3
Wat met uw personeel bij een overname?
1
4
Inleiding
5
Inleiding Ondernemers op een kruispunt • Stoppen? – sluiten – overdragen
• Starten? – starten van nul – overnemen
6
Inleiding Wat met uw personeel bij een overname? • beperking thematiek – overdracht bij overeenkomst – niet overname bij gerechtelijk akkoord – niet overname van activa na faillissement
2
7
Inleiding Inhoud • rechtsbronnen • cao 32bis – voorwerp – toepassingsgebied – overgang – begrip – informatieverplichting – gevolgen arbeidsrecht – gevolgen socialezekerheidsrecht
Rechtsbronnen
9
Rechtsbronnen Europese regelgeving • Richtlijn 77/187/EEG van de Raad van 14 februari 1977 inzake de onderlinge aanpassing van de wetgevingen der lidstaten betreffende het behoud van de rechten van de werknemers bij overgang van ondernemingen, vestigingen of onderdelen daarvan; • Richtlijn 98/50/EG (Raad - 29 juni 1998) • Richtlijn 2001/23/EG (Raad - 12 maart 2001)
3
10
Rechtsbronnen Belgische regelgeving • nar-cao nr. 32bis van 7 juni 1985 betreffende het behoud van de rechten van de werknemers bij wijziging van werkgever ingevolge de overgang van ondernemingen krachtens overeenkomst en tot regeling van de rechten van de werknemers die overgenomen worden bij overname van activa na faillissement
Cao 32bis Voorwerp
12
Cao 32bis - voorwerp 2-ledig voorwerp 1. waarborgen behoud van rechten werknemers in alle gevallen van wijziging van werkgever ingevolge overgang (gedeelte) onderneming krachtens overeenkomst (hoofdstuk II); – overgang bij gerechtelijk akkoord
2. waarborgen aantal rechten met betrekking tot werknemers, overgenomen in geval van overname van activa na faillissement (hoofdstuk III)
Opmerkingen • Bovendien regelt de C.A.O. nr. 32bis de informatieverplichting ten aanzien van de bij een overgang betrokken werknemers indien er in de onderneming geen werknemersvertegenwoordigers zijn (hoofdstuk IV) • belang rechtspraak Hof van Justitie van de Europese Gemeenschappen
4
Cao 32bis Toepassingsgebied
14
Toepassingsgebied Cao nr. 32bis toepasselijk op • ondernemingen uit privé-sector • iedere overgang door wijziging werkgever – NIET overlijden WG
Cao nr. 32bis NIET toepasselijk op • bijzondere regelingen gebaseerd op wet • aanvullende stelsels van sociale voorzieningen • andere cao’s
Cao 32bis Overgang onderneming
5
16
Overgang onderneming 3 voorwaarden 1) wijziging van werkgever 2) overgang van (gedeelte van) onderneming 3) krachtens overeenkomst
17
Overgang onderneming 1) Wijziging van werkgever • wijziging juridisch statuut onderneming – – – –
b.v. NV wordt BVBA invennootschapstelling cessie, fusie, absorptie verkoop, schenking, ruil
18
Overgang onderneming 1) Wijziging van werkgever • dus niet: – – – –
concentraties van ondernemingen interne herstructurering reorganisatie binnen onderneming afkoop aandelen
6
19
Overgang onderneming 2) overgang van (gedeelte) onderneming •
“overgang” – ruime interpretatie – overdracht eigendomsrecht – overdracht andere zakelijke en persoonlijke rechten
verwerven hoedanigheid ondernemingshoofd verantwoordelijk voor exploitatie verwerven hoedanigheid werkgever
20
Overgang onderneming 2) overgang van (gedeelte) onderneming • "onderneming" - "economische entiteit" – juridische entiteit – technische bedrijfseenheid – gedeelte van de onderneming of afdeling
rechtspraak H.v.J. art. 6, 2e alinea cao nr. 32bis
21
Overgang onderneming 2) overgang van (gedeelte) onderneming • "onderneming" - "economische entiteit" – artikel 6, 2e alinea cao nr. 32bis – “overgang” = de overgang met het oog op de voortzetting van een al dan niet hoofdzakelijk economische activiteit, van een economische eenheid die haar identiteit behoudt, waaronder een geheel van georganiseerde middelen wordt verstaan
7
22
Overgang onderneming 2) overgang van (gedeelte van) onderneming • • •
beoordeling overgang - feitelijke elementen algehele evaluatie voorbeelden – – – – – –
aard van de onderneming of de vestiging al dan niet overdragen van materiële activa (gebouwen, werktuigen, koopwaar, meubelen, materieel, …) waarde immateriële activa (huurcontract, uithangbord, handelsnaam, merken, brevetten, … ) bij overdracht al dan niet hernemen van het wezenlijk effectief al dan niet overdragen van het cliënteel al dan niet overdragen van de - op zijn minst gelijkaardige - activiteiten
23
Overgang onderneming 3) Krachtens overeenkomst • ruime interpretatie • H.v.J. – ook indien geen overeenkomst – loutere wilsovereenstemming
Cao 32bis Voorafgaandelijke informatie en consultatie
8
25
Informatie en consultatie Principe • verplichting tot informeren en consulteren • vervreemder en verkrijger
Wijze • schriftelijk bij voorkeur • maar niet louter schriftelijk (consultatieronde)
Wanneer • wanneer nog geen definitieve beslissing
26
Informatie en consultatie Procedure • ondernemingsraad • vakbondsafvaardiging – sectorale cao nakijken!
• werknemers – enkel informatieplicht
27
Informatie en consultatie Info werknemers – art. 15 cao nr. 32bis • (voorgenomen) datum van de overgang • reden van die overgang • juridische, economische of sociale gevolgen van de overgang voor de werknemers • ten aanzien van de werknemers overwogen maatregelen
9
28
Informatie en consultatie Sancties • strafrechtelijk en administratief • schadevergoeding (rechtbank) • opschorting overgang (kort geding)
Arbeidsrecht en overgang Gevolgen van de overgang
30
Gevolgen van de overgang Overzicht gevolgen 1) 2) 3) 4) 5)
overgang personeel behoud rechten en plichten aansprakelijkheid ontslagbescherming vertegenwoordigingsorganen
10
31
Gevolgen van de overgang 1) Overgang personeel artikel 7 cao nr. 32bis “De rechten en verplichtingen, welke voor de vervreemder voortvloeien uit de op het tijdstip van de overgang […] bestaande arbeidsovereenkomsten, gaan door deze overgang op de verkrijger over.”
32
Gevolgen van de overgang 1) Overgang personeel • 2 gevolgen – alle arbeidsovereenkomsten die op het tijdstip van de overgang bestaan worden door het enkele feit van de overname van rechtswege overgedragen op de verkrijger – overgang van werknemers is niet gebonden aan instemming
niet van verkrijger, vervreemder werknemers(-vertegenwoordigers)
33
Gevolgen van de overgang 1) Overgang personeel • weigeren overgang – WN kan niet weigeren – klassieke beëindigingswijzen – discussie
H.v.J. Belgische wetgever
• bescherming WN – dwingend recht – verzaken kan na overgang
11
34
Gevolgen van de overgang 1) Overgang personeel • weigeren overgang – WN kan niet weigeren – klassieke beëindigingswijzen – discussie
H.v.J. Belgische wetgever
• bescherming WN – dwingend recht – verzaken kan na overgang
35
Gevolgen van de overgang 2) Behoud rechten en plichten artikel 7 cao nr. 32bis “De rechten en verplichtingen, welke voor de vervreemder voortvloeien uit de op het tijdstip van de overgang […] bestaande arbeidsovereenkomsten, gaan door deze overgang op de verkrijger over.”
36
Gevolgen van de overgang 2) Behoud rechten en plichten • Welke rechten en plichten – – – –
individuele arbeidsovereenkomst collectieve arbeidsovereenkomsten arbeidsreglement gebruiken
12
37
Gevolgen van de overgang 2) Behoud rechten en plichten • individuele arbeidsovereenkomst – – – – –
respecteren loon- en arbeidsvoorwaarden geen ontbinding of beëindiging geen vervanging bestaande overeenkomst geen vertrekvakantiegeld geen pro rata eindejaarspremie
38
Gevolgen van de overgang 2) Behoud rechten en plichten • individuele arbeidsovereenkomst – anciënniteit – proefperiode
39
Gevolgen van de overgang 2) Behoud rechten en plichten • individuele arbeidsovereenkomst – bijzondere gevallen
aanvullende vergoeding brugpensioen extralegaal pensioen, tenzij in cao
13
40
Gevolgen van de overgang 2) Behoud rechten en plichten •
collectieve arbeidsovereenkomsten Art. 20 cao-wet Wanneer een onderneming geheel of gedeeltelijk wordt overgedragen, moet de nieuwe werkgever de overeenkomst die de vroegere werkgever bond, eerbiedigen totdat zij ophoudt uitwerking te hebben Art. 23 cao-wet De ind. ao die door een cao stilzwijgend werd gewijzigd, blijft onveranderd, wanneer de cao ophoudt uitwerking te hebben, tenzij het anders wordt bedongen in de overeenkomst zelf
41
Gevolgen van de overgang 2) Behoud rechten en plichten • collectieve arbeidsovereenkomsten – probleem
ondernemings-cao, sectorale en nationale cao’s wijziging PC – discussie
42
Gevolgen van de overgang 2) Behoud rechten en plichten • arbeidsreglement – lacune in wetgeving – pragmatisch
overnemer past eigen AR aan – uurrooster – arbeidsregelingen – …
gewone wijzigingsprocedure
14
43
Gevolgen van de overgang 2) Behoud rechten en plichten • gebruiken – gewone theorie
bestendige toekenning vast algemeen
44
Gevolgen van de overgang 3) Aansprakelijkheid Art. 8 cao nr. 32bis “De vervreemder en de verkrijger zijn in solidum gehouden tot betaling van de op het tijdstip van de overgang […] bestaande schulden, die uit de op dat tijdstip bestaande arbeidsovereenkomsten voortvloeien […]”
45
Gevolgen van de overgang 3) Aansprakelijkheid • geen algemene bevrijding overnemer • overnemer en overdrager hoofdelijk aansprakelijk tot betaling van schulden – achterstallig loon, vakantiegeld – overeenkomst mogelijk tussen overlater en overnemer
15
46
Gevolgen van de overgang 4) Ontslagbescherming • overgang is geen reden tot ontslag • uitzonderingen – ontslag om dringende reden – ontslag om economische, technische of organisatorische redenen met wijziging voor werkgelegenheid
• geen periode • geen sanctie • vertegenwoordigingsorganen
47
Gevolgen van de overgang 5) Vertegenwoordigingsorganen • onderzoeken gevolgen overgang voor: 1. 2. 3. 4.
ondernemingsraad comité preventie en bescherming op het werk vakbondsafvaardiging Europese ondernemingsraad
Socialezekerheidsrecht Behoud RSZ-verminderingen
16
49
Behoud RSZ-verminderingen Verminderingen loonkost • RSZ - Doelgroepverminderingen – – – – –
DGV DGV DGV DGV …
oudere werknemers langdurig werkzoekenden eerste aanwervingen jonge werknemers
• RVA - Werkuitkering
50
Behoud RSZ-verminderingen Uitgangspunt • RSZ-verminderingen verloren – bij wijziging juridische werkgever – toekenning nieuw RSZ-nummer
Uitzondering • mogelijk behoud – bepaalde situaties – formaliteiten
51
Behoud RSZ-verminderingen Situaties • rechtspersoon die begunstigde is van één van volgende juridische herstructureringsoperaties tussen ondernemingen: 1. fusie door overneming, 2. fusie door oprichting nieuwe vennootschap, 3. andere met fusie door overneming gelijkgestelde verrichtingen, 4. splitsing door overneming, 5. splitsing door oprichting vennootschappen, 6. splitsing door overneming en oprichting van nieuwe vennootschappen
17
52
Behoud RSZ-verminderingen Situaties • rechtspersoon die begunstigde is van juridische herstructureringsoperatie verricht door vereniging of stichting • rechtspersoon die begunstigde is van juridische herstructureringsoperatie uitgevoerd door fysiek persoon • rechtspersoon die wijzigt naar VSO • rechtspersoon waarvan het patrimonium geheel of gedeeltelijk afkomstig is van het netto actief na vereffening van één of meerdere morele personen zonder winstgevend doel
53
Behoud RSZ-verminderingen Situaties • RSZ-onderrichtingen – natuurlijke personen, vzw’s en stichtingen, met een feitelijk gelijkaardige herstructurering als in geval van rechtspersonen – overgang van activiteiten en personeel van natuurlijke persoon/feitelijke vereniging naar andere natuurlijke persoon/feitelijke vereniging
• Analoge redenering – overgang van rechtspersoon naar natuurlijke persoon
54
Behoud RSZ-verminderingen Procedure • schriftelijke aanvraag vooraf • verklaring – sinds 1e KW 2010: model RSZ
• vermelding – INSZ-nummers WN – systeem DGV 1e WN?
18
55
Behoud RSZ-verminderingen Bewijsstukken • tot 8/1/09: meesturen • sinds 8/1/09: voorleggen op verzoek
Controledienst • beslissing • vermelding resterende kwartalen
56
Behoud RSZ-verminderingen Behoud activeringsuitkering • zie behoud DGV • C78 + attest RSZ – vroeger: “C 78 – omzetting”
57
19
58
Bedankt voor uw aandacht!
59
Welkom in onze kantoren!
20
ABC pensioenen zelfstandigen Bertel Cousaert – adviseur studiedienst Zenito Sociaal Verzekeringsfonds Ondernemersbeurs 26/10/2010
21
Hoe hoog is het wettelijk pensioen?
Inhoud 1. Soorten pensioenen -
Rustpensioen Vervroegd pensioen Pensioenbonus Echtscheiding Overlevingspensioen
2. Berekeningswijze 3. Toegelaten activiteit
Soorten pensioenen • Rustpensioen: eigen prestaties • Overlevingspensioen: huwelijkspartner overleden • Pensioen bij feitelijke scheiding en echtscheidingspensioen
22
1. Soorten pensioenen: Rustpensioen PENSIOENLEEFTIJD VERVROEGD PENSIOEN
Rustpensioen Pensioenleeftijd • Wettelijke pensioenleeftijd = 65 jaar mannen en vrouwen
Rustpensioen Vervroegd pensioen • Vanaf 60 jaar: - 35 jaar - Ook ambtenaar + EU + DOSZ + …
• Vermindering: -
Definitief 3 tot 25% Leeftijdafhankelijk Niet na: 42 jaar Werknemers: afgeschaft
23
Rustpensioen Vervroegd pensioen • Vermindering zelfstandigen: -
60 jaar: 61 jaar: 62 jaar: 63 jaar: 64 jaar:
25 % 18 % 12 % 7% 3%
• Gemengde loopbaan?
1. Soorten pensioenen: Rustpensioen PENSIOENBONUS
Rustpensioen Pensioenbonus • Pensioenvormende jaren sinds 2006 • Vanaf 1 januari jaar: - 62 jaar - Of 44e loopbaanjaar
• Voorwaarden: - Pensioenen ingegaan vanaf 01/01/2007 - Ten laatste opgenomen 1/12/2013
24
Rustpensioen Pensioenbonus • Bedrag (1/5/2011): - Werknemer: € 2,2082 per dag - Zelfstandige: € 172,24 per kwartaal
• Pensioenvormende bijdragen betalen! => gelijkgestelde periodes tellen niet mee
1. Soorten pensioenen: overlevingspensioen
Overlevingspensioen • Basis = Loopbaan overleden echtgenoot • Voorwaarden: - 45 jaar zijn (uitz.: KTL of AO 66%) - 1 jaar gehuwd (uitz.: kind uit huwelijk + KB of ongeval/beroepsziekte) - Niet hertrouwen
• Maar tijdelijk (12 maanden) - Jonger 45 jaar en geen KTL of AO 66%
25
1. Soorten pensioenen: scheiding ECHTSCHEIDING FEITELIJKE SCHEIDING SCHEIDING VAN TAFEL EN BED
Scheiding • Basis = loopbaan echtgenoot - huwelijksperiode
• Feitelijke scheiding/scheiding van tafel en bed: - Ex moet pensioen genieten = ½ gezinspensioen
• Wettelijke scheiding: - Pensioenleeftijd Of persoonlijk recht op vervroegd pensioen = alleenstaande pensioen wordt 2 x uitgekeerd
Inhoud 1. Soorten pensioenen 2. Berekeningswijze - Pensioenvormende loopbaan - Proportioneel pensioen of minimumpensioen? - Gezinspensioen of als alleenstaande?
3. Toegelaten activiteit
26
2. Berekeningswijze LOOPBAAN
Berekeningswijze Pensioenvormende loopbaan • Wie? - Zelfstandigen - Helpers - Meewerkende echtgenoot (maxi-statuut)
• Bijdragen in hoofdberoep • Bijberoep: hoge inkomsten?
Berekeningswijze Pensioenvormende loopbaan • Bijdragen betaald? • Gelijkgestelde periodes? -
Studieperiode Ziekte en invaliditeit Militaire dienst Palliatief verlof Zorgverlof
- Voortgezette verzekering - Voorlopige hechtenis
27
Berekeningswijze Pensioenvormende loopbaan • Periode pensioenopbouw? • Loopbaanbreuk = x/45 Eenheid van loopbaan • Jaar pensionering telt voor: - Loopbaanvoorwaarde 35 jaar (vervroeging) - Loopbaanvoorwaarde 42 jaar (vermindering)
2. Berekeningswijze PROPORTIONEEL PENSIOEN OF MINIMUMPENSIOEN?
Berekeningswijze Proportioneel pensioen • In functie van inkomen - Vóór 1984: forfaitair - Vanaf 1984: berekeningsbasis bijdragen - Geplafonneerd: € 52 378,55 (2011)
• Werknemers: - Brutoloon - Geplafonneerd: € 47 960,29 (2010)
28
Berekeningswijze Minimumpensioen • In functie lengte loopbaan • Voorwaarde = 30 jaar werken (30/45) • 1 jaar = - Zelfstandigen: elk kwartaal = 0,25/45 - Werknemers: • Gedurende minstens 208 dagen per jaar gewerkt => jaar = 1/45 • Gedurende minstens 30 jaar 156 dagen per jaar gewerkt => samengedrukte breuk
Berekeningswijze Minimumpensioen Pensioen alleenstaande
Gezinspensioen
1/9/2010
1/5/2011
1/9/2011
1/9/2010
1/5/2011
1/9/2011
Werknemers
1 024,98
1 045,47
1 066,33
1 280,82
1 306,42
1 332,50
Zelfstandigen
964,55
983,79
1 007,10
1 258,13
1 283,22
1 310,30
Berkeningswijze Minimumpensioen • Gemengd gewaarborgd minimumpensioen - Alleenstaande: € 864,18 - Gezin: € 1 124,34
29
Berekeningswijze Proportioneel of minimum?
Voordeligste toegekend
Toegelaten activiteit • Pensioen + bijverdienste • Inkomen beperken • Aangifte
2. Berekeningswijze ALLEENSTAAND OF GEZINSPENSIOEN?
30
Berekeningswijze Alleenstaand of gezin? Pensioen alleenstaande
Gezinspensioen
1/9/2010
1/5/2011
1/9/2011
1/9/2010
1/5/2011
1/9/2011
Werknemers
1 024,98
1 045,47
1 066,33
1 280,82
1 306,42
1 332,50
Zelfstandigen
964,55
983,79
1 007,10
1 258,13
1 283,22
1 310,30
Berekeningswijze Alleenstaand of gezin? < 65 jaar
65+
Uitgeoefende bezigheid
Kind ten laste
zonder kind ten laste
Kind ten laste
zonder kind ten laste
Werknemer (bruto)
€ 11 132,37
€ 7 421,57
€ 26 075,00
€ 21 436,50
Zelfstandige (netto)
€ 8 905,89
€ 5 937,26
€ 20 859,97
€ 17 149,19
Werknemer én zelfstandige (netto)
€ 8 905,89
€ 5 937,26
€ 20 859,97
€ 17 149,19
Inhoud 1. Soorten pensioenen 2. Berekeningswijze 3. Toegelaten activiteit -
Bedragen Controle Inkomen? Verplichtingen Aandachtspunten
31
3. Toegelaten activiteit
Toegelaten activiteit Rustpensioen (en overlevingspensioen) < 65 jaar
65+
Uitgeoefende bezigheid
Kind ten laste
zonder kind ten laste
Kind ten laste
zonder kind ten laste
Werknemer (bruto)
€ 11 132,37
€ 7 421,57
€ 26 075,00
€ 21 436,50
Zelfstandige (netto)
€ 8 905,89
€ 5 937,26
€ 20 859,97
€ 17 149,19
Werknemer én zelfstandige (netto)
€ 8 905,89
€ 5 937,26
€ 20 859,97
€ 17 149,19
Toegelaten activiteit Uitsluitend overlevingspensioen < 65 jaar
65+
Uitgeoefende bezigheid
Kind ten laste
zonder kind ten laste
Kind ten laste
Werknemer (bruto)
€ 21 600,00
€ 17 280,00
€ 26 075,00
€ 21.436,50
Zelfstandige (netto)
€ 17 280,00
€ 13 824,00
€ 20 859,97
€ 17.149,19
Werknemer én zelfstandige (netto)
€ 17 280,00
€ 13 824,00
€ 20 859,97
€ 17.149,19
zonder kind ten laste
32
Toegelaten activiteit Controle • Grenzen /jaar ⇒ Pro rata • Kinderlast: situatie 1 januari • Voorbeelden: - Rustpensioen 1 mei 2011: TA = grensbedrag X 8/12 - Vervroegd rustpensioen, 65 in april 2011: • 1/1/2011 – 30/4/2011 grensbedrag x 4/12 • 1/5/2011 – 31/12/2011: grensbedrag x 8/12
Toegelaten activiteit Inkomen? • Netto belastbaar inkomen • Geen beperking: - Inkomsten uit vroegere activiteiten. - Opbrengsten uit persoonlijke beleggingen - Opbrengsten uit huur/verkoop eigen goed
• Fiscale kwalificatie
Toegelaten activiteit Verplichtingen • Aansluiten • Sociale bijdragen - Doorlopend - Plafonnering berekeningsbasis
33
Toegelaten activiteit Beroepsactiviteit? • Zijn geen beroepsactiviteiten: - Wetenschappelijke/artistieke schepping zonder economische weerslag/handel - Politiek mandaat, OCMW-raadslid (reeds voor pensionering én voor 65e verjaardag) - Mandaat in openbare instelling of vereniging van gemeenten (reeds voor pensionering én voor 65e verjaardag)
Toegelaten activiteit Aandachtspunten •
Belastingvermindering
•
Belastingcontrole
•
Onbezoldigd mandaat, maar …
•
Stopzettingsmeerwaarde en achterstallige erelonen?
•
Uitzonderlijke opbrengsten (bv. verkoop melkquotum of meerwaarde bij verkoop van een voertuig )
•
Auteursrechten: sinds 2008 roerende inkomsten
= inkomen
Vragen? Zenito studiedienst
[email protected]
34
35
