Vrijwilligerswerk bij Zuidwester

Vrijwilligerswerk bij Zuidwester

Inhoudsopgave

Voorwoord

3

Geschiedenis

4

Missie en visie Stichting Zuidwester

5

Uitgangspunten en kenmerken van het vrijwilligerswerk

6

Doelstelling

6

Begripsbepaling vrijwilliger

6

Definitie en afbakening vrijwilligerswerk

6

Taken en werkzaamheden vrijwilligers

6

Privacy cliënten, beroepskrachten en vrijwilligers

6

Samenwerkingsverband

7

Selectie

7

Proeftijd en aanstelling

7

Contactpersoon vrijwilligerswerk

7

Beëindigen samenwerkingsverband

8

Onkostenvergoedingen

8

Verzekeringen

9

Collectiviteitskorting zorgverzekeringen

9

Gedragscode

10

Verboden handelingen

10

Klachten en conflicten

11

Calamiteiten

11

Attenties

11

Coördinator Vrijwilligerswerk per regio

12 2

Voorwoord Fijn dat je interesse hebt om onze organisatie te komen versterken door het verrichten van vrijwilligerswerk. Vrijwilligers dragen in belangrijke mate bij aan de kwaliteit van leven voor mensen die bij Zuidwester wonen en werken. Jij bent essentieel in het leven van onze cliënten. Lekker de tijd nemen voor persoonlijke aandacht, een gesprek, samen een stuk fietsen of een eindje wandelen, samen een scooter repareren of ‘s avonds een keertje zwemmen. Hele gewone dingen die het leven van onze cliënten juist speciaal maken. Zuidwester probeert zoveel mogelijk aan te sluiten bij jouw wensen, mogelijkheden en interesses. In dit informatiedocument vind je de belangrijkste aandachtspunten uit het ‘Beleid Vrijwilligerswerk’. Het volledige beleid is opvraagbaar bij de Coördinator Vrijwilligerswerk.

Vrijwilliger zijn... Is vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Is verbonden, maar niet gebonden. Is onbetaalbaar, maar niet te koop. Is positief denken, is positief doen, met als enige doel voor jezelf en de ander een goed gevoel!

3

Geschiedenis De naam Zuidwester bestaat sinds 1994. De geschiedenis van de organisatie gaat echter terug tot het begin van de jaren zeventig. Tussen 1970 en 1974 werd de locatie Hernesseroord gebouwd aan de rand van het dorp Middelharnis. Het complex, een ontwerp van het bekende architectenbureau Van den Broek en Bakema, was bedoeld voor 340 pupillen, maar zou in korte tijd moeten groeien naar een capaciteit van 580 pupillen. Nieuwe inzichten Toen Hernesseroord in 1967 op de tekentafel tot stand kwam, was de gekozen opzet modern. Zeven jaar later, bij de oplevering, waren de inzichten echter ingrijpend veranderd. Net als de Nederlandse samenleving. In de zwakzinnigenzorg hadden begrippen postgevat als integratie, normalisatie van zorg en wonen, activering, scholing en recreatie. De nieuwe inzichten hadden gevolgen voor Hernesseroord. Het bouwplan werd aangepast en de groei naar 580 pupillen werd geschrapt. Dat bood ruimte op het terrein voor bijvoorbeeld een kinderboerderij, een verkeerstuin, een midgetgolfbaan en een arena. Decentralisatie Na een periode van bezuinigingen - vanaf de opening tot medio jaren tachtig - komt Hernesseroord in ander vaarwater. Zorgvernieuwing en nieuwbouw geven nieuw elan. Het spreidingsplan van Hernesseroord wordt in 1990 goedgekeurd door het ministerie. Dat is het sein om te decentraliseren in de regio Rijnmond Zuid. In 1997 komen in Spijkenisse, Hellevoetsluis, Oud-Beijerland en Oude-Tonge nieuwe voorzieningen. Kleinschaliger en meer in de samenleving, waardoor cliënten gemakkelijker relaties kunnen aangaan en eigen keuzes maken. Zuidwester In 1994 krijgt de vernieuwde organisatie een nieuwe naam: Zuidwester. In 1997 is de reorganisatie een feit: bewoners en personeel nemen hun nieuwe woning en werkplek in gebruik. De zorg- en dienstverlening biedt Zuidwester aan op diverse locaties in de regio’s Voorne, Putten, Hoeksche Waard en Goeree-Overflakkee. Hernesseroord, na de decentralisatie de locatie Middelharnis binnen de Zuidwester-regio Goeree-Overflakkee, gaat op de schop en verandert langzaam in de beginjaren van de eenentwintigste eeuw naar een ‘normale woonwijk’. In 2000 sluit Huize Den Berg in Goes zich aan bij Zuidwester. Daarmee is een nieuwe regio geboren: De Bevelanden. Sinds 2004 is Zuidwester het werkgebied aan het uitbreiden in West-Brabant en in de omgeving van Rotterdam. De emancipatie van mensen met een verstandelijke handicap van bewoner naar burger - krijgt verder vorm als Zuidwester de supportgedachte omarmt en besluit de zorgorganisatie totaal te vernieuwen.

4

Missie en visie Stichting Zuidwester Missie In het Zuidwesten van Nederland zijn wij dé zorg- en dienstverlener die mensen met een (licht) verstandelijke beperking centraal stelt op het gebied van wonen, dagbesteding, individuele begeleiding en behandeling. Wij vergroten de kwaliteit van bestaan van onze cliënten, door hen te ondersteunen in het hebben van regie op het eigen leven. Wij doen dit door actief invulling te geven aan onze kernwaarden. Kernwaarden Kernwaarden zijn de diepgewortelde waarden van Zuidwester die het ons mogelijk maken om vorm en inhoud te geven aan onze visie en missie. Wij stellen de cliënt centraal, door in ons dagelijks werk en handelswijze, de volgende kernwaarden te hanteren: Wij zijn deskundig en betrokken. Wij zijn inventief en resultaatgericht. Wij zijn betrouwbaar. Visie Bij ons staat de cliënt centraal. Centraal vanuit de overtuiging dat ieder mens uniek is en daardoor verschillende behoeftes heeft. Wij ondersteunen de cliënt in het maken van eigen keuzes en geven hier op actieve wijze invulling aan. De interactie tussen cliënt en medewerker is voor ons dan ook meer dan de interactie tussen twee mensen. Het zorgt er voor dat wij samen in staat zijn om de kwaliteit van elkaars bestaan te vergroten. Dit vertaalt zich in de volgende visie: Ik ben uniek, Jij bent uniek, Wij zijn met elkaar meer dan de som van ons.

5

Uitgangspunten en kenmerken van het vrijwilligerswerk Doelstelling Doelstelling van het vrijwilligerswerk bij Zuidwester is het verlenen van hand- en spandiensten, in een vriendschappelijke sfeer, om het leven van cliënten zo aangenaam mogelijk te maken. Vrijwilligers verrichten werkzaamheden, die niet specifiek behoren tot de professionele taak van de medewerkers en zodoende werken zij ondersteunend en aanvullend. Begripsbepaling vrijwilliger Een vrijwilliger is een niet-professionele kracht van minimaal 16 jaar die volgens afspraak op geregelde tijden vrijwillig bepaalde taken op zich neemt, zonder hiervoor betaling te ontvangen, ten behoeve van Zuidwester en haar cliënten. Definitie en afbakening vrijwilligerswerk Hoewel taken van een beroepskracht en die van een vrijwilliger in een aantal gevallen dezelfde kunnen zijn, wordt de basiszorg verleend door beroepskrachten. Gewaakt dient te worden voor verschuivende grenzen ten aanzien van bevoegdheden en verantwoordelijkheden die risico’s met zich meebrengen. In overleg worden afspraken gemaakt over de taken van de vrijwilliger, waarbij taken die krachtens wettelijke bepalingen zijn voorbehouden aan beroepskrachten niet door vrijwilligers mogen worden uitgevoerd. De taakafbakening is gebaseerd op een verdeling van bevoegdheden en verantwoordelijkheden die voortvloeit uit de verschillen tussen beroepskrachten en vrijwilligers en houdt rekening met de aard van het vrijwilligerswerk. De vrijwilligers nemen echter nooit de plaats in van de medewerkers van Zuidwester. Wat de aard van overeengekomen taken ook is en of deze geheel of gedeeltelijk zelfstandig worden uitgevoerd, de vrijwilliger moet altijd kunnen terugvallen op een beroepskracht. Taken en werkzaamheden vrijwilligers De vrijwilliger is verantwoordelijk voor het zo goed mogelijk verrichten van de overeengekomen taak en het melden van eventuele signalen; zelfstandig, met begrip en verantwoordelijkheidsgevoel voor cliënten en organisatie. De vrijwilliger is bereid tot samenwerking met beroepskrachten of andere vrijwilligers. Privacy cliënten, beroepskrachten en vrijwilligers Uit het oogpunt van privacy staat het vrijwilligerswerk op het standpunt dat informatie over cliënten en de organisatie in principe beperkt wordt tot informatie die van wezenlijk belang is voor de uitoefening van vrijwilligerswerk. De mate waarin specifieker op informatie wordt ingegaan hangt af van het soort vrijwilligerswerk. De vrijwilliger heeft de plicht zich te onthouden van mededelingen aan derden omtrent zaken die deze uit zijn positie als vrijwilliger bekend geworden zijn, zowel over de instelling als over cliënten of personeelsleden. Dit betreft ook beeldmateriaal en social media. De richtlijnen voor het omgaan met social media zijn bij de Coördinator Vrijwilligerswerk op te vragen.

6

Samenwerkingsverband Selectie De selectiecriteria die gehanteerd worden zijn o.a.:  Zich kunnen verenigen met de doelstelling en de zorgopvattingen van Zuidwester;  Lichamelijk en psychisch in staat zijn bepaalde werkzaamheden zelfstandig uit te voeren;  Verantwoording kunnen dragen voor de uit te voeren taken;  Enthousiast zijn voor het werk;  Bereidheid zich voor een langere periode te binden (specifiek van toepassing op bezoekvrienden);  Bereid zijn tot samenwerking en overleg;  Vrijwilliger moet een kopie van paspoort of ID-kaart en een VOG (Verklaring Omtrent Gedrag) verstrekken aan de Coördinator Vrijwilligerswerk. Deze VOG wordt door Zuidwester vergoed. Proeftijd en aanstelling Na een proeftijd van effectief twee maanden, volgt een evaluatiemoment. Dit gesprek wordt gevoerd in aanwezigheid van de coördinator en vrijwilliger en bij een bezoekvriend ook de desbetreffende cliënt. Dit gesprek biedt alle betrokkenen de gelegenheid om vast te stellen in hoeverre de vrijwilliger een goede plaats heeft gevonden en of de plaatsing van de vrijwilliger een definitief karakter krijgt. De overeenkomst kan hierna worden getekend. Tijdens de proeftijd is de vrijwilliger verzekerd en gelden de wederzijdse rechten en plichten, zoals genoemd in dit infoboekje. Contactpersoon vrijwilligerswerk Een contactpersoon is een beroepskracht die binnen een afdeling of dienst van Zuidwester verantwoordelijk is voor het begeleiden van specifieke vrijwilligers en functioneert als aanspreekpunt voor de vrijwilliger en de Coördinator Vrijwilligerswerk.

7

Beëindigen samenwerkingsverband

Op initiatief vrijwilliger Indien de vrijwilliger zelf besluit tot beëindiging houdt de coördinator ter evaluatie en ter afronding een eindgesprek. De vrijwilliger draagt zorg voor een goede overdracht van werkzaamheden.

Op initiatief organisatie Indien geconstateerd wordt dat een vrijwilliger niet blijkt te voldoen aan de criteria zoals bedoeld en vastgelegd in deze beleidsnotitie, of wanneer bepaalde taken of werkzaamheden veranderen of verdwijnen, kan de organisatie het samenwerkingsverband beëindigen. In dat geval houdt de coördinator en de vrijwilliger een gesprek tot beëindiging van het samenwerkingsverband, met opgaaf van redenen.

Opzegtermijn De vrijwilliger is voor het beëindigen van de werkzaamheden gehouden aan een opzegtermijn van één maand, tenzij anders overeengekomen. Onkostenvergoedingen Uitgangspunt van het vrijwilligerswerk is dat vrijwilligers geen kosten hebben aan hun vrijwilligerswerk. Vergoedingen mogen alleen betrekking hebben op aannemelijk te maken kosten ten behoeve van de uitvoering van het vrijwilligerswerk. Verder heeft de vrijwilliger voor het maken van kosten vooraf toestemming nodig van de Coördinator Vrijwilligerswerk. Kosten die in aanmerking komen voor vergoeding zijn:  Reiskosten woon-werkverkeer kunnen worden vergoed op basis van tarief openbaar vervoer (2e klas) dan wel op basis van kilometervergoeding per auto. Dit geldt alleen voor vrijwilligers, die woonachtig zijn buiten de woonkern van de desbetreffende werklocatie. Om deze kosten te kunnen declareren ontvangt de vrijwilliger daartoe desgewenst een reiskostendeclaratieformulier. Wanneer de persoonlijke situatie van de vrijwilliger wijzigt, bijvoorbeeld bij verhuizing, heeft de vrijwilliger ten opzichte van de coördinator een meldingsplicht, zodat opnieuw kan worden bepaald of de vrijwilliger in de nieuwe situatie ook voor reiskostenvergoeding woon-werkverkeer in aanmerking komt.  Wanneer werkzaamheden dat noodzakelijk maken, krijgen vrijwilligers verblijfskosten (bijvoorbeeld een maaltijd) binnen de voorziening vergoed.  Voor badkleding geldt per kalenderjaar een maximale vergoeding. De hoogte van deze vergoeding wordt jaarlijks vastgesteld en is opvraagbaar bij de coördinator. Activiteiten die ten goede komen aan en ondernomen worden met één of meerdere cliënten worden in principe door de desbetreffende cliënt(en) betaald vanuit individueel- of woningbudget. Dit in overleg met de desbetreffende cliënt (c.q. wettelijk vertegenwoordiger) en de beroepskracht welke is aangewezen als de persoonlijke begeleider van de cliënt.

8

Verzekeringen Vrijwilligers zijn verzekerd volgens de richtlijnen voor afspraken met vrijwilligersorganisaties met betrekking tot schaderisico’s en verzekeringen. De volgende verzekeringen zijn afgesloten:  WA-verzekering;  Ongevallenverzekering;  Inzittendenverzekering: Deze verzekering is afgesloten voor gevallen, waarin vrijwilligers in opdracht van Zuidwester een autorit met een willekeurige auto uitvoeren. Voor aanvang van de rit moet een rittenformulier volledig worden ingevuld. De verzekering is van toepassing op de bestuurder en ten hoogste drie passagiers. Zuidwester heeft geen autoverzekering ten behoeve van de inzet van de privé auto voor vrijwilligers afgesloten. Ook een eventuele verhoging van de verzekeringspremie van een privé auto, bijvoorbeeld als gevolg van terugval op de bonus-malus ladder na aanleiding van een ongeval, kan niet worden geclaimd. Dit betekent expliciet dat de inzet van de privé auto geheel voor eigen risico is. Dit impliceert dat een vrijwilliger de volledige vrijheid heeft om een verzoek tot de inzet van de privé auto te weigeren. Ten aanzien van eventuele schade aan privé-eigendommen van de vrijwilliger, worden alleen die zaken vergoed, die functioneel noodzakelijk zijn bij het aanbieden van de in overleg met de coördinator afgesproken activiteiten. Schadegevallen dienen direct bij de coördinator gemeld te worden. Bovendien dient een verslag over de totstandkoming van de schade te worden opgemaakt door betrokkene en eventueel getuigen. De coördinator verzorgt in samenwerking met de administratie de verdere afhandeling. Collectiviteitskorting zorgverzekeringen Zuidwester heeft collectiviteitsafspraken met de volgende zorgverzekeraars: CZ, Zilveren Kruis en De Friesland. Veel medewerkers en vrijwilligers van Zuidwester zijn op deze wijze collectief verzekerd en daardoor op jaarbasis goedkoper uit. Op de sites van de zorgverzekeraars kunnen de aanbiedingen bekeken en vergeleken worden. www.cz.nl collectiviteitnummer: 002373696 www.zilverenkruis.nl collectiviteitnummer: 207005362 www.defriesland.nl collectiviteitnummer: 270100 Als er interesse is om over te stappen naar één van bovenstaande zorgverzekeringen, dan dient de aanmelding voor 1 januari gerealiseerd te zijn. Ook wanneer de vrijwilliger reeds bij een van deze zorgverzekeraars verzekerd is, kan de huidige verzekering omgezet worden naar een collectieve zorgverzekering. Bij vragen kan er rechtstreeks met de zorgverzekeraar contact worden opgenomen. 9

Gedragscode Van de vrijwilliger wordt verwacht zich te houden aan datgene wat in de gedragscode van Zuidwester is opgenomen. Deze is verstrekt door de Coördinator Vrijwilligerswerk.

Verboden handelingen

Zakelijke handelingen Het is verboden voor vrijwilligers zakelijke handelingen te verrichten met degene(n) die aan de zorg van de vrijwilliger is of zijn toevertrouwd.

Seksuele handelingen Het is verboden voor vrijwilligers om seksuele intimidaties te uiten en seksuele handelingen te verrichten met degene(n) die aan de zorg van de vrijwilliger is of zijn toevertrouwd.

Aanname geld of goederen Het is verboden voor vrijwilligers diensten, goederen of geld aan te nemen die een vastgestelde financiële waarde te boven gaat. De hoogte van deze waarde wordt jaarlijks vastgesteld en is opvraagbaar bij de coördinator.

Roken, alcohol en drugs Het rookbeleid van de organisatie is gebaseerd op de tabakswet en is in overeenstemming met de overige wet- en regelgeving. Het is verboden te roken binnen de gebouwen van de organisatie. Alle medewerkers en vrijwilligers behoren hun werk te kunnen doen in een rookvrije omgeving. Geen enkele medewerker, niet-rokende bezoeker, vrijwilliger of cliënt mag worden blootgesteld aan tabaksrook. Het gebruik van soft- en harddrugs is binnen de organisatie streng verboden en heeft, evenals het in bezit hebben van deze middelen, onmiddellijke beëindiging van de samenwerking tot gevolg. Het spreekt vanzelf, dat het onder invloed verkeren van alcoholische dranken eveneens beëindiging van de samenwerking tot gevolg kan hebben. Het is streng verboden werkzaamheden uit te voeren, van welke aard dan ook, wanneer de vrijwilliger onder invloed is van alcohol of drugs. 10

Klachten en conflicten Indien de vrijwilliger klachten heeft waar deze met zijn contactpersoon niet uitkomt, kan de vrijwilliger de klacht melden bij de Coördinator Vrijwilligerswerk. Wanneer er sprake is van een meningsverschil, c.q. conflict, waarbij een vrijwilliger is betrokken, dan zal in eerste instantie geprobeerd moeten worden het conflict op te lossen op de plaats waar deze is ontstaan. De coördinator kan hierin een bemiddelende rol spelen. Indien de betrokkenen niet tot overeenstemming weten te komen, bestaat de mogelijkheid het conflict bij de leidinggevende of regiodirecteur van de desbetreffende regio aan de orde te stellen. Wanneer ook dit geen oplossing biedt, kan de vrijwilliger via de formele klachtenregeling van Zuidwester een klacht kenbaar maken. Indien noodzakelijk kan de coördinator de samenwerking met een vrijwilliger met onmiddellijke ingang beëindigen. Dit uiteraard na zorgvuldige afweging en met opgaaf van reden. De vrijwilliger wordt, in principe, persoonlijk door de coördinator van de beslissing op de hoogte gebracht. Calamiteiten Bij calamiteiten (brand ontruiming etc.) dient de vrijwilliger zich te houden aan de instructies van de bedrijfshulpverlening, de brandweer en de politie. De vrijwilliger neemt geen initiatieven die tegen de instructie van de bedrijfshulpverlener, brandweer en politie ingaan. Attenties Wij waarderen de inzet van vrijwilligers en daarom delen zij, net als beroepskrachten, mee in attenties. Verder wordt aan onze vrijwilligers gedacht met de feestdagen in december en bij een jubileum.

Bijna alles wat je doet lijkt onbelangrijk, maar het is belangrijk dat je het doet.

11

Coördinatoren Vrijwilligerswerk per regio Regio Zuid-Holland Zuid

Hellevoetsluis Oud-Beijerland

0181 - 392919 0186 - 645700

Marian Poldervaart [email protected]

Spijkenisse

0181 - 601690 Corrie Magnus [email protected]

Regio Goeree-Overflakkee Corry van ’t Zelfde [email protected] 0187 - 898959

Regio West-Brabant Miranda Nooijen [email protected] 076 - 5258540

Regio Zeeland Marjon Cremer [email protected] 06 - 27326210

12