Kinderziekten
Inhoudsopgave Wat zijn kinderziekten
3
Protocol ziekte en medicatie
3
De bof
4
Kinkhoest
4
Mazelen
5
Rode Hond
5
Roodvonk
6
Vijfde ziekte
6
Waterpokken
7
Zesde ziekte
7
Hersenvliesontsteking
8
RS-virus
8
Hoofdluis
9
Middenoorontsteking
9
Hand, voet en mondzeer
10
Koortslip
10
Krentenbaard
11
Diarree
11
Wat zijn kinderziekten? Veel ziekten komen voortdurend voor onder de bevolking en zijn zo besmettelijk dat kinderen bij een eerste contact de ziekte krijgen. Daarom worden ze kinderziekten genoemd. Het lichaam vormt bij het eerste contact antistoffen, waardoor een tweede keer ziek worden zelden of nooit voorkomt. Bijna ieder kind heeft wel eens vlekjes of blaasjes op de huid. Vaak betreft het één van de bekende kinderziekten. Deze ziekten zijn meestal het gevolg van een besmetting met een virus of bacterie. Veel voorkomende ziekten zijn: Bof Mazelen Rode hond Vijfde ziekte Waterpokken Zesde ziekte
Bacteriële kinderziekten zijn: Kinkhoest Hersenvliesontsteking Roodvonk
De tijd tussen het binnendringen van de ziektekiemen en de eerste ziekteverschijnselen noemen we de incubatietijd. Infecties met bacteriën kunnen doorgaans bestreden worden met medicijnen. Tegen virussen bestaan geen geneesmiddelen, maar het is mogelijk de natuurlijke afweer tegen een virus een handje te helpen door een inenting.
Een ziek kind De meeste kindercentra zijn niet berekend op de opvang van zieke kinderen. Ziekte is echter een nogal rekbaar begrip. Er ontstaat daardoor regelmatig discussie of een kind met bepaalde ziekteverschijnselen naar het kindercentrum mag komen of thuis moet blijven. In dit boekje is bij elke ziekte het beleid van Hoi Pippeloi aangegeven. Protocol ziekte en medicatie Kinderen die ziek zijn en koorts hebben boven de 38,5 graden blijven thuis. Een kind dat zich ziek voelt kan beter niet naar het kinderdagverblijf. In dit boekje staat vermeld wanneer een kind wel of niet welkom is. Wanneer de besmettelijke ziekte bij een kind is geconstateerd, moet dit wel ten aller tijde gemeld worden bij de leiding. In een van de volgende gevallen kan de groepsleiding u vragen het zieke kind op te halen: * Als het kind 38,5 graden koorts of hoger heeft. Vanaf 38 graden kunnen ouders van kleine baby’s gebeld worden zodat ze op de hoogte zijn en zelf nog kunnen beslissen of ze komen. Is de koorts boven de 38,5 dan moet het kind gehaald worden. * Als het kind te ziek is om aan het dagprogramma deel te nemen. * Als de verzorging te intensief wordt voor de leidsters. * Als het de gezondheid van andere kinderen in gevaar brengt. Op elke groep is een thermometer. Op de baby en dreumesgroep zijn thermometers die anaal moeten worden gemeten en er is voor alle groepen een oorthermometer. De thermometers worden voor en na gebruik met alcohol schoongemaakt. De oorthermometer heeft hoesjes die elke keer vervangen worden. Kinderen die bij Hoi Pippeloi komen, zijn verplicht het inentingsprogramma te doorlopen. Ouders moeten bij de intake dit op het intakeformulier invullen. Medicatie De leidsters van Hoi Pippeloi dienen geen paracetamol toe om de koorts te verlagen. Als kinderen op doktersadvies medicatie nodig hebben tijdens het verblijf bij Hoi Pippeloi dan dienen de ouders van te voren het toestemmingsformulier voor geneesmiddelengebruik in te vullen. Daarop moet ook aangegeven worden hoe het medicijn toegediend moet worden. Geef nooit een medicijn bij Hoi Pippeloi voor de eerste keer! * * * * * *
Ouders moeten thuis beginnen met het geven van medicatie Het medicijn moet altijd voorzien zijn van naam Medicatie wordt opgeborgen buiten het bereik van kinderen Medicatie wordt gecontroleerd op houdbaarheidsdatum en de gebruiksaanwijzing dient goed gelezen te worden. Op het groepsbord wordt genoteerd wanneer en hoeveel medicijn het kind moeten krijgen. Tevens wordt op het bord geschreven wie de medicatie moet geven. Krijgt het kind op lange termijn medicatie dan wordt dit ook aangegeven op het intakeformulier en wordt dit in de kaartenbak genoteerd.
Bronvermelding Dit boekje is tot stand gekomen met informatie van de GGD. Voor meer informatie kunt u kijken op http://ggd.groningen.nl/
1.
De bof
De bof wordt veroorzaakt door het bofvirus en komt met name voor bij kinderen tussen 6 en 10 jaar. Incubatietijd Twee tot drie weken. Verschijnselen Het kind heeft geen eetlust, pijn bij het kauwen (lijkend op oorpijn), hoofdpijn, buikpijn en lichte koorts. Na één tot twee dagen treedt aan één of aan beide kanten van de oorspeekselklier een zwelling op. De zwelling zit onder en net voor het oor en breidt zich uit naar de hals. In sommige gevallen kunnen de speekselklieren onder de tong en onderkaak ook opzwellen. Het is belangrijk dat u er op let of het kind na enkele dagen na het begin van de ziekte weer koorts krijgt of dat het kind gaat braken. Besmettelijkheid Matig besmettelijk vanaf zes dagen vóór tot negen dagen na het begin van de zwelling. Verzorging Houd het kind binnen tot de zwelling verdwenen is. Geef het kind voldoende te drinken (zonder koolzuur) en zacht, niet zuur eten. Sabbelen op een ijsblokje of waterijsje kan de pijn verlichten. Een ouder kind kunt u ook kauwgom geven. Complicaties Bij jongens na het begin van de puberteit en bij mannen kan een zaadbalontsteking optreden. Ook een hersenvliesontsteking kan als complicatie optreden. Huisarts raadplegen Indien de koorts langer dan drie dagen aanhoudt, als het kind hoofdpijn of een pijnlijke stijve nek krijgt, bij veel braken en als het kind een zieke indruk maakt. Beleid Hoi Pippeloi Kinderen in de leeftijd van 0 tot 4 jaar worden verzocht thuis te blijven. BSO kinderen zijn welkom bij Hoi Pippeloi indien ze ook in staat zijn naar school te gaan.
2
Kinkhoest
Kinkhoest wordt veroorzaakt door een bacterie. Incubatietijd Eén tot drie weken. Verschijnselen De verschijnselen zijn in te delen in twee stadia. In het eerste stadium zijn een loopneus, hoesten en een lichte temperatuurverhoging de belangrijkste verschijnselen. De klachten worden nog niet herkend als kinkhoest, maar de patiënt is wel besmettelijk. Eén tot twee weken na het eerste stadium treden met name 's avonds hoestaanvallen op. De hoestaanvallen gaan gepaard met hevige benauwdheid, gierende ademhaling en soms braken. De aanvallen treden op met korte tussenpozen, totdat ze eindigen in het moeizaam ophoesten van taai wit slijm uit mond en neus. In dit stadium kunnen ook nevenverschijnselen zoals een neusbloeding en bloedingen in het bindvlies van het oog (door persen tijdens hoestaanvallen) optreden. Het kind voelt zich tussen de aanvallen door niet ziek. De klachten kunnen vijf tot zes weken aanhouden, een kinkhoestachtige hoest kan langer blijven. Besmettelijkheid Vanaf de eerste verkoudheidsverschijnselen tot drie weken na het begin van de hoestaanvallen. De besmetting vindt plaats door de lucht via besmette druppeltjes (niezen en hoesten). Verzorging Het is belangrijk niet in paniek te raken tijdens een hoestaanval van het kind. Probeer het kind gerust te stellen. Hoestdrankjes helpen in dit geval niet. Complicaties Een longontsteking kan als complicatie optreden. Zuigelingen kunnen een hersenbeschadiging oplopen ten gevolge van een zuurstoftekort bij langdurige hoestbuien (verschijnselen: sufheid, slecht drinken, ademstilstand, stuiptrekkingen). Beleid Hoi Pippeloi Kinderen waarbij kinkhoest is geconstateerd worden verzocht thuis uit te zieken.
3
Mazelen
Mazelen is een virusziekte die zich via de lucht verspreidt. Incubatietijd Acht tot veertien dagen. Verschijnselen De ziekte begint met hoge koorts, pijnlijke hoest, rode ogen en een loopneus. Na ongeveer twee dagen daalt de temperatuur om vervolgens weer te stijgen. Daarna ontstaan witte vlekjes met een rode rand aan de binnenzijde van de wang. Achter de oren en aan de haargrens ontstaat uitslag die zich binnen enkele dagen over het hele lichaam heeft uitgebreid. Na drie tot vijf dagen verbleekt de huiduitslag en daalt de temperatuur. Besmettelijkheid Zeer besmettelijk vanaf de eerste verkoudheidsverschijnselen tot vijf dagen na het ontstaan van de vlekjes op het lichaam. Verzorging Geef het kind voldoende koud drinken en zacht eten. Laat het kind in een schemerige kamer liggen. Na de genezing is het kind tijdelijk extra vatbaar. Indien de koorts langer dan enkele dagen aanhoudt of als 3 dagen na het uitbreken van de blaasjes opnieuw koorts optreedt, raadpleeg dan de huisarts. Complicaties Bronchitis, oor-, long- en hersenontsteking kunnen voorkomen. Let daarom op als drie dagen na het begin van de vlekjes nog steeds of opnieuw koorts optreedt. Beleid Hoi Pippeloi Een kind met de mazelen is vaak zo ziek dat het sowieso niet naar Hoi Pippeloi kan komen.
4
Rode hond
Rode hond is een goedaardige kinderziekte die zich verspreidt door met virus besmette luchtdeeltjes. Deze ziekte is gevaarlijk voor zwangere vrouwen, die geen antistoffen hebben, omdat ze niet zijn ingeënt of de ziekte nooit eerder hebben doorgemaakt. Rode hond kan afwijkingen veroorzaken bij het ongeboren kind. Incubatietijd Twee tot drie weken. Verschijnselen Over het algemeen zijn kinderen weinig ziek (licht verkouden, vergrote lymfeklieren achter de oren en in de nek). Soms zijn keel en gehemelte rood. Slechts in een enkel geval is er sprake van koorts. Na 24 uur verschijnen de eerste rode vlekjes op het gezicht, deze verspreiden zich binnen een paar uur over romp en ledematen. De vlekjes verdwijnen na enkele dagen. Besmettelijkheid Van zeven dagen voor tot zeven dagen na het uitbreken van de vlekjes. Verzorging Als bij een flinke verkoudheid. Zorg ervoor dat uw kind voldoende drinkt. Complicaties Er komen zelden complicaties voor. Huisarts raadplegen In verband met het risico voor zwangere vrouwen is het raadzaam om de huisarts te laten vaststellen of het om rode hond gaat. Beleid Hoi Pippeloi Een kind met rode hond is gewoon welkom bij Hoi Pippeloi. Wel worden zwangere moeders en leidsters gewaarschuwd.
5 Roodvonk Roodvonk wordt veroorzaakt door een bacterie en komt vooral voor bij kleuters. Incubatietijd Twee tot zeven dagen. Verschijnselen Plotseling snel oplopende koorts, hevige keelpijn, pijnlijke halsklieren, hoofdpijn, stuipen, soms braken en een 'frambozentong'. Na ongeveer twee dagen ontstaat uitslag (rood kippenvel) op de romp, onder de oksels en in de liezen. Opvallend is dat een deel van het gezicht, vooral rond de mond niet rood wordt. Meestal zijn de keelamandelen ontstoken en zitten er donkerrode vlekjes op het gehemelte. Na één week zakt de koorts, verbleekt de uitslag en krijgt de tong haar oorspronkelijke kleur terug. Na één tot drie weken treedt vervelling van handpalmen en voetzolen op. Besmettelijkheid De ziekte is niet erg besmettelijk en kan worden overgebracht tot circa twee dagen na het begin van de behandeling met antibiotica. Iedereen kan meer dan één keer besmet worden. Verzorging Deze ziekte wordt vaak behandeld met antibiotica. Voldoende drinken is noodzakelijk. Hygiëne is voor ouders of verzorgers belangrijk in verband met besmetting. Complicaties Middenoorontsteking, neusholteontsteking. Na twee tot drie weken kunnen zogenaamde late complicaties ontstaan zoals nierontsteking en acute reuma. Overigens komen deze laatste complicaties zeer zelden voor. Huisarts raadplegen Voor een antibiotica behandeling. U dient ook een arts te raadplegen als na 2 tot 3 weken de volgende klachten optreden: pijnlijke gewrichten, plotselinge kortademigheid of afwijkende urine. Beleid Hoi Pippeloi Een kind met roodvonk moet behandeld worden met antibiotica. Omdat we niet willen dat de andere kinderen ook besmet worden, weren we kinderen die roodvonk hebben bij Hoi Pippeloi.
6 Vijfde ziekte De vijfde ziekte is een besmettelijke infectieziekte die veroorzaakt wordt door een virus. De ziekte komt het meest voor bij kinderen in de basisschoolleeftijd. Het is een onschuldige ziekte die spontaan geneest. Incubatietijd Zeven tot veertien dagen. De verschijnselen zijn: - Lichte koorts; - Grote en kleine rode vlekken die in het gezicht beginnen en zich verspreiden over het hele lichaam. De vlekken trekken na een week weg. Daarna kunnen de vlekken echter onder invloed van warmte, kou, inspanning of stress gedurende enkele weken steeds weer terugkomen voordat ze definitief verdwijnen; - Soms is het kind nauwelijks ziek. Besmettelijkheid Kinderen met de vijfde ziekte zijn besmettelijk in de week voorafgaand aan de ziekte. Zodra de uitslag verschijnt zijn ze niet meer besmettelijk. Verzorging Zorg voor een goede algemene hygiëne. Complicaties Zwangere moeders en leidsters en ouders van kinderen met bloedziekten moeten bij een bevestigd geval geïnformeerd worden. Voor hen kan de ziekte ernstig verlopen. Beleid Hoi Pippeloi Een kind met de vijfde ziekte is gewoon welkom bij Hoi Pippeloi. Wel worden zwangere moeders en leidsters gewaarschuwd. Ook ouders van kinderen met bloedziekten worden gewaarschuwd, omdat de ziekte bij hen ernstig kan verlopen.
7
Waterpokken
Waterpokken wordt veroorzaakt door het varicella-zoster virus, dit virus is identiek aan het virus herpes-zoster (gordelroos). Incubatietijd Twee tot drie weken. Verschijnselen Deze ziekte begint met vlekjes, die de tweede dag overgaan in blaasjes. De blaasjes drogen na enige tijd in. Er ontstaan dan korstjes die er afvallen zonder littekens achter te laten. De blaasjes komen voor op romp, gezicht en ledematen en soms enkele in de mond. Koorts en jeuk komen voor, maar maken het kind niet echt ziek. Door krabben kunnen de blaasjes geïnfecteerd raken. Besmettelijkheid Het virus is erg besmettelijk: het besmet 90% van de mensen die geen waterpokken heeft gehad. Ze kunnen zich verspreiden via direct contact met de huiduitslag van een besmet persoon. Mensen die eenmaal waterpokken hebben gehad, zijn normaal gesproken voor de rest van hun leven immuun voor waterpokken. Verzorging Bij de meeste kinderen hoeven waterpokken niet behandeld te worden. Voorkom krabben en houdt de nagels kort. Zorg daarnaast voor een goede hygiëne. Complicaties Waterpokken kan gevaarlijk zijn voor pasgeborenen als hun moeder de ziekte doormaakt in de dagen rond de geboorte. Een pasgeborene waarvan de moeder waterpokken doormaakt, krijgt uit voorzorg speciale antistoffen tegen de ziekte. Ook kinderen met een verminderen afweer lopen het risico ernstig ziek te worden. Beleid Hoi Pippeloi Een kind met waterpokken op de babygroep is niet welkom, in verband met de hygiëne en infectiegevaar. Peuters zijn welkom mits ze er niet ziek van zijn.
8
Zesde ziekte
De zesde ziekte wordt veroorzaakt door een virus en komt voor bij kinderen van zes maanden tot ongeveer drie jaar. Incubatietijd Ongeveer tien dagen. Verschijnselen Plotseling hoogoplopende koorts die drie tot vijf dagen aanhoudt. De temperatuur daalt even plotseling als hij gestegen is. Vervolgens lijkt het kind genezen, maar dan verschijnt de eerste uitslag. Deze uitslag lijkt op de mazelen en de vlekjes bevinden zich vooral op romp en gezicht. Overigens jeukt de uitslag niet. De ziekte gaat vaak gepaard met gezwollen klieren in de hals en op het achterhoofd. Besmettelijkheid De zesde ziekte is erg besmettelijk. Bijna iedereen heeft de ziekte voor het 3de levensjaar al gehad. De besmettelijkheid is al van kracht voordat het kind ziek is geworden. Verzorging Er is geen speciale verzorging nodig, behalve wat extra aandacht. Complicaties Er komen geen complicaties voor. Huisarts raadplegen Bij koortsstuipen (plotselinge temperatuurstijgingen). Beleid Hoi Pippeloi Een kind met de zesde ziekte is gewoon welkom bij Hoi Pippeloi, mits ze 24 uur koortsvrij zijn.
9
Hersenvliesontsteking
Hersenvliesontsteking is een ziekte waarbij de vliezen om de hersenen en het ruggenmerg worden aangetast. Hersenvliesontsteking komt relatief weinig voor bij zuigelingen en kinderen. Er wordt onderscheid gemaakt tussen bacteriële en virale meningitis. In de verschijnselen die optreden, maakt dit weinig verschil. Het is van groot belang dat het ziektebeeld vroegtijdig wordt herkend en er snel wordt gestart met een passende behandeling. Incubatietijd Twee tot tien dagen. Verschijnselen Bij pasgeborenen en kleine zuigelingen Slecht drinken, grauw zien, luierpijn, verhoogde prikkelbaarheid met huilen en braken. Vaak geen koorts, soms een lagere temperatuur. Bij oudere baby’s en peuters Stuiptrekkingen, hoog, schril huilen, grote pijnlijkheid bij aanraken, luierpijn en nekstijfheid. Ook is er sprake van het zogenaamde ‘driepootfenomeen’. Dit betekent dat het kindje alleen rechtop kan zitten met steun van beide armen, achter de rug geplaatst. Bij oudere kinderen Het kind is acuut ziek met hoge koorts, nekstijfheid, hoofdpijn en sufheid. Bij het buigen van het hoofd worden de knieën opgetrokken en in liggend kunnen de benen niet hoger dan 45 graden geheven worden. Besmettelijkheid Hersenvliesontstekingen wordt overgebracht via druppelinfectie, door bijvoorbeeld hoesten. Ongeveer 1 op de 10 mensen draagt de bacterie die hersenvliesontsteking veroorzaakt bij zich, zonder het te weten, want een drager is zelf niet ziek. Verzorging Een goede hygiëne is belangrijk en het regelmatig luchten van ruimten. Complicaties Bij genoemde symptomen is het belangrijk dat de huisarts meteen geraadpleegd wordt. Beleid Hoi Pippeloi Een kind met hersenvliesontsteking is vaak zo ziek dat het sowieso niet naar Hoi Pippeloi kan komen.
10
RS-virus
Rsv of rs-virus is de belangrijkste veroorzaker van onderste luchtweginfecties bij zuigelingen en peuters. Het kan een kortdurende verkoudheid veroorzaken en soms leiden tot bronchitis. Incubatietijd Twee tot acht dagen Verschijnselen Klachten kunnen zijn: * verstopte neus met afscheiding * soms hoesten, al dan niet met overgeven soms koorts in ernstige gevallen benauwdheid, belemmerde ademhaling en voedingsproblemen waarvoor ziekenhuis opname nodig kan zijn Besmettelijkheid De besmettelijkheid kan soms tot weken na de start van de ziekte voortduren. Besmetting vindt plaats door (direct) contact met speeksel via bijvoorbeeld handen en speelgoed. Verzorging Goed laten uitzieken. Een goede algemene hygiëne is van belang, met name de handhygiëne. Complicaties Het virus veroorzaakt een infectie in de luchtwegen, waardoor een kind het benauwd krijgt. Bij erge benauwdheid kan het zijn dat het kind moet worden opgenomen in het ziekenhuis. Beleid Hoi Pippeloi Het is moeilijk vast te stellen of het kind het RS-virus heeft. Dit omdat het op een gewone verkoudheid lijkt. Hoi Pippeloi is altijd alert op hygiëne, maar als een kind RS heeft gehad is het belangrijk dat ze goed uitzieken.
11
Hoofdluis
Hoofdluis zijn kleine grauwe beestjes die leven van mensen-bloed. De eitjes zitten aan de haren vastgekleefd. Incubatietijd N.v.t. Verschijnselen Hoofdluis zit meestal achter de oren, in de nek of onder het haar en veroorzaakt jeuk. Hoofdluis komt zowel bij kinderen als bij volwassenen voor en heeft niets te maken met een slechte hygiënische verzorging. Besmettelijkheid Luizen zijn overlopers. Door met de haren tegen elkaar aan te komen, kan de luis van het ene hoofd naar het andere overlopen. Jongere kinderen hebben hierdoor meer kans op hoofdluis. Ook kunnen de beestjes zich in kleding (onder meer kragen van jassen) en beddengoed bevinden. Bij de eerste besmetting treedt de jeuk pas na één of twee weken op. Voor zover bekend dragen hoofdluizen geen ziektes over. Verzorging Hoofdluizen zijn te bestrijden met een speciale luizenkam of een daarvoor bestemde hoofdlotion of shampoo. Om te voorkomen dat luizen via jassen overlopen, kunnen zogenaamde luizencapes uitkomst bieden. Complicaties Door krabben kunnen korstjes op de hoofdhuid ontstaan, waardoor infecties optreden. Beleid Hoi Pippeloi Bij constatering van hoofdluis worden de ouders gebeld. Zij worden verzocht het kind op te halen en thuis te behandelen. De eerstvolgende keer dat het kind gebracht wordt, controleren de leidsters of de hoofdluis ook daadwerkelijk weg is. Als het weg is, mag het kind blijven. Wordt er toch nog hoofdluis geconstateerd, moet het kind weer mee naar huis om opnieuw behandeld te worden.
12
Middenoorontsteking
Een plotseling optredende infectie van het middenoor (achter de trommelvlies). Deze infectie veroorzaakt door allerlei bacteriën en virussen die ook verkoudheid en andere luchtweginfecties veroorzaken. Incubatietijd N.v.t. Verschijnselen De verschijnselen zijn: grijpen naar het oor (vanwege de flinke oorpijn), kind huilt bij aanraking van het oor, koorts (niet altijd, met name bij zuigelingen), hangerigheid, vaak verkouden, soms spugen en/of diarree. Bij zuigelingen zijn prikkelbaarheid en onrustig slapen soms de enige verschijnselen. Besmettelijkheid Een middenoorontsteking treedt meestal op als complicatie van een verkoudheid of door een vergrote neusamandel (sluit het binnenoor af). Sommige kinderen zijn er erg gevoelig voor gedurende de eerste jaren. Het ontstekingsvocht uit een loopoor bevat virussen of bacteriën. Wanneer iemand met een bacterie/virus uit een loopoor besmet wordt, krijgt hij of zij eerst verkoudheidsklachten of hoestklachten. Slechts een enkeling ontwikkelt daarna een middenoorontsteking. Verzorging laat het kind rechtop zitten, zo neemt de druk op het trommelvlies iets af geen watje in het oor stoppen, in dat geval blijven de bacteriën in het oor en gaat de ontsteking niet over. het is belangrijk een goede hygiëne in acht te nemen; regelmatig schoonmaken van de oorschelp (nooit met een wattenstokje in het oor gaan), daarna goed handen wassen alles waar pus mee in contact is geweest goed schoonmaken en ontsmetten. Complicaties Loopoor Als het trommelvlies scheurt ten gevolge van de druk in het middenoor kan er etter, soms met bloed vermengt, uit het oor vloeien. Na een dag of tien stopt dit vanzelf, waarna het scheurtje binnen de paar dagen dichtgroeit. Lijmoor of chronische middenoorontsteking Na een middenoorontsteking blijft er achter het trommelvlies vocht zitten. Deze complicatie gaat doorgaans vanzelf over, maar duurt verschillende maanden en heeft vervelende gevolgen zoals gehoorverlies. Zeldzame complicaties van een middenoorontsteking zijn een ontsteking van het been achter het oor of een hersenvliesontsteking. Beleid Hoi Pippeloi Een kind met middenoorontsteking is gewoon welkom bij Hoi Pippeloi.
13
Hand, voet en mondzeer
Is een besmettelijke aandoening die door een virus wordt veroorzaakt en komt vooral voor bij kinderen onder de 5 jaar. Incubatietijd Vier tot zes dagen. Verschijnselen Het begint met lichte koorts, minder eten of misselijkheid en pijn in de mond. Er zijn rode plekken te zien op de tong en het mondslijmvlies waarna snel blaasjes ontstaan die samenvloeien tot grotere pijnlijke blaren. Daarna ontwikkelen zich tevens op de handen en voeten rode vlekjes tot kleine blaasjes. Deze jeuken doorgaans (bijna) niet. Besmettelijkheid Een kind dat last heeft van hand, voet en mondzeer is al besmettelijk voordat het ziek is. Ook lang daarna blijft het besmettelijk, omdat het virus nog uitgescheiden wordt via de keelholte en ontlasting. Verzorging Een goede hoest- en toilethygiëne is belangrijk. Goed handen wassen na toiletbezoek en verschoning. Complicaties Zijn uiterst zeldzaam. Beleid Hoi Pippeloi Een kind met hand, voet en mondzeer wordt geweerd bij Hoi Pippeloi. Dit in verband met de hygiëne.
14
Koortslip
Een koortslip wordt veroorzaakt door een herpesvirus dat in het lichaam aanwezig blijft en af en toe weer opspeelt. Incubatietijd Gemiddeld één week. Verschijnselen Er komen kleine, doorzichtige, vochthoudende blaasjes op de lip. De blaasjes voelen branderig, pijnlijk en/of jeukend aan. Na enkele dagen springen ze open waarna zich een korstje vormt. Besmettelijkheid Het vocht in de blaasjes is zeer besmettelijk. Besmetting vind plaats door aanraking van de blaasjes. De besmetting is voorbij als zich een korstje heeft gevormd. Verzorging Regelmatig handen wassen en voorkom het geven van kusjes. Het plekje kan, indien mogelijk, afgedekt worden. Voorkom dat er gezamenlijk uit een beker wordt gedronken, e.d. Complicaties N.v.t. Beleid Hoi Pippeloi Een kind met een koortslip die goed af te dekken is, is gewoon welkom bij Hoi Pippeloi.
15
Krentenbaard
Krentenbaard s een huiduitslag die vaak in het gezicht of de hals begint, maar overal op het lichaam kan optreden. Incubatietijd Eén tot enkele dagen. Verschijnselen Het begint met kleine blaasjes, die omgeven worden door een rode plek. Vaak worden ze niet eens opgemerkt, omdat ze al snel kapot gaan. De blaasjes laten een vochtig, rood plekje achter. Geleidelijk aan droogt het vocht in tot een gele of bruine korst. De infectie breidt zich vervolgens verder uit, de korstjes vloeien samen en er ontstaan grotere plekken. Besmettelijkheid Besmetting vindt plaats via geïnfecteerde handen. Je kunt jezelf herinfecteren door aan de plekken te krabben. Het vocht uit de blaasjes is zeer besmettelijk totdat de blaasjes zijn ingedroogd. Verzorging Krentenbaard kan afhankelijk van de ernst en uitgebreidheid van de aandoening worden behandeld met zalf of met antibiotica. Voorkom besmetting door alles waarmee in contact is geweest schoon te maken en steeds de handen goed te wassen. Complicaties Komen zelden voor. Beleid Hoi Pippeloi Een kind met krentenbaard is gewoon welkom bij Hoi Pippeloi, mits het behandeld wordt en/of de plekken zijn ingedroogd of goed afgedekt is.
16
Diarree
Dunne of waterdunne ontlasting. Incubatietijd N.v.t. Verschijnselen Wanneer er per dag meer dan drie dunne of waterdunne ontlasting is geproduceerd, spreekt men van diarree. Besmettelijkheid Kan plaatsvinden door direct contact met iemand met diarree of door contact met besmette voorwerpen zoals speelgoed of via het toilet. Verzorging Bij acute diarree is meestal geen behandeling nodig. Wel moet iemand met diarree veel drinken om het vochtverlies te compenseren; water, thee, heldere soep of een ijslolly. Complicaties Bij diarree verliest men vocht en zouten. Als iemand te veel vocht verliest, kan het lichaam uitdrogen. Beleid Hoi Pippeloi De ernst van diarree kan erg per kind verschillen, daarom wordt per kind bekeken of het kan blijven. Als het kind zich verder goed voelt en de verschoning kost niet teveel tijd, kan het blijven. Indien het verschonen teveel extra tijd kost of de diarree is bloederig, wordt de ouders verzocht het kind niet te brengen of op te halen.
