Wat onze gemeenten proberen te doen aan de gevolgen van de AWBZ-pakketmaatregel
Resultaten van een eenvoudige peiling
Groningen Juli 2010
2
Vooraf Wat doen de groninger gemeenten om de gevolgen van de AWBZ-pakketmaatregel op te vangen? Het leek Zorgbelang Groningen, mede ter voorbereiding van een Platformbijeenkomst over dit thema op 1 juni jl, een goede zaak om dit te peilen bij de gemeenten. Daartoe hebben wij dankbaar gebruik gemaakt van onze contacten met de beleidsmedewerkers Wmo van de gemeenten. Het overzicht is niet helemaal compleet in die zin, dat wij van een aantal gemeenten geen reactie hebben mogen ontvangen. Het kan ook zijn dat dit overzicht niet meer helemaal upto-date is, omdat de eerste reactie er al in februari 2010 waren. Uiteraard zijn we van harte bereid het te blijven aanvullen en desgewenst rond te sturen. Tenslotte moet vermeld worden: aan hetgeen hieronder staat, kunnen geen rechten worden ontleend.
Gemeente HAREN
16 februari 2010 / Margot IJlst
De gemeente Haren heeft als uitgangspunt: het inzetten van collectieve voorzieningen ter compensatie van het eventuele verlies aan individuele voorzieningen. Ik merk dat mensen inderdaad van de gemeente verwachten dat de indicatie wordt overgenomen. Mensen zijn nog niet altijd 'klaar' om te kijken naar alternatieven. Van CIZ ontvangen wij de namen van degenen die als gevolg van de pakketmaatregel geen of een mindere indicatie krijgen. Deze mensen worden benaderd en gevraagd of zij een gesprek hierover willen. Dit gesprek betreft info en advies, samen zoeken naar mogelijke alternatieven cq een luisterend oor. Veelal zijn er in Haren wel alternatieven in de collectieve sfeer. Het is echter nooit de vertrouwde persoon of exact wat je had. Met advertenties en het opzetten van een systeem van vroegsignalering (outreachende aanpak) proberen we de mensen te bereiken die vanaf 2009 volgens de scherpere criteria zijn geindiceerd en gezien hun lichte beperking wel wat ondersteuning zouden kunnen gebruiken. Als alternatief voor de dagverzorging zijn we een societeit voor ouderen aan het opzetten i.s.m. Torion, WoonZorgCentrum ‘De Zonnehof’ en de gemeente Haren. We willen vitale en kwetsbare ouderen trekken met arrangementen op maat, van af en toe een kopje koffie drinken tot het bezoeken van de societeit voor een aantal dagdelen per week. De societeit moet voor een deel zichzelf organiseren, je komt wat halen maar ook wat brengen. Samen koken/eten , wandelen, film, muziek, handwerken, biljarten, lezen etc. De inbreng van de deelnemers is belangrijk en gewenst. We willen het buurt/wijk gericht opzetten met als doel het bevorderen van het elkaar kennen in de buurt en vandaaruit ook omzien naar elkaar. Het CJG zal in de 2de helft van dit jaar komen met een alternatief voor begeleiding van ouders en kinderen. Deze groep is in Haren klein en erg divers. Dat wordt nog wel een klus.
Gemeente APPINGEDAM
16 februari 2010 / Rudolph Dirksen
Hierbij een reactie op de mail over de gevolgen van de Pakketmaatregel: a. de cijfers van het CIZ geven aan, dat per 1/10/2009 er nog ruim 60% moest worden geherindiceerd.; b. nieuwe cijfers zijn er per 1/4, die dan een stand geven per 01/01;
3
c. er komen nog steeds geen signalen bij het Wmo-loket, dat er "dingen echt niet goed gaan"; ook de Wmo-adviesraad heeft nog geen klemmende signalen gekregen; d. de diverse overgangsmaatregelen maken dat het beeld heel erg diffuus is: de mensen vinden/zoeken hun weg en dat wordt niet door de gemeente gesignaleerd; of dit later meer ernstige problemen teweeg gaat brengen is onbekend; e. het meest concrete signaal is, dat er in de Dagopvang/Dagbesteding voor ouderen (verpleging/verzorging) mensen uitvallen; we zijn bezig met SCW (Aswa), Thuiszorg (Fivelland en De Hoven) en gemeente na te gaan welke samenwerking kan leiden tot een aanbod van Dagopvang waar iedereen 'kan worden opgevangen"; een algemene voorliggende voorziening, waar de gemeente ook bereid is geld in te steken (mbv de compensatiemiddelen); f. in het OGGz-netwerk is de afspraak gemaakt, dat als er individuele multi-problem gevallen zijn, die om een individuele oplossing vragen als gevolg van de AWBZ-bezuinigingen, dat het OGGz-netwerk ons adviseert wat er moet gebeuren; een aanbieder kan dan daarvoor een "offerte" uitbrengen; daarvoor is geld apart gezet; het wordt tot nu toe niet gebruikt; g. in principe kiezen we voor het zonodig scheppen van een algemene voorliggende voorziening of uitbreiding van het aanbod; in principe kiezen we niet voor een individuele aanpak omdat daarmee de gemeente iets gaat oplossen wat het Rijk heeft wegbezuinigd; h. we gaan ook als gemeenten in regionaal verband kijken of een gezamenlijke aanpak op het gebied van de Dagopvang kunnen ontwikkelen (groter gebied, meer volume, meer reizen enz.enz.).
Gemeente GROOTEGAST
16 februari 2010 / Corry de Boer
De alternatieven die gemeente Grootegast biedt zijn: •
• • • • • • • • •
•
Alle clienten die via het CIZ bij ons hun NAW gegevens beschikbaar hebben gesteld krijgen een brief van de gemeente met een informatiepakketje (folders) van alternatieve welzijnsactiviteiten die in de gemeente beschikbaar zijn. Ook wordt hen aangeboden om samen met MEE consulent of een medewerker van het Zorgloket een alternatieve invulling te zoeken voor de Begeleiding die ze moeten missen. (in eigen netwerk of het lokale aanbod aan welzijnsdiensten) Alternatieve welzijnsdiensten die beschikbaar zijn en uitgevoerd worden door vrijwilligers: Thuisadminstratie (hulp door vrijwilligers van Humanitas, individueel) Maatjesproject (voor pscyhosociale ondersteuning, bezoek en/of samen iets ondernemen (individueel, leeftijd 4-100 jaar) Vrijwillige Thuishulp: boodschappen, vervoer met of zonder begeleiding, bezoek, klusjes in en om het huis, individueel) Bezoekdenst Dementie: project "voor ik vergeet", ondersteuning aan mensen met beginnnende dementie en hun mantelzorgers (individueel) Ouderensoos, ouderengymnastiek, volksdansen en andere recreatieve/ontmoetingsactiviteiten (groepsgericht) Lotgenotengroepen rouw en verlies, kinderen van gescheiden ouders, (groepsgericht) begeleide omgangsregeling bij echtscheiding (individueel) Activiteiten recreatief/ontmoeting door Zonnebloem en Rode Kruis en Ouderenbonden. (individueel en groep) in ontwikkeling: Hulp aan Ouders (praktische opvoedings ondersteuning door vrijwilligers, individueel) Seniorencafe, Dagbesteding voor ouderen, Maaltijd/restaurantfunctie. (groepsgericht) Afhankelijk van de begeleidingsvraag kan soms in individuele situaties HH2 uitgebreid worden of tijdelijk een tegemoetkoming in de kosten voor dagbesteding tot er een
4
alternatief aanbod ontwikkeld is. (is beide maatwerk als alle andere alternatieven niet toereikend zijn ).
Gemeente LOPPERSUM
17 februari 2010 / Harrie Medema
Wat de gemeente Loppersum heeft gedaan is het reserveren van een beperkt budget (ca € 11.000,-) ter leniging van calamiteiten. Verder is nog geen specifiek beleid ontwikkeld. Qua meldingen: minder dan 10. In die gevallen is door ons doorverwezen naar bestaande instellingen waaronder MEE.
Gemeente DE MARNE
18 februari 2010 / Saskia Reinders
Ons college heeft het besluit genomen dat - de gemeente de weggevallen Begeleiding niet zal compenseren, in de zin dat we vervangende Begeleiding bieden. Hiervoor ontbreken de middelen. - vragen van clienten komen bij het zorgloket terecht: daar vindt verheldering plaats, en koppeling naar het bestaande aanbod in de gemeente. - in situaties waarin een tijdelijke overbrugging echt nodig is, kan een aanvraag worden ingediend (door het zorgloket of OGGz coordinator) voor een bijdrage uit een calamiteitenpot Zorg. Zie hiervoor bijgaande criteria. Dit is meer als vangnet bedoeld dan als structurele oplossing. Dit was binnen onze omstandigheden het hoogst haalbare.
Gemeente LEEK
18 februari 2010 / Carola van Engeland
Wat doen wij naar aanleiding van de bezuinigingen AWBZ: In 2008 hebben wij het signaal gekregen van Jeugdgezondheidszorg dat vooral gezinnen met kinderen getroffen zouden worden door de bezuinigingen. Hierop hebben wij besloten om per jaar maximaal 10 trajecten Licht Pedagogische Hulpverlening in te kopen. Verder subsidiëren wij vanaf 2009 Humanitas voor de thuisadministratie. Thuisadministratie biedt mensen hulp bij het op orde brengen en houden van hun administratie. Daarnaast biedt Humanitas onder andere ook nog een Maatjesproject. Eén van de groepen die getroffen wordt door de bezuinigingen, zijn de ouderen. Na overleg met de gemeente heeft Dienstencentrum De Schutse een project ontwikkeld om ervoor te zorgen dat ouderen zichtbaar blijven en een (ver)nieuw(end) aanbod ondersteuning voor ouderen ontwikkeld kan worden. De gemeente Leek heeft voor de projectperiode van drie jaar subsidie toegekend voor de uitvoering van het project. De gemeenten in het Westerkwartier laten op dit moment door I&O Research de consequenties van de bezuinigingen op de AWBZ pakketmaatregel in kaart brengen. Onderzocht wordt: • welke doelgroepen worden getroffen • wat de omvang is van de doelgroepen • om welke problematiek het gaat • welke alternatieven men zelf waar vindt (waar klopt men nu aan voor hulp) • waar mensen terecht kunnen voor hulp • welke reeds bestaande voorliggende voorzieningen tegemoet komen in de ontstane behoefte
5
•
op welke gebieden men niet wordt tegemoet gekomen in voorzieningen (wat zijn dus de gaten). Daarnaast is er in de gemeente Leek een uitgebreid bestaand aanbod op het gebied van welzijn en zorg.
Gemeente ZUIDHORN
4 maart 2010 / Sara Meijer
Een kort overzicht van welke maatregelen wij nemen/genomen hebben: 1. De gemeenten in het Westerkwartier laten op dit moment door I&O Research de consequenties van de bezuinigingen op de AWBZ pakketmaatregel in kaart brengen. Onderzocht wordt: • • • • • • •
welke doelgroepen worden getroffen wat is de omvang van de doelgroepen is om welke problematiek gaat het welke alternatieven vindt men zelf (waar klopt men nu aan voor hulp) waar kunnen mensen terecht voor hulp welke reeds bestaande voorliggende voorzieningen komen tegemoet in de ontstane behoefte op welke gebieden wordt niet tegemoet gekomen in voorzieningen (wat zijn dus de gaten).
2. Daarnaast heeft Zuidhorn een calamiteitenpot ingesteld voor hulpvragen die ergens anders geen financiële dekking vinden, bedoeld voor ontregelde gezinnen en geïsoleerd levende ouderen. In de bijlage vind je hiervoor de criteria. In 2010 is hiervoor € 9.000 beschikbaar (2009: € 12.300). 3. MEE Groningen ondersteunt de cliënten die minder begeleiding krijgen (zoals in alle gemeenten) en heeft nauw contact met het zorgloket Zuidhorn, MEE houdt ook spreekuur in het zorgloket. We hebben met MEE afgesproken dat we na april een evaluatie krijgen (aantallen klanten, bedachte oplossingen, etc). 4. Naast MEE worden ook de ouderenadviseurs ingezet om te kijken hoe cliënten die begeleiding verliezen geholpen kunnen worden. Van het CIZ hebben we een lijst gekregen met cliënten die (een deel van) hun begeleiding verliezen en die toestemming hebben gegeven dat hun gegevens naar de gemeente worden gestuurd. Op dit moment zijn we deze lijst aan het doornemen. Waarschijnlijk neemt of MEE, de ouderenadviseur of het zorgloket zelf contact op met een ieder die op de lijst staat.
Gemeente DELFZIJL
22 maart 2010 / Monique Veldt
In januari 2009 hebben wij een startnotitie pakketmaatregel in de gemeente Delfzijl laten vaststellen. Uitgangspunt was dat 2009 een overgangsjaar was. Aangezien CIZ een vertraging heeft opgelopen, kunnen we dat niet waar maken. Wij krijgen van CIZ de gegevens van de individuele cliënten. Wij willen hen door MEE laten nabellen. Dit is nog in de conceptfase. Als uitgangspunt hebben we gesteld dat we gaan inzetten op voorliggende voorzieningen en dat we niet zelf AWBZtje gaan spelen. Daarnaast is er nog geen sprake van een enorme
6
toeloop van mensen op het Wmo loket. Of mensen hebben zelf iets geregeld of ze weten niet dat ze bij de gemeente kunnen komen (om doorverwezen te worden) of het gaat om zorgmijders. Conclusie: het is nog behoorlijk vaag en we weten niet precies wat er op ons afkomt.
Gemeente PEKELA
23 maart 2010 / Jannie Drenthe
Hier een snelle reactie uit Pekela. Voor de mensen bij wie AWBZ ondersteuning is weggevallen, hebben we de mogelijkheid om op basis van aanmelding te onderzoeken of er en welke hulp er nodig is. Ik heb een bijeenkomst eind vorig jaar georganiseerd met MEE, zorgaanbieders en onze steunstee consulenten en Wmo consulenten om te inventariseren welke mensen in de knel zouden komen, maar daar liep ik tegen privacy bedenkingen aan. Ik ben ook wat huiverig om er teveel in te roeren, omdat we als gemeente zo weinig compensatiegeld hebben gekregen dat we nauwelijks in staat zijn om iets aan te kunnen bieden. Wel proberen we het via de steunstee's met vrijwilligers in te vullen in de vorm van het organiseren van activiteiten, steun- en leundiensten en we gaan vrijwilligers trainen om mantelzorgers actief te kunnen ondersteunen. De gemeente Pekela is een forse nadeelgemeente en blijft dat ook na de nieuwe correctievoorstellen. En dat komen we steeds bij iedere verdeling van middelen weer tegen. Dat maakt dat we niet staan te trappelen om nog meer uit de AWBZ overgeheveld te krijgen. Inhoudelijk wel, want de gemeente zit veel dichter bij de burger en de lijnen zijn daardoor veel korter. Daarbij kan de burger meer ondersteund worden en heeft hij meer kans op de juiste aanpak. En er mag best iets op het budget bezuinigd worden omdat ik er van overtuigd ben dat gemeenten het goedkoper kunnen. Maar niet zo rigoureus als nu, want dan wordt de burger er wel het dupe van omdat je onvoldoende kunt compenseren als gemeente.
Gemeente GRONINGEN
23 maart 2010 / Ineke Schouten/Thérèse van Schie
We verwijzen hier graag naar het Raadsvoorstel en Raadsbesluit inzake gevolgen AWBZpakketmaatregel d.d. 10 december 2009. Desgewenst kunt u het één en ander vinden op de website van de gemeente Groningen www.gemeente.groningen.nl Het onderstaande persbericht van april 2010 vat het beleid goed samen: Gemeente investeert in zorg voor kwetsbare Stadjers Het college van B&W trekt 1,3 miljoen euro uit voor de begeleiding van mensen met een licht fysieke, verstandelijke of psychische beperking in de Stad. De gemeente Groningen wil met deze maatregel voorkomen dat volgend jaar kwetsbare groepen door bezuinigingen in 2010 in de problemen komen. Vanwege bezuinigingen op de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) is er vanaf 2010 landelijk minder geld beschikbaar voor onder meer dagopvang en begeleiding van ouderen en mensen met een lichte lichamelijke of verstandelijke beperking. Achtergrond van deze maatregel is dat de rijksoverheid mensen met een lichte beperking zo veel mogelijk zelf verantwoordelijk wil laten zijn voor maatschappelijke participatie met behulp van hun eigen sociale netwerk en collectieve gemeentelijke voorzieningen. Ondersteunen
7
Binnen het WMO-beleid (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) in de wijken geeft de gemeente Groningen hieraan invulling door sociale netwerken op te zetten waarin bewoners elkaar kunnen ontmoeten en ondersteunen. Zorgen Met het Wmo-beleid bereik je echter niet alle cliënten. De gemeente Groningen maakt zich dan ook zorgen over de gevolgen van de bezuinigingen voor burgers zonder eigen netwerk; inwoners met een lichte verstandelijke beperking en burgers waarbij voortzetting van dagopvang (voorlopig) noodzakelijk blijft. Om te voorkomen dat deze mensen buiten de boot vallen wil de gemeente in 2010 een aantal tijdelijke maatregelen treffen. Verdwijnen Een voorbeeld hiervan is de dagopvang voor licht dementerende ouderen. Als gevolg van het landelijk beleid zouden hier volgend jaar een groot aantal plekken moeten verdwijnen. In 2010 trekt de gemeente Groningen extra geld uit om te zorgen dat deze plekken in de dagopvang behouden blijven. Alternatieve voorzieningen In de loop van 2010 worden de exacte gevolgen van de AWBZ-pakketmaatregel duidelijk. Naast het beperken van de gevolgen van deze maatregel voor de betrokkenen, buigt de gemeente Groningen zich in 2010 samen met het veld (welzijns- en zorginstellingen en andere betrokkenen) over de vraag welke alternatieve voorzieningen gerealiseerd kunnen worden om mensen met een beperking blijvend te laten deelnemen aan de samenleving.
Gemeente WINSUM
25 maart 2010 / Caroline Rietman
Wij hebben gelden die door het rijk ter compensatie beschikbaar zijn gesteld apart gezet maar nergens op in gezet. Mensen kunnen zich melden bij MEE of het Wmo loket maar in de praktijk melden ze zich niet. We hebben er niets specifieks voor opgezet.
Gemeente HOOGEZAND-SAPPEMEER
26 maart 2010 / Harm van der Wijk
Wij willen alvorens op dit punt keuzes te maken eerst helder inzicht hebben in de totale gevolgen van de afbouw begeleiding AWBZ. De middelen die door het rijk dit jaar zijn toegekend aan de gemeente zijn blijvend voor dit doel gereserveerd. Wij weten nu nog niet expliciet de gevolgen van de maatregel. De afhandeling van alle verplicht in te dienen aanvragen voor begeleiding bij het CIZ is vorig jaar namelijk nog niet afgerond en loopt nog door tot in dit jaar. Er is op het laatste moment in den lande nog veel bezwaar aangetekend tegen beslissingen van het CIZ. Mensen krijgen gedurende de periode dat hun bezwaar nog in behandeling is nog hun huidige begeleidingsvergoeding uit de AWBZ. Het totaalbeeld wordt daarmee pas inzichtelijk rond de zomer 2010. Dat totaalbeeld is nodig om verantwoord keuzes te maken en prioriteiten te kunnen stellen bij de inzet van middelen. Ook willen wij een reëel beeld neerzetten over wat de gemeente kan en niet kan. De middelen die de gemeente heeft gekregen om compenserende maatregelen te treffen voor de gevolgen van de landelijke pakketmaatregel bedragen nog geen tiende van wat het rijk er toe nu toe aan heeft uitgegeven. De gemeente kan daarom niet alleen de gevolgen ondervangen. De gemeenschap zal er ook haar steentje aan moeten bijdragen. Mensen zullen in de toekomst als gevolg van de door de regering genomen maatregelen om de AWBZ kosten terug te dringen steeds meer zelf zo veel mogelijk hun eigen zaken moeten
8
oplossen met hun eigen omgeving of een daarvoor (met behulp van organisaties) te creëren persoonlijk netwerk. De lijn is: als een gezin op het terrein van hulp/zorg in de problemen komt, eerst kijken wat kun je zelf, wat kan je omgeving, wat kunnen vrijwilligers, dan wat kan in collectieve voorzieningen worden opgevangen (die voor een deel nog in passende vorm moeten worden ontwikkeld) en als dat niet kan individuele voorzieningen. Daarbij onderscheid maken tussen mensen met lichamelijke en geestelijke handicaps, omdat die vaak een apart behandelingscircuit vragen. Mensen met een lichamelijke handicap komen dan bij het gemeentelijk loket wonen, welzijn, zorg terecht: rolstoelen, vervoer, woonvoorziening, hulp bij het huishouden. Voor mensen met geestelijke problemen kan geprobeerd worden via zorgnetwerken oplossingen te zoeken. Daarbij onderkennen wij wel dat er mensen zijn die zowel met geestelijke als lichamelijk handicaps te maken hebben Voor wat mijn eigen terrein betreft Ouderen wordt dit punt regelmatig besproken met de Ouderenraad en de daarin vertegenwoordige bondsvertegenwoordigers. Wij geven aan de bondvertegenwoordigers aan dat bij de bond bekende probleemgevallen als gevolg van de pakketmaatregel bij het loket gemeld moeten worden om de zaken zo goed mogelijk in kaart te krijgen en om te kijken welke oplossingen er binnen de beperkt beschikbare mogelijkheden nog voor handen zijn. De bonden gaan ook met de ouderenadviseurs praten om te kijken hoe die de huidige situatie ervaren en om te weten te komen wat zij in de praktijk tegenkomen. De adviseurs hebben afgesproken daar ook beter op te gaan registreren. Juist bij de groep ouderen die door de maatregel geraakt worden bestaat het gevaar dat die mede vaak door gezondheidsproblemen het gelaten ondergaan en geen actie ondernemen.
Gemeente SLOCHTEREN
1 april 2010 / Klarinde Bosman
Hierbij een beschrijving van de wijze waarop de gemeente Slochteren omgaat met de bezuinigingen in de AWBZ: Als mensen bij het Loket Welzijn en Zorg komen met de mededeling dat ze ofwel dagbesteding of persoonlijke begeleiding kwijt raken door de bezuiniging volgen we de volgende procedure: - Verwijzing naar MEE-Groningen. Daar zijn mensen speciaal aangesteld om samen met deze klanten te onderzoeken wat hun alternatieve mogelijkheden zijn (in eigen sociale netwerk of evt met vrijwilligers of andere voorzieningen). - Zijn er geen alternatieve mogelijkheden en komen mensen daardoor in de problemen dan zal MEE deze mensen begeleiden richting de gemeente. - De gemeente zal binnen haar voorzieningen-netwerk bekijken welke alternatieve mogelijkheden er zijn. Zijn die er niet en moet er toch echt ondersteuning worden geboden, dan zal er eerst op individuele basis een oplossing worden bedacht (bijv financieren van de weggevallen dagopvang). Zijn er meer vergelijkbare situaties dan zal de gemeente hier beleid op gaan ontwikkelen. Daarnaast hebben wij alle zorgaanbieders (ook die begeleiding via een Pgb leveren in de gemeente) , huisartsen, maatschappelijk werk verzocht om de klanten die door de bezuiniging in de problemen komen, door te geven aan de gemeente. Wij nemen dan contact op met de betreffende klanten en volgen bovengenoemde procedure. Er hebben zich nog maar weinig mensen gemeld (4) en voor de mensen die zich gemeld hebben is een passende oplossing gevonden. In 2009 zijn er maar 4 klanten geweest die aan hebben gegeven door de Pakketmaatregel in de problemen te komen. Deze 4 klanten hebben we kunnen verwijzen naar bestaande (voorliggende) voorzieningen, zoals Vrijwilligerswerk, of succesvol kunnen ondersteunen in het bezwaar aantekenen tegen de afwijzende beslissing van het CIZ. In 2009 is daarnaast ook voor 3 ontregelde gezinnen hulp ingekocht in de vorm van opvoedingsondersteuning (plus evt ondersteuning bij
9
administratie/financiële huishouden). Dit n.a.v. de eerdere bezuiniging: wegvallen psychosociale grondslag voor begeleiding.
10
Gemeente EEMSMOND
12 april 2010 / Sophie Kradolfer
Hier alvast kort de stand van zaken in Eemsmond wat betreft de maatregelen rondom de pakketmaatregel AWBZ. Mijn vervanger heeft dit verder georganiseerd. Op basis van zijn voorstel heeft het college van Eemsmond de volgende besluiten genomen: •
•
•
De financiering van de begeleiding van klanten die voorheen gebruik maakten van groepsbegeleiding in Hunsingoheerd en de Mieden is één op één overgenomen. Dit houdt in dat mensen die al begeleiding in de vorm van dagbesteding ontvingen, deze individuele voorziening kunnen blijven houden. Dat houdt in dat zij zelf verantwoordelijk zijn voor het regelen van de begeleiding en de betaling daarvan, maar daarvoor financiële ondersteuning van de gemeente krijgen. Bij de beoordeling van klanten die zich wenden tot de gemeente voor een andere invulling van deze ondersteuningsbehoefte en die voorheen gebruik maakten van individuele begeleiding AWBZ, wordt rekening gehouden met het wegvallen van de individuele begeleiding AWBZ en worden zo mogelijk ondersteund. Dit houdt in dat bij de beoordeling van het recht op een voorziening vanuit de Wmo, bij klanten die een gewenning hebben gehad aan een vorm van individuele ondersteuning, dit zwaar wordt meegewogen. Nieuwe klanten worden vanuit het compensatiebeginsel beoordeeld. Daarbij zal de gemeente op meerdere terreinen een bijdrage leveren zoals het in kaart brengen van de voorzieningen en initiatieven die al in de gemeente aanwezig zijn.
Eventuele fouten voorbehouden.
Gemeenten STADSKANAAL en VLAGTWEDDE 28 mei 2010 / Floor Aukema en Robrecht Lentink met steun van Lusette Brouwer (Ver. Groninger Gemeenten) Financiën De middelen zijn in Stadskanaal geoormerkt voor inzet t.b.v. maatregelen AWBZ pakket maatregelen. Het betreft middelen die structureel zijn opgenomen in het gemeentefonds t.b.v. wijzigingen AWBZ. Feitelijke besteding in afwachting van een beleidsnotitie. Beleid Gemeenten Stadskanaal en Vlagtwedde trekken gezamenlijk op in het opstellen van een beleidsnotitie over de AWBZ pakketmaatregelen. Dit begint met het opstellen van een startnotitie. Daarnaast gaan beide gemeenten aan de slag met de Kanteling waarbij de vraag van inwoners het uitgangspunt is. Hiermee wordt meer inhoud gegegeven aan het compensatiebeginsel. Acties tot nu toe • Beide gemeenten hebben regulier aanbod van algemene voorzieningen zoals AMW, Steunpunt Mantelzorg en vrijwillige thuishulp, ouderenadviseurs, steunstees (in Stadskanaal beperkt); • Gemeenten hebben beide WWZ loketten verschillend qua opzet. CMO heeft de opdracht gekregen te inventariseren welk aanbod er is in de regio m.b.t. informatie, advies en ondersteuning op het gebied van WWZ en aan de hand van de bevindingen voorstellen te doen voor verbetering qua overlap, afstemming, overdracht, verantwoordelijkheid, locatie ed. Ontwikkelingen rond Mantelzorg, AWBZ en de Kanteling zijn onderdeel; • De beide Wmo-raden worden geïnformeerd over de stand van zaken;
11
•
• • • • •
• •
Gemeenten S en V hebben bij het vervallen van psychosociale - en somatische grondslag bij de Ondersteunende Begeleiding afspraken gemaakt met zorgaanbieders m.b.t. gespecialiseerde gezinshulp bij multi-problem gezinnen en hiervoor een tijdelijke maatregel ingesteld; Binnen het Centrum Jeugd Gezin en veiligheid (CJGV) worden per 1 januari 2009 de zorgstructuren rond 0 – 23 jaar en het OGGZ netwerk gecoördineerd en op basis van meldingen ondersteuning geboden; Gemeente Stadskanaal heeft met inzet van SCIO consult betrokken medewerkers voorgelicht over de wijzigingen binnen de AWBZ en de gevolgen hiervan voor betrokkenen; Medewerkers zijn door MEE geïnformeerd over de mogelijkheden die MEE biedt voor ondersteuning aan cliënten in de overgangsperiode; Gemeenten hebben CIZ gevraagd gegegevens aan te leveren op cliënt niveau. Dit betreft uitsluitend gegevens van cliënten die toestemming hebben gegeven deze beschikbaar te stellen aan de gemeente; Gemeenten inventariseren via het WWZ Beleidsplatform ROOB bij de instellingen in de regio Stadskanaal en Vlagtwedde de gevolgen van de pakketmaatregelen op zowel cliënt-niveau als ook op instellingen-niveau. Het betreft in ieder geval zorginstellingen voor ouderen, gehandicapten (VG en LG), GGZ, welzijn; steunpunt mantelzorg; woningcorporaties; ouderenbonden ; ziekenhuis en gemeenten Wmo consulenten); Gemeenten agenderen dit onderwerp binnen het ROOB en brainstormen aanpak; Gemeenten S en V hebben MEE de opdracht gegeven tot een zogeheten belronde. MEE benadert, middels gekwalificeerde medewerkers, aan de hand van de cliëntrapportages telefonisch de cliënten met een vragenlijst. Zonodig wordt door MEE direct een vervolg gegeven met een huisbezoek. MEE rapporteert geanonimiseerd aan gemeente de bevindingen;
Resultaten tot nu toe ROOB • Vanuit de inventarisatie in het ROOB komt nog niet een duidelijk beeld naar voren van problemen bij cliënten. Wel algemeenheden/aannames zoals een groter beroep op mantelzorg met risico’s tot overbelasting, sociaal isolement, door invoering van eigen bijdragen afzien van ondersteuning. Een andere bevinding binnen het ROOB is de exploitatie van de dagbesteding die door het verlies aan cliënten in combinatie met nieuwbouwplannen onder druk komt te staan. Het blijkt dat ouderen die niet meer op de dagbesteding komen ivm verlies indicatie niet worden gevolgd. Vraag is waar zij blijven…… Verder spreken de professionals uit zich zorgen te maken omdat het om een kwetsbare groep gaat die de eigen situatie vaak niet onderkent en overziet. MEE - Groningen • MEE heeft inmiddels de belronde in Stadskanaal afgerond en een eerste rapportage opgeleverd. In de gemeente Vlagtwedde zal deze belronde onder ruim 60 personen binnenkort ook plaatsvinden. Opvallend is de grote groep van de tussen de 18-65 jarigen bij wie de indicatie is gestopt of is verminderd. • Inmiddels (28/05/10) hebben in Stadskanaal op basis van de CIZ rapportage 163 inwoners een gewijzigde indicatie gekregen of verloren na herindicatie; deze gegegevens worden aangeleverd bij MEE; • Uit een tussentijdse rapportage blijkt dat van de 142 cliënten die zijn aangeleverd bij MEE, de volgende feiten: : o 6 mensen inmiddels overleden. o 4 mensen waren al bij MEE Groningen bekend; zijn niet opnieuw gebeld. o 8 maal was er geen of onjuist telefoonnummer
12
o o o
o 3 mensen hebben aangegeven niet gebeld te willen worden. Uiteindelijk zijn 121 cliënten gebeld: o bij 38 cliënten is er in 3 x bellen geen contact gelegd of men was niet bereid mee te werken. o deze personen zijn schriftelijk benaderd met verzoek om medewerking en afspraak te maken. Deze gegevens worden nog verwerkt o 83 mensen zijn wel bereikt en bereid gevonden mee te werken. bij 25 de indicatie gedeeltelijk gestopt bij 18 de indicatie geheel gestopt bij 32 de indicatie niet gestopt
Gemeente VEENDAM
30 juni / Jitske Dalstra, Ria de Groot
De gemeente Veendam heeft een “tafel” Wmo+ georganiseerd, bestaande uit vertegenwoordigers van de OGGZ, de Welzijnsinstelling, aanbieders van begeleiding en de Wmo ind.voorzieningen. Aan deze “tafel” worden cliënten die zich hebben gemeld bij de Wmo of door anderen zijn gemeld, besproken. Inzet is te onderzoeken waar de cliënten binnen de bestaande structuren, zowel professionele en vrijwillige organisaties, naar toe geleid kunnen worden. Er is een budget beschikbaar voor multi-problem gevallen ter overbrugging, tot de toeleiding naar de bestaande structuren daadwerkelijk is gerealiseerd. Tot dusver is dat slechts in enkele gevallen van toepassing geweest. VOORLOPIGE CONCLUSIES v MEE Groningen (NB Deze conclusies zijn voorlopig omdat nog niet alle cliënten zijn benaderd en niet alle gegevens zijn verwerkt. Voor MEE is dit ook nieuw!) Op basis van bovenstaande (geringe) aantallen kunnen eigenlijk geen conclusies getrokken worden, wel zijn er een aantal indrukken te benoemen. • Opvallend is het aantal mensen dat aangeeft geen wijziging ervaren te hebben in de indicatie (32 van de 83). Zoals eerder aangegeven kan de indicatie feitelijk wel veranderd zijn. • In de belronde kwam naar voren dat mensen die begeleiding hebben van een zorgaanbieder allemaal een klasse naar beneden zijn gegaan. Dit levert op dit moment volgens de cliënten nog weinig problemen op. • Bij een aantal mensen loopt de bezwaarprocedure nog bij het CIZ. • De herindicatie bij de leeftijdsgroep onder de 18 jaar loopt nog. • Bij veel gesprekken komt extra belasting van de mantelzorger(s) naar voren, zonder dat dit altijd meteen als probleem genoemd wordt. • Relatief weinig mensen hebben zelf naar alternatieven gezocht, of hierbij hulp gevraagd, terwijl de behoefte er bij een aantal wel degelijk bestond. • De weg naar de gemeente of naar MEE Groningen wordt niet gevonden. • Een deel van deze groep lijkt wat dit betreft vrij passief en minder zelfredzaam. Deze groep vraagt mogelijk een actievere benadering, een steuntje in de rug. • Dit blijkt ook uit het gegeven dat uiteindelijk 14 mensen naar aanleiding van de telefonische enquête zich alsnog aangemeld hebben bij MEE Groningen voor ondersteuning bij het vinden van alternatieven. Voorbeeld 1: Aangemeld bij MEE voor ondersteuning.Mevrouw van 42 jaar met MS, verlamt vanaf haar middel raakt de volledige indicatie kwijt. Echtgenoot heeft eigen bedrijf opgegeven en werkt nu in loondienst om voor zijn vrouw te zorgen. Verder wordt de familie ingeschakeld voor mantelzorg maar de mantelzaak taken zijn fors toegenomen.
13
Voorbeeld 2: Mevrouw, geboren 1930, met licht geheugenverlies en klachten van depressiviteit raakt indicatie dagbesteding kwijt.Mevrouw is vergeetachtig, raakt spullen kwijt en raakt in paniek als ze zich bepaalde zaken niet meer kan herinneren. Ze heeft een CVA gehad en hartinfarct, ging 2 dagen per week naar dagbesteding. Voorbeeld 3: Mevrouw, geboren 1911, indicatie “begeleiding groep”, geen gebruik van gemaakt, kan niet. Begeleiding individueel 2-4 uur per week tot 31-12-2009, deze is mevrouw dus kwijtgeraakt. Kan er niet uithalen waarvoor het ingezet was.
14