De Credit Manager Officieel orgaan van de VVCM | Vereniging voor Credit Management | eenentwintigste jaargang nummer 3 | 2010
Ard van der Steur (VVD): ‘Wetsvoorstel incassokosten moet van tafel’ De passie van… Sander Bierens Credit management en Excel (deel 3) Credit manager: boekhouder of verkoper? CCM-examinator Jan Vis: ‘Waarderen is naar de toekomst kijken’ Werkkapitaalbeheer: working capital management (deel 3)
Klaar voor een tandje extra?
Geld is de brandstof voor elke onderneming. Daarom zijn cash flow en een laag DSO essentieel. OnGuard gaat zelfs verder: slimme software, ervaren consultants en full support zorgen voor significante financiële en operationele voordelen. Dus volg de weg van meer dan 850 klanten in 25 landen en zet ook uw credit management in de hoogste versnelling. OnGuard Nederland B.V. T +31 (0)294 256 666 www.onguard.com
Taking credit management to the next level
Inhoud
Voorwoord
5
‘Wetsvoorstel incassokosten moet worden herzien’
Het wetsvoorstel incassokosten moet in de huidige vorm van tafel. Dat is het standpunt van de VVD-fractie in de
Lang verwacht, en toch gekomen: het eerste kabinet-Rutte, met gedoogsteun van de stemmingmaker uit Venlo. Wat we op voorhand ook mogen vinden van deze schijnbaar wankele alliantie tussen Oude en Nieuwe Politiek, uiteindelijk zullen we – net als CDA-dissidenten en nieuwe BN’ers Koppejan en Ferrier – ‘het kabinet op zijn merites moeten beoordelen’, jazeker! Laten we hopen dat het gezond verstand uiteindelijk zegeviert... In ons uitgebreide interview met mr. Ard van der Steur, kersvers Kamerlid namens de VVD, kunt u lezen dat er op ons vakgebied in ieder geval een aantal zinnige initiatieven te verwachten zijn. Zo zal er – mede op advies van de VVCM – opnieuw worden gekeken naar de voorgestelde regelgeving voor incassokosten. Ook zijn er nieuwe ideeën voor het verfijnen van het beslagrecht. Last but not least geeft het nieuwe kabinet een ferm commitment om eindelijk eens op tijd zijn rekeningen te betalen. That’ll be the day! Voorts in deze editie een bijdrage van professor Ludo Theunissen over de plaats van de credit manager in de organisatie, deel 3 van de praktijkgerichte Excel-cursus, een diepgravend artikel over werkkapitaalbeheer en een interview met de recent gepromoveerde dr. Jan Vis over, hoe kan het ook anders, het begrip ‘economische waarde’. Kortom, te veel om op te noemen. Ik vertrouw erop dat er voor ieder van onze trouwe lezers iets interessants bij is.
mr.drs. Pieter Postmus hoofdredacteur
Tweede Kamer. Kersvers Kamerlid en woordvoerder mr. Ard van der Steur gaat zich de komende maanden inspannen om een Kamermeerderheid te behalen. ‘Het zou me verbazen als dat niet lukt.’
14
Credit manager: boekhouder of verkoper?
In de meeste ondernemingen maakt credit management deel uit van de financiële afdeling en is daar nauwelijks of geen discussie over. Toch zijn er ook gevallen waarin men stelt dat credit management een element is van de klantenrelatie en als zodanig deel uitmaakt van het verkoopproces. Wie heeft het bij het rechte eind?
18
De passie van… Sander Bierens
Waar ligt de parallel tussen credit management, incasso en The American Dream? Sander Bierens bewondert de Amerikaanse mentaliteit; de drive om dromen na te streven en waar te maken. In zijn kantoor in Veghel luncht hij in de Amerikaanse diner en haalt hij inspiratie uit Popart en helden als Kennedy en Neil Armstrong.
Coverillustratie: Istockphoto.com Colofon De Credit Manager is hét vakblad in Nederland op het gebied van credit management en tevens officieel orgaan
En verder:
van de Vereniging voor Credit Management (VVCM). De redactie heeft als missie het promoten van het vakgebied credit
10 CM Automatisering: Credit management
management op een actuele, professionele, kritische, onafhankelijke en informatieve manier.
en Excel (deel 3)
adres Bisonspoor 343, 3605 JW Maarssen, Telefoon (0346) 55 80 50, fax (0346) 55 80 59 www.vvcm.nl
13 Credit&Debet: Terug van weggeweest
Redactie mr.drs. P. Postmus (hoofdredacteur), M. de Bakker, mr. J. Beeuwkes CCM, mw. R. Drost-Lubach, mw. E. de Jager
16 CM Literatuur: Kredietcrisis op film
E-mail redactie
[email protected] Eindredactie G.C. de Vries Advertenties Bisonspoor 343, 3605 JW Maarssen,
22 CM Analyse: Werkkapitaalbeheer (deel 3)
telefoon (0346) 55 80 50, fax (0346) 55 80 59 Abonnementen e 50,00 per jaar (incl. verzendkosten en btw).
26 Uit de pers
Het abonnement kan elk gewenst moment ingaan en wordt automatisch verlengd. Het beëindigen van het abonnement dient
28 Creditkronkels: Amerikanen en credit management…
schriftelijk te geschieden. Het magazine verschijnt 4x per jaar vormgeving H. Tijbosch drukwerk Boom & van Ketel.
29 CM Opinie: Gekko is terug
Aan de totstandkoming van deze uitgave is de uiterste zorg besteed. Voor informatie die onvolledig of onjuist
29 CM Cursief: Vereniging van Professionele Wanbetalers
is opgenomen, aanvaarden auteur(s), redactie en uitgever geen aansprakelijkheid. Voor eventuele verbeteringen van de
30 CM Interview: CCM-examinator Jan Vis
opgenomen informatie houden zij zich gaarne aanbevolen. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder toestemming van de VVCM.
gepromoveerd 33 CM Opleidingen: Alle CCM-diploma’s officieel erkend 33 CM Ambtshandelingen: Snel orde op zaken stellen
3 | De Credit Manager nummer 3
2010
34 Verenigingsnieuws
CM ACTUEEL
Succes komt nooit vanzelf Finance en Credit Professionals samen op pad
is n de VVCM pleiding va ger De CCM o Ho hting Post bij de Stic rd ee tr s geregi ederland! nderwijs N Beroeps O
Investeer in de toekomst Volg een VVCM Opleiding
Credit Management opleidingen sinds 1993 CCP® (Certified Credit Practitioner), de basisopleiding op MBO+ niveau. Het betreft hier een kortdurende (22 weken) intensieve op de praktijk gerichte opleiding.
CCM® (Certified Credit Manager), de all round opleiding op HBO+ niveau. 2-jarige opleiding waarin alle aspecten van Credit Management diepgaand aan de orde komen.
Naast een algemene inleiding Credit Management komen de volgende vakken aan de orde als accounting, (bedrijfs)economie, administratieve organisaties, ondernemings- en handelsrecht,
ondernemingsfinanciering, marketing etc. Voor informatie bel met de VVCM (0346 - 55 80 50) of kijk op www.vvcm.nl.
cm INTERVIEW
VVD-Kamerlid mr. Ard van der Steur:
‘Wetsvoorstel incassokosten moet worden herzien’ Het wetsvoorstel incassokosten moet in de huidige vorm van tafel. Dat is het standpunt van de VVD-fractie in de Tweede Kamer. Bij de behandeling van het wetsvoorstel in de vaste commissie voor Justitie, begin september, diende woordvoerder mr. Ard van der Steur een aantal wijzigingsvoorstellen in. Of het nieuwe kabinet deze voorstellen zal overnemen, moet worden afgewacht. Van der Steur gaat zich de komende maanden in elk geval inspannen om een Kamermeerderheid te behalen. ‘Het zou me verbazen als dat niet lukt.’
Foto: Writing4U, Joep Derksen.
Daags na de instemming van de CDA-fractie met het regeeren gedoogakkoord van de coalitiepartijen CDA, VVD en PVV hangt er een opgetogen sfeer op de burelen van de VVD-fractie op het Binnenhof. Niet zo verwonderlijk, want nu de laatste horde is genomen, houdt niets de vorming van het kabinet-Rutte meer tegen. Voor Ard van der Steur, Geert de Vries is eindredacteur van De Credit Manager.
nieuwkomer in de Tweede Kamer, geeft het feit dat de VVD regeringsverant¬woordelijk¬heid gaat dragen een extra dimensie aan zijn politieke functie. ‘Ik ben met mijn neus in de boter gevallen’, vertelt hij enthousiast. ‘Zoals vrijwel alle Kamerleden heb ik me verkiesbaar gesteld om dingen te kunnen veranderen en een bijdrage te kunnen leveren aan onze samenleving. Vanuit de oppositiebanken is dat nu eenmaal veel lastiger dan wanneer jouw partij, zoals nu het geval is, deel uitmaakt van de regering. De kans dat je daadwerkelijk iets kunt bereiken, is daarmee vele malen groter. Geweldig dus, deze ontwikkeling. Ik had dit bij mijn
‘De incassotarifering moet in alle gevallen kostendekkend zijn.’
aantreden in juni niet durven dromen!’
Bent u voorstander van een wettelijke normering U heeft van 1995 tot 2006 in de advocatuur gewerkt.
van incassokosten?
Wat zijn uw ervaringen met de incassopraktijk?
‘Zoals bekend is de VVD als liberale partij in beginsel huive-
‘Allereerst dat het in ons land buitengewoon lastig is om
rig voor elke vorm van overheidsbemoeienis. Een wettelijke
op een snelle en efficiënte manier tot incasso te komen.
normering kan echter veel discussie en ergernis voorkomen.
We missen een deugdelijke incassoprocedure zoals we die
Daarbij moeten wel twee uitgangspunten centraal staan.
in Europees verband met het Europees betalingsbevel wel
Ten eerste dat iedereen z’n rekeningen op tijd betaalt en er
kennen. Mijn beeld van de incasso- en gerechtsdeurwaar-
verstandig aan doet geen verplichtingen aan te gaan die
dersbranche is positief, in die zin dat er goede en deskun-
men niet kan dragen. Immers, elke vorm van incassokosten
dige partijen zijn. Natuurlijk is er kaf onder het koren, maar
kan worden voorkomen door te betalen of, als er een kink
in het algemeen wordt er netjes en professioneel gehan-
in de kabel komt, tijdig contact op te nemen met de leve-
deld. Tegelijkertijd is er in de praktijk onduidelijkheid over
rancier om een betalingsregeling te treffen. In de tweede
de hoogte van de incassotarieven en over wat redelijk en
plaats moet er kostendekkend kunnen worden geïncasseerd.
onredelijk is. Er komen misstanden voor en die doen het
Het kan niet zo zijn dat als rekeningen niet worden betaald,
imago van de branche geen goed.’
de leverancier kosten moeten maken en erop achteruitgaat
5 | De Credit Manager nummer 3
2010
Wetsvoorstel incassokosten moet worden herzien’
bij het huidige wetsontwerp incassokosten en diverse wijzigingsvoorstellen ingediend. Wat zijn de kernpunten? ‘De regeling zoals die nu voorligt, kan ertoe leiden dat incasso’s beneden een bepaald bedrag, waaronder ook grensoverschrijdende incasso’s, niet meer kostendekkend kunnen worden geïncasseerd. Dit kan tot gevolg hebben dat het incasseren van openstaande vorderingen niet meer rendabel is en mogelijk achterwege blijft. Ons standpunt is, zoals gezegd, dat de incassotarifering in alle gevallen kostendekkend moet zijn. Oók vanwege het risico dat als minnelijke incasso niet lonend is, het aantal gerechtelijke procedures fors toeneemt, met alle financiële consequenties van dien voor de debiteur en de overheid. En dat is wel het laatste waarop we zitten te wachten. Daarom is het naast een kostendekkend tarief van groot belang dat we een snellere en eenvoudigere incassoprocedure krijgen, zodat de
Wie is Ard van der Steur?
rechterlijke bemoeienis met niet-weersproken vorderingen
Mr. Ard van der Steur (1969) is sinds 17 juni 2010 lid van de Tweede Kamer voor de VVD.
stel tegelijk de overstap te maken naar een vergelijkbaar
Binnen de fractie is hij woordvoerder voor de volgende onderwerpen: staatsrecht, de finan-
systeem als het Europees betalingsbevel.
ciering van politieke partijen, civielrecht, bestuursrecht, beroeps- en tuchtrecht (advo
Een tweede kernpunt in onze reactie op het wetsvoorstel
catuur, notariaat, deurwaarders), auteursrecht, adoptie en privacy. Na de middelbare school
is dat een scheiding moet worden aangebracht tussen de
studeerde Van der Steur Nederlands recht/civiel recht in Leiden. In 1995 werd hij advo-
normering van incassokosten voor consumenten en bedrij-
caat bij NautaDutilh in Rotterdam. Tot 1 januari 2006 was hij partner van NautaDutilh.
ven. In het B2B-segment moet daarbij contractsvrijheid als
Van 2006 tot 2010 werkte Ard van der Steur als parttime docent burgerlijk recht bij de
uitgangspunt gelden, eventueel met als ‘achtervang’ een
afdeling Moot Court van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Universiteit Leiden.
vorm van staffel waarvan we met elkaar hebben afgespro-
Daarnaast was hij vanaf 2006 ondernemer en sinds 2009 weer advocaat. In 1989 werd
ken dat die redelijk is. Deze aanpak sluit ook aan bij de
Van der Steur lid van de VVD. Van 2002 tot juni 2010, het moment van zijn benoe-
wettelijke systematiek van de toepasselijkheid en vernieti-
ming tot Tweede Kamerlid, was hij fractievoorzitter van de VVD in de gemeenteraad
ging van algemene voorwaarden en de wettelijke regeling
van Warmond, het huidige Teylingen. Van der Steur is nog steeds gemeenteraadslid.
voor de handelsrente. In de huidige opzet maakt het wets-
Naast zijn werk is hij onder meer bestuurslid van een aantal stichtingen, waaronder
voorstel geen onderscheid tussen consumenten en bedrij-
de Stichting Holland Debate. Deze stichting houdt zich bezig met het organiseren van
ven. Ook om die reden moet het naar onze mening van tafel
de Nederlandse kampioenschappen debatteren in het Engels voor middelbare scholen
en worden herzien. Of de andere Kamerfracties het met ons
en de uitzending naar de wereldkampioenschappen van het Nederlands team. Deze
eens zijn, is mij nog niet bekend. Maar ik kan me nauwelijks
betrokkenheid hangt direct samen met Van der Steurs persoonlijke interesse in debat-
voorstellen dat er voor ons standpunt geen meerderheid te
teren: in 1991 werd hij Nederlands kampioen en in 1998 winnaar van het Weekend
vinden is. Ook omdat de Consumentenbond zeer kritisch is
der Welsprekendheid. Ard van der Steur is getrouwd, woont in Warmond en heeft als
over het wetsvoorstel en onze visie deelt. Hetzelfde geldt
hobby’s koken, wijn en wandelen.
voor de belangengroepen van organisaties uit de incasso-
zo beperkt mogelijk blijft. Mijn inzet bij de Kamerbehandeling is dan ook om bij de aanpassing van het wetsvoor-
en creditmanagementbranche, waaronder de VVCM.’ om z’n geld binnen te krijgen. Als die situatie ontstaat, kan
De wettelijke regelgeving voor gerechtsdeurwaarders
het voor consumenten goedkoper worden om niet te beta-
geldt niet voor incassobureaus. Bent u voorstander van
len. Dat is volstrekt onwenselijk. Kortom, het is geen slecht
een gelijktrekking?
plan om een wettelijke regeling te treffen, maar dan wel met
‘Ik heb daar nog geen standpunt over bepaald, maar het
een kostendekkend tarief, zodat ook de schuldeiser wordt
heeft wel mijn aandacht. De incassobranche vindt dat de
beschermd en schadeloos wordt gesteld.’
gerechtsdeurwaarders oneigenlijke concurrentie toepassen door hun monopolie op het uitbrengen van gerechtelijke
Namens de VVD-fractie heeft u in de vaste commissie
documenten, beslaglegging en de toegang tot het GBA. De
voor Justitie een groot aantal kanttekeningen geplaatst
gerechtsdeurwaarders willen op hun beurt dat het wettelijk
6 | De Credit Manager nummer 3
2010
VEGHEL AMSTERDAM DÜSSELDORF NEW YORK BARCELONA PARIJS
Be zoe k
xp dit E e r C ons tijdens de
maak kans op een m ! ooie intern NB. 09 en d n a ationale prijs o, st
INT
* Business to Business to Bierens x internationaal
CM INTERVIEW
toezicht ook voor incassobureaus gaat gelden. Ik heb in onze
nieuwe regels gaan invoeren, moeten die uiteraard ook voor
reactie op het wetsvoorstel incassokosten aan de minister
de overheid gaan gelden. Het kan niet zo zijn dat ministe-
gevraagd of hij de ongelijkheid herkent en bereid is om er
ries en gemeenten een ander incassotarief hanteren dan
iets aan te doen. De beantwoording kan aanknopingspunt
private partijen.’
zijn om met de minister een algemeen overleg te voeren over de toekomst van de incasso-industrie in Nederland.’
U maakt zich als Kamerlid ook hard voor een aanpassing van het beslagrecht. Waarom?
Eén van de slechtste betalers in Nederland, zo blijkt
‘Ons huidige beslagrecht rust op twee pijlers: het conser-
keer op keer op onderzoek, is de overheid zelf.
vatoir en het executoriale beslag. Het eerste heeft als doel
Welke maatregelen zijn nodig om dit veranderen?
vooraf zekerheid te verkrijgen bij een eventuele gerechte-
‘Als VVD hebben we hier al meermalen aandacht voor
lijke procedure; het tweede is bedoeld om een verkregen
gevraagd en dat blijven we doen. Daarbij hebben we nu het
vonnis uit te voeren. Het conservatoir beslag bestaat in
kabinet-Rutte aan onze zijde. In het regeerakkoord staat:
Nederland al heel lang. Het wortelt in de maritieme histo-
‘De overheid betaalt facturen binnen dertig dagen. Op
rie, toen kapiteins en handelsreizigers geregeld Nederlandse
termijnoverschrijding volgen in beginsel boetes.’ Een door-
havens verlieten en onbetaalde rekeningen achterlieten.
braak; er gaat duidelijk een andere wind waaien. Overigens
Door de schepen letterlijk aan de ketting te laten leggen,
is er in dit verband nog een ander belangrijk aandachts-
hielden schuldeisers uitzicht op betaling. De regeling houdt
punt: het incassotarief van de overheid. In het Besluit
in dat je op een relatief eenvoudige manier, met marginale
buitengerechtelijke kosten van 25 juni 2009 zijn de incas-
toetsing door de rechter, het beslag kunt effectueren. Het
sokosten genormeerd tot 15% van de hoofdsom. Als we
instrument is bedoeld voor ‘schepen en schurken’, maar
AD Credit Manager 105x148mm.pdf
1-11-2009
16:56:01
wordt de laatste jaren steeds vaker aangegrepen als pressiemiddel. In mijn eigen praktijk ben ik geconfronteerd met cliënten die van de ene op de andere dag niets meer konden doen, omdat vanwege een relatief bescheiden vordering beslag was gelegd op al hun financiële middelen. Er zijn voorbeelden te over. Uit onderzoek blijkt dat bij maar liefst tweederde van de beslagleggingen ‘druk op de wederpartij’ een rol speelt. Een vorm van oneigenlijk gebruik, die moet worden teruggedrongen.’
Welke wijzigingen in de wetgeving zijn naar uw mening noodzakelijk? ‘Ik bepleit de invoering van drie maatregelen. Ten eerste moeten we regelen dat de verzoekschriften beter worden onderbouwd. Zij dienen alle feiten en omstandigheden te bevatten die de rechter nodig heeft om te beoordelen of er een reële vordering bestaat en of het proportioneel, redelijk en billijk is om beslag te leggen. In de tweede plaats zouden rechters iets minder marginaal moeten toetsen en dieper moeten kijken naar de effecten van de beslaglegging. De derde maatregel is dat de rechter bij toewijzing van het beslag al direct een datum bepaalt waarop partijen worden gehoord, bijvoorbeeld twee weken na de beslaglegging. Nu hebben gedupeerden alleen de mogelijkheid om een kort geding aan te vragen; dat kost niet alleen veel tijd, maar is ook duur. Ik wil deze drie waarborgen op zo kort mogelijke termijn in de vaste commissie voor Justitie bespreken, om vervolgens een algemeen overleg met de minister aan te vragen. Als die de voorstellen overneemt, kan de wet snel worden gewijzigd en in werking treden.’
8 | De Credit Manager nummer 3
2010
Bij Loyens & Loeff werken advocaten, fiscalisten en notarissen intensief met elkaar samen aan geïntegreerd juridisch en fiscaal advies voor ondernemingen, financiële instellingen en overheden. De organisatie heeft 17 vestigingen wereldwijd, waar in totaal circa 1500 medewerkers werkzaam zijn. Professionaliteit en een vooruitstrevende bedrijfscultuur zijn kenmerkend voor Loyens & Loeff.
medewerker debiteurenbeheer bij Loyens & Loeff Amsterdam De afdeling Debiteurenbeheer is onderdeel van de Financiële Organisatie van ons kantoor en bestaat uit een coördinator en – per vestiging – enkele medewerkers. Het voornaamste doel is het reduceren van het debiteurensaldo. Dat wordt bereikt door het bijhouden van een goede debiteurenadministratie, door regelmatig overleg met de verantwoordelijke vennoten, door goede samenwerking met collega’s en leidinggevenden en bovenal door het treffen van de juiste toon bij contacten met cliënten. Daarom zijn wij op zoek naar een medewerker (m/v) die communicatief vaardig is, in ieder geval de Nederlandse en Engelse taal goed machtig is, begrip heeft van administratieve geautomatiseerde processen en bij voorkeur al eerdere ervaring op een debiteurenafdeling heeft opgedaan. Medewerkers Debiteurenbeheer zijn bij Loyens & Loeff ingeschaald in salarisschaal 6 (max € 2.861 bruto per maand). Daarnaast bieden wij 28 vakantiedagen, vakantiegeld (1 maandsalaris), reiskostenvergoeding en een prima pensioenregeling.
Interesse?
Stuur je schriftelijke reactie aan
[email protected]. Bezoek voor meer informatie over Loyens & Loeff onze website: www.loyensloeff.com.
(NB: Reacties van uitzend-/detacheringsbureau’s op deze advertentie worden niet op prijs gesteld.)
cm AUTOMATISERING
Tips voor de dagelijkse praktijk
Credit management en Excel Debiteurenbeheer vanuit het financiële (ERP) systeem laat vaak te wensen over. Wat als er (nog) geen specifieke creditmanagementsoftware beschikbaar is? Kan Excel dan een oplossing bieden? Hoe kun je met dit bekende Office-programma leesbare openstaande postenlijsten, aanmaningen, ouderdomsanalyses en rapportages maken? In dit artikel het derde deel van een serie over hoe Excel kan worden ingezet voor de dagelijkse praktijk.
In de vorige twee artikelen hebben we gezien hoe we een
Wanneer het adressenbestand aan Word is gekoppeld, kun-
download vanuit het bestand dat voor een printer bedoeld
nen de adressen met de button ABC op het scherm worden
is, kunnen bewerken naar een voor Excel werkbaar bestand.
weergegeven. Zie figuur 2. Met de button samenvoegen naar
Deze data hebben we verrijkt met de rapportagenaam, bereke-
printer / merge to printer kan het bestand naar de printer
ning van de ouderdom in dagen en een ouderdomscategorie.
worden verzonden.
Met al deze data hebben we een ouderdomsanalyse gemaakt. Irma de Bruijn ondersteunt als freelancer onder de naam ‘Miralupa’ organisaties op het gebied van credit management en finance. Ook verzorgt zij trainingen, workshops en presentaties over het werken en rapporteren met Excel binnen het vakgebied credit management.
Verder hebben we gezien hoe je Excel kunt gebruiken om een
Updaten en geschiedenis bewaren
actielijst, klachtenregistratie en aantekeningen bij te houden.
Niets is zo veranderlijk als een openstaande postenlijst.
In dit artikel gaan we in op het maken van aanmaningen en
Ons saldo muteert immers dagelijks vanwege de ontvangen
het updaten van de data.
betalingen en nieuwe facturen. We zullen dan ook op regelmatige basis behoefte hebben aan een recente openstaande
Koppeling Word
postenlijst. Alle informatie die we systematisch in Excel ver-
Onze aanmaanactiviteiten bestaan over het algemeen niet
zameld hebben, willen we natuurlijk niet kwijtraken wanneer
alleen uit het bellen van klanten, maar ook uit het verzenden
we een nieuwe openstaande postenlijst maken. Ook willen
van rekeningoverzichten en aanmaningen. Ook het maken
we de verzamelde gegevens als historie kunnen raadplegen.
van brieven kan met MS Office worden gerealiseerd. Het
Bijvoorbeeld om nog eens iets terug te zoeken of om over te
maken en versturen van brieven kan een dagelijks of regulier
kunnen rapporteren.
terugkerend proces zijn. In beide gevallen willen we ook dit proces zo efficiënt mogelijk laten verlopen. Dit is mogelijk
Onze openstaande postenlijst waarin we alle gegevens heb-
door Word aan Excel te koppelen. In Excel dienen we hier-
ben verzameld, kunnen we updaten naar de actuele situatie.
voor een adressenlijst samen te stellen. Vrijwel alle financiële
Hiervoor moeten we starten met het maken van een nieuwe
systemen kunnen van de NAW-gegevens een exportbestand
download vanuit het financiële systeem. Deze download
maken dat al direct bruikbaar is in Excel. De enige vereisten
bewerken we zoals beschreven is in het eerste artikel van
waar het bestand aan moet voldoen, is een kolomgerichte
deze serie. U hoeft alleen de stappen te zetten voor een open-
indeling en een koptekst boven de kolommen. Zie figuur 1.
staande postenlijst. De stap van het maken van een draaitabel voor de ouderdomsanalyse is niet nodig. Wanneer
Tip 1
Word zullen we met behulp van de functie afdruk samen
we alle stappen hebben gevolgd, hebben we weliswaar een
voegen / Letters and Mailings koppelen aan het adresbestand
actuele openstaande postenlijst maar ontbreken al onze
Word kan van de NAW-
in Excel. Door gebruik te maken van de wizardfunctie in
aantekeningen.
gegevens ook etiketten
Word kunnen eenvoudig de juiste stappen worden doorlopen
maken voor op de envelop
bij het leggen van een koppeling. Deze functie is te vinden in
Onze lijst waar we alle aantekeningen in hebben vastgelegd,
of de envelop zelf printen.
het menu Extra / Tools - Brieven en verzendlijsten / Letters
zullen we gaan vergelijken met de nieuwe lijst. Hiervoor
and Mailings - Afdruk samenvoegen / Mail Merge.
kunnen we de vergelijkingsfunctie VERT.ZOEKEN / VLOOKUP
10 | De Credit Manager nummer 3
2010
Credit management en Excel
Figuur 1. NAW-bestand.
Figuur 2. Word gekoppeld aan Excel.
Figuur 3. Lijst met aantekeningen waarop de niet meer openstaande facturen zichtbaar zijn.
11 | De Credit Manager nummer 3
2010
Credit management en Excel
Figuur 4. Recente download waarop nieuwe facturen kunnen worden geselecteerd.
Tip 2
gebruiken. Wanneer we de factuurnummers op de lijst met
VERT.ZOEKEN / VLOOKUP nogmaals moeten uitvoeren.
aantekeningen vergelijken met de nieuwe openstaande
Alleen nu vergelijken we de nieuwe lijst met de lijst met
Wanneer de formule wordt
postenlijst, zullen de nummers die op beide lijsten voorko-
aantekeningen. Alle facturen waarop nu #N/B / #N/A als uit-
ingesteld met als uitkomst
men worden weergegeven. Wanneer de formule als uitkomst
komst geven, staan dus niet op onze lijst met aantekeningen.
het openstaande factuur-
#N/B / #N/A geeft, komen de facturen niet meer voor op de
Zie figuur 4. Deze facturen kopiëren we naar onze lijst.
bedrag, kun je ook
nieuwe openstaande postenlijst. Deze facturen staan niet meer
We hebben nu een actuele openstaande postenlijst zonder dat
eenvoudig deelbetalingen
open en kunnen worden verwijderd van onze lijst waarop we
we onze aantekeningen kwijt zijn.
ontdekken.
ook de aantekeningen hebben bijgehouden. Zie figuur 3. Om ook onze ouderdomsanalyse bij te werken, hoeven we in Er zijn meerdere mogelijkheden om de betaalde facturen te
de draaitabel alleen maar op de knop gegevens vernieuwen /
archiveren. Afhankelijk van het doel van het bewaren van
Refresh Data te klikken.
de geschiedenis moet een geschikte archiefmethode worden gekozen. Wanneer je altijd in het verleden wilt kunnen
Tot besluit
terugkijken naar alle openstaande facturen van dat moment,
In eerdere artikelen hebben we gezien hoe we een bestand
kan de oorspronkelijke lijst op datum worden opgeslagen.
dat voor een printer bedoeld is, kunnen bewerken naar een
Wanneer er vanwege bijvoorbeeld rapportagedoeleinden
voor Excel werkbaar bestand. En hoe we onze actielijsten
behoefte is aan een analyse van niet meer openstaande
en aantekeningen kunnen bijhouden. In dit artikel hebben
facturen, kunnen alle niet meer openstaande facturen in een
we behandeld hoe het koppelen van Excel aan Word voor
afzonderlijk bestand worden opgeslagen. Ieder organisatie zal
het maken van aanmaningen werkt. In het volgende en laat-
de voor haar beste archiefmethode kiezen.
ste artikel zullen we aandacht besteden aan het maken van
Onze lijst is nu bijgewerkt met ontvangen betalingen. Omdat
rapportages in Excel.
we natuurlijk ook nieuwe facturen hebben, zullen we de
12 | De Credit Manager nummer 3
2010
Credit&debet
Terug van weggeweest De voormalige voorzitters hebben altijd een column gevuld in De Credit Manager en ik wil deze traditie niet doorbreken. Maar wat wil je nu precies kwijt in zo’n artikel? Moet het altijd over credit management gaan? Dat is natuurlijk wel ons vak, maar daar praat ik de hele dag al over en ook nog regelmatig ’s avonds vanwege mijn nieuwe functie. Ik zal waarschijnlijk een middenweg gaan kiezen. Soms over het vak en soms ook niet of alleen een beetje. De zomer zit er weer op, we zijn allemaal terug van weggeweest en storten ons op de opgelopen betalingstermijnen. Als we niet met vakantie waren gegaan, hadden we de termijnen wellicht in de hand kunnen houden en hoefden we nu geen extra inspanningen te leveren om de touwtjes weer in handen te krijgen. Aan de andere kant kan het natuurlijk ook zo zijn dat het heel zinvol was om er een tijdje tussenuit te gaan. Even aan iets heel anders denken, de accu opladen. En er dan weer met hernieuwde energie tegenaan. Per saldo levert het misschien hetzelfde resultaat op. Wat is er beter: wel of geen vakantie? Persoonlijk kies ik toch wel voor een onderbreking. Een ander land bezoeken, vreemde culturen leren kennen, leuke dingen doen, waarvoor je normaliter geen tijd hebt. En wie weet doe je nog een paar ideeën op die je zelf nog eens in je werk kan toepassen. Je blijft per slot van
Rien van Poelgeest.
rekening toch credit manager.
Wij waren deze zomer in Frankrijk. Net als in een groot deel van Europa was het daar erg nat. Terwijl we op zon hadden gerekend. Helaas krijg je niet altijd wat je graag zou willen (waar heb ik dat meer gehoord?). Het credit management in ‘la douce France’ was wel goed verzorgd. De camping moest deels bij reservering worden betaald en het restant bij aankomst. Kijk, dat zijn nog eens betaaltermijnen! Verder had ik nog een aanvaring met de gendarmerie. Ik wilde net een stukje lekker hard doorrijden, maar ‘les flics’ vonden dat ik moest stoppen. Ik heb nog geprobeerd te onderhandelen over de snelheid, de hoogte van de boete en de termijn van betalen, maar het resultaat was nihil. De snelheid was ‘gelaserd’, de tabel van de boete stond op papier en betalen kon alleen contant en wel direct. De Franse dienders zijn goed met hun (credit management) vak bezig! Gelukkig ben ik nog steeds kredietwaardig en kon ik dus kwistig met mijn credit card strooien. Bij thuiskomst bleek alles inmiddels afgeschreven. Ik ben blij dat ik inmiddels weer gewoon aan het werk ben. En voorlopig bepaal ik zelf wat er betaald moet worden, door wie en wanneer! Rien van Poelgeest Voorzitter VVCM
13 | De Credit Manager nummer 3
2010
cm ANALYSE
Credit manager: boekhouder of verkoper? De wat provocerende titel van dit artikel heeft als bedoeling de aandacht te vestigen op een zeer relevante vraag naar de positie van de credit manager. In de meeste ondernemingen maakt credit management deel uit van de financiële afdeling en is daar nauwelijks of geen discussie over. Toch zijn er ook gevallen waarin men stelt dat credit management een element is van de klantenrelatie.
Ludo Theunissen is voorzitter van het Instituut voor Kredietmanagement.
Credit management als onderdeel van
preteren en gebruiken van die financiële informatie behoort
de financiële afdeling
tot het vakdomein van financiële specialisten. Dat je een
Om te beginnen gebruiken we hier in feite een veel te
financiële achtergrond of financiële kennis moet heb-
ruime situering: de ‘financiële afdeling’ bestaat vaak
ben, houdt overigens niet in dat je per se op de financiële
niet als zodanig. Er is de boekhouding, financial control,
afdeling moet werken. Ook bij de salesafdeling kan men
treasury,... die samen onder een financiële directie ressorte
financiële specialisten hebben.
ren (eenvoudigheidshalve zullen we verder in de tekst wel naar de ‘financiële afdeling’ blijven verwijzen). Vaak vin-
Neutraal en afstandelijk. Financiële medewerkers kun-
den we credit management onder controlling of is het
nen zich gemakkelijker verschuilen achter koele techni-
ermee gelieerd. Ook de combinatie treasury/credit manage-
sche argumenten; argumenten die overigens doorgaans
ment vinden we regelmatig terug. In de kleinere onder
perfect valabel zijn. De cijferaar waarvoor de financiële
nemingen, waar maar een zeer beperkte financiële afdeling
medewerker wel eens doorgaat, kan zich sneller permit-
is, zullen we de activiteit van credit management ook wel
teren een koele, zakelijke en afstandelijke houding aan te
in de boekhouding vinden.
nemen tegenover de klant, zonder beïnvloed te zijn door de persoonlijke relatie.
De voordelen van de positie van credit management in finance zijn evident:
Inzicht in winstgevendheid van klant. Waar de verkoper
Toegang tot de informatie. De basis van de informatie over
wellicht meer zicht kan hebben op de commerciële moge-
facturatie en betalingen ligt voor de hand: de boekhouding.
lijkheden van een klant, kan de financiële medewerker
En daarin zijn de medewerkers van de financiële afdeling
– zeker als hij toegang heeft tot de informatie van de afde-
goed thuis. Toegegeven, als we een prachtig, allesomvat-
ling management accounting – niet alleen naar omzet
tend ERP-systeem hebben (ik ben voorzichtig genoeg geen
kijken, maar ook het langetermijnrendement van een indi-
voorbeelden te citeren), dat bovendien goed geïmplemen-
viduele klant beoordelen. Een klant aan wie we vooral pro-
teerd is en naar behoren werkt, kan er vrij gemakkelijk voor
ducten verkopen met hoge winstmarges, zal misschien snel-
worden gezorgd dat iedereen binnen de onderneming toe-
ler betalingsuitstel krijgen en we zullen wellicht geneigd
gang heeft tot specifiek bij zijn/haar profiel/functie horende
zijn flexibel op te treden. Bij een winstmarge (in dit geval
gegevens. De medewerkers van sales kunnen dus evenzeer
gebruiken we uiteraard de winstmarge en niet de contri-
alle informatie over al dan niet tijdig uitgevoerde betalin-
butiemarge!) van 33%, kan je na drie betaalde verkopen
gen raadplegen.
al een wanbetaling compenseren – zij het dat dit uiteraard een redenering is die uitermate opportunistisch en poten
Specifieke financiële kennis. Een belangrijk aspect van
tieel gevaarlijk is. Aan de andere kant: bij een klant die een
credit management betreft het preventieve luik. Aan de
gemiddelde winstmarge van 2% oplevert, weten we dat een
hand van de beschikbare informatie wordt de kredietwaar-
wanbetaling zeer moeilijk is goed te maken…
digheid van een klant of prospect beoordeeld. In België zijn
In feite komen we hier bij het traditionele evenwicht tussen
de jaarrekeningen gratis beschikbaar op de website van de
risico en winst (risk and return zoals we dat in beleggings-
Balanscentrale van de Nationale Bank. Het correct inter
theorieën en veel andere aspecten van de bedrijfsfinan
14 | De Credit Manager nummer 3
2010
Credit manager: boekhouder of verkoper?
ciering terugvinden): als de potentiële winst groter is, zijn
Belangrijk is dat deze informatie op de juiste manier wordt
we ook bereid een iets groter risico te aanvaarden. Zeker als
geïnterpreteerd.
we een groot aantal klanten combineren (die dan bij voorkeur niet allemaal in dezelfde sector actief zijn).
Samenvattend kunnen we stellen dat de salesafdeling vaak sneller en beter zicht kan hebben op signalen die zowel
Toch zullen we bij de financiële medewerker ook bepaalde
op mogelijke gevaren als op toekomstig potentieel wijzen.
nadelen terugvinden. Zo zal de afstandelijkheid tegenover de klant met zich meenemen dat de commerciële instel-
Waar ligt de optimale oplossing?
ling niet altijd aanwezig is. We behandelen alle klanten op
In feite zou onze credit manager de voordelen van de finan-
dezelfde manier. Op het eerste gezicht terecht, op het tweede
ciële en de verkoopafdeling moeten combineren en de nade-
gezicht misschien niet altijd de beste benadering. Een klant
len of beperkingen van beide kanten moeten vermijden.
die een langetermijnafnemer kan worden, moet misschien
Maar hebben we het dan over de positie in de hiërarchie van
anders geëvalueerd en behandeld worden dan een klant
de functie van credit manager, of veeleer over het profiel
die slechts een enkele keer een aankoop bij ons plaatst. We
van de persoon die deze functie zal uitoefenen?
moeten met andere woorden ook rekening houden met de
Beide hebben uiteraard belang. We hebben zowel een finan-
commerciële belangen!
cieel geschoolde verkoper als een commercieel geschoolde financier nodig. Het is dan ook geen slecht idee alle mede-
Credit management in sales
werkers van credit management een commerciële scholing
Zullen we de credit manager dan maar ineens in onze
en de verkoopmedewerkers een basisopleiding financieel
salesploeg opnemen? Ook hier zijn er uiteraard voor- en
beheer mee te geven. Niet alleen zal dat een directe invloed
nadelen.
hebben op de manier waarop ze hun eigen taken uitvoeren,
Direct contact met klant/vertrouwensrelatie. Belangrijk is
ook de samenwerking met de andere afdeling binnen de
dat de verkoper de klant meestal goed kent – beter dan
onderneming kan erdoor verbeteren.
de financiële man. Dus een ‘commercieel’ ingestelde credit manager kan in dezelfde stijl een vertrouwensrelatie
Met betrekking tot de positie van credit management is
met de klant opbouwen. Hij moet de klant niet zien als een
er nog een andere mogelijkheid: credit management niet
risico, maar als een stevig potentieel aan toekomstige winst.
ophangen aan finance of sales, maar bijvoorbeeld als
Deze goede relatie kan er echter ook voor zorgen dat de
staffunctie rechtstreeks onder de algemene directie laten
objectiviteit zoekraakt, en de houding tegenover de klant
ressorteren. Op zich een aantrekkelijke oplossing, waarbij
wordt ingegeven door de persoonlijke band. Het wordt
de credit manager een zekere onafhankelijkheid en auto
wellicht moeilijker het hard te spelen, wat helaas toch wel
nomie heeft. Dit model is echter alleen bruikbaar als de
eens nodig is.
credit manager door alle betrokkenen wordt erkend en gerespecteerd, in zijn acties en beslissingen autonoom is
Omzet, omzet, omzet. Bovendien is de verkoper, en waar-
en door de directie van de onderneming wordt gesteund.
schijnlijk ook de ganse salesafdeling, in eerste instantie bezig met omzet. Omzet is de graadmeter voor hun presta-
Conclusie
ties – en voor hun beloning. Betaalde omzet zou wellicht
Wellicht ligt daar dan ook de oplossing: laat de credit
beter zijn, maar is door allerhande (in België onder andere
manager gerust onder de financiële afdeling vallen, maar
wettelijke) beperkingen niet altijd mogelijk.
zorg voor een bedrijfscultuur en voor technische ondersteuning om de samenwerking met sales optimaal te laten
Snellere informatie. Als ‘kenner’ van de klant zou de ver-
verlopen. Ook hier geldt dat de credit manager niet de
koper vroeger dan anderen zowel positieve als negatieve
beperkende factor van de klantenrelatie moet zijn, maar de
signalen moeten kunnen vaststellen. De positieve signalen
creatieve specialist die erin slaagt een oplossing te vinden
hebben te maken met expansie, marktpositie en produc-
om voor alle klanten die voorwaarden te kunnen aanbie-
ten, aspecten waarover de verkoper tijdens zijn bezoeken of
den die tot een verkoop – bovendien een betaalde verkoop
gesprekken met de klant informatie kan verkrijgen. Maar
– leiden.
ook negatieve evoluties zal de verkoper soms eerder kun-
Dit zijn maar enkele ideeën over de positie van de credit
nen signaleren. Denk aan veranderingen in de stijl en toon
manager. Een aanzet tot verdere discussie en overwegingen.
bij onderhandelingen, personeelsverloop, ophopende voor-
Ik ontvang dan ook graag uw reactie!
raden, minder aandacht voor onderhoud van gebouwen en infrastructuur.
15 | De Credit Manager nummer 3
2010
cm LITERATUUR
Kredietcrisis op film De afgelopen jaren zijn veel boeken over de kredietcrisis verschenen. De meeste behandelen onderwerpen zoals de Amerikaanse hypotheekcrisis en het falend bankentoezicht. Slechts weinig uitgaven gaan in op de achterliggende historie en de prijs die de belastingbetaler gaat betalen voor falend overheidsbeleid en tekortschietende regulatie en toezicht. Met het bereiken van de derde verjaardag van de kredietcrisis (augustus 2007-2010) lijkt de tijd voor financiële reflectie aangebroken. Twee documentaires die afgelopen jaar in de filmhuizen draaiden en de crisis van een andere kant belichten, zijn onlangs op DVD verschenen. Nu de avonden stilaan langer worden, heeft u wellicht tijd voor de alternatieve blik die beide films bieden. Maar u bent gewaarschuwd: het betreft hier géén ‘feel good movies’ maar veeleer ‘food for the mind’.
Drs. Jean Gieskens AC CCM QT is als hoofddocent verbonden aan de VVCM-opleidingen. Daarnaast is hij bestuurslid van de NORA, de Nederlandse Orde voor Rating Advisory & Analysis. Jean Gieskens is docent aan diverse universiteiten en hogescholen in Nederland en Vlaanderen.
I.O.U.S.A. One Nation. Under Stress. In Debt.
kundigen. De film is opgebouwd rond vier soorten schul-
Op de DVD box-prijken de opschriften: ‘May be to the U.S.
den (ofwel tekorten) die ten tonele worden gevoerd: het
economy what An Inconvenient Truth was to the environ-
begrotingstekort, het spaartekort, het handelstekort en het
ment’ en ‘I.O.U.S.A. might be the most must-see movie out
tekortschietende overheidsbeleid. Deze vier tekorten teza-
there…’. Beide opschriften zijn volkomen op hun plaats.
men worden als een toxic mix voor de economie gepresen-
De documentaire plaatst de feiten in de aanloop naar de
teerd. Niet alleen de rol van de overheid en de banken wordt
huidige kredietcrisis niet alleen in een historische context,
uitgelicht, maar ook die van de veranderde maatschappij.
maar staaft ze bovendien met cijfermateriaal en toelichtin-
De VS wordt geportretteerd als een samenleving in verval:
gen van politici, economen, beleggers en financieel des-
de grootste democratie ter wereld die is afgegleden naar een consumptiemaatschappij, waarin de bevolking de rijkdommen uit het verleden heeft opgesoupeerd en de consumptie op peil houdt met leningen. Hoe treffend is de gelijkenis met het verval van het Romeinse rijk? Ging Rome niet ten onder aan moreel verval, financieel wanbeleid en een (te) nadrukkelijke aanwezigheid van legers in den vreemde? Deze vergelijking die aan het einde van I.O.U.S.A. wordt gemaakt, vormt het begin van de tweede film: ‘Capitalism: a Love Story’.
Capitalism: a Love Story De film ‘Capitalism: a Love Story’ krijgt van Time het predicaat ‘Michael Moore`s magnum opus’ toegedicht. Tot op heden heeft deze documentaire echter niet de impact Titel
gehad die voorgaande werken als Bowling for Columbine en
: I.O.U.S.A. One Nation.
Under Stress. In Debt.
Fahrenheit 9/11 op hun conto hebben. In tegenstelling tot
Regisseur : Patrick Creadon
I.O.U.S.A. wordt in deze film géén conceptueel raamwerk
Uitgever
: B-motion BV | september 2009
geboden, noch wordt er gezocht naar objectieve berichtge-
Ondertitels : Nederlands
ving. In plaats daarvan belicht Michael Moore de prijs die
EAN
: 8717306271240
‘just around the corner people’ betalen voor het systeem
Prijs
: EUR 12,99
dat leidde tot de kredietcrisis. Het aandeel dat de overheid, banken en multinationals hierin hadden, wordt op Moore`s
16 | De Credit Manager nummer 3
2010
Kredietcrisis op film
bekende, ironische wijze uitgelicht. Hiermee is de film weliswaar onderhoudend maar tegelijkertijd ook eenzijdig. Zo wordt volstrekt voorbijgegaan aan de waarschuwing
Vers van de pers
die nog nagalmt uit I.O.U.S.A.: de consumptiemaatschappij die gevoed wordt door het spaartekort van die zelfde ‘just around the corner people’. Daarnaast heeft het er alle schijn
Menno Lanting, Connect!, Business Contact, 2010,
van dat Moore met opzet niet altijd de juiste deskundigen
ISBN 9789047003069, € 22,50.
voor de camera aan het woord wilde laten om uitleg te
LinkedIn, Twitter, Facebook,
geven over de financiële markten. Hierdoor ontwikkelt de
YouTube en Hyves: miljoenen
film zich langzaam tot een heldenepos met de regisseur in
mensen zijn virtueel met elkaar
de hoofdrol; bijtijds erg vermakelijk en soms verrassend,
verbonden. We leven in een
maar het ware antwoord op de hamvraag ‘Wat is kapita-
open en onbegrensde wereld van
lisme?’ wordt niet gegeven.
samenwerking, creativiteit en communicatie. De macht over
Meer informatie
de markt verschuift van bedrij-
De website www.iousathemovie.com biedt niet alleen ach-
ven naar deze sociale netwerken.
tergrondinformatie maar ook een alternatieve 30 minuten-
Bedrijven verliezen de binding met klant en medewerker.
versie van de film (gratis). Via deze site is ook het boek te
Binnen deze organisaties moet dan ook een omslag gaan
bestellen dat de problematiek die in de film wordt aan-
plaatsvinden: van gesloten, hiërarchisch en onpersoonlijk
gesneden nader toelicht. Op de website www.capitalism
naar open, authentiek en verbonden. ‘Connect!’ is een aan-
alovestory.com kunnen deleted scenes worden bekeken
sporing om te handelen, en wel nu. Op basis van onderzoek
en is er enige achtergrondinformatie verkrijgbaar. Voor
onder managers in Nederland, en gesprekken met tientallen
de liefhebbers van boeken zijn de volgende Nederlands-
Nederlandse en Belgische bedrijven, maakt Menno Lanting
talige drukwerken aanbevelenswaardig: ‘Als de dollar
inzichtelijk welke stappen nodig zijn om die omslag te kun-
valt’ (W. Middelkoop) en ‘De internationale kredietcrisis’
nen maken. Hij geeft concrete antwoorden op vragen als:
(G. Soros). Het beste boek over de crisis ‘Don’t Buy Stuff
hoe kan ik zelf sociale netwerken gebruiken? Welke nieuwe
you CANNOT Afford’ kent slechts één pagina en is gratis
businessmodellen ontstaan er? Op welke manier behou-
verkrijgbaar via de site www.getrichslowly.org.
den we als organisatie aansluiting met de jonge, sociale netwerkgeneratie?
Titel
: Capitalism: a Love Story
Kees van Alphen, Financieel management, Academic
Regisseur : Michael Moore Uitgever
Service, 2010, ISBN 9789052617619, € 24,95.
: Paramount Vantage – Paradiso | mei 2010
Ondertitels : Nederlands
Niet iedereen heeft affiniteit
EAN
: 5414937031337
met de financiële kant van de
Prijs
: EUR 16,99
zaak. Dit ondervindt de auteur als hij bij organisaties en kleine of middelgrote ondernemingen komt. Vaak ontbreekt financieel inzicht. De ondernemer focust zich meestal op het vaktech nische gebied of de commercie. De interesse voor cijfers beperkt zich veelal tot het saldo van de bankrekening en het maken van de kostprijs calculaties. ‘Financieel management’ biedt een toegankelijke beschrijving van díe aspecten van financieel management waar elke manager of ondernemer behoefte aan heeft. In deze geheel geactualiseerde tweede druk is er extra aandacht voor het beheren van kasstromen.
17 | De Credit Manager nummer 3
2010
De passie van...
De passie van…
Sander Bierens Waar ligt de parallel tussen credit management, incasso en The American Dream? Sander Bierens bewondert de Amerikaanse mentaliteit; de drive om dromen na te streven en waar te maken. In zijn kantoor in Veghel luncht hij in de Amerikaanse diner en haalt hij inspiratie uit Popart en helden als Kennedy en Neil Armstrong.
18 | De Credit Manager nummer 2
2010
Sander Bierens
‘Eruit halen wat erin zit is het streven’
Ruby Drost-Lubach is redacteur van De Credit Manager.
‘Amerika is een mentaliteit: ‘Anything is possible: The sky is
De toekomst? Innoveren en grenzen verleggen
the limit!’ Als jongen las ik over de avonturen van Sjors en
De betalingsmoraal van het bedrijfsleven verslechtert. Hier-
Sjimmie in Amerika. Die eerste indruk van ‘het land waar
door nemen risico’s voor ondernemingen toe. Er ligt een
alles kan’ is altijd blijven hangen. De sfeer van de jaren
uitdaging voor credit managers om deze risico’s zo goed
vijftig en zestig, jukeboxen, Coca Cola, Popart, Kennedy,
mogelijk in kaart te brengen en te bestrijden. Door altijd als
de eerste man op de maan. Deze onderdelen van de Ameri-
uitgangspunt te nemen: ‘niets is onmogelijk’ en ‘we moe-
kaanse cultuur zijn voor mij een inspiratiebron.
ten eruit halen wat erin zit’, kom je tot slimme oplossingen.
Amerikanen zijn de helden die ons in de Tweede Wereld-
In mijn werk en onderneming neem ik een voorbeeld aan de
oorlog hebben bevrijd. De werkelijkheid bestaat uit meer
Amerikaanse Business Cultuur; no-nonsense, hard werken
nuances, maar heroïsme is iets wat Amerikanen graag
en aanpakken. Onze op Amerikaanse leest geschoeide orga-
uitdragen; denk aan Amerikaanse sporters die niet voor
nisatie staat ver af van vele traditionele advocatenmaat-
minder dan goud gaan.
schappen, die vaak erg formeel en hiërarchisch van opzet
Amerikanen zijn een ongekend gevarieerd volk. Uit alle
zijn. Wij hebben de juiste mensen met de juiste drive die
hoeken van de wereld zijn mensen naar Amerika gekomen
gezamenlijk hun targets nastreven. Met maximaal resultaat als inzet. Incassoadvocatuur heeft een (kei)hard imago, terwijl 95% van de zaken zonder buitengerechtelijk proce-
Naam: Sander Bierens Functie: Advocaat/eigenaar Bierens Incasso Advocaten Leeftijd: 51 jaar Opleiding/Loopbaan: Sinds 1985 advocaat en eigenaar van Bierens Incasso Advocaten. De afgelopen jaren heeft het kantoor een internationale groeispurt doorgemaakt. Naast de twee Nederlandse vestigingen in Veghel en Amsterdam bestaan er kantoren in Duitsland, Frankrijk, Spanje en sinds kort ook in de Verenigde Staten (Manhattan, New York).
om – ondanks conflicten, opstanden en oorlog – met elkaar als volk te leven. Eén ding is zeker: uit deze smeltkroes is geen saai volk ontstaan. De Amerikaanse cultuur heeft een grote invloed op de rest van de wereld, vooral de westerse wereld, niet alleen via TV en film, maar ook via literatuur en levensstijl. Deze invloed in de populaire cultuur wordt soms bekritiseerd als cultuurimperialisme, maar daar valt over te discussiëren. Een feit is dat Amerika een stimulerende omgeving is voor wetenschappelijk onderzoek en technologische innovatie. Vooral sinds de Tweede Wereldoorlog heeft Amerika een meer dan evenredige bijdrage geleverd op die gebieden. Vanaf het einde van de jaren zeventig ontwikkelde de softwarebranche zich in Amerika tot een serieuze bedrijfstak en nog steeds zijn de allergrootste softwarebedrijven (Microsoft en Google) van Amerikaanse oorsprong.
19 | De Credit Manager nummer 3
2010
deren wordt afgerond. Eerlijk ondernemen en advies geven over processen die lastige incassotrajecten kunnen helpen voorkomen, heeft in mijn ogen de toekomst.’
Met dit keurmerk is uw geld gegarandeerd
cm ANALYSE
Werkkapitaalbeheer: working capital management (deel 3) In deel 1 en 2 van dit artikel (zie Credit Manager 2009-3 en 2010-1) werd slechts één facet van het werkkapitaalbeheer behandeld: het netto werkkapitaalbeheer vanuit de balans. Deze wijze van werkkapitaalbeheer, waarbij ‘gestuurd’ wordt op balansposities en het Stramien Werkkapitaal beheer als uitgangspositie dient, wordt betiteld als de statische methode. In dit vervolgartikel wordt ingegaan op de procesmatige benadering van het werkkapitaalbeheer, ofwel de dynamische methode. De volgende onderwerpen passeren de revue: de processoorten in een organisatie, de geldstromen, de cash conversion cycle (CCC) en de werkkapitaalratio’s.
Drs. Jean Gieskens AC CCM QT is als hoofddocent verbonden aan de VVCMopleidingen en als docent aan diverse hogescholen en universiteiten in Nederland en Vlaanderen. Daarnaast is hij bestuurslid van de NORA, de Nederlandse Orde voor Rating Advisory & Analysis.
Organisatieprocessen
stromen (diensten) enerzijds en geldstromen (cashflows)
De processen in een organisatie kunnen worden onder
anderzijds. Bovendien worden al deze stromen omgeven
verdeeld in:
door separate informatiestromen. In het Waardenkringloop-
primaire ofwel kernprocessen;
schema (WKS) worden deze stromen (rechthoeken; resul
secundaire ofwel ondersteunende processen;
tatenrekening) tezamen met de posities van het netto werk-
tertiaire ofwel managementprocessen.
kapitaal (driehoeken; balans) weergegeven. De informatiestromen van en naar de administratie (zeshoek) worden met
Primaire processen
stippellijnen weergegeven.
De primaire processen omvatten de kernactiviteiten van de organisatie. Het zijn deze processen waarin het product
Het Waardenkringloopschema is echter niet ontworpen
(goed of dienst) wordt voortgebracht dat van toegevoegde
voor het werkkapitaalbeheer door de financiële functie
waarde is voor de potentiële klanten. Aan deze proces-
maar omwille van administratief organisatorische doel
sen ontleent de organisatie dan ook haar bestaansrecht.
einden in dienst van de bestuurlijke informatievoorzie-
Voorbeelden van primaire processen kunnen zijn: inkoop-,
ning. Toch wordt in de praktijk van het werkkapitaalbeheer
productie-, opslag- en verkoopprocessen.
vaak uitgegaan van één van de vele vormvarianten van dit WKS. Geheel ten onrechte worden deze vormvarianten
Secundaire processen
op het waardenkringloopschema dan als Cash Conversion
De secundaire processen zijn de ondersteunende processen.
Cycle betiteld.
Deze processen zijn noodzakelijk om de primaire processen op een adequate wijze te laten verlopen. Voorbeelden van
Cash Conversion Cycle (CCC)
secundaire processen zijn: facilitaire diensten, ICT-diensten,
De CCC geeft alle primaire, secundaire en tertiaire processen
diensten van subadministraties.
weer tussen een organisatie en contractpartners die resulteren in financiële stroomgrootheden (cashflows) en voor-
Tertiaire processen
raadgrootheden (financial positions) van het netto werk
De tertiaire processen bestaan uit de strategische manage-
kapitaal. In tegenstelling tot wat de naam zou kunnen doen
mentprocessen en de processen die voorzien in bestuurlijke
vermoeden, betreft het hier géén cyclus in de zin van een
informatie en control. Voorbeelden van tertiaire processen
gesloten kringloop maar veeleer een open omzettingscyclus.
zijn: planning & control, bestuurlijke informatievoorziening, strategisch management en corporate finance.
Geïnduceerde geldstromen
Processen bestaan uit activiteiten waarin stroomgrootheden
In het bovenste gedeelte van de cash conversion cycle wor-
rondgaan. Deze stroomgrootheden kunnen worden onder-
den de primaire en secundaire processen die impact hebben
scheiden naar materiële stromen (goederen) en immateriële
op de omvang en samenstelling van het netto werkkapitaal
22 | De Credit Manager nummer 3
2010
Werkkapitaalbeheer: working capital management (deel 3)
Minder expliciet is de positie onderhanden werk (WIP). Voor de waardering van de positie WIP bij handel- en productiebedrijven kunnen zowel de voorraden als input dienen (halffabricaten, grond- en hulpstoffen), als de kosten die rechtstreeks via de resultatenrekening lopen (energie en loonkosten). Deze laatste input leidt eveneens tot financiële posities in de vorm van crediteuren. Daarnaast geldt voor dienstverleningsbedrijven een andere complicatie rond de positie onderhanden werk. De WIP wordt in deze sector gedefinieerd als ‘ongefactureerde omzet’. De positie van deze WIP wordt daarom direct beïnvloed door de factureringscyclus die een dienstverlenende organisatie hanteert.
Figuur 1: Waardenkringloopschema (WKS) handelsbedrijf.
De debiteuren- en crediteurenposities zullen normaliter in de loop der tijd worden vereffend en daarmee uitmonden in cashflows die de rekening-courantpositie muteren.
Autonome geldstromen In het onderste gedeelte van de cash conversion cycle worden de tertiaire processen weergegeven. De tertiaire processen leiden tot secundaire, niet inherente ofwel autonome geldstromen. De autonome geldstromen zijn de cashflows die niet worden opgewekt door de business maar enkel kunnen ontstaan door managementbeslissingen. Indien de rekening-courantpositie in positieve of in negatieve richting uitschiet, kan het voordelig zijn deze posities te vereffenen door transacties op de vermogensmarkt. De vermogensmarkt bestaat uit de geldmarkt en de kapitaalmarkt. De geldmarkt is de markt waar vermogens
Figuur 2: Cash Conversion Cycle (CCC).
overdrachten met een looptijd van minder dan twee jaar worden verhandeld. De kapitaalmarkt is de markt waar weergegeven met de doorgetrokken lijnen. De cashflows die
vermogensoverdrachten met een looptijd van meer dan
voortkomen uit deze processen, worden met onderbroken
twee jaar worden verhandeld. Binnen grote organisaties is
lijnen weergegeven. Deze cashflows worden primaire,
de cash manager verantwoordelijk voor de geldmarkttrans-
inherente of ook wel geïnduceerde geldstromen genoemd.
acties en de treasury manager voor de kapitaalmarkttrans-
‘Geïnduceerd’ betekent hier: ‘opgewekt door de aard van de
acties. De autonome geldstromen vallen buiten de behande-
business van de organisatie’.
ling van het werkkapitaalbeheer in dit artikel; in de volgende paragraaf zal de sturing van de geïnduceerde geldstromen
In de CCC leiden de volgende primaire en secundaire
centraal staan.
processen tot geïnduceerde geldstromen: purchase-to-pay
: inkoop/crediteurenproces
Werkkapitaalratio’s
stock-to-fulfil
: voorraadproces
De werkkapitaalratio’s kunnen grosso modo worden onder-
work-in-progress (WIP) : onderhanden-werkproces
verdeeld in enerzijds de ratio’s die hun oorsprong vinden in
order-to-cash
de balans en anderzijds de activiteitenratio’s.
: verkoop/debiteurenproces
De doorgetrokken en onderbroken lijnen verlopen tegen
Balans: Working Capital Ratio
gesteld. Dit wil echter niet zeggen dat ze daarmee ook
De Net-working-capital to total-assets ratio, kortweg de
rechtevenredig tegengesteld per tijdspanne plaatsvinden.
Working capital ratio genoemd, bestaat uit het quotiënt van
De financiële posities die optreden in de vorm van debiteu-
het netto werkkapitaal en de totale activa. Doorgaans wordt
ren en crediteuren liggen hier expliciet aan ten grondslag.
deze ratio geschaard onder de liquiditeitratio’s.
23 | De Credit Manager nummer 3
2010
cm ANALYSE
tegenstelling tot de liquiditeitratio’s die allemaal via de Werkkapitaalratio
= Netto Werkkapitaal / Totale Activa
elementen uit de balans (netto werkkapitaal) worden
= (Vlottende Activa -/- Vlottende Passiva) / Totale Activa
bepaald. Juist omdat de liquiditeitratio’s door middel van deze voorraadgrootheden uit de balans worden gevormd, spreekt men van statische liquiditeit. Dit druist geheel in
Dat er in de financiële praktijk veel waarde aan deze ratio
tegen de activiteitenratio waar uit de naamgeving reeds
wordt toegekend, blijkt wel uit de prominente plaats die de
blijkt dat het om activiteiten gaat. Bovendien kennen
ratio inneemt in al de Z-score formules van Altman. Een
de activiteitenratio’s een element dat andere ratio’s niet
absolute streefwaarde van deze ratio is echter niet bekend.
kennen: de factor tijd.
Op basis van de formule van Altman kan niettemin worden geconcludeerd dat een hoge positieve uitkomst favorabel is
Figuur 3 geeft een overzicht van de meest gehanteerde acti-
boven een lage of zelfs negatieve uitkomst. Daarmee sluit
viteitenratio’s en hun onderlinge verband. Het streven is om
deze gedachtegang geheel aan bij de eerste voorwaarde van
de uitkomsten van de DIO en de DSO zo laag mogelijk en de
het Stramien Werkkapitaalbeheer: het netto werkkapitaal
uitkomst van de DPO zo hoog mogelijk te houden. Hiermee
dient positief te zijn (NWK > 0).
wordt tegemoet gekomen aan de tweede voorwaarde van het Stramien Werkkapitaalbeheer: het geïnduceerd netto
Activiteitenratio’s
werkkapitaal dient negatief te zijn (G-NWK < 0) bij een
De activiteitenratio’s, ook wel financial efficiency ratio’s of
positieve uitkomst van het netto werkkapitaal (NWK > 0).
omlooptijdratio’s genoemd, worden in de literatuur eveneens vaak geschaard onder de vlag van de liquiditeitratio’s.
Bij de berekening van deze ratio’s moeten enkele kantteke-
Toch vormen ze een categorie van ratio’s die apart van
ningen worden geplaatst. Ten eerste dient bij de berekening
de liquiditeitratio’s moet worden bezien. Deze ratio’s doen
de verstorende invloed van BTW te worden geëlimineerd.
immers geen uitspraak over de mate waarin een organisa-
Daarnaast geldt dat de teller van de ratio’s wordt gevormd
tie op korte termijn aan haar verplichtingen kan voldoen.
door voorraadgrootheden en de noemer door stroomgroot-
Activiteitenratio’s geven inzicht in de efficiency waarmee
heden. Veelal wordt de teller van de hier gepresenteerde
de onderscheiden elementen van het netto werkkapitaal
ratio’s dan ook op basis van rekenkundige gemiddelden
worden beheerd. Dit beheer vindt plaats in de processen,
(jaar, kwartaal of maandgemiddelden) berekend om een
deelprocessen en activiteiten van de organisatie. Activi
quasi match met de stroomgrootheid te vormen. Voorts
teitenratio’s worden dan ook berekend aan de hand van
geldt dat de uitkomsten van de ratio’s altijd in de context
een combinatie van stroom- en voorraadgrootheden uit
van de geldende contractafspraken, het businessmodel, de
respectievelijk de resultatenrekening en de balans. Dit in
branche en de conjunctuur dienen te worden beoordeeld (verticale analyse). Daarnaast is ook de ontwikkeling van deze ratio’s in het verloop van de tijd van belang (horizontale analyse).
-/- Proces
: Purchase-to-Pay (PtP)
: Omlooptijd crediteuren = Days Payables Outstanding (DPO):
Ratio
Ten slotte is er nog één ontluisterende kanttekening die
(Handelscrediteuren / inkoopwaarde omzet incl. BTW) x 365 dagen
+
Proces
: Stock-to-Fulfill (StF)
door menig manager in de wind wordt geslagen: ratio’s
Ratio
: Omlooptijd voorraden = Days Inventory On hand (DIO):
zijn gemiddelde quotiënten die worden berekend op basis
(Voorraden / inkoopwaarde omzet) x 365 dagen
van cijfers uit het verleden of in het meest gunstige geval uit het heden. Daarmee zijn deze ratio’s meetvariabelen -
+ Proces
: Order-to-Cash (OtC)
: Omlooptijd debiteuren = Days of Sales Outstanding (DSO):
Ratio
geldt voor al de hierboven gepresenteerde ratio’s en die
(Handelsdebiteuren / omzet incl. BTW) x 365 dagen
waarmee hooguit verantwoording over het verleden kan worden afgelegd - maar zeker geen stuurvariabelen. Stuurvariabelen zijn immers toekomstgericht en nemen niet de
=
Proces
: Net Working Capital Management
vorm van een gemiddelde aan. Voor de sturing van het
Ratio
: Omlooptijd G-NWK = Days Net Working Capital (DWC):
werkkapitaal betekent dit dat er enkel op de omvang van de posities en het aantal dagen dat deze posities openstaan kan
(NWK / omzet incl. BTW) x 365 dagen
worden gestuurd. Indien de organisatie hierin slaagt, zullen de ratio’s uiteindelijk een beter beeld geven.
Figuur 3: Activiteitenratio’s
24 | De Credit Manager nummer 3
2010
advertentie Boom & Van Ketel
SOFTWARE VOOR DE CREDIT MANAGEMENT PROFESSIONAL Samen Automatiseren
Navigeren in de credit management keten staat centraal bij onze software. Wij zijn dé leverancier van softwareoplossingen voor professionele credit management organisaties, zoals debiteurenbeheerafdelingen, incassokantoren en gerechtsdeurwaarders. Met onze softwareoplossing verlopen de overgangen van acceptatie tot schuldbewaking soepel. Door onze specialisatie heeft u een betrouwbare en nauwkeurige navigatie in de credit management keten.
Wij zijn bezig met de toekomst, u ook? Bakenmonde 2, Postbus 1213, 3430 BE Nieuwegein
T 030 608 44 11
28451_Adv_ESA_gerechtsdeurwaarde1 1
25 | De Credit Manager nummer 3
F 030 608 12 21
E
[email protected]
I www.eurosystems.nl 31-08-2009 17:08:11
2010
UIT DE PERS
EuroSystems en Ricoh sluiten kansrijk samenwerkingsverband Ricoh, leverancier van producten en dien-
Graydon adviseert credit management op te nemen in HBO-lespakket
op het juiste moment voor de juiste persoon
sten op het gebied van IT- en document-
beschikbaar komt, en de juiste vervolg-
Uit onderzoek van Graydon en de VVCM
managementoplossingen, en EuroSystems,
stap kan worden gezet. Erik Koch, directeur
blijkt dat studenten nauwelijks weten dat
de leverancier van softwareoplossingen in
EuroSystems: ‘De markt stelt steeds hogere
elke onderneming te maken heeft met credit
de creditmanagementketen, hebben een
eisen aan compliancy, snelheid en volume.
management en dat kennis hiervan grote
samenwerking gesloten. Eindgebruikers
Hierdoor verandert zowel het input- als
banenkansen schept. Graydon en de VVCM
kunnen voortaan rechtstreeks vanuit de
outputmanagement. EuroSystems wil haar
adviseren de HBO Raad dan ook om credit
software van EuroSystems documenten in
klanten daarbij optimaal ondersteunen.
management meer te doceren op het HBO.
een hoog volume (bijvoorbeeld dagvaardin-
Vanuit die visie is er dan ook voor geko-
Dit is extra van belang omdat 77% van de
gen en loonbeslag) verwerken. De bundeling
zen om samen te werken met Ricoh. Ons
huidige credit managers ouder is dan 40
van krachten van de beide ondernemingen
partnerschap gaat ervoor zorgen dat de
jaar. Met de vergrijzing en de babyboomers
maakt het daarnaast mogelijk dat documen-
gebruikers van de software van EuroSys-
die de komende jaren met pensioen gaan, is
ten aan elkaar worden gelinkt. Relevante
tems kunnen blijven beschikken over de
het dan ook noodzakelijk dat meer jonge-
documenten uit diverse dossiers worden met
in- en outputoplossingen die het beste bij
ren zich het vak credit management eigen
elkaar verbonden, zodat de juiste informatie
hun behoefte passen.’
maken. Inmiddels wordt uitgebreid gesproken met de HBO Raad. De Raad adviseert de individuele Hogescholen bij het opstellen van het lesprogramma. Bekeken wordt hoe en in welk studiejaar credit management zal worden behandeld.
ons groeiende vestigingennetwerk in het buitenland zijn wij nu nog meer in staat rugdekking te geven aan ondernemers die worden geconfronteerd met wanbetaling. En die internationale vraag naar onze dienstverlening neemt alleen maar toe. Om de hoge kwaliteit van onze dienstverlening te handhaven, volgen wij nauwlettend de vraag van onze klan-
Bierens Incasso Advocaten opent kantoor in New York
ten. En zullen wij ons, indien mogelijk, ook zo dicht mogelijk bij de cliënten en hun activiteiten vestigen.’ Waarom specifiek een vestiging in de Verenigde Staten? Sander Bierens: ‘We hebben inmiddels vanwege de vraag van onze klanten vestigingen in Duitsland, Frank-
Bierens Incasso Advocaten heeft in septem-
dat het niet de laatste zal zijn. ‘Steeds meer
rijk en Spanje, maar we kregen steeds meer
ber haar nieuwe vestiging in Manhattan,
internationaal opererende ondernemingen
verzoeken met betrekking tot incasso’s in de
New York, geopend. Bierens maakt een sterke
maken gebruik van onze dienstverlening. We
Verenigde Staten vanuit Europa en vice versa.
internationale groei door. Dit is in korte tijd
beschikken op onze kantoren in Nederland
En onze cliënten willen graag de incasso’s via
de vierde vestiging die in het buitenland is
over native speaking advocaten van Duitse,
ons laten lopen zodat ze zaken kunnen doen
opgericht. Sander Bierens, advocaat en eige-
Engelse, Franse, Spaanse, Italiaanse, Portu-
via één vertrouwd kanaal en zij zich verzekerd
naar van Bierens Incasso Advocaten, voorziet
gese en Poolse nationaliteit. Met daarnaast
weten van goede resultaten en lage kosten.’
26 | De Credit Manager nummer 3
2010
UIT DE PERS
Vesting Finance neemt Universum Inkasso Nederland en België over
IMNederland ISO-9001 gecertificeerd
Op 10 september zijn in het Belgische Temse
van Universum Inkasso. De transactie sluit aan
de aandelen van Universum Inkasso door de
bij onze internationale ambities. Ook wordt
Duitse Valovis Bank overgedragen aan Vesting
de uitwinning van vorderingen op Belgische
Finance. Universum Inkasso is al vele jaren
debiteuren van Nederlandse opdrachtgevers
actief op de Nederlandse en Belgische incas-
sneller en efficiënter. Zo investeren we niet
IMNederland Credit Management Servi-
somarkt, met opdrachtgevers uit verschillende
alleen in Universum Inkasso, maar ook in de
ces is met ingang van 1 oktober 2010 offi
branches zoals retail, verkoop op afstand,
kwaliteit van onze internationale dienstverle-
cieel ISO-9001 gecertificeerd. De invoe-
internetverkoop, internetproviders, uitgeve-
ning. Daarnaast nemen we jarenlange erva-
ring van dit kwaliteitssysteem draagt bij
rijen, consumentenkredieten, energie en over-
ring met en kennis van de homeshopping-
aan het voortdurend werken aan klantte-
heid. Bij de vestigingen in Terneuzen en Temse
markt over. Dit past bij de continue ontwik
vredenheid. Kernelementen daarbij zijn,
werken samen circa 50 professionals. Willem
keling van Vesting Finance om specialist te
zeker nu, transparantie en duurzaamheid.
Bommeljé, algemeen directeur van Vesting
zijn in de segmenten waarin wij opereren.’
Robert der Kinderen, directeur Marketing
Finance: ‘Wij zijn erg blij met de overname
& Productontwikkeling: ‘Uiteraard werken wij al jaren conform de gedragscode die gebruikelijk is in onze branche inzake de
QuickResult verbreedt haar dienstenpakket
benadering van debiteuren en de financiële verantwoording naar onze opdrachtgevers. We gaan nu echter een volgende fase in. Enerzijds is de discussie rondom de nieuwe wet incassokosten volop gaande. Anderzijds verwachten onze opdrachtgevers een
renbeheer bij het Shared Service Cen-
actievere rol van hun creditmanagement-
ter van QuickResult uit te besteden. Ook
partner om te voorkomen dat zij met meer
heeft het in Hedel gevestigde bedrijf de
wanbetalers worden geconfronteerd met
dienstverlening uitgebreid met trai-
alle, maatschappelijk gezien, ongewenste
nings- en coachingsactiviteiten. Hier-
effecten van dien. Vanuit ons IT-platform
toe wordt samengewerkt met ProTurn,
kunnen we zowel onze opdrachtgevers
een internationaal georiënteerde orga-
als hun klanten (debiteuren) voorzien
nisatie die zich richt op een professi-
van actuele informatie over openstaande
onele turn-around van bedrijven en
facturen. Volledige transparantie voor alle
organisaties. Maar liefst zeven ver-
partijen dus!’
schillende leergangen kunnen worden aangewend om de output van een organisatie verder te ontwikkelen of om een voorgenomen koerswijziging Al vele jaren is QuickResult een bekende naam
daadwerkelijk te realiseren. De uitbrei-
voor professioneel debiteurenbeheer en effec-
ding van de activiteiten vormde voor Quick-
tief credit management. Naast het leveren van
Result een prima aanleiding om haar website
direct inzetbare specialisten op deze gebieden
aan een ‘total make-over’ te onderwerpen. Het
is het nu ook mogelijk het gehele debiteu-
resultaat is te zien op www.quickresult.nl.
27 | De Credit Manager nummer 3
2010
CREDITKRONKELS
Amerikanen en credit management...
schoenen, grijze sokken, korte bermuda en Hawaï shirt (uit de broek). Mijn eerste kennismaking met het niveau van credit management in de bakermat van krediet en schulden. De voorzitster van de NACM probeerde ons op Obama-achtige wijze te inspireren om deze week alle kennis goed tot ons te nemen in de speciale ‘nieuwe’ sessies… Ik kan u vertellen dat deze sessies niet het niveau hadden dat je ver-
In mei ben ik samen met een collega naar het jaarlijkse congres van
wacht als je net 24 uur onderweg bent geweest. Onze Amerikaanse
de NACM in de Verenigde Staten gereisd. Bestemming: Las Vegas!
collega’s krijgen studiepunten voor het volgen van ‘exchange’ sessies
De plek waar schulden zijn uitgevonden, maar ook de plek waar
over: dso, overdue, hoe moet je vooral geen incassobureau gebrui-
volgens een spreker op dat congres zo’n 75% van alle cash aan
ken, negatieve elementen op de werkvloer, pluche wortels gooien als
dollars in omloop is! Wij denken in Nederland vaak dat we ons moe-
beloning, etc. Helaas kwamen mijn (hoge) verwachtingen niet uit.
ten optrekken aan onze grote westerse broer. In de VS loopt men naar
Wat ons wel heeft geïnspireerd, is de Credit Managers Index; hierover
de beleving van velen voor op ons Europeanen. Ik kan u echter na
binnenkort meer. Maar vooral de mate waarin service wordt verleend,
mijn intensieve deelname aan verschillende sessies vertellen dat wij
is geweldig. Behalve bij de douane op het vliegveld, waarvan ik u
het in Nederland nog lang niet zo gek doen. Vooral de professiona-
de details zal besparen. Maar verder wil iedereen, overal, je zo goed
liteit van onze creditmanagementbranche is in mijn beleving inhou-
mogelijk van dienst zijn. Acteurs of niet, je voelt je klant en koning
delijk een stuk beter. Natuurlijk, in Amerika kan alles met een grote
tegelijk. Daar wil ik aan werken, dat moet ons toch lukken. Voor de
show mooi worden neergezet; daar kunnen we nog wel wat van leren.
rest, beste credit managers van Nederland: wij
Maar inhoudelijk, vaktechnisch, cultureel en qua beleving lopen wij
doen voor niets onder en daar kunt u trots
in Nederland mijlenver voor. Ter illustratie: het congres begon met
op zijn!
een dubbelganger van de in Las Vegas woonachtige Cher (als je het over vergane glorie hebt...). Zij trok vervolgens een credit manager
Arjan Stigter is directeur
het podium op. Volledig in Amerikaans businesstenue: leren gaatjes-
van Ultimoo Incasso BV.
/a Collectors v €19,95 p/u!
Nieuw in Nederland
Uniek en nieuw in creditmanagement land! Andere tijden vragen om creatieve oplossingen voor oude
Het eerste uitzendbureau voor creditcollectors:
problemen. Met de gecertificeerde creditcollectors van 12Collect
• Gecertificeerd personeel
kunt u uw cashflow een boost geven tegen veel lagere kosten dan
• Korte inwerktijden
met detachering. Het innovatieve concept van 12Collect maakt
• Lage kosten
dit mogelijk, door intensieve samenwerking met geselecteerde
• Intensieve begeleiding
beroepsopleidingen, scholen en overheidsinstanties (o.a. Amster-
• Mogelijkheid tot indiensttreding
dam, Den Haag en Rotterdam).
• Snelle levering
28 | De Credit Manager nummer 3
2010
Interesse? Bel naar 0348 – 750 565 of mail naar
[email protected] of kijk op onze site www.12collect.nl
Powered by
CM OPINIE
CM CURSIEF
Gekko is terug
Vereniging van Professionele Wanbetalers
‘Greed is good. Greed is right. Greed works.
Mijn oudere broer Tedje heeft gevraagd of ik dit
Greed clarifies, cuts through, and captures
keer zijn stukkie wilde schrijven. Hij heeft in de
the essence of the evolutionary spirit.’ Herin-
afgelopen maanden zo veel gezien en meege-
nert u zich deze beroemde woorden nog? Ze
maakt dat de energie ontbreekt. ‘Fredje’, zei hij
komen uit een speech van Gordon Gekko, de
tegen me, ‘nu ben ik al jaren bezig om als voor-
hoofdpersoon van de legendarische film Wall
zitter van VVPW onze leden een beetje te helpen
Street (1987). Gekko, gespeeld door topacteur Michael Douglas, is
tegen die oprukkende bellers die je zuurverdiende centen willen heb-
een louche beurshandelaar, een kwaadaardige schurk, die ongege-
ben, maar het wil maar niet lukken. Ze vinden steeds nieuwe dingen.’
neerd misbruik maakt van voorkennis en marktmanipulatie. Aan
‘Vroeger werd er vooral geschreven en een beetje gebeld’, klaagde
het eind van de film, hét icoon van de hebzucht in de jaren tach-
Tedje verder. ‘Soms kwam zo’n spion op de fiets langs, die dan bij de
tig, loopt hij alsnog tegen de lamp en belandt hij in de gevange-
buren van alles over je te weten probeerde te komen. Met een beetje
nis. Waar Wall Street eindigt, begint het onlangs verschenen deel
vaagheid en burensolidariteit hield je de deurwaarders nog wel een
2, getiteld ‘Money never sleeps’. Opnieuw geregisseerd door Oliver
endje van je af. Het ging wel eens fout, zodat die ambtenaar dan toch
Stone, en wederom met Michael Douglas in de rol van Gekko.
een beslagie en zelfs een verkopie regelde, maar met hulp van wat
Heeft u ‘m al gezien? Zo niet, laat u dan niet afschrikken door de
buren en vrienden kocht je voor een paar pieken je eigen spullen weer
overwegend negatieve recensies, maar maak zo snel mogelijk een
terug. Met de introductie van de computers werd het lastiger, maar
avondje vrij voor een bioscoopbezoek. Geloof me, u zult er geen
juist wij van de VVPW konden daar ook onze voordelen uithalen.
spijt van krijgen! Los van de acteerprestaties van Michael Douglas
Toen waren er een paar nette heren, die vonden dat die bellers credit
en zijn tegenspelers Carey Mulligan en Shia LaBeouf geeft de film
managers moesten worden en dat ze zich moesten verenigen. Vervol-
een messcherp beeld van de malversaties in de Amerikaanse bank-
gens gingen ze naar school en konden ze titels halen, zoals CCP of
sector die de kredietcrisis hebben ingeluid. Natuurlijk, het is fictie
CCM. Voor die laatste opleiding kregen ze zelfs een HBO-accreditatie
en geen documentaire, maar toch… Wel een waarschuwing: vrolijk
voor elkaar.
word je er niet van. Ik kwam althans behoorlijk cynisch gestemd
Nu bestaat die club al weer meer dan twintig jaar en dat hebben ze
naar buiten. Wall Street 2 legt namelijk genadeloos bloot hoe er
eind mei enthousiast gevierd. Daarbij werd afscheid genomen van een
in de bestuurlijke achterkamertjes wordt gesjoemeld om zaken te
paar ervaren bestuurders, onder wie mijn vriend de voorzitter. Wij
verhullen die het daglicht niet verdragen en op welk drijfzand ons
van de VVPW blij, maar we juichten te vroeg. Ze vonden toch een
financiële systeem is gebouwd. Met die beelden nog vers op het
opvolger. Eentje zonder strop. Eentje die dagelijks met het bijltje hakt
netvlies kostte het me extra veel moeite om het regeer- en gedoog-
en dat ook nog eens goed lijkt te doen, want hij heeft er een prijs mee
akkoord van ons nieuwe, experimentele minderheidskabinet
gewonnen.’
serieus te nemen. Zouden Mark, Maxime, Ivo, Henk, Melanie, Jan
In september kwam voor Tedje de klap op de vuurpijl: een hele credit-
Kees en de andere leden van de rebellenclub al kennis hebben
managementbijlage in het NRC. Maar liefst veertien pagina’s netwer-
genomen van de laatste lotgevallen van Gordon Gekko? En zou
ken, advertenties en allerlei slimme dingen. Van mijn broer moest ik de
Geert tussen de rechtbankbezoeken door al tijd hebben gevonden
krant helemaal doorlezen en ik snap nu dat hij er moedeloos van werd.
om samen met z’n bodyguards ‘Money never sleeps’ te bekijken?
Maar niet getreurd, Tedje. Kop op, we hebben je keihard nodig in onze
Ik hoop het van harte, want de strijd tegen de Gekko’s van deze
strijd tegen de verdere professionalisering van die credit managers!
wereld winnen we alleen met moreel leiderschap! Mr. Han Beeuwkes CCM
Fredje Reutiforp Lid VVPW
29 | De Credit Manager nummer 3
2010
cm INTERVIEW
CCM-examinator Jan Vis gepromoveerd
‘Waarderen is naar de toekomst kijken’
Op 9 september 2010 promoveerde drs. Jan Vis MBA CMC RV aan de Universiteit Leiden op zijn proefschrift ‘Ondernemend Waarderen : Waarderend Ondernemen. De subjectiviteit van het begrip economische waarde’. Een knappe prestatie van de grondlegger en oud-kerndocent van de CCM- en CCP-opleiding van de VVCM. Alle reden om de kersverse ‘dr.’ in de schijnwerpers te zetten.
Geert de Vries is eindredacteur van De Credit Manager.
In je dissertatie staat het begrip ‘economische waarde’
keerde uitgangspunten. Balansen en resultatenrekeningen
centraal. Waarom dit onderwerp?
zeggen alles over het verleden, maar niets over de toekomst.
‘Alle CCM-studenten die les van mij hebben gehad, zal het
Wat heb je als nieuwe eigenaar aan de wetenschap dat een
niet verbazen. Het is namelijk al ruim twintig jaar mijn stok-
bedrijf in de afgelopen jaren winstgevend is geweest? Als
paardje, in én buiten de collegezaal. Wat is het geval? Voor
je je investeringsbeslissing daarop baseert, kun je bedrogen
het nemen van investeringsbeslissingen, bijvoorbeeld een
uitkomen, want de wereld is ongewis. Kijk naar onderne-
bedrijfsovername of een fusie, maken ondernemers gebruik
mers die vóór het uitbreken van de kredietcrisis een bedrijf
van het begrip economische waarde. In de praktijk wordt
hebben overgenomen. Menigeen voelt zich nu bekocht. In
dit begrip op verschillende manieren geïnterpreteerd. Dat
mijn dissertatie breng ik het begrip ‘economische waarde’
leidt tot de nodige conflicten, waarbij tot in de rechtszaal fel
terug naar z’n fundament: waarderen is naar de toekomst
wordt geknokt. Kern van het probleem is de dominantie van
kijken; het verleden is totaal irrelevant.’
het boekhoudkundig denken. In Nederland hebben we meer dan 14.000 accountants; AA’s, RA’s en SPD’ers. Die doen
Wat betekent dit in de praktijk voor
voortreffelijk werk, niets dan lof daarvoor, maar in waarde-
waarderingsvraagstukken?
ringsdiscussies leidt hun boekhoudkundige invalshoek, met
‘De enige manier om tot een juiste, gefundeerde waarde
de focus op verantwoordingsinformatie, steevast tot de ver-
bepaling te komen, is je te baseren op beslissingsinformatie.
Wie is Jan Vis?
Stichting Waarderingsonderzoek ten behoeve
behaalde het doctoraal economie ‘cum laude’.
van Bedrijf en Onderneming, gastdocent aan
Het MBA werd hem ‘met grote onderscheiding’
Dr. Jan Vis MBA CMC RV is directeur van
de Amsterdam School of Real Estate, voor-
toegekend. Hij werd beëdigd als makelaar/
Talanton Corporate Finance, een onafhanke-
zitter van de Stichting Landelijk Regis-
taxateur in bedrijfsbelangen en rondde met
lijk adviesbureau gespecialiseerd in waarde
ter van Gerechtelijke Deskundigen en voor
succes de opleiding tot Gerechtelijk Deskun-
bepaling van ondernemingen, fusie & over-
malig bestuurslid van de Stichting Raad voor
dige van de Universiteit Leiden af. Verder is
name en financiering. Naast zijn functie bij
de Jaarverslaggeving. Jan Vis is één van de
hij lid van het Instituut der Accountants (Brus-
Talanton is Jan als adjunct-professor Busi-
grondleggers van de CCM- en CCP-opleiding
sel) en het Nederlands Instituut voor Register
ness Valuation en Value Based Management
van de VVCM. Tot 2008 vervulde hij de functie
Valuators. Gedurende de periode 1978-1987
verbonden aan de RSM Erasmus Universiteit
van kerndocent. Als examinator en lid van het
was hij werkzaam voor een Braziliaanse
(Rotterdam School of Management) en director
curatorium is hij echter nog steeds nauw bij de
multinational, waar hij onder meer als lid van
van het Competence Center Business Valuation
VVCM-opleidingen betrokken. Jan studeerde
de Raad van Bestuur verantwoordelijk was
van de RSM. Hij is tevens bestuurslid van de
economie, bedrijfskunde en accountancy en
voor strategie en financiën.
30 | De Credit Manager nummer 3
2010
‘Waarderen is naar de toekomst kijken’
formules baseert en je niet serieus verdiept in de achtergrond van je onderhandelingspartner, betaalt de één te veel of krijgt de ander te weinig, met alle frustraties van dien.’
Welke aanbevelingen heb je voor credit managers? ‘In mijn colleges heb ik altijd benadrukt dat een professionele credit manager verder kijkt dan de vraag of de eerstvolgende factuur wel kan worden betaald. Waar het om gaat, is dat je alleen zakendoet met bedrijven met een positieve economische waarde. Zeker in het geval van leveranciers waarbij grote financiële belangen spelen, moet je als credit manager de onderneming met de ogen van een ‘waardeerder’ bekijken. Dat betekent: je niet beperken tot het opvragen van de laatste jaarrekening, zoals nu meestal gebeurt, maar dieper graven, het bedrijf analyseren en de vrije geldstroom in kaart brengen. Kortom, ook voor credit managers geldt: richt je niet op het verleden, maar op de toekomst. Als je je functie zo invult, lever je pas echt toegevoegde waarde.’
Jan Vis, Ondernemend Waarderen : Waarderend Ondernemen. De subjectiviteit van het begrip economische waarde, Uitgeverij Maklu, juli 2010, ISBN 9789046603659, € 49,95.
Daarbij gaat het om één concreet criterium: de toekomstige geldstroomverwachtingen. Anders gezegd: hoe veel geld kan je investering opleveren. Geschikte bronnen daarvoor zijn bestaande business- en investeringsplannen. Naar de winst kijken, heeft geen enkele zin. Winst is een puur boekhoudkundig begrip, dat bovendien op verschillende manieren kan worden ingevuld en uitgelegd.’
Je besteedt in je dissertatie ook veel aandacht aan de subjectiviteit van het begrip economische waarde. Om welke reden? ‘Bij waarderingsvraagstukken ontstaan veel geschillen doordat partijen zich niet bewust zijn van het feit dat
Think!
waarde en prijs per definitie afhangen van ieders unieke
Direct inzetbare credit managers, debiteurenbeheerders of consultants met up-to-date kennis. Voor korte of langere tijd. Bel voor snel rendement 073 640 85 80. www.quickresult.nl
positie en situatie. Om een voorbeeld te geven: als ik met mijn twee linker handen en nul komma nul timmerervaring een aannemingsbedrijf zou kopen, is die onderneming voor mij veel minder waard dan voor een aannemer die al een bouwbedrijf runt en z’n activiteiten door de overname substantieel kan uitbreiden. Als je je dus alleen op cijfertjes en
31 | De Credit Manager nummer 3
2010
6e Credit Expo - Nationaal kennisplatform voor Credit Management
Woensdag 17 november 2010 - Nieuwegein Business Center
• Meer dan 1200 professionele bezoekers en 40 exposanten • Compleet marktoverzicht dienstverleners in Credit Management • Doorlopend vakinhoudelijk seminarprogramma
INTERESSE IN DEELNAME? Neem voor meer informatie contact op met het Projectteam Credit Expo 2010: Credit Expo 2010 Postbus 51122 1007 EC Amsterdam T: 020 - 672 1371 F: 020 - 672 3490 E:
[email protected] • Serge van Groningen, Product Manager, M: 06-29022791 • Jeroen Otter, Manager Sales & Operations, M: 06-12960418
www.creditexpo.nl
CM OPLEIDINGEN
CM AMBTSHANDELINGEN
Alle CCM-diploma’s officieel erkend
Snel orde op zaken stellen
Goed nieuws van het opleidingsfront: het Centrum voor Post-Initieel
Wanneer u deze column leest, heeft Nederland na ruim 110 dagen
Onderwijs Nederland (CPION) heeft onlangs ook de CCM-leergangen
onderhandelen eindelijk weer een kabinet. Nadat de PVV- en VVD-
1 t/m 9 gecertificeerd. Iedere afgestudeerde cursist van deze leer-
fractie het regeer- en gedoogakkoord al direct omarmden, gaf ook
gangen kan de beschikking krijgen over een Post HBO gecertificeerd
de CDA-fractie uiteindelijk groen licht. De rode loper op het bor-
CCM-diploma.
des van paleis Huis ten Bosch kan dus worden uitgerold. En dat
Hiertoe dien je even telefonisch of per e-mail contact op te nemen
is een goede zaak, want van nóg meer vertraging en uitstel wordt
met het secretariaat. Je ontvangt vervolgens een aanvraagformulier.
niemand wijzer.
Op de VVCM-website vind je meer informatie. Omdat het CPION een vergoeding vraagt voor de certificering en het diploma per aange-
Wist u dat we in drie maanden tijd evenveel aan rente over onze
tekende post wordt verzonden, zullen wij de kosten doorberekenen
staatsschuld betalen als we in een heel jaar uitgeven aan ons weten-
aan de oud-
schappelijk onderwijs? Al die miljarden aan rentelasten kunnen we
studenten die een gecertificeerd diploma aanvragen. Bij de leer-
niet besteden aan nuttige doelen. Weggegooid geld dus. Aanpak
gangen die al eerder zijn gecertificeerd, zaten deze kosten al in het
van onze deplorabele overheidsfinanciën heeft dan ook de aller-
lesgeld.
hoogste prioriteit. En dat betekent saneren. Of het nu gaat om 18 miljard of meer, er zal fors moeten worden bezuinigd. Niet als
Wat schrijft het CPION op haar internetsite?
doel op zich, maar om ruimte te creëren voor nieuwe uitgaven.
Alleen opleidingen die voldoen aan strenge kwaliteitscriteria,
komen in aanmerking voor het predicaat ‘Registeropleiding’ en
Daarbij hoort een herijking van de verhoudingen tussen overheid
worden opgenomen in het Register.
en burgers. De visie op de overheid als de ‘geluksmachine’ die alles
Deelnemers die met goed gevolg deelnemen aan deze Register
regelt, is een achterhaald concept. Onze samenleving wordt steeds
opleidingen, worden opgenomen in het Abituriëntenregister en
individualistischer. Deze trend vereist geëmancipeerde burgers,
ontvangen een officieel, erkend diploma of certificaat
die zelf verantwoordelijkheid nemen voor hun leven. Niet iets om
(bron: www.cpion.nl).
zenuwachtig van te worden, maar juist een verrijking, een zegen.
Uit deze omschrijving mag je concluderen dat de CCM-opleiding aan
Het nieuwe kabinet moet bovendien de condities scheppen voor
de strenge kwaliteitscriteria van het CPION voldoet. In het eerstvol-
een gezond en renderend bedrijfsleven, zodat de banenmotor weer
gende nummer van ‘De Credit Manager’ ga ik daar dieper op in. Verder
flink gaat draaien. Het consensusmodel tussen werkgevers en werk-
worden de deelnemers die de opleiding met goed gevolg hebben afge-
nemers, waar andere landen jaloers op kunnen zijn, is hierbij een
sloten in een register opgenomen en ontvangen zij een officieel erkend
groot goed, waar zorgvuldig mee moet worden omgegaan. Onont-
diploma. Met deze certificering kan de student ervan op aan dat zijn
koombaar is dat ook de lagere overheden - provincies en gemeen-
kostbare tijd en geld aan een kwalitatief goede opleiding is besteed.
ten – in hun uitgaven zullen moeten snijden. De tijd dat alles kon,
Een erkend diploma heeft voor HR-afdelingen, recruitment bureaus en
is voorbij. Chagrijnig naar Den Haag kijken en zeuren, heeft geen
andere instellingen absoluut meerwaarde.
zin; men zal prioriteiten moeten stellen. We leven in een nieuwe realiteit en geklaag verandert daar niets aan.
Blijft het hierbij? Nee. Ook voor de CCP-opleiding zullen we nagaan of certificering en officiële erkenning tot de mogelijkheden behoren. Tevens vragen we ons af hoe we kunnen stimuleren dat de afgestudeerde CCM’er zijn vakkennis op niveau houdt om daarmee een registerinschrijving te rechtvaardigen. Hiermee blijft het CCM-diploma een waardevol diploma en mag jouw werkgever of klant rekenen op kwaliteit. Drs. Ed Nijpels, voorzitter van de Stichting Garantiefonds Richard van Hest,
Gerechtsdeurwaarders
voorzitter Opleidingscommissie VVCM
33 | De Credit Manager nummer 3
2010
VERENIGINGSNIEUWS
VVCM verzorgt de CCP-opleiding ‘In House’ bij UVIT De naam UVIT zal u niet zo veel zeggen. Toch heeft een groot deel van de Nederlandse bevolking met deze coöperatie te maken. UVIT is ontstaan uit de verzekeraars Univé-VGZIZA-Trias. Deze verzekeringsorganisatie met circa 5 miljoen verzekerden is marktleider op het gebied van zorgverzekeringen, maar levert ook andere verzekeringsproducten. De fusie, waaruit de naam UVIT is voortgevloeid, is begin 2007 tot stand gekomen. Het doel hiervan was de marktpositie van de verzekeraar te verstevigen, met name na invoering van de Zorgverzekeringswet in 2006.
Hans Reitsma is bestuurslid van de VVCM.
Wanneer organisaties fuseren, tracht men vaak schaalvoor
aan de CCP-opleiding. Omdat de organisatie een groot aantal
delen te behalen. Afdelingen worden samengevoegd en
medewerkers wilde opleiden, ging de voorkeur uit een naar
activiteiten worden geconcentreerd. In 2008 maakte UVIT
een ‘in company’-oplossing. In plaats van Maarssen werd de
bekend dat het dergelijke ambities had en dat reorganisa-
traininglocatie nu Gorinchem. Dit natuurlijk in overleg en
ties zouden gaan plaatsvinden. Men verwachtte door effi-
samenspraak met het docententeam. Een belangrijke aanbe-
ciencyslagen en innovaties met minder mensen hetzelfde
veling, die werd overgenomen door UVIT, was dat UVIT niet
werk te kunnen gaan doen. Om hiertoe te komen, wilde men
alleen haar deuren opende voor de VVCM-docenten, maar
de bestuurlijke en backoffice-activiteiten concentreren. Er
ook voor overige CCP-studenten. Zo ontstond een mix van
werden stappen gezet om tot een verdere eenheid komen.
UVIT-studenten en studenten van andere organisaties. Deze aanbeveling werd gedaan omdat het belangrijk is dat er, naast
Werk aan de winkel
de lessen die worden gegeven, onderling ook ervaring wordt
Het mag duidelijk zijn dat dit soort veranderingen met veel
uitgewisseld met medewerkers van andere bedrijven.
uitdagingen gepaard gaat. Denk aan het terugbrengen van het aantal kantoren van 17 naar 5 grote kantoren, samenvoeging
Geslaagd!
van ICT-systemen, cultuurverschillen, verschillen in beleid en
Inmiddels is de eerste ‘VVCM In House-opleiding’ achter de
processen en zo zouden we nog wel een tijdje door kunnen
rug en kunnen wij tot vaststellen dat het een succes is gewor-
gaan. Ook voor de afdeling credit management was er werk
den. De meeste studenten hebben hun diploma op zak en
aan de winkel. Een groot deel van de creditmanagement
een belangrijk deel van de klas komt, op basis van behaalde
activiteiten zou worden uitgevoerd op het kantoor in Gorin-
cijfers, in aanmerking voor de CCM-opleiding.
chem. Met meer dan 100 medewerkers, die voor een belangrijk deel uit de verschillende voormalige organisaties vandaan kwamen, ging men van start. Overigens hadden niet alle medewerkers uitgebreide creditmanagementervaring. De afdeling werd ook samengesteld uit mensen die in het verleden andere werkzaamheden hadden uitgevoerd.
Keuze voor de VVCM-opleidingen Het management van de afdeling zag in dat er substantiële
Wilt u meer informatie over de VVCM-opleidingen?
verschillen bestonden in kennis en ervaring. Men stelde zich
Of bent u geïnteresseerd in een
tot doel hierin verandering te brengen door training en oplei-
‘In House’-training? Neem dan contact op
ding. In samenwerking met de VVCM is het afgelopen jaar
met het secretariaat: (0346) 55 80 50.
invulling gegeven aan deze ambitie. UVIT gaf de voorkeur
34 | De Credit Manager nummer 3
2010
VERENIGINGSNIEUWS
Leergang 10 CCP afgestudeerd Op 2 september 2010 waren de cursisten van de tiende leergang CCP te gast bij OnGuard. In een feestelijke bijeenkomst op Kasteel Nederhorst den Berg kregen zij hun diploma uitgereikt. Allen van harte gefeliciteerd! De geslaagden van CCP 10 Johan Brussé
Modint BV
Daniella Riekwel Driessen
Holding Group
Marijke de Joode
UVIT
Ayse Varli-Tuncer
UVIT
Ekram Kebiyeb
Modint BV
Anita Verhoof
UVIT
Linda van der Lelij
UVIT
Lobke Wiersma
Abbott Vascular Devices Holland
Berry Mulder
UVIT
Harry de Wolf
UVIT
EvertmMurli
KONE BV
Ingrid Zillig-Starink
UVIT
35 | De Credit Manager nummer 3
2010
VERENIGINGSNIEUWS
Tien vragen aan:
Nieuw bestuurslid Richard van Hest Hij is een bekend gezicht in creditmanagementland: Richard van Hest (54), sinds driekwart jaar Manager Credit Risk bij energiebedrijf Essent. In zijn vorige functie, als Manager back-office bij Essent B2B, was hij één van de genomineerden voor de Credit Management Award 2009. Naast de hectiek van alledag is Richard al jaren actief lid van de VVCM. In de ALV op 29 mei werd hij benoemd tot bestuurslid, een functie die hij combineert met het voorzitterschap van de opleidingscommissie. Tijd voor een nadere kennismaking.
1. Wat vind je het leukste aan je werk?
krijgen. Toen ik nog in de lijn werkte, bij Essent B2B, zat ik
Ten eerste het internationale karakter. Essent is onderdeel van
bovenop het vuur, met de handen aan de ploeg. Nu, als staf-
energieconcern RWE.
functionaris, opereer ik meer op afstand van de sales chan-
In mijn huidige baan, een staffunctie op het hoofdkantoor,
nels, wat het complexer maakt om de business te beïnvloeden
heb ik contact met de Risk Groups in Duitsland en Engeland.
en te sturen. Als afdeling slagen we daar steeds beter in en dat
De samenwerking is boeiend en leerzaam, mede door de cul-
geeft me veel bevrediging.
tuurverschillen. Om een voorbeeld te geven: als Nederlanders zijn we vrij ‘losjes’ in de omgang, gericht op consensus en
2. En wat is er vervelend?
commitment, en redelijk snel tevreden met het resultaat. Ook
Ik wil graag snel schakelen; de aard van het beestje. Op staf-
houden we van een practical joke. Duitsers daarentegen zijn
niveau malen de molens soms trager dan in de lijn, en daar
zakelijker; ze hebben wel humor, maar die komt vaak pas aan
moet ik aan wennen. Voordat we meters kunnen maken,
het eind van de rit. Ze zijn ook zeer gedreven, gaan bij alles
is het eerst nodig om partijen te overtuigen en ‘mee te
een paar slagen dieper dan wij en hebben een hoog ambitie-
krijgen’. Het is soms jammer dat je daar veel energie in steekt
niveau. In het contact met de Britten, die op zich wat dichter
en dat het resultaat dan toch op zich laat wachten.
bij ons staan, moet je je weer op andere
Wat hierbij een rol speelt, is dat
eigenschappen instellen, zoals haan-
Credit Risk bij Essent een nieuw
tjesgedrag. Ook is het soms lastig om
vakgebied is, dat aanschurkt
goede afspraken te maken; de collega’s
tegen de gevestigde discipli-
aan de andere kant van de Noordzee
nes, zoals Finance & Control.
zijn niet altijd even voorspelbaar. Een
We moeten zoeken naar ieders
tweede aspect dat er voor me uitspringt,
rol en ‘license to operate’.
is de uitdaging om zaken voor elkaar te
Dat vergt tijd en geduld.
36 | De Credit Manager nummer 3
2010
VERENIGINGSNIEUWS
3. Waar ben je sterk in?
De contacten met de andere commissieleden en met het secre-
Dat is altijd lastig om van jezelf te zeggen. Maar goed, vak
tariaat zijn waardevol. Mijn benoeming tot bestuurslid heeft
inhoudelijk ben ik ter zake deskundig. Ik heb een honger naar
als reden dat Wim Mul, onze opleidingsgoeroe, is afgetreden.
kennis en blijf mezelf ontwikkelen. M’n tweede kracht is dat
Met zijn vertrek verdween in één keer veel opleidingskennis
ik energiek ben en veel kan hebben. Dat komt me in m’n baan
uit het bestuur. Omdat de CCM- en CCP-opleiding één van de
goed van pas, want de werkdruk is hoog en onvoorspelbaar.
pijlers onder de vereniging vormen, kreeg ik het verzoek Wim
Zeker in het sales-seizoen komt het regelmatig voor dat ik
op te volgen en samen met Hans Reitsma de opleidingspor-
lange werkdagen moet maken. De concurrentie in de ener-
tefeuille te trekken. We zitten als vereniging in een fase dat
giesector is scherp en het gaat om omvangrijke projecten met
vernieuwingen noodzakelijk zijn. Daar wil ik graag actief een
grote commerciële belangen. Ook de weekenden schieten er
bijdrage aan leveren.
soms bij in. Dat hoort erbij, maar het houdt wel in dat ik zeer alert moet zijn op de balans tussen werk en privé.
4. Wat zijn je zwakke kanten?
9. Wat zijn je doelen als bestuurslid? De VVCM bestaat bij gratie van de leden. Daarom is het essentieel dat we een goede relatie met onze leden onderhou-
Zoals ik zal eerder zei, ben ik een doorpakker. Dat is tege-
den en hun bieden wat ze nodig hebben en van het lidmaat-
lijk mijn valkuil. Ik ben gevoelig voor ‘remmers’ en, als ik
schap verwachten. Naast de verdere ontwikkeling van onze
niet oplet, kan ik over anderen heen walsen. Gelukkig ben
opleidingen is het mijn doel om de banden met de top-100
ik me daar inmiddels van bewust en gaan er, wanneer ik de
bedrijven in Nederland aan te halen. Een nauwe samenwer-
neiging heb om door te drammen, waarschuwingsbellen rin-
king kan aan beide kanten veel profijt opleveren.
kelen. Als manager moet ik anderen voldoende ruimte geven om met eigen ideeën te komen. Dat blijft voor mij een punt
10. Waar moet de VVCM over een paar jaar staan?
van aandacht.
Ons ledenaantal moet substantieel omhoog. Ik ga voor mini-
5. Wat vinden mensen in je directe omgeving van jou?
maal een verdubbeling. Daarnaast moeten we als beroepsvereniging nadrukkelijker aanwezig zijn. Elk bedrijf in Nederland
Ze zien me als een gedreven kerel, die veel energie uitstraalt
moet ons kennen als dé kennis- en opleidingspartner voor
en deskundig is op z’n vakgebied. Soms te kort door de bocht,
credit management. Dat klinkt ambitieus, en dat is het ook,
met wat minder oog voor de omgeving.
maar ik ben ervan overtuigd dat het haalbaar is. Als we maar
6. Wat drijft je in het leven? Ik wil uitblinken in mijn vak en plezier hebben in wat ik doe. Een aansprekende functie met dito voorwaarden is ook een motor, maar minder dan in het verleden. M’n werk is heel belangrijk voor me, privé telt echter even zwaar. Ik wil voldoende tijd kunnen doorbrengen met mijn vrouw, die overigens ook bij Essent werkt, in een ICT-functie. En niet te vergeten met mijn twee kinderen. Ze zijn weliswaar al de deur uit, de één is 26 en de ander 28, maar we zien elkaar regelmatig.
7. Naast wie zou je in het vliegtuig willen zitten? Daar hoef ik niet lang over na te denken: Barack Obama. Ik bewonder hem enorm. Wat een charisma heeft die man en wat een talent om complexe zaken helder en begrijpelijk te communiceren! Tijdens die vliegreis zou ik daar graag met hem over praten. Ik denk dat ik veel van hem kan leren. Wie niet, trouwens?
8. Waarom ben je bestuurslid geworden van de VVCM? De VVCM, en vooral de opleidingscommissie, is al jaren een hobby van me. Het kost tijd, maar ik krijg er veel voor terug.
37 | De Credit Manager nummer 3
2010
slim opereren en onze gezamenlijke netwerken benutten om de VVCM actief op de kaart te zetten.
Verenigingsnieuws
Even voorstellen: Naam: Conny
Konings
Naam: Stephan
Peters
Leeftijd: 45 jaar
Leeftijd: 29 jaar
Bedrijf: Sligro Food Group
Bedrijf: ProActief! credit management oplossingen
Functie: Credit Manager
Functie: directeur-eigenaar
Woonplaats: ’s-Hertogenbosch
Woonplaats: Rijen
1. Waarom ben je lid geworden?
1. Waarom ben je lid geworden?
Ik vind het erg belangrijk om op de hoogte te blijven en gebracht te worden
Sinds 1 mei 2010 heb ik mijn eigen onderneming binnen het credit manage-
van alle ontwikkelingen.
ment: ProActief!. Een lidmaatschap van de VVCM is dan ook vanzelf sprekend.
2. Wat verwacht je van de VVCM? Ik denk dat de VVCM de juiste partij is om credit managers op de hoogte
2. Wat verwacht je van de VVCM?
te houden van ontwikkelingen. Ook vind ik het interessant om te lezen hoe
Ik hoor al jaren goede verhalen over de VVCM en haar activiteiten. Ik ver-
andere (grote) bedrijven hun credit management hebben ingericht.
wacht dan ook dat dit in de toekomst wordt gecontinueerd en uitgebreid. Waar mogelijk ben ik altijd bereid mijn bijdrage te leveren. Maar laten we
3. Wat heb jij met credit management?
beginnen bij het begin en eerst eens kennismaken met de leden van de
Ik ben 12,5 jaar werkzaam als credit manager bij Sligro Food Group te
VVCM.
Veghel. Alles wat CM omvat, kan ik hier uitoefenen. Wij werkten al met CM op het moment dat veel bedrijven er pas over gingen nadenken. Toen
3. Wat heb jij met credit management?
ik in 1998 bij Sligro kwam werken, hadden we ongeveer 1.600 fulltimers en
Credit management is een vak, daar zullen weinig leden het met mij oneens
€ 600 miljoen omzet. In 2009 hebben we een omzet van € 2,258 miljard
over zijn. Het mooie aan dit vak is dat het constant in beweging is en veel
gerealiseerd met gemiddeld bijna 6000 fulltimers. Deze groei en de diversi-
breder kan worden ingezet dan menig buitenstaander denkt en verwacht.
teit van ons bedrijf maken mijn vak zeer uitdagend. Zo is er dagelijks inten-
Ondernemen is risico nemen, credit management kan voor de perfecte
sief contact met vestigingsdirecteuren, buitendienst en supportmanage-
balans tussen ondernemen en risico zorgen. Deze uitdagingen en mogelijk-
ment. Alle betrokkenen weten wat wel en niet kan/mag en alle afwijkingen
heden inspireren en motiveren mij enorm.
moeten eerst met mij en/of directie verkoop worden overlegd. In de afgelopen 12,5 jaar is veel gedaan aan het ontwikkelen van juiste rapportages. De
4. Wat inspireert jou in je vrije tijd?
procedures zijn bij ons heel strak. Dit werkt positief naar onze klanten toe.
Als zelfstandige kan je 24/7 bezig zijn, dat heb ik inmiddels wel ontdekt.
Zij weten waar ze aan toe zijn bij Sligro. Wij hebben onze procedures dan
In mijn vrije tijd kunnen goede gesprekken met familie en vrienden mij
ook niet hoeven aan te passen tijdens de kredietcrisis. Zij zijn alleen nog
inspireren. Daarnaast zorgt een rondje hardlopen of mountainbiken in de
eens extra benadrukt naar alle partijen.
prachtige bossen rondom Rijen voor de nodige ontspanning.
4. Wat inspireert jou in je vrije tijd?
5. Naast wie zou jij in het vliegtuig willen zitten?
In feite alles, als het maar met leefgenot te maken heeft. Ik ben een echte
Na verschillende boeken van hem gelezen te hebben: Richard Branson.
Brabantse en houd dus erg van een Bourgondisch leven. Daarnaast heb ik
De manier waarop deze ondernemer schakelt, uitdagingen aangaat, kansen
nu golfles en hoop ik in het najaar mijn GVB te behalen.
ziet en bedrijven opzet, vind ik bewonderenswaardig.
5. Naast wie zou jij in het vliegtuig willen zitten? Als ze nog had geleefd, had ik wel een paar uurtjes met lady Di willen doorbrengen. Als alternatief kies ik voor Guus Meeuwis of Frans Bauer. Niet voor hun muziek, maar gewoon voor de gezelligheid.
38 | De Credit Manager nummer 3
2010
? ten s op e r w on po! e Me oek t Ex
z edi e B Cr de
IS UW SCHULDINVORDERING
TOE AAN VERBETERING? Experian helpt u graag bij het in goede banen leiden van uw incasso en invordering. Vind vergeten rekeningen, bepaal welke schuldportefeuilles de hoogste inkomstenpotentie hebben en pas het incassoproces aan op basis van het type schuld. Gebruik vervolgens de gegevensanalyse en software van Experian om uw invorderingsactiviteiten te beheren en te maximaliseren. Het resultaat: u verlaagt de kosten, vergroot de efficiëntie en maximaliseert uw invorderingsactiviteiten. Neem met ons de juiste beslissingen en bel 070 - 440 44 39 of bezoek www.experian.nl. Goed om te weten. © Experian Nederland 2010. Alle rechten voorbehouden.
Vertrouwen verzekerd. Waar gehandeld wordt is Atradius. Wij helpen voorkomen dat bedrijven ten onder gaan aan vorderingen die te laat of niet worden betaald, wereldwijd. Door onze jarenlange ervaring en kennis van de markt kunnen onze klanten met vertrouwen de toekomst tegemoet zien – zelfbewust, veerkrachtig en vooruitstrevend. Het is de perfecte balans tussen risicobeheersing en het bevorderen van handeldrijven, tussen zekerheid en vrijheid, tussen veiligheid en vertrouwen. Grijp uw kans en ontdek meer. Bel: 020 553 3131 Mail:
[email protected] Bezoek: www.atradius.nl
Kredietverzekering | Incasso | Bedrijfsinformatie