Vitamine D
Inhoud Wat is vitamine D?
3
Vitamine D tekort
3
Vitamine D, waar zit het in?
3
Naar buiten
3
Vitamine D-supplementen
3
Hoeveel vitamine D?
4
Vitamine D en calcium gaan hand in hand
5
Meer informatie
5
Vitamine D samen met medicatie
6
Alles op een rij
6
Colofon
8
Wat is vitamine D? Vitamine D heeft u vooral nodig voor stevige botten en tanden. Het zorgt ervoor dat kalk (calcium) uit de voeding kan worden opgenomen in botten en tanden.
Vitamine D tekort Vitamine D tekort leidt tot een lage calcium opname in de botten. Bij kinderen ontstaat daardoor op den duur rachitis (vervorming van de botten) en bij volwassenen osteoporose (botontkalking). Broze botten hebben als gevolg dat u sneller een bot breekt. Ook kan een ernstig vitamine D-gebrek spierzwakte en spierkrampen veroorzaken
Vitamine D, waar zit het in? Bronnen van vitamine D zijn: vette vis, margarine, halvarine, bak- & braadvet en ei. De belangrijkste bron van vitamine D is zonlicht. De huid kan vitamine D aanmaken onder invloed van zonlicht.
Naar buiten Voor de aanmaak van vitamine D door de huid is het belangrijk om dagelijks tenminste een kwartier overdag buiten in de zon te zijn met uw gezicht en handen onbedekt. Zorg er wel voor dat uw huid niet verbrandt.
Vitamine D-supplementen Veel mensen krijgen ondanks goede voeding en veel licht niet genoeg vitamine D binnen. Voornamelijk kinderen, mensen met een donkere huidskleur, vrouwen vanaf vijftig jaar en mannen vanaf zeventig jaar hebben extra vitamine D nodig uit supplementen.
3
Met vitamine D-supplementen worden tabletten of druppels bedoeld, die dagelijks een extra aanvulling vormen op de vitamine D-behoefte. De supplementen zijn zonder recept verkrijgbaar bij de (Maartens)apotheek, drogisterijen en in de meeste supermarkten. Ze zijn verkrijgbaar in dagof weekdosering. Weekdoseringen zijn alleen verkrijgbaar bij de apotheek. Vitamine D is al verkrijgbaar vanaf €1,65 per week.
Hoeveel vitamine D? Verschillende doelgroepen behoeven verschillende hoeveelheden vitamine D-supplementen per dag. Zie hieronder of u een supplement van 10 of van 20 microgram vitamine D per dag moet nemen.
Kinderen Vrouwen
Leeftijdsgroep
Wie
0 t/m 3 jaar 4 t/m 49 jaar
Iedereen Donkere huid* en/of niet voldoende buiten** Iedereen Iedereen
50 t/m 69 jaar 70 jaar en ouder Zwangere vrouwen Mannen
4 t/m 69 jaar 70 jaar en ouder
Vitamine D (mcg) 10 10 10 20
Iedereen
10
Donkere huid* en/of niet voldoende buiten** Iedereen
10 20
* Een getinte of donkere huid maakt minder (snel) vitamine D aan uit zonlicht. Op de Fitzpatrick-schaal is dit huidtype IV, V, VI. Als vuistregel kun je stellen dat dit een huid is die niet verbrandt voor hij bruin wordt. ** Voldoende buiten is dagelijks 15 tot 30 minuten met handen en hoofd onbedekt.
4
Vitamine D & calcium gaan hand in hand Het is van belang dat u dagelijks voldoende zuivelproducten binnen krijgt, dit zijn namelijk goede calciumbronnen. Vitamine D zorgt ervoor dat het lichaam calcium kan opnemen. Hieronder staat de aanbevolen hoeveelheid calcium. Aanbevolen hoeveelheid calcium per dag Leeftijd Man Vrouw 1-3 500 mg 500 mg 4-8 700 mg 700 mg 9-13 1200 mg 1100 mg 14-18 1200 mg 1100 mg 19-50 1000 mg 1000 mg 51-70 1100 mg 1100 mg Producten die calcium bevatten 1 beker melk (225 ml) 1 beker karnemelk (225 ml) 1 schaaltje yoghurt (150 ml) 1 schaaltje vla (150 ml) 1 schaaltje kwark (150 ml) 1 plak Goudse 48+-kaas (20 g) 1 snee volkorenbrood (35 g) 1 opscheplepel gekookte groente (50 g) 1 opscheplepel bruine bonen (60 g 1 handje gemengde noten (20 g)
Calcium 270 mg 260 mg 185 mg 130 mg 190 mg 160 mg 10 mg 25 mg 20 mg 15 mg
Meer informatie Kijk op www.vitamine-info.nl voor meer informatie over vitamine D en doe de vitamine D-test.
5
Vitamine D samen met medicatie Wilt u weten of vitamine D samen met uw medicatie kan worden gebruikt? Neem dan contact op met uw arts of de klinische apotheek. Klinische apotheek Telefoon (024) 365 91 68 e-mail:
[email protected]
Alles op een rijtje Vitamine D is belangrijk om de botten sterk te houden. Vitamine D zit in vette vis, margarine, halvarine, bak- & braadvet en ei. De huid kan vitamine D aanmaken onder invloed van zonlicht. Gezond eten is niet altijd voldoende om genoeg vitamine D binnen te krijgen. Aanvulling van vitamine D in de vorm van een supplement is voor veel mensen noodzakelijk. Als u niet voldoende vitamine D inneemt, kan dit leiden tot vallen (door spierzwakte), botbreuken en osteoporose (botontkalking). Vitamine D zorgt ervoor dat calcium kan worden opgenomen in de botten. Belangrijke bronnen van calcium zijn zuivelproducten Kijk op www.vitamine-info.nl voor meer informatie over vitamine D en doe de vitamine D-test.
6
7
Meer informatie of vragen
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem contact op met de klinische apotheek van de Sint Maartenskliniek. Telefoon (024) 365 91 68, e-mail
[email protected].
Colofon
Uitgave van de afdeling Communicatie, i.s.m. afdeling Diëtetiek. Maart 2016
Bestelcode
001604478
Bezoekadres Postadres Telefoon Internet
Hengstdal 3, 6574 NA Ubbergen (bij Nijmegen) Postbus 9011, 6500 GM Nijmegen (024) 365 99 11 www.maartenskliniek.nl
8
