WATER Naam: Klas:
Volgnummer:
ZELFSTANDIG WERK Inleverdatum :
1
1. Het water
Als je vanuit de ruimte naar onze planeet kijkt, is het eigenlijk onbegrijpelijk dat wij onze planeet Aarde noemen. De Aarde ziet er vanuit de ruimte namelijk blauw uit. Dat komt omdat 70% van onze planeet bedekt is met water. Eigenlijk had onze planeet dus Water moeten heten. Het grootste deel van al het water op de wereld is zout. Het bevindt zich in zeeën en oceanen. Slechts een klein deel is zoet en drinkbaar. Het meeste zoete water bevindt zich ook nog ondergronds. Samen bevatten de zeeën 1,347 triljoen liter water, oftewel 1.347.000.000.000.000.000 liter. Als al het water gelijkmatig over het hele aardoppervlak wordt verdeeld, zou het water overal 3900 meter hoog staan. Elke liter oceaanwater bevat 35 gram zout. Als we al het zout uit de oceanen zouden halen, zou de aarde met een laag zout van 165 meter dik bedekt worden! Verdeling van water
97% van al het water is zout 3% van al het water is zoet Van het zoete water zit tweederde (68,7%) vast in ijskappen en gletsjers. Een derde zit in de bodem (30,1%). Minder dan een procent bevindt zich elders (0,9%) (bijvoorbeeld in gesteente). En 0,3% staat in verbinding met de openlucht (oppervlaktewater: meren, moerassen en rivieren).
Ons drinkwater wordt gemaakt van grondwater en oppervlaktewater. Als je al het water op aarde vergelijkt met een volle badkuip, dan is het zoete water waar wij over kunnen beschikken te vergelijken met één theelepeltje uit die badkuip!
2
2.Waar komt al dat water vandaan? 2.1De waterkringloop: Alle water komt uit de hemel. Het grootste deel van de neerslag verdampt rechtstreeks. Een ander deel dringt in de bodem. Dit noemen we grondwater. Een derde deel vloeit langs de helling naar de rivieren en beken. Dit noemen we oppervlaktewater.
Welke vormen van neerslag kennen we? *……………………… *……………………… *………………………
Het water gaat nooit verloren!! 3
3. Wat is drinkwater?
3.1 indeling water
Leidt af aan hand van de taartdiagrammen. 1) a) Hoeveel procent zoet water is er beschikbaar in de wereld? ……………………… b) Hoeveel water kunnen wij als mens gebruiken voor te drinken? ……………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………… c) Waarom kan je het andere deel niet gebruiken? ……………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………
4
4 Hoe wordt drinkwater gemaakt?
4.1 grondwater
De drinkwaterbedrijven maken lekker en gezond drinkwater van grondwater en oppervlaktewater.
Bekijk aandachtig bovenstaande afbeelding. 1) a)Waar wordt het water uit gehaald? …………………………………… b) Hoe noemt men dit water? Omcirkel het antwoord. Grondwater- oppervlaktewater- bodemwater c) Het water doorloopt een heel proces. Waarom? ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………
5
4.2 oppervlaktewater
Bekijk deze afbeelding aandachtig en vul de volgende vragen in. 1) Waar bevind het water zich? ……………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………… 2) Hoe wordt dit water genoemd? Omcirkel het antwoord. Oppervlaktewater- grondwater Definitie: Oppervlaktewater is water opgepompt uit rivieren, ……………………, kanalen en …………
Neem ook eens een kijkje op de site: http://www.kids.vmw.be/KC/video/video.php?video=05-02-15
6
5. Het leidingnet 5.1 leidingen Elke verbruiker krijgt het water in zijn woning langs de huisaansluiting die op het leidingnet is aangesloten. De leidingen zijn aangesloten op andere vertakte leidingen die komen van een waterwinning, een reservoir of een watertoren. Een waterleiding is een leiding waardoor water wordt getransporteerd van A naar B. De leidingen liggen hoofdzakelijk in de grond en bevinden zich in huizen en gebouwen. De waterleidingen kunnen van verschillend materiaal gemaakt zijn, zoals koper, lood, polyetheen (PE), polyvinylchloride (PVC), gietijzer,… De ondergrondse leidingen worden bovengronds aangegeven met een plaatje met daarop de letter H.
5.1.1 Een hydrant: Een hydrant is een aansluiting op de waterleiding waaraan de brandweerlieden bij brand de brandslangen kunnen koppelen. De brandkranen worden ook gebruikt om de leidingen te spoelen.
Opdracht: Lees de volgend hydranten.
7
Kruis de plaats aan waar het mannetje zijn brandslang moet gaan koppelen.
Meer van deze oefeningen vind je op deze website: http://www.kids.vmw.be/KC/
8
6. Het water bij ons thuis 6.1 De huisaansluiting Kraantje open, een glas vullen, het lijkt allemaal zo vanzelfsprekend. Het water bij je thuis komt niet zomaar uit het kraantje. De huisaansluiting wordt dikwijls weggestopt in een kelder. De maatschappij plaats een watermeter, de membraamstopkranen, het leegloopkraantje en de noodzakelijke terugstroombeveiliging ( keerklep).
Watermeter
6.1.1 de hoofdkraan: Hiermee kan heel het waternet in huis worden afgesloten. 6.1.2 De watermeter Elk huishouden heeft een watermeter waarmee precies bekeken kan worden hoeveel water er gebruikt wordt. De meting moet juist zijn, want zij ligt aan de basis van je waterrekening. Eén keer per jaar valt een kaart in de brievenbus met de vraag of mensen de stand van de watermeter willen doorgeven. Dat kan via de telefoon of via internet. Als het niet met de telefoon of internet lukt, dan kan het ook via een invulkaart per post. A) Werking: Een watermeter wordt geplaatst net daar waar de waterleiding je huis binnenkomt. Het water stroomt binnenin de meter door een soort watermolentje. Het molentje is verbonden met een teller, die de hoeveelheid verbruikt water aangeeft.
9
Op de watermeter zie je bovenin een aantal cijfers staan met daaronder een radertje en vier kleine klokjes met een wijzer.
A De cijfers laten zien hoeveel kubieke meter water gebruikt is. Een kubieke meter is een vierkant blok van een meter lang, een meter breed en een meter hoog. De inhoudseenheid of volume-eenheid is 3 de kubieke meter (m ), voor te stellen door een kubus van 1 m bij 1 m bij 1 m. Een kubus van 1 m bij 1 m bij 1 m kun je opdelen in kleinere kubussen van 1 dm bij 1 dm bij 1 dm. 3 3 Je ziet: 1 m = 10 dm x 10 dm x 10 dm = 1000 dm . 3 3 Zo is ook: 1 m = 100 cm x 100 cm x 100 cm = 1.000.000 cm . Omrekenschema:
B Het radertje draait rond als er ergens in huis water wordt gebruikt. De klokjes geven precies aan hoeveel liter water gebruikt is: Dit is belangrijk bij het invullen van de ) C geeft de deciliters aan (een tiende liter); D geeft de liters aan E geeft de decaliters aan (=10 liter) F geeft de hectoliters aan (=100 liter)
Deze website kan je de meterstand weergeven. Opgelet controleer bij welke maatschappij je bent aangesloten. http://meterstand.vmw.be.dev.lithium.be/
10
Taak: De watermeter is ook voor jouw nuttig om het verbruik te meten en te zien of er lekken zijn. Voer de volgende oefening uit: Schrijf ’s avonds de meterstand op. Zeg tegen iedereen thuis dat ze ’s nachts geen water mogen verbruiken. ’s Morgens moet de meterstand dan nog steeds dezelfde zijn. Zoniet is er een lek dat moet opgespoord en hersteld worden. ‘S AVONDS
‘S MORGENS
6.1.3 De terugslagklep
Een keerklep is een mechanisch hulpmiddel dat het water slechts in één richting doorlaat, dit om te vermijden dat water uit uw binnenleiding in het openbaar drinkwaternet terug zou lopen.
11
7. Waarvoor gebruiken wij water?
7.1 Waterverbruik
Waarvoor gebruik jij thuis water? *………………………………………………………… *………………………………………………………… *…………………………………………………………. *……………………………………………………….. Duidt aan in het huis waar er het meeste water kan worden verbruikt.
12
Opdracht: Hoeveel water verbruik jij? Opzoeken met de computer: - Controleer op internet jou waterverbruik. - Ga naar de site www.vmw.be - Volg instructies die hieronder staan vermeld.
Klik op het woord verbruik.
- Vul volgende vragen in en klik vervolgens op ‘bereken’. TIP: Denk er aan bij jou thuis worden ook jou kleren gewassen dit moet je er ook bij rekenen. - Noteer jou verbruik in het gegeven kader. JOUW VERBRUIK
GEMIDDELDE MENS
…………………… Liter
120 liter
Besluit: Ik verbruik meer/ minder dan de gemiddelde mens.
13
8. Kostprijs water
8.1 Prijs Natuurlijk is het water die wij thuis ontvangen niet gratis. Hier krijgen we jaarlijks een rekening van in de bus.
Uitgangspunt:
gezin met 3 gedomicilieerde personen ( drie gezinsleden)
totaal verbruik in verbruiksperiode van 135 kubieke meter
tarief voor levering drinkwater: 1,35 EUR/m3 in 2007 - 1,35 EUR/m3 in 2008
bijdrage voor de zuivering van drinkwater: 0,7580 EUR/m3 in 2007 - 0,8465 EUR/m3 in 2008
verbruiksperiode:
o
15-05-2007 tot 18-05-2008
o
of 368 dagen: 230 dagen in 2007 en 138 dagen in 2008.
Uw waterfactuur wordt als volgt berekend:
basistarief
bedrag
41,56 EUR
15,67 EUR
135 m3
1,35 EUR/m3
182,25 EUR
45,33 m3
- 1,35 EUR/m3
-61,19 EUR
Vaste vergoeding
Verbruiksperiode van 01-01-2008 tot 17-05-2008
Te betalen verbruik
Verbruiksperiode 15-05-2007 tot 17-05-2008
Gratis levering van drinkwater
(3 gedomicilieerden voor 368 dagen)
(15 m3/pers. x 3 x 368) / 365
14
Bijdrage voor de zuivering van drinkwater
Verbruiksperiode 15-05-2007 tot 31-12-2007
84 m3
0,7580 EUR/m3
63,67 EUR
51 m3
0,8465 EUR/m3
43,17 EUR
84 m3
0,8250 EUR/m3
69,30 EUR
51 m3
1,1300 EUR/m3
57,63 EUR
(totaal verbruik x dagen in 2007) / dagen in totale verbruiksperiode
Verbruiksperiode 01-01-2008 tot 17-05-2008
(totaal verbruik x dagen in 2008) / dagen in totale verbruiksperiode
Bijdrage voor de afvoer van drinkwater (enkel waar het gemeentebestuur beslist deze bijdrage te innen, het tarief kan variëren van gemeente tot gemeente)
Verbruiksperiode 15-05-2007 tot 31-12-2007
(totaal verbruik x dagen in 2007) / dagen in totale verbruiksperiode
Verbruiksperiode 01-01-2008 tot 18-05-2008
(totaal verbruik x dagen in 2008) / dagen in totale verbruiksperiode
Totaal
370,51 EUR
+ 6% BTW
22,23 EUR
Totaal factuur
392,74 EUR
Indien u een vrijstelling geniet op de bijdragen voor zuivering en afvoer van water, wordt deze vrijstelling verrekend in uw waterfactuur.
Water KOST geld!! 15
9. Besparingstips
9.1 Tips
Bekijk aandachtig volgende afbeeldingen. Probeer uit deze afbeeldingen tips te halen om water te besparen.
16
Opdracht: Formuleer zelf 5 tips die jij kunt toepassen om minder water te verbruiken? 1…………………………………………………………………………………………………………………… 2…………………………………………………………………………………………………………………… 3…………………………………………………………………………………………………………………… 4………………………………………………………………………………………………………………… 5……………………………………………………………………………………………………………………..
We hebben al vermeld dat water geld kost, waarom zouden wij nog water besparen? ……………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………… Lees aandachtig volgende feiten. Feiten!! 1. De menselijke consumptie van water neemt jaarlijks toe. 2. Ieder mens verbruikt 126 liter water per dag. Daarvan wordt 40% gebruikt om jezelf te wassen, 27% om het toilet door te spoelen en 24% om de vaat en kleren te wassen. 3. Een mens verbruikt 126 liter water per dag. Voor een Amerikaan is dat 700 liter per dag en voor een Senegalees 29 liter. Experts schatten dat een mens per jaar minimaal duizend liter water nodig heeft. 4. Amerikanen gebruiken gemiddeld vijf keer zo veel water als Europeanen. 5. Een druppelende kraan kan 75 liter water per dag verspillen. 6. Tweederde van het huishoudelijke water wordt in de badkamer gebruikt. 7. Om het toilet door te spoelen gebruik je gemiddeld 34 liter water per dag. 8. Als je vijf minuten doucht, gebruik je 95 tot 190 liter water. 9. Voor tandenpoetsen gebruik je gemiddeld vijf liter water per dag. 10. Een afwasmachine gebruikt 35 tot 45 liter water per wasbeurt. 11. Gemiddeld geven mensen minder dan 1% van de totale uitgaven uit aan water en de behandeling van water. 12. Minder dan 1% van het water dat de publieke waterdiensten behandelen, wordt gebruikt om te drinken of te koken. Noteer zelf een besluit, eventueel ook een bijkomende tip !
Besluit:………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………
17
