Wat werkt? En komt dit tot zijn recht in het nieuwe wettelijke kader? "De OTS 90 jaar: versleten of vitaal?“ Prof. Wim Slot
Wat werkt? • Meer nadruk op veerkracht en beschermende factoren • Activeren / mobiliseren van Eigen kracht • Planmatig werken • Helder onderscheid tussen kinddoelen en doelen voor ouders / verzorgers • Deskundigheden niet achter elkaar plaatsen maar gelijktijdig mobiliseren
veerkracht
Eigen kracht
1954: • Emmy Werner start onderzoek naar risicokinderen die het later toch goed doen. • Zo kwam het begrip ‘resilience’ -> veerkracht. • Die veerkracht wordt ook wel een beschermende factor genoemd. • Naast veerkracht is er ook aandacht gekomen voor andere beschermende factoren.
betrokkenheid ouders
plezier op school
motivatie 5
• Zelfvertrouwen • Positief temperament • Hoog IQ
6
• Warmte en veiligheid (gehechtheid)
• ‘aanloop adres’ • Iemand buiten het gezin op wie het kind kan terugvallen 7
Eigen kracht • Bij veerkracht en beschermende factoren gaat het om een wisselwerking tussen de person en de omgeving die een positieve ontwikkeling bevordert bij aanwezigheid van risico’s. • Eigen kracht is het geheel aan veerkracht en beschermende factoren en oplossend vermogen in de –brede- familie en het netwerk.
Eigen kracht conferentie (EKc) • Wordt georganiseerd door een onafhankelijk coördinator. • Er is een vraag of een probleem -> de gezamelijke familie stelt een plan op en behoudt zo de regie. • Bij bescherming: de jeugdbeschermer moet akkoord gaan met plan. • Beste resultaat: als familie én de beschermer samenwerken bij uitwerking plan.
Zorgpunten: Ontwikkelingsachterstanden Probleemgedrag Stoornissen Bedreigingen Noodzakelijke zorg niet of onvoldoende geaccepteerd Visie gezin en familie
Sterke Punten Veerkracht Protectieve factoren Eigen kracht familie
Visie gezin en familie?
Het Kind: Mogelijke ver storingen in de ontwikkeling en: Ernstige bedreigingen
Gewenste ontwikkelings uitkomst Vertaling van stap 2 In termen van de ontwikkeling van het kind Van negatief naar positief
Werkdoelen en Middelen Keuze uit gewenste ontwikkelingsuitkomsten van stap 3 SMART én: wie wat waar wanneer hoe
Plan op tafel
Zorgpunten Ontwikkelingsachterstanden Probleemgedrag Stoornissen Bedreigingen Noodzakelijke zorg niet of onvoldoende geaccepteerd
Visie gezin en familie?
Sterke Punten Veerkracht Protectieve factoren Eigen kracht familie
Visie gezin en familie?
Wat willen ouders en kinderen en familie dat voortaan anders gaat? Wat zijn de zorgen van de raad, de kinderrechter en BJZ? Vanuit het perspectief van het kind (Ontwikkeling en veiligheid).
Wat zijn de krachten en beschermende factoren? Wie in het netwerk vinden het belangrijk dat het goed gaat met het kind?
Rood: positioneren Groen: engageren
Zorgpunten: Ontwikkelingsachterstanden Probleemgedrag Stoornissen Bedreigingen Noodzakelijke zorg niet of onvoldoende geaccepteerd Visie gezin en familie
Sterke Punten Veerkracht Protectieve factoren Eigen kracht familie
Visie gezin en familie?
Het Kind: Mogelijke ver storingen in de ontwikkeling en: Ernstige bedreigingen
Gewenste ontwikkelings uitkomst Vertaling van stap 2 In termen van de ontwikkeling van het kind Van negatief naar positief
Werkdoelen en Middelen Keuze uit gewenste ontwikkelingsuitkomsten van stap 3 SMART én: wie wat waar wanneer hoe
Plan op tafel
Stap 3: van achterstand naar toekomstbeeld (gewenste ontwikkelingsuitkomst). “Sacha verzuimt heel vaak van school” Wordt: “Sacha gaat naar school” Maar beter is: “Sacha gaat met plezier naar school”
Ervaringen: • Delta helpt om belang kind voorop te plaatsen. • Denken in ontwikkeling en vertalen van problemen naar gewenst toekomstbeeld is lastig (stap 3) • Eigen kracht kreeg bij aanvang van Delta minder nadruk. Dat is nu aan het veranderen. • Positieve punten en beschermende factoren ‘sneuvelen’ het eerst. (Alle procedures en instrumenten zijn probleemgericht).
Onderzoek naaar de effecten van het werken met Delta • Werken met Delta leidt tot verkorting van OTS • Als er concrete doelen worden geformuleerd (stap 4 Delta) hangt dat samen met een verkorting van 8 maanden. • Een goed ‘plan op tafel’ halveert de kans op uithuisplaatsing. Geert Jan Stams, Mirjam Top – van der Eem, Samantha Limburg, Eveline van Vugt & Peter van der Laan (2010)
Delta en maatregel van opgroeiondersteuning • Hoe gaat MVO eruit zien? Twijfel (ook bij bewindsman). • MVO als uitbreiding van de mogelijkheden om gezag in te perken of: MVO als signaal aan het hele netwerk om krachten en oplossingen te mobiliseren? • Delta en eigenkracht uitlokkende initaitieven zouden leidend moeten zijn.
A model for the connection of evidence with practice. (Chorpita 2003)
evidence
National Practice Policy
outcomes
Practice elements
Legal practice Policy
Children and families
Therapists
Supervisors and Managers
I. Efficacy
II. Effectiveness: Transportability
III. Effectiveness: Dissemination
IV. Effectiveness: System evaluation Chorpita, B.F. (2003) The Frontier of Evidence-Based Practice. In: A.E. Kazdin, J.R. Weisz (Eds.) Evidence-Based Psychotherapies for Children and Adolescents. 60 – 81. New York: The Guilford Press
VERVE: Veiligheid En Regie voor Elk Opdrachtgever: Provincie Overijssel Uitvoerende instellingen: Bureau Jeugdzorg Overijssel Raad voor de Kinderbescherming Eigen Kracht Centrale William Schrikkergroep, Onderzoek en Professionalisering:
Ondersteuning en onderzoek: Hogeschool Leiden/ VU Amsterdam
Project Verve • Bronnen: – – – –
Eigen Kracht conferenties Deltamethode gezinsvoogdij Signs of Safety Delta Plus van WSG
• Doelen: – Meer regie bij gezin, familie, sociale netwerk – Kinderen veilig – Vernieuwing wijze van samenwerken en professionaliteit
Primair proces van de ‘keten’,per schakel weer een eigen eigen primair proces.
Melding
AMK / toegang team
Raad
Kinder rechter
BJZ
Spec onderzoek
Zorgaan bieder
etc
Primair proces GEZIN
Zorg wordt geuit
Gezin op de hoogte gebracht Acute zeer ernstige zorg: (v) maatregel (V) UHP
Reactie gezin
Gezin maakt gezinsplan (met anderen)
Evaluatie Wel / geen maatregel of UHP
Gezin maakt gezinsplan (met anderen
Het primaire proces aan het eind van de maatregel.
Evaluatie
Gezinsplan actueel maken
Terugkeer kind
Evaluatie
Gezins plan voor toekomst na maatregel
Einde OTS
Deskundigheid en beslissingen niet achter elkaar maar met elkaar.
amk ander en
raad
bjz
EKc
Kinder rechte r
Fami lie
am k
am k
ande ren
EKC
raad
Zorg wordt geuit Kinde r rechte r
ande ren
Op de hoogte gebracht EKc
bjz
Fami
lie
am k raad
Gezin maakt gezinsplan (met EKc bjz anderen)
Reactie gezin Kinde r rechte r
ande ren
Fami
lie
raad Gezin
maakt gezinsplan bjz (met anderen
Evaluatie
Kinde r rechte r
Fami
lie
En… met de overgrote meerderheid van de kinderen gaat het goed