Vr ijuit ONTWERPAKKOORD

AFGIFTEKANTOOR BRUSSEL X . P608646

Vr ijuit

MAANDBLAD VAN DE LIBERALE VAKBOND

7 9 ste j a a r g a n g

december 2008

ONTWERPAKKOORD

VOOR HERSTEL VAN DE ECONOMIE Vertegenwoordigers van werknemers en werkgevers hebben een ontwerp van interprofessioneel akkoord 2009-2010 afgesloten. Geen eenvoudige klus : de sociale partners wilden weten hoeveel geld de regering veil had om een deel van het akkoord te financieren, terwijl de regering zat te wachten op de kostprijs van het akkoord om het op te nemen in haar herstelplan. De sociale partners moeten het ontwerpakkoord voorleggen aan hun respectievelijke achterban. Bij het ter perse gaan van deze Vrijuit kenden we het resultaat van die raadplegingen nog niet. Voor een verslag van de verdere ontwikkelingen verwijzen we u graag naar onze website www.aclvb.be. Het ontwerp van interprofessioneel akkoord behelst een zeker evenwicht tussen enerzijds de syndicale herstelvisie en anderzijds de obsessie van de werkgevers om de arbeidskost te verlagen. Voor ons moet de consumptie van de werknemers ondersteund worden door de nettolonen te verhogen, voor de werkgevers moeten de lasten verlaagd worden die het concurrentievermogen van de bedrijven drukken. Tijdens de onderhandelingen voor het interprofessioneel akkoord ging de crisis onverstoord verder. ArcelorMittal kondigde het ontslag aan van honderden werknemers en verwees daarbij naar de crisis, terwijl in de staalnijverheid de machines langer worden stilgelegd, tot scha en schande van de arbeiders die economisch werkloos worden.

4

15

7

30

ARBEIDSOVEREENKOMST Naar jaarlijkse gewoonte worden op 1 januari de bedragen uit de wet op de arbeidsovereenkomsten aangepast. Dat heeft gevolgen voor opzegging, concurrentiebeding, proefbeding …

PENSIOENCONFERENTIE Een werkgroep is begonnen aan zijn reflectie over de vergrijzing van de bevolking en de gevolgen ervan voor de pensioenen. Dat gebeurt in voorbereiding op de Nationale Pensioenconferentie.

8

ZIEKTE Als zieke werknemer heeft men bepaalde verplichtingen naar de werkgever toe. Kan de werkgever zijn werknemer laten controleren en op welke manier ?

EINDEJAARSPREMIE Op het einde van het jaar krijgen veel werknemers een extraatje toegestopt van de werkgever in de vorm van een eindejaarspremie. Een overzicht van de regels hieromtrent.

TIJDELIJKE WERKLOOSHEID In economisch moeilijke periodes kan de werkgever een aantal (of al) zijn werknemers tijdelijk werkloos stellen. Wie, wanneer en hoe lang kan dat ?

De redactie van VRIJUIT wenst u

een schitterend

2009

2actualiteit Ontwerp interprofessioneel akkoord

VERHOGING KOOPKRACHT, VERMINDERING PATRONALE LASTEN Na tussenkomst van Robert Tollet, die als bemiddelaar moest laten verstaan dat de regering binnen redelijke grenzen het interprofessioneel akkoord (IPA) zou willen financieren, zijn de sociale partners het redelijk snel eens geworden over een lijst aan maatregelen die de koopkracht van de werknemers en sociaal verzekerden verhoogt enerzijds en de kosten voor de ondernemingen vermindert aan de andere kant.

V

Vervolgens heeft de regering een beetje getalmd om uit te rekenen hoe het interprofessioneel akkoord geïntegreerd kan worden in haar economisch herstelplan. Bij de ACLVB wouden we verhinderen dat de maatregelen teveel zouden kosten voor de gemeenschap, of het nu over de belastingplichtigen in het algemeen gaat of de werknemers in het bijzonder (door het vergroten van het tekort in de sociale zekerheid). Zij betalen immers de rekening. Zoals we reeds schreven op pagina 1 wisten we op het ogenblik dat dit nummer gedrukt werd (woensdag 17 december) nog niet of de bases van de verschillende organisaties het ontwerpakkoord dat door hun mandatarissen gesloten werd, goedgekeurd hebben. De afgevaardigden van de ACLVB komen bijeen op 22 december om te beslissen of zij tevreden zijn met de voorziene maatregelen die van toepassing zullen zijn op de ondernemingen en de 2.639.000 werknemers uit de privé-sector.

Koopkracht van de werknemers Binnen de context van de huidige crisis volstaat de automatische indexering van de lonen niet meer om de koopkracht te garanderen. De economen voorzien een recessie. Als syndicalisten zijn we voor het opnieuw op gang brengen van de economie door middel van de consumptie. Het ontwerp-IPA voorziet dus een verhoging, uitzonderlijk uitgedrukt in netto, van maximum 125 euro in 2009, die opgetrokken wordt tot 250 euro maximum in 2010 voor elke werknemer. De verhoging zal bovenop de indexering van de brutolonen komen. Maximum betekent dat niet iedereen er noodzakelijkerwijs van geniet. Alles hangt af van de gezondheid van de sector, want het is op dat niveau dat de onderhandelingen zullen gebeuren om te bepalen hoe deze enveloppe zal gevuld worden, volledig of niet. De pistes om de nettoverhoging toe te kennen zijn : 3 het verhogen van het plafond voor de tussenkomst van de werkgever in de maaltijdcheques; 3 de toekenning van groene cheques (systeem dat nog moet ontwikkeld worden en dat zou kunnen dienen ter aanmoediging van duurzame investeringen zoals isolatiewerken of de installatie van zonnepanelen); 3 de verhoging van de mobiliteitsvergoeding (zoals in de bouwsector) met fiscale neutralisatie. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

actualiteit

3

Bovenop de enveloppe openen de sociale partners de mogelijkheid tot verhoging van de kosten voor het woonwerkverkeer. De tussenkomst van de werkgever in kosten voor het openbaar vervoer zou kunnen stijgen van 60 tot 75 % vanaf 2 februari 2009.

Loonkost De werkgevers waren vooral vragende partij voor een vermindering van de lasten op ploegen- en nachtarbeid enerzijds en de overuren anderzijds. Wat betreft de ploegenen nachtarbeid zou de vermindering van de bedrijfsvoorheffing die aan de fiscus moet doorgestort worden verhogen van 10,7 tot 15,6 %. Het fiscaal gunstig regime zou van toepassing worden op 130 overuren in plaats van de huidige 65.

Tewerkstellingsplannen De tewerkstellingsplannen hebben elkaar dusdanig opgevolgd dat ze een stapel teksten vormen die onmogelijk door de personeelsdiensten en de administratie kunnen beheerst worden. Een vereenvoudiging drong zich sinds lange tijd op. De werkgevers genieten van een vermindering van de bijdragen bij de aanwerving van verschillende categorieën werkzoekenden zoals jongeren, slachtoffers van herstructureringen, langdurig werklozen … In de toekomst zou het grootste deel van de financiële middelen overgedragen worden naar structurele verminderingen. Omdat sommige categorieën toch behoefte hebben aan een specifieke steun, zullen de kleine ondernemingen kunnen blijven genieten van hulp bij aanwerving van een eerste, tweede en derde werknemer. Langdurig werklozen zullen ook recht geven op gerichte verminderingen.

Loonkloof dichten De werkgevers blijven klagen over de vermindering van de competitiviteit van de Belgische ondernemingen in vergelijking met deze gevestigd in de landen die onze belangrijkste handelspartners zijn. De loonnorm is slechts indicatief en de ontsporing van de laatste twee jaar zou volgens de werkgevers gecompenseerd moeten worden door een vermindering van de bedrijfsvoorheffing. Volgens de werkgevers zal de vermindering evolueren van 0,25 % naar 0,65 % op 1 juni 2009 en tot 1 % op 1 januari 2010.

Sociaal verzekerden De koppeling van de sociale uitkeringen aan het algemeen welzijn (dat verder gaat dan louter de indexering) zou ten voordele zijn van alle domeinen van de sociale zekerheid. In 2010 zal een enveloppe van bijna 430 miljoen euro aangewend worden voor de verschillende sectoren : pensioenen, ziekteen invaliditeitsuitkeringen, arbeidsongevallen, werkloosheid …

Verlenging Bij elk IPA worden een aantal dossiers verlengd. Het gaat daarbij met name om het brugpensioensysteem voor hen die minstens 20 jaar nachtof ploegenarbeid achter de rug hebben (met een loopbaan van minstens 33 jaar). De betrokkenen kunnen vroeger op brugpensioen gaan dan de andere werknemers mits een sectorakkoord. Het halftijds brugpensioen zou ook verlengd moeten worden. Voor de risicogroepen blijft 0,10 % van de loonmassa voorzien. De regering heeft haar zegen gegeven over de financiering van een deel van de maatregelen die de sociale partners wensen. Nu moeten de beslissingen nog gepreciseerd worden opdat ze werkelijk van toepassing zouden zijn met het gewenste effect. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

4actualiteit Wet op de arbeidsovereenkomsten

NIEUWE GRENSBEDRAGEN De wet op de arbeidsovereenkomsten bevat verschillende grensbedragen die elk jaar op 1 januari aangepast worden. Het betreft de opzegging, het concurrentiebeding, de afwezigheid om ander werk te zoeken, het proefbeding en het scheidsrechterlijk beding.

V

Vanaf 1 januari 2009 zijn hiervoor volgende grensbedragen van toepassing : 3 opzegging, concurrentiebeding en afwezigheid om ander werk te zoeken : € 29.729 (2008 : € 28.580); 3 proefbeding : € 35.638 (2008 : € 34.261); 3 opzegging, scheidsrechterlijk beding en concurrentiebeding : € 59.460 (2008 : € 57.162). De aanpassing van deze brutoloonbedragen kan onder meer een weerslag hebben op de opzeggingstermijn of proefperiode.

Proeftijd voor bedienden Indien voor bedienden uiterlijk op het tijdstip van de indiensttreding een proeftijd schriftelijk werd vastgelegd, dan bedraagt deze proeftijd minimum 1 maand. De proeftijd mag niet meer bedragen dan : 3 6 maanden wanneer het jaarloon niet hoger ligt dan € 35.638; 3 12 maanden wanneer het loon deze grens overschrijdt.

Opzegging door de werkgever De opzeggingstermijn voor bedienden wordt gedeeltelijk bepaald door de jaarwedde. Indien de werkgever een opzegging betekent na 31/12/2008 dan geldt dat wie minder verdient dan € 29.729 gedurende de eerste vijf jaar recht heeft op een opzeggingsperiode van minstens drie maanden. Deze termijn wordt bij het begin van elke nieuwe periode van vijf jaar dienst bij dezelfde werkgever telkens met drie maanden verlengd, dus : DOOR DE WERKGEVER NA TE LEVEN OPZEGGINGSTERMIJN ANCIËNNITEIT VAN DUUR VAN DE DE BEDIENDE OPZEGGINGSTERMIJN minder dan 5 j. 3 maanden van 5 tot 10 j. 6 maanden van 10 tot 15 j. 9 maanden van 15 tot 20 j. 12 maanden van 20 tot 25 j. 15 maanden van 25 tot 30 j. 18 maanden van 30 tot 35 j. 21 maanden van 35 tot 40 j. 24 maanden van 40 tot 45 j. 27 maanden V R I J U I T / D E C E M B E R

Werknemers met een brutojaarloon hoger dan € 29.729 maken bij ontslag "minstens" aanspraak op een opzeggingstermijn van drie maanden per begonnen schijf van 5 jaar dienst. Die minimumtermijn kan evenwel nog worden verlengd hetzij bij overeenkomst tussen werkgever en werknemer gesloten ten vroegste op het ogenblik waarop de opzeg wordt gegeven hetzij door de arbeidsrechtbank. De bestaande regels betreffende de opzeggingstermijn van de hogere bedienden werd door de Wet van 30 maart 1994 houdende sociale bepalingen voor indiensttredingen vanaf 1/4/94 gewijzigd. Een werknemer die vanaf 1 januari 2009 in dienst treedt en wiens jaarloon bij de indiensttreding meer bedraagt dan € 59.460 (dit was vanaf 1/4/94 = 1.728.000 F, in 1995 = 1.777.000 F, in 1996 = 1.792.000 F, in 1997 = 1.822.000 F, in 1998 = 1.855.000 F, in 1999 = 1.893.000 F, in 2000 = 1.912.000 F., in 2001 = 1.976.000 F., in 2002 = € 50.554, in 2003 = € 51.842, in 2004 = € 52.836, in 2005 = € 53.825, in 2006 = € 55.193, in 2007 = € 56.187 en in 2008 = € 57.162), zal met zijn werkgever de opzeggingstermijn contractueel kunnen vastleggen die deze laatste in geval van ontslag zal moeten respecteren, met een minimum van drie maanden per begonnen schijf van vijf dienstjaren.

Opzegging door de bediende Een bediende met minder dan 5 jaar anciënniteit en met een jaarwedde lager dan € 29.729 die zijn geluk elders wil beproeven, moet een opzeggingstermijn van 1,5 maand respecteren. Werkt hij er langer dan 5 jaar, dan is een opzeg van drie maanden vereist. Heeft de betrokkene een hogere wedde dan € 29.729, dan wordt de opzeggingstermijn vastgesteld hetzij bij overeenkomst gesloten ten vroegste op het ogenblik van de opzegging, hetzij door de rechter. Hij mag dan voor een opzegging betekend vanaf 1/1/2009 maximum 4,5 maand bedragen bij een loon tussen € 29.729 en € 59.460 en maximum 6 maanden bij een jaarloon hoger dan € 59.460.

Tegenopzegging door bediende Het kan zijn dat een bediende die zijn opzeg moet presteren nog voor het einde van de voorziene opzeggingstermijn een nieuwe betrekking vindt. In dat geval kan hij een tegenopzegging betekenen. De periode van tegenopzegging is afhankelijk van het jaarloon : 3 1 maand voor een jaarloon lager dan € 29.729; 3 2 maanden voor een jaarloon tussen € 29.729 en € 59.460; 3 bedraagt het jaarloon meer dan € 59.460, dan moeten werkgever en bediende de termijn overeenkomen op het ogenblik van de tegenopzeg2 0 0 8

ging. Er geldt wel een maximum van 4 maanden. Kan men het niet eens worden, dan kan de rechter beslissen.

Recht op afwezigheid gedurende de opzeggingstermijn Arbeiders en bedienden hebben tijdens de opzeggingstermijn het recht verlof te nemen om ander werk te zoeken. Ook hier geldt het jaarloon als norm. Arbeiders of bedienden die jaarlijks maximum € 29.729 verdienen, kunnen gedurende de gehele opzeggingstermijn één dag per week op banenjacht. Bedienden met een hoger jaarloon krijgen aanvankelijk een halve dag per week maar gedurende de laatste zes maanden één dag per week.

Scheidsrechterlijk beding Werknemers en hun werkgevers mogen zich niet vooraf verbinden om geschillen die uit de arbeidsovereenkomst kunnen voortvloeien aan scheidsrechters voor te leggen. Vooraf aangegane verbintenissen zijn nietig en tornen zodoende niet aan de bevoegdheid van de arbeidsgerechten. Een scheidsrechterlijk beding is enkel geldig wanneer het gesloten wordt na het ontstaan van het geschil. Een uitzondering wordt gemaakt voor de bedienden, die met het dagelijks beheer van de onderneming belast zijn of voor de bedienden die in een afdeling of bedrijfseenheid beleidsverantwoordelijkheid dragen, op voorwaarde dat hun jaarloon meer bedraagt dan € 59.460.

Het concurrentiebeding Dit beding verhindert dat werknemers die opstappen, soortgelijke activiteiten zouden uitoefenen welke de onderneming die ze verlaten nadeel kunnen berokkenen door de verworven kennis voor zichzelf of voor een concurrerende onderneming aan te wenden. Dit beding geldt niet voor werknemers wanneer de jaarwedde € 29.729 niet overschrijdt. Ligt het jaarloon tussen € 29.729 en € 59.460 dan mag het beding enkel worden toegepast op bepaalde categorieën van functies die bij een in paritair (sub)comité gesloten collectieve arbeidsovereenkomst zijn vastgesteld. Verdient de betrokkene meer dan € 59.460 per jaar, dan kan het beding zonder voorafgaande functiebepaling in de arbeidsovereenkomst worden ingeschreven, behalve voor de categorieën van functies of voor de functies die bij een in paritair (sub)comité gesloten cao zijn uitgesloten of die bij ontstentenis van dergelijke cao werden aangeduid op ondernemingsniveau. Voor handelsvertegenwoordigers geldt een aparte regeling.

actualiteit

5 Een afvaardiging ontmoette de onderhandelaars van Assuralia. “Onze gesprekspartners verklaarden dat ze zich bewust waren van het probleem, maar wouden het woord compensatie nog steeds niet schrijven, dat bewaren ze voor het akkoord 2009-2010”, legt Martine Lefèvre uit.

Tussen de thema’s voor onze campagne voor de sociale verkiezingen zat de verdediging van de koopkracht. Door ons in te zetten voor een rechtvaardige indexering denken we dat we ons aan ons engagement houden.

Indexering in de verzekeringssector

ACLVB-AFGEVAARDIGDEN GAAN OVER TOT ACTIE De afgevaardigden van de Liberale Vakbond blijven hun tegenstand tonen tegen het jaarlijkse indexeringsmechanisme dat de tweemaandelijkse aanpassing vervangt. Elke werknemer verliest geld bij deze operatie. Bij de overgang van de tweemaandelijkse indexering naar de jaarlijkse indexering hebben onze afgevaardigden snel laten opmerken dat er voorzien zou moeten worden in een compensatiesysteem in het geval de werknemers uit de sector geld zouden verliezen bij deze operatie. “Toen we de cao ondertekenden, hebben we gevraagd om opnieuw rond de tafel te gaan zitten van zodra er een ontsporing van de inflatie zou zijn”, herinnert Nationaal Sectoraal Verantwoordelijke voor de financiële sector Martine Lefèvre. “Zoals u wellicht heeft kunnen vaststellen, is de inflatie de laatste maanden sterk toegenomen. We hebben dus om een verzoeningsbureau verzocht om te onderhandelen over een compensatiemechanisme. Dat hebben de werkgevers geweigerd. Spijtig genoeg hebben de andere vakbonden ons niet gevolgd onder het voorwendsel dat een gewone evaluatie zou volstaan. Wij wensten dat de werkgevers zich schriftelijk engageerden. Dat is het verschil tussen loze beloften en een akkoord op papier.”

Voor Assuralia De ACLVB-afgevaardigden hebben vervolgens een aantal sensibiliseringsacties ondernomen. “Tussen de thema’s voor onze campagne voor de sociale verkiezingen zat, zoals bij de andere vakbonden, de verdediging van de koopkracht. Door ons in te zetten voor een rechtvaardige indexering denken we dat we ons aan ons engagement houden, terwijl onze vakbondscollega’s …” Op vrijdag 28 november hebben een vijftigtal militanten de toegang tot de garage van Assuralia geblokkeerd. Een delegatie ontmoette Philippe Colle, woordvoerder van Assuralia, en de andere onderhandelaars van de werkgeversfederatie. “We hebben onze eis herhaald. Onze gesprekspartners verklaarden dat zij zich bewust waren van het probleem, maar wouden het woord compensatie nog niet neerschrijven, dat reserveren ze voor het akkoord 2009-2010”, analyseert Martine Lefèvre. “Wij daarentegen willen dit probleem nog regelen binnen het

kader van het akkoord 2007-2008. De werknemers van de sector verliezen nu geld.”

Fortis AG compenseert Op hetzelfde ogenblik ging Tom Van Droogenbroeck (Nationaal Sectoraal Verantwoordelijke voor de financiële sector) samen met Philippe Persyn (hoofdafgevaardigde) onderhandelen met de directie van Fortis AG. “Daar bevestigde de werkgever ons dat hun engagement in de Ondernemingsraad om het eventuele verlies te compenseren, zal worden uitgevoerd”, rapporteert Tom. Dat toont aan dat de werkgevers maar al te goed weten dat de werknemers geld verliezen en dat de ondernemingen aan het langste eind trekken bij deze operatie. Maandag 1 december hebben de ACLVB-militanten de hal van de AXA-zetel aan de Vorstlaan bezet om de grote Syndicolaas de kans te geven om chocolade euro’s uit te delen aan de brave werknemers. Dezelfde animatie ging door bij Vivium en P&V op maandag 8 december. De ACLVB-afgevaardigden van verschillende ondernemingen uit de sector verdeelden een petitie. Door ze te tekenen toonden de werknemers, zelfs diegenen die niet voor een ACLVB-lijst gestemd hebben, dat zij de actie steunen van de Liberale Vakbond voor de compensatie. “Ik ga deze petitie, die meer ondertekend werd dan we verwacht hadden, meenemen naar de vergadering van het paritair comité in januari”, laat Martine Lefèvre weten. “We zullen dan zien wat de werkgevers en de andere vakbonden zullen doen !” V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

6actualiteit mijnsz.be JAARLIJKSE VAKANTIE DE SOCIALE ZEKERHEID VERDUIDELIJKT VOOR JONGEREN De Federale Overheidsdienst Sociale Zekerheid voedt in samenwerking met de openbare instellingen voor de sociale zekerheid een website en publiceert een brochure om de basis van ons systeem van sociale zekerheid uit te leggen. Het betrokken publiek is veel ruimer dan de doelgroep van 18 tot 25 jaar waarop de site en de brochure zich richten. Mijnsz.be is een website die op een gemoedelijke toon de domeinen van de sociale zekerheid wil behandelen die de jongeren in het bijzonder aangaan. In december is een van de aangesneden onderwerpen de stappen die men moet zetten om vrijwilligerswerk en werkloosheid met elkaar te combineren, in januari zal er een artikel zijn over de terugbetaling van voorbehoedsmiddelen en een ander zal het onderscheid uitleggen tussen bruto- en nettoloon. De jongeren kunnen via een forum praktische vragen voorleggen en reactie krijgen van de administratie of andere surfers.

Uiterste datum voor het indienen van klachten in verband met het niet ontvangen vakantiegeld voor het vakantiejaar 2004

Betaling van het vakantiegeld in 2009 De Rijksdienst voor Jaarlijkse Vakantie zal de betaling van het vakantiegeld 2009 starten vanaf 4 mei 2009.

Betalingswijze van het vakantiegeld Arbeiders die voor vakantiedienstjaar 2003, vakantiejaar 2004 nog geen vakantiegeld zouden hebben ontvangen, moeten voor 1 januari 2009 de verjaring stuiten hetzij door : - een aangetekend schrijven te sturen naar de RJV of een bijzonder vakantiefonds; - een betwisting in te dienen voor de hoven en rechtbanken tegen een vakantiefonds. Contacteer ten spoedigste uw ACLVB-secretariaat indien u zich in dergelijke situatie bevindt.

Ter herinnering : de betaling van het vakantiegeld door de RJV gebeurt via overschrijving op de financiële rekening van de rechthebbende. Het formulier L75 waarbij het financieel rekeningnummer van de rechthebbende werknemer aan de RJV wordt meegedeeld, kan verkregen worden bij de banken of gedownload worden via de website van de RJV (rjv.fgov.be). Iedere wijziging van het rekeningnummer moet eveneens via dat formulier worden meegedeeld.

DEXIA WIL IN 3 JAAR 15 % BESPAREN Vrijdag 14 november communiceerde de directie van Dexia de resultaten van het 3de trimester. In aansluiting daarop verklaarde ze dat ze in 3 jaar tijd 15 % wil besparen op de werkingskosten. Stefaan Decraene, voorzitter van het directiecomité, verklaarde op dat ogenblik dat het plan slechts beperkt betrekking had op België. De Liberale Vakbond was dan ook met verstomming geslagen bij het lezen van het interview met Jean-Luc Dehaene, voorzitter van de raad van bestuur, die integendeel bevestigde dat deze besparingen niet gerealiseerd zouden kunnen worden zonder personeelsvermindering ! Mogen we de heer Dehaene erop wijzen dat de medewerkers niet hoeven te boeten voor de fouten in het beheer door het management. Er zijn andere manieren

Op de site is er een onderdeel dat antwoorden biedt op 20 vragen over de sociale zekerheid. Deze zijn ook terug te vinden als brochure in PDFvorm op http://socialsecurity.fgov.be/docs/nl/n ews/brochure_masecu_nl.pdf. U kan aan uw plaatselijk ACLVBsecretariaat een gedrukte versie vragen van deze brochure. Recht op kinderbijslag, vakantiegeld, arbeidsongevallen, het verschil tussen bruto- en nettoloon, de verschillende soorten pensioen … de behandelde thema’s belangen alle werknemers en sociaal verzekerden van alle leeftijden aan die een vulgarisatie van een heel complexe materie op prijs kunnen stellen. Vergeet echter niet dat bij problemen u steeds raad kan gaan vragen in uw plaatselijk ACLVB-secretariaat. Een website biedt immers geen antwoord op alles.

V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

om te besparen. Het personeel is steeds trouw op post gebleven en heeft altijd het beste van zichzelf gegeven, vooral op de moeilijkste momenten. Het had vertrouwen in de verantwoordelijken en bleef, in tegenstelling tot wat er in de andere banken gebeurde, gemotiveerd. Moet het personeel nu de directie wantrouwen ? De werknemers hebben het zich nooit kunnen voorstellen dat zij zouden moeten betalen voor een situatie waarvoor zij niet verantwoordelijk zijn. De Liberale Vakbond engageert zich opdat de belangen en de verworvenheden van alle leden van het personeel verdedigd zouden worden en dat op een verantwoorde manier. De ACLVBafgevaardigden blijven waakzaam in deze onrustige tijden.

actualiteit

7 Sabine Slegers vertegenwoordigt de ACLVB in de Task Force die de werkzaamheden van de Nationale Pensioenconferentie voorbereidt. Tegenover de sociale partners herkent u Sabine Laruelle, minister van Zelfstandigen, Marie Arena, minister van Pensioenen en Michel Jadot, die de werkzaamheden van de Conferentie in goede banen zal leiden.

Nationale Pensioenconferentie

UITDAGING VAN DE VERGRIJZING VOORBEREIDEN De “Task Force” die de werkzaamheden van de Nationale Pensioenconferentie zal sturen, is begonnen aan zijn reflectie over de vergrijzing van de bevolking en de gevolgen die daaruit voortvloeien, met name voor de pensioenen. De sociale partners maken deel van uit van die Task Force (Sabine Slegers vertegenwoordigt er de ACLVB), naast de ministers en betrokken administraties. Over de vergrijzing van de bevolking wordt veel gepraat en als het erom gaat een fonds te spijzen om die trend op te vangen, geven de regeringen de voorkeur aan andere uitgaven die ze dringender achten. Het probleem zal nochtans enkel maar toenemen. De laatste cijfers gepubliceerd door het Planbureau en het Nationaal Instituut voor de Statistiek, voorzien in de periode van 2007 tot 2060 een toename van 85 % van het aantal personen ouder dan 65 jaar. De uitdaging betreft niet enkel de pensioenen, maar ook de toegang tot de gezondheidszorgen en de opvangstructuren voor senioren.

Evenwicht actieven/gepensioneerden We kunnen er ons alleen maar over verheugen dat de bevolking langer leeft, al blijft de afloop dan hetzelfde (75 % van de gezondheidsuitgaven van een individu concentreren zich tijdens de laatste drie levensjaren); het belangrijkste is een zeker evenwicht tussen de actieve bevolking en de oudere personen. Een complex evenwicht, want oudere personen vormen niet alleen een bron van uitgaven (gezondheidszorgen en pensioenen), maar ze zijn ook consumenten van goederen en diensten die de economie draaiende houden en tewerkstelling creëren. De groei van de sociale uitgaven zou 4,3 % van het Bruto Binnenlands Product (BBP) vertegenwoordigen tussen 2007 en 2030, en 6,3 % tussen 2007 en 2050. De curve is exponentieel, want er zullen op zich meer gepensioneerden zijn, meer en meer gepensioneerden ten opzichte van actieven, en meer en meer gepensioneerden die hogere pensioenen genieten.

Arme ouderen Aan het andere eind van de schaal merkt de Studiecommissie voor de Vergrijzing op dat veel ouderen dreigen in armoede te verzeilen omwille van beperkte beroepsloopbanen (werkloosheid, loopbaanonderbreking, deeltijds werk …), zelfs als de maatregelen zoals het recht op het minimumpensioen of de gelijkgestelde periodes toelaten de schade te beperken. Om maar te zeggen hoezeer de inkomsten van de eerste pijler – het wettelijk pensioen – moeten behouden blijven op een niveau dat toelaat een waardig leven te leiden los van het feit of een individu geniet van de tweede en derde pijler, te weten een groepsverzekering of een persoonlijk spaarplan van het type levensverzekering of pensioensparen.

We hebben net gezien met de bankcrisis dat de staat de laatste bescherming is in geval van falen van de privésector. Het is de staat die de toekomstige betaling van de pensioenen en de gezondheidszorgen moet garanderen en onmiddellijk de maatregelen moet treffen die zich opdringen om de continuïteit van de wettelijke pensioenregimes te verzekeren.

Hervormen zonder revolutie Hoe dan ook zijn minister van Pensioenen Marie Arena en Sabine Laruelle als minister van Zelfstandigen op 27 november van start gegaan met de groep die instaat voor de voorbereiding van de Nationale Pensioenconferentie die in 2009 zal plaatsvinden. Zonder de eigenheden van de drie voornaamste stelsels (privésector, zelfstandigen en overheidssector) in vraag te stellen, herhaalt Marie Arena de doelstellingen van de Nationale Pensioenconferentie : ons pensioenstelsel hervormen en versterken, een gedachtewisseling op gang brengen over de berekeningsmethodes van de pensioenen … dat alles rekening houdend met de stijging van de levensduur en de bijzondere situaties van de deeltijdse werknemers, de zelfstandigen en de contractuelen bij de overheid. De tijd dringt.

Enkele recente maatregelen De regering heeft een reeks maatregelen genomen (of zal maatregelen nemen) ten gunste van de pensioenen. 3 verhoging van de IGO (inkomensgarantie voor ouderen); 3 verhoging van de minimumpensioenen voor werknemers en zelfstandigen; 3 welvaartsaanpassing; 3 afschaffing van de solidariteitsbijdrage voor de pensioenen die kleiner zijn dan € 2.053,05 (zonder gezinslast) en € 2.373,58 (met gezinslast); 3 verhoging van de grenzen met betrekking tot de toegelaten beroepsactiviteit. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

8arbeidsrechtbank

CONTROLE IN GEVAL VAN ZIEKTE Indien men ziek is, heeft men als werknemer bepaalde verplichtingen naar de werkgever toe. Men dient zijn werkgever te verwittigen van het feit dat men ziek is en meestal dient men hem ook een medisch attest over te maken. De vraag die zich veelal stelt is of de werkgever zijn zieke werknemer kan laten controleren en indien deze mogelijkheid bestaat op welke manier deze controle dan dient te gebeuren. In deze bijdrage wordt hierop een antwoord gegeven. Recht op controle ? De werkgever kan de arbeidsongeschiktheid van zijn werknemer laten verifiëren. Deze verificatie zal gebeuren aan de hand van een geneeskundig onderzoek. De controle van de arbeidsgeschiktheid kan niet alleen plaatsvinden gedurende de periode waarvoor een werkgever gewaarborgd loon betaalt, maar tevens voor de daaropvolgende periode van arbeidsongeschiktheid (Hof van Cassatie van 17 januari 1973 en Arbeidshof Gent van 10 april 1996).

Controlegeneesheer De werkgever is in principe vrij in zijn keuze van de controlegeneesheer. Er zijn evenwel beperkingen aan de vrije keuze van de werkgever : 3 het moet gaan om een geneesheer die gerechtigd is de geneeskunde uit te oefenen en 5 jaar ervaring heeft als huisarts of een daarmee vergelijkbare praktijk; 3 de controlegeneesheer mag niet de huisarts of gewezen huisarts zijn van de arbeidsongeschikte werknemer; 3 het mag geen geneesheer betreffen die controle zou moeten uitoefenen binnen het territoriaal gebied waar hij zijn praktijk uitoefent; 3 de controlegeneesheer mag niet de preventieadviseur – arbeidsgeneesheer van de onderneming zijn; 3 hij mag evenmin een adviserend geneesheer zijn van het ziekenfonds of van de Hulpkas voor Ziekteverzekering. Bij elke opdracht moet de controlearts een verklaring van onafhankelijkheid ondertekenen die dient als garantie dat de controlearts volledig onafhankelijk is van de betrokken werkgever en werknemer ten aanzien van wij hij de controlegeneeskunde uitoefent.

Plaats en tijdstip van de controle De controle kan zowel plaatsvinden bij de werknemer thuis als bij de controlegeneesheer. Dat laatste zal evenwel niet mogelijk zijn indien het medisch attest V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

bepaalt dat zijn gezondheidstoestand hem niet toelaat zich naar een andere plaats te begeven. In deze hypothese zal de controlegeneesheer zich altijd naar de woning van de werknemer dienen te begeven. Indien de werknemer zich moet verplaatsen, dan zijn de verplaatsingskosten ten laste van de werkgever. De controle moet plaatsvinden op de normale uren, ook op zon– en feestdagen. Het Hof van Cassatie heeft in het verleden (25 november 1970) geoordeeld dat het arbeidsreglement rechtsgeldig kon bepalen dat de werknemer die van zijn behandelende geneesheer toelating krijgt zich te verplaatsen, zich de eerste dag van de arbeidsongeschiktheid bij de geneeskundige controle moet aanbieden. Recent heeft het Arbeidshof van Brussel in zijn arrest van 28 april 2008 deze zienswijze echter verworpen door te stellen dat een werknemer zijn recht op gewaarborgd loon niet verliest indien hij zich niet spontaan bij de geneesheer aanbiedt, ondanks de opname van deze verplichting in het arbeidsreglement.

Opdracht van de controlegeneesheer De controlegeneesheer gaat na of de werknemer arbeidsongeschikt is, verifieert de waarschijnlijke duur van de arbeidsongeschiktheid en de reden van de arbeidsongeschiktheid zoals ziekte, ongeval, beroepsziekte, arbeidsongeval, sportongeval, …. Alle andere vaststellingen vallen onder het beroepsgeheim. De controlegeneesheer overhandigt zo spoedig mogelijk, eventueel na raadpleging van de behandelende geneesheer, zijn bevindingen schriftelijk aan de werknemer. Indien de werknemer op dat ogenblik kenbaar maakt dat hij niet akkoord gaat met de bevindingen van de controlegeneesheer, wordt dat door die laatste vermeld op het geschrift. Het geschrift afgeleverd door de controlerende geneesheer bewijst op zichzelf niet de onjuistheid van dat van de behandelende geneesheer. Beide attesten zijn gelijk-

arbeidsrechtbank

9

U BEGRIJPT DOKTER , DAT MIJN ECHTGENOOT NOG STEEDS VOLLEDIG ARBEIDSONGESCHIKT IS !

HERVALLEN... MAAR?!? DEZE PLAASTER IS NOG NAT !

MIJN ECHTGENOOT ZWEET VEEL !

PLAASTER

waardig. Indien er een tegenstrijd is tussen de twee verklaringen, kan het geschil worden opgelost door de arbeidsrechtbank of door een arts–scheidsrechter aan te stellen. De beslissing die voortvloeit uit de schriftelijke procedure is definitief. Ze bindt tevens alle partijen.

Controleweigering De werknemer mag zich niet onttrekken aan de controle. Evenmin mag hij de controle onmogelijk maken. Dit zal het geval zijn indien : 3 de werknemer, ondanks het feit dat hij thuis is, weigert de controlegeneesheer binnen te laten of zich door hem te laten onderzoeken; 3 de werknemer zich niet gaat aanbieden bij de controlegeneesheer ondanks het feit dat hij daarvoor een uitnodiging ontvangen heeft. Dit houdt in dat de werknemer zich niet kan verschuilen achter het feit dat hij de inhoud van zijn brievenbus niet heeft nagekeken; 3 de werknemer de woonst verlaten heeft of zijn adres heeft gewijzigd, zonder de werkgever te verwittigen van de plaats waar hij zinnens is te verblijven. De arbeidsovereenkomstenwet stelt enkel dat er geen controleweigering mag zijn, maar voorziet niet in enige sanctie in geval van overtreding. Vast staat dat het zich onttrekken aan of het onmogelijk maken van de controle een fout is die gesanctioneerd kan worden met het verlies van het recht op gewaarborgd loon. Het geen gevolg geven aan het verzoek van de werkgever om zich aan te bieden bij de controlearts is geen

uiting van de wil van de werknemer de overeenkomst te beëindigen. De werkgever kan met andere woorden geen contractbreuk inroepen. Stelt zich ook de vraag of iemand in deze situatie kan ontslagen worden wegens dringende reden. Het zich onttrekken aan de controle kan op zichzelf geen dringende reden uitmaken, tenzij het op een stelselmatige of opzettelijke manier gebeurt. Interessant hierbij zijn twee gerechtelijke uitspraken over werknemers die op reis vertrekken, maar hun werkgever hiervan niet op de hoogte brengen (Arbeidshof Antwerpen van 7 november 2008, Arbeidshof Antwerpen van 19 januari 2005). In beide gevallen stelde het Arbeidshof dat de werknemer een fout had begaan omdat hij niet de nodige maatregelen had getroffen ten aanzien van zijn werkgever om een controlegeneesheer toe te laten een medisch onderzoek uit te voeren. Evenwel maakte deze fout, volgens het Arbeidshof, geen dringende reden uit omdat de werknemer niet moedwillig en doelbewust geweigerd had de arbeidsongeschiktheid te laten vaststellen. Kevin FLORIZOONE

V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

10 v r o u w

en vakbond

Levensloopregeling

OPLOSSINGEN VOOR DE COMBINATIEPROBLEMATIEK De combinatie van het professionele leven met het privéleven staat vandaag hoog op de politieke agenda. Niet alleen Europa maar ook de federale en regionale overheden in ons land en de politieke partijen buigen zich over de moeilijkheden die werknemers ondervinden om het werk te combineren met de zorg voor kinderen, de zorg voor oudere of zieke familieleden, huishoudelijke taken, opleiding en vorming, sociale participatie, hobby’s … Vooral de tweeverdieners met jonge kinderen zouden de gezinnen zijn die vandaag de grootste tijdsdruk ervaren. Een hele reeks wetsvoorstellen van politici op alle niveaus proberen een antwoord te geven op wat men, met een trendy woord, de “combinatieproblematiek” noemt. Laten we niet vergeten dat de sociale partners sinds lang gewerkt hebben aan de uitbouw van reglementeringen die ervoor zorgen dat werknemers op een aantal cruciale momenten de arbeidsprestaties tijdelijk kunnen schorsen of verminderen ten voordele van het gezin, voor het bijwonen van familiale gebeurtenissen, om het hoofd te bieden aan onverwachte omstandigheden of te voldoen aan staatsburgerlijke verplichtingen, enz. Het moederschapsverlof, vaderschapsverlof, ouderschapsverlof, pleegzorgverlof, tijdskrediet etc. maken van België op Europees vlak niet de slechtste leerling. Dat neemt niet weg dat gezinnen die het financieel moeilijk hebben, vaak geen beroep kunnen doen op de bestaande verloven omwille van het loonV R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

verlies. Ook is de samenleving dermate veranderd dat de bestaande reglementeringen een aantal categorieën van personen buiten beschouwing laten, bijvoorbeeld de meemoeders en meevaders van deze tijd. Dat de bestaande wetgeving aan dergelijke veranderingen en omstandigheden moet worden aangepast, is dan ook een logische gevolgtrekking. De Nederlandstalige Vrouwenraad, die zich al een tijdje met de combinatieproblematiek bezighoudt, organiseerde begin oktober een rondetafel met de “levensloopregeling” als uitgangspunt. Hoewel het begrip verschillende ladingen dekt en niet iedereen dezelfde definitie hanteert, zou een levensloopregeling er in principe voor moeten zorgen dat men gedurende zijn

vrouw en vakbond

hele loopbaan periodes van meer werken met periodes van minder werken kan afwisselen, afgestemd op de behoeftes in het privéleven. De levensloopregeling bestaat (nog) niet bij ons, maar in Nederland ging het van kracht op 1 januari 2006. Niettemin hebben de politieke en maatschappelijke actoren in ons land een eigen invulling gegeven aan het concept of een eigen variant ontwikkeld van hoe onze samenleving de combinatie arbeid en gezin in de toekomst beter moet regelen.

Standpunt van de Vrouwenraad Voor de Vrouwenraad is het belangrijk dat er bij de uitwerking van dergelijke regeling gezorgd wordt dat de verdeling van beroepsarbeid, gezinsarbeid en andere activiteiten evenwichtig tussen mannen en vrouwen gebeurt. Vrouwen besteden nog altijd meer tijd dan mannen aan (onbetaalde) gezinsarbeid en minder aan betaalde arbeid. Een regeling die arbeid en gezin beter met elkaar combineert, moet vanuit het genderperspectief worden bekeken.

De levensloopregeling in Nederland Het concept werd oorspronkelijk ontwikkeld door het CDA (Christen Democratisch Appèl) om het gezinsleven te stimuleren. Het resultaat werd eigenlijk veel ruimer dan dat. Via de levensloopregeling kunnen werknemers een deel van hun brutosalaris sparen, waar ze later een periode van verlof mee kunnen opnemen. Om welke reden ze dit verlof nemen, is niet zo belangrijk. Het kan gaan van de zorg voor jonge kinderen, tot een sabbatjaar of vervroegde uittreding. De werknemer kiest zelf of hij in de levensloopregeling stapt en bij wie meedoet, wordt een deel van het brutoloon ingehouden. Het geld wordt op een levenslooprekening gezet of in een levensloopverzekering gestopt. In overleg met de werkgever kunnen ook ADV-dagen omgezet worden in geld voor de levenslooprekening. Per jaar kan tot 12 % van het brutoloon worden gespaard, in totaal mag een werknemer 210 % gespaard hebben. Het sparen is belastingvrij; pas wanneer het geld wordt opgenomen, wordt ook loonbelasting betaald. De werkgever kan nooit weigeren om in de levensloopregeling te stappen, voor het opnemen van het verlof is evenwel zijn toestemming nodig. Het sparen via de levensloopregeling levert de werknemer eveneens een korting op de inkomensbelasting op : de levensloopverlofkorting.

Studiedienst van de Vlaamse regering Ook de Vlaamse regering werkt aan een gelijkaardige regeling voor de toekomst. Walter Van Dongen (studiedienst Vlaamse regering) heeft een voorstel uitgewerkt dat uitgaat van het Volledig Combinatiemodel als beleidsmodel voor de arbeidsverdeling op lange termijn. Het Volledig Combinatiemodel is een model waarbij voor elke persoon en voor elk gezin een aantal zogenaamde doelmatige verlofregelingen tegemoet kunnen komen aan de individuele en gezinsgebonden noden. De bestaande verlofregelingen voor en na de geboorte, zoals moederschapsverlof en vaderschapsverlof, blijven behouden en de gelijke verdeling van de beroeps- en gezinsverantwoordelijkheden tussen de ouders staat daarbij centraal. De bestaande systemen van tijdskrediet, loopbaanonderbreking en thematische verloven moeten volgens Van Dongen worden omgevormd tot een algemeen systeem van gezinsverlof om ouders bijkomend te ondersteunen. Dat bijkomende gezinsverlof kan gerealiseerd worden in de vorm van een tijdskrediet met 2 componenten : een vast tijdskrediet voor alle beroepsactieve personen en een variabel tijdskrediet dat gebaseerd is op de gepresteerde beroepsarbeid in het verleden en/of de toekomst (via een tijdslening die later moet worden afbetaald door meer of langer te werken, bijvoorbeeld wanneer de kinderen ouder zijn).

De politieke partijen Groen! wil een tijdsverzekering uitbouwen als een volwaardige pijler in de sociale zekerheid als antwoord op de tijdsrisico’s of de combinatierisico’s van gezinnen. Daarbij wordt vertrokken van collectieve tijdsrechten die worden opgebouwd doorheen de hele loopbaan zoals ook de pensioenrechten en werkloosheidsrechten worden opgebouwd. Op termijn zouden alle stelsels, zelfs het brugpensioen worden afgeschaft. Werknemers zouden dan vijf jaar tijdsrechten (voltijds equivalent) krijgen over de ganse loopbaan, om vol-

11

tijds, deeltijds of met 1/5 op te nemen. Ook educatief verlof hoort daar dan bij. Ouderschapsverlof zou eraan kunnen worden toegevoegd, maar dan met één jaar per kind. Deze periode zou gelijkgesteld zijn voor de pensioenopbouw. De genderdimensie moet via slimme maatregelen ingebouwd worden, zodat mannen en vrouwen geneigd zijn de taken evenwichtig en gelijk onder elkaar te verdelen. Ook CD&V heeft een aantal voorstellen uitgewerkt. Enkele voorbeelden : het moederschapsverlof wil men uitbreiden tot het Europees gemiddelde van 20 weken en het vaderschapsverlof tot het Europees gemiddelde van 15 dagen. Voor vaders moet er ook een volledige ontslagbescherming komen. Voorts wil men bij adoptieverlof de discriminatie wegwerken tussen de leeftijd van het kind en de duur van het verlof. Men wil ook het ouderschapsverlof o.a. uitbreiden tot 11 maanden met een bonus voor gezinnen waarbij beide ouders het verlof opnemen, en de leeftijdsgrens optrekken tot 18 jaar. Naast deze en andere maatregelingen moet er ruimte zijn voor individueel tijdsparen volgens het systeem van de loopbaanregeling in Nederland. De Sp.a pleit dan weer voor uitkeringen binnen een beperktere tijdsduur en een zorgverlofpakket van één jaar voor iedereen, verhoogd met zes maanden wanneer er een kind is. De Open vld is voorstander van de individuele loopbaanrekening waarop een bepaald pakket uren moet worden verzameld om recht te hebben op een volledig pensioen. De werknemer kan dat wel op eigen tempo doen. Wie beslist om het een tijdje kalmer aan te doen, moet in een andere periode dan weer meer werken of kan genoegen nemen met een lager basispensioen. Wie langer werkt dan het vooropgestelde urenpakket, dus na de pensioenleeftijd, moet daar verhoudingsgewijs voor beloond worden. Het opvoeden van de kinderen en andere vormen van familiale thuiszorg zouden wel als werkende uren kunnen worden meegeteld bij de individuele loopbaanrekening. Op lange termijn moet deze regeling de huidige stelsels zoals loopbaanonderbreking, tijdskrediet en de thematische verloven integreren.

Besluit De combinatie van het beroepsleven met het privéleven is bij uitstek een bekommernis van de vakbonden. Maar vakbonden moeten vooral kritisch kijken naar de voorstellen en oplossingen die vanuit de politieke wereld en het middenveld naar voren worden geschoven. Voor de ACLVB is keuzevrijheid een belangrijk gegeven : de situatie van werknemers is verschillend; er zit diversiteit in de levensloop van mensen en dus moet het mogelijk zijn om het professionele leven zo goed mogelijk af te stemmen op de eigen gezinssituatie. Maar voor de ACLVB is ook solidariteit belangrijk en mag het individuele niet voorgaan op de collectieve rechten. Van afschaffing of vervanging van de bestaande verlofregelingen door andere systemen, kan dus geen sprake zijn. De collectieve rechten vormen net een terugvalbasis voor mensen die geen geld of tijd kunnen sparen. De lage inkomens en de eenoudergezinnen kunnen niet zomaar een deel van het loon opzij zetten om later verlof op te nemen. Nochtans hebben ook deze laatste, vaak nog meer dan tweeverdieners, behoefte aan een betere combinatie van arbeid en gezin. Hier zit voor de ACLVB het knelpunt. Ook blijkt uit het Emancipatie-Effecten Rapport waarin gepeild werd naar de impact van de Nederlandse loopbaanregeling op de arbeidsparticipatie van vrouwen en de verdeling van betaalde en onbetaalde arbeid tussen mannen en vrouwen dat dergelijke regeling er niet of nauwelijks voor zorgt dat vrouwen meer werken en dat mannen er niet méér door gaan zorgen voor kinderen of andere familieleden. Het ontbreken van een toegevoegde waarde op het vlak van gender, is voor de ACLVB eveneens een knelpunt. Hoewel er in elk voorstel wel positieve elementen te vinden zijn, moet een aanpassing van de reeds bestaande verloven en rechten in functie van de maatschappelijke behoeftes van vandaag in de eerste plaats de gelijke kansen bevorderen in onze samenleving, zowel op het vlak van inkomen als op het vlak van gender. Sara NEIRYNCK

V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

12 b e d r i j v i g ACLVB BIJ CAROLINE BISS UIT LEBBEKE DELHAIZE ZELLIK KENT MOEILIJKE TIJDEN Na 20 jaar afwezigheid is ACLVB Halle-Vilvoorde erin geslaagd om mandaten te verwerven in het CPBW en de syndicale delegatie. De ACLVB heeft vanaf heden een vertegenwoordiging in alle stapelplaatsen van de nv Delhaize, bij de arbeiders in Zellik en Ninove, en bij de bedienden in de stapelplaats te Ossegem. Dankzij onze militanten konden wij ons ledenaantal in Zellik aanzienlijk versterken. Samen met de afgevaardigden zullen wij onze stem laten horen tijdens de komende onderhandelingen, naar aanleiding van de geplande hervormingen in de stapelplaats Zellik. Graag stellen wij onze afgevaardigden stapelplaats Zellik voor : syndicale delegatie : 3 effectief : Jean-Louis Dullier, tel. 0474-37.87.29 3 plaatsvervanger : Albert Van den Bergh, tel. 0478-91.68.74 CPBW : 3 effectief : Yves Lafont, tel. 0496-52.52.13 plaatsvervanger : Henri Verlent coördinator bedienden : Pierre Verlent Indien u vragen hebt, aarzel dan niet om onze afgevaardigden of uw bestendig secretaris te contacteren. JPVC

“Caroline Biss biedt de hedendaagse en zelfbewuste vrouw elegante en klassevolle damesmode met glamour allures. Perfect zittende pret-à-porter collecties die gracieuze eenvoud, subtiele kleuren en nieuwe materialen vlot combineren tot een eigentijds en tegelijk tijdloos geheel. Comfortabele creaties voor elke week- of werkdag, sportieve weekendoutfits met een tikkeltje meer, geklede mode voor een avondje uit en sprankelende feestkledij”. Dat is wat wij lezen op de website van de firma, en het is wel geen leugen ! Helaas kennen sommige bedrijven in de confectiesector, net als in de textiel en het breigoed trouwens, een verminderde omzet door de dalende koopkracht van de consumenten. De werkgever was verplicht maatregelen te treffen; in die zin werden er besprekingen aangevat voor een sociaal plan, nadat de directie de procedure voor collectief ontslag had ingesteld. Na enkele besprekingen kwamen de werkgever en vakbonden overeen rond de ontslagmodaliteiten en een sociaal plan. Er zouden 15 werkneemsters afvloeien, zodat een 27 werkneemsters in dienst kunnen blijven.

ACLVB-afgevaardigde Irma De Ridder leverde een belangrijke bijdrage aan de totstandkoming van het sociaal plan bij Caroline Biss.

Over het sociaal plan werd mee onderhandeld door onze syndicaal afgevaardigde Irma De Ridder; zij heeft als geen ander de belangen van de getroffen personeelsleden vertolkt. Ze verdient een pluim voor de wijze waarop zij het “sociaal plan” mee gestalte gaf. WM

IKEA GENT GEBOREN, IKEA TERNAT UITVERKOCHT ! Zo snel Ikea Ternat uitverkocht werd - alle stock en toonzaalmodellen waren omzeggens in één dag verkocht -, zo moeilijk en langdurig verliepen de onderhandelingen tussen de vakbonden en de directie om een cao relocatie af te sluiten.

De vakbonden ijverden ervoor om een maximaal aantal medewerkers van Ikea Ternat onder de best mogelijke omstandigheden een tewerkstelling in de nieuwe vestiging te Gent aan te bieden. Aangezien er een aanzienlijk aantal deeltijdse medewerkers in dienst waren in Ternat, werd er gekozen om deze medewerkers op vrijwillige basis zo veel mogelijk uren te laten werken in Gent. Dat moest mogelijk zijn, daar er in de nieuwe vestiging 200 medewerkers meer werken dan in Ternat. Na lange onderhandelingen werd een cao afgesloten die de begeleiding regelt van de medewerkers Ternat die sinds 10 december in Gent tewerkgesteld zijn. Voor medewerkers die de verhuis liever niet deden, werd een uitstapregeling voorzien. Voortaan kunnen onze leden terecht bij onze afgevaardigden CPBW : Eric Smismans, Fabrice Amant en Mirko Verhegge. Syndicaal afgevaardigde Eric Smismans (tel. 047438.55.25) blijft vanzelfsprekend tot jullie dienst.

Ook in de nieuwe IKEA-vestiging te Gent kunnen de werknemers rekenen op de ACLVB. Syndicaal afgevaardigde is Eric Smismans.

V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

Vanuit onze militantengroep hopen wij zo veel mogelijk nieuwe werknemers van Ikea Gent te kunnen aansluiten bij de ACLVB. Aarzel niet om jullie nieuwe Bestendig Secretaris Regio Gent – (tel. 09-240.11.10) - te contacteren of jullie afgevaardigden. JPVC

actualiteit

13

JAN EYNDELS HERVERKOZEN ALS VOORZITTER VSOA

Jan Vercamst benadrukte de verbondenheid tussen het syndicalisme in de privésector en de openbare dienst, namelijk in het kader van het sociaal liberalisme.

Jan Eyndels is tijdens een algemene statutaire vergadering van het VSOA herverkozen als Algemeen Voorzitter. Jan Eyndels kreeg tijdens de vergadering in het Anderlechtse Vanden Stockstadion 84 % van de uitgebrachte stemmen achter zijn naam. Hij was de enige kandidaat om zichzelf op te volgen. Het VSOA vormt de openbare sector van de ACLVB. Zijn afgevaardigden en permanenten verdedigen binnen het openbaar ambt dezelfde waarden van solidariteit en vrijheid als wij. In zijn redevoering eiste Jan Eyndels meer middelen voor de openbare diensten opdat zij hun werk correct zouden kunnen uitvoeren. In het bijzonder richtte Jan Eyndels zich tot federaal minister van Economie Vincent Van Quickenborne (Open Vld): “Indien u echt efficiënte administraties wil, heb dan vijf minuten politieke moed om de kabinetten af te schaffen”.

Tegen de minimale dienstverlening Hij haalde ook fel uit naar de voorstellen van de liberale partijen inzake de minimale dienstverlening : “Het VSOA heeft samen met de andere syndicale organisaties een tekst onderhandeld met minister van Openbaar Ambt Inge Vervotte die voldoende garanties biedt voor een goed gestructureerde sociale dialoog binnen de openbare diensten. Het is die tekst die het VSOA zal blijven verdedigen. Trouwens, voor alle blauwe excellenties die de voorbije jaren op een andere planeet geleefd hebben nog dit : in tal van openbare sectoren gelden vandaag al afspraken waarbij in geval van syndicale acties de gezondheid en de veiligheid van de burgers gegarandeerd worden”, zei Jan Eyndels. Eyndels riep ten slotte op om te stoppen met de stigmatisering van de ambtenaren. Hij wil de komende jaren de liberale overheidsvakbond profileren als een jonge, moderne en toekomstgerichte organisatie. Sinds Eyndels drie jaar geleden voorzitter werd, groei-

de de overheidsvakbond gedurig en heeft hij nu zijn vaste plaats in het syndicaal landschap veroverd.

Verdubbeling ledenaantal Traditiegetrouw brengt Secretaris-generaal Henk Herman tijdens de Algemene Vergadering het werkingsverslag van de voorbije zes jaar. Henk Herman gaf vervolgens een omstandig overzicht van de verwezenlijkingen van de groepen. In de periode 2002-2008 verdubbelde het VSOA zijn ledenaantal en versterkte zijn positie in het openbaar ambt. De professionalisering en de dienstverlening en de communicatie kregen veel aandacht. De leden blijven hierbij centraal staan.

Krachten bundelen Onze Nationaal Voorzitter Jan Vercamst nam tijdens de Algemene Vergadering het woord om het protest van het VSOA tegen de minimale dienstverlening te ondersteunen. Hij benadrukte de verbondenheid tussen het syndicalisme in de privésector en de openbare dienst, namelijk het sociaal liberalisme. “We moeten de krachten bundelen”, zei hij. Dit kan volgens hem in de strijd van de Liberale Vakbond tegen de minimale dienstverlening. Vercamst hamerde op een goed einde van de sociale onderhandelingen, “want de koopkracht is noodzakelijk, zeker voor de lage inkomens en mensen met een sociale uitkering”. De dreiging van herstructureringen en ontslagen moet volgens hem worden beperkt. Bert CORNELIS V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

14 v e r b r u i k 1 JAAR POWER4YOU In september 2007 richtten verbruikersorganisaties een coöperatieve op : Power4You. Sindsdien biedt deze coöpe- Nauwelijks klachten ratieve aan de consumenten de mogelijkheid om tegen Maar de kracht van Power4You ligt ook in het kleine goedkopere tarieven gas of elektriciteit te kopen. Op het aantal klachten dat wordt opgetekend : nauwelijks %. In vergelijking met de andere operatoren is einde van november 2008 maken 20.012 gezinnen van dit 0,02 dat een zeer belangrijk element. De kwaliteit van de zeer voordelige aanbod gebruik. dienstverlening wordt onder andere verklaard door het feit dat Power4You dienstverlening op maat levert op het vlak van informatieverstrekking. Wanneer er zich een probleem voordoet, behandelt het OIVO de verschillende klachten. Tot nu toe werden alle klachten gunstig voor de consument opgelost. VERGELIJKING VAN DE KLACHTEN PER OPERATOR Operator % Klachten Electrabel 33 % Luminus 18 % Essent 18 % Intercommunales 6% Nuon 6% Lampiris 4% Power4You 0,02 % Bron : Test-Aankoop

Fotovoltaïsche panelen De missie van Power4You bestaat erin de concurrentie binnen de energiesector op te drijven. Dat gebeurt ofwel rechtstreeks door de overstap naar een goedkopere leverancier, ofwel onrechtstreeks door het dwingen van de andere leveranciers om betere prijzen aan te bieden door het verlies van klanten. Gemiddeld gezien biedt Power4You het goedkoopste prijsaanbod op de markt. (Prijs Power4You = prijs Lampiris – 15 € - 2,5 % van het energiegedeelte) Dit is echter een gemiddeld voordeel, dat kan wijzigen in functie van de woonplaats, verbruik en soort teller. Elke consument kan op de site van Power4You zijn huidige factuur toetsen aan een mogelijk voordeel bij Power4You. Op die manier moedigt Power4You, op een overzichtelijke manier, prijsvergelijking aan. Het is dus een handige tool om uw weg te vinden binnen het kluwen van tarieven van de verschillende leveranciers. Power4You geeft op de website ook meer dan 100 tips om slim te verbruiken. De tips zijn voor iedereen gratis en onbeperkt toegankelijk. Bovendien verbindt Power4You zich tot het naleven van de gedragscodes van de sector en tot het verkrijgen van het Belgische sociaal label. Voor de Liberale Vakbond betekent dat toch een argument dat kan tellen. En bij problemen kunnen consumenten een beroep doen op een ombudsdienst die wordt beheerd door het OIVO.

Wintervakantie in Carroz d’Arâches LesLes vacances à Spa «Villa de Spa «Le Chalet d’Izé  TE RÉSER VA TION : VIA : RESER VEREN Spa La Belle immobilière Agence Immobilière Renand  Rue Leloup 22 4900 Spa RouteCollin des Moulins 2 –– 74300 Les Carroz d’Arâches – Frankrijk tél. 05 30 tel. 087 00 3323450 900 140 [email protected] [email protected] V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

Het nieuwste project van Power4You zijn de fotovoltaische zonnepanelen. Fotovoltaïsche panelen zijn in de mode en daar zitten de overheidspremies voor milieuvriendelijke energiesystemen zeker voor iets tussen. Het is echter niet altijd gemakkelijk voor een consument om zijn weg te vinden in de jungle van commerciële aanbiedingen en voorstellen, die bovendien voor de consument vaak investeringen op lange termijn meebrengen. De aangeboden dienst is werkelijk een totaalpakket; van plaatsingstudie tot installatie. Bovendien regelt de firma alle administratieve rompslomp (premies, fiscale aftrek,…), de certificatie en 10 jaar garantie op de plaatsing en verzorgt ze de eerste 2 jaar gratis het onderhoud. Momenteel is de firma enkel actief in Brussel en Wallonië, maar men plant op zeer korte termijn een uitbreiding naar Vlaams grondgebied. Wordt vervolgd dus … Caroline JONCKHEERE

MET ACLVB GAAT U GOEDKOPER OP WINTERVAKANTIE ! Verblijf in Les Carroz d’Arâches met een LAST MINUTE KORTING ! Voor alle boekingen van een verblijf in een ACLVB-vakantieappartement in LE CHALET D’IZÉ (Les Carroz d’Arâches, Frankrijk) geniet u een korting van 25 %. De huurtermijn dient zich te situeren in de periode van 3 januari tot en met 30 april 2009. De korting geldt enkel op het ledentarief. Bovendien geniet u een korting van 15 % op het forfait skipas. Alle info hierover bij het agentschap IMMORENAND. Vraag het forfait aan bij uw reservering. Meer info over Le Chalet d’Izé en de huurtarieven ? Surf naar www.aclvb.be, rubriek Voordelen > Vakantiehuizen > Buitenland of vraag inlichtingen in uw ACLVB-secretariaat.

dossier

15

EINDEJAARSPREMIE

EEN RECHT VERWORVEN DOOR OVEREENKOMST OF GEBRUIK

De eindejaarspremie wordt ook wel dertiende maand genoemd. Ten onrechte, want de eindejaarspremie is vaak behoorlijk kleiner dan de bezoldiging voor een gewone maand. Eerst en vooral omdat het bedrag ervan vastgelegd is in een overeenkomst tussen de werkgever en de werknemer(s) en ook omdat de fiscus nog een deel afroomt.

iet alle werknemers uit de privé-sector hebben recht op een eindejaarspremie. Het toekennen van de eindejaarspremie en het bedrag ervan kunnen door meerdere rechtsbronnen bepaald worden : een cao afgesloten in een paritair (sub)comité, een ondernemingscao, het arbeidsreglement of een clausule in de individuele arbeidsovereenkomst.

N Gebruik

Aan deze lijst kan ook de eindejaarspremie die voortvloeit uit een gebruik worden toegevoegd. In een onderneming die gewoonlijk een som geld betaalt aan haar werknemers bij het einde van het jaar wordt de eindejaarspremie een soort van verworven recht. Er dient dan wel aan 3 voorwaarden voldaan te zijn. Het voordeel moet algemeen zijn in die zin dat het wordt toegekend aan alle werknemers die zich in dezelfde situatie bevinden. Indien het voordeel slechts wordt toegekend aan de meerderheid van het personeel kan er geen sprake zijn zich hierop te baseren om de betaling van een eindejaarspremie te kunnen eisen.

Daarnaast moeten de berekeningsmodaliteiten jaar na jaar hetzelfde zijn. Tot slot moet het toegekende voordeel ook een permanent karakter hebben. Dat wil zeggen dat het gedurende een voldoende lange tijd wordt toegekend.

Verschillen per sector Indien de betaling van de eindejaarspremie gebeurt op basis van een collectieve arbeidsovereenkomst die op gelijk welk niveau is afgesloten, ingeschreven is in het arbeidsreglement of in de individuele arbeidsovereenkomst, dan bepaalt de tekst in kwestie ook de berekenings- en betalingsmodaliteiten. Meestal gaat het initiatief uit van onderhandelaars op het sectorale niveau (chemie, metaal, bouw, …). De verscheidenheid aan sectoren zorgt ervoor dat het bedrag en de toekenningsmodaliteiten sterk verschillen naargelang de bedrijfstak waarin de werknemer actief is. Uw plaatselijk secretariaat kan u de nodige inlichtingen geven over de voorwaarden die in uw sector van toepassing zijn. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

16 d o s s i e r

Op het einde van het jaar Over het algemeen ontvangt de werknemer zijn eindejaarspremie op hetzelfde ogenblik als van zijn loon van december, dat is evenwel niet verplicht. In de meeste gevallen is het bedrag ervan gelijk aan een percentage van het jaarloon of gelijkwaardig aan een aantal werkuren. Wat gebeurt er dan als de werknemer in de loop van het jaar vertrekt of als hij in dienst treedt na 1 januari ? Tenzij anders bepaald, komt de uitgekeerde eindejaarspremie overeen met de duur van de prestaties die in de loop van dat jaar geleverd werden. Zo kunnen afwezigheidperiodes ook leiden tot een vermindering van het premiebedrag.

Proportioneel De juristen hebben zich lange tijd de vraag gesteld of iemand die een onderneming heeft verlaten op het moment van de uitbetaling ook recht zou hebben op een deel van zijn eindejaarspremie. Omdat de eindejaarspremie deel uitmaakt van de verloning, is die proportioneel verworven met de door de werknemer geleverde prestaties tijdens dat jaar. De werknemer die de onderneming verlaat eind juni zal dus de helft van zijn dertiende maand moeten ontvangen bij de afrekening aan het einde van het contract. We moeten vaststellen dat de cao’s slechts een pro rata toekenning van de premie V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

voorzien indien de werknemer ontslagen is met inachtneming van een opzeggingstermijn of met betaling van een verbrekingsvergoeding. In het algemeen verliest de werknemer dus het recht op een eindejaarspremie indien hij ontslagen werd voor een zware fout, indien hij zelf een einde stelde aan de overeenkomst of indien het contract ten einde kwam in onderling overleg of door overmacht.

RSZ-bijdrage en bedrijfsvoorheffing De eindejaarspremie maakt deel uit van het loon en wordt dus verminderd met de klassieke socialezekerheidsbijdragen (13,07 %). Ze speelt ook een rol in de berekening van de verbrekingsvergoeding en in het bepalen van de opzeggingstermijn omdat ermee rekening gehouden wordt om het jaarloon van de werknemer te berekenen. De fiscus laat deze kans evenmin onbenut om de staatskist te spijzen. Dat betekent dat na die eerste afhouding van 13,07 % op uw eindejaarspremie, de werkgever ook nog bedrijfsvoorheffing zal moeten afnemen van het resterende bedrag. Het percentage voorheffing hangt af van de belastbare jaarbezoldiging, met andere woorden de som van alle lonen die u in de loop van het jaar verdiend hebt, na aftrek van de RSZ-bijdragen. (Zie tabel 1)

TABEL 1 : TARIEVEN BEDRIJFSVOORHEFFING BRUTOJAARBEZOLDIGING EINDEJAARSPREMIE tot € 6.290 0,00 % € 6.290,01 - € 7.810 23,22 % € 7.810,01 - € 9.700 25,23 % € 9.700,01 - € 11.520 30,28 % € 11.520,01 - € 13.415 35,33 % € 13.415,01 - € 15.310 38,36 % € 15.310.01 - € 19.060 40,38 % € 19.060,01 - € 20.945 43,41 % € 20.945,01 - € 28.545 46,44 % € 28.545,01 - € 38.020 51,48 % Vanaf € 38.020 53,50 %

Vrijstelling en vermindering Voor werknemers met kinderen ten laste is er geen enkele bedrijfsvoorheffing verschuldigd op de eindejaarspremie als het belastbaar jaarinkomen niet hoger ligt dan de bedragen in tabel 2. Deze belastingvrijstelling geldt tot beloop van het verschil tussen het grensbedrag in kwestie en het verdiende belastbaar jaarloon. TABEL 2 : VRIJSTELLING WEGENS KINDERLAST AANTAL KINDEREN TEN LASTE (1) GRENSBEDRAG 1 € 8.244 2 € 10.549 3 € 15.023 4 € 19.955 5 € 24.842 6 € 29.728 7 € 34.615 8 € 39.502 9 € 44.388 10 € 49.275 11 € 54.161 12 € 59.048 (1) Het gehandicapte kind ten laste telt voor twee.

Buiten deze vrijstelling kan u genieten van een vermindering van uw bedrijfsvoorheffing als u tot 5 kinderen ten laste hebt. In tabel 3 staat het maximumloon dat u mag

dossier

17

verdienen (volgens het aantal kinderen ten laste) om van die vermindering te kunnen genieten en het overeenstemmende verminderingspercentage. TABEL 3 : VERMINDERING WEGENS KINDERLAST AANTAL KINDEREN PERCENTAGE GRENSBEDRAG TEN LASTE (1) VERMINDERING BRUTOJAARLOON 1 7,5 % € 18.970 2 20 % € 18.970 3 35 % € 20.870 4 55 % € 24.665 5 75 % € 26.565 (1) Het gehandicapte kind ten laste telt voor twee.

De eindejaarspremies die in één keer betaald worden en die afhangen van prestaties die betaalbaar zijn per stuk of per taak, worden steeds verminderd met 16,15 % bedrijfsvoorheffing. Hierop gelden geen verminderingen.

Voorbeelden 1. Een gehuwde bediende heeft 4 kinderen ten laste. Zijn echtgenote heeft geen bedrijfsinkomsten. In 2008 ontvangt hij een eindejaarspremie van € 1.700 bruto. Zijn normale, jaarlijks belastbare bezoldiging bedraagt € 19.820,04 Berekening van de netto-eindejaarspremie : De bruto-eindejaarspremie in dit voorbeeld bedraagt € 1.700. Hiervan wordt eerst een RSZ-bijdrage van 13,07 % (€ 222,19) afgehouden. Het verschil (€ 1.477,81) wordt de belastbare premie genoemd. Aangezien het belastbaar jaarinkomen (€19.820,04) lager ligt dan het grensbedrag voor iemand met 4 kinderen ten laste (tabel 2 : € 19.955), kan de begunstigde genieten van een vrijstelling van de bedrijfsvoorheffing en dit voor een bedrag gelijk aan het verschil tussen beide cijfers : € 19.955 – € 19.820,04 = € 134,96. De belastbare premie bedraagt dus : € 1.477,81 – € 134,96 = € 1.342,85. Het belastbare jaarloon (€ 19.820,04) situeert zich tussen € 19.060,01 en € 20.945. Dat komt overeen met een bedrijfsvoorheffing van 43,41 % (tabel 1). De afhouding bedraagt dan ook € 1.342,85 x 43,41 % = € 582,93

Het belastbaar jaarloon (€ 19.820,04) ligt bovendien onder het plafond dat overeenkomt met 4 kinderen ten laste om in aanmerking te komen voor een vermindering van de bedrijfsvoorheffing (tabel 3 : € 24.665). Het bedrag van de bedrijfsvoorheffing wordt dan ook verminderd met 55 % of € 320,61 De definitieve afhouding bedraagt dan ook € 262,32. In dit voorbeeld bedraagt de netto-eindejaarspremie dan ook : € 1.477,81 - € 262,32 = € 1.215,49. 2. Zelfde voorbeeld maar zonder kinderlast - belastbare premie € 1.477,81 - geen vrijstelling - bedrijfsvoorheffing € 1.477,81 x 43,41 % - € 641,52 - geen vermindering want geen kinderlast - netto eindejaarspremie € 836,29 3. Zelfde voorbeeld maar met 3 kinderen ten laste. - belastbare premie € 1.477,81 - Vrijstelling kinderen ten last 0 (want € 19.820,04 is hoger dan het grensbedrag voor 3 kinderen ten laste, € 15.023) - bedrijfsvoorheffing € 1.477,81 x 43,41 % - € 641,52 - vermindering

het grensbedrag van € 20.870 is niet overschreden => betrokkene geniet dus van een korting op de bedrijfsvoorheffing van 35 % : € 641,52 – € 224,53 = € 416,98 - netto-eindejaarspremie : € 1.477,81 – € 416,98 = € 1.060,83

Premie en beslag Is er beslag op het loon, dan geldt dat ook voor de eindejaarspremie. Dezelfde regels als voor de gewone bezoldiging worden toegepast (bedragen geldig sinds 1-01-2008). NETTOMAANDINKOMEN GEDEELTE BESLAG € 0 > € 944 0 € 944,01 > € 1.014 20 % € 1.014,01 > € 1.119 30 % € 1.119,01 > € 1.224 40 % + € 1.224 Nettobedrag boven

MAXIMUM BESLAG €0 € 13,99 € 31,49 € 41,99 € 1.224

Indien de eindejaarspremie begin 2009 betaald wordt, dient er rekening gehouden te worden met nieuwe grensbedragen voor het loonbeslag. De grensbedragen vindt u in onze volgende editie. Voor het toepassen van deze grenzen moet men rekening houden met alle inkomsten die de werknemer in een bepaalde maand geniet. Dit heeft tot gevolg dat de eindejaarspremie integraal of grotendeels vatbaar is voor beslag. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

18 d o s s i e r Vrijgevigheid of gebruik

Bijzondere bijdrage

Zoals elders uiteengezet, heeft een werknemer recht op een eindejaarspremie voor zover hij zich kan beroepen op een collectieve of individuele arbeidsovereenkomst, het arbeidsreglement of het gebruik. Het gebeurt dat de werkgever op vrijwillige basis een eindejaarspremie uitbetaalt, bij wijze van vrijgevigheid. Om te vermijden dat dit geschenk na herhaalde toepassing een verworven recht wordt ten voordele van de werknemers, kan hij een voorbehoud uiten met betrekking tot de toekenning van dit voordeel in de toekomst. In de praktijk durft een werkgever dergelijke toegeving wel eens in de verf zetten aan de hand van interne dienstnota's. In het verlengde hiervan erkent de rechtspraak het recht van de werkgever om het bedrag van deze vrijwillig toegekende eindejaarspremie eenzijdig te verminderen.

Evenals op de gewone bezoldiging moet op de eindejaarspremie ook de bijzondere bijdrage voor de sociale zekerheid berekend worden. Deze inhouding gebeurt in twee stappen. In de eerste plaats int de RSZ (Rijksdienst voor Sociale Zekerheid) een voorlopige bijdrage op basis van het kwartaalloon. De definitieve afrekening volgt later met de belastingen en aan de hand van het gezinsinkomen. Tegenwoordig wordt de bijdrage proportioneel berekend en stijgt ze naarmate uw inkomen stijgt. Inderdaad, een deel van het bedrag komt overeen met een percentage van het loon dat een bepaald niveau bereikt. De volgende kwartaalafrekening vindt plaats in december. Aangezien de eindejaarspremie als loon wordt beschouwd, volgt er een belangrijke verhoging van uw kwartaalloon uit. Het is dan ook waarschijnlijk dat die bijdrage nog een beetje zwaarder doorweegt op uw eindejaarspremie. De kans is groot dat uw inkomsten voor het lopende kwartaal de forfaitgrens overschrijden, zodat u een zwaardere proportionele bijdrage verschuldigd bent. Indien u gewoonlijk al over dat bedrag zat, zorgt de berekeningswijze ervoor dat het ingehouden bedrag nog hoger uitvalt

PREMIE VOOR DE UITZENDKRACHTEN EN SYNDICALE PREMIE De uitzendkrachten hebben recht op een eindejaarspremie. Wanneer u deze eindejaarspremie door de ACLVB laat uitbetalen, ontvangt u hierbovenop ook nog een syndicale premie van € 90. Deel dit gerust mee aan andere uitzendkrachten. Om aanspraak te kunnen maken op een eindejaarspremie in 2008, moet u tijdens de periode van 1 april 2007 tot en met 31 maart 2008 gedurende 65 dagen tewerkgesteld geweest zijn als uitzendkracht. De dagen van ziekte, ongeval, recuperatie en/of inhaalrust tijdens genoemde periode worden met arbeidsdagen gelijkgesteld. Ook de eerste 30 dagen afwezigheid wegens een arbeidsongeval komen in aanmerking voor het berekenen van 65 arbeidsdagen. Uitzendkrachten die tijdens de referteperiode in vaste dienst zijn getreden bij de gebruiker, moeten slechts 60 dagen tewerkstelling bewijzen. Uitzendkrachten die tussen 1 januari 2008 en 10 april 2008 65 arbeids- of gelijkgestelde dagen tellen, hebben eveneens recht op een eindejaarspremie. De eindejaarspremie bedraagt 8,22 % van de tijdens de periode van 1 april 2007 tot en met 31 maart 2008 verdiende brutolonen. Deze brutopremie wordt verminderd met RSZ-bijdrage (13,07 %) en de bedrijfsvoorheffing (23,22 %). Dat alles vermeerderd met een syndicale premie. Om recht te hebben op de syndicale premie volstaat het dat u op het ogenblik van de uitbetaling van de eindejaarspremie lid bent van de ACLVB en in orde met uw vakbondsbijdrage. De syndicale premie bedraagt in 2008 90 euro.

Wat moet u doen om deze beide premies te verkrijgen ? Het Sociaal Fonds stuurde begin december aan alle uitzendkrachten een premiedocument. Luik B van dat document dient u zo snel mogelijk aan de ACLVB te bezorgen (aan de ACLVB-afgevaardigden/-secretaris uit de onderneming waar u actueel tewerkgesteld bent of in een plaatselijk kantoor van ACLVB. De lijst van de ACLVB-kantoren kan u terugvinden op www.aclvb.be). Indien u meent gerechtigd te zijn op een eindejaarspremie maar toch geen premiedocument hebt ontvangen van het Sociaal Fonds, contacteert u best uw plaatselijk ACLVB-secretariaat. Daar zal men dan het nodige doen om na te kijken wat de reden hiervoor is. Zorg ervoor dat u het document voor de eindejaarspremie niet rechtstreeks aan het Sociaal Fonds terugzendt, maar bezorg het aan de ACLVB, want enkel op die manier kan u de syndicale premie van € 90 verkrijgen. Spreek hierover met andere uitzendkrachten die samen met u werken, zodat zij ook van dit voordeel kunnen genieten ! V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

europa

19

Nationaal Secretaris Sabine Slegers werd verkozen in het Bureau van het Vrouwencomité van PERR (Pan-Europese Regionale Raad).

9de Women’s School

DE VROUWELIJKE EUROPESE VAKBONDSLEIDERS Het uitbouwen van de gelijkheid tussen de geslachten en waardig Eisenbundel werk voor vrouwen, dat waren de doelstellingen van de 9de Women’s School van 27 tot 29 oktober in het Italiaanse Turijn waarop de Europese vakbondsleiders van het Vrouwennetwerk van de PanEuropese Regionale Raad van het Internationaal Vakverbond (IVV) bijeenkwamen. Dit netwerk vertegenwoordigt meer dan 30 miljoen leden in de landen van Centraal- en Oost-Europa, de nieuwe onafhankelijke staten, de Kaukasus en Centraal-Azië.

Tijdens de jaarlijkse conferentie die volgt op de Women’s School werd in 2007 een routeplan vastgelegd voor de oprichting van een Vrouwencomité in de Pan-Europese Regionale Raad (PERR) en om het netwerk te integreren in de democratische organen van de PERR. Ook dit jaar was de dagorde van de jaarlijkse Vrouwenconferentie goedgevuld. Onder de belangrijkste punten van het programma bevonden zich de verificatie en goedkeuring van het huishoudelijk reglement, de verkiezing van een voorzitster en de leden van het bureau van het Vrouwencomité (dat een officiële structuur wordt binnen de PERR), het uitwerken van een actieprogramma voor de komende 2 jaar en de voorbereiding/voorstelling van een beleidsverklaring van PERR-Vrouwen omtrent de aspecten van de financiële crisis die verbonden zijn met het geslacht.

Vrouwen tijdens de financiële crisis In deze verklaring betwisten de Europese vakbondsleiders de hypothese volgens dewelke de gevolgen van de wereldwijde financiële crisis neutraal zijn bekeken vanuit het geslacht. De geschiedenis toont aan dat de meest kwetsbare groepen de vrouwen, de migranten, de kinderen en de ouderen zijn. Zij zijn de eerste slachtoffers. Ook waarschuwen de vrouwelijke syndicalisten de Europese leiders tegen het risico voor het onvoldoende belang toekennen aan de seksespecifieke impact van de huidige crisis waarbij tal van vrouwen zich geconfronteerd zullen zien met onzekerheid, angst en armoede, meer bepaald binnen de context van de prijsstijgingen van voedingsmiddelen en petroleum en de toegang tot openbare diensten.

Bovendien vragen de vrouwelijke syndicalisten van de wereldleiders, de regeringen en de Europese instellingen : 3 om met spoed maatregelen te nemen die een verscherpte verarming van vrouwen en hun families voorkomen; 3 om hun engagement te herbevestigen om gezonde economieën en eerlijke en rechtvaardige gemeenschappen te scheppen; 3 om een hervorming van de onrechtvaardige handelsregels te ondernemen opdat de handelsakkoorden positief zouden kunnen inwerken op waardig werk, duurzame ontwikkeling en het zelfstandig worden van werkneemsters en werknemers, werklozen en armen; 3 om ervoor te zorgen dat de bezorgdheden op het vlak van het milieu en het sociale naar behoren naar voor komen in de prioriteiten van de internationale financiële instellingen; 3 om het recht van alle vrouwen op werk, goede werkomstandigheden, een gelijk loon en een gepast inkomen dat volstaat om hun essentiële behoeften te voldoen, te herbevestigen; 3 om de vrijheid van de werkneemsters om vakbonden te vormen en er bij aan te sluiten en op het voeren van collectieve onderhandelingen zonder dreiging of vrees te respecteren door te waken over de integratie van de geslachtsdimensie in de dagorde van de onderhandelingen en de pariteit op het vlak van de vertegenwoordiging; 3 om de reikwijdte van de sociale bescherming te versterken en uit te breiden door de toegang tot de sociale zekerheid, de werkloosheidsuitkeringen, de bescherming van het moederschap en de gezondheidszorgen voor allen te garanderen, evenals de toegang tot diensten en voorzieningen die het zouden moeten toelaten om werk, gezins- en privé-leven te verzoenen; 3 om in het kader van handelsakkoorden dwingende mechanismen uit te werken voor het bevorderen en in de praktijk brengen van waardig werk, met inbegrip van fundamentele milieu- en arbeidsnormen. Nationaal Secretaris Sabine Slegers vertegenwoordigde de ACLVB bij deze jaarlijkse Vrouwenconferentie van PERR. Verkozen als lid van het Bureau van het Vrouwencomité van PERR zal ze ons op de hoogte houden van de evolutie van de werkzaamheden van dit comité. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

20 i n t e r n a t i o n a a l

OESO-rapport

MIGRANTEN EN HUN KINDEREN HEBBEN HET MOEILIJKER OM TE INTEGREREN OP DE ARBEIDSMARKT In België lopen gastarbeiders een groter risico om een job te vinden die onder hun competenties ligt of om werkloos te zijn dan de autochtone bevolking. Erger nog, dat geldt eveneens voor hun kinderen. Dat volgt uit een studie van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) over de integratie van migranten op de arbeidsmarkt. De OESO publiceerde het tweede deel van haar studie Jobs for Immigrants, Jobs voor migranten : de integratie op de arbeidsmarkt in België, Frankrijk, Nederland en Portugal. De lessen die we eruit kunnen trekken zijn niet erg hoopgevend. De werkloosheidsgraad van migranten in België ligt tweeënhalf keer hoger dan die van de autochtonen die op zich al niet laag is. Er bestaan daarvoor een reeks van objectieve redenen. Migranten werden harder getroffen door de structurele werkloosheid veroorzaakt door de achteruitgang van de industriële centra waar ze werkten. Hun netwerken zijn minder uitgebreid. Ze ondervinden moeilijkheden bij de erkenning van hun diploma dat ze in het buitenland gekregen hebben. Hun competentieniveau ligt lager. Daarenboven is er duidelijk sprake van discriminatie bij aanwervingen. De OESO constateert dat vooral migranten van buiten de Europese Unie en hun kinderen, inclusief zij die in België naar school zijn gegaan en hier hun diploma gehaald hebben, middelmatige resultaten blijven behalen op de arbeidsmarkt.

Jongeren en vrouwen Volgens de PISA-studie is de achterstand in de schoolresultaten tussen migranten van de tweede generatie en autochtonen in vergelijking met gelijk welk ander OESO-land het meest opmerkelijk in België. “Het Belgische schoolsysteem (in het bijzonder in Vlaanderen) komt er niet goed toe, lijkt het, om de handicap te verhelpen die de gezinscontext vormt, noch wat betreft elk andere handicap verbonden aan de migratieantecedenten (taalproblemen bijvoorbeeld)”, valt er in het rapport te lezen. En wat dan te zeggen over de vrouwelijke migranten die de handicaps cumuleren en waarvoor de fiscaliteit en de sociale wetgeving ontradend werken om te gaan werken ?

Erger door crisis getroffen De recessie waarin we dreigen terecht te komen in de komende maanden zou in het bijzonder de migranten moeten treffen, in die zin dat we ze terugvinden in de V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

sectoren die het hardst getroffen worden bij een verzwakking van de economie, bijvoorbeeld in de bouwsector of openbare werken waar ze weinig gekwalificeerde jobs uitoefenen. Dat is ook een van de onderdelen van het probleem : migranten zijn oververtegenwoordigd in de groep die over een laag opleidingsniveau beschikt. De hoge kost van de arbeid, wat hun perspectieven op tewerkstelling vermindert, heeft een duidelijker effect op deze bevolkingsgroep. Tot slot, in een land waar het openbaar ambt een grote werkgever is, hebben de toegangsbeperkingen voor buitenlandse inwoners tot bepaalde posten tot gevolg dat migranten er in ondervertegenwoordigd zijn, maar minder dan in het merendeel van de OESO-landen gezien het gemak waarmee de Belgische nationaliteit verworven kan worden.

Vooruitgang De OESO-experten erkennen dat België een bewust gelijkekansenbeleid heeft opgezet om diversiteit, en dus integratie van migranten in de maatschappij, te bevorderen. De vereenvoudiging van de naturalisatie waarover we het eerder hadden, heeft ook een belangrijke rol gespeeld in het verhogen van de werkgelegenheidsgraad van genaturaliseerde migranten. Zoals in verscheidene OESO-landen zal België waarschijnlijk meer beroep moeten doen op migranten om het gebrek aan arbeidskrachten op te vangen als gevolg van de vergrijzing van de bevolking (zelfs al bestaat er bij ons nog een marge doordat de werkgelegenheidsgraad van de 50-plussers lager ligt dan het Europese gemiddelde). Opdat deze keuze zou resulteren in een leefbare en langdurige oplossing, moeten migranten goed geïntegreerd worden in de Belgische economie en maatschappij. De documenten van deze studie zijn online te consulteren op http://www.oecd.org/els/migration/integration.

uit de sector

21

Vlaamse Opvoedings- en Huisvestingsinrichtingen en -diensten

OEWIST ? Agressie : zorg voor nazorg Agressief gedrag komt vaak voor in de hulpverlening. Dat veroorzaakt schade : lichamelijk, psychisch, relationeel en materieel. Het is belangrijk dat er voor slachtoffers, getuigen en daders iets gedaan wordt. Daarom lanceert Icoba (Initiatief COmpetentieBevordering Agressiebeheersing, kennis- en expertisecentrum van en voor de sector van de Vlaamse Opvoedings- en Huisvestingsinrichtingen – PC 319.01) Oewist ? Agressie - Zorg voor nazorg.

Posters, een knipselkrant en brochures zetten het thema opvang en nazorg in de spotlights. Ook stickers en bladwijzers zorgen voor de zichtbaarheid van de campagne. Met de Oewist ?-vraag spoort Icoba zowel organisaties als individuele medewerkers aan om zorg te

dragen voor elkaar en voor cliënten na agressieincidenten. “Oewist ?” is een eerste vraag die iedereen kan stellen aan slachtoffers, getuigen en daders. Goede nazorg houdt natuurlijk meer in dan één vraag. Zorg dat nazorg een structureel en vooral een intermenselijk gebeuren is in uw organisatie. Nazorg is een taak voor iedereen. In november 2008 ontvingen alle organisaties uit de Vlaamse opvoedings- en huisvestingssector een sensibilisatiepakket. Materiaal bijbestellen is mogelijk. Voor organisaties uit PC 319.01 is dat gratis. Anderen betalen port- en ontwikkelkosten. Iedereen kan alles gratis downloaden op www.icoba.be.

Meer informatie ? Bel of mail : Marijn Somers, 02-229.32.59, [email protected]

Bouw

RUSTDAGEN 2008 De desbetreffende formulieren zijn door het FBZ Bouw naar de werkgevers verstuurd. Tegen uiterlijk 5 december 2008 moesten die de formulieren aan de arbeiders overhandigd hebben. Voorwaarden : 3 In geval van ziekte in 2008 heeft de arbeider recht op de rustdagen indien hij minimum één dag effectieve prestaties heeft in 2008. 3 De dagen waarop de arbeidsovereenkomst geschorst is wegens arbeidsongeval, geven géén recht op de rustdagen.

3 De arbeiders die op 22 december 2008 begunstigde zijn van het brugpensioen of begeleidende maatregelen, hebben géén recht op de hoofdperiode. 3 De arbeiders die werden ontslagen vóór 23 oktober 2008, hebben géén recht op de hoofdperiode. 3 De arbeiders ontslagen na 22 oktober 2008 door een firma uit de bouw én die zonder onderbreking werkloos gebleven zijn op 22 december 2008, hebben wel recht op de rustdagen na 22 oktober 2008.

Uw ACLVB-lidmaatschap in 2009 In onderstaande tabel vindt u een overzicht van de algemene* maandelijkse ACLVB-ledenbijdragen voor 2009 : arbeiders niet-actieven deeltijds werkenden (minder dan 50 %) volledig werklozen (na 6 maanden) – bruggepensioneerden volledig werklozen gezinshoofden (na 1 jaar) wachtuitkeringen (3 maanden) bedienden jongeren (jonger dan 21 jaar) tijdskrediet zieken – invaliden (na 6 maanden) studenten

€ 14,45 € 3,95 € 9,60

€ 9,40 € 8,70 € 7,40 € 13,95 € 13,05 € 9,60 € 9,60 gratis

* In bepaalde sectoren zijn aparte tarieven van toepassing.

ACLVB ZORGT VOOR NOG GOEDKOPERE VAKANTIES IN DEZE ECONOMISCH MOEILIJKE PERIODE ! Vroegboekkorting voor leden

in Spa LesVakantie vacances à Spa «Villa de Spa  TE RÉSER RESER VA TION VEREN : VIA : Spa La Belle immobilière  Rue Collin Leloup 22 – 4900 Spa tél. tel. 087 23 05 30 [email protected]

Boek voor 28 februari 2009 uw vakantie in de ACLVB-vakantieverblijven te Spa, Barvaux of Les Carroz d’Arâches (Frankrijk)* en u geniet 20 % korting. U geniet deze vroegboekkorting enkel op het ledentarief. Ze is geldig voor uw vakanties vanaf 3 januari tot eind 2009. *In Les Carroz d’Arâches (Frankrijk) is deze korting geldig voor vakanties vanaf 1 mei 2009.

Surf voor meer informatie over de ACLVB-vakantieverblijven naar www.aclvb.be, rubriek Voordelen > Vakantiehuizen of vraag inlichtingen in uw ACLVB-secretariaat. In uw secretariaat zijn ook de reservatieformulieren te verkrijgen. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

22 u i t

de sector

SYNDICALE PREMIES Bewakingsondernemingen – Arbeiders (PC 317) Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/10/2007 – 30/9/2008 Bedrag : € 128 of € 10,67 per twaalfde Een prestatie van 10 dagen arbeid of gelijkgestelde dagen per maand geeft recht op 1/12 van de premie. Vb. RSZ-dagen : 50 Aansluiting : 9/1998 = 5 x € 10,67 = € 53,35 RSZ-dagen : 120 Aansluiting : 10/1997 = totale premie = € 128 RSZ-dagen : 240 Aansluiting : 8/2008 = 2 x € 10,67 = € 21,34 RSZ-dagen : 60 Aansluiting : 5/2008 = 5 X € 10,67 = € 53,35 De betaling van deze premie gebeurt samen met de betaling van de buitengewone vakantietoelage 2008 (zie hieronder : eindejaarspremie). Eindejaarspremie Buitengewone vakantietoelage Jaar : 2008 Referteperiode : 1/10/2007 – 30/9/2008 Bedrag : zie netto toelage.

Drukkerijen (PC 130) Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/10/07 – 30/9/08 Bedragen : € 128 of € 10,66 per maand voor de actieven * € 82,60 of € 6,88 per maand voor bruggepensioneerden en volledig werklozen van +50 jaar (10 jaar anciënniteit vereist). * € 64 of € 5,33 per maand voor volledig werklozen van –50 jaar (t.e.m 2de jaar volledige werkloosheid) * Opgelet : de premie kan enkel worden uitbetaald als de vakken 5 en 7 van het attest volledig werden ingevuld. Voor werkloze of bruggepensioneerde leden zijn blanco formulieren bij ACLVB te verkrijgen. Bijzondere voorwaarden : om recht te hebben op 1/12, moet men minstens 3 maanden aansluiting en 1 maand prestaties hebben. De leden die minder dan 12 maanden tewerkgesteld waren ingevolge volledige werkloosheid in de referteperiode en die een ononderbroken anciënniteit van 12 maanden in de sector hebben en 3 maanden aangesloten zijn op het ogenblik van de afdanking, krijgen de volledige premie (€ 128). Het daaropvolgende dienstjaar ontvangen ze de premie van € 64. Deze premie kan met drie jaar terugwerkende kracht betaald worden.

Gas en elektriciteit (PC 326) Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/7/2007 – 30/6/2008 Bedrag : € 128 Bijzondere voorwaarden : - tijdens de referentieperiode (1/7/2007 – 30/6/2008) gedurende 3 maanden in dienst zijn; - de werknemers in tijdskrediet of loopbaanonderbreking einde loopbaan, de werknemers met vervroegde opruststelling op 59 jaar en diegenen met ziekte of arbeidsongeval, hebben recht op de syndicale premie totdat ze de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt; V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

- in orde zijn met het lidgeld tijdens de referteperiode. Worden als rechthebbende gelijkgesteld : - deeltijdse werknemers; - de langstlevende echtgenoot of het kind/de kinderen van de voornoemde werknemer die in de loop van de referentieperiode overleden is.

Goederenvervoer (PC 140.04) Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/7/2007 – 30/6/2008 Bedrag : € 115 Bijzondere voorwaarde : het RSZ-kencijfer van de werkgever dient te beginnen met 083/ om recht te hebben op deze premie.

Handel in brandstoffen (PC 127) Jaar : 2008 Referteperiode : 1/1/2008 Bedrag : zie kaart (€ 115) Bijzondere voorwaarde : in dienst zijn in de sector in het 2de kwartaal 2008.

Hout en stoffering (PC 126) Eindejaarspremie Getrouwheidspremie Jaar : 2008 Referteperiode : 1/7/07 – 30/6/08 Bedrag : zie op attest Bijzondere voorwaarde : aangesloten zijn op het ogenblik van de betaling

Makro/Metro (PC 218) Jaar : 2008 Referteperiode : 2008 Aansluiting : vanaf 1/7/2008 Bedrag : € 128 (voltijds) en € 64 (deeltijds) Hebben geen recht : - de bruggepensioneerden van wie de opzegperiode ten einde is voor december 2008; - de personen met voltijds tijdskrediet.

Onderhoud van parken en tuinen (PC 145.04) Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/7/2007 – 30/6/2008 Bedrag : € 10,33 per maand (max. € 123,95/jaar) In het bedrag “totale premie vakbond” is ook de getrouwheidspremie en de vergoeding voor gereedschap inbegrepen. Eindejaarspremie Jaar : 2008 Referteperiode : 1/7/07 – 30/6/08 Bedrag : getrouwheidspremie Opmerking : De getrouwheidspremie 2008 wordt toegekend aan de werknemers verbonden door een arbeidscontract aan een onderneming in de sector : - minder dan 5 jaar dienst op 30/6/2007 : 6 % op het brutoloon - tussen 5 en 15 jaar dienst op 30/6/2007 : 7 % op het brutoloon - meer dan 15 jaar dienst op 30/6/2007 : 8,5 % op het brutoloon

Ondernemingen voor recuperatie van allerlei producten (PC 142.04) Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/7/2007 – 30/6/2008 Bedrag : € 50 (€ 4,17 per twaalfde). Het te betalen bedrag staat vermeld op het attest.

uit de sector

23

Orthopedisch schoeisel (PC 128.06)

Uitzendarbeid (PC 322)

Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/10/07 – 30/9/08 Bedrag : € 128 of € 10,66 per twaalfde

Jaar : 2008 Referteperiode : 1/4/07 – 31/3/08 Bedrag : € 90 De syndicale premie wordt samen met de eindejaarspremie uitbetaald. Bijzondere voorwaarde : aangesloten zijn op het ogenblik van de betaling (december 2008). Opmerking : de leden die per vergissing hun attest naar het sociaal fonds stuurden en van wie de eindejaarspremie door het fonds uitbetaald werd, kunnen hun syndicale premie aanvragen bij ACLVB.

Schoonmaak- & ontsmettingsondernemingen (PC 121) Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/7/2007 – 30/6/2008 Bedrag : syndicale premie = maximum € 135 of € 11,25 per schijf van 15 RSZ-dagen en per maand aansluiting tussen 1/7/2007 en 30/06/2008 vb. : 230 RSZ-dagen en aansluiting op 1/10/2007 = 9/12 = € 101,25 80 RSZ-dagen en aansluiting op 1/6/1998 = 5/12 = € 56,25 Voor bedienden is er niets voorzien (PC 218). Oudere werklozen en bruggepensioneerden hebben recht op de volledige premie tot aan hun pensioen. De betaling van deze premie gebeurt samen met de betaling van de eindejaarspremie 2008 (zie hieronder). Eindejaarspremie Jaar : 2008 Referteperiode : 1/7/2007 - 30/6/2008 Bedrag : nettopremie op attest Bijzondere voorwaarden : De eindejaarspremie wordt toegekend indien de werknemer minstens 60 RSZ-dagen heeft in de sector of indien zijn brutoloon van de referteperiode minstens gelijk is aan € 1.950 behalve voor : - diegenen die op pensioen gaan in de loop van het refertejaar; - bruggepensioneerden of oudere werklozen; - werknemers ontslagen om economische reden. De bruto eindejaarspremie bedraagt 9 % op het brutoloon van de referteperiode.

Eindejaarspremie Jaar : 2008 Referteperiode : 1/4/07 – 31/3/08 Bedrag : nettopremie Bijzondere voorwaarden : - aangesloten zijn op het ogenblik van de betaling - 65 dagen prestaties in de sector geleverd hebben Opmerkingen : - Leden die in het buitenland wonen, hebben recht op de bedrijfsvoorheffing, op voorwaarde dat er een formulier F276 bij het attest toegevoegd wordt. - Met betrekking tot de ontvankelijkheid van de dossiers vanaf 2001 kan de referteperiode verlengd worden tot 10 april voor de uitzendkrachten die tussen 1 januari en 10 april 65 dagen kunnen bewijzen. - Leden die tussen 1/4/07 en 10/04/08 vast aangeworven werden en slechts 60 dagen kunnen bewijzen, kunnen toch nog recht hebben op een eindejaarspremie. - De eindejaarspremie 2008 wordt bij de belastbare inkomsten van het jaar 2009 gevoegd, indien de premie vóór 31/12/2009 werd toegekend.

Verhuisondernemingen (PC 140.05) Voor bedienden is er niets voorzien (PC 218). Een arbeidsongeval wordt niet gelijkgesteld. Het recht op de eindejaarspremie verjaart na 42 maanden, te rekenen vanaf het einde van de referteperiode.

Taxi’s – taxicamionetten (PC 140.06) Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/1/2008 Bedrag : € 115 Bijzondere voorwaarden : het RSZ-kencijfer van de werkgever dient te beginnen met 068/ om recht te hebben op de premie. Op 30/9/2008 in dienst zijn van een taximaatschappij.

Technische land- en tuinbouwwerken (PC 132) Eindejaarspremie Jaar : 2008 Referteperiode : 1/7/2007– 30/6/2008 Aansluiting : vanaf het ogenblik van betaling Bedrag : zie formulier

Jaar : 2008 Referteperiode/Aansluiting : 1/1/2008 Bedrag : € 115 Bijzondere voorwaarden : het RSZ-kencijfer van de werkgever dient te beginnen met 084/ om recht te hebben op deze premie. Op 30/09/2008 ingeschreven zijn op de personeelslijst.

Verzekeringen (PC 306) Jaar : 2007 Referteperiode/Aansluiting : - in 2007 ten minste 6 maanden gewerkt hebben in de sector verzekeringen - uitgezonderd voor bruggepensioneerden en gepensioneerden; - de bruggepensioneerden ontvangen de premie indien zij ten minste 1 maand gewerkt hebben in de sector in 2007; - in 2007 ten minste 6 opeenvolgende maanden lid zijn geweest en op datum van betaling in orde zijn met de syndicale bijdragen. Bedrag : € 40 voor voltijds en deeltijds tewerkgestelden.

LOONAANPASSINGEN OP 01.12.08 P.C. 106.01 117 127

ACTIVITEIT Cementfabrieken Petroleumnijverheid & -handel Handel in brandstoffen

VERHOGING - 0,036 % op de minimumlonen (negatieve index) - 0,036 % op de minimumlonen (negatieve index) + 0,5 % (cao 10.09.07) V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

24 r e g i o n a a l BOUW- EN INTERIEURBEURS WONEN 2009 Nekkerhal Mechelen

Zone Halle-Vilvoorde

Wonen 2009 is de 26ste editie van de Mechelse Bouw- en Interieurbeurs. Meer dan 230 exposanten zijn erop ingeschreven. 35 % van de standen zijn typische bouwstanden, de andere behoren tot de interieursfeer. De Mechelse bouw- en interieurbeurs is van bij de aanvang gekend als een bezoekersvriendelijk evenement, en de organisatoren stellen alles in het werk om uw bezoek zo aangenaam mogelijk en praktisch te laten verlopen. Zo wordt de toegangsprijs bewust zeer laag gehouden en zijn er gratis catalogi en gratis kinderopvang. Data : van 24 januari tot en met 1 februari 2009 Inkom : € 5, op zondag € 6. Of gratis dankzij de gratis bon hieronder. Kinderopvang : een kinderopvang wordt uitgebouwd tot een werkelijke happening voor kinderen, met speeltuigen en animatie. Deze opvang is gratis. Meer info : www.wonen.eu

8ekm#_dj[h_[khX[khi

2009

24 januari tot en met 1 februari 2009 GRATIS

TOEGANGSKAART GELDIG VOOR

1

Nekkerhal Mechelen

Open: • zaterdag en zondag van 11 tot 18u. • werkdagen van 13 tot 18u. • nocturne op vrijdag tot 22u.

w w w. w o n e n . e u

PERSOON

TERUGBETALING KILOMETERKOSTEN Nieuw berekeningssysteem De federale regering voerde een nieuw berekeningssysteem in voor de kilometervergoeding aan ambtenaren die hun eigen wagen gebruiken voor dienstverplaatsingen. De fiscus aanvaardt dit bedrag als een forfaitaire terugbetaling van kilometerkosten aan een werknemer die zijn eigen auto gebruikt voor verplaatsingen in dienst van zijn werkgever. De fiscus beschouwt dat dan als 'kosten eigen aan de werkgever', waardoor de terugbetaling belastingvrij blijft voor de werknemer.

Nieuw Het nieuwe systeem houdt rekening met het feit dat de stijgingen van de benzine- en dieselprijzen groter zijn dan die van de consumptieprijzen. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

NIEUWS UIT DE ZONES

De eerste uitvoering van het nieuwe berekeningssysteem vindt plaats met terugwerkende kracht vanaf 1 juli 2008. Dat betekent concreet dat de kilometervergoeding op 1 juli 2008 0,3169 euro bedraagt in plaats van de 0,3093 euro die minister Vervotte eerder aankondigde.

Fiscus De fiscus aanvaardt dit bedrag dus als een forfaitaire terugbetaling van kilometerkosten aan een werknemer die zijn eigen auto gebruikt voor dienstverplaatsingen. Een hogere vergoeding zal de fiscus ook nog wel aanvaarden als 'kosten eigen aan de werkgever', maar dan moet men wel kunnen bewijzen dat de vergoeding overeenstemt met de werkelijke kosten.

Uitbreiding openingsuren Vanaf maandag 12 januari worden de openingsuren in een aantal kantoren van de zone Halle-Vilvoorde gevoelig uitgebreid en/of aangepast. Dit zijn de nieuwe openingsuren : Dilbeek : tel. 0475-65.01.57 maandag : van 14.00 u. tot 16.00 u. donderdag : van 13.30 u. tot 17.00 u.

Liedekerke : tel. 053-68.06.62 maandag : van 9.00 u. tot 12.00 u. en van 13.30 u. tot 18.00 u. dinsdag : van 9.00 u. tot 12.00 u. donderdag : van 14.00 u. tot 16.00 u. vrijdag : van 9.00 u. tot 12.00 u. Londerzeel : tel. 052-30.53.53 maandag : van 9.00 u. tot 12.00 u. dinsdag : van 14.00 u. tot 18.00 u. donderdag : van 9.00 u. tot 12.00 u. Zaventem : tel. 02-271.44.63 maandag : van 9.00 u. tot 12.00 u. dinsdag : van 14.00 u. tot 17.30 u. donderdag : van 14.00 u. tot 17.00 u. vrijdag : van 9.00 u. tot 12.00 u. Opwijk : vanaf januari 2009 zal er geen zitdag meer zijn in Opwijk. De leden kunnen steeds terecht in de ACLVB-kantoren in Asse, die alle dagen geopend zijn met uitzondering van woensdag. Indien de openingsuren u niet passen of u wilt een persoonlijk onderhoud met een van de medewerkers of secretarissen, aarzel dan niet om een afspraak te maken. Ter informatie nog dit : - afspraken zitdag juridische dienst Halle, eerste en laatste woensdag van de maand : via tel. 02-356.87.78 - afspraken zitdag juridische dienst Vilvoorde : via tel. 02-252.09.82 - afspraken juridische dienst HalleVilvoorde - mevrouw Heidi Van den Berghe : tel. 02-458.51.78 - secretariaat Asse De syndicale werking zone Halle Vilvoorde is te contacteren via het kantoor te Vilvoorde, Stationlei 78 b 1, tel. 02-254.08.73. JPVC

regionaal

NIEUWS UIT DE ZONES LIMBURG Kantoorwijzigingen Wijziging adres en openingsuren van het ACLVB-kantoor te Landen : het kantoor is verhuisd naar Stationstraat 92, 3400 Landen. De nieuwe openingsuren in Landen zijn : donderdagvoormiddag van 9 u. tot 12 u. Leden kunnen ons telefonisch bereiken op het nr. 011-88.89.60. Nieuw ACLVB-kantoor te Wellen : vanaf 6/01/2009 zal er ook een zitdag georganiseerd worden in Wellen, Bloemenstraat 18 (bus 2), 3830 Wellen. Openingsuren zijn dinsdag en donderdag van 9 u. tot 12 u. Leden kunnen ons telefonisch bereiken op het nr. 011-88.89.60. Sluiting kantoor Alken : vanaf 1/01/2009 zal er geen zitdag meer worden georganiseerd te Alken. PG

25

Sint-Truiden Jef Claes op brugpensioen Sinds 1 november is ACLVB-secretaris Jozef Claes met brugpensioen. Hij kwam op 1/03/1974 in dienst van ACLVB als loketbediende. In die functie bleef hij actief tot hij op 1/01/1987 benoemd werd tot secretaris van de Zone Zuid-Limburg. Vanaf dan had Jef de algemene leiding van de zone. Tezelfdertijd is hij zich steeds blijven bekommeren om de dossiers van iedereen die bij hem om raad ging en bijstand van hem vroeg. Al die tijd bleef hij ook persoonlijk tweemaal per week aan huis een zitdag verzorgen voor de leden van zijn eigen stad. Bovendien was hij zelf, en dat tot de laatste dag, beheerder van alle juridische dossiers van de zone. Hij realiseerde in 1996 ook de aankoop en de inrichting van ons huidig kantoor aan de Naamsevest, waar we in oktober 1996 onze intrek namen. Op 22 oktober 1996 werd Jef lid van het Nationaal Bureau van de ACLVB waar hij twaalf jaar actief deel van uitmaakte. Na 35 jaar dienst heeft Jef ervoor gekozen met brugpensioen te gaan. In naam van de Zone Limburg, collega's, personeel, militanten, … zeggen wij dan ook : bedankt, Jef. Bedankt voor wat je betekende voor de ACLVB, bedankt voor wie je was. Het ga je goed !

Secretaris Jef Claes ging met brugpensioen.

PG

GEEN LEVENSLANGE LOOPBAAN MEER ? De huidige onzekere economische toestand leidt tot minder zekerheid op de arbeidsmarkt. Een gevolg daarvan kan zijn dat men afstapt van een levenslange binding met één bepaald bedrijf. De nadruk komt dan te liggen op een loopbaan in plaats van de carrière. De vraag die hierdoor wordt gesteld, is of het vaste contract dan niet meer van deze tijd is. Valt de loyaliteit tussen werkgever en werknemer bijgevolg volledig weg ? De werkgever geeft opleiding, goede voorwaarden, mobiliteitsmogelijkheden, … en de werknemer toont hiervoor inzet, loyaliteit, … . Maar betekent deze loyaliteit dat men zich moet binden aan één bedrijf of is het eerder een vorm van inzet en vertrouwen ? Volgens Tempo Team (het vroegere Vedior) blijkt dat werknemers meer dan ooit willen investeren in hun job en liever niet willen veranderen, juist omwille van de economische situatie. Het loslaten van dit traditionele patroon van geven en nemen is eerder beperkt en speelt zich vooral af bij een eerder kleine groep. In deze kleine groep bevinden zich vooral jongeren, hooggeschoolde professionals en managers. De mobiliteit op de arbeidsmarkt is historisch laag. Slechts 1 op 3 Belgen staat open voor andere werkaanbiedingen en 49 % heeft interesse om binnen het

bedrijf van job te veranderen. Dit fenomeen kan toegeschreven worden aan de huidige conjunctuur die een onzekerheid creëert, waardoor men zich veilig wil positioneren. Als conclusie kunnen we stellen dat het vaste contract nog niet overboord wordt gegooid en dat het zelfs aan belang wint. De meesten van ons zijn dus nog steeds honkvast en blijven streven naar zekerheid. Of dat altijd de beste keuze is, is maar de vraag. Zich goed voelen op het werk, een job hebben die past bij de eigen competenties, … zijn zeker ook niet te onderschatten elementen.

ACLVB biedt raad Wil je hulp bij je zoektocht naar een voor jou geschikte job, dan kan je terecht bij de Bijblijfconsulenten van de ACLVB bij jou in de regio. Ben je reeds aan het werk en wil je een andere wending geven aan je loopbaan, dan kan je te rade gaan bij onze loopbaanbegeleiders. Voor een afspraak met een Bijblijfconsulent of een Loopbaanbegeleider ga je gewoon even langs in het ACLVB-kantoor bij jou in de regio. Dominique DAUWEN V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

26 r e g i o n a a l BRUSSEL

“Het helende aspect is te vinden in het feit dat de afgevaardigden het nodige moeten doen opdat de werkgever rekening houdt met de milieuproblemen in de onderneming en tracht deze te remediëren”, aldus Philippe Vandenabeele. “De vakbonden zijn een actor voor verandering in de onderneming, maar ook als het over het milieu gaat, buiten de onderneming.”

Het werkmilieu kan uw gezondheid schaden Het vaststellen van het verband tussen de gezondheid van de werknemers, het milieu en het werk vormde het onderwerp van het forum dat door de Brusselse regionales van de drie vakbonden, verenigd onder de noemer Brise, georganiseerd werd op 8 december.

Aangezien men toch 8 uur per dag doorbrengt in de lokalen van het bedrijf waar men werkt, kan men zich terecht afvragen of de lucht die men daar inademt wel gezond is. “Een te hoge vochtigheidsgraad kan schimmels doen toenemen, triplexplaten kunnen formaldehyde uitstoten … het aantal voorbeelden van vervuiling binnenshuis is talloos”, legt Yael Huyse, milieuconsulent bij de Brusselse Regionale van de ACLVB, uit. “De blootstelling aan een schadelijk product kan ook gevolgen hebben voor de komende generaties”, voegt Brussels Gewestsecretaris Philippe Vandenabeele toe. “Sommige verontreinigende stoffen kunnen mutaties veroorzaken en dus schadelijk zijn voor embryo’s. Werknemersafgevaardigden hebben een preventieve, informatieve en helende rol te vervullen.” Preventief in die zin dat zij onderhandelen over de keuze van het materiaal, milieuvriendelijke en minder voor de gezondheid schadelijke onderhoudsproducten. Het informatieve aspect van hun rol moet gericht zijn op alle werknemers.

Nog steeds discriminatie op het werk in Brussel De Brusselse bevolking mag dan wel steeds meer multicultureel worden, toch moet Actiris (de regionale bemiddelingsdienst) dossiers blijven openen voor discriminatie bij aanwerving of in de arbeidsrelaties.

Het thema diversiteit laat niemand onberoerd, zo bleek uit de reacties tijdens de vorming.

Eva Sahin is diversiteitsconsulent bij de Brusselse Regionale van de ACLVB. Zij gaf op 10 en 11 december een vorming over het thema “Diversiteit : een syndicale inzet in de onderneming” om onze afgevaardigden te sensibiliseren over de problematiek. “Etnische oorsprong vormt duidelijk een discriminatiecriterium, maar dat niet alleen”, verklaart Eva Sahin. “Geslacht, fysieke of mentale handicap, leeftijd … zijn andere gronden voor de werkgever om niet dezelfde kansen te geven aan een werknemer.” De Brusselse ondernemingen kunnen een diversiteitscharter ondertekenen waardoor ze zich engageren om discriminatie te bestrijden. Om te weten of uw onderneming deze solidariteitsdaad gesteld heeft, kan u terecht op www.pactbru.irisnet.be. We komen hierop terug in de volgende VRIJUIT.

STRATEGIE VOOR VEILIGHEID EN GEZONDHEID OP DE WERKVLOER Minister van Werk Joëlle Milquet stelde op 27 november de nationale strategie voor veiligheid en gezondheid op de werkvloer voor. Doel is het aantal arbeidsongevallen binnen dit en vijf jaar met 25 % te verminderen. De statistieken van het Fonds voor Arbeidsongevallen (FAO) tonen aan dat het V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

aantal arbeidsongevallen sedert 1985 met 30 % is afgenomen. Sedert 2000 is deze constante afname van de ongevallen echter tot stilstand gekomen. In het merendeel van de sectoren vermindert het aantal ongevallen nog. Deze vermindering wordt echter deels tenietgedaan door een stijging van de ongevallen in de

sectoren dienstverlening aan bedrijven (+11%), gezondheidzorg en maatschappelijke diensten (+4%). Meer info op : http://werk.belgie.be/defaultNews.aspx? id=21572

regionaal

27

ACLVB STEUNT DIKKE-TRUIENDAG In zijn vierde jaarlijkse “Greenhouse Gas Bulletin” van 14 november 2008 zette de WMO, de World Meteorological Organisation, de naakte feiten omtrent broeikasgassen op een rijtje. In het “Global Atmosphere Watch”-programma van deze internationale organisatie, onder auspiciën van de Verenigde Naties, worden gegevens van over heel de wereld over de samenstelling van de lucht verzameld. Deze gegevens tonen aan dat de concentraties van koolstofdioxide, methaan en lachgas wereldwijd blijven stijgen. Deze drie zijn de belangrijkste broeikasgassen die respectievelijk 63 %, 18,5 % en 6,2 % van het broeikaseffect voor hun rekening nemen. De oorzaken van de stijgingen liggen in het toenemende gebruik van fossiele brandstoffen, toenemende productie in de landbouw (vooral rijst- en veeteelt) en andere menselijke activiteiten. Als we deze stijgingen niet snel een halt toeroepen, kan de opwarming van de aarde in een hogere versnelling gaan.

NOTEER NU AL IN JE FONKELNIEUWE AGENDA 2009 ACLVB Limburg organiseert : BLUE DANCE PART 1 Waar : FITLINK Diepenbeek (Universitaire campus) Wanneer : zaterdag 7/02/2008 vanaf 21 u. Wat : Fuif met dj's en Live optreden Milk Inc.

De ACLVB erkent de uitdaging die de versterking van het broeikaseffect schept en wil haar leden en afgevaardigden oproepen om die uitdaging op te nemen. In de Vlaamse industrie is de uitstoot van broeikasgassen al voorzichtig aan het afnemen, maar kan er ongetwijfeld nog winst geboekt worden door verdere investeringen in energie-efficiëntie. Ook in de dienstensectoren is rationeel energiegebruik niet altijd een evidentie. Door deel te nemen aan Dikke-truiendag (in 2009 op vrijdag 13 februari) brengt men het probleem onder de aandacht en kan de discussie op de werkvloer op gang komen. TDC

Kaarten in voorverkoop in alle ACLVB-kantoren. Prijs :

VVK leden : € 5 VVK niet-leden : € 7 Kassa : € 8

Vakantie

in Nieuwpoort

«Residentie Gauguin  TE RESER VEREN VIA : Immo Strand  Albert I-laan 202 – 8620 Nieuwpoort-bad tel. 058 23 88 84 [email protected] V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

28 i n t e r n a t i o n a a l 15 december 2008

EERSTE DAG VAN DE SOLIDARITEIT MET DE WERKNEMERS UIT DE INFORMELE SECTOR Syndicaal gezien betekent de Dag van de Solidariteit met werknemers uit de informele sector een even grote uitdaging als de viering van 1 mei (Feest van Syndicale strategie de Arbeid) of van 8 maart (Internationale Vrouwendag). De Dag van 15 De enige manier en de beste strategie om dat syndecember is een initiatief ter verdediging van de individuele en collectieve dicaal project te doen slagen, bestaat erin om de en aandacht van de openbare belangen van de werknemers en werkneemsters in de sector van de infor- luisterbereidheid machten voor de inspanningen die we sinds enkemele economie. le jaren leveren, aan te zwengelen. In de arme landen is meer dan 80 % van de werknemers in het algemeen en meer dan 70 % van de stedelijke bevolking tewerkgesteld in de sector van de informele economie. De overgrote meerderheid van die werknemers zijn vrouwen. Vanuit de bezorgdheid om hun familie te laten overleven, ondernemen ze informele activiteiten. Die moeten tegemoetkomen aan het verlies aan inkomen van hun partner, slachtoffer van de teloorgang van de klassieke jobs en van het gebrek aan economische ontwikkeling in die regio’s. In het merendeel van de landen in ontwikkeling heeft de vrouw overigens altijd de zware tol betaald van het falen van de mondialisering. De economische programma’s – zoals het programma voor structurele aanpassing, geïnitieerd door de Wereldbank en het Internationaal Monetair Fonds –, de liberalisering van de economie, de creatie van vrijzones voor export, en de delokalisatie van de bedrijven uitgedaagd door de mondialisering, hebben geleid tot een groei van het fenomeen van de “informalisering” van een palliatieve economie, genaamd “informele economie”.

Niet in het zwart Niet alleen stelt de sector van de informele economie meer dan 80 % van de werknemers en werkneemsters in staat hun dagelijks brood te verdienen, maar momenteel is hij ook een bron van

inkomsten voor de overheidskassen. In tegenstelling tot bij werk “in het zwart”, dat in onze landen aangewend wordt om het betalen van taksen, belastingen en andere sociale bijdragen te omzeilen, zijn de werknemer en de werkneemster van de sector van de informele economie onderworpen aan een taksheffing; ze moeten diverse taksen en belastingen betalen. De sector van de informele economie vormt vandaag een ware economische uitdaging. Die sector die potentieel een deel van de oplossingen voor de werkgelegenheid en voor de vermindering van de armoede en onzekerheid in zich draagt, is eveneens een reële bron van nationale rijkdom. De informele economie verdient het dus dat de syndicale beweging er verder vooruitgaat; dat om te strijden tegen de tekortkomingen die de sector momenteel kenmerken en er een sector van maken die al te vaak afgewezen wordt door de openbare machten.

Uit de clandestiniteit treden De verdediging van de sociale bescherming, van een betere verloning, van een genormaliseerde beroepspraktijk, van de bescherming van het milieu, van de sociale bescherming, en van de gezondheid en veiligheid op het werk, kan niet gerealiseerd worden zonder de inplanting van een ware syndicale mentaliteit in de informele sector. Het is dankzij de vakbonden dat de sector van de informele economie uit zijn valse clandestiniteit zal kunnen treden, en dat hij zal kunnen samengaan met gelijkheid, gelijkwaardigheid, sociale rechtvaardigheid en waarden die moderne arbeidsgemeenschappen waardig zijn.

De Dag van 15 december moet elk jaar de gelegenheid vormen voor een sterk pleidooi en een toegenomen zichtbaarheid voor alle inspanningen die worden gedaan, zowel door de regeringen, de NGO’s, als de vakbonden, om burgerwaarden in te stellen in de sector van de informele economie. De Dag is trouwens conform aan de doelstellingen van de syndicale projecten die ertoe nopen hun inspanningen en die van de andere actoren namelijk de regering -, te koppelen aan de nood tot consolidatie en geloofwaardig maken van de processen op het terrein.

Mondiale solidariteit Het mogelijk maken van het evenement van de dag van 15 december en de promotie ervan is een sensibiliseringsinstrument van de werknemers van de hele wereld voor mondiale solidariteit. Het laat eveneens toe de politieke, syndicale en verenigingswereld te sensibiliseren voor de problematiek van de werknemers van de informele sector. Het zal eveneens toelaten om regionale, provinciale, nationale en internationale pleidooien te voeren waaraan de werkneemsters enorm behoefte hebben om hun syndicaal werk uit te oefenen en hun individuele en collectieve belangen te verdedigen. In het licht van het voorgaande drong een solidariteitsdag voor de informele sector zich op, teneinde de overheden van de ontwikkelingslanden, de rijke landen, de internationale instellingen over de arbeids- en levensomstandigheden van de vrouw in de informele sector te sensibiliseren, zodat iedereen de inspanningen zou bundelen om geleidelijk aan te komen tot de voorwaarden van waardig werk.

Diane, fietstaxi Een affiche met daarop Diane Nsengiyumva, 18 jaar, fietstaxi in Bujumbura, symboliseert deze eerste Dag van de Solidariteit met werknemers in de informele sector, die gevierd werd op 15 december 2008. Ook in Burundi zijn het jammer genoeg nog steeds de vrouwen die in groten getale werken in deze zwak bezoldigde sector, die bovendien weinig beschermd is door de wetten en formele overeenkomsten van de arbeidwereld. Nog erger wordt het wanneer de overheden stokken in de wielen steken van deze hoofdrolspeelsters in de ontwikkeling : in Burundi worden ambulante verkoopsters van levensmiddelen regelmatig verjaagd door de politie en tegenstrijdig genoeg verplichten de gemeenten ze om taksen te betalen ! In de informele landbouw, die meer dan 85 % van de bevolking in Burundi tewerkstelt, neemt de rol van de vrouw een belangrijke plaats in in arbeidsomstandigheden die allesbehalve waardig zijn. Om hun familie te helpen overleven, hebben de vrouwen zich moeten toeleggen op informele activiteiten. Op die manier vullen ze de magere inkomsten van hun partner aan. V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

aclvb-voordeelkaart

SEAFRONT : MARITIEM THEMAPARK MET RUSSISCHE DUIKBOOT Oude vismijn omgetoverd tot themapark In Seafront ontdek je alle geheimen van de zee en proef je de rijke visserijgeschiedenis. Je vindt er een schat aan informatie over onze haven, de visserij, onze Noordzee, … Tot slot bezoek je een echte Russische onderzeeër, uniek in België ! 31STE INTERNATIONAAL VAKANTIESALON ANTWERPEN : EEN STAALKAART VAN VAKANTIETRENDS Outdoorvakanties blijven een succes ! Een greep uit de exposanten in dit deel van het reislandschap : de Franse Camping Les Mimosas en De Reiskarre, voor een motorhomevakantie. Gastland Tunesië heeft zich gespecialiseerd in wellness, met een ruime keuze aan arrangementen voor thalassotherapie en thermalisme. Ontspanning troef, ook bij het proeven van de plaatselijke gastronomie en bij het slaan van een balletje op een van de prachtige golfcourts. En voor het avontuur trekt u naar het Grote Zuiden. Opvallende aanwezigen zijn de vele reisorganisaties die zich richten op Afrika, met onder meer Gemsbok Reizen voor 'selfdrives' en kleine groepsreizen in zuidelijk Afrika en Bongo Asili Travel voor verrassende reizen naar Oost-Afrika. Cruises : ook nu weer gespecialiseerde touroperators als Sunquest Cruises, voor wie eens wil proeven van het luxueuze cruiseleven. Avontuur in al zijn vormen is er in Adventure Street, met Rolling Hostel bijvoorbeeld, een hotel op wielen op verkenning door de natuur van Chili en Patagonië. Of met Touratrek op motorrondreis door Europa. Tot de meer dan 600 exposanten behoren 30 officiële buitenlandse diensten voor toerisme, zoals onder meer die van Nederland, Groothertogdom Luxemburg, Frankrijk, Spanje, Cyprus, Griekenland en Kroatië. Duurzaam reizen is een groeiende trend. Neem een kijkje bij Kabalebo en ontdek het Amazonewoud in Suriname. De actie "adopteer een stukje regenwoud" is een mooi voorbeeld van ecotoerisme !

INTERNATIONAAL SALON “LICHTE BEDRIJFS-, VRIJETIJDSVOERTUIGEN EN MOTO’S” 2009 , 13 x 2 vipkaarten te winnen voor de inhuldiging en de vipavond op 16/01/‘09 van 16 tot 24 u. ! Brussels Expo (Heizel)

1

Beursdagen : van 17 t.e.m. 25 januari 2009 Openingsuren : van 10 tot 18.30 u. Nocturne : maandag 19 januari tot 22 u. Info : tel. 02 / 778 64 00 of www.autosalon.be

SEAFRONT , 30 gratis toegangskaarten te winnen ! Meer info : Seafront Vismijnstraat 7 – 8380 Zeebrugge Tel.: 050-55.14.15 e-mail : [email protected] www.seafront.be Gesloten op 25/12 en 01/01. Jaarlijks verlof van 5 t.e.m. 23 januari 2009.

31STE EDITIE VAN HET INTERNATIONAAL VAKANTIESALON ANTWERPEN - GASTLAND TUNESIË

2

,100 x 2 inkomkaarten te winnen ! Van vrijdag 23 januari tot en met woensdag 28 januari 2009 Zaterdag, zondag, maandag en woensdag open van 10 tot 18 u. Nocturnes op vrijdag 23 en dinsdag 27 januari : open van 12 tot 21 u. ! Antwerp Expo – Jan Van Rijswijcklaan 191 – 2020 Antwerpen Nieuw ! Ladies' Day op woensdag 28 januari - gratis toegang voor dames !

Voor meer informatie : SINVA - Emmanuel Rubens Tel.: 02-269.68.86 - Fax : 02-267.34.18 E-mail : [email protected] Website : www.vakantiesalon-antwerpen.be

3

COUNTDOWN DEELNAMECOUPON Ja, ik waag mijn kans en stuur deze antwoordkaart op een gele briefkaart naar Countdown, Customers Relations, Sint-Maartenstraat 10, 3000 Leuven of ik mail mijn keuze naar : [email protected] (met vermelding van mijn keuze in de onderwerpregel). NAAM:............................................................... VOORNAAM:................................................. ADRES: .................................................................................................................................. ACLVB-lidnummer: ................................... MIJN KEUZE : ❑ INTERNATIONAAL SALON “LICHTE BEDRIJFS-, VRIJETIJDSVOERTUIGEN EN MOTO’S” 2009 ❑ SEAFRONT ❑ 31STE EDITIE VAN HET INTERNATIONAAL VAKANTIESALON ANTWERPEN

Meer voordelen : ga naar

www.countdown.be

V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

✁

OOK VIA E-MAIL

INTERNATIONAAL SALON “LICHTE BEDRIJFS-, VRIJETIJDSVOERTUIGEN & MOTO’S” 2009 In Brussels Expo vind je maar 1 keer per jaar het grootste overzicht van alle auto- en motormerken, ook in 2009. Mis de afspraak dus niet, van 17 tot en met 25 januari voor het 87e Salon van de Lichte Bedrijfs-, Vrijetijdsvoertuigen en Moto's. Zowel de professional die vervoersoplossingen zoekt voor zijn bedrijf, als de consument die zijn favoriete modellen wil vergelijken, maakt op 115.000 m² kennis met alle merken en modellen; van handige bestelwagens over ruime breaks, zuinige berlines, hippe coupés en cabrio’s tot alle motorfietsen, scooters, quads, enz. Ontdek de laatste nieuwigheden op het vlak van navigatie, incar-entertainment en tuning. Of kom voor de fun en beklim met een terreinwagen de 4x4-piste. Ontdek steeds de laatste informatie over het Salon, de aanwezige merken, hun nieuwigheden en praktische tips in woord en beeld op www.autosalon.be.

29

30 w e r k l o o s h e i d TIJDELIJKE WERKLOOSHEID OM ECONOMISCHE REDENEN Wanneer het economisch wat minder gaat, is het voor veel bedrijven moeilijk het productieniveau op eenzelfde peil te houden. Om in zo’n geval ontslagen te vermijden, kan de werkgever – mits naleving van bepaalde formaliteiten - een Formaliteiten voor de werkgever aantal of al zijn werknemers tijdelijk werkloos stellen De werkgever moet de werknemers op de hoogte brengen van de voorziene duur van de tijdelijke werklooswegens werkgebrek. Voor wie ? De regeling van tijdelijke werkloosheid wegens werkgebrek is enkel van toepassing op arbeiders. Bedienden kunnen niet economisch werkloos gesteld worden. In uitzonderlijke gevallen kunnen ook uitzendkrachten tijdelijk werkloos gesteld worden ingevolge werkgebrek. Bijvoorbeeld : een uitzendkracht die een zwangere werkneemster vervangt, kan samen met de ploeg tijdelijk werkloos gesteld worden, in tegenstelling tot een uitzendkracht die werd ingeschakeld wegens uitzonderlijke vermeerdering van het werk.

Wanneer ? Het gebrek aan werk moet het gevolg zijn van economische factoren : door een slechte economische situatie daalt het aantal bestellingen en is de werkgever genoodzaakt om de productie te verminderen. Het mag bijvoorbeeld niet het gevolg zijn van wanbeleid of onderhoudswerken. Het werkgebrek moet ook tijdelijk van aard zijn. Indien werknemers voortdurend tijdelijk werkloos worden gesteld, kan de RVA beslissen om de tijdelijke werkloosheid te weigeren en geen uitkeringen meer toe te kennen.

heid en dit ten minste 7 kalenderdagen op voorhand. Hij moet dat doen door aanplakking op een goed zichtbare plaats in de onderneming of via een individuele kennisgeving aan de betrokken werknemers. De kennisgeving moet bepaalde gegevens vermelden, zoals de identiteit van de werknemers die tijdelijk werkloos worden gesteld, het aantal werkloosheidsdagen en de data, enz. Op dezelfde dag moet ook de RVA op de hoogte gebracht worden. De werkgever moet eveneens de ondernemingsraad (of bij gebrek daaraan de syndicale delegatie) informeren.

Hoe lang kan de werkloosheid duren ? De werkgever kan ervoor opteren de arbeidsovereenkomst volledig te schorsen of slechts gedeeltelijk. Afhankelijk van de modaliteiten, kan de tijdelijke werkloosheid 4 weken, 3 maanden of 12 maanden duren. Meer informatie vindt u terug in bijgaand schema : (Zie tabel 1) * Na de periode van tijdelijke werkloosheid moet de werkgever een verplichte werkweek inlassen. Pas na deze werkweek kan hij opnieuw tijdelijk werkloosheid aanvragen. De werkgever kan steeds zijn werknemers terugroepen indien hij voortijdig nood blijkt te hebben aan mankracht.

Wat moet ik doen ? Tabel 1

AARD

MODALITEITEN

Volledige schorsing

4 weken * Kleine schorsing 3 minstens 3 arbeidsdagen / week 3 minstens 1 volledige arbeidsweek / 2 weken

Gedeeltelijke arbeid (arbeidsdagen worden afgewisseld met werkloosheidsdagen)

DUUR

Grote schorsing 3 minder dan 3 arbeidsdagen / week 3 minstens 2 dagen / 2 weken maar geen volledige werkweek

Slechts 1 arbeidsdag / 2 weken V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

12 maanden

3 maanden *

4 weken *

1. Bij aanvang van de tijdelijke werkloosheid U moet een uitkeringsaanvraag indienen via uw ACLVB-secretariaat : 3 als u de eerste keer tijdelijk werkloos wordt; 3 als u de voorbije 3 jaar niet tijdelijk werkloos bent geweest; 3 als u van werkgever bent veranderd; 3 of als uw arbeidsduur is gewijzigd. Uw werkgever levert u een formulier C3.2-WERKGEVER af. U dient het samen met een formulier C3.2-WERKNEMER in bij uw ACLVB-secretariaat. Als uw werkgever kiest voor een elektronische aangifte, moet u enkel het ingevulde formulier C3.2-WERKNEMER indienen. 2. Tijdens de maand van de tijdelijke werkloosheid Uiterlijk op de eerste dag van tijdelijke werkloosheid in een bepaalde maand, moet uw werkgever u een controleformulier tijdelijke werkloosheid C3.2A overhandigen. Hervat u in de loop van de maand het werk, dan moet u in rooster 1 van deze controlekaart, voor u het werk begint, de dagen waarop u werkt in onuitwisbare inkt zwart maken. De gewerkte dagen die vallen vóór uw eerste effectieve tijdelijke werkloosheidsdag in die maand, moet u niet zwart maken op uw controlekaart.

werkloosheid

31

In rooster 2 maakt u de vakjes zwart van de dagen waarop u werkt voor eigen rekening of voor een andere werkgever op een dag waarop u normaal niet werkt bij uw gewone werkgever (bijvoorbeeld in het weekend). Vrijwilligerswerk moet u niet aanduiden op de controlekaart, op voorwaarde dat u die activiteit hebt meegedeeld aan de RVA en dat dit door de RVA werd aanvaard. Hebt u een bijberoep dat door de RVA is aanvaard, dan moet u enkel volgende vakjes zwart maken : de zaterdagen en zondagen en de weekdagen waarop u in bijberoep werkt tussen 7 en 18 uur. U moet uw controlekaart C3.2A bij u houden tot op het einde van de maand waarin de tijdelijke werkloosheid gelegen is. Dit is zeer belangrijk, want u moet dit formulier kunnen voorleggen indien een sociaal inspecteur er om vraagt. 3. Op het einde van de maand Op het einde van de maand overhandigt uw werkgever u een bewijs van de uren van tijdelijke werkloosheid. Dit gebeurt opnieuw aan de hand van het formulier C3.2-WERKGEVER. U dient zowel de controlekaart C3.2A als het formulier C3.2-WERKGEVER in bij uw ACLVB-secretariaat om uw werkloosheidsuitkeringen te verkrijgen. Doet uw werkgever de aangifte elektronisch, dan moet u enkel uw controlekaart indienen.

Hoeveel ontvang ik ? Werknemers die tijdelijk werkloos worden, kunnen onmiddellijk uitkeringen genieten, zonder dat zij een aantal arbeidsdagen moeten bewijzen. De hoogte van de uitkering hangt af van de gezinstoestand van de tijdelijk werkloze. % VAN MINIMUM MAXIMUM BEGRENSD DAGBEDRAG DAGBEDRAG BRUTOLOON Samenwonende met gezinslast Alleenstaande Samenwonende

65 %* 65 %* 60 %*

€ 38,00 € 31,93 € 23,93

€ 47,66 € 47,66 € 44,00

Het begrensd brutoloon* is momenteel € 1.906,46/ maand of € 73,3255/dag. Werkloosheidsuitkeringen worden steeds in de 6dagenweek uitbetaald. Afhankelijk van de sector kan hier nog een bedrag worden bijgepast op basis van een cao. * Op 11/12/08 heeft de Regering beslist de percentages respectievelijk te verhogen van 60 naar 70% voor de samenwonenden en van 65 naar 75% voor samenwonenden met gezinslast en alleenstaanden. Het begrensd brutoloon zal bovendien met € 300 per maand worden opgetrokken.

Opgelet ! In de bouwsector zijn er tal van afwijkingen voorzien. Hebt u nog vragen, aarzel dan niet uw ACLVB-secretariaat te contacteren !

LAGERE WERKLOOSHEIDSUITKERING IN DECEMBER ? Is uw uitkering van december wat lager uitgevallen dan verwacht ? Ga dan na of u nog recht had op betaalde vakantiedagen ten laste van uw vorige werkgever. Als u deze “betaalde vakantie” niet hebt gespreid over verschillende maanden, dan werd ze in mindering gebracht van uw uitkeringen van de maand december. KDS

Kim DE SCHAMPHELEIRE V R I J U I T / D E C E M B E R

2 0 0 8

32 e d i t o r i a a l

HET IPA: VOOR EEN BETER 2009 VOOR ALLEN

D

December was volop de maand van de onderhandelingen voor het interprofessioneel akkoord 2009-2010. Dat akkoord is van immens belang want het stippelt uit hoe de lonen de komende twee jaar kunnen evolueren en het vormt het beginpunt van alle verdere onderhandelingen op sectoraal niveau. En het is dit jaar zeker geen gemakkelijke taak geweest want met de huidige economische crisis bevinden we ons in een uitzonderlijke situatie. De eisen van de vakbonden en de werkgevers lagen in eerste instantie dan ook ver uit elkaar, waardoor de gesprekken vast dreigden te lopen. Daarom heeft de regering op 4 december besloten Robert Tollet als bemiddelaar aan te duiden.

Op 8 december zijn alle partijen het eens geraakt over een compromis, dat op 22 december voorgelegd zal worden aan het Nationaal Comité. Het werd ook al met het Nationaal Bureau besproken en zij hebben er zich al positief over uitgelaten. De goedkeuring van het Nationaal Comité is belangrijk want het bepaalt of we met zijn allen als vakbond achter het akkoord kunnen staan. Als Voorzitter kan ik jullie alvast vertellen dat het huidige compromis degelijk en doordacht is, en een uitstekende aanzet voor de verdere onderhandelingen op sectoraal niveau. Het compromis gaat in dit stadium voluit voor meer koopkracht. De olieprijzen zijn de laatste weken dan wel sterk gedaald, maar dat is zeker het geval niet voor de voedselprijzen. Integendeel. Volle winkelkarretjes vormen een steeds grotere hap uit het budget en voor vele gezinnen begint dit zwaar door te wegen. Voor bedrijven is het op dit moment niet evident om een brutoloonsverhoging door te voeren, boven op de index. Maar daarmee hoeft de discussie niet afgesloten te worden. Maaltijdcheques kunnen hier volgens de ACLVB een prima oplossing bieden en de Groep van Tien gaf ons daarin gelijk. Het plafond van de maaltijdcheques van 6 naar 7 euro verhogen en meer mensen maaltijdcheques geven, kan voor velen een verschil maken ! Daarnaast wil de ACLVB ook grote inspanningen leveren voor diegenen die door de economische problemen in hun sector tijdelijk niet meer aan de slag kunnen. Sommige bedrijven zien zich genoodzaakt om tijdelijk minder te produceren, maar moeten de werknemers daarom in de kou blijven staan ? Het personeel heeft geen schuld aan de crisis en daarom pleiten wij ervoor dat de regering haar verantwoordelijkheid opneemt. De ACLVB wil dat er initiatieven worden genomen om mensen te helpen die het slachtoffer zijn van economische werkloosheid. Door hun loonverlies gedeeltelijk te compenseren kunnen zij deze moeilijke periode overbruggen om daarna weer met volle moed aan te slag te kunnen. Mijn boodschap naar het eindejaar toe is er dan ook een van hoop. Vertrouwen in de toekomst, niet alleen omdat we erin geloven maar omdat we eraan werken.

Vr ijuit

Maandblad van de Liberale Vakbond

ACLVB Koning Albertlaan 95 9000 GENT Tel. : 09-222.57.51 E-mail : [email protected] http://www.aclvb.be

V R I J U I T / D E C E M B E R

Verantwoordelijke Uitgever Jan VERCAMST Koning Albertlaan 95 9000 GENT Coördinatie Sabine SLEGERS

2 0 0 8

Redactie Annick COLPAERT Didier SEGHIN Hugo VAN LANCKER Dimitri VERSTRAETEN E-mail : [email protected]

Verschijnt niet in augustus. Prepress & druk Creative Plus Production & Nevada-Nimifi ISSN 0778-8517

De polyethyleen wikkel van dit magazine is biologisch afbreekbaar en 100 % recycleerbaar.

Jan VERCAMST Nationaal Voorzitter