VREDESWEEK 2015 Schoolproject
Stichting Vredesweek Breda e.o. Secretariaat: Binnenweg 18, 4824 ZE Breda Tel. (076) 541 06 29 / 06-435 066 24 E-mail:
[email protected] www.vredesweekbreda.nl K.v.K. nr. 20145208 NL36 RABO 0147 9825 10
Inleiding bij het Schoolproject ‘Vrede Verbindt’ (2015) Voor u ligt het project dat aan alle scholen van het Primair Onderwijs in en om Breda wordt aangeboden door de Stichting Vredesweek Breda e.o. in de hoop dat u en uw collega’s er aandacht aan willen schenken binnen alle groepen van uw school tijdens de Vredesweek 2015 die gehouden wordt van 19 t/m 27 september. Dit Schoolproject voor zowel de onder-, midden- als bovenbouw kan de leerkrachten daarbij van dienst zijn. Alles wat u hier aantreft is gebruiksvriendelijk en direct toepasbaar (zelf te kopiëren), maar wil slechts een leidraad / een handreiking zijn voor de leerkrachten, die uiteraard naar eigen inzicht ideeën en suggesties kunnen toevoegen. Omdat vrede in onze tijd wel haast belangrijker lijkt dan ooit, doen wij een dringend beroep op u en uw collega’s om de Vredesweek niet ongemerkt voorbij te laten gaan. Wij hopen dat u in elke groep met de kinderen over vrede wilt praten en er verder wellicht op een creatieve manier mee om wilt gaan (bv. middels muziek, poëzie, tekenen en/of knutselen). Een suggestie van onze kant daarbij: koppel de Vredesweek bv. aan het project om pesten tegen te gaan. Maak er een projectweek of –dag van waarin vrede, verdraagzaamheid, elkaar respecteren en niet pesten verwerkt zit. Bij de lessuggesties wordt een onderverdeling gemaakt in: • Verhalen • Verwerking • Muziek • Gedichten Het is de verantwoordelijkheid van elke leerkracht zelf om hier een keus uit te maken, want de leerkracht kent zelf het beste het niveau van de eigen groep. Het project probeert aan te sluiten bij de actualiteit, maar kan nooit helemaal up-to-date zijn, omdat de afronding al voor de zomervakantie heeft plaatsgevonden. Daarom adviseren wij u dagelijks naar het ochtend jeugdjournaal te kijken voor het laatste actuele nieuws. Het project dat voor u ligt is in opdracht van de Stg. Vredesweek Breda e.o. gemaakt door enkele leerkrachten met veel ervaring in het onderwijs, die dit al meerdere jaren achtereen hebben gedaan. En trots vermelden wij hier graag bij dat dit project uit Breda omarmd is door het landelijke PAX en ook op hun site staat, zodat alle scholen in Nederland er gebruik van kunnen maken. Namens het bestuur van de Stg. Vredesweek Breda e.o. wens ik u en uw collega’s veel succes toe bij het gebruik van dit Lespakket Vredesweek 2015. Voor eventuele op- en aanmerkingen houden wij ons altijd aanbevolen en wij stellen elke reactie zeer op prijs. Wim Goijaarts secr. Stg. Vredesweek Breda e.o.
Lessuggesties bij het project ‘Vrede Verbindt’ We hebben dit jaar gekozen voor een andere onderverdeling dan u van ons gewend bent. Andere jaren stond alles per bouw bij elkaar, maar dit jaar is alles per onderdeel gerangschikt. De achterliggende gedachte is dat het voor u overzichtelijker is, zodat u makkelijker een keuze kunt maken. We hebben steeds aangegeven voor welke bouw wij iets geschikt achten, maar dat neemt niet weg, dat u zelf bepaalt wat u en uw groep het meest aanspreekt. Als Bijbelverhaal hebben we gekozen voor De Ark van Noach. Met name het laatste deel is belangrijk. Daarom is het eerste deel beknopt weergegeven. Dit verhaal is voor alle leeftijden. Voor de onderbouw hebben we de verhaaltjes Sem en Sanne en Kip en Eend. Voor de middenbouw hebben we het mooie verhaal De Kinderbrug van Max Bollinger en voor de bovenbouw Geef hem je hand en een Joodse vertelling Hel en hemel. Naar aanleiding van een verhaal kunt u met de kinderen een groepsgesprek houden. Bij de verwerking vindt u tips voor prentenboeken en films, een kleurplaatje en een mandala, een spel voor de middenbouw, stellingen om reacties van de kinderen uit te lokken en de mooie illustraties van het prentenboekje Wat is VREDE? Suggestie: stel elke dag één stelling centraal. Natuurlijk mag muziek niet ontbreken. We bieden u verschillende liedjes aan om samen met de kinderen te zingen. Het lied Kleine Dingen is speciaal voor de onderbouw. De andere liedjes zijn voor alle andere groepen geschikt. Waar vindt u de muziek? Kleine Dingen: CD Zitten of Opstaan? 4 SGO Hoevelaken tekst: Greet Brokerhof-van der Waa muziek: Gerard van Amstel Leek Lesjalom:
CD Zitten of Opstaan? 5 SGO Hoevelaken tekst: Gerard van Midden muziek: Gerard van Amstel
Ga op weg:
CD Trefwoord 2010-2011 / 3 CD 2 SGO Hoevelaken tekst: Gerard van Midden muziek: Gerard van Amstel De liedjes Geen huis meer en De Speeltuin kunt u op YouTube vinden. We sluiten het project af met een paar mooie gedichtjes, zoals -
Vrede smaakt naar meer,
-
Doen en laten
-
Oorlog en Vrede
-
Hoe schrijf je VREDE?
Met dit project zijn we dicht bij de wereld van de kinderen gebleven.
Wilt u met uw groep over grenzen heen kijken? Ga dan naar de website van PAX waar u allerlei informatie kunt vinden over mensen en landen waarvoor dit jaar extra aandacht wordt gevraagd. paxvoorvrede.nl/ambassades Hieronder ziet u de vier moedige bruggenbouwers van dit jaar. Door op de laatste zin te klikken, komt u ook op de website en kunt u meer over hen lezen.
Vredesweek 2015 roept op tot ontmoeting en verbinding In de komende Vredesweek van 19 t/m 27 september zoeken we verbinding met mensen die zich inzetten voor vrede. In Nederland, maar ook ver daarbuiten. Graag stellen we vier moedige bruggenbouwers voor uit binnen- en buitenland die in de Vredesweek in de schijnwerpers staan. Zij organiseren ieder op hun eigen manier de tegenkracht in hun eigen omgeving. Zij tonen de moed om elke dag onder moeilijke omstandigheden te gaan voor vrede en verdienen onze steun. Lees wat jij voor hen kan doen.
Annie Aarts en Jolanda Rompa-Huijboom Onderwijsgroep Ambassade van Vrede Breda
Verhalen De regenboog (Bijbelverhaal) Een verbond tussen God en de mensen Op een dag kreeg God spijt. Hij was helemaal niet meer blij met de wereld. Dat kwam door de mensen. Ze deelden niet met elkaar. Ze vochten en sloegen. Er was oorlog en mensen leden honger. Iedereen ging steeds meer meedoen met het kwaad en de mensen begonnen dat ook nog gewoon te vinden. Iedereen, behalve Noach. Daarom zei God tegen Noach: ‘Maak een hele grote boot, een ark. Maak hem zo groot, dat je hele familie erop kan en van alle dieren moet je er twee meenemen.’ Noach riep zijn familie bij elkaar en samen begonnen ze een boot te bouwen, groot genoeg voor de mensen en de dieren die meegingen. Toen de ark klaar was, ging iedereen er in en God deed de deur achter hen dicht. Toen liet God het regenen. De hele wereld werd één groot meer. Alles verdween onder het water. Veertig dagen en veertig nachten bleef het regenen. En toen, eindelijk, hield het op met regenen. De ark van Noach zakte naar beneden, totdat hij boven op de top van een hoge berg bleef liggen. Het water zakte nog verder. Noach pakte een duif en liet hem door het raam naar buiten vliegen. De duif vloog rond over het water, maar al gauw keerde hij weer terug naar de ark. Het water daalde nog steeds. Na een week liet Noach nog een keer een duif uitvliegen. Ook deze duif kwam terug naar de ark, maar hij had een groen takje in zijn bek. Hij wachtte nog een week. Toen liet Noach de duif nog een keer los. Dagenlang stonden ze voor het raam te kijken of hij terugkwam, maar dat gebeurde niet. De duif bleef weg. Voorzichtig deed Noach het dak van de ark open en keek naar buiten. Toen zag hij de grond. De grond! Je kon de grond zien! Iedereen mocht naar buiten. Toen God de mensen en dieren uit de ark zag komen zei Hij: ‘Nu zal ik met alle levende wezens op aarde een verbond sluiten, een afspraak dat zoiets nooit meer zal gebeuren.’ En Hij liet het zien door een teken: een brug van mooie kleuren tussen de hemel en de aarde. Dat was de regenboog. Dus als je een regenboog ziet, weet je weer dat God beloofd heeft om nooit meer de hele wereld te laten overstromen.
Sem en Sanne (OB) Sem en Sanne spelen samen. Dat doen ze heel vaak, want ze zijn dikke vrienden. Sanne woont in een flat. Sem woont in een huis op de grond. Vlakbij de flat van Sanne. ‘Ik ben zaterdag jarig,’ zegt Sem. ‘Echt waar?’ vraagt Sanne. ‘Dan krijg je een cadeau. Want je bent mijn beste vriend. Hoeveel nachtjes duurt het nog?’ Sem telt op zijn vingers: ‘Maandag, dinsdag, woensdag. Drie! Over drie nachtjes is het feest! Al mijn vriendjes krijgen een kaart. Zij mogen op mijn feest komen.’ ‘Leuk!’ roept Sanne. ‘Ik heb er nu al zin in.’ Op maandag komt de post. Maar hij brengt geen kaart voor Sanne. Ook niet op dinsdag. En ook niet op woensdag. ‘Waarom krijg ik geen kaart?’ denkt Sanne verdrietig. ‘Ik ben toch zijn beste vriendin? Waarom mag ik niet op zijn feestje komen?’ Sanne kijkt uit het raam van de flat. Beneden is het huis van Sem. Voor het raam hangen slingers. Bij de deur staan kinderen. Lisa en Niels, Kim en Daan en Bram. Daar komen Samir en Esma ook. Eén, twee, drie, vier, vijf, zes, zeven kinderen, telt Sanne. ‘Zij mogen allemaal komen. En ik niet. Sem is mij vergeten.’ Sanne moet ervan huilen. Het is ook zo erg. ‘Rrrring, rrring!’ De telefoon. ‘Met Sanne.’ ‘Waar blijf je nou?’ roept Sem in de telefoon. ‘We wachten op je. Waarom kom je niet op mijn feestje? Je bent toch mijn beste vriendin?’ ‘Ik heb geen kaart,’ huilt Sanne. ‘Hoe kan dat nou?’ schrikt Sem. Dan weet hij het. ‘Ik ben vergeten de kaart in jouw brievenbus te doen. Maar je moet wel komen, hoor. Zonder jou is er niks aan.’ Sanne lacht alweer. ‘Ik kom eraan!’ zegt ze vrolijk. ‘Vergeet mijn cadeautje niet!’ roept Sem. ‘Echt niet!’ zegt Sanne.
Kip en Eend (OB) Ga met de kinderen in de kring zitten en lees het verhaal. Het is middag. De zon schijnt. Poes rekt zich lui uit. Opeens ziet zij Kip. Kip loopt haar zomaar voorbij. Ze kijkt heel boos. ‘Hé Kip’, zegt Poes. ‘Wat kijk je boos. Wat is er aan de hand?’ ‘Ik ben boos op Eend’, zegt Kip. ‘Eend heeft Kuiken in het water geduwd. Ik kon hem nog net pakken. Anders was hij verdronken.’ ‘Wat gemeen!’ roept Poes boos. ‘Wat ga je doen?’ ‘Ik ga hem pikken’, zegt Kip. ‘Ik ga mee’, zegt Poes. ‘Dan ga ik hem krabben.’ En Poes loopt achter Kip aan. Hond ziet Kip en Poes. ‘Wat kijken jullie boos’, zegt hij. ‘Wat is er aan de hand?’ ‘Eend heeft Kuiken in het water geduwd. Hij is bijna verdronken’, zegt Poes. ‘Wat gaan jullie doen?’ vraagt Hond. ‘Ik ga hem pikken’, zegt Kip. ‘Ik ga hem krabben’, zegt Poes. ‘Dan ga ik hem bijten’, zegt Hond. En Hond loopt achter Poes en Kip aan. Varken ziet Kip en Poes en Hond. ‘Wat kijken jullie boos’, zegt hij. ‘Wat is er aan de hand?’ ‘Eend heeft Kuiken in het water geduwd’, zegt Hond. ‘Hij is bijna verdronken.’ ‘O’, zegt varken. ‘Wat gaan jullie doen?’ ‘Ik ga hem pikken’, zegt Kip. ‘Ik ga hem krabben’, zegt Poes. ‘En ik ga hem bijten’, zegt Hond. ‘Dat moet ik zien!’, roept het Varken.
En Varken loopt knorrend achter Poes en Hond en Kip aan. Kip en Hond en Poes en Varken lopen verder. Opeens staat Kip stil. Poes let niet op. Ze botst tegen Kip. Hond botst tegen Poes. En Varken botst tegen Hond. ‘Wat zie je Kip?’, vragen ze. Kip zegt niets. Ze steekt haar kop vooruit. Nu zien Poes en Hond en Varken het ook. Aan het eind van het pad staat Eend. Maarr… Eend staat niet stil. Hij loopt naar Kip toe. ‘Het spijt me Kip’, zegt hij. ‘Ik wilde je helpen. Ik wilde Kuiken zwemmen leren. Maar ik dacht niet goed na. Kipkuikens kunnen niet zwemmen.’ Kip laat haar kop zakken. ‘Ga je niet pikken?’ vraagt Varken. ‘Nee’, zegt Kip. ‘Eend deed het om mij te helpen.’ ‘Ga jij niet krabben?’ vraagt Varrken aan Poes. ‘Nee’, zegt Poes. ‘Dan ga jij zeker ook niet bijten?’ knort Varken tegen Hond. ‘Nee’, zegt Hond. ‘Jammer’, zegt Varken. ‘Doe niet zo dom’, zegt Eend. ‘Je praat als een kip zonder kop. Oei. Sorry Kip.’ Maar Kip lacht. ‘Het geeft niet. Je hebt gelijk!’
De Kinderbrug (MB)
(Max Bolliger)
Er woonden twee boeren bij een rivier, de ene op de rechter- en de andere op de linkeroever. In het water zwommen eenden en zwanen die blij waren dat de zon ’s morgens op- en ’s avonds onderging. Die eenden en zwanen zaten ’s morgens op de linkeroever en ’s avonds op de rechteroever lekker in de zon. Maar de boeren waren jaloers op elkaar. De ene zou liever op de rechter- en de andere op de linkeroever wonen. Als ze ’s morgens aan het ploegen waren, stond de ene te schelden omdat het veld van zijn buurman in de zon en zijn eigen veld in de schaduw lag. En als ze ’s avonds hout hakten stond de andere te schelden omdat de zon wel op het huis van zijn buurman maar niet op het zijne scheen. Ook de boerenvrouwen waren heel ontevreden. De ene ’s morgens en de andere ’s avonds. Op een morgen toen de boerenvrouwen de was aan het ophangen waren, riep die van de rechteroever een lelijk woord naar die aan de andere kant. En toen ze ’s avonds de was weer van de lijn haalden, riep die van de linkeroever iets lelijks terug. Dat namen hun mannen niet. Die verzamelden grote stenen en probeerden elkaar daarmee te raken, maar de rivier was zo breed dat de stenen hun doel misten en in het water plonsden. De enige tijd dat het rustig en vredig was, was midden op de dag. De koeien, paarden, de geiten en schapen trokken zich in de schaduw terug en de boeren met hun vrouwen deden een dutje onder een appelboom, de één op de linker- en de ander op de rechteroever. De kinderen van de boeren zaten zich aan de waterkant te vervelen. De één keek naar de linker- , de ander naar de rechteroever. Ik wou dat ik een eend was, dacht de één. Ik wou dat ik een zwaan was, dacht de ander. Op een mooie dag toen de kinderen weer eens bij de rivier kwamen, was het water gezakt. En er waren zoveel stenen te voorschijn gekomen, dat de kinderen van de ene op de andere konden springen. Ze waren allebei tegelijk middenin de rivier. Ze keken een hele tijd naar elkaar, blij omdat ze kinderen waren, De één een meisje, de ander een jongetje.
Ze gingen op een grote steen zitten en keken naar de eenden en de zwanen. Toen gingen ze elkaar verhaaltjes vertellen, verhaaltjes over de linker- en over de rechteroever. Het meisje en de jongen vonden elkaar zo aardig, Dat ze elke middag van de ene steen op de andere sprongen en samen in het midden van de rivier gingen zitten. De ouders vroegen zich af hoe het kwam dat hun kinderen dingen wisten die ze zelf nog nooit gehoord hadden. Maar op een dag, toen het heel lang geregend had, hielden de kinderen op met verhaaltjes vertellen en ze waren ook niet vrolijk meer. Het water in de rivier was weer gestegen en de Kinderbrug was verdwenen. Toen kwamen de ouders eindelijk achter het geheim van hun kinderen. Ze begonnen erover na te denken. En toen ze lang genoeg gedacht hadden, besloten ze, samen met de kinderen, van de overgebleven stenen een Brug te bouwen. Een Brug, zo prachtig rond, als de boog die de zon aan de hemel beschrijft.
Geef hem je hand (BB) ‘Help! Help!’ Een man is weggezakt in het moeras. Alleen zijn hoofd steekt nog boven de modder uit. Iedereen die hem hoort, rent naar het moeras. Een moedige man gaat naar de rand van het moeras, zo dicht mogelijk bij de plaats waar de man is weggezakt. ‘Geef mij je hand!’ roept hij. ‘Dan trek ik je eruit!’ Maar de man in het moeras blijft om hulp roepen. Hij doet niets waardoor de ander hem eruit kan trekken. ‘Geef mij je hand’, roept de helper nog een keer. Maar het enige antwoord dat hij krijgt is een schreeuw om hulp. Dan bemoeit een oude man zich ermee. ‘Je ziet toch dat hij je nooit zijn hand zal geven’, zegt hij. ‘Geef hem jouw hand, dan kun je hem redden.’
Praat met de kinderen na over het verhaal. Als je wacht tot een ander de eerste stap zet, verander je niets. Als je zelf de eerste stap zet, kun je wel iets veranderen.
Een Joodse vertelling (BB) Hel en hemel Een geleerde komt bij de profeet Elias. ‘Ik wil graag goed leven’, zegt hij. ‘Kunt u mij vertellen wat ik daarvoor moet doen?’ De profeet Elias geeft geen antwoord. Hij staat op en wenkt de geleerde om met hem mee te gaan. Hij gaat hem voor door donkere stegen en gaat met hem een paleis binnen. Ze lopen lange gangen door, tot de profeet de deur van een grote zaal opendoet. De zaal is vol mensen. Sommige mensen hebben lompen aan, terwijl anderen prachtige kleren dragen en gouden sieraden met schitterende edelstenen. Allemaal hebben ze een grote, zware lepel vast, die net zo lang is als zijzelf. De lepels zijn van ijzer en hebben een houten handgreep. In het midden van de zaal is een open vuur. Daarboven hangt een pan met heerlijk ruikende soep. Om de pan verdringen zich mensen met holle wangen en diepliggende ogen. Met hun grote lepels scheppen ze soep uit de pan. Maar omdat de lepels zo lang zijn, lukt het hun niet om ze bij hun mond te krijgen. Ze morsen de hete soep op de mensen om hen heen. Het is een lawaai van jewelste. Er wordt gescholden en de mensen slaan elkaar met de lepels. De geleerde kijkt geschokt toe. ‘Dit is de hel’, zegt Elias. De geleerde knikt stilletjes. Wat een straf om zo’n lange lepel te krijgen dat je niet van die heerlijke soep kunt eten! De profeet tikt hem op zijn schouder en wenkt hem mee te gaan. Door lange gangen gaat hij met hem naar een andere zaal. Ook deze zaal is vol mensen, ook hier zijn rijken en armen. Ook deze mensen hebben allemaal zo’n rare te lange lepel bij zich. En net als in de eerste zaal pruttelt er een pan soep op een open vuur in het midden van de zaal. Toch is het in deze zaal anders dan in de eerste. Waar daar geschreeuwd en gescholden werd, wordt hier gepraat en gelachen. Om de beurt dopen de mensen hun lepel in de soep. Maar ze proberen niet de lepel naar hun eigen mond te brengen. Ze geven een ander te eten. Als de lepel iemand te zwaar wordt, komen anderen te hulp om de lepel te ondersteunen. Wie te eten heeft gehad, helpt op zijn of haar beurt weer een ander. Zo krijgt iedereen genoeg. ‘Kijk’, zegt de profeet. ‘Dit is de hemel.’ In het verhaal zijn de hel en de hemel precies hetzelfde. Het zijn twee zalen in hetzelfde paleis, in beide zalen zijn arme en rijke mensen, in beide zalen staat dezelfde heerlijke soep te pruttelen en in beide zalen hebben de mensen een lange lepel om van de soep te eten. Wat maakt toch de ene zaal tot de hel en de andere tot de hemel? Aan de omstandigheden kun je vaak niets veranderen. Hoe je er zelf mee omgaat wel!
Verwerking Prentenboeken: (OB) Samen kunnen we alles De mooiste vis van de zee (alle versies) Max op ontdekkingsreis Max en de toverstenen
Ingrid en Dieter Schubert Marcus Pfister Marcus Pfister Marcus Pfister
Films: (MB/BB) De club van lelijke kinderen Bluebird De tasjesdief Wit licht
Spel n.a.v. het verhaal “De Kinderbrug” (MB) ! Steek de rivier over Teken op de speelplaats een rivier. Verdeel de klas in twee groepen. Laat de kinderen zelf bedenken hoe ze de rivier kunnen oversteken. Maak bijvoorbeeld gebruik van speelmaterialen en takken.
Stellingen: (OB) Naar het boekje van Emma Damon: Wat is vrede? Kijk naar de 6 plaatjes op de volgende bladzijden en praat er met elkaar over. (suggestie: zet elke dag één plaatje centraal)
Stellingen: (MB) Wat is vrede? (Zet elke dag één regel centraal)
VREDE is geven
-
niet afpakken
VREDE is delen
-
niet alles zelf houden
VREDE is luisteren
-
niet ruzie maken
VREDE is troosten
-
niet in de steek laten
VREDE is helpen
-
niet kapot maken
VREDE is samen spelen
-
niet pesten
Stellingen: (BB) ! Vechten voor vrede heeft geen zin, de oorlogsindustrie is veel machtiger. ! Vechten voor vrede heeft geen zin, niemand luistert toch naar je. ! Vechten voor vrede heeft wereld. ! Vechten voor vrede heeft normaal leven.
wel zin, want als je een mens redt, red je de wel zin, want zonder vrede kan geen mens
VREDE VERBINDT
Wat je zegt dat ben je zelf (MB) Uitleg: 3 kinderen lezen, 3 kinderen staan aan de kant en worden “uitgeschakeld” en de rest van de klas behoort tot de groep. Aan het eind kan er een groepsgesprek plaatsvinden.
Kind 1: Zeg, moet je luisteren, als je straks weer gaat spelen moet je haar niet mee laten doen, hoor, want als zij meedoet komt er toch weer ruzie. zij wil altijd de baas spelen! Een kind dat aan de kant staat, draait zich met de rug naar de groep als teken dat het uitgeschakeld is. Groep: Wat je zegt dat ben je zelf (aantal keren, eerst zacht en dan aanzwellend) Kind 2: Laatst toen we aan het spelen waren, gaf hij me toch een zet! En toen viel ik zomaar op de grond. Wat een gemenerik! Je bent gek als je hem mee laat doen! Nou, bij mij krijgt ie geen kans meer hoor! Kind 2 dat aan de kant staat draait zich om. Ook uitgeschakeld! Groep: Wat je zegt dat ben je zelf (aantal keren, eerst zacht en dan aanzwellend) Kind 3: De vorige week waren we aan het spelen En ineens gooide hij het spel in de war! Zal ik je eens wat vertellen: Hij kan helemaal niet tegen zijn verlies! Trouwens, als hij meespeelt, speelt hij altijd vals. Nou, bij mij doet hij niet meer mee! Kind 3 dat aan de kant staat, draait zich om. Hij mag ook niet meer meetellen! Groep: Wat je zegt dat ben je zelf (aantal keren, eerst zacht en dan aanzwellend) Leerkracht: Mensen worden uitgeschakeld Om onszelf te verbloemen. Het gebeurt in het klein. Het gebeurt in het groot. Het gebeurt vandaag. Het gebeurde ook heel lang geleden.
Kleurplaat
Kleurplaat
Muziek KLEINE DINGEN
LEEK LESHALOM
Ga op weg
Wens elkaar de lieve vrede in een wereld zonder pijn. En deel uit met gulle handen. Geef aan groot en geef aan klein. Droog de tranen van de aarde, vecht voor eerlijkheid en trouw. Wijs de weg aan wie verdwaald zijn en geef warmte in de kou.
Lied: GEEN HUIS MEER Het land waar ik vandaan kom is in rep en roer Er wordt gevochten, ze schieten zomaar mensen dood. De huizen staan in brand en bruggen zijn ontploft. De mensen vluchten naar plekken waar het veilig is. Ik heb geen huis meer en geen land en al mijn speelgoed is verbrand. M’n vader en m’n moeder zijn verschrikkelijk bang. Ze maken ruzie en zelfs m’n opa heeft gehuild We slapen nu bij vreemden in een koude schuur. Ze zijn wel aardig, maar wat moeten wij hier op den duur. Ik heb geen huis meer en geen land en al mijn speelgoed is verbrand. Maar als het donker is en mijn familie slaapt, ben ik eventjes gelukkig want wij zijn bij elkaar. Ik heb geen huis meer en geen land en al mijn speelgoed is verbrand.
Kinderen voor Kinderen nr.20 (muziek op YouTube)
Lied: DE SPEELTUIN
Door kapotgeschoten ramen, zonder vader, zonder land, loop je hulpeloos verlaten, aan je moeders warme hand. Als een schaap tussen de wolven, haar bestemming onbekend en niemand ziet hoe klein je bent, niemand ziet hoe klein je bent. Refrein:
Morgen zal het beter zijn, zal de zon je strelen, zal de wereld weer een speeltuin zijn en kun je je rustig spelen.
Na de winter komt de lente, wordt de grijze lucht weer blauw. Maar al ben je uit de oorlog, gaat de oorlog ooit uit jou? Mooie ogen zijn vergiftigd en aan het geweld gewend. En niemand ziet hoe klein je bent, niemand ziet hoe klein je bent.
Marco Borsato
(muziek op YouTube)
Gedichten Vrede smaakt naar meer
Doen en laten
Vrede klinkt als liefdesliedjes Vrede klinkt als geflierefluit Vrede klinkt als muziek in mijn oren Vrede klinkt als een klok
Wat je ook doet en wat je ook laat: Raak niet gevangen in woede en haat
Vrede voelt als ver verlangen Vrede voelt als bij opa op schoot Vrede voelt als een warme kachel Vrede voelt vertrouwd
Word boos als het moet, maar wat je ook laat en wat je ook doet: Maak het altijd weer goed!
Vrede ruikt naar pepermuntjes Vrede ruikt naar blauwe zee Vrede ruikt naar eau de cologne Vrede ruikt als een roos Vrede smaakt naar suikerspinnen Vrede smaakt naar verse friet Vrede smaakt naar brood met boter Vrede smaakt naar meer
Oorlog en vrede Weet je wat ze deden? Ze maakten ruzie met elkaar Vrede trok aan Oorlogs haar Oorlog beet in Vredes been Vrede kneep in Oorlogs teen Oorlog schold hem uit voor schurk Vrede trok aan Oorlogs jurk Oorlog sloeg op Vredes kop Vrede krijste: hou nou op! Oorlog gilde: jij begon! En wie denk je dat er won?
Hoe schrijf je vrede? Met de V van vrolijk duurt het langst Met de R van Raad eens hoeveel ik van je houd Met de E van Engelengeduld Met de D van Doe het zelf Met de E van En ze leefden nog lang en gelukkig
