2014 Nummer 18
Enervisionair
Ons duurzame project
Project in ontwikkeling
E PC verlaging in de praktijk
3 5 brine/water warmtepompen in woonzorgcomplex
2 1.000 m² vloer- verwarming in Nationaal Militair Museum
DISCLAIMER DIT ARTIKEL, MET FOTO’S VAN PAUL LAGRO FOTOGRAFIE, WERD GEPRESENTEERD IN DE 18E EDITIE VAN HET MAGAZINE ENERVISION. HET IS NIET TOEGESTAAN OM DE INHOUD VAN DIT ARTIKEL, ZOWEL TEKST ALS BEELDMATERIAAL, ZONDER SCHRIFTELIJKE TOESTEMMING VAN DE NATHAN GROUP (WWW.NATHANGROUP.EU) TE KOPIËREN.
BELGISCHE PARTIJEN ZOEKEN AANSLUITING BIJ DE REVIT GEBRUIKERS GROEP NEDERLAND
Dutch Revit Standards: de basis voor een consistent BIM-model WIM TAS; BEDRIJFSLEIDER VAN WITAS INGENIEURSBUREAU, BIM-SPECIALIST EN AFKOMSTIG UIT BELGIË. REGELMATIG STEEKT HIJ DE GRENS OVER OM ZIJN KENNIS EN ERVARING OP HET GEBIED VAN BIM MET ONS TE DELEN. NIET ALLEEN KOMT HIJ BIJ NEDERLANDSE BEDRIJVEN OM CONSULTANCY TE VERLENEN, OOK IS HIJ BESTUURSLID VAN DE REVIT GEBRUIKERS GROEP NEDERLAND. JA, U HOORT HET GOED! SINDS EEN HALF JAAR IS DE REVIT GEBRUIKERS GROEP EEN ENORME BRON VAN KENNIS EN ERVARING RIJKER. WE BESLOTEN DEZE INTERESSANTE BELGISCHE AANWINST UIT TE NODIGEN VOOR EEN OPENHARTIG GESPREK, WAARIN HIJ ONS VERTELT OVER ZIJN UITGESPROKEN VISIE OP BIM EN DE BETEKENIS VAN BIM VOOR DE MARKT. 6
Nathan
FOTO LINKERPAGINA: WIM TAS: BEDRIJFSLEIDER VAN WITAS INGENIEURSBUREAU, BIM-SPECIALIST
De visie van:
EN BESTUURSLID VAN DE REVIT GEBRUIKERS GROEP NEDERLAND
VISIE OP: WITAS INGENIEURSBUREAU
VISIE OP: BIM EN DE MARKT
Dat Wim Tas allesbehalve een vreemde is in de installatiebranche en
Wim Tas heeft dus al heel wat jaren ervaring met BIM. Een rotsvast
zijn BIM-geschiedenis al heel wat jaren teruggaat, merken we al snel
vertrouwen in het nut en de potentie van het ontwikkelen met BIM
wanneer hij ons meer vertelt over zijn achtergrond. “In 1986 richtte
geven hem de spirit om ook andere bedrijven in zowel België als
mijn vader Witas Ingenieursbureau op. Ongeveer 10 jaar geleden heb
Nederland te overtuigen van het belang van BIM. “Er zijn een aantal
ik me daarbij aangesloten. Van oorsprong is Witas een studiebureau
drijfveren die een bedrijf doen besluiten om hun CAD-tekenaars om te
technieken. Je kunt dat vergelijken met een installatieadviseur in
scholen naar BIM-modelleurs”, aldus Wim Tas. “BIM is een manier
Nederland, al is een studiebureau technieken eigenlijk iets meer op de
waarop men zich kan onderscheiden van de concurrent. Je kunt je
praktijk gericht dan een installatieadviseur. Onze passie voor software
hiermee profileren als een partij die vooruit denkt, innovatief is. Een
heeft ervoor gezorgd dat we in 2006 naast het studiebureau technieken
andere belangrijke factor is het feit dat er met BIM een heel
tevens gestart zijn met het schrijven van software. Inmiddels zijn we al
overzichtelijke en gestructureerde werkwijze gerealiseerd kan worden.
weer acht jaar actief bezig met BIM. Omdat de Revit MEP software
Uiteindelijk biedt dit zelfs de mogelijkheid om over te gaan op
destijds nog niet bestond, werkten we eerst met een ander pakket.
standaardisatie. Het werken met BIM verplicht je om duidelijke,
In 2008 hebben we de overstap naar Revit gemaakt, omdat dit
concrete afspraken te maken. Dit maakt het mogelijk om binnen het
programma veel meer mogelijkheden biedt. Vanaf die tijd maken we de
bedrijf uniform te werken. Zodra dit eenmaal bereikt is, kunnen
informatiemodellen van al onze projecten met Revit. De BIM-modellen
bepaalde taken die foutgevoelig zijn of veel tijd in beslag nemen,
ontwikkelden we in eerste instantie puur voor intern gebruik, maar
geautomatiseerd worden. Tot slot speelt het belang van de opdracht
sinds 2010 stellen we deze ook commercieel ter beschikking aan de
gever een aanzienlijke rol. De aannemer, die na de realisatie een
markt. Momenteel zijn we dan ook niet zo zeer een studiebureau
gebouw gaat beheren of laat beheren, loopt tegen enorme beheer- en
meer. Softwareontwikkeling en de begeleiding van andere partijen om
onderhoudskosten aan zodra de technische tekeningen en informatie
ook de overstap naar BIM te maken, vormt vandaag de dag onze
onjuist blijken te zijn. Door met Revit te rekenen en te tekenen en alle
corebusiness.”
informatie samen te brengen in één BIM-model kunnen dergelijke
WIM TAS VERTELT OVER ZIJN ROL IN DE REVIT GEBRUIKERS GROEP NEDERLAND
Enervision
7
faalkosten aanzienlijk verminderd worden. Steeds vaker wordt het werken met BIM om deze reden vanuit de opdrachtgever al verplicht
Lid worden van de Revit Gebruikers Groep?
gesteld. Dit scenario zie je bijvoorbeeld regelmatig bij aanbestedings
Om kennis, ervaring en het belang van BIM zo breed mogelijk
opdrachten met een PPS-constructie of een DBFMO-contract. Werk je
kenbaar te kunnen maken, is het cruciaal dat de Revit
niet met BIM, dan loop je de opdracht gewoon mis.”
Gebruikers Groep zo groot mogelijk wordt. Kent of bent u een
VISIE OP: REVIT GEBRUIKERS GROEP NEDERLAND
maken, meld u dan aan via www.revitgg.nl.
vakgenoot die werkt met Revit of de overstap naar Revit wil
De Revit Gebruikers Groep richt zich op alle disciplines in de bouw, van ontwerp tot beheer. Ze wil alle partners in het bouwproces betrekken bij het ontwerpen, bouwen en beheren van gebouwen met behulp van
natuurlijk volmondig ‘ja’ geantwoord. Mijn rol binnen het bestuur is
gebouwmodellen. De Revit Gebruikers Groep vindt het belangrijk om
voornamelijk het onder de aandacht brengen van BIM bij Belgische
het werken met BIM te stimuleren en uit te dragen dat er door samen
partijen en hen te stimuleren om aansluiting te vinden bij de Revit
te werken aan één model een gemeenschappelijk belang ontstaat.
Gebruikers Groep Nederland. De belangrijkste tool waarmee ik mijn
Waar dergelijke gebruikersgroepen in België niet bestaan, is Wim Tas
Belgische landgenoten overtuig om lid te worden van de gebruikers
op uitnodiging van Revit Gebruikers Groep lid Martijn de Riet naar
groep zijn de Dutch Revit Standards. Dat is iets waarvoor ze echt naar
Nederland afgereisd om een bijeenkomst van de Revit Gebruikers
Nederland komen.”
Groep bij te wonen. Wim Tas vertelt: “Na bij een aantal vergaderingen aanwezig te zijn geweest, heb ik mijn persoonlijke mening geuit. Mijn
VISIE OP: DUTCH REVIT STANDARDS
uitgesproken visie en ervaring werden zodanig gewaardeerd dat ze me
De Dutch Revit Standards vormen een nationale standaard voor het
in eerste instantie hebben gevraagd of ik expertgroepsleider voor het
gebruik van Revit. Deze standaard is opgesteld door de Revit
onderwerp Revit MEP, dat is Revit voor technische installaties, wilde
Gebruikers Groep Nederland en wordt momenteel door hen verder
worden. Gezien mijn kennis en netwerk in België hebben ze later ook
ontwikkeld. Wim Tas legt uit dat er aan de Dutch Revit Standards een
gevraagd of ik plaats wilde nemen in het bestuur. Op beide heb ik
eerder genomen initiatief ten grondslag ligt. “De Revit Gebruikers
WIM TAS
8
Nathan
De visie van:
ALPHA-INNOTEC REVIT-PACKAGE ONTWIKKELD DOOR NATHAN BIM-SPECIALIST RUTGER HEIL
Groep is ongeveer zes jaar geleden opgericht. In die periode is er een
VISIE OP: NATHAN REVIT-PACKAGES
lijst van best practices opgesteld waaraan een template of bibliotheek
Waar de Revit Gebruikers Groep druk bezig is met versie 2.0 van de
moest voldoen. Deze best practices waren eigenlijk nog te vrijblijvend,
Dutch Revit Standards, zitten we bij Nathan natuurlijk ook niet stil.
waardoor iedereen al snel te kennen gaf dat zijn bibliotheek aan deze
Door onze eigen BIM-specialist Rutger Heil wordt er hard gewerkt om
regels voldeed. De praktijk leerde helaas vaak anders. Martijn de Riet
de Revit-packages dusdanig te optimaliseren zodat ze volledig voldoen
en Mark Wieringa, Revit Gebruikers Groep leden van het eerste uur,
aan de Dutch Revit Standards. Wim Tas: “De bibliotheken die door
vonden het dan ook zaak concretere richtlijnen vast te leggen. Ze
Rutger gemaakt worden zijn kwalitatief van hoog niveau. Dat is echt
besloten een template met complete documentatie te ontwikkelen,
indrukwekkend te noemen.” We kijken hem lachend aan, waarop hij
waarmee ze een basis hebben neergezet die perfect toegepast kan
zegt: “Nee, dat zeg ik niet omdat ik hier nu met jullie zit, het is echt
worden bij het opstarten van een BIM-project. Deze Dutch Revit
waar. Het is niet alleen een mooi plaatje, maar er is echt naar de
Standards werden in eerste instantie voor bouwkundige toepassingen
uitvoering en de mogelijkheden van Revit gekeken. Het functioneert
gereleased. Versie 1.0 werd goed ontvangen en ontzettend vaak
gewoon heel goed. Zo goed, dat de packages zelfs al bijna voldoen
gedownload. Aan versie 2.0 wordt momenteel gewerkt. Het is de
aan de Dutch Revit Standards. De benamingen van een aantal
bedoeling dat in deze update ook mogelijkheden voor technische
parameters zullen nog aangepast moeten worden, maar de
installaties verwerkt worden. De template zal niet langer alleen
functionaliteit van de Revit-packages is al op het niveau zoals
interessant zijn voor architecten, maar ook voor installatiebedrijven.”
vastgelegd in de Dutch Revit Standards. Het keurmerk is dus binnen
De interesse voor de Dutch Revit Standards blijkt er niet alleen in
handbereik!”
Nederland en België te zijn. Op de Revit Technology Conference, die afgelopen jaar plaatsvond in Delft, is er door de Revit Gebruikers Groep contact gelegd met partijen over de hele wereld. Wim Tas: “Eigenlijk gaven ze allemaal aan met dezelfde problematiek te kampen.
Witas Ingenieursbureau bvba
Iedereen is wel actief met het ontwikkelen van Revit-packages, echter zijn deze lastig met elkaar te combineren. Een consequente richtlijn, een standaard waaraan iedereen zich moet houden, die ontbreekt. Diverse partijen waren dan ook erg te spreken over de Dutch Revit Standards, alhoewel dat ‘Dutch’ op termijn natuurlijk wel de weg vrij moet maken voor een algemene, internationale benaming.”
Enervision
Heilige Geestmolenstraat 114 9160 Lokeren België Telefoon: +32 (0)9 - 348 53 62 E-mail:
[email protected] Website: www.witas.be
9
Energielabel A EPC 0,0
+++
Bezoek ons op de PROVADA van 3 tot en met 5 juni RENOVEREN NAAR EEN A+++ LABEL
A
Renoveren naar energielabel A+++
RENOVEREN NAAR EEN A+++ LABEL
A
A+
A++
A+++
A+
A++
A+++
Nieuwbouw met een EPC van 0,0
NIEUWBOUWWONINGEN MET EEN EPC VAN 0,0
EPC 0,4
EPC 0,2
EPC 0,0
NIEUWBOUWWONINGEN MET EEN EPC VAN 0,0
EPC 0,4
EPC 0,2
EPC 0,0
www.nathangroup.eu
Nathan Group Impact 73 6921 RZ Duiven, Nederland T +31 (0)26 - 445 98 45 F +31 (0)26 - 445 93 73 E
[email protected]
Lozenberg 4 1932 Zaventem, België T +32 (0)2 - 721 15 70 F +32 (0)2 - 725 35 53 E
[email protected]
De Nathan Group steunt Stichting ALS, jij ook? Doneer op giro 100.000 t.n.v. Stichting ALS Nederland
Nathan Group Nathan Import/Export Lowergy Concepts ThermoPlus Thermo Actief Benelux ThermoDynamic