Vuurwerk Theorie
Vuurwerk theorie Wat is vuurwerk? Vuurwerk is een verzamelnaam voor snel verbrandende, lichtgevende en vaak luid knallende stoffen in papieren of metalen hulzen. Vuurwerk wordt meestal afgestoken bij festiviteiten. Met name militairen gebruiken vuurwerk ook wel eens voor verlichting van terreinen of het geven van signalen. Vuurwerk is in China uitgevonden. De Chinezen beschikten zeker vanaf de vroege 13e eeuw over buskruit, het belangrijkste bestanddeel van vuurwerk. Vlak nadat de Chinezen het buskruit hadden ontdekt, deden ze er al proeven mee. Uit de proeven kwamen verschillende soorten vuurwerk voort. Vuurwerk vond na de ontdekking snel zijn weg naar Europa. Reacties Wij vinden het vaak prachtig en genieten ook van alle elementen van het vuurwerk. We genieten van het geluid, van de lichten en het kan niet groot genoeg zijn. En niet alleen tijdens oud en nieuw. Eigenlijk pakken we vaak elk moment aan om op een verantwoorde manier vuurwerk af te steken. Hond Honden echter kunnen er op hun eigen manier mee om gaan. We kunnen bij honden verschillende reacties onderscheiden. • Honden kunnen nieuwsgierig zijn. • Honden kunnen agressief zijn • Honden kunnen afwachtend zijn • Honden kunnen angstig zijn • Honden kunnen het totaal negeren • Honden kunnen ontspannen zijn Natuurlijk is het zo dat we vaak honden zien die er angstig voor zijn. Maar het is goed om toch alle reacties even door te nemen. We hebben voor het gemak alle woorden even opgezocht in het woordenboek der Nederlandse Taal. De volgende betekenissen kwamen we tegen: • •
Nieuwsgierigheid Verlangende te weten wat men niet nodig heeft te weten Agressief Aanvallend, geneigd om aan te vallen
Vuurwerk Theorie Talking Dogs – Petuniapad 7 – 5643 BJ EINDHOVEN – 040-2137274 Email:
[email protected] URL: http://www.talking-dogs.nl Copyright Talking-Dogs
pagina 1 van 9
Vuurwerk Theorie • • • •
Afwachtend Wachten tot iets gebeurt Angstig Angstgevoelend, van angst getuigend Negeren Ontkennen, geen notie van iets nemen Ontspannen Door afleiding tot rust doen komen
Het zijn allemaal reacties die een hond kan geven. Natuurlijk hebben ze allemaal voor en nadelen. Zowel in het gedrag als in de manier hierop zullen we een oplossing moeten vinden. Nieuwsgierigheid: Het kan zijn dat u een zo open hond heeft dat deze lekker mee naar buiten gaat en echt letterlijk met zijn neus op uw vingers zit als u het vuurwerk aan wilt steken. Dit is natuurlijk aan de ene kant vaak erg grappig, aan de andere kant natuurlijk erg lastig. Los van het mogelijke gevaar dat de hond loopt of u zelf als bijvoorbeeld de hond de vuurwerkpijlen apporteert met alle gevolgen van dien. Want dit kan natuurlijk voor beide partijen niet prettig aflopen. Het is ook nog erg vervelend. Want als uw hond eigenlijk letterlijk in weg loopt, stuurt u hem vaak weg. De hond kan hier al spelend op in gaan of letterlijk de andere kant oplopen met het risico dat u hem kwijt bent. Al lijkt dit een ideale situatie, want een open hond is wat we allemaal willen hebben, een hond kan in deze gevallen beter wat voorzichtiger zijn. We weten immers nooit waar de vuurpijlen naar toe gaan. We worden er vaak zelf nog door verrast want anders zouden we niet zo veel vuurwerkslachtoffers hebben elk jaar. Dus dit is niet ideaal Agressief: Honden kunnen ook agressief reageren naar het vuurwerk. De hond kan gaan blaffen, grommen maar kan het vuurwerk ook letterlijk aanvallen. Ook het blaffen en het grommen naar vuurwerk vinden we vaak grappig. Echter als de hond het vuurwerk echt gaat aanvallen vinden we het vaak niet meer zo leuk. U heeft er immers veel geld voor betaald. Onthoud echter dat blaffen en grommen net zo goed agressief gedrag is. Dus ook dit gedrag is niet echt ideaal.
Vuurwerk Theorie Talking Dogs – Petuniapad 7 – 5643 BJ EINDHOVEN – 040-2137274 Email:
[email protected] URL: http://www.talking-dogs.nl Copyright Talking-Dogs
pagina 2 van 9
Vuurwerk Theorie Afwachtend Een hond kan ook de kat uit de boom kijken. Hij weet nog niet zo goed wat hij er mee aan moet. Het is spannend maar toch niet spannend genoeg om er naar toe te gaan. Hij zal op een afstandje willen blijven kijken en alle mogelijke reacties vooraf het liefste hebben bekeken. Echter een hond kan niet beredeneren dus de routes vooraf bekijken en bedenken kan hij niet. Als we uit gaan van zijn natuurlijk gedrag, zal hij of aanvallen of bevriezen of vluchten. Afhankelijk van wat er gebeurt. Omdat een hond een aanvaller is zal hij sneller aanvallen. Maar hij weet wel wanneer hij moet vluchten. Omdat we bij deze hond dus nooit vooraf weten wat er zal gebeuren is dit ook geen ideale situatie. Angstig Dit gedrag zien we natuurlijk het meeste bij honden. Of althans dit gedrag valt ons het meeste op omdat het vaak absoluut geen pretje is. Niet voor de hond maar ook niet voor de baas. Eigenaren van een hond die angstig is voor vuurwerk zien vaak erg tegen oud en nieuw op. Angst gedrag kan zich natuurlijk in allerlei gedrag laten zien. Een hond kan letterlijk zo angstig zijn dat hij niets meer wil. Niet vooruit, niet achteruit. Hij bevriest helemaal. U begrijpt dat het wandelen met een hond die dit gedrag vertoont absoluut niet prettig is. Natuurlijk kan een hond ook de benen nemen en er vandoor gaan. Of een hond kan helemaal niet eens naar buiten willen. Of niet eens willen eten of drinken. U snapt wel dat dit verre van ideaal is. Negeren Zoals wij honden kunnen negeren (en zij ons) kunnen ze ook het vuurwerk negeren. Door net te doen alsof het er niet is en daardoor geen last ervan heeft komt de hond de tijd door. Hoe dit gebeurt, is vaak nog heel verschillend. Want als een hond gewoon doorloopt is dit vaak met een zodanige snelheid dat u echt niet lekker meer met uw hond loopt. Want u houdt het gewoonweg niet bij. Of de hond kan zich helemaal afsluiten. Zijn lichaam is er dan nog wel maar zijn geest absoluut niet meer. En dat is natuurlijk ook niet ideaal. Elke manier van contact maken is dan namelijk weg. Dus ook al lijkt deze manier ideaal, geloof me. Dat is het absoluut niet.
Vuurwerk Theorie Talking Dogs – Petuniapad 7 – 5643 BJ EINDHOVEN – 040-2137274 Email:
[email protected] URL: http://www.talking-dogs.nl Copyright Talking-Dogs
pagina 3 van 9
Vuurwerk Theorie Ontspannen: En als laatste kan een hond natuurlijk ook totaal ontspannen zijn. En dit is, al lijkt dat ideaal, toch ook niet geheel wat we willen. Een hond die totaal ontspannen is in dit soort situaties is eigenlijk niet gezond. Alhoewel we dat vaak wel denken. Een hond zal namelijk een bepaald gevoel voor gevaar moeten hebben en hierop moeten kunnen reageren. Dus als het vuurwerk te dicht in de buurt komt zal de hond hier wel op moeten reageren. Uiteraard is een reactie, hoe dan ook gewenst en helemaal niet verkeerd. Wat wij willen zien is een prettig herstel en daar gaat het vaak fout. Dus ook een ontspannen hond is niet ideaal. Wat willen we dan wel? We willen eigenlijk een bepaalde mengelmoes zien van verschillende reacties. We willen eigenlijk een hond die of nieuwsgierig of afwachtend of agressief of angstig is als hij een knal hoort of vuurwerk ziet maar die snel herstelt. Want de reactie op zich op dat moment is nog niet eens zo heel erg. Deze is eigenlijk gewenst. Echter het herstel is waar het om gaat. En daar gaat het vaak mis. Want vaak reageren op het gedrag dat de hond vertoont en ieder zo op zijn eigen manier en letten we totaal niet op zijn herstel. Onze reactie Onze reacties op hondengedrag zijn vaak extreem. Maar dan ook in alle gevallen. Als een hond nieuwsgierig is zullen we dat aanmoedigen. We hebben immers gehoord dat een open hond erg handig is. Echter een te nieuwsgierige hond zal alle kasten open maken en overal zijn neus in willen steken. En als dat gebeurt als u net het vuurwerk aansteekt kan dit wel eens heel vervelend zijn. En dan jagen we hem weg. Uit angst voor wat er kan gebeuren. Maar dan zijn we vaak door emotie bevangen en zullen we hem abrupt wegjagen. Niet echt duidelijk toch? Allereerst motiveren we hem om open te zijn en te willen kijken en even later jagen we hem weg. En als we een afwachtende hond hebben stimuleren we hem vaak om dichterbij te komen. Maar als hij te dichtbij komt wordt hij juist weer ingedamd. Hoezo onduidelijk. Zo ook bij agressie en angst. Reageert een hond agressief dan zullen we hier juist de hond een aanmoediging in geven. Weliswaar niet in onze ogen want in onze ogen geven we hem juist op zijn donder. Maar wat we eigenlijk zeggen is: “Ga door, we moedigen je aan”.
Vuurwerk Theorie Talking Dogs – Petuniapad 7 – 5643 BJ EINDHOVEN – 040-2137274 Email:
[email protected] URL: http://www.talking-dogs.nl Copyright Talking-Dogs
pagina 4 van 9
Vuurwerk Theorie Dus zal hij daar mee door gaan. Zeker als hij ook nog eens wordt toegejuicht. En als hij het dan niet snapt trekken we hem bij zijn nekvel van het vuurwerk vandaan. Niet erg vriendelijk toch? Angst motiveren we vaak door juist te zeggen dat het “oh zo zielig” is en soms schrikken we zelf ook nog wel eens. Zeker van die grote onverwachte knallen. En in onze gedachte zijn we vaak ook nog bij de hond, want die is “oh zo zielig”. Of te wel, we zijn hem geestelijk en met woorden aan het bevestigen dat angstig zijn goed is. Geen wonder dat hij bang is, want als zijn baasje al bang is dan moet het zeker super eng zijn. Misschien zijn het reacties die jullie wel bekend voorkomen. Echter ligt het gedrag van de hond niet allemaal aan onze reactie. Gedrag van een hond is namelijk bepalend door een tweetal dingen. Gedrag kan aangeboren zijn of aangeleerd. Aangeboren gedrag zien we vaak bij honden die geboren zijn uit een combinatie van ouderdieren met bepaalde karaktereigenschappen. Zo kan bijvoorbeeld jachtinstinct aangeboren zijn of andere werkeigenschappen zoals schapen drijven. Maar helaas ook angst. En omdat dat gedrag is wat we het meeste zien bij vuurwerk staan we hier even bij stil. Als deze emotie aangeboren is omdat de ouderdieren angstig zijn en dan met name de moederhond dan kan het herstel soms helaas niet zo groot zijn. Als de angstgevoelens er eenmaal zitten dan kunnen deze wel beïnvloed worden door de hond al vroeg te laten wennen aan allerlei verschillende situaties, geluiden en omstandigheden. Dit kan natuurlijk gebeuren tijdens de puppy cursussen maar ook door zelf heel veel dingen te ondernemen met uw hond. Probeer dit echter wel te doen met een snelheid die de hond kan bijhouden. Want alle ervaringen dienen wel te kunnen worden verwerkt. Gunnen we de hond hier niet de tijd voor dan gaat het allemaal te snel en zal de hond alsnog wegkwijnen in de vele indrukken die hij opdoet. Echter, eenmaal geschrokken en niet goed begeleidt zal deze hond altijd problemen houden. Een hond waarbij de angst is aangeleerd vertoont dat uiteraard ook door een reactie van ons. Gewoon weg omdat we de hond niet de begeleiding geven die deze verlangde. Het is niet altijd verkeerd want vaak weten we gewoon niet beter en handelen we vanuit onze eigen goede wil. Echter hoeft dat niet altijd de juiste zijn. Hoe vaak komt het niet voor dat we de angst juist versterken door de hond te troosten op het moment dat het moeilijk is voor hem. Maar wat kunnen we anders, de hond vertrouwt immers op ons. Wij zijn de schouders waar de hond op uit wil huilen. Negeren we hem compleet dan is dat ook niet juist want dan zeggen we tegen de hond dat deze het simpelweg alleen uit moet zoeken. Soms kan dit gewoon weg niet.
Vuurwerk Theorie Talking Dogs – Petuniapad 7 – 5643 BJ EINDHOVEN – 040-2137274 Email:
[email protected] URL: http://www.talking-dogs.nl Copyright Talking-Dogs
pagina 5 van 9
Vuurwerk Theorie Echter teveel helpen door de hond te vertellen dat het allemaal heel erg is, is ook niet de juiste weg. Want dan vertellen we hem eigenlijk dat bang zijn goed is en dan zal deze angst alleen nog maar erger worden. Wat dan wel te doen? We hebben jullie nu wat meer uitleg gegeven over hoe wij reageren en hoe een hond kan reageren. We hebben jullie meer verteld over hoe gedrag kan ontstaan. Maar als we een hond hebben met een probleem dan willen we ook graag weten hoe we hier dan wel mee om moeten gaan. Helaas moet ik beginnen jullie te vertellen dat als een hond gedrag vertoont dat jullie niet graag zien er nu in deze korte tijd weinig gedaan kan worden. Natuurlijk helpt alle hulp maar bij hevig of langdurig gedrag is de oefenperiode om dat gedrag te veranderen vaak te kort. Richtlijn hierbij is vaak een maand voor elk jaar dat het gedrag bestaat. Maar soms kan dat bij hevige angst nog wel eens veel langer duren. Natuurlijk gaan we jullie wel vertellen wat je kunt doen en hoe je hier op in kunt springen. Angst Allereerst kun je de hond leren omgaan met geluiden. Door de hond langzaam te laten wennen aan geluiden kun je de hond hier ongevoelig voor maken. Dit doe je door de geluiden eerst zachtjes aan te bieden terwijl de hond voor hem prettige dingen doet. Bijvoorbeeld als de hond graag eet, kan dit tijdens het eten. Of speel met hem maar zonder overdreven veel extra aandacht. Als dit goed gaat wordt het geluid steeds harder aangeboden. In plaats van geluiden harder te laten horen kan het geluid ook langer aangeboden worden. Belangrijk hierbij is dat het nooit tegelijkertijd moeilijker wordt gemaakt. Dus altijd eerst focussen op of volume of tijdspanne. Natuurlijk kan de hond ook gewend raken door gebruik van bijvoorbeeld klapperpistooltjes of ballonnen. Er kan ook gewerkt worden aan een veilige thuishaven. Als de hond op je vertrouwt, kan de hond leren van jouw zelfstandige houding. Dus als het moeilijk wordt en jij, als eigenaar, gaat hier rustig mee om, zal de hond dezelfde houding aannemen. Dit kan echter alleen als de eigenaar en de hond de juiste relatie hebben. Dit echter is vele mate moeilijker maar wel een prima basis om mee te werken. We kunnen de hond ook helpen door een veilige thuishaven in huis te creëren. Kijk naar de plekken waar de hond graag ligt en maak op een van deze plekken een veilige plek. Dit kan een mand zijn, dit kan de bench zijn maar bijvoorbeeld ook een plek onder het bed. Respecteer de ruimte die de Vuurwerk Theorie Talking Dogs – Petuniapad 7 – 5643 BJ EINDHOVEN – 040-2137274 Email:
[email protected] URL: http://www.talking-dogs.nl Copyright Talking-Dogs
pagina 6 van 9
Vuurwerk Theorie hond op dat moment kiest en laat hem daar merken dat het gevaar over kan gaan zonder dat er iets vervelends gebeurt. Want het vuurwerk gaat ook over als je gewoon afwacht. Door er gewoon te zijn en de hond de kans te geven de ruimte op te zoeken waar deze naar toe wil, geef je de hond het vertrouwen dat het allemaal wel goed komt. Hij kan er voor kiezen om bij je te komen, hij kan er voor kiezen om te blijven waar hij is. Het maakt in principe niet uit. Want hij is veilig. En de baas zorgt voor hem. Natuurlijk kunnen we de hond ook ondersteunen met allerlei supplementen. Een aantal dingen zijn te verkrijgen via de dierenarts. Denk bijvoorbeeld aan kalmeringsmiddelen in de zin van bijvoorbeeld Calmivet. Echter door dit middel komt de prikkel minder sterk binnen en zal de hond hier dus niet veel van leren. Dus dit is een middel dat we liever pas aanraden op het moment dat het echt niet anders meer gaat. U kunt ook terugvallen op een natuurlijke medicatie. Voorbeelden hiervan zijn bijvoorbeeld Bach Rescue Spray of druppels welke op de dag of een paar dagen vooraf gegeven worden zodat de hond meer ontspannen blijft. (verkrijgbaar bij een goede reformzaak) Ook supplementen zoals ProQuiet kunnen worden gebruikt. Dit is een voedingssupplement dat zorgt dat de hersenen veel prettige stofjes aan maken en daardoor de hond minder de kans krijgt om de angst te tonen. Een andere prettige bijkomstigheid is dat de hond bereikbaar blijft. (verkrijgbaar via Talking-Dogs) Of er kan gebruik gemaakt worden van een DAP verstuiver of Spray op basis van feromonen. Een feromoon is een natuurlijke stof welke door de hond wordt uitgescheiden om andere honden gerust te stellen, waardoor stress en angst verminderen. Deze kunnen alleen door soortgenoten worden waargenomen en hebben dus geen invloed op mens of andere dieren. Door dit in een stopcontact te steken of te sprayen in de omgeving waar de hond veel is komt deze door de feromonen tot rust. Door deze een aantal weken vooraf in het stopcontact te doen en zo’n 1.5 week na oud en nieuw door te gaan is de kans dat uw hond hierdoor kalmeert groter. (verkrijgbaar via de dierenarts) Agressie Bij agressief gedrag is het belangrijk hier geen aandacht aan te schenken maar de hond te belonen voor het gedrag wat je wel wilt zien. Dit kan door de hond af te leiden met iets leuks en hem daarvoor te belonen. Natuurlijk kan het ook door de hond aan de lijn weg te lokken als deze blaft, gromt of hapt en weer terug te stappen. Belangrijk is het om te belonen als de hond het netjes doet en te negeren als deze gedrag vertoont dat we niet willen zien.
Vuurwerk Theorie Talking Dogs – Petuniapad 7 – 5643 BJ EINDHOVEN – 040-2137274 Email:
[email protected] URL: http://www.talking-dogs.nl Copyright Talking-Dogs
pagina 7 van 9
Vuurwerk Theorie Nieuwsgierigheid Laat de hond het op een veilige afstand bekijken maar moedig hem hierbij niet teveel aan. Nieuwsgierigheid is goed maar het moet geen overdreven reactie worden. Door hem wel de kans te geven het te ontdekken maar dit op een veilige afstand te doen blijft het in alle gevallen veilig. Afwachtend Bij een afwachtende houding kunnen we beter het zekere voor het onzekere nemen en de hond gewoon binnen houden of op een veilige afstand. Als de hond de verkeerde beslissingen maakt, zijn we veel verder van huis. De hond kan het beter dan maar ondergaan en dit op een veilige afstand. Zo houden we het voor iedereen veilig. Negeren Bij een hond die alles negeert zullen we moeten proberen meer zelfvertrouwen te creëren bij de hond. Dit kan natuurlijk prima door te werken aan de baas – hond relatie. Maar ook door de hond veel te belonen voor dingen waarvan we zeker weten dat hij het kan. Hierdoor zorgen we ervoor dat hij lekker in zijn vel zit en in zijn geest. Door te laten weten dat we er zijn en dat we er samen door heen gaan zal hij leren vertrouwen te hebben in zijn baas. Ontspannen Bij een ontspannen hond moeten we eigenlijk niet teveel doen. Eigenlijk gewoon binnen houden en zorgen dat deze rustig blijft. Door te voorkomen dat deze bij het vuurwerk komt gaat eigenlijk alles goed. Blijf de hond echter wel in de gaten te houden. Want het kan zo omslaan en als u de signalen niet herkent of er niet op in gaat kunt u een probleem creëren.
Vuurwerk Theorie Talking Dogs – Petuniapad 7 – 5643 BJ EINDHOVEN – 040-2137274 Email:
[email protected] URL: http://www.talking-dogs.nl Copyright Talking-Dogs
pagina 8 van 9
Vuurwerk Theorie Extra Tips • Houd de hond in deze tijden aan de lijn. • Zorg ervoor dat de hond zich volop geestelijk kan vermoeien. Hierdoor kan toch de energie in goede banen geleid worden. • Zorg ervoor dat u niet te veel drukte in huis haalt tijdens deze avond • Houd de deur goed gesloten als u naar buiten gaat en zorg dat de hond binnen blijft • Breng de hond eventueel naar een pension of ga op vakantie • Blijf rustig maar niet te relaxed Een hond is vaak bang voor vuurwerk. Mocht u nu een hond hebben die er geen last van heeft dan is dat prettig. Echter een hond kan ook altijd een angst gaan ontwikkelen. Dus blijf op uw hoede. Het gedrag dat de hond laat zien is vaak een spiegel van onszelf. Dus blijf gerust en zorg dat je altijd handelt naar het beste. Ook al is dat wel eens niet de juiste oplossing. Bedenk dan dat je gehandeld hebt naar beste weten. En dat is het enige dat telt. Succes en natuurlijk alvast een gelukkig nieuwjaar!
Vuurwerk Theorie Talking Dogs – Petuniapad 7 – 5643 BJ EINDHOVEN – 040-2137274 Email:
[email protected] URL: http://www.talking-dogs.nl Copyright Talking-Dogs
pagina 9 van 9
