FIJNE FEESTDAGEN maar laten we onze vluchtelingen niet vergeten

FIJNE FEESTDAGEN maar laten we onze vluchtelingen niet vergeten --------------------------------------------------------------------------------Netwerknieuws no. 40 Najaar 2010

Geachte lezer, Ook deze keer een volle nieuwsbrief. We nemen u mee naar een tweetal rechtszaken. Iets waarmee vluchtelingen (te) vaak mee te maken krijgen. Verder een artikel over het immigratiebeleid van het nieuwe kabinet. Om te weten of we voor of tegen dat beleid zijn en of we daarvoor in actie komen, is het belangrijk om te weten wat daar dan daadwerkelijk over immigratie en vluchtelingen instaat. Verder bedanken we u voor de steun die u het HOV of de vluchtelingen in het afgelopen jaar heeft gegeven en we hopen dat u ook het komende jaar actief betrokken blijft en u waar mogelijk inzet om het lot van de vluchtelingen in ons land te verbeteren.

IMPRESSIE VAN EEN RECHTSZAAK Om 15.00 uur zijn we met 13 personen bij de Rechtbank. We zijn er aanwezig ter ondersteuning van een goede vriend van ons, een vluchteling, die een zitting heeft. Hij is zichtbaar blij dat de aanwezige vrienden de moeite hebben genomen daarbij aanwezig te zijn. Tijdens het lange wachten, de zaak vóór hem loopt ± 1 uur uit, maken wij kennis met de advocaat. Een heel vriendelijke en betrokken vrouw. Daaruit groeide bij ons het vertrouwen dat zij voor deze zaak haar uiterste best zou gaan doen. Eindelijk binnen, begon de advocaat heel duidelijk en goed onderbouwd haar pleidooi voor de zaak van betrokkene. In haar pleidooi was het duidelijk dat de advocaat sprak over een “mens”, iemand met gevoel, die eerlijk is en oprecht. De vragen die de rechter stelde werden correct en gedetailleerd beantwoord. Dan krijgt de landsadvocaat het woord. Hij geeft zijn eigen visie op de stukken n.a.v. van eerdere afwijzingen en nieuw ingebrachte informatie van betrokkene. Voor aanwezigen soms, vanwege juridische termen, moeilijk te volgen. Tevens becommentarieert hij nieuw binnengekomen vragen. Op een aantal punten was hij het eens met de advocaat van betrokkene. Op andere punten, als bijna vanzelfsprekend niet. Op vragen van de rechter moest de landsadvocaat enkele keren het antwoord schuldig blijven, ofschoon ook hij goed voorbereid leek. Op verzoek van de advocaat van betrokkene werd, met toestemming van de rechter, gevraagd tot mediation. De landsadvocaat kon daar niet over beslissen. Hij moest dit overleggen met de IND. (Immigratie en Naturalisatie Dienst). Aan het einde kreeg ook betrokkene kort het woord. Hij bekrachtigde enkele feiten die zijn advocaat eerder al

2

genoemd had. Betrokkene was blij deze aanvulling te mogen geven. Ofschoon hij in deze zaak weinig vertrouwen meer heeft. Voor zijn eigenwaarde was van belang, ook al was het maar kort, gehoord te worden. Betrokkene zelf voelde zich gerespecteerd en was blij deze kans te hebben gekregen. Hij bleef rustig én krachtig. Ofschoon in “het recht” nu nog niet gesproken heeft, is het al wel bekend dat justitie niet over is gegaan tot mediation. Betrokkene heeft na deze weigering geen vertrouwen meer. Wanhopig is hij op zoek naar het antwoord op de vragen: Wat nu….? Wat kan ik doen? Hij voelt het als “nergens mogen leven”, als iemand die niet mag bestaan! Toch proberen zijn vrienden, hen die hem nabij zijn, te blijven zoeken naar een: “kans” om waardig én als mens te mogen leven en niet als een schim, altijd op de vlucht!.

NOG EEN RECHZAAK De vluchteling, over wie dit verhaal gaat, is 25 jaar en heet Mohamed. Ik ken hem anderhalf jaar. In Nederland verblijft hij nu acht jaar. Hij komt uit Liberia. Alle asielprocedures om verblijf in Nederland te krijgen, heeft hij verloren. Nu is hij bezig met een reguliere procedure, omdat hij voor een trauma behandeld wordt door de GGZ. In hoger beroep probeert zijn advocaat een tijdelijke verblijfsvergunning 'voor een medische noodtoestand' te verkrijgen. De advocaat en de vertegenwoordiger van de IND voerden het woord tijdens de rechtszitting. Alle aandacht was gericht op de verkrijgbaarheid in Guinee van een bepaald medicijn, dat hij gebruikt. De advocaat voerde aan, dat dit medicijn niet bestaat in Guinee. De IND was niet klaar gekomen met het onderzoek naar de verkrijgbaarheid en maakte excuses. Waarschijnlijk zal de rechter de zaak nog een keer laten voorkomen, zodat de IND beter gedocumenteerd zijn verhaal kan houden. Wat wel betekent dat Mohamed weer een aantal weken (maanden?) langer moet wachten. Op mij kwam de rechtszaak over als toneelspel. Na twee jaar is aan Mohamed een taaltest afgenomen. De uitslag was, dat hij uit Guinee zou komen. Mohamed zei uit Liberia te komen. De taaltest zou overgedaan kunnen worden, als hij 1000 euro betaalde. Mohamed had dit bedrag niet. Vanaf dat moment komt hij voor de IND uit Guinee. Twee jaar geleden is het Mohamed gelukt een bewijs te verkrijgen van de Liberiaanse autoriteiten, waaruit zijn echte nationaliteit blijkt. Echter voor de IND is dit bewijs te laat. Hij had er zes jaar geleden maar mee aan moeten komen.

3

Als hij het huidige hoger beroep verliest, moet hij naar Guinee. Echter Guinee neemt geen mensen aan zonder bewijs van nationaliteit. Dus hij komt nooit in Guinee. Hoe ziet zijn toekomst er dan uit? Maar hopen, dat de IND de zaak verliest en dat het medicijn niet in Guinee te verkrijgen is. Sjaak

REGEERAKKOORD 2010 / IMMIGRATIE Algemeen - Het asiel- en migratiebeleid is streng maar rechtvaardig. Ombuiging, beheersing en vermindering van de immigratie zijn geboden en urgent gelet op de maatschappelijke problematiek. - Nederland zal vluchtelingen blijven beschermen en opvangen waar het, in overeenstemming met het Vluchtelingenverdrag, gaat om slachtoffers van vervolging, voor wie Nederland de eerste veilige plek is. Dit kan niet gelden voor asielzoekers die economische migranten blijken te zijn. - Het terugkeer- en uitzetbeleid wordt aangescherpt. Illegaal verblijf wordt strafbaar. Uitzetting van strafrechtelijk veroordeelde vreemdelingen vindt eerder en vaker plaats. Tegen mensensmokkel wordt hard opgetreden. - Participatie in de samenleving vraagt om een toereikende kwalificatie in taal en opleiding. Inburgering van toegelaten asielzoekers (…) is voor henzelf en hun kinderen de sleutel tot volwaardige deelname aan de samenleving in werk en onderwijs. Zij zijn hiervoor zelf verantwoordelijk. - De tijdelijke verblijfsvergunning zal bij niet slagen voor het inburgeringsexamen worden ingetrokken behoudens uitzonderingen. Realisering van het gehele pakket van maatregelen op het gebied van asiel en migratie zal feitelijk leiden tot een zeer substantiële daling van de instroom. Asiel - De opvang van asielzoekers vindt bij voorkeur plaats in het land of de regio van herkomst. - *De behandeling van aanvragen voor asiel vindt zo effectief, efficiënt en zorgvuldig mogelijk plaats: o

4

de mogelijkheden tot het stapelen van procedures worden beperkt, procedures worden versneld, de rechtsbijstand wordt zo aangepast dat na de

behandeling van de eerste aanvraag de prikkels voor nieuwe procedures worden weggenomen (..) en de uitspraak in een voorlopige voorziening kan niet altijd in Nederland worden afgewacht. o Er wordt optimaal ingezet op het tegenwerpen van het ontbreken van identiteitsgegevens bij ongedocumenteerde asielzoekers. o De bewijslast wordt (..)meer naar de aanvrager verschoven en verzwaard. - Nareizende gezinsleden van asielzoekers zullen niet meer automatisch een asielstatus krijgen, maar onder het reguliere beleid voor gezinsmigratie worden gebracht. - Bij de komst van alleenstaande, minderjarige vreemdelingen richt de inzet zich maximaal op zo spoedig mogelijke terugkeer onder de voorwaarde van lokale opvang. Daarvoor is het nodig dat uit het budget van Ontwikkelingssamenwerking investeringen plaatsvinden in extra lokale opvang in weeshuizen. Bron: concept regeerakkoord VVD-CDA 2010 (samenvatting Netty)

SCHIPHOLWAKE 26 OKTOBER 2010 Op 26 oktober 2010 werden de slachtoffers van de Schiphol brand in 2005 herdacht in de Catharinakerk van Eindhoven. Net als de voorgaande jaren hadden de Eindhovense organisaties 'Vluchtelingen in de Knel' en 'Het Netwerk voor Humaan Omgaan met Vluchtelingen’ de herdenking georganiseerd. Er was een opkomst van meer dan 60 mensen, gevarieerd van jong tot oud. Verschillende sprekers deelden hun ervaringen met vluchtelingen, waaronder dominee Ferdinand van Melle, die in het grenshospitium van Amsterdam als geestelijk verzorger gedetineerde vluchtelingen ruim 10 jaar heeft bijgestaan. Hij vertelde dat het voor de vluchtelingen veel betekende wanneer een Nederlander betrokkenheid toonde voor hun situatie. Er werd aan de aanwezige Nederlandse kinderen gevraagd of zij nu papieren bij zich hadden en er werd verteld dat als je een kleurtje

5

hebt en op straat loopt, de kans op controle beduidend hoger ligt, dan wanneer je een blank westers uiterlijk hebt. Sinds 2005 zijn er minimaal 50.000 vluchtelingen in detentie gezet, vertelde Willem-Jan van Wijk van Vluchtelingen in de Knel: 50.000 mensen, die geen crimineel feit hadden begaan en toch opgesloten zijn. Vluchtelingen zijn gevlucht uit hun moederland vanwege het gevaar voor eigen leven en nu worden ze in Nederland opgepakt en van hun vrijheid en veiligheid beroofd. Zij hebben namelijk geen papieren bij zich en kunnen zich onvoldoende legitimeren. Met de door het nieuwe kabinet beoogde voorstellen zullen deze illegaal gemaakte vluchtelingen strafbaar worden en zullen zelfs de kinderen en baby’s van deze vluchtelingen strafbaar zijn en dus crimineel. Veel vluchtelingen met psychische klachten worden onvoldoende bijgestaan door artsen, die de diagnose stellen van 'situatie gerelateerde klachten' als ze bijvoorbeeld niet kunnen slapen of andere gezondheidsklachten hebben. Er werd door het actie koor gezongen en muziek gemaakt. De teksten waren indrukwekkend en hoopgevend. Op deze avond herdachten we de 11 slachtoffers van de Schiphol brand in 2005 en we werden bewust gemaakt van de huidige situatie over het asielbeleid en de zorgen over de vluchtelingen nu. Henry Bravo Martinez ex-vluchteling en lid van Humaan Omgaan met Vluchtelingen, Eindhoven

FOTOGRAFIE TENTOONSTELLING IN DE TU/EINDHOVEN Op 29 november bezocht ik de aangekondigde tentoonstelling van Bouw- en Beeldprijs 2010 in de TU Eindhoven. Als thema was dit jaar gekozen voor “Back Home”. Van de meer dan 135 inzendingen waren er tien finalisten geselecteerd. De voor mij meest opvallende waren de foto’s van Frank Penders, Henk Wildschut en Paul D.Scott.

6

(foto: Frank Penders)

Frank Penders koos voor dit project de plaats Ter Apelervenen. Daar zijn een Aanmeld Centrum, een Tijdelijke Nood Voorziening en een Vrijheids Beperkende Locatie gevestigd. Tussen deze plekken en de bewoonde wereld ligt een lange, verlaten weg, die elke nieuwe asielzoeker moet afleggen. Ook als ze er verblijven, maken ze er gebruik van om naar het dorp Ter Apel te gaan. Duidelijk was er te zien hoe slecht onderhouden die weg is. Op deze weg worden mensen uit alle delen van de wereld, met hun enige bezittingen, heen

en weer geslingerd tussen hoop en desillusie, droom en bittere realiteit. Frank Penders fotografeerde er enkelen op verre afstand, steeds dichterbij, sjouwend met een koffer of wat plastic tassen. Ontheemde mensen, werkelijkheid daar; tegelijk een verbeelding van de vaak tragische levensweg die mensen moeten afleggen. Henk Wildschut geeft in zijn project een telefoongesprek weer tussen Calais en Kabul. Er staat op het grote paneel alleen die telefooncel op een heel breed leeg strand. Door het drukken op een knop eronder volgt ‘live’ een echt gesprek. Het te horen, te zien gedurende ongeveer vijf minuten. Een vrij jonge man staat te bellen in mensonterende omstandigheden, een groot omgeslagen deken om zijn schouders. Waar kan dat gesprek over gaan? Hij zegt dat het goed gaat tegen een broer die hij eindelijk bereikt, terwijl heel de omgeving het tegendeel uitstraalt…Je ziet en hoort hoe hij reageert op de stem van zijn broer en zijn moeder…totdat hij moet ophangen omdat zijn telefoonkaart op is. Een tragisch document van mensen gevangen in niemandsland tussen vertrek en bestemming, droom en illusie, verleden en toekomst. Daar werd ik heel stil van. Paul D. Scott: Het verlangen om naar huis terug te keren, is misschien wel het sterkste als je tegen je wil en dank, door omstandigheden gedwongen, er niet toe in staat bent, omdat je gedetineerd zit. In de gevangenis, vrijwel afgesloten van familie, vrienden, kennissen. Voor hoelang? Heel beperkt contact met het thuisfront. Tegelijkertijd laat de detentie ook sporen achter bij de achterblijvers. Schaamte, sociaal isolement voelt ook als gevangenschap. Zo beeldt Paul D.Scott uiteenlopende mensen uit die dóór de detentie getekend worden. Voor

7

mezelf riep het gevoelens van verdriet op om mensen “zonder papieren”, zomaar opgepakt, die er later zo vaak trauma’s aan overhouden… De andere finalisten hadden heel andere, maar wel interessante, visies op het thema. Zelf keerde ik met gemengde gevoelens “Back Home”. (Netty.)

Wij, bewoners van de westelijke savanne, kennen vijf mensen aan wie we nooit nee zeggen; vader, moeder, de initiatiemeester, onze koning en de vreemdeling die God ons stuurt. (Mondelinge overlevering uit Afrika)

Neemt u ook eens een kijkje op onze website.

Secretariaat van het Netwerk HOV

Hoogstraat 301a 5654 NB Eindhoven

tel: (040) – 25.25.609 fax: (040) – 25.15.767

e-mail: [email protected] website: www.humaanomgaanmetvluchtelingen.nl

8