Wat verstaan we onder warmtehuishouding? Jo Cox Sponsor P2
Energietransitie Papierketen De ambities binnen Energietransitie Papierketen: • Halvering van het energieverbruik per eindproduct in de keten per 2020; • Versterken van de concurrentiepositie; • Koploper blijven in de transitie naar duurzaamheid
Vijf programma’s 1. Energy Management
2. Energy Neutral Paper 3. Supply Chain of the Future
4. Biorefinery 5. Without water
Ambitie P2 (anno 2013) Doel:
Verhogen van de duurzaamheid en efficiency van de energievoorziening
Ambitie:
15% energiebesparing in de keten en de energiebehoefte van de papierindustrie wordt zoveel mogelijk opgewekt uit lokale bronnen en in symbiose met haar omgeving.
Hoe:
Ontwikkelen en implementeren van efficientere energieconversietechnologien, duurzame brandstof en technologieen en optimaal benutten aanwezige energiebronnen en warmte
Inkleuren van ambitie over de jaren I.
Zoveel mogelijk onafhankelijk worden van fossiele energiebronnen.
II. Zoveel mogelijk benutten van potentiële energiebronnen die vrijkomen uit het proces, of aanwezig zijn op eigen terrein
Strategische onderwerpen P2 1. Inzet van duurzame (alternatieve) energiebronnen 2. Efficiente energieconversie 3. Restwarmte een nuttige toepassing geven (intern of extern) 4. Eigen reststromen omzetten in energie (intern of extern)
Waar staan we? 1. Duurzame energiebronnen -
Er is focus (rejects, biogas en geothermie)
-
Diverse bedrijven zetten stappen
-
Veel informatie beschikbaar (factsheets en studies)
2. Efficiente energieconversie - Steun in de WKK lobby
4. Reststromen -
P4 zet hier nieuwe stappen, energie uit rejects is common business,
-
Pyrolyse wordt gevolgd
activiteiten energieconversie 2016 Biogas uit vergisting
2012 Reject verbranding/ vergassing
Onderzoek co-producten Technologieverbetering Samenwerken met derden Starten demo’s
Volgen marktontwikkelingen Implementeren
>2020
Duurzaam, beschikbaar en betaalbaar
Zeer diepe geothermie Stimuleren onderzoek Inventariseren risico’s Creëren draagvlak Onderzoek financieringsopties Samenwerking met derden Starten pilot
Waar staan we? 3. Restwarmte -
Meer inzicht in warmtehuishouding en droogpartij
-
Bedrijven zien steeds vaker kansen voor restwarmte (interne optimalisatie)
-
Het opwaarderen van restwarmte is vaak nog niet op industriele schaal toepasbaar (nog in demo/pilotfase)
-
Diverse bedrijven onderzoeken concreet de mogelijkheden voor levering
activiteiten warmtehuishouding Creëren bewustzijn Verbeterde procesbeheersing Samenwerken met PKI onderzoekcentra Samenwerken machinebouwers en leveranciers PKI Implementeren
2012 Beperken warmtevraag
Technologieverbetering Volgen R&D Beïnvloeden R&D Samenwerken met energie-onderzoekcentra Onderzoek haalbaarheid concepten in PKI Starten pilots en demo’s
Intern hergebruiken
Acties roadmap energieconversie
2016 Restwarmte leveren
Actieve rol overheid Samenwerken Implementeren
>2020
Duurzaam produceren
Warmtehuishouding • Warmtehuishouding; een breed begrip
• Omvat alle ingaande en uitgaande warmtestromen in een fabriek: – – – –
Productie van warmte (stoom) Inzet van stoom/warmte in het proces en daarbuiten Warmterugwinning Warmtelevering
Belang van warmte Belangrijkste energiestroom voor de papier- en kartonindustrie De Nederlandse papier- en kartonindustrie is verantwoordelijk voor bijna 10% van het industrieel aardgasverbruik en meer dan de helft hiervan wordt ingezet voor warmteproductie Toenemende rol van warmte in overheidsbeleid
Warmte als thema in de lobby voor WKK
Energiegebruik in NL
Energiegebruik in Nederland in PJ in 2006. [ Spoelstra 2007].
Warmte in de PKI 37%
13%
31% Elektriciteit
100% Aardgas
E
Energie conversie
Papierproductie W
56% 6% - Warmte is grootste energieverbruiker in papierproductie - Restwarmte hoeveelheid gelijk aan +/- 55% van de totale energieinput PKI
Warmtegebruik NL PKI Warmtegebruik per deelproces 6%
3%
4%
Stofvoorbereiding
10%
Zeef en perspartij Droogpartij
Overige bewerkingen Utiliteiten
76%
Warmtegebruik Nederlandse papier- en kartonindustrie: aandeel naar verbruiker
‘Ladder van Lansink’ in warmtehuishouding • Terugdringen warmtevraag
Preventie
• Verhogen interne restwarmtebenutting – Direct
Hergebruik
– Na opwaardering, omzetting of scheiding
• Restwarmtelevering • Duurzaam produceren van warmte
Duurzaam opwekken
Oude situatie: lineair Restwarmte
Electriciteit Aardgas
E Energie conversie
Papierproductie W
Reststromen
Nieuwe situatie: circulair Warmtelevering aan derden
Reststromen van derden
Vergisting Vergassing Verbranding
Energie conversie
E W
Papierproductie
Uitdagingen die voor ons liggen Economie -
Positie WKK verslechterd
-
Duurzame energie veelal nog niet concurrerend
Organisatie / regelgeving -
Overgang naar symbiotische/lokale energiesituaties vergt nieuwe
organisatiestructuren Techniek
-
Ultieme restwarmte technologie PKI nog niet te koop
-
Risico’s diepe geothermie op dit moment nog (te) hoog
-
Stap maken van demo/pilot naar commerciele fase van ontwikkelingen
Afsluiting