaal heeft weinig met
wetenschap. Veel te moeilijk, veel te vaag. Maar soms knaagt het geweten, en gaat de redactie plots op zoek naar ‘wetenschappelijk nieuws’. Met voorspelbaar resultaat. Berucht is de uitzending over de Eindhovense hoogleraar Buck die ons een medicijn tegen aids beloofde. Deze keer gaat het om een onderzoek van de Wageningse immunoloog Huub Savelkoul. Huub weet veel van allergie en denkt daarom dat ADHD ook een soort allergie zou kunnen zijn. Tweehonderd ADHDkinderen gaan voor hem op dieet en de
uitslag, aldus het Journaal, zal gepubliceerd worden in het beroemde tijdschrift The Lancet. Fijn voor Huub, natuurlijk. Zoiets staat goed op je cv. Maar The Lancet kan net zo goed een van de honderden oude studies nog een keertje afdrukken. Want als er een wetenschappelijk uitgekauwd onderwerp bestaat, dan is het wel ‘additieven en ADHD’. Sinds Benjamin Feingold in 1975 opperde dat je van additieven gek wordt, hebben duizenden kinderen jarenlang kleuren smaakloos voedsel moeten kauwen ten bate van de wetenschap. Veel studies waren waardeloos, bijvoorbeeld omdat ouders en kinderen wisten dat ze een dieet volgden (en
het is vrijwel onmogelijk om dat te voorkomen). Van de schaarse goede studies lieten er enkele geen effect zien, en enkele studies vonden een gunstig effect bij sommige kinderen. Geen wonder. Wie zegt dat ADHD maar één oorzaak mag hebben? Wat Savelkoul aan die berg onderzoek nog denkt toe te kunnen voegen, is een raadsel. Maar die glimlachende moeder die haar zoontje helemaal onder controle heeft, die heeft haar fifteen minutes of fame in ieder geval al binnen. 1
[email protected]
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
All in the Family
Dit kan pijn doen...
Ouwe zooi
Een Keniaans-Japans team heeft in Oost-Afrika een tien miljoen jaar oud fragment van een kaak ontdekt van een gemeenschappelijke voorouder van de mens, de gorilla en de chimpansee.
Amerikaanse onderzoekers kunnen in het brein meten hoeveel pijn iemand heeft.
Een parttime paleontoloog heeft een nieuwe dinosaurussoort ontdekt, in een hoekje van het depot van het Natural History Museum in Londen. De botten lagen daar 113 jaar zonder te zijn opgemerkt.
18
Lifestyle
Tijd over?
THEATER
Dit is de moeite waard
THEATER PALAZZO Tot en met 24 februari
Romeinse en pre-Colombiaanse kunst zijn sterk vertegenwoordigd dit jaar.
CABARET
LAATSTE SIGARET
• Waar: RAI Amsterdam • Prijs: € 12,50 per dag • Info: www.pan-amsterdam.nl
17 november tot en met 15 maart Concertliefhebbers komen dit weekend goed aan hun trekken, tenminste, Een Cirque du Soleil-achtig variététheater en een kwalitatief hoogstaand diner. Dat zijn de ingrediënten van een avond Palazzo. Tijdens het avondvullend programma wisselen acts zich af met gangen. In een grote spiegeltent kunnen 400 mensen genieten van lekker eten. Dat wordt net als de voorgaande twee jaar verzorgd door twee-Michelinsterren-kok Ron Blaauw. Die is befaamd om zijn eigen restaurant in Ouderkerk aan de Amstel. • Wa a r : We s t e r g a s t e r r e i n i n Amsterdam • Prijs: € 109 • Info: www.palazzo.nl
KUNSTBEURS
KUNST GRAZEN 18 tot en met 25 november Altijd al een leuke kunstfoto boven de bank willen hebben? Op zoek naar dat ene borstbeeld voor op de piano? Dan is kunstbeurs pAn Amsterdam iets voor u. Tegen de 120 kunsthandelaars uit verschillende landen laten zich van hun beste kant zien, en laden hun stands vol oude en moderne kunst, etnografica, prenten, keramiek en wat dies meer zij. Liefhebbers van kunst uit de klassieke werelden komen zeker aan hun trekken: Griekse,
Luxury Lifestyle Fair in Evenementenhal Rijswijk. Tijdens de Luxury Lifestyle Fair mag iedere ‘ultieme levensgenieter’ ongegeneerd zijn eigen weelde en status showen en genieten van de verworvenheden van andere hedonisten. Diverse exposanten laten op de fair zien wat ze te bieden hebben op het gebied van interieur, kunst, juwelen, luxe auto’s en jachten, onroerend goed en mode. De beurs voor iedereen die wil consumeerderen.
• Info: www.raulmidon.com, www. chuckberry.com
Tien jaar staat hij inmiddels op de planken, dus wordt het eens tijd voor een bekentenis. Tenminste, dat belooft Bijlo in zijn nieuwste programma: mijn laatste sigaret. Bijlo wil namelijk een optimistischer, vrolijker Nederland, dat zichzelf wat minder serieus neemt en de neus ophaalt voor spruitjeslucht. Voor het eerst wordt Bijlo begeleid door een band, de Parkstadgroep uit Limburg.
• Waar: Evenementenhal Rijswijk • Prijs: 27,50 euro • Info: www.evenementenhalrijswijk.nl
DANS
JONG VS OUDER TALENT 16 november - 21 december
FOTO CONCERTEN
ROCKEN MET PAUL EN CHUCK 18 en 19 november Raul Midón doet Nederland aan voor twee shows in de Melkweg (Amsterdam) en Tivoli (Utrecht); Chuck Berry speelt in 013, Tilburg. Voor de 81-jarige Berry is het zeven jaar geleden dat hij Nederland aandeed, en je weet nooit of het de laatste kan zijn. Midón gaat nog wel even mee maar zit niet meer zo in de lift als de afgelopen twee jaar, toen hij internationaal doorbrak. Zijn nieuwe plaat A World within a World is voor sommigen wat minder dan State of Mind, maar live doet hij het verschil ongetwijfeld teniet. • Waar: Tivoli, 013, Melkweg
• Waar: première stadsschouwburg Utrecht, daarna tournee • Info: www.vincentbijlo.com
GENIETEN VAN HET LEVEN t/m 16 januari 2008 De Amerikaan Ryan McGinley fotografeerde voor Celebrating Life een vriendengroep tijdens een roadtrip dwars door de VS. McGinley verheerlijkt met deze serie de vrijheid en de ontsnapping aan de dagelijkse beslommeringen en de schoonheid van het Amerikaanse landschap fungeert als decor. McGinley wordt gezien als een van de grootste internationale beloftes van nu. Na exposities in het MOMA, het Whitney Museum of American Art in de Big Apple en Galerie du jour Agnés b. in Parijs, is zijn werk nu in te zien in de hoofdstad. • Waar: Foam_Fotografiemuseum Amsterdam • Prijs: 7,00 euro • Info: www.foam.nl
FESTIVAL
VOOR MEER LUXE
In het nieuwe programma Tar and Feathers laat Nederlands Danstheater 1 werk zien van drie gezichtsbepalende choreografen: van Jirí Kylián is het gelijknamige ballet te zien en Lightfoot León en Alexander Ekman komen met nieuw werk. Vooral Ekman is het opmerken waard: deze pas 23-jarige Zweed, die de nodige humor in zijn balletten stopt, is een van de grootste talenten die deze dansgroep momenteel in huis heeft. In het BalletTanz Jaarboek 2006 werd Ekman vermeld als ‘young choreographer to watch’. • Waar: 16 en 17 november in Lucent theater den Haag, daarna tournee • Prijs: vanaf 20 euro • Info: www.ndt.nl
Tot en met 18 november Wie houdt van glamour, glitter en luxe gaat naar de derde editie van de
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ........................................................................................................................ KORT 111
Tutu inspireert Relax tot single voor Dance4Life
Desmond Tutu is te horen op de nieuwe single die Relax opnam voor Dance4Life. De Nederlandse hiphopband gebruikte een uitspraak die de bisschop en Nobelprijswinnaar vier jaar geleden deed over de internationale beweging in de track 2Night we dance. De single is vanaf 1 december verkrijgbaar. Vanaf die datum zijn de leden van Relax ook ambassadeurs van Dance4Life. De bandleden besloten dat ze een bijdrage willen leveren aan het terugdringen van hiv en aids na een optreden in Ethiopië, waar ze
werden geconfronteerd met de aidsproblematiek. Dance4Life is een internationale beweging, actief in meer dan tien landen. Ook artiesten als Tiësto en de leden van The Partysquad zetten zich in voor de stichting.
Hanging Heart
111
Een beeld van de Amerikaanse kunstenaar Jeff Koons heeft op een veiling bij Sotheby’s in New York 23,6 miljoen dollar (iets meer dan 16 miljoen euro) opgebracht. Dat is volgens Sotheby’s een veilingrecord voor een werk van een levende kunstenaar. Het vorige record werd in juni gevestigd, toen een installatie van de Brit Damien Hirst werd geveild voor 19,5 miljoen dollar. Het werk van Koons, Hanging Heart, is gekocht door de New Yorkse Gagosian
RECORDBEDRAG VOOR BEELD KOONS BIJ VEILING SOTHEBY’S
‘Het uitladen van de hooiwagen’ moet terug
Het schilderij ‘Het uitladen van de hooiwagen’ van Isaac van Ostade moet terug naar de erfgenamen van het Franse echtpaar Anna en Joseph Jaffé. Dat stelt een restitutiecommissie die minister Ronald Plasterk van Cultuur adviseert over de teruggave van in de Tweede Wereldoorlog verdwenen kunst.
AP
Gallery, die dinsdag bij Christie’s ook al een beeld van Koons kocht, voor 11,8 miljoen dollar. Hanging Heart wordt beschouwd als een van Koons’ belangrijkste werken. Het vormt onderdeel van de serie Celebration. Het dinsdag geveilde werk, Diamond (Blue), komt ook uit die serie. Hanging Heart is bijna 2,70 meter hoog en weegt 1.580 kilo. Verwacht was dat het tussen de 15 miljoen en 20 miljoen dollar zou opbrengen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Classic FM goes pop (1)
Classic FM goes pop (2)
Classic FM goes pop (3)
De klassieke radiozender Classic FM zendt vandaag eenmalig een dag lang popmuziek uit.
Classic FM wil met deze dag de luisteraars laten kennismaken met bekende pophits die geïnspireerd zijn op klassieke stukken.
Zo vond Donna Summer haar inspiratie voor het nummer Could it be magic bij het stuk ‘Prelude nummer 20’ van Chopin. Russians van Sting is gebaseerd op het werk van componist Prokofjev.
Cultuur
19
De polderbank van Hella Jongerius, voorbeeld van Nederlands design dat in New York te koop is.
Cultuurbeleid Staatssecretaris Timmermans promoot Nederland
Op zoek naar truffels in NY Frans Timmermans, staatssecretaris voor Europese Zaken, was de afgelopen dagen in New York om de Nederlandse kunsten daar op de kaart te zetten. Floor Bremer NEW YORK
...
‘Staat u alstublieft op voor het eren van de bever.’ Zonder een krimp te geven, klapt de in smoking gehulde staatssecretaris Frans Timmermans in New York mee als een opgezette bever op de schouders van twee jongens de zaal wordt binnengedragen. Het is het symbool van de Holland Society, een club van rijke Amerikaanse mannen met Nederlandse achternamen. Timmermans is eregast op het jaarlijkse galadiner waar ze hun roots eren. Met trots dragen ze oranje speldjes op de revers en oranje linten om hun nek. Met een fonetisch uitgeschreven tekst zingen ze mee met het Nederlandse volkslied: Vilhelmus fun Nah-sowa, benn ick fun dout-sen bloot. Het Nederlandse erfgoed vormt de rode draad door het driedaagse programma van de Nederlandse staatssecretaris voor Europese Zaken in New York. Over twee jaar zal het precies 400 jaar geleden zijn dat een schip van de Nederlandse VOC onder aanvoering van Henry Hudson de ri-
vier opvoer naar de plek waar later New Amsterdam zou verrijzen, nu New York geheten. Hoe absurdistisch de beveract en de in gala opgeprikte New Yorkers met Nederlandse voorouders mogen overkomen op de nuchtere Hollander, Timmermans ziet wel degelijk een link met de huidige Nederlandse identiteit: ‘Tijdens het galadiner zat ik naast William van Winkle. Hij vertelde me trots dat zijn
’Het is belangrijk de open houding naar de buitenwereld terug te krijgen’ Nederlandse voorouders in 1624 met een schip aankwamen in New Amsterdam. Het is interessant om te zien hoe belangrijk afkomst is in dit immigratieland. Daar kunnen we in Nederland nog wat van leren, helemaal als je kijkt naar de zoektocht naar de identiteit van de Nederlandse samenleving op dit moment.’ De staatssecretaris richt zich in New York vooral op een tot nu toe onderbelicht gebleven onderdeel van zijn portefeuille: het internationale cultuurbeleid. Nederland mag daar wel wat meer aandacht voor hebben vindt hij. ‘Het is belangrijk dat je in
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
Paul McCartney hoopvol
MUZIEK THE BEATLES VANAF 2008 EINDELIJK DIGITAAL Paul McCartney verwacht dat de muziek van de Beatles vanaf volgend jaar eindelijk digitaal verkrijgbaar is. ‘Het staat in de startblokken. Er zijn nog wat kleine dingen waar aandacht aan besteed moet worden, maar ik ben er vrij zeker van dat het in 2008 gaat gebeuren’, aldus de zanger tegen muziektijdschrift Billboard. Volgens de 65-jarige muzikant waren contractuele zaken de reden voor de vertraging rond het aanbieden
van de muziek via het internet. Deze maand nog verscheen er een dvd en een uitgebreide versie van het 21e soloalbum van McCartney, Memory almost full. De dvd, getiteld The McCartney Years, bevat videoclips, bonusmateriaal en concertopnamen van de solocarrière van de zanger. Paul McCartney twijfelde eerst of hij de dvd wel zag zitten. ‘Het zijn toch een beetje je memoires. Je wil eigenlijk wachten tot je gestopt bent.’
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Expositie Guy Olivier Vandaag opent in de nieuwe Paule Carré Art & Design Gallery een expositie van Guy Olivier: Ontroering & Beroering. Zijn werken tonen de glorie van het bestaan in al zijn vormen en merkwaardigheden.
een wereld die door de globalisering steeds kleiner wordt een plek voor jezelf verwerft. Nederland zit naar mijn mening op dit moment op het dieptepunt van haar zelfvertrouwen. Ze sluit zich af voor alles wat zich buiten afspeelt en ontwikkelt op die manier angst voor alles wat anders is. Het is belangrijk die beroemde Nederlandse open houding naar de buitenwereld weer terug te krijgen. Als de politiek het uit angst voor stemmenverlies laat afweten, moet de kunst het debat aanzwengelen.’ Naar dat debat is Timmermans op zoek tijdens zijn rondtocht door de stad. Tijdens toespraken is hij in zijn element. Ze zijn levendig, geïmproviseerd en met een vlekkeloos Brits accent. Hij stelt zich onderdanig op tegenover de Amerikanen met grappen over de relatieve onbekendheid van Nederland – nee, Brussel is niet onze hoofdstad en het ligt ook niet in Scandinavië. Hij roemt de manier waarop New York omgaat met immigratie en schroomt niet om te vertellen over de integratieproblemen en de huidige soulsearching van Nederland naar haar identiteit. Een groep internationale kunststudenten aan de New Yorkse universiteit die binnenkort naar Nederland gaat, wordt door de staatssecretaris opgeroepen om diversiteit te creëren met hun werk. ‘Deze tijd vraagt daar-
HOLLAND SOCIETY/ROB KLEIN
Frans Timmermans in zijn element.
om. Alleen het tonen van verschillen kan de angst ervoor wegnemen. Dat geldt voor elke samenleving en daarin kunnen wij leren van elkaar.’ Dat de staatssecretaris vooral ook een pot met geld vertegenwoordigt om Nederlandse kunst in Amerika te promoten, wordt duidelijk in Moss, een bekende galerie in Soho, waar veel Nederlandse designspullen te koop zijn. ‘Ze nemen de winkel over’, concludeert de manager die een rondleiding geeft langs bijvoorbeeld de polderbank van ontwerpster Hella Jongerius. De winkel krijgt geld van de Nederlandse overheid om contacten te onderhouden met de Nederlandse designacademies. ‘Hoe meer geld wij
van u krijgen, hoe beter wij uw belangen behartigen.’ Het is aan de nieuwe cultureel attaché op het consulaat, Groninger Museum-directeur Kees van Twist, om dat geld de komende jaren zinvol te besteden. Maar ook om een nieuw kader te scheppen waarin een uitwisseling van ideeën kan plaatsvinden tussen Nederlandse en Amerikaanse kunstenaars. Van Twist, die in februari zal beginnen, reist mee in het gevolg van de staatssecretaris en wordt door hem voorgesteld tijdens een informele bijeenkomst voor de Nederlandse gemeenschap: It takes a swine to find truffels; er is een zwijn nodig om truffels te vinden. Hoe Van Twist deze door Timmermans aangevraagde truffels zal gaan vinden, heeft hij nog niet precies bedacht. Vooralsnog houdt hij het gezelschap van de staatssecretaris vooral op door aan het einde van ieder bezoek een constructief gesprek te beginnen over de toekomstige samenwerking. Van Twist: ‘Ik heb altijd gezegd dat kunst om de schoonheid voor mij niet belangrijk is. Kunst moet gemaakt worden met een idee, met een visie. Het moet ontregelen en aanzetten tot nadenken. Daarin kunnen wij veel leren van de Verenigde Staten maar zij ook zeker van ons.’ 1
Cultuur
20
Het woord aan het woord Voor de vijftiende keer vindt in Den Haag het Crossing Borderfestival plaats. Traditioneel staat het publiek weer een onvoorspelbare mix van muziek, literatuur, poëzie, film en beeldende kunst te wachten. De Pers selecteerde uit het ruime aanbod vier opkomende artiesten die van het woord hun brood hebben gemaakt. Fink
‘Metaforen hebben hun beste tijd gehad’ Wie: Fink Wat: pseudoniem van singersongwriter Finn Greenhall, voormalig DJ uit Brighton, Engeland. Bekend van: album Distance and Time (Pias/Ninja Tune), Finks tweede plaat die vorige maand uitkwam en opvalt door de sterke, minimalistische teksten. Met ogenschijnlijk letterlijke, korte verhaaltjes zonder pathos of metaforiek komen achterliggende emoties met kracht naar voren. Wanneer op Crossing Border: zaterdag 24 november, Cuatro stage, 23:20. Ook te zien in Amsterdam, Bitterzoet op vrijdag 23 november (uitverkocht).
‘V
an 1997 tot 2005 was ik een vrij succesvolle dj. Behalve dat er af en toe iemand over een track heen stond te zingen, deed ik niets met tekst. De waarde van het lied ontgaat je in die wereld volledig: je werkt aan stijl en timing, aan sferische elektronische effecten, aan hoe je een club uit zijn dak laat gaan. Op een gegeven moment begon ik emoties te missen en ben ik liedjes gaan schrijven. Kunst moet je aan het denken zetten, een debat aanjagen, de zinnen verzetten. Bij dance is dat natuurlijk minimaal, terwijl ik er wel behoefte aan heb. Ik ben een groot liefhebber van moderne kunst. Iemand als Damien Hirst die een haai in tweeën zaagt en in plastic giet is mijn held.’ ‘Het moment dat ik overstapte naar gitaarliedjes, een jaar of twee geleden, was enorm bevrijdend. Ik stortte mij op liedjes en muzikanten
met de overgave van een bekeerling. Ineens blijk ik zeer gevoelig te zijn voor woordgebruik, zowel in mijn eigen teksten als in die van anderen. Veel zangers zijn beïnvloed door Bob Dylan. Ik kan dan razend worden als zij hem klakkeloos kopiëren zonder door te hebben dat het de vernieuwing was die Dylan spannend maakte. Als Dylan je held is, doe dan iets nieuws en niet hetzelfde als hij.’ ‘Mijn voorkeuren voor liedschrijvers zijn heel divers. Ik vind Ali Farka Touré een even goede schrijver als Joni Mitchell, al heb ik geen idee waar Farka Touré over zingt. Als de muziek maar intens is, dan is het goed: intens mooi, intens hard, intens hypnotiserend. In mijn eigen liedjes ga ik uit van intensiteit en eerlijkheid. Eerlijk zijn is het moeilijkste, zeker als je uit een cultuur komt waar mannen voor softies worden uitgemaakt als ze voor hun emoties uitkomen. Intensiteit
probeer ik te bereiken door teksten zo economisch mogelijk te houden. Ik ben spaarzaam met woorden, en niet omdat ik niets te zeggen heb. Het lied moet ademen, de betekenis moet de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen in het hoofd van de luisteraar.’ ‘Om dezelfde reden denk ik dat metaforen hun beste tijd hebben ge-
had. Ik zal nooit, nóoit de woorden I feel like… in een tekst gebruiken. (sarcastisch zingend) I feel like a kite in the sky. In plaats van de luisteraar de ruimte te geven zelf beelden op te roepen, schotel je een plaatje voor met één duidelijke betekenis. Dat getuigt van een grote luiheid.’ 1
Priya Basil
‘Mijn achtergrond kan inspirerend zijn’
‘S
oms lees je een goed boek en dan wil je ook zo schrijven. Maar ik weet dat ik mezelf niet kan vergeten. Af en toe kopieer je dan een idee. Zoals de manier waarop Virginia Woolf de stream of consciousness gebruikt. Er is ook wel gezegd dat mijn boek in aanzet op Salman Rushdies werk lijkt. Hello! Ik zou dat nooit durven beweren en geloof er niets van. Rushdie! Hij heeft me doen beseffen dat mijn achtergrond wel inspirerend kan zijn voor anderen. Alle IndiaasBritse auteurs die na hem kwamen staan in zijn schaduw.’ ‘Ik ben een gepolijste performer. Als je voordraagt, kun je, nee, moet je helemaal opgaan in het moment. Dan krijg je reacties. Het ligt ver van de meeste schrijvers af, optreden, je moet toch meer acteren. Ik heb daar weinig moeite mee, maar dat komt ook door mijn achtergrond. Tijdens mijn studie Engels in Bristol heb ik altijd veel aan publieke discussies meegedaan en ik werkte tot niet zo lang geleden in de reclamewereld. Daar moest ik wel gekkere dingen verkopen dan mijn eigen boek!’ ‘Voor Ishq & Musq had ik geen schrij-
Wie: Priya Basil (30) Wat: Britse schrijfster, opgegroeid in Kenia, woont nu afwisselend in Londen en Berlijn. Bekend van: haar debuutroman Ishq en Musq (Liefde en geur), speelt zich af over een tijdspanne van 50 jaar en gaat over een Sikh-moeder en haar onwettige kind. Door de Engelse krant The Guardian werd Basil opgepikt als een van de meest veelbelovende debutanten van 2007. Basil blijkt een geboren verhalenverteller die à la Salman Rushdie sierlijk laveert tussen magisch realisme en de beeldende werkelijkheid. Wanneer op Crossing Border: zaterdag 24 november, stage 2 NTG, 21.00 uur
fervaring. Ik ben gewoon begonnen en merkte al snel dat hoe ik schrijf heel erg lijkt op wie ik ben. Altijd onderzoekend, overal van willen weten. Door mijn grilligheid zijn mijn personages dat ook.’ ‘Ik ben iemand die blijft herschrijven. Soms polijst ik me suf en zet ik mezelf daardoor klem. Ik begin iedere morgen ook met het lezen van wat ik de dag daarvoor heb geschreven. Dat is af en toe wel om te huilen, ja. Ik heb mezelf zo wel eens aan een writers’ block geholpen. Mijn enige remedie is: net zo lang blijven zitten achter je bureau, iedere morgen weer, en jezelf dwingen het weer te kunnen. Inspiratie moet je afdwingen, discipline is een groot goed. En ik ben gewoon iemand die aan het einde van de dag iets af wil hebben. Zodat ik die cake kan bakken.’ ‘Dat betekent niet dat ik niet ambitieus ben. Ik lees veel werk van Coetzee, Saul Bellow, Don DeLillo, Nadine Gordimer. Zij zijn mijn meetlat: wat zij doen wil ik ook. Ik zet liever hoog in en faal dan, dan dat ik laag inzet en alsnog door de mand val.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Vreemde Eenden (1)
Vreemde Eenden (2)
Jur Naessens Muziek Prijs
De AVRO begint 20 januari met een nieuwe comedy: Vreemde Eenden. De hoofdrollen zijn voor Victor Löw en Mary-Lou van Steenis.
De serie gaat over weduwnaar Sam van der Duin, een succesvolle zakenman, die met kinderen van het hippe Amsterdam naar Texel verhuist.
Op 20 november strijden de drie muziekformaties Villa Sonora, Lavalu en The Expected om de Jur Naessens Muziek Prijs. De Nederlandse deelnemers kunnen 10.000 euro winnen.
Cultuur
21
CROSSING BORDER FESTIVAL 18 T/M 24 NOVEMBER
Femke van Wiggen Arjan Terpstra
Nikita Lalwani
‘Ik ben geobsedeerd door details’
‘I
Wie: Nikita Lalwani (34) Wat: Britse schrijfster, opgegroeid in Cardiff, geboren in Rajasthan, India Bekend van: haar debuut Gifted (Begaafd, De Bezige Bij) waarmee ze dit jaar doorbrak en prompt de nominatielijst van de Man Booker Prize haalde, de meest prestigieuze prijs binnen de Britse literatuur. Terecht, want Lalwani weet met een zeer mooi oog voor detail voelbaar te maken hoe welwillende, goed opgeleide Indiase ouders hun hoogbegaafde dochter Rumi onbewust meer kwaad dan goed doen. Wanneer op Crossing Border: zaterdag 24 november, Koning Willem foyer, 22:15 uur.
k was zelf graag hoogbegaafd geweest, als kind. Ik oefende ook echt: op feestjes was mijn beste act ‘de menselijke rekenmachine’, dan vermenigvuldigde ik alles wat je me opdroeg uit mijn blote hoofd. De fascinatie voor rekenen is echt Indiaas. Ik weet nog dat ik eens een meisje op tv zag die op haar dertiende naar Oxford University ging en dat ook wilde.’ ‘Muziek beïnvloedt mij enorm en kan mij echt terugbrengen in het verleden. Om sommige passages over Rumi als tiener te schrijven zette ik muziek op om terug in de tijd te gaan, weer te voelen hoe ik toen was. Bob Dylan, The Cure.’ ‘Ik ben een schrijver van uitersten. Of het gaat vloeiend, of het is een
ramp. Maar dat geeft niet, dat is ook nodig. Gifted schreef ik vrij snel, in achttien maanden, waarvan ik ook weken geen letter op papier kreeg. Niet-schrijven betekent niet dat iets niet kan rijpen in je hoofd. Ik hou van luie morgens. Wat lezen, filmpje kijken en dan op een gegeven moment, zo tegen de namiddag, aan de slag.’ ‘Vooral mijn ‘natuurlijke’ schrijfstijl werd geprezen. Ik vraag me wel eens af hoe natuurlijk mijn toon is. Zelf had ik verwacht dat ik veel rijker zou schrijven, ik vind mijn taal best kaal en schoon. Ik gebruik ook weinig metaforen, leg gewoon uit. Soms is het echt ongelooflijk hoe een zin in je hoofd was en hoe die op papier komt.’
‘Zeker toen ik begon met het schrijven van Gifted was ik vooral bezig indruk te maken op mezelf. Ik schreef zoals ik dacht dat ik moest schrijven, heel verkrampt eigenlijk. Ik vond mijn eigen stem pas toen Rumi in het verhaal haar reis naar India maakt. Heel gek, maar toen kwam ik thuis.’ ‘Tja, mijn observatievermogen. Je schrijft een roman en dan is het opeens bijzonder. Ik heb jarenlang documentaires gemaakt voor de BBC, daar wilde ik ook altijd overal het naadje van de kous weten. Het is meer dan er oog voor hebben: ik ben geobsedeerd door details! Wat had je aan toen dat gebeurde, wat at je toen hij dat zei… Ik ben erg mondain hoor.’ 1
Tom Brosseau
‘Je kunt pas schrijven als je geleefd hebt’
‘I
Wie: Tom Brosseau Wat: singer-songwriter uit Grand Forks, North Dakota, VS. Bekend van: luisterplaten als Cavalier en Grand Forks (beide 2007), waarop verstilde Americana is te horen die verfrissend ouderwets is. De muzikale basis voor het sociaal commentaar in zijn teksten is bluegrass, dat hij leerde van zijn gitaar spelende grootmoeder. Wanneer op Crossing Border: 23 november, Cuatro stage, 20.35.
k ben een waarnemer. Ik observeer de wereld, zie mensen, dieren, de natuur. Alles betekent iets. Het maakt niet uit of dat het ritme van voetstappen is, het ruisen van plastic zakjes die in een boom vastzitten of het rollen van een potlood over een bureau.’ ‘Dit soort waarnemen vraagt om heel precieze beschrijvingen. Ik besteed veel tijd aan tekst. Er is geen lied waaraan ik minder dan een uur geschreven heb. ‘ ‘Ik probeer complexe constructies te voorkomen, maar paradoxaal genoeg kost het meer tijd om met minder woorden hetzelfde te zeggen. Je blijft maar reviseren, afperken, maar mag nooit het doel van de tekst uit het oog verliezen. Hemmingway is in dat opzicht een inspiratiebron, maar ook Cole Porter, Gershwin en Jerome
Kern zijn voor mij belangrijk.’ ‘Toen ik begon met teksten, schreef ik wat er maar in mij opkwam. Een tijd lang was ik daar gelukkig mee, tot ik merkte dat ik op het punt van karakterschetsen niet verder kwam. Pas door Edgar Lee Masters Spoon River Anthology (de levensgeschiedenis van tientallen bewoners van het fictieve dorpje Spoon River, 1916) heb ik geleerd mensen te temmen door niet te beschrijvend te willen zijn. Het gaat erom het moment te pakken, als met een foto, en daar een verhaal mee te maken. Het klinkt simpel, maar geloof me: het heeft mij tientallen verkeerde afslagen, geduld en doorzettingsvermogen gekost om zover te komen als ik ben.’ ‘Het is mijn overtuiging dat je pas kunt schrijven als je geleefd hebt. Schrijven komt voort uit de waarheid,
de waarheid volgt uit het leven. Het maakt mij ook niet uit of een tekst beluisterd of gelezen wordt. Het lied is een mengvorm van poëzie en literatuur. Als je de muziek weglaat, blijft er iets lineairs staan dat als losse tekst prima te eten is. Zeker als je niet om rijm geeft, zoals ik.’ ‘Ik wist nooit wat ik moest lezen tot ik Camus’ De Vreemdeling las en Een zachte dood van Simone de Beauvoir. Die boeken omschreven precies hoe ik mij voelde in North Dakota: niet op je plek zijn, verloren zijn in tijd en plaats.’ ‘De boeken die mij het hardst raakten zijn East of Eden van John Steinbeck en This side of Paradise van F. Scott Fitzgerald, een grote inspiratiebron voor mijn Cavalier-album. Waar ben je thuis en waarom?’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ....................................... ...................................... TIP: CHECK DE KLEINE ZALEN 111
De keuze van: Louis Behre
Programmadirecteur Louis Behre is verantwoordelijk voor het aantrekken van de tientallen artiesten en schrijvers op de Haagse podia. Op welke acts moeten we letten? ‘Zoals alle jaren heeft Crossing Border geen thema. Toch ontstaan er binnen de programmering haast vanzelf een soort toevallige thema’s. Dit jaar zijn dat een IJslandse avond, samengesteld door de IJslandse dichter Sjón, en de Schotse nacht, beide op vrijdag de 23e. Dat zijn wat uitgebreidere thema’s, waarin je echt iets opsteekt over de cultuur van die
landen. ’ ‘Mijn persoonlijke tips zijn zo divers als het festival. Woensdag 21 hebben we bijvoorbeeld de Tunesische Udspeler Anouar Brahem, een van de besten ter wereld op dat instrument. Donderdag laten Don en Cherry Duyns in de ‘Duyns salon’ een aantal gasten langskomen, zoals Wim T. Schippers en trompettist André Heuvelman. Op zaterdag treedt de Franse zangeres Soko op, een Parisiènne die met dik Frans accent de mooiste engelstalige liedjes zingt. Zij treedt op vóór Patti Smith (rechts), dus die pik je ook meteen mee.’ ‘Maar de beste tip blijft toch gewoon een van de kleine zalen van het festi-
val in te duiken en maar te zien wat er gebeurt. Veel van wat je ziet is uniek, spontaan en geeft de bevrediging dat je iets hebt gezien wat niemand anders heeft gezien.’
HH
TIP: AUSLANDERS VOORHUID 111
De keuze van De Pers
Ook dit jaar geldt weer: keuzes maken is onvermijdelijk in het bomvolle programma. Hieronder zet de cultuurredactie een aantal aandachtspunten op een rijtje. Muziek: donderdag 22 november is de Malinese muzikant Afel Bocoum te horen. Bocoum speelde met Ali Farka Touré maar begon na diens dood een succesvolle solocarrière. Zaterdag 24 is de psychedelische gitaarherrie van de Black Rebel Motorcycle Club te horen, op het podium van het Nationaal Toneel Gebouw voorafgegaan door Buffalo Tom en de Superfurry Animals.
Tegelijk met de Club speelt Andrew Bird in de Koninklijke Schouwburg. Literatuur: vrijdag 23 interviewt Harry de Winter schrijver Shalom Auslander over zijn onorthodoxe joodse thematiek, onder meer in zijn laatste werk Klaaglied van een voorhuid. Een dag daarvoor geeft Heere Heeresma acte de présence, als hij door criticus Arjan Peters wordt geïnterviewd. Zijprogrammering: let op ‘On being translated’, een serie ontmoetingen in Theatro Cuatro tussen Engelse en Nederlandse schrijvers en hun vertalers. Wanneer is een vertaling goed? Als er naar de letter wordt vertaald of in de geest van de schrijver?
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Kaiser Chiefs
Cabaretiers gezocht (1)
Cabaretiers gezocht (2)
De Britse rockband Kaiser Chiefs heeft twee gouden platen ontvangen: voor Yours truly, angry mob en voor hun debuut Employment.
De VARA zoekt scholieren die hun school willen vertegenwoordigen met een stand-up: een conférence, lied of rap plus een sketch.
De omroep gaat een cabaret-variant maken van het vroegere Op weg naar het concertpodium, het populaire tv-programma waarin aankomende musici hun talenten mochten tentoonspreiden.
Lifestyle
22
Mode
Ontwerpduo Viktor & Rolf wint eerste Prix de la Mode Redactie Lifestyle AMSTERDAM
...
Ontwerpduo Viktor & Rolf heeft gisteravond de Prix de la Mode gekregen. Het is de eerste keer dat de prestigieuze modeprijs in Nederland wordt uitgereikt. De twee ontwerpers ontvingen de Prix de la Mode in de categorie Beste Ontwerper Internationaal. In de overige vijf categorieën kregen Jan Taminiau (Beste Ontwerper Nationaal), internationaal fotomodel Doutzen
Viktor & Rolf. HH
Kroes (Beste Model) en Angelique Westerhof (Beste Modeambassadrice) de prijs uit handen van minister Plasterk van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het Rijksmuseum in Amsterdam. Model Linda Evangelista werd verkozen tot Beste Stijlicoon en het Franse merk Louis Vuitton maakt volgens de jury de Beste Accessoirecollectie. In het museum kwamen bekende Nederlanders, beleidsmakers uit de wereld van mode en cultuur en politici bijeen om een ode te brengen aan
de mode als cultuurfenomeen. Ontwerper Jan Taminiau over de prijs: ‘Ik ben heel blij en zeker vereerd met de Prix de la Mode. Het is vooral erg fijn om vanuit mijn thuisbasis Nederland erkenning te krijgen voor mijn werk, zeker nu ik me op het internationale pad begeef.’ Model Doutzen Kroes: ‘Het is vooral een eer dat ik de prijs in mijn eigen land mag ontvangen. Er zijn immers veel uitstekende modellen in Nederland.’ De organisatie van het evenement was in handen van vrouwentijdschrift
Marie Claire. ‘Met de Prix de la Mode worden nationale en internationale mode-iconen geëerd voor hun onmiskenbare en onderscheidende bijdrage aan de mode van vandaag’, aldus Sandera Krol, hoofdredacteur van de glossy. Ze vervolgt: ‘Het was hoog tijd voor zo’n jaarlijks terugkerende gala-avond met internationale allure nu de rol van Nederland als modeland ook in het buitenland sterk toeneemt.’ De Prix de la Mode is in het verleden ook georganiseerd in landen als Spanje en Frankrijk. 1
Koken Spaanse culinaire bijbel vertaald
Ken uw Spaanse kookklassiekers De bijbel van de authentieke Spaanse keuken, 1080 Recipes, is vertaald in het Engels. Reden voor een gesprek met de gerenommeerde Spaanse chef-kok José Manuel Pizarro. Over het beroemde boek, zijn andere grote liefde en eitjes bakken. Geneviève van Velzen AMSTERDAM
...
Vanuit zijn restaurant Tapas Brindisa in Londen vertelt chef-kok José Manuel Pizarro over de twee liefdes van zijn leven: 1080 Recipes en de Spaanse keuken. ‘Spanje is een land dat uit meerdere landen bestaat. De verschillende regio’s en de regionale keukens zijn niet met elkaar te vergelijken. Dat is de schoonheid van onze keuken.’ De kookbijbel is onlangs vertaald en staat vanavond centraal tijdens de feestavond Friday Night in het Van Gogh Museum. ‘Het gaat in 1080 Recipes niet over de moderne Spaanse keuken’, vertelt hij. ‘Het gaat om wat gewone Spanjaarden in hun keuken klaarmaken. Dat is de charme.’ Wie het over de authentieke Spaanse keuken heeft, heeft het over 1080 Recipes van de grande dame van de Spaanse traditionele keuken Si-
mone Ortega en haar dochter Inés. De dikke pil van 975 pagina’s bevat de recepten van gerechten uit alle regio’s, tips en trucs en tekeningen van illustrator Javier Mariscal. Ruim twee miljoen exemplaren zijn er verkocht sinds het verschijnen van de eerste druk, bijna veertig jaar geleden.
Historie Wat valt er te leren? De bereidingswijze van zes soorten paella, inclusief Ortega’s eigen paellareceptje met alleen mosselen, inktvis en kokkels.
EXCLUSIEF BIJ GSM.NL:
APPLE iPHONE! Apple iPhone 199,Vodafone 27,50
200
Slechts 200 stuks
belminuten of smsjes
OP=OP
+ 4 maanden GRATIS sms’en (1000 smsjes)
Tijdelijk slechts
NIEUW! • 8Gb geheugen • Volledig touchscreen • Prachtig scherm (16 mln kleuren) • 2 megapixel camera
1r m2aa,9nd5 pe
Bestel direct telefonisch
0900-5555 444 (van 10:00 tot 18:00 uur lokaal tarief)
www.gsm.nl/depers
Het recept van een klassieke tomatensaus en gestoofd lam met courgette. No-nonsense en praktisch voor iedereen die in een potje kan roeren. Ook recepten die op het eerste gezicht minder voor de hand lijken te liggen, schrijft de Britse uitgever Phaidon in het voorwoord. De Spaanse cuisine heeft historische connecties met de Grieken en de Moren en dat is te lezen in het boek. Vanwege die historie is het de hoogste tijd dat de Spaanse keuken de credits krijgt die hij verdient, zegt Pizarro. ‘Ik wil anderen graag laten zien, voelen en proeven hoe goed de Spaanse keuken is. Jarenlang draaide het in de culinaire wereld alleen om Frans en Italiaans eten. Daar komt nu langzamerhand verandering in. 1080
Een bestseller met 2 miljoen stuks, en de basis van de Spaanse keuken.
Recipes is de basis van de Spaanse keuken en verdient daarom veel respect.’
Eitje bakken 1080 Recipes hoort op de boekenplank van iedere zichzelf respecterende foodie en student die (nog) niet kan koken, zegt Pizarro. Hij kreeg het
boek van zijn zus toen hij uit huis ging. ‘Het was een heel belangrijk moment, omdat het het enige boek is met recepten uit de regio’s. Ik heb heel veel geleerd van dit boek, al voordat ik kok werd.’ Hij lacht: ‘Dit boek heeft mij geleerd hoe ik een eitje moet bakken.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................................................................................................................
Nieuwe prestigieuze overeenkomst
DOUTZEN KROES NIEUWE GEZICHT VICTORIA’S SECRET Doutzen Kroes wordt het nieuwe gezicht van de Amerikaanse lingerieketen Victoria’s Secret. Het blonde topmodel is volgend jaar voor het eerst te zien in de catalogus van het beroemde merk. De 22-jarige Friezin is dolblij met de overeenkomst. ‘Ik ben zo dankbaar’, vertelt ze. ‘Mijn jaar kan niet meer stuk.’ Kroes treedt met de miljoenendeal in de voetsporen van supermodellen als Gisele Bündchen, Heidi Klum en Tyra Banks. Doutzen
Kroes gooit al jaren hoge ogen in de internationale modewereld. Ze loopt shows voor modehuizen als Versace, Christian Dior en Louis Vuitton. Sinds vorig jaar is ze een van de gezichten van de Franse cosmeticagigant L’Oréal. Ze werd daarmee het best betaalde Nederlandse model aller tijden. Doutzen Kroes woont in New York. Momenteel is ze in Nederland om de Best Model Award op de Prix de La Mode in ontvangst te nemen.
AP
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................ ..........................................................
Modelijn Lucien Foort
Dutch Design Expo
Dj Lucien Foort gaat in mode. Binnenkort lanceert hij een sieradenlijn en T-shirtlijn. Ook zijn website wordt volledig vernieuwd.
Shanghai is vanaf vandaag het toneel van de Dutch Design Expo, de grootste Nederlandse designbeurs die ooit in Azië is gehouden.
Service
Culinair
Coos Versteeg
Eten voor het goede doel
Net zo onzeker als de tombola T
wee keer heb ik reeds de smoking uit de kast mogen halen. De tijd van benefietgala’s is immers weer aangebroken. Gala’s waarbij je eet voor het goede doel. In de praktijk komt het erop neer dat de organisatie tafels verkoopt voor tussen de 2.500 en 10.000 euro, waar acht tot tien gasten aan mogen zitten. De avond wordt verder opgeleukt met artiesten en veelal is er nog een tombola en/of veiling van door welgestelde particulieren en bedrijven verstrekte goederen. In mijn herinnering is het allemaal begonnen met het Amsterdamse Damdiner, begin jaren ’90 ten behoeve van het Aidsfonds. De vergelijking is wat ongelukkig, maar het galagebeuren verspreidde zich ook als een virus. Zo kennen we nu het Quality of Life Gala, het Rode Kruis Gala, het Gouden Pollepel Banquet, het Unicef Gala en het Gala voor Ontwikkelingshulp, om er maar een paar te noemen. Van opzet zijn ze merendeels identiek. Naast het diner, entertainment, tombola en/of veiling zijn er nogal wat ingrediënten die overeenkomen. De gasten worden doorgaans geacht in avondkleding te verschijnen, er loopt een fotograaf (vrijwel altijd dezelfde) rond, die de genodigden bij binnenkomst en/of aan tafel vastlegt, er is een bekende presentatrice die gratis of voor weinig optreedt, een stichtingsvoorzitter die hakkelend zijn openingswoord opleest en er zijn
Van opzet zijn de benefietdiners merendeels identiek. HOLLANDSE HOOGTE
filmpjes die laten zien voor welk goed doel de opbrengst van deze avond is bestemd. Veelal zijn het ook overal zo’n beetje dezelfde gasten die aan tafel zitten, een soort rondreizend circus van jetset-Nederland en wat
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................
ARGUS
23
daar graag bij wil horen. Maar zelfs al zijn er op details verschillen, waar deze gala’s nauwelijks van elkaar in afwijken is de abominabele kwaliteit van het eten. Lieten de organisatoren het nu maar aan grote partycateraars
over, dan zou ‘t waarschijnlijk nog wel loslopen. Die zijn gewend om voor pakweg driehonderd gasten te koken, weten precies wat wel en wat niet geschikt is. Maar omdat op die gala’s verwend publiek komt en elk
evenement wil pronken met sterrenkoks, krijg je te maken met chefs die zelden voor meer dan tachtig man koken en nu denken dat vierhonderd gasten hetzelfde is als vijf keer tachtig. En zo werkt het dus niet. De doorgifte van al die gerechten is een enorme operatie, waarbij elke handeling op een bord er eigenlijk een te veel is. Een slimme kok kiest iets risicoloos: kalfslende met sukade, wat modieus schuim ernaast en klaar is kees. Maar oh wee de ambitieuze, niet in grote partijen ervaren chef die denkt ‘leuk, het is wildtijd’. Een hazenrug bijvoorbeeld gaart stevig door op een voorverwarmd bord. Bij een tafel van tien is de eerste dus prima, maar nummer tien ligt zo lang door te sudderen dat de leversmaak al aardig sterk dominant wordt. Laat staan bij nummer twintig. Niven Kunz uit Wateringen, Neerlands jongste Michelinsterdrager, presteerde het twee jaar terug op het Gouden Pollepel Banquet in Den Haag om voor 280 man perfect gebraden reerug te serveren. Niet veel chefs zullen hem dat nadoen. Op datzelfde jaarfestijn presenteerde Neerlands alom bejubelde grootmeesterkok Robert Kranenborg vorige week een compleet doorgeslagen wild zwijnfilet, zó slecht (droog, smakeloos en onooglijk) dat meer dan de helft van het vlees niet werd genuttigd. De moraal van dit verhaal? Op dit soort evenementen is de kwaliteit van het eten even onzeker als de tombola. En los daarvan komen al die gala’s de meeste mensen zo langzamerhand sowieso de neusgaten uit. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................
Nederland én België samen kandidaat voor WK 2018
WAT IS HET MOOISTE KINDERBOEK DAT TOT NU TOE IS GESCHREVEN?
al@din is de digitale vraag- en antwoorddienst van de openbare bibliotheken. Tot 16 november organiseert al@din een actie die aansluit op de campagne Nederland Leest. Stel een vraag aan al@din op aladin.bibliotheek.nl over De gelukkige klas (het thema van de campagne) en win een opleiding naar keuze t.w.v. 1.500 euro! Deze column is een samenwerking tussen Dagblad De Pers en al@din.
De Griffel der Griffels is een ter gelegenheid van de vijftigste editie van de Kinderboekenweek door de CPNB ingestelde prijs. De bekroning komt toe aan het boek dat door oud-juryleden van de Gouden en Zilveren Griffel en Het Beste Kinderboek (de voorloper van de Gouden Griffel) wordt gekozen uit alle bekroonde boeken van de afgelopen vijftig jaar. De Griffel der Griffels werd toegekend aan De brief voor de koning van Tonke Dragt uit 1963. Kijk maar op deze website: www.literaireprijzen.nl/index. php?fuseaction=home. showPrijs&prijsnr=502
Als je het aan kinderen zelf vraagt, krijg je een heel ander antwoord: Harry Potter en de Steen der Wijzen van J.K. Rowling is door de Nederlandse Kinderjury 2002 uitgeroepen tot mooiste kinderboek ooit. Aan de verkiezing deden 101.537 kinderen tussen 6 en 12 jaar mee, ruim tweemaal zoveel als in voorgaande jaren. Zowel in de categorie 6 tot en met 9 jaar als 10 tot en met 12 jaar kreeg Harry Potter verreweg de meeste stemmen. 1 (Uit: Algemeen Dagblad, 16 mei 2002) Zie ook de website: nl.wikipedia.org/wiki/Nederlandse_Kinderjury
© 2007 - René Leisink
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
COLOFON
HET WEER
...
Vandaag
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncthoofdredacteuren Frank Poorthuis, Dirk Koppes artdirector Marc de Kruijf marketing Chantal Arendsen distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen, NDC Leeuwarden en Janssen Pers Gennep
...
Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.
...
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.
Het is vandaag bewolkt en nevelig. Uit de bewolking valt soms ook wat lichte motregen. Alleen de zuidelijke provincies maken kans op enkele opklaringen. Het wordt 5 graden in Zuid-Limburg tot 10 graden direct aan zee en er waait een matige westenwind, kracht 3 tot 4.
WEERBERICHT NEDERLAND
Morgen
Opnieuw komt er veel bewolking voor, maar in de loop van de dag oogt het weerbeeld wat vriendelijker. Het wolkendek wordt minder dik en op sommige plaatsen breekt de zon ook even door. In de temperatuur komt weinig verandering, het wordt ’s middags wederom 5 tot 10 graden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Extremen van 16 november
hoogste max. temp.: 16,6ºC in 2006 laagste min. temp.: -8,5ºC in 1919
GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN
Bewolkt Bewolkt Bewolkt Zwaar bewolkt
9˚C 9˚C 5˚C 8˚C
24
TV-Gids
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:25 17:40 17:52 17:59 18:00 18:20 18:35 18:45 19:00 19:25
17.00 KRO Kindertijd Sesamstraat Het Sinterklaasjournaal Partij voor de Vrijheid EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Gesprek minister-president NOS Sportjournaal Lingo De dorpsdokter
20.00 20:00 20:30 21:00
NOS Journaal Het sprookje André Rieu André Rieu in Sprookjesland
22.00 22:00 23:00 23:55 00:10
Nederland 2
TROS TV Show op reis Pauw & Witteman NOS Journaal Pauw & Witteman
17:00 17:10 17:40 18:25 18:50 19:25 19:55
17.00 NOS Journaal De Wandeling MAX maakt mogelijk That’s the question Man bijt hond Blauw bloed extra Bureau Ambitie
20.00 20:25 20:50 21:20
Netwerk Per seconde wijzer De leugen regeert
22.00 22:00 22:15 23:00 23:55 02:00
Nederland 3 17:00 17:05 17:15 17:25 17:40 17:55 18:00 18:25 18:45 19:00 19:21 19:30 20:10
NOS: Wereldbeker Schaatsen Calgary
22.00 22:40 22:58 23:20 23:50
RTL 5
17.00 NOS Jeugdjournaal.nl Nederlandse legendes Ratz Ratz Het Sinterklaasjournaal Willem Weverflits SpangaS Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal ONM NOS Journaal De wereld draait door
20.00 NOS Journaal Nova Politiek Stellenbosch NPS Wereldcinema: Moolaadé Cinema 2: Wolfsburg
RTL 4 17:00 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30 21:40
4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Boulevard
Jensen! Flodder The nanny De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal
20.00 20:30
Goede tijden, slechte tijden Wendy: Heel Holland helpt In duet met André Hazes
22.00 22:25 22:50 23:00 23:05 00:00
17:40 18:25 18:55 19:25 19:55
The usual suspects
22.00 22:30 23:15 23:45 00:15
Jensen! De Gouden Kooi PostcodeLoterij: Deal or no deal The king of Queens
NOS Sportjournaal NOS Journaal Draadstaal De wereld draait door
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
SBS 6
17.00 17:15 17:30 17:45 18:40 19:40
Who’s next RTL Z Nieuws The A-Team Law & order RTL Voetbal: Jong Oranje - Jong Macedonië RTL Voetbal: Jong Oranje - Jong Macedonië
22.00 22:15 23:30 00:30
17:05 18:05 19:00 19:25
RTL Voetbal: Jupiler League RTL Poker: World Poker Tour Who’s next
The flying doctors Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Domino Day 2007 Domino Day 2007
22.00 23:15 23:25 23:30 00:10
Veronica
17.00
20.00 20:00
20.00 20:00
Net 5
17.00
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Oranje journaal Simon Sez
17:10 18:05 19:00
17.00 Gilmore girls Charmed McLeod’s daughters
20.00 20:00 20:30 21:25
Sex and the city Medium Lost
22.00 22:30 00:45
Extreme measures Sex and the city
17:00 17:20 17:35 18:00 18:55 19:50
Disney’s The Legend of Tarzan De Club van Sinterklaas Kim Possible South Park The Simpsons Seinfeld Wegmisbruikers De grote beurt Top Gear
22.00 23:00 23:35
17:00 17:30 18:20 19:10
Red Sea Rib Rally 2007 Justin Timberlake in concert: Futuresex/Loveshow
Everybody loves Raymond Ally McBeal Dr. Phil Oprah Winfrey show
20.00 20:00 20:30
20.00 20:25 21:20 21:55
RTL 8
17.00
Een plek onder de zon Angels fall
22.00 22:20 23:10 23:40 00:05 00:15 00:20
As the world turns The nanny 4 in het land RTL Nieuws RTL Weer Een plek onder de zon
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ÉÉN
CANVAS
17.00 17:00 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond
20.00 20:05 20:10 20:35
Het weer Thuis Steracteur sterartiest
22.00 22:15 23:05 23:26 23:27 23:30 23:35 00:25 00:45
17:05 17:30 17:45 17:55 18:05 18:15 18:30 18:50 19:10 19:25 19:35 20:00 20:50 21:35
17:00 17:30 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30 20:00
Terzake De weg naar Mekka Bert Kruismans - Wereldberoemd in Vlaanderen
17:30 18:15 19:00 19:30
Children in need
21:00 21:30
22.00 23:25 23:35 03:00 03:05 03:05
BBC World
17.00 Raven - The secret temple The Basil Brush show Trapped Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws
20.00 23:00
22.00 22:30 23:15 23:50
BBC 2
17.00 House of Mouse in het Disney Festival Zoé Zezako Rocket mijn raket Op schok Karrewiet Spring Go go stop En daarmee basta! Zap Jr. High Karrewiet Instant star
20.00 Secrets Het journaal laat KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het weer The bill De rode loper Man bijt hond
BBC 1
Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Regionaal nieuws Children in need Weerbericht Sign zone Top gear
Desperate housewives De keien van de Wetstraat Moolaadé
17.00 Food poker The weakest link Eggheads Strictly come dancing: It takes two
20.00 20:00 20:30
Run on the bank The Edwardians in colour: The wonderful world of Edward Kahn A passion for plants Gardeners’ world specials
22.00 22:00 23:00 23:30 00:00 00:30 00:35 01:35 01:45
17:00 18:30 18:45 19:30 19:45
20.00 20:00 21:30
World news today Survivor’s guide: Health and hurricanes
22.00 22:30
The Tudors QI Newsnight Newsnight review Weerbericht Later... Blast Match of the day
World news today World business report Sport today World business report Sport today
23:15 23:45 00:00 00:30 01:00 02:30
Peschardt’s people: Dennis Lillee and Geoff Thompson World business report Sport today News America Peschardt’s people: Dennis Lillee and Geoff Thompson News America World business report
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ARD
ZDF
17.00
17.00
17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55
Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten
20.00 20:00 20:15 21:45
Tagesschau Die Landärztin - Aus heiterem Himmel Tatort: Erfroren
22.00 23:10 23:23 23:25 00:55 01:15 02:40 02:45 04:15
17:00 17:15 17:45 18:00 19:00 19:20 19:25
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute SOKO Kitzbühel heute Weerbericht Der Landarzt
20.00 20:15 21:15 21:55 22:22 22:25 22:55 00:00 00:10 00:50 02:50 02:55
18:00 18:30 19:00
Der Alte Der letzte Zeuge heute-journal
British biker build-off Mean machines: The transatlantic challenge: Quad bikes How it’s made Stunt junkies: Water ski launch Mythbusters: More myths revisited
21:00 21:30
World’s toughest jobs: Pyrotechnician 5th Gear 5th Gear
22.00 Weerbericht aspekte Johannes B. Kerner heute nacht Veronica Mars Ulysses heute Johannes B. Kerner
22:00 23:00 00:00 01:00 01:55
17:00 17:30 18:00 19:00
20.00 20:00
22.00 Tagesthemen Das Wetter im Ersten Heirate meine Frau Nachtmagazin Im Sternzeichen des Todes Tagesschau Turm des Schreckens Sturm der Liebe
17:00 17:30
National Geographic
17.00
21:30 American hotrod: ‘36 truck Bad boy racers Mega builders: Quake-proofing an Icon - San Francisco When disaster strikes: New Orleans - Flood of the century Zero hour: The king of cocaine
Crittercam-WildTech Adventures: Leopard seals The snake wranglers: Cambodia’s forbidden pit vipers Earth investigated: Tsunami warnings investigated Seconds from disaster: Superstore collapse
20.00 20:00 20:30
Mad labs Megastructures: The ultimate rollercoaster Air crash investigation: All engines failed!
22.00 22:30 23:30 00:00 01:00
Eurosport
17.00
Situation critical: Assault on Entebbe More amazing moments Seconds from disaster: Aircraft carrier explosion Air crash investigation: All engines failed!
17:15 18:00 18:15 19:15 19:30
Rodelen Inside Euro 2008 Voetbal: Euro 2008 Inside Euro 2008 Futsal
20.00 21:00 21:30
Timbersport series Futsal
22.00 23:00 23:30 00:00 01:00
Autosport: Rally Extreme sports: YOZ Voetbal: Euro 2008 Autosport: Rally
Puzzel met De Pers 1
ZWEEDS RAADSEL: laatste eis kledingstuk
herfstbloem geladen atoom
2
3
4
5
6
CRYPTOGRAM
beroep
straalvliegtuig
1
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
2
3
zoen poeierig
4
5
3 voorzetsel feestmaaltijd
6
balletrokje vlug
5 9
handelsterm slaghout
10 vogel
ver
1
7
6
rustteken
wijn soort kunstwerk
11
golfterm cultuurgericht
toespraak
snijwerktuig
deel van een kachel
HORIZONTAAL: 1. Bevrijdingsbeweging van de krant (8); 4. Veel eer voor een wielrenner (8); 6. Wordt men van de melkman rustig? (4); 8. Dat hertenkalf is puntiger (7); 9. Daardoor kun je zien dat iemand haren verliest (4); 10. Extra geheiligd vol overgave (8); 11. Dansfeest ter versiering (8). VERTICAAL: 1. Wordt in het klein uitgevochten door bridgers (6); 2. Driekwart maand een domme figuur (6); 3. Dier dat een beetje achter die uitdrukking staat (7); 5. Geeft toegang tot het urinoir in Sluis (7); 6. Rood sterrenbeeld (6); 7. De maat van deze taille is niet geweldig (6).
4
2
MIKADO
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Opvoeren; 4. drukkerij; 6. twee; 8. strijker; 9. niet; 10. krokodil; 11. papieren. VERTICAAL: 1. Opdoen; 2. orkest; 3. roemrijk; 5. ijsklomp; 6. triode; 7. ezelin.
8
lynx
knaagdier
25
SUMBRERO®
Zweeds -k-b-b-rgeelkoper -rei-aida ander-let -w-kot-kzak-geluk -pas-mini gedurende -nel-eter WAKKER Brainsnack 60º C
Kakuro® & Sumbrero®
11
6
20 15
12
7 5 4 3 8 6 1 9 2
6 8 2 1 7 9 4 3 5
5 2 7 8 9 1 3 4 6
8 3 6 5 4 7 9 2 1
1 4 9 2 6 3 5 8 7
4 1 3 7 2 8 6 5 9
9 7 8 6 3 5 2 1 4
2 6 5 9 1 4 8 7 3
7 9 4 1 6 8 3 2 5
6 5 8 4 2 3 9 1 7
3 1 2 5 9 7 8 4 6
1 4 7 9 5 2 6 8 3
8 6 9 7 3 4 1 5 2
5 2 3 6 8 1 7 9 4
2 7 1 3 4 9 5 6 8
9 8 5 2 7 6 4 3 1
4 3 6 8 1 5 2 7 9
3 4 9 1 7 8 2 5 6
2 1 5 3 9 6 4 8 7
8 7 6 5 2 4 9 3 1
5 9 3 7 6 2 8 1 4
1 6 8 4 5 9 7 2 3
4 2 7 8 1 3 6 9 5
7 5 4 9 8 1 3 6 2
6 8 1 2 3 7 5 4 9
9 3 2 6 4 5 1 7 8
Kakuro® van gisteren
Bij onderstaande kakuro® vor17 35 13 27 14 17 men de getallen in de zwarte 8 9 6 8 driehoekjes de som van cijfers 16 3 9 7 2 1 11 van 1 tot en met 9, die hori23 8 3 5 7 zontaal of verticaal in de aan9 3 12 grenzende vakjes worden inge5 7 2 1 17 vuld. De Sumbrero® links is 7 6 1 9 8 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 8 7 2 moeten worden ingevuld. De 0 1 9 9 doet helemaal niet mee. Per 7 3 2 som mag elk cijfer maar één 6 8 6 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
9
11
29 16
3 9 1 4 5 2 7 6 8
7
19
17
9
12
29
9
11
20
16
25
7
17
15
17
3
30
In welke volgorde, van de bovenste tot de onderste, zijn de mikadostokjes vrij op te rapen?
SUDOKU 1
5
SUDOKU
6
6
8 4
3
2
5
SUDOKU 9
5
7
9
9
6
7 5
7 2
5
9
7
2
9
9
6
6
1 7
4 4
8
2
1
3
9 6
KAKURO®
3
6
7
9
2
5
7
9
6
4
8
17
27
4
4
16
24
6
3 8
5
35
17
3
8
15
16
4
16 18
3 27
4
1
5
3
9
2
2 3
1
5 7
5 4
3
7
9
8
7 6
1
3
2 1
3
2
9
6
8 4
8
2
1
11
7
14
16
4
7
5
4 ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
LEZERS
[email protected]
COLUMN
Interlanden zoekt enthousiaste
bezorgers
Surf naar BEZORGINGDEPERS.NL of bel 0900-INTERLANDEN bezorging op maandag tot en met vrijdag vóór 12.00 uur (vanaf 16 jaar)
Nederlander Ellen Zandink
...
Ik ben een Zeeuw op Friese doorlopers, stug en zuinig tegelijk. Een bourgondische Jordanees op de uitgestrekte Veluwe. Ik ben hartstochtelijk socialist met een godsdienstige inslag en ga naar de kerk, de moskee, de tempel of niet. Soms ben ik een moeder en vader tegelijk voor schatjes van kinderen die ik af en toe het liefst achter het behang zou willen plakken. Ik ben vaak zelf nog maar een kind dat haar grenzen opzoekt in de prachtige wereld rondom. Mijn school is wit of zwart of regenboog. Regelmatig kan ik zelfverzekerd en assertief uit de hoek komen, maar soms blijf ik het liefst verlegen in het hoekje zitten.
Ik fiets vrolijk klagend door weer en tegenwind. Luidkeels zing ik mee met Hazes, met een Rotterdams accent. Mijn haren zijn dan weer blond en dan weer rood of zwart en ik bedek ze weleens met een hoofddoek. Tegen de regen of de zon of gewoon omdat ik dat wil. Ik draag trendy broeken, foute leggings of lange blauwe rokken en een hoedje. Mijn vrienden zijn mij lief en mijn familie is me dierbaar. Ik heb een trommel vol met koekjes en iedereen mag nemen, op is op. Ik ben hetero, homo, of van alles tegelijk. Solo, duo, of gruppo. Blank, zwart, bruin, geel, rood of paars. Oud of jong, mooi of lelijk, dik of dun, aardig of niet. Af en toe ben ik gehandicapt of ziek. Blij en verdrietig. Fout en goed. Ik hou van de stad met al zijn leven en het le-
ven op het platteland. Ik hou van dieren en van kroketjes, van vrijheid en van schuttingen. Van vakanties aan het strand van Ameland en de kust van Alanya. Ik heb verstand van voetbal net als iedereen. Soms ben ik vergeetachtig en dan ben ik... eh... Het maakt mij juist zo leuk, dat ik zo veelkleurig ben, zo verrassend of voorspelbaar, en daar ben ik trots op. Ik ben niets of ik ben alles, maar ik heb de vrijheid om te zijn wie ik wil: ik ben een Nederlander. 1
26
Sport
Voetbalgeweld Clarence Seedorf legt uit
Dood van fan staat op zich Clarence Seedorf haalt uit. Niet met zijn voeten, maar met zijn mond. De Italiaanse voetbalfederatie én de starre voetballerij moeten het na de moord op een fan ontgelden. Remco Janssen NOORDWIJK
…
Een rel leek geboren in Italië toen Clarence Seedorf zondag weigerde de rouwband om zijn bovenarm te dragen. Hoezo?, dacht de AC Milanspeler. Een dag voor het duel tussen Atalanta en zijn club loste een Italiaanse agent een dodelijk schot op Lazio-fan Gabriele Sandri. Normaliter oogst een speler dan kritiek als hij weigert een rouwband te dragen. Maar Seedorf kwam met argumenten en kreeg respect van zijn voorzitter en van zijn mede-spelers voor zijn beslissing. Toen de broer van de Georgische Milan-speler Kakha Kaladze na een ontvoering van twee jaar vermoord werd, droeg niemand een rouwband, zag hij. En nu, na de dood van een supporter, moest er plots wél gerouwd worden? Seedorf: ‘Omdat er een maatschappelijk probleem is in het voetbal kwam er vanuit emotie snel een
reactie. Zo van: de voetbalwereld is solidair. Tja, waar ben je solidair mee? Dat vraag ik mij af.’ Na zijn wedstrijd werd duidelijk dat het schietincident niets met voetbal te maken had. ‘Zoiets had overal kunnen gebeuren. Ze hebben het nieuws op deze manier naar buiten gebracht: hij is een Lazio-fan. Van de Italianen is negentig procent fan van een voetbalclub. Ze hadden ook kunnen zeggen: er is een incident geweest bij de Autogrill. Dan was het ook niet verkeerd over gekomen bij de fans van Milan en Atalanta.’
Allemaal politiek Ja, hij vindt ook dat de corruptie in het Italiaanse voetbal moet worden aangepakt. Ja, de veiligheid in de stadions moet verbeterd. Ja, de voetballerij moet ‘een handje helpen’ bij het terugbrengen van normen en waarden in de maatschappij. Maar Seedorf begrijpt niet waarom de Italiaanse voetbalfederatie dan opeens de Serie B en C – in de Serie A wordt al niet gespeeld vanwege interlandvoetbal - moest stilleggen. ‘Dat is allemaal politiek.’ Koren op de molen van de harde kern, die de schietpartij aangrijpt om
de confrontatie te zoeken met de politie, ziet Seedorf. ‘Toen bij de rellen in Catania die politieagent overleden was, hebben ze alles stilgelegd. Dus de harde kern zegt: nu is er één van ons overleden, nu moeten ze ook alles stopzetten. Zondag hebben ze net zo lang herrie geschopt in het stadion, totdat ze de wedstrijd gestaakt kregen. De harde kern heeft iets tegen de politie. Milan en Atalanta-fans haten elkaar, maar ze spanden samen tegen de politie. Roma en Lazio-fanshaten elkaar ook, maar vochten nu ook samen.’
Wel honderd oplossingen Een kant-en-klare oplossing voor het Italiaanse geweldsprobleem heeft Seedorf echter ook niet. De echte verantwoordelijkheid ligt volgens hem bij de clubbestuurders. Dan pas komen de coaches en de spelers, die weer als rolmodel voor de Italiaanse jeugd fungeren. ‘Het probleem moet eerst in de top worden aangepakt. Het is een keten, die niet bij de spelers kan beginnen.’ Er zijn volgens Seedorf ‘wel honderd oplossingen’ denkbaar. Zoals: ‘Je moet de spelers verplichten om niet alleen vóór, maar ook ná de wedstrijd elkaar te begroeten.’ Dat zijn van die concrete acties, waarmee de voetbalfederatie kan laten zien hoe men met elkaar moet omgaan in de maatschappij. Veel fiducie heeft Seedorf alleen niet in de bestuurders van de conservatieve voetbalwereld. ‘Voetbal is geloof ik de enige sport die dertig jaar achterloopt, terwijl het de grootste sport is van de wereld. Misschien is het daarom wel zo moeilijk om verandering door te voeren.’ 1
REUTERS
Voetbalmuseum met een Hall of Fame
De kop mag voorzichtig weer boven het maaiveld uitsteken Vervolg van pagina 1
...
In het Nationaal Voetbalmuseum in de Zeeuwse hoofdstad Middelburg komt ook een Hall of Fame voor voetballers. Wie er gaat bepalen welke spelers in aanmerking komen voor de voetbalhemel, weet Verkamman nog niet. ‘Zo ver zijn we nog niet, maar we hebben al het idee om een jury van oud-internationals in te stel-
len.’ De komst van het voetbalmuseum was een noodzaak, vindt Verkamman. ‘Ik vond het gek dat er in Nederland overal een museum voor is, behalve voor de belangrijkste bijzaak van het leven: voetbal.’ De totstandkoming van het museum heeft heel wat voeten in de aarde gehad. Amsterdam en Rotterdam haakten af als mogelijke vestigingsplaatsen, of de beschikbare ruimte
was te klein, of de financiering kwam niet rond. De Provincie Zeeland bracht redding, zij zag het als een mooie toeristische attractie. ‘Nergens was de politieke steun zo groot en nergens kregen we zo veel ruimte als in Middelburg.’ Ook de sponsors dienden zich in groten getale aan. Het is tekenend voor Nederland dat de komst van het voetbalmuseum, met de Hall of
Fame, zo lang op zich liet wachten. Volgens socioloog en schrijver Herman Vuijsje zijn de tijden aan het veranderen, in Nederland wordt het eren van idolen steeds normaler. ‘In de jaren zestig en zeventig hadden we het niet zo op het vereren van idolen’, zegt Vuijsje. ‘Dat kwam door de naoorlogse cultuur van democratisering en nivellering.’ Die tijd lijkt dus nu voorbij te zijn. Vuijsje: ‘Aan de ene
WEB 2.0? Kom bij ons bouwen aan Clixmaster
3.8! Ontvang bij start van je nieuwe baan één maandsalaris cadeau. Bouw aan een innovatief product. Maak deel uit van een gedreven en ambitieus team. Heb plezier in je werk.
Doe het .NET even anders! Kom werken bij Modern Media.
kant nemen we door de globalisering steeds meer fenomenen over van onder andere de VS en Engeland. Aan de andere kant beantwoordt zo’n Hall of Fame aan de groeiende behoefte van mensen om ergens tegenop te zien.’ Het is dus wachten op een Hall of Fame waar behalve onze voetballers ook sporthelden als Richard Krajicek en Leontien van Moorsel een plaatsje krijgen. 1
Sport
27
Interview Het scoutingtalent van Riemer van der Velde
Nog altijd bezig met voetbal Hij staat het liefst hele weekenden in de vrieskou langs velden van marginale Scandinavische profclubs te scouten. Riemer van der Velde (67), icoon van SC Heerenveen, is een van de slimste voetbalmensen van Nederland.
sultaat van intensief teamwerk waar we wat mij betreft andere clubs bij betrekken. In Denemarken trof ik Adri van Kraay, de PSV-scout. Heerenveen en PSV zouden eigenlijk samen spelers moeten kopen. Zo wilden we enkele jaren terug een Zweedse middenvelder kopen, Kim Källström. Een speler met een verwoestend schot. Maar helaas, te duur. We stelden toen aan Harry van Raaij voor hem samen te kopen. Twee jaar bij ons, daarna twee seizoenen bij PSV bijvoorbeeld. Helaas hebben we dat niet gerealiseerd. Maar die Zweed maakt inmiddels furore in de Franse competitie en is international.’ ‘Sommigen zeggen dat de scoutingsuccessen van Heerenveen het chronisch falen van onze opleiding camoufleren. Dat is niet juist. We hebben inderdaad geen nieuwe Abe Lenstra afgeleverd, maar zo’n speler wordt slechts eens in de eeuw geboren. Daarnaast is Friesland een dunbevolkte regio. Om aansluiting te krijgen richting ons eerste elftal moet je wel een heel bijzonder talent zijn. Toch leverden we de laatste tien jaar zo’n dertig spelers aan profclubs in de ere- en eerste divisie.
Toine Rongen HEERENVEEN
...
‘Mijn vrouwAnnie en ik zijn net terug uit Denemarken. We bezochten vijf wedstrijden uit de Deense competitie. Soms gaan we voor een specifieke speler, maar dit weekend was bedoeld om een actueel beeld te krijgen van het Deense topvoetbal. We hebben in Scandinavië veel tipgevers, met enkele Finse en Zweedse clubs zijn er innige contacten, ons scoutingsteam volgt er tientallen spelers. Scandinaviërs passen doorgaans qua discipline en beleving beter bij Heerenveen dan spelers uit tropische landen. Wij vinden op tijd komen normaal, zij niet. Kritiek zien ze al snel als een belediging, terwijl Scandinaviërs of spelers die dat sportklimaat gewend zijn, daarvan meestal niet warm of koud worden.’
‘We willen het publiek horen als de spelers worden omgeroepen’ ‘Ons scoutingsbureau tikt onze aantekeningen van dit weekend in de computer. Wij geven de cijfertjes, van 1 tot 6, met een opmerking erbij als: ‘Hij ontwikkelt zich goed, in de gaten houden.’ Of: ‘Hij valt tegen, maakt zijn faam niet waar.’ We zijn altijd vroeg in het stadion. We zien graag de warming-up en we willen vooral het publiek horen als de spelers worden omgeroepen. De mannen die de meeste positieve decibels krijgen, nemen we extra op de korrel. Verder: is hij een beetje honkvast of een echte clubhopper? Past zijn karakter bij onze spelersgroep? Wat voor speler is het, voelt hij zich thuis in het systeem dat wordt gespeeld? Soms zie je spelers waarbij je automatisch het gevoel krijgt: die jongen wordt verkeerd gebruikt. Afonso Alves speelde bij Malmö rondom de diepste spits en kwam vaak van de zijkanten. Toen Ruud van Nistelrooy bij FC Den Bosch speelde, voetbalde hij meer
‘Heerenveen en PSV zouden eigenlijk samen aankopen moeten doen’
Riemer van der Velde: ‘Een speler. zoals Abe wordt eens in de eeuw geboren.’ GUUS DUBBELMAN/HOLLANDSE HOOGTE
achter de spits. Onze kracht is dat onze trainers en scouts goed inschatten op welke positie en in welk systeem spelers het beste uit de verf komen. Alves startte bij ons in een 43-3-systeem. Daarin rendeerde hij niet echt, er werd al gemompeld over een miskoop van 4,1 miljoen euro. Uiteindelijk brak hij door in een tweespitsensysteem.’
‘Jeffrey Talan haalden we weg bij FC Den Haag en hij speelde uiteindelijk enkele interlands in Oranje. Brian Vandenbussche was tweede keeper van Sparta, maar staat nu geregeld in het Belgisch elftal. Huntelaar zou te klein en te tenger zijn voor de top, maar inmiddels is Klaas-Jan international. Wij hebben zo’n dertig scouts en tipgevers die tegen een onkosten-
vergoeding onderweg zijn. Niet alleen in Nederland en Scandinavië , maar ook in België, Tsjechië, Polen en de Balkan. Ze worden aangestuurd door Yme Kuiper, onze woordvoerder en tevens directielid, en onze hoofdscout Bert Pijpers. De scouting vergadert eens in de twee weken en dan kunnen we urenlang over spelers praten. Ons scoutingsucces is het re-
Georgios Samaras speelt zelfs in de Premier League. Samaras. Mooi verhaal. Een eigenaar van een Grieks restaurant in Emmen en Drachten tipte onze toenmalige assistent-trainer Jan de Jonge (inmiddels hoofdtrainer van De Graafschap) over een jonge Griekse aanvaller. Zijn vader was trainer en had geconcludeerd dat Heerenveen de beste jeugdopleiding van Nederland had en vond dat zijn zoon daar dan ook het beste terechtkon. Toen we deze 15-jarige zagen spelen, reageerden we unaniem: halen! Hij is nu Grieks international. Maar ook een Fries toptalent is in aantocht. Geert Arend Roorda kan een grote worden. Aan de andere kant blijven we altijd inspelen op de actuele ontwikkelingen. Zo heeft de club de mogelijke opvolger van Afonso Alves al in huis, want het 18-jarige Braziliaanse toptalent, Paulo Henrique, is een spits in wie de club veel vertrouwen heeft.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... ....................................... ............................................................................... KORT 111
België ondertekent antidopingcode niet
België heeft als enig lid van het mondiale antidopingbureau Wada de nieuwe antidopingcode nog niet ondertekend. Bij de Belgen moet zowel de Nederlandstalige, Franstalige als Duitstalige gemeenschap dergelijke documenten goedkeuren. ‘We wachten nog steeds op de Franse en Duitse gemeenschap’, stelde Hans Cooman, coördinerend arts van de dopingcontroles in Vlaanderen, gisteren in De Morgen. Indien de Belgen de nieuwe antidopingcode van het Wada eind dit jaar nog niet hebben geratifi-
ceerd, mag het land vanaf 1 januari geen internationale sportwedstrijden meer organiseren.
Spanje om te zetten in een verlies. Hierdoor verliest Panama de vijfde plaats in groep A aan Mexico.
111
111
Onverzekerd Panama uit WK honkbal gezet
Oud atleet Robert Taylor overleden aan hartaanval
Panama mag het vandaag in de kwartfinale van het WK honkbal in Taiwan niet opnemen tegen titelverdediger Cuba. De internationale honkbalfederatie Ibaf besloot Panama gisteren uit het toernooi te zetten vanwege een administratieve fout. Zeven leden van het Panamese team bleken voor de eerste groepswedstrijd tegen Spanje niet over de vereiste verzekering te beschikken. Daardoor besloot de Ibaf het met 5-0 gewonnen duel tegen
De Amerikaanse oud-atleet Robert Taylor is op 59-jarige leeftijd overleden aan een hartaanval. Taylor, die al enige tijd kampte met hartproblemen, werd maandag opgenomen in een ziekenhuis in Houston, waar hij dinsdagnacht overleed. Taylor veroverde bij de Olympische Spelen van 1972 in München een gouden plak op de 4 x 100 meter. Op het koningsnummer 100 meter sprint werd hij tweede achter de Russische winnaar Valery Borzov.
Irritatie aan littekenweefsel
BLESSURE VAN ROORDA BLIJKT ACHTERAF MEE TE VALLEN
PICS UNITED
De knieblessure van Geert Arend Roorda blijkt mee te vallen. Onderzoek in het ziekenhuis wees uit dat de 19-jarige middenvelder van SC Heerenveen last heeft van wat irritatie aan een littekenweefsel. De Fries raakte zondag in het duel bij Vitesse geblesseerd. In eerste instantie werd gevreesd dat hij een beschadigde meniscus had opgelopen. Roorda hervat maandag de veldtraining bij Heerenveen.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Venus en Serena (1)
Venus en Serena (2)
Venus en Serena (3)
Venus en Serena Williams gaan weer een team vormen. De zusjes nemen deel aan het dubbelspel van de Australian Open.
Voor de Amerikaanse tennissters is het alweer vier jaar geleden dat ze samen aan één kant van het net stonden.
In 2003 won team Williams en Williams de Australian Open, maar daarna kwamen ze nooit meer als duo in actie. Het toernooi in Melbourne heeft plaats van 14 tot en met 27 januari 2008.
Sport
28
EK-kwalificatie
Pas op, de Luxemburgers komen naar Nederland
Het is uitkijken voor het Nederlands elftal. En niet alleen omdat bondscoach Marco van Basten heeft aangegeven te experimenteren met allerlei verschillende systemen in het belangrijke duel met Luxemburg. Met een overwinning in De Kuip staat Nederland op het Europees kampioenschap, maar de voetbaldwergen zijn niet meer bang voor Oranje. En waarom zouden ze? Luxemburg is het laatste en ook meteen enige land dat ooit een EK-kwalificatiewedstrijd in Nederland wist te winnen. In 1963 werd het 1-2. Plaats van handeling: De Kuip. Om aan te geven hoezeer het voetbal leeft bij onze tegenstanders van morgen bovenstaande
impressie van de Luxemburgse competitie. Linksboven het kolkende stadion van FC Differdange 03, waar Ajax in 1984 niet verder kwam dan 0-0. Rechtsboven het onderkomen van FC Rosprot. Het tentje is niet het domicilie van de voorzitter en de bh aan de waslijn niet van een van de spelers. Linksonder Minerva Lintgen, waar de eigenaar van pizzeria O Santa Maria de plaatselijke Roman Abramovich is. Rechtsonder een wedstrijdbeeld van FC Wiltz, de huidige nummer 10 van de eredivisie. Marco van Basten en zijn spelers zijn alvast gewaarschuwd.1 FOTO’S: COR VAN DER MEER
Judo
Wereldkampioen Ruben Houkes wordt acrobaat in kerstcircus Wereldkampioen Ruben Houkes ruilt de judomat in voor het circus. Hij treedt op tijdens het KerstSterrenCircus. ‘De palen zijn vrij stroef.’ Geert Jan Hahn HAARLEM
...
Samen met acteurs Tygo Gernandt en Daniël Boissevain gaat Houkes een ‘mastenact’ uitvoeren. ‘Een mooi gezelschap’, lacht het lichtgewicht. ‘Er
staan vier palen in de circustent, waarin wij kunstjes doen. Inspannende, spectaculaire oefeningen.’ Het KerstSterrenCircus is de feestelijke viering van de uitreiking van de Kindervredesprijs, een initiatief van de kinderrechtenorganisatie KidsRights. Ook andere bekende Nederlanders zoals Nick&Simon, Ramses Shaffy en Najib Amhali doen mee. De show heeft plaats op 16 december en is Eerste Kerstdag op tv.
Houkes werd twee maanden geleden in Rio de Janeiro wereldkampioen judo in de klasse tot 60 kilogram. Vlak daarna kwam de uitnodiging voor een optreden als circusartiest. ‘Vanaf volgende week gaan we serieus aan de slag’, zegt de 27-jarige Noord-Hollander. ‘Ik heb al één keer getraind met magnesium, maar de palen zijn best stroef. Er is goed grip op te krijgen. Door mijn judo-achtergrond heb ik sowieso een voorsprong,
omdat wij veel touwklimmen.’ Toch blijft Houkes ‘ontzettend onder de indruk’ van wat zijn act inhoudt. ‘Toen ik een voorbeeldfilmpje kreeg opgestuurd, moest ik wel een aantal keer slikken. Maar ik heb er ontzettend veel zin in.’ Ook op judogebied gaat het steeds beter met Houkes. Tijdens het WK judode hij in de finaleronde door met een schouderblessure. Daardoor miste hij in Rotterdam het Neder-
lands kampioenschap, dat tevens als olympisch kwalificatietoernooi geldt. Inmiddels is de schouder van Houkes, in het dagelijks leven directeur van een sportmarketingbureau, weer ‘redelijk herstellende’ en is hij in ieder geval fit genoeg om de mastenact op te voeren. Na zijn uitstapje in de circustent gaat hij zich in Japan en Oostenrijk voorbereiden op een nieuw seizoen op de tatami, de judomat. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ................................................................................ ............................................................................... KORT
Serviër wil Nadal en Federer volgend jaar verslaan
Seizoen zit er wel op voor centrumverdediger
Honderd meter op Spelen Sydney zonder winnaar
DJOKOVIC WIL BESTE ZIJN NA BESCHAMENDE MASTERS CUP
KNIEOPERATIE RON VLAAR SUCCESVOL UITGEVOERD
111
De honderd meter sprint op de Olympische Spelen in Sydney, zeven jaar geleden, gaat mogelijk de geschiedenisboeken in zonder winnaar. De officiële winnares Marion Jones bekende vorige maand dat ze doping had gebruikt en leverde de medaille in. Daarnaast gaf ze nog twee gouden en twee bronzen plakken terug. In 2000 werd Katerina Thanou tweede, maar vier jaar later werd de Griekse zelf gepakt op het gebruik van doping. Ze werd hierop twee jaar geschorst.
Novak Djokovic heeft zijn doel voor volgend seizoen al duidelijk. De 20-jarige Serviër wil een aanval doen op de onaantastbaar lijkende Roger Federer. De Zwitser is al bijna tweehonderd weken achtereen nummer één van de wereld. ‘Mijn doel is om zo snel mogelijk ‘s werelds beste tennisser te worden’, zei Djokovic gisteren. De huidige nummer drie van de wereld presteerde afgelopen week bij de Masters Cup niet geweldig. Hij wist in de gouden
groep geen enkele set te winnen. Djokovic kon niet laten zien waarom hij de ontdekking van het seizoen was. De Serviër speelde dit jaar twintig toernooien, stond zeven keer in de finale en wist er vijf te winnen. Verder steeg hij op de wereldranglijst van de zestiende plaats naar de derde positie. De Serviër werd in 2003 prof en staat volgend seizoen voor de lastige opgave om de dominantie van Federer en Nadal te doorbreken.
PRO SHOTS
Ron Vlaar heeft een succesvolle operatie aan zijn linkerknie ondergaan. Bij de verdediger van Feyenoord werd dinsdag in het Erasmus-ziekenhuis in Rotterdam de gescheurde kruisband in zijn knie vervangen door een stuk van zijn hamstringpees. De Noord-Hollander kan thuis herstellen, liet Feyenoords clubarts Robbart van Linschoten weten. Door de operatie zit het seizoen er voor de centrumverdediger wel op.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Gerucht Casillas
Gerucht Cech
Gerucht Fabregas
Tottenham Hotspur heeft interesse in Iker Casillas. De club zou volgens Spaanse media 40 miljoen voor de Real-doelman willen betalen.
Chelsea-goalie Petr Cech wordt in verband gebracht met Barcelona. ‘Als zij interesse tonen, zal ik er goed over nadenken’, zegt hij.
De interesse in Arsenal-middenvelder Cesc Fabregas groeit elke week. De Spanjaard weigert te vertrekken. ‘Ik voetbal niet voor geld, anders was ik wel voor Real Madrid gegaan.’