De geschiedenis van de dagchirurgie Wat betekent dit voor de chirurg? ...... Guy A. Bogaert (Kinderuroloog en Medisch Manager van het CDC UZ Leuven)
De bedoeling • • • •
Waarom dagchirurgie ? Economische aspecten voor uw ziekenhuis Visie van patient en verpleegkundige Voordelen voor de chirurg
Definities
Waarom zou U in dagchirurgie gaan opereren? De vraag van vandaag
Anesthesie ? • 1842, Crawford Long uit Georgia ontdekt “ether” anesthesie • 1846, William Green Morton uit Massachusetts introduceert in het “ziekenhuis” • Bijwerking: anesthesie + chirurgie = ziekenhuis nodig
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
• Dagchirurgie • Ambulante chirurgie • < 23 uur? • Kort verblijf ?
Ziekenhuis • Toch altijd een 3-tal dagen • Plaatsgebrek
Anesthesie “kliniek” • • • •
James Nicoll (1864 - 1921) Glasgow Scotland Sick childrens Hospital Fimosis, liesbreuk, mastoid, gespleten lip, spina bifida 1921: 8988 gevallen
• 1919 Ralph Waters uit Sioux City, Iowa 1e professor in anesthesie
• Reden: WACHTTIJD • Besluit: kan mits goede selectie patient
• Daarna: niet veel vooruitgang
• 1948 (British Medical Journal) arts is verantwoordelijk voor alles < 14 dagen na een ingreep
• 1955 (Lancet): vroeg rondlopen en opstaan is goed: ambulante liesbreuk-ingrepen
• Drijfveer (toen) wachtlijst patienten die vragen (sociale status)
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
• 1962 : UCLA • 1966 : Washington • 1969 : Phoenix (1e free-standing) Surgicenter®
ontwikkeling • Kortdurende anesthesiemiddelen propofol, sevoflurane, remifentanil • Anesthesietechnieken larynxmasker caudaal block
De evolutie: • USA* • UK • DK
subsitutiegraad
1985 - 1994 1989 - 2003 1994 - 2005
* 1985: 25.000.000 ingrepen / jaar
34% - 61% 15% - 70% 41% - 79%
De evolutie • USA • AUS
aantal centra
1976 - 2004 1993 - 2002
2000: 70% van 36.000.000 / jaar
De verschillen • Tussen de landen • Binnen 1 land: de verzekeringsinstellingen • De chirurgen
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
Benchmarking
67 - >4000 83 - 234
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
België ? • • • • •
Veel dokters Veel ziekenhuizen Veel bedden Patienten vragen niet Artsen vragen niet (arts = centraal)
• Plots : financiele “straf” (ipv motivatie...)
+ sociaal
CDC : “cultuur” patiënt
• “ik laat me opereren” • …bezoek…
• Binnen = kamer kamer = uitkleden+pyjama pyjama = ziek ziek = geen controle meer geen controle meer = hulpbehoevend hulpbehoevend = nood aan verzorging verzorging = nood aan verpleegkundige • 1 kamer = 1 patiënt
• Hoe langer in het ziekenhuis = hoe langer de revalidatie…
De financiering... • Mini, midi, maxi forfait • Forfait A, B, C, D (vermoedelijk dekt de kosten niet)
Wettelijke bepalingen • Belgisch staatsblad 5 dec 1997 • 2 K.B.’s betreffende de functie “ chirurgische daghospitalisatie” • 1ste K.B. past de nieuwe functie in in de ziekenhuiswet • 2de K.B. legt de normen vast
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
2003 - 2004 • Lijst dagchirurgie forfait A: eigenlijke verblijven B: oneigenlijke verblijven
Benchmarking in België
• Lijst = vb circumcisie 20j 0,82 ligdag (CDC) + 0,5 ligdag (OK) avond voordien + dag nadien = werk van barmhartigheid
Chirugisch Dagcentrum : BELGIË
Chirurgisch Dagcentrum : BELGIË Capaciteiten en verhoudingen
Capaciteit en verhoudingen
2000 : 138 ziekenhuizen
Forfaits versus provincies
Forfaits versus beddenaantal
1993 40
45
40
40
38
35
35
42
39
1996 47
54
53
55
45
45
46
53
42
1999 51
57
56
57
51
50
48
58
50
Li
Br
He
Luik Lux Na
A
WV OV
Voordelen voor de patiënt • • • • • • • •
Geconcentreerde aandacht Minder omstelling medicatie (diabetes,...) Minder ziek voelen Hernemen normale activiteit Minder thromboses Minder nosocomiale infecties Geen verschil in complicaties Minder stress (vooral kinderen, ouderen)
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
1993
44
39
38
39
1996
53
51
48
47
1999
57
56
53
51
< 200
200-299 300-499 > 500
Voordelen voor de patiënt • • • • •
Minder “weg van huis” Minder kosten Minder angst Sneller eten / drinken (“normaal”) Kortere wachttijd
Voordelen voor het ziekenhuis
Voordelen voor budget-beheerders
• • • •
• Nieuwe ingrepen + meer ingrepen • Vergrijzing bevolking
Electieve chirurgie is planbaar Efficiente planning personeel Geen nacht- of weekend werk Logistiek minder nodig
• Beheersing budget en toch hoge kwaliteit, toegankelijkheid en efficientie • (UK als doel 75% substitutiegraad)
Obstakels • Chirurgen die niet willen... (kunnen...) (macht, moeilijker, middelpunt,...)
• • • •
Patiënten ver van ziekenhuis Alleenstaande patiënten Financiering (slechter ambulant...) Politiekers (angst stemmen te verliezen...)
Opname en onthaal • Aangepaste wachtruimte – Huiselijke sfeer – Speelmogelijkheid – Video – PC ( internet )
Wat is er belangrijk voor de patiënt? • • • • • • •
KAMER? ETEN? VRIENDELIJKHEID? INFORMATIE vd VPK? INFORMATIE ARTS? WACHTTIJD VÒÒR OK? (ANGST) PIJN?
• • • • • • •
1. INFORMATIE ARTS 2. INFORMATIE vd VPK 3. (ANGST) PIJN 4. VRIENDELIJKHEID 5. WACHTTIJD VÒÒR OK 6. KAMER 7. ETEN
Time is money • Snel • Patient tevreden • Als de laatste ingreep gedaan = geen zaalronde meer... • Collega’s huisartsen • “mini”-financieel voordeel
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
Mini-financieel voordeel
Voordeel voor de chirurg
• Coördinatiehonorarium (1995) • C40 voor anesthesist? Voor chirurg?
• Snellere wisseltijd (patiënt wandelt) (anesthesist die “wil en kan”)
• C15 voor anesthesist* • C15 voor chirurg* * Waarde 14, 27€
Voordelen
Dag 1 post operatief
• Intensieve aandacht • Veel werk “gedaan” op één dag (job satisfaction) • Geen nachtwerk, weekend-werk
• Telefonisch contact
Simuleer architectuur FLOW Vestiaire
Voorbereiding
OK
Wachtruimte
PAZA fase 1
Fase 3 Fase 2
Eenvoud en efficiëntie
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
NIET = inefficiënte flow Architectureel: bewegen van het dagchirurgisch centrum naar OK
LOGISTIEKE VOORWAARDE TOT SLAGEN EN TOT EFFICIENTIE
LOGISTIEK
CDC
Uw ziekenhuis
OK
Architectuur voorbeeld : FLOW
• Elke trap, elke gang die verwijderd is van het OK IS TEVEEL !!! (Patientenvervoer + chirurgen)
CDC
OK
Uw ziekenhuis
• Slechts 1 oplossing: CDC + OK
Architectuur : keuze
Architectuur voorbeeld : FLOW
• 1 OK +
-
eenvoudigste goedkoopst aanvaardbaarheid bij de chirurgen is hoog
OK1
Uw ziekenhuis
onberekenbaarheid van het CDC piekmoment begin van de dag
• Uitdaging organisatie = spreiding activiteit
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
OK2
CDC
Enkele eigenschappen
Architectuur : keuze • 2 OK-s : + zuivere flow (patient, personeel, materiaal) eventueel 1 equipe VPK (eigen ziekenhuis) gescheiden personeelkost (5d week) -
DagCentrum patient - centered patient - focused
• (Chirurgisch)
ontdubbeling van materiaal
En nog een eigenschap
• Chirurgisch (DagCentrum) technic - focused surgeon - focused
Historiek • Voor een efficiente patientenflow • 2 eenheden samengevoegd
“CDC”
Aard • • • • • •
Chirurgie Oncologie Endoscopie Radiologie Pediatrie Inwendige geneeskunde
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
“OK2”
Voordeel van :
• Patient morbiditeit minimaliseren + centraal stellen (ipv chirurg)
Taken van de medische verkeersleider • Pré – operatieve raadpleging ANE • Dag -1: telefonisch contact » Uur van opname » Extra info
Patient centraal • Unieke en efficiente patientenstroom (geen doorkruisen van andere logistieke stromen) * • Aparte ingang = administratie • Verpleging beweegt met de patient mee • Arts beweegt zich naar de patient toe • Voorlichting, informatie: klinische zorgpaden
ARTS • Belangrijke planning • Regelmatig ontslaan • Informeren • Vriendelijkheid (zet de bril op van de patiënt)
Eigen administratieve cel • Direct contact = tevredenheid
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
Administratie : decentraliseren = controle pre-op
• • • • • • • •
Onthaal Inschrijving OK planning Opname planning Tarificatie Medische registratie Secretariaat MKG
Continu kwaliteitscontrole
• Telefonisch contact • Opvolging wachttijd vòòr de ingreep • Controle onverwachte opnames <1 week
Budget is budget...
Goed principe
• Vergrijzing van bevolking • Meer ingrepen • Enige oplossing: ambulante chirurgie
• Als zij dat kunnen, dan kunnen wij dat ook en beter...?
• Zorg er voor!!! • Stimuleer meer!!!
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
Toekomst is nu...? BENCHMARKING
WERK MEE • Happy patients = happy doctors help mee PONV te reduceren beheers locale anesthesietechnieken ken je analgetica (pre-emptive) • Informeren is weten help mee Klinische zorgpaden (KZP)
Chirurgisch Dagcentrum UZ Leuven Guy Bogaert
• Pre-operatief (minder lang) nuchter zijn • Pre-operatieve anesthesieraadpleging • Recovery by-pass Fast-tracking • Lang(er) werkende analgetica • Toch vrijstaande dagchirurgie?