wo r k i t o u t
Voetbal
vrouwen ‘Voetbalvrouw’ is tegenwoordig een synoniem voor dom, blond en koopziek. Of dat terecht is? In ieder geval niet voor déze voetbalvrouwen, van actrice Lone van Roosendaal tot de aanvoerster van het Nederlands dameselftal.
Fotografie Saskia van Osnabrugge Styling Annemieke Paarlberg Visagie Manous Nelemans Tekst Bas Maliepaard
S
uzanne Adriaansen
(35) is niet alleen in haar vrije tijd
fanatiek Ajacied. Ze wérkt ook bij ‘haar’ club, als manager van
1
is uiteindelijk het belangrijkste. Mijn afdeling regelt al het contact met de supporters. Die zijn
de grootste afdeling: Wedstrijdorganisatie en Supporterszaken.
trouwens lang niet allemaal in Amsterdam opgegroeid. Ajacie-
Suzanne: “Als de hele Arena stampvol zit met enthousiaste suppor-
den komen uit alle delen van Nederland en de rest van de wereld.
ters, krijg ik kippenvel. De sfeer die er dan hangt, is bijna magisch. Je
We hebben zelfs een fanclub in Amerika. Supporters bellen ons
ziet ruim veertigduizend mensen vol spanning de wedstrijd volgen
met praktische vragen en bijvoorbeeld om een wedstrijd na te
en intens meeleven met de spelers. Het geeft mij een waanzinnig
bespreken. Dat vind ik echt geweldig. We krijgen ook regelmatig
gevoel van trots als ik zoveel Ajacieden bij elkaar zie, die als één man
hele epistels binnen waarin supporters advies geven aan de coach.
achter mijn club staan. Vooral omdat de meeste supporters het niet
Als het in de media over Ajax gaat, hoor je niet zoveel over die betrok-
laten afweten als het een tijdje wat minder gaat. Daaraan merk je dat
kenheid, dat sterke clubgevoel. Dan lees je niet over onze archivaris
veel Ajax-supporters zich echt verbonden voelen met de club. Dat
van negentig jaar, die elke dag met Ajax bezig is en als een wande-
geldt voor mij ook. Ik ben geboren en getogen in Amsterdam en
lende encyclopedie elk feitje uit de clubgeschiedenis kan opdissen.
dan is er maar één club die telt. Mijn vader nam me als klein meisje
Het gaat te vaak over het grote geld en het supportersgeweld. Dat
al mee naar stadion De Meer. Later nam ik daar een seizoenskaart
overvleugelt het echte, saamhorige voetbal-gevoel. Door de grote
en in mijn studententijd kreeg ik een baan als steward in de Arena.
media-aandacht voor hooligans, denken veel mensen dat het niet
Het was voor mij een logische stap om bij Ajax te gaan werken. De
meer leuk is om met je gezin naar een voetbalwedstrijd te gaan. Dat
voetballerij is een mannenwereld, maar ik heb nooit het gevoel dat
vind ik jammer, want ík heb juist zulke mooie herinneringen aan de
ik niet serieus genomen word omdat ik vrouw ben. Ik ben goed in
bezoekjes met mijn vader vroeger. Daarom doen we er alles aan om
wat ik doe en ga voor meer dan honderd procent voor de club, dat
het voetbal leuk te houden, ook voor gezinnen met kinderen.”
LIVING 06 | 2008
‘‘
mooie herinneringen aan de voetbalwedstijden waar mijn vader me Ik heb zúlke
’’
vroeger mee naartoe nam
Jurk Designers Remix Collection via Lock Stock & Barrel Oorbellen Sas
LIVING 06 | 2008
2
Bloes Junk de Luxe Broek en riem Diesel via de Bijenkorf Schoenen privé
3
LIVING 06 | 2008
wo r k i t o u t
H
istoricus en journalist Bram
de Graaf (41) werd met zijn
interviewserie ‘Voetbalvrouwen van ‘74’ in weekblad Margriet,
genomineerd voor de Hard Gras-prijs voor Sportjournalistiek. Onlangs verscheen bij uitgeverij Ambo zijn boek ‘Voetbalvrouwen ‘ De glorietijd van het Nederlandse voetbal 1970 – 1978’. Bram: “Het enige wat ik me nog kan herinneren van de WK-finale in 1978 zijn de borsten van onze buurvrouw. De kamer zat zo vol mensen dat ik haar boezem de hele tijd in mijn rug voelde. Van de wedstrijd zelf is weinig blijven hangen. Uit eigen herinnering heb ik mijn boek niet kunnen schrijven. Maar het nazoeken van alle feitjes en verhalen was leuk om te doen. Ik kwam smeuïge anekdotes en drama’s op het spoor, die veel mensen spannend vinden om te lezen, ook als ze niet van voetbal houden. Als vertrekpunt had ik de vier interviews over 1974, die ik voor Margriet had geschreven naar aanleiding van het WK 2006. De redactie wilde voetbal belichten vanuit een voor vrouwen herkenbaar perspectief. Ik had natuurlijk over de voetbalvrouwen van nu kunnen schrijven, maar dat zijn allemaal jonge meisjes die nog weinig hebben meegemaakt. Het levensverhaal van de eerste generatie bekende voetbalvrouwen leek mij veel interessanter. Begin jaren zeventig werd het Nederlandse voetbal geprofessionaliseerd. Er kwam een nieuwe, toonaangevende generatie voetballers op, die zich volledig kon richten op de sportcarrière en geen gewone baan meer hoefde te hebben. Onder leiding van coach Rinus Michels konden jongens als Johan Cruijff, Willem van
Hanegem, Wim Suurbier en Johan Neeskens uitgroeien tot wereldberoemde spelers. Met het toenemende succes - Oranje stond in de jaren zeventig twee keer in de WK-finale - kwam er ook steeds meer aandacht voor de spelersvrouwen. Dat waren toen nog geen stinkend rijke glamourladies. De voetbalvrouwen werkten destijds voor hun geld, bijvoorbeeld in een kapsalon, zoals Maja Suurbier. Ze woonden in een rijtjeshuis en stonden gewoon in het telefoonboek. Die dames hadden om zes uur andijvie met een bal gehakt op tafel staan en paradeerden niet, zoals veel voetbalvrouwen van nu, met een Gucci-tasje door de PC Hooftstraat. Truus van Hanegem vond het heerlijk om in de publiciteit te staan; zij zat er standaard naast als Willem geïnterviewd werd. Maar Danny Cruijff was schuw. Zij had er een hekel aan dat ze haar man nooit voor zichzelf had. Nog steeds trouwens. Op de vraag of ze aan mijn boek wilde meewerken antwoordde ze: ‘ben jij besodemieterd’. Zij is wel één van de weinige voetbalvrouwen die nog bij haar man is. De meeste huwelijken zijn stukgelopen. De jongens waren in die tijd idolen, kregen aandacht van andere meiden en waren veel van huis. Maja Suurbier zegt in mijn boek dat alle mannen van Oranje ‘wel eens stout zijn geweest’. Dat heeft veel spelersvrouwen denk ik opgebroken.”
‘‘destijds De
van
voetbalvrouwen
zes uur een
hadden om andijvie met
bal gehakt
op tafel staan
’’
LIVING 06 | 2008
4
wo r k i t o u t
A
ctrice
Lone van Roosendaal
(39) speelde twee
seizoenen de bitchy spelersvrouw Melanie in ‘Voetbal
Vrouwen’. De dvd’s van deze ‘televisieserie met ballen’ liggen nu in de winkel. Lone: “Het Engelse ‘Noppen & Naaldhakken’ was één van de weinige televisieseries die ik echt volgde. Daarom twijfelde ik geen moment toen ik werd gevraagd voor ‘Voetbal Vrouwen’. Het glamourwereldje van de spelersvrouwen heeft me altijd geïntrigeerd. Ik verbaas me erover hoe veel van die meiden hun eigen carrière op een laag pitje zetten. Zelf zou ik dat nooit kunnen. Ik ben veel te ambitieus en bovendien gesteld op mijn financiële onafhankelijkheid. De hele dag shoppen met de creditcard van mijn man en bij de kapper zitten, is niks voor mij. Tijdens de opnames van de serie had ik al moeite met een tweewekelijks bezoek aan de nagelstudio en de kapsalon. Ik ben opgegroeid in een hippiegezin, waar uiterlijk totaal onbelangrijk werd gevonden en het meer draaide om je intellectuele prestaties. Als reactie daarop ben ik juist niet zo van de geitenwollensokken; ik vind het hartstikke leuk om me voor een première in een jurkje te hijsen. Maar daar houdt het dan ook wel op. Ik denk bij dat oppervlakkige lippenstiftgelul van sommige vrouwen al snel: jongens, in Afrika gaan kinderen dood van de honger, laten we het daar eens over hebben. Maar ik besef ook wel dat de media een eenzijdig beeld geven van de voetbalvrouw. Daar droeg onze serie natuurlijk ook aan bij. Vooral in het eerste seizoen speelden we behoorlijk karikaturaal. Dat had met het script te maken, maar ook met het hoge tempo waarin de afleveringen werden opgenomen. We moesten tijdens het draaien ontdekken wat de mogelijkheden van onze rollen waren. Ik heb eerst auditie gedaan voor de rol van Liz, die nu wordt gespeeld door Leontine Borsato, maar dat ging niet zo goed. Het personage paste niet echt bij me. De rol van Melanie, de bitch van de serie, lag me beter. Ik ben zelf ook een vrouw met ballen, dus ik kon mijn dominante karaktertrekken lekker uitvergroten. Melanie is een soort Victoria Beckham, die koste wat kost in de
‘‘
publiciteit wil zijn. Ze denkt: als ik op televisie ben, dan besta ik. Dat is de tragische laag die ik haar heb meegegeven. Ik wilde haar méér
De hele dag met de creditcard van mijn man voor mij
shoppen is niks 5
LIVING 06 | 2008
’’
laten zijn dan een eendimensionale schreeuwlelijk. Gewoon een keihard sekreet spelen, kan iedereen. Melanie is een vrouw met een naar verleden, al blijft in het midden wat ze heeft meegemaakt. Als ik geslaagd ben in mijn opzet, krijg je als kijker wel een beetje medelijden met haar. Of de serie een vervolg krijgt, weten we nog niet. De cast wil wel, maar RTL houdt ons nog in spanning. Dat snap ik niet zo goed, want we hadden gemiddeld een miljoen kijkers.”
Jurk SNOB Schoenen de Bijenkorf
LIVING 06 | 2008
6
Rood hemdje Lockstock & Barrel Rok Tommy Hilfiger Omslagbloes Europeanculture via de Bijenkorf
7
LIVING 06 | 2008
wo r k i t o u t
Dit jaar werd het vrouwenelftal van AZ de eerste landskampioen in de eredivisie voor vrouwen.
Liesbeth Migchelsen (37) is
aanvoerster bij AZ én het Nederlands vrouwenelftal. Ze hoopt zich met het nationaal team te plaatsen voor het EK 2009 in Finland. Liesbeth: “Voetbal zit in mijn bloed. Mijn vader was keeper en mijn oudere broer Theo is dat later ook geworden. Als meisje speelde ik vaak straatvoetbal met de jongens. Ik begon op een dag gewoon tegen die bal aan te trappen en toen bleek dat ik het heel redelijk kon. Natuurlijk kreeg ik wel eens te horen: ‘Meisjes kunnen niet voetballen’. Maar ik was snel en behendig en had een goed balgevoel. Daarom accepteerden de jongens het gauw genoeg dat ik meedeed. De meiden op school vonden het stoer dat ik zo goed kon voetballen, dus bij hen viel ik ook niet buiten de boot. Mijn techniek verbeterde snel en dat viel mijn vader op. Hij vroeg of ik bij een echte voetbalclub wilde spelen. Dat leek me wel wat. Het is natuurlijk ook grote onzin dat meisjes niet zouden kunnen of mogen voetballen. Traditioneel is het een mannensport, maar tegenwoordig zijn er ook heel veel vrouwen en meisjes die voetballen. Het is bij Nederlandse vrouwen zelfs de populairste sport op hockey na. Ik kwam in het meisjesteam van het Harderwijkse VVOG. Vanaf mijn twaalfde speelde ik al met de vrouwen mee. Daarvoor moest je eigenlijk zestien zijn, maar ik was te goed voor het meisjesteam. In de jaren erna heb ik bij verschillende Nederlandse clubs gespeeld en vanaf 2000 vijf jaar in Duitsland bij FFC Heike Rheine, waarmee ik uitkwam in de Bundesliga. Dat was een mooie tijd, want bij de oosterburen is het vrouwenvoetbal tot nu toe veel professioneler georganiseerd dan in Nederland. Hier hebben we pas sinds vorig jaar een eredivisie voor vrouwen. Zo’n competitie was hard nodig, want daardoor gaat het niveau omhoog en kunnen we aansluiting krijgen bij de internationale top. Dat maakt misschien ook wel de weg vrij naar betaald vrouwenvoetbal. Op het moment dat Nederlandse teams internationaal gaan meetellen, worden ze ook interessanter voor commerciële partijen, zoals televisiezenders en sponsors. Ik heb nu gewoon een baan en dat is pittig als je vijf dagen in de week vanaf vier uur ’s middags traint. Maar ik ben te nuchter om me daar druk om te maken. De eerste stap voor de vrouwen is nu gezet, het is aan ons om deze kans te pakken. Als we ons met het nationaal vrouwenelftal weten te plaatsen voor het EK volgend jaar, zouden de wedstrijden best wel eens op tv uitgezonden kunnen worden. Nederland zal niet zo oranje kleuren als deze zomer, maar iedereen kan dan wel zien dat vrouwen tactisch en technisch niet onderdoen voor de mannen.”
‘‘
een
Ik heb gewoon dat is pittig als je vijf dagen per week vanaf ’s middags traint
baan, vier uur
’’
LIVING 06 | 2008
8
