Wajong en werk
geschikt werk voor geschikte mensen
Arbeidsparticipatie noodzaak Nieuwe sociale zekerheid én nieuwe arbeidsmarkt : iedereen die kan, moet aan het werk komen en blijven dus: toegang tot arbeidsorganisatie cruciaal
Arbeidsorganisaties: exclusief Huidige arbeidsorganisaties zijn doorgaans exclusief ingericht voor mensen: - zonder beperkingen - met de juiste qualificaties
Aanbodgerichtheid Beleid & uitvoering is overwegend cliëntgericht Professionals idem: beoordelen, begeleiden, adviseren, coachen van individuele clienten
Vraagversterking nodig - Werkgever is spil in moderne sociale zekerheid, dus - Wetgeving, beleid en uitvoering richten op vergroten van de inclusiviteit van arbeidsorganisaties, nl. - Bereidheid om mensen met beperkingen op te nemen - Vermogen om ze productief in te zetten
Wat is een inclusieve arbeidsorganisatie? Een inclusieve arbeidsorganisatie is adaptief: stemt de werkverdeling en (bege)leiding voortdurend af op verschillen en veranderingen in beschikbaar arbeidspotentieel (extern en intern).
Is daardoor in staat: 1. om mensen met arbeidsbeperkingen op te nemen en ook duurzaam in dienst te houden 2. te voorkomen dat werknemers voortijdig uitvallen met arbeidsbeperkingen door ziekte of veroudering
Wajong, volumina (x 1000) 2009
2010
2011 2012*
Toekenningen
17,6
17,8
16,3
16,3
Beëindigingen
4,3
4,6
5,2
4,9
Lopend bestand
192,0 205,2 216,2 227,6
* 2012 is prognose
9
Wajongers: diagnoses Neurologische stoornissen Ontwikkelingsstoornissen: - 35% verstandelijke beperkingen - 5% ADHD - 10% Autistisch spectrum stoornissen
5% 56%
Psychische stoornissen: Lichamelijke stoornissen:
30% 9% -----100%
(Wajongers met arbeidsvermogen: 75% instroom ) NB. co-morbiditeit and multipele (sociale) problematiek
Beperkingen: 3 hoofdgroepen 80% Groep I – alleen in sociaal functioneren:
32%
Groep II – in sociaal én zelfstandig functioneren:
24%
Groep III – in sociaal, zelfstandig en cognitief functioneren:
24%
Wajongers: wat voor werk? De meesten zijn aangewezen op “Elementaire taken” - Geen opleiding vereist - Leren door te doen: training on the job - Gestructureerde werkomgeving - Begeleiding en toezicht
Een passende baan in het Slotervaart ziekenhuis
Partners Slotervaart-project
• Slotervaart Ziekenhuis - geschikte banen • UWV - geschikte kandidaten • Universiteit Maastricht - begeleiding/evaluatie
Doelstellingen praktijk-experiment
• Een duurzame passende baan voor 100 Wajongers in het Slotervaart ziekenhuis • Praktijkproef met de UWV/UM methodiek Inclusief herontwerp werkprocessen (IHW)
Integrale arbeidsanalyse • • • • •
Werkprocessen beschrijven Uitsplitsen werkprocessen in taken Uitsplitsen in taken in werkzaamheden (handelingen) Benoemen elementaire taken, kenmerken en relaties Samenstellen elementaire takenpakketten
Voorbeeld: afdeling radiologie (1) Kernproces: Verrichten van onderzoek en behandelen
Ondersteunende processen: 1. Ontvangen patiënten 2. Begeleiden patiënten 3. Administreren 4. Archiveren 5. Bevoorraden 6. Transporteren 7. Schoonmaken
Voorbeeld: afdeling radiologie (2) Ondersteunend proces 5: bevoorraden • Taak 1: bevoorraden afdeling • Taak 2: bevoorraden bedieningsruimten • Taak 3: bevoorraden administratie
Voorbeeld: afdeling radiologie (3) Taak 2: zorgen voor voldoende voorraad materialen en geneesmiddelen in bedieningsruimten van de onderzoekskamers -
Dagelijks, in totaal ongeveer 1,5 uur per dag Goed te combineren met andere taken Weten welke standaardvoorraad aanwezig moet zijn Bedieningsruimte niet altijd toegankelijk Open afdelingscultuur met ongedwongen karakter Geen ergonomische knelpunten
Toepassing resultaten arbeidsanalyse De takenpakketten leveren specificaties voor: • • • • • • •
Functie (her)ontwerp Werving en selectie Inwerken en begeleiden Beoordelen functioneren Loonwaardebepaling Interne bedrijfsopleiding : opleidingsplaatsen Formatieberekeningen (ist-soll)
Functie(her)ontwerp
• bestaande functie aanpassen (bij vacature) • nieuwe functie ontwerpen (door herverdeling taken)
Functieontwerp Afdelingsassistent verpleegafdeling geriatrie: verricht individueel ondersteunende taken in 3 werkprocessen binnen 1 afdeling: • Verplegen (bedden opmaken, linnengoed verzorgen) • Voeden (patiënten eten en drinken serveren) • Schoonmaken (afdelingskeuken)
Uitwerking van 1 taak: bedden afhalen en opmaken • afhalen van gebruikt beddengoed • het vuile linnengoed in daarvoor bestemde bak deponeren, volle bakken afvoeren naar een centraal punt • schoonmaken van het bed • opmaken van de bedden met schoon linnengoed • assisteren van verpleegkundige bij het afnemen en opmaken van bedden waar patiënten in liggen.
Geriatrie verpleegafdeling
Begeleiding op de werkplek •
1-ste lijn begeleiding: persoonlijke werkbegeleider op de afdeling
•
2-de lijn begeleiding: praktijkbegeleider coacht werkbegeleiders en leerlingen
leer-werktraject AKA (MBO-1) Partners: Slotervaart ziekenhuis Calibris ROC Amsterdam
Incompany bedrijfsopleiding
• • • • •
werkzaam op diverse afdelingen 1 dag opleiding, 2 á 4 dagen werken meerdere stages in het opleidingsjaar opleiding in het ziekenhuis ‘Arbeidstrainingscentrum’ slaappoli
Werkzame bestanddelen - gezamenlijk doel van de partners: duurzame arbeidsplaatsen voor mensen met weinig opleiding en een arbeidsbeperking - vertrekpunt = bedrijfsorganisatie, werkprocessen bedrijfscultuur - randvoorwaarde: binnen formatie, niet kostenverhogend (loondispensatie, vergoeding begeleidingskosten) - blijvend commitment directie en personeel bedrijf (idem voor UWV) - projectmatige aanpak binnen bedrijf (vraagkant) én binnen UWV (aanbodkant), en continue onderlinge afstemming - participatieve werkwijze bij opzet en uitvoering veranderplannen - interne begeleiding jongeren in combinatie met bedrijfsopleiding - inschakeling bestaande partijen: Calibris, ROC Amsterdam, MEE
