Water in AGF koelvers industrie problematiek rondom water in de wereld Joyce Schroot Adviseur AGF verwerkende industrie 2 december 2014
Inhoudsopgave • Intro aardappelen, groente en fruit verwerkende industrie • Watergebruik • Proceswater risico’s en mogelijkheden • Wetenschap 2008 - nu • Toekomstperspectief
AGF industrie • In Nederland omzet food 55 miljard € (1) • 67% omzet via retail, 33% food service (1) • Daarin heeft AGF 20% aandeel (2) – Onverwerkte AGF – Verwerkte koelverse AGF sinds ‘70 • Kant en klaar om te eten (ready to eat) • Kant en klaar om op te warmen (ready to heat) • Kant en klaar om te koken (ready to cook) (1) Foodstep(2013), (2) Nielsen (2013)
Enkele spelers in AGF industrie
AGF koelvers industrie • Verwerken – Zetten zelf het mes in het product • Specialisten b.v. aardappel, ui en wortel • ‘Alleskunners’
• Assembleren – Kopen half fabrikaten in en stellen dit samen tot één product
Koelvers groenten USA
Fruitverwerking in UK en Azië
Waar wordt water in AGF voor gebruikt? • • • •
Wassen aardappelen, groenten of fruit Stomen aardappelen, groenten of fruit Reiniging en desinfectie machines en gebouw Automatische afvoer snij- en schilresten
Watergebruik schematische weergave Waslijn met sproeiers
Stoomtunnel
Goten voor afvoer schil- en snijresten
Risico inschatting proceswater • Hoe groot is de kans dat voor de mens schadelijke stoffen overgedragen worden op het levensmiddel? • Kan de consument (resten van) het (proces)water binnen krijgen? • Microbiologische risico’s – 100% zeker dat er micro-organismen mee komen met het gewas, meekomend zand, grond en eventueel insecten (1,2,3) • Dat zijn vooral goede en/of onschadelijke micro-organismen • Er bestaat een kans op aanwezigheid van pathogenen zoals Listeria en Salmonella • De beheersing daarvan is wettelijk vastgelegd in EU 2073/2005
• Hoe kan de keten van teelt tot consument nog beter beheerst worden? (1) (Goodburn 2013) , (2) (Benezech 2013) & (3) (Pielaat 2014)
Met (veel) meer water wassen Theoretisch voorbeeld onder praktijkcondities Bladgroenten in 1000 kg bruto/uur, wassen in 3 m3 water 2-4 ⁰C zonder hulpstoffen 0,5 m3/u sproeiwater. Was efficiency 99,9% , sproei efficiency 50%
Door wassen wordt zand verwijderd, microbiologisch gezien doet wassen zonder hulpstof weinig *TAK = totaal aeroob kiemgetal Benezech (2013) natuurlijke besmetting ijsbergsla log 6 TAK/gr
Situatie wassen USA Drinkwater
Verenigde Staten
Hulpstof
Drinkwater
Fresh Rinse™ FDA approved Mengsel van melkzuur & peroxyazijnzuur > 7.8 log reductie Listeria 4⁰C 20 sec (1)
(1) Kai Ho (2011) J. of Food Protection 74(9)
Situatie wassen Zuid Europa & UK Drinkwater
Spanje, Italië, Frankrijk en UK
Hulpstof
Drinkwater
Hulpstoffen & technieken die afhankelijk van wetgeving in een land gebruikt worden in industrie: - Organische zuren zoals peroxy azijnzuur, melkzuur - Chloor - Chloordioxide (ClO2) - Electrolyzed water (in situ productie van chloorradicalen) - Ozon (O3) - UV Toch Italiaanse RTE salades 24 u na inpak log 5 tot log 7 TAK/gr (1) (1) Goodburn 2013
Situatie wassen in Nederland Nederland, België, Denemarken, Duitsland, Zwitserland
Drinkwater
Drinkwater
In Nederland, België, Duitsland en Zwitserland mag geen hulpstof gebruikt worden en/of is chloor verboden Zelfde EU regelgeving 98/83/EG artikel 2 1.b. uitgezonderd Zwitserland In deze EU verordening wordt ruimte geboden aan nationale overheden om naar eigen inzicht technische hulpstoffen (zoals chloor) al dan niet toe te staan Houdbaarheid bij bewaring maximaal 7 ⁰C 5 tot 9 dagen
Waterbehandeling • Waarmee? (1)(2) – Chemisch en/of – Fysisch
• Direct of indirect? • Wat mag wel of niet volgens wetgeving? • In EU geen geharmoniseerde wetgeving gebruik technische hulpstoffen (2) (1) Van Houte 2013, (2) Gil 2009
Wetenschap 2008 - nu • Nieuwe ontwikkelingen van oudsher gebaseerd op ervaring in drink- en afvalwatertechnologie • Specifieke kennis wat er gebeurt bij AGF is in veel mindere mate aanwezig • Sinds 2010 intensievere zoektocht naar alternatieven voor chloor vanwege: – Twijfel efficiëntie chloor om waterkwaliteit te beheersen bij hogere belading organische stof – Milieu en gezondheidsrisico’s door vorming carcinogene THM. Discussie over testcondities (1) (1) Gil 2009
Wetenschap 2008 - nu
• Wassen met chloor geeft producten met rest chloor en bijproduct concentraties die lager zijn dan in een glas kraanwater (UK COT 2007) • Crux zit in goed gebruik chloor om overdosering te voorkomen: met verstand van zaken • Aandachtspunt blijft dat chloor een ‘veelvraat’ is en alles oxideert wat het tegenkomt
• Uit literatuur (& praktijk USA) blijkt dat er alternatieven zijn die net zo goed of beter zijn dan chloor, (iets) meer kosten en in het algemeen meer kennis van de gebruiker vragen
Toekomst korte termijn – Maatwerk per product risico = kans*effect*waarschijnlijkheid
– Borgen in de keten door monitoring en controle: • Stroomopwaarts in de keten • Watercontrole in de fabriek – Sturen op specifieke concentratie(s) hulpstof en samenstelling water
• Optimalisatie watermanagementsystemen
Langere termijn • Beste oplossing voor mens en milieu • Selectie gebaseerd op wetenschappelijke kennis verkregen uit proeven onder vergelijkbare praktijkcondities • Hopelijk met geharmoniseerde wetgeving in EU voor gelijkwaardige concurrentiepositie
• Verbetering productieproces • Optimalisatie huidige waslijnen • Herontwerp productieproces • Water off-line behandelen (recirculatie)
Tot slot • Zet kennis en gezond verstand in om water in AGF duurzaam te gebruiken
Dank u wel voor uw aandacht Vragen nu of later? Joyce Schroot Email:
[email protected] Tel: 06 295 63 700 www.freshfoodfactory.nl
