Vorming & begeleiding

Vorming & begeleiding 2015-2016 CCV in het bisdom Antwerpen .

opleidingen gezin en relatie Heilig Jaar geloof in cultuur zin in vakantie spiritualiteit en Bijbel Kerk zijn vandaag

Groeien in geloof We willen u voor het jaar 2015-2016 een programma aanbieden dat vertrekt vanuit zijn vaste elementen. Wel zetten we bijzonder in op een aantal deelaspecten. Zo zal u merken dat een deel van het programma speciaal is gericht op de Pastorale Eenheden. Dit nieuwe verbond van geloofskernen die door de visietekst werd gelanceerd krijgt zijn eerste vormen. We zetten in op vorming en begeleiding zowel voor, tijdens als na de oprichting van de pastorale eenheid. Hiernaast starten we ook met een cultureel programma. Hierbij willen we vanuit het concreet naast elkaar leggen van ervaringen en belevingen enerzijds en gestolde uitdrukkingsvormen in onder andere beeldende kunst anderzijds tot een nieuwe inhoud komen. Ook willen we systematisch aandacht geven aan de sociale en psychische aspecten van het pastor-zijn. Hoe gaan we om met ons beroep, hoe kunnen we bijvoorbeeld mensen nabij zijn in een samenleving waarbij de regelgeving rond privacy steeds strikter wordt? Om maar één vraag te stellen. Als bisdom hebben we in het voorbije jaar enkele nieuwe initiatieven genomen om medewerkers te kunnen ondersteunen bij de veelheid aan maatschappelijke vragen die op hen afkomen. Ook daar wil het CCV aandacht aan besteden. Tenslotte participeren wij als bisdom Antwerpen ook aan het jubeljaar dat paus Franciscus voor 2016 heeft afgekondigd. Ik denk aan de deelname via jongerenpastoraal aan de wereldjongerendagen, een diocesane bedevaart en een thematische aandacht voor de verschillende betekenissen van barmhartigheden. Tenslotte wil ik er de lezer nog op wijzen dat het bisdom Antwerpen in het verlengde van haar visietekst stappen zet om de totaliteit van alle opleiding, (na)vorming en begeleiding verder op elkaar af te stemmen en dichter bij elkaar te brengen. Een gebouw verbouwen terwijl je er blijft inwonen geeft nu eenmaal altijd wel wat storing en irritatie. Graag excuseer ik mij hiervoor. Met het vormingsaanbod dat u vindt in deze brochure wil CCV in het bisdom Antwerpen meewerken aan de vreugde van het evangelie. Om permanent te groeien in authentiek geloven: zichzelf geven, tot een gemeenschap behoren, dienen en verzoenen. Bruno Aerts, vicaris voor vorming

2

Ontwerp & lay-out: Hilde

Welkom! Welkom… jij die je verder wilt ontplooien. Hopelijk kan je een inspirerende vorming vinden waardoor je verder mag groeien. Welkom… jij die al jaren actief bent in de Kerk en in de samenleving. Hopelijk kunnen we je de nodige ondersteuning bieden om je verantwoordelijkheid te blijven opnemen. Welkom… jij die op zoek bent naar wat geloof misschien voor je kan betekenen. Hopelijk vind je een aanbod waarvan je wilt proeven. Welkom… jij die een specifieke taak opneemt in de Kerk. Hopelijk wil je je ervaring en je vragen delen met anderen. Welkom… jij die misschien met een concrete vormings- of begeleidingsvraag zit. Hopelijk stel je ons de vraag. Welkom… hoedanook. We kijken er naar uit je te ontmoeten! De medewerkers van CCV in het bisdom Antwerpen

blz 4 - Gemeenschapsopbouw blz 10 - Zin in vakantie blz 12 - Spiritualiteit en Bijbel blz 18 - Catechese & catechumenaat blz 24 - Geloof in cultuur blz 28 - Liturgie blz 32 - Relatie en gezin blz 36 - Diaconie blz 44 - Opleidingen Zoek je liever op startdatum van initiatieven, kijk dan op blz 50-51.

3

Gemeenschapsopbouw

Want waar twee of drie mensen in mijn naam samen zijn, ben ik in hun midden. Mt 18,20

4

Diocesane ontmoetingen Pastorale eenheden Preventie van seksueel misbruik Conflictpreventie

5

Diocesane ontmoetingen Ontmoetingen mét een inhoudelijke inbreng, bedoeld voor ieder die zich pastoraal engageert in een school, een parochie, een religieuze gemeenschap, een zorgvoorziening, jongerenwerking, gevangenis, beweging, solidariteitswerk, … De inhoud en de aanpak worden later bepaald, vertrekkende vanuit de noden die ter plekke worden geformuleerd en rekening houdende met de evaluatie van de diocesane ontmoetingen 2015. Op de zes voorziene momenten wordt telkens hetzelfde programma aangeboden. Deelnemers kiezen dus één vormingsmoment uit dat hen past. ma 6, di 7 en wo 8 jun 2016 - 14.00-16.30u of 20.00-22.30u Provinciaal Vormingscentrum Smekenstraat 61 Oostmalle Begeleiding: werkgroep diocesane ontmoetingen

6

€

Pastorale eenheden Aanbod bij het proces naar pastorale eenheden Begeleiding en vorming Eén van de belangrijkste keuzen in de visietekst ‘Een houtskoolvuur met vis erop en brood’ is de pastorale eenheid: “Een kerkelijk verband van christelijke gemeenschappen dat binnen een bisdom duurzaam is opgericht op een territorium dat meerdere parochiekernen en andere geloofskernen omvat. Aan allen die het wensen, biedt de pastorale eenheid alles wat nodig is om te groeien als christen en om deel te nemen aan het christelijke gemeenschapsleven. Binnen de pastorale eenheid worden de schotten tussen de parochiekernen en de andere geloofskernen zoveel mogelijk opgeheven, met het oog op een samenhangend pastoraal beleid. In de pastorale eenheid is er een leidinggevend team, dat borg staat voor een gemeenschappelijke visie en aanpak.” (*) Deze boeiende keuze is ook een zeer uitdagende keuze voor ieder van ons. Het zal openheid, luisterbereidheid, het durven loslaten van zekerheden en gewoontes... van ons vragen. Samen zitten we in een veranderings- en leerproces. Procesbegeleiders zullen met parochies, federaties, instellingen, geloofskernen, beroepskrachten, vrijwilligers... op weg gaan. U hoeft niet alleen te zoeken naar hoe een pastorale eenheid het beste vorm krijgt, u wordt ondersteund. Ter ondersteuning van het proces worden ook vormingsmodules voorzien. Sommige zullen binnen het proces passen, andere lopen gelijktijdig, nog andere zijn aanvullend. Thema’s zoals bijvoorbeeld netwerking, leiderschap, missie en visie, communicatie, waarderende benadering, vrijwilligers, teamwerking worden voorzien. Deze modules kunnen niet zomaar door iedereen aangevraagd worden. Ze worden gegeven op vraag van de procesbegeleider in overleg met de mensen ter plekke. (*) uit Deel 1 De pastorale eenheid in het bisdom Antwerpen, +Johan Bonny, Antwerpen, 2 februari 2014

7

Preventie en aanpak van seksueel misbruik De Kerk is de laatste jaren in het nieuws geweest vanwege het seksueel misbruik dat in pastorale relaties en binnen door de Kerk geleide instellingen heeft plaatsgevonden. Mede naar aanleiding daarvan zijn de brochures ‘Verborgen verdriet’ en ‘Van taboe naar preventie’ gepubliceerd. Het bisdom Antwerpen start met een vormingsprogramma waarin mensen op de hoogte worden gebracht van de recente ontwikkelingen binnen de kerk en maatschappij aangaande deze kwestie. Er zal onder andere gesproken worden over de twee hierboven genoemde brochures, de werking van het zorgteam en de activiteiten van de begeleidingscommissie. Tijdens de bijeenkomsten is er ook ruimte voor vragen van de deelnemers. In de toekomst wil het bisdom Antwerpen verder inzetten om preventief aanwezig te zijn. di 3 nov 2015 - 20.00-22.00u - TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen (specifiek voor mensen van vicariaat Antwerpen) di 24 nov 2015 - 20.00-22.00u - Ter Dennen Sint Pauluslaan 8 Westmalle di 15 dec 2015 - 20.00-22.00u - Parochiezaal Elsum Dokter Peetersstraat Geel di 5 jan 2016 - 20.00-22.00u - Parochiezaal Zevendonk Kapelweg 52 Turnhout

Preventie en aanpak van seksueel misbruik

De brochures ‘Verborgen verdriet’ en ‘Van taboe naar preventie’ nader toegelicht’ Vijf jaar geleden publiceerden de bisschoppen en hogere oversten van België de brochure ‘Verborgen verdriet’. In deze brochure kondigden zij de oprichting aan van een interdiocesane commissie voor de bescherming van Kinderen en Jongeren. Eén van de taken van deze commissie is het uitwerken van beleidsvoorstellen aangaande preventie van seksueel misbruik en grensoverschrijdend gedrag in pastorale relaties met kinderen en jongeren. Dit resulteerde vorig jaar in het beleidsdocument ‘Van taboe naar preventie’. In deze bijeenkomst zal Annie Jansen, voorzitter van de interdiocesane rechtbank van eerste instantie zetel Antwerpen, de brochures presenteren en nader toelichten. za 5 mrt 2016 - 13.00-17.00u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: Annie Jansen i.s.m. de Opleiding Pastoraal Handelen

8

Vorming op maat: Voordat het te laat is Workshop conflictpreventie in (parochieel) vrijwilligerswerk Wilt u meer weten over conflicten en hoe ze te hanteren? Dan is deze vorming iets voor u. Wat is een conflict? Waarom escaleren conflicten? Hoe ontwikkelen we een positieve kijk op conflicten? Welke mogelijkheden zijn er om te bemiddelen bij een conflict? Met deze vragen gaan we aan de slag in drie bijeenkomsten van twee uur. Concrete voorbeelden illustreren de theorie en bieden materiaal om wat we geleerd hebben te oefenen. begeleiding: Myriam Smits

9

Zin in vakantie

Ik heb vastgesteld dat voor de mens niets goeds is weggelegd, behalve vrolijk te zijn en van het leven te genieten. Want wanneer hij zich aan eten en drinken te goed doet en geniet van al het goede dat hij moeizaam heeft verworven, is dat een geschenk van God. Pr 3, 12-13

10

Abdijweekend ‘Vergeving en verzoening’ Van wonde naar wonder

Paus Franciscus heeft een ‘Heilig Jaar van vergevingsgezindheid en barmhartigheid’ aangekondigd. In dit kader zullen we ons tijdens het abdijweekend verdiepen in het thema ‘Vergeving en verzoening’. We trekken hiervoor naar de abdij van Postel. Begeleider Jan De Cock schreef in 2014 het boek ‘Hotel Pardon, wereldverhalen over verzoening’. Hij ontmoette mensen die konden vergeven alsook slachtoffers en nabestaanden die erin geslaagd zijn om zich te verzoenen met de daders. Wat is de kracht van verzoening? Wat betekent vergeving en verzoening in ons leven? Is vergeving vergeefse moeite? Het ritme van de gebeden van de paters zal ons helpen om stil te vallen, te bezinnen en uit te wisselen over dit thema. vr-zo 15-17 apr 2016 Abdij van Postel Abdijlaan 16 Mol (Postel) Begeleiding: Jan De Cock Meer info: Sybryn Leirs



prijs op te vragen

In Flanders Fields CCV start met een nieuw spiritualiteitsaanbod voor de middengeneratie. We trekken naar de Westhoek, waar 100 jaar geleden een droevig stuk geschiedenis werd geschreven in de vorm van de Groote Oorlog, ofwel de Eerste Wereldoorlog. Historie en spiritualiteit staan centraal. We herdenken, bezinnen en staan stil bij wat oorlog en vrede ons vandaag te zeggen hebben. Straffe verhalen, brieven, gedichten en mooie liederen van toen en nu leiden ons doorheen de tijd van oorlog naar vrede en nieuwe hoop. ma-za 22-27 aug 2016 Begeleiding: Bart Paepen, Ilse Dupont en Sybryn Leirs Meer info: Sybryn Leirs



prijs op te vragen

11

Spiritualiteit en Bijbel

Wanneer de Geest ons leven leidt, laten we dan ook de richting volgen die de Geest ons wijst. Gal 5,25

12

Aandachtig leven Iconen en hun betekenis Als een pelgrim Bijbelvorming Spiritualiteitsvorming Leesgroepen

13

Aandachtig leven Rond het jaar 500 leefde de monnik en later abt Benedictus. Hij leerde zijn monniken om bewust met je dag, je uur, je minuten om te gaan en echt in het ‘nu’ te leven. Ook in het oude Oosten, in China en India leerden spirituele mannen en vrouwen hun leerlingen om niet vluchtig te bestaan, maar bewust en genietend. Wat het nieuwe-tijdsdenken dus ‘mindfulness’ noemt, heeft eigenlijk oude wortels en is de moeite waard om herontdekt te worden. Komt u luisteren? Datum en plaats nog te bepalen Begeleiding: HIGW i.s.m. CCV - spreker: Zr. Lieve Boschmans, Claris in Stabroek

€8

Iconen en hun betekenis De kunst van het iconenschilderen is al meer dan 1000 jaar oud. Maar wist u ook dat het schilderen van een icoon aan speciale regels gebonden is? In deze lezing krijgt u uitleg over de betekenissen achter de iconen. Bij voldoende enthousiasme organiseren we naar aanleiding van deze lezing ook nog, op een ander moment, een workshop ‘ iconen schilderen’. zo 11 okt 2015 - 15.00-16.30u, mogelijkheid om aan te sluiten bij de vespers om 17.00u Benedictinessen Priorij Regina Pacis Sint-Amelbergalei 35 Schoten Begeleiding: HIGW i.s.m. CCV - Zr. Erica €8

Als een pelgrim Al honderden jaren gaan mensen op bedevaart naar Santiago. Ze ontzeggen zich een stuk comfort en gaan extra uitdaging aan om... ja waarom eigenlijk? Wat zochten en zoeken die gewone mensen die ineens ‘ pelgrim’ worden? We ontdekken op deze avond wat pelgrim zijn voor mensen vandaag betekent. En wie weet, misschien voelt u zich uitgedaagd om pelgrim te worden. di 23 feb 2016 - 20.00-22.00u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: HIGW i.s.m. CCV - spreker: René Heinrichs



Dit zijn bijeenkomsten in het kader van de samenwerking HIGW-CCV. Inschrijven bij CCV. Meer info bij Martha Hoffenkamp: [email protected]

14

€8

Over de crisis niets dan goeds!? Kan de crisis ons helpen bij de opbouw van een nieuwe visie op wat het goede leven is? Er is de crisis in het geloven, er is een milieucrisis, een economische crisis... Is er een samenhang? Heeft het christendom zijn kracht verloren om een relevante bijdrage te leveren aan een betere wereld? We analyseren de paradox waarin welvaart gekoppeld is aan oneindige economische groei op een eindige aarde. We buigen ons over vragen als: Wat is genoeg? En wat voor hen die niet genoeg hebben? Welke denkwijzen over een goed leven, welke economie en de gevolgen daarvan op de samenleving, op de zwaksten en op de aarde, steunen we met onze eigen levensstijl? We bekijken alternatieven en willen ook samen ontdekken wat onze hoop versterkt. We maken gebruik van de nieuwe encycliek over een integrale ecologie en van de Exhortatie ‘De vreugde van het evangelie’. Als rode draad loopt het hongerdoek Goud en God. Speciaal spreken we alle mensen aan werkzaam in de diaconie. ma 16 nov, 21 dec 2015, 18 jan, 22 feb, 21 mrt 2016 - 14.00-16.30u Hof Zevenbergen Kasteeldreef 22 Ranst begeleider: Maria Verwimp

€ 40

Spiritualiteit van de Psalmen - verbonden met God en broeders Het boek Psalmen wordt wel eens het kloppend hart van de Schrift genoemd. De psalmen plaatsen immers de Godzoeker met al zijn vragen en gevoelens in relatie met God en zijn medemens. De psalmteksten ademen aldus verbondenheid uit. In deze cursus bespreken we een aantal psalmen inhoudelijk en tevens gaan we na hoe de psalmistische spiritualiteit doorleeft in een breed spectrum van christelijke literatuur. Eerder dan op exegetische details ligt de nadruk op het integreren van inspirerende teksten in ons geestelijk leven. wo 23, 30 sept, 7, 14, 21, 28 okt, 18, 25, nov, 2, 9, 16 dec 2015 - 10.30-12.00u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: Jozef Tourné

€ 71,5

15

Bijbel Centraal - de kleine profeten Spreken teksten uit de Bijbel jou aan? Maar vraag je je vaak af: wie kan dat vandaag verstaan? Laat je dan meevoeren in onze maandelijkse verkenningsreis ‘Bijbel Centraal’. Deze vormingsreeks passeerde tijdens de voorbije jaren al enkele interessante ‘stations’: het Lucasevangelie, het boek Genesis en het boek Exodus. Dit jaar maken we kennis met de zogenaamde ‘kleine profeten’. Naast een verhelderende bijbeltoelichting bieden we telkens een smaakmaker van een inspirerende werkvorm. Voor parochiemedewerkers, leerkrachten, catechisten... is dat dan ook een schitterende kans tot herbronning. ma 12 okt, 9 nov,14 dec 2015, 11 jan, 15 feb, 14 mrt, 11 apr , 9 mei, 13 jun 2016 - 20.0022.15u Den Bijenkorf Lochtenbergplein 1 Sint-Job-in-’t-Goor Begeleiding: Johan Govaerts en Tom Schellekens € 72

Leesgroep: Tweede kans maatschappelijk onder druk

Boek: Niet op de blaren blijven zitten. Maatschappelijke druk op een tweede kans.

We groeien allemaal op ‘met vallen en opstaan’. Gelukkig de mens die dit proces voluit kan gaan, die niet alleen kansen krijgt maar ook uit fouten mag leren. Maar in onze samenleving geldt vooral: je moet scoren, je mag niet afgaan, het moet volgens de standaardnorm of perfect zijn. Het geven van een tweede kans komt onder druk te staan. Een brede ploeg vakmensen en ervaringsdeskundigen spitten dit thema uit en vertalen het naar diverse velden: arbeid en werkloosheid, justitie, onderwijs en onderzoek, gezondheid en welzijn, diversiteit, jongeren en media. ma 14, 21, 28 sep, 5, 12 okt 2015 - 09.30-12.00u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: Marleen Buekens en Eddy Van Waelderen



€ 40

Op aanvraag: Profetisch spreken en handelen Gewoonlijk stellen we ons de profeten uit het Oude Testament voor als mensen die de toekomst voorspellen, die waarschuwen voor de straf van God. Bij dergelijke voorstelling ontbreekt iets van het hart van een profeet, namelijk zijn verbondenheid met de hartstocht van God voor gerechtigheid. We hebben zelf ook wel eens kritiek op de onrechtvaardigheden in de samenleving vandaag, maar ze blijven in onze ogen draaglijk. Voor de profeet is dat niet zo. Vanwaar komt zijn intense verontwaardiging, die mateloze opwinding? We gaan op zoek naar wat voor mens een profeet is. We zoeken inspiratie, moed en inzicht bij profeten doorheen de geschiedenis en tot op vandaag. De bijeenkomsten zijn zo opgebouwd dat ze een communicatie zijn tussen inzichten van vroeger en wijzelf vandaag. Een oefening in spiritualiteit voor wie zich engageert met mensen in armoede en uitsluiting, voor vrede en gerechtigheid en zorg voor de schepping. Begeleiding: Maria Verwimp

16

De Jakob-cyclus (Gen.25-35) De naam ‘Jakob’ heeft wel een speciale betekenis: hielenlichter, pootje-lap-zetter. Dat klinkt niet al te fraai. Moet je soms slimmer zijn dan die ander, je niet voortdurend in de hoek laten zetten, vraag ik me dan af. Je bent laatst geboren, al is het tien minuten later, en dus niet de eersteling! Wat zou het bijvoorbeeld betekenen dat die naam Jakob in Israël zal veranderen? Of nog anders benaderd: hebben die hielenlichters-verhalen met verzetsethiek van de kleine te maken? Jakob/Israël is een minderheid die altijd opzij gezet wordt!? Hoe reageer je dan? We gaan spelend, spellend en lezend de verhalen langs. Van de vorige jaren weten we dat het taaleigen van het Eerste Testament plus de bijzondere verhaaltrant van de schrijvers ook ‘amusant’ is. We willen er zo weer taalkundig en actualiserend in graven, want ook dat laatste is weer het geval. di 5, 12, 26 jan, 2, 9, 16 feb, 1, 8, 15, 22 mrt 2016 - 9.30-12.00u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: Egbert Rooze

€ 80

Het verbond in de Bijbel: wederkerig of eenzijdig? In onze wereld worden heel wat overeenkomsten gesloten: op politiek, economisch en menselijk vlak. De vraag is altijd: zijn de partners ‘gelijk’, evenwaardig? Of is het soms meer een ‘opgelegd’ verbond? Het heeft de naam van democratisch gesloten te zijn, maar ondertussen... is er niet vaak een sterkere en een zwakkere partij? Is dat in de Bijbel ook zo? Wat als de ene partij zich niet houdt aan de afspraken? Gedaan met het verbond? Of zit daar nou juist het verschil in? De sterkere partner in het verbond speelt het toch anders: Hij houdt vol, slikt, vergeeft, bedekt schuld, begint opnieuw… met Noach, Abraham, Mozes, Jozua en Jeremia. Uitdagende vraag: welk model van menselijkheid zit hierachter? We zoeken de rode draad in de Bijbel op. We gaan de verzuchtingen niet uit de weg! do 21 jan 2016 - 09.30-16.00u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: Egbert Rooze

€ 20 (broodjesmaaltijd inbegrepen)

Tobit, Judit en Ester: hoopvolle verhalen tegen lijden en verdrukking di 12, 19, 26 apr, 3, 10, 17, 24 mei 2016 - 9.30-12.00u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: Paul Kevers

€ 56

17

Catechese & catechumenaat

Filippus haastte zich naar hem toe en hoorde hem de profeet Jesaja lezen, waarop hij vroeg: ‘Begrijpt u ook wat u leest?’ De Ethiopiër antwoordde: ‘Hoe zou dat kunnen als niemand mij uitleg geeft?’ Hij nodigde Filippus uit om in te stappen en bij hem te komen zitten. Hnd 8,30-31

18

Gemeenschap van leerlingen Doopsel Eerste communie Vormsel

19

Gemeenschap van leerlingen worden Onze bisschop beschrijft de kerk als een gemeenschap van Jezusleerlingen. Het boek “Gemeente en parochie als gemeenschap van leerlingen” van Sake Stoppels ontleedt dit gemeenschapsbegrip diepgaand. Zijn visie op ‘lerend leerling worden’ antwoordt op de vraag van onze bisschop: “hoe de kerkgemeenschap als geheel een ‘catechetische gemeenschap’ kan zijn: een gemeenschap waarin allen zich geroepen voelen om te werken aan hun eigen geloofsgroei en aan die van anderen” (blz 28-29). In deze vorming van drie avonden verkennen we deze kerkvisie, oefenen we in het ‘leerling-van-Jezus-worden’ en leggen we de band met diverse praktijkvelden: initiëren, vieren en beleven. ma 18, 25 jan, 1 feb 2016 - 20.00-22.15u Parochielokalen Christus Koning Louis Strausstraat 1 Antwerpen-Zuid of di 12, 19, 26 jan 2016 - 20.00-22.15u Catechetische Dienst Markt 19 Vorselaar Begeleiding: Johan Govaerts € 24

20

Dopen: een weg in groei-stappen Kleine kinderen dopen heeft iets warms en blij. Ontdekken waar het doopsel in oorsprong vandaan komt, kan daarop nog een extra licht werpen. Als je een volwassene doopt en hem daarop voorbereidt, heet die aanpak het ‘catechumenaat’. Volwassenen gaan op weg en raken geïnitieerd langsheen een weg met diverse stappen. We verkennen deze doopoorsprong van nabij en leggen de band met ieders eigen praktijk van doopvoorbereiding en/of –viering. wo 21 okt 2015 - 20.00-22.15u Catechetische Dienst Markt 19 Vorselaar Begeleiding: Johan Govaerts € 8

Doopliturgie in woord en antwoord In de doopliturgie ligt een enorme rijkdom verborgen. Teksten en handelingen vormen samen een taal die om antwoord roept. Als doopcatechist of -voorganger zetten achtergrondaanwijzingen je al aardig op weg naar een eigen antwoord. Toch daagt het contact met jonge ouders je uit om een taal te vinden die hen weet aan te spreken. We gaan samen aan de slag vanuit liturgische bronnen en komen samen tot enkele voorbeelden van een eigentijds antwoord. wo 3 feb 2016 - 20.00-22.15u Catechetische Dienst Markt 19 Vorselaar Begeleiding: Johan Govaerts € 8

Dopen, gemeenschap en jonge gezinnen De organisatie van de dooppastoraal in de pastorale eenheden stelt ons voor nieuwe uitdagingen en vragen. De grondstroom van ‘gemeenschapsvorming’ blijft verbonden met vierende gemeenschappen, waarin jonge gezinnen hun plaats vinden. De keuze voor een gezamenlijke doopviering, alsook voor het doopsel geïntegreerd in de eucharistie kan een unieke bijdrage leveren aan een vitale, catechetische gemeenschap. Hierop zoomen we in vanuit concrete voorbeelden en getuigenissen. wo 27 apr 2016 - 20.00-22.15u Catechetische Dienst Markt 19 Vorselaar Begeleiding: Johan Govaerts € 8

21

Godly Play in de praktijk Waaraan denk jij als je de titel “Godly Play” hoort? Een goddelijk spel? Spelen of werken rond God en geloof…? Méér dan dat alles kan Godly Play een verrassend diepgaande ervaring worden voor (zeer) jong én oud. Wil je daarover meer te weten komen en er alvast even de smaak van te pakken krijgen, dan kan je je laten onderdompelen in één avond Godly Play in de praktijk. Ken je deze methode nog niet en ben je catechist bij kinderen of volwassenen, leerkracht of begeleider kinderwoorddienst, dan is dit een unieke smaakmaker voor jou. ma 14 sep 2015 - 20.00-22.15u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: Johan Govaerts

€8

Eerste communie-info Het bisdom nodigt alle parochiale medewerkers bij de eerste communievoorbereiding en -viering uit voor een infomoment. Sedert enkele jaren boog een werkgroep zich over alle spannende vragen van de eerste communie. Van daaruit ontstonden voorstellen die vicaris Bart Paepen aanwendt om enkele adviezen te formuleren. Deze unieke samenkomst is zeker een ‘must’ voor al wie vanuit de parochie bij de eerste communie betrokken is. U kan kiezen tussen een namiddag- of avondprogramma. vr 18 sep 2015 - 16.00-18.00u of 19.00-21.00u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: Bart Paepen en Johan Govaerts

22

Vormsel infobijeenkomst Net zoals vorige jaren nodigt het bisdom alle parochiële contactpersonen en verantwoordelijken voor het vormsel uit voor een briefing- en infomoment. Naast informatie over het communicatie rond de vieringen voor het komende jaar wordt ook ingezoomd op krachtlijnen bij de voorbereiding. Tevens kunnen alle parochiële verantwoordelijken hun vormheer ontmoeten tijdens een korte meeting. U kan kiezen voor een namiddag- of avondaanbod. vr 2 okt 2015 - 16.00-18.00u of 19.00-21.00u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: Bart Paepen en Johan Govaerts

Tips vormselcatechese en -viering Tijdens het voorbije jaar stelden vormselcatechisten en gelegenheidsbegeleiders ons tal van vragen. Wat moet je nu eigenlijk aanbieden tijdens de catechese? Waarom werd onze vormselviering niet goedgekeurd? Is er geen methode die de twaalfjarigen van vandaag weet aan te spreken?... Diverse eenvoudige tips en hulpmiddelen, websites en werkvormen liggen klaar om je daarin op weg te zetten. Op drie plekken verspreid over ons bisdom zetten we catechisten en mensen die voor één jaar mee op de catechesekar springen alvast in één gebalde vormingsavond op weg. ma 5 okt 2015 - 20.00-22.15u - OLV van den Bloeiende Wijngaard Wommelgemsteenweg 34-36 Wijnegem di 6 okt 2015 - 20.00-22.15u - Parochiezaal Elsum naast de kerk Dokter Peetersstraat Geel wo 7 okt 2015 - 20.00-22.15u - Den Bijenkorf Lochtenbergplein 1 Sint-Job-in-’t-Goor Begeleiding: Johan Govaerts € 8

Vormelingendag: Harten troef! De vormelingendag wordt stilaan een traditie. Eerst in de Hoge Rielen, vervolgens in Antwerpen. En voor de editie van het werkjaar 2015-2016 is alvast de datum geprikt. Dus catechisten die er zeker bij willen zijn, kunnen hem al noteren. Zoals in de voorbije edities bieden we parallel met het jongerenprogramma, verzorgd door de IJD, ook nu weer een bijzonder interessante workshop voor catechisten aan. Het detailprogramma volgt later. za 27 feb 2016 binnenstad Antwerpen Begeleiding: Johan Govaerts i.s.m. IJD

23

Geloof in cultuur

Niemand moet denken dat deze uitnodiging niet voor hem is, want “niemand is uitgesloten van de vreugde die de Heer brengt”. Paus Franciscus

24

Tentoonstelling ‘Leven en dood’ in het MAS Waar komen we vandaan? Waar gaan we naartoe? Wat gebeurt er na de dood? Mythes en religies, filosofen en wetenschappers gaan sinds eeuwen op zoek naar antwoorden op deze vragen. Ze verschillen sterk, maar er zijn ook verrassende gelijkenissen. Zo verbinden de meeste culturen de dood met nieuw leven. Op twee verdiepingen van het MAS wordt gefocust op het thema ‘Leven en dood’, met collecties over mensen en goden en over boven- en onderwereld. We nodigen u uit samen met anderen deze tentoonstelling te komen bekijken en beleven, te luisteren en geprikkeld te worden. Vicaris Bruno Aerts leidt u doorheen deze tentoonstelling en daarbij wordt u uitgedaagd om te reflecteren over deze thematiek. De groepen zijn beperkt (max 12 deelnemers). U kan zich voor dit programma inschrijven voor de voormiddag of de namiddag. di 15 maart 2016 - 10.00u of 14.00u MAS (Museum Aan de Stroom) Antwerpen Meer info: Annemie Bruyland en Sybryn Leirs Uw ticket reserveren is vereist. Schrijf hiervoor in bij CCV.

€ 10

Bezoek Jain Tempel Wilrijk ‘Franciscus, de heilige jongleur van Assisi’ Bezoek O.-L.-Vrouwekathedraal Antwerpen Theatervoorstelling ‘God’ Theatervoorstelling ‘Jerusalem’ Tentoonstelling ‘Leven en dood’ in het MAS Openluchtspektakel ‘De Passie’

25

Bezoek Jain Tempel Wilrijk In Wilrijk staat de grootste Jain tempel (1000m²) die buiten India te vinden is. Deze is gebouwd tussen 1996 en 2010. De tempel is volledig opgetrokken uit wit marmer. Onze gids is Mevr. Chris De Lauwer, docente Indologie en Jainisme aan de Faculteit voor Vergelijkende Godsdienstwetenschappen van de UA en conservatrice van de Afdeling Azië van het MAS-Antwerpen. Zij neemt ons mee op sleeptouw voor een boeiend bezoek. De Jain Tempel is het grootste heiligdom der Jain’s in Europa. Wij kunnen deze tempel bezoeken mits een aantal restricties in acht te nemen. We stellen u hiervan op de hoogte na inschrijving. zo 20 sep 2015 - 11.45u Jain Tempel Wilrijk € 10

Bezoek O.-L.-Vrouwekathedraal van Antwerpen In januari brengen we een bezoek aan één van onze pareltjes in Antwerpen, het grootste gotische bouwwerk van de Nederlanden. De kathedraal is een schatkamer met verschillende kunstwerken van onder andere Rubens, Quinten Metsijs, Frans Floris… De nadruk wordt tijdens deze rondleiding gelegd op volgende thema’s: architectuur, economie, religie en sacraliteit. Onze gids is vicaris Bruno Aerts. Na de rondleiding kan u aansluiten bij de vespers. U bent alvast van harte welkom. zo 17 jan 2016 - 15.00u Onze-Lieve-Vrouwekathedraal Antwerpen € 5

Theatervoorstelling ‘Jerusalem’ Het theatergezelschap Berlin neemt ons mee in een voorstelling over Jeruzalem, de hoofdstad van Israël. Het resultaat is een onderdompeling in geloof, politieke standpunten en het dagelijks leven beschreven door getuigen; dat alles ondersteund door imposante Arabische en Westerse livemuziek. De voorstelling wordt ingeleid door vicaris Bart Paepen met als thema: ‘Jeruzalem: Stad, Haard van conflict, Boodschap van vrede’. Na de voorstelling is er een nagesprek met de makers. “ Berlin neemt je mee op een onthutsende en prachtig gefilmde citytrip doorheen Jeruzalem” (Focus Knack) “Enorm interessant en vooral uitzonderlijk mooi.” (Het Nieuwsblad) di 8 mrt 2016 - 20.00u Kuub (CC De Warande) Turnhout € 15

Openluchtspektakel ‘De Passie’

in Ieper

Het lijdensverhaal van Jezus op een actuele manier geëvoceerd door meer dan 100 vrijwilligers... Hou zaterdag 19 maart 2016 alvast vrij!

26

‘Franciscus, de heilige jongleur van Assisi’ In 2014 herschreef Dario Fo zijn gelijknamig theaterwerk ‘Franciscus, jongleur van Assisi’ naar aanleiding van de nieuwe Paus. Dario Fo blijft trouw aan zijn stijl; hij schrijft met humor, zelfspot en toespelingen op ons leven vandaag. Jenne speelt en zingt met brio: hij is verteller, Franciscus, een boer, Paus, kardinaal of een van de broeders van Franciscus. Het is een theaterstuk met momenten van ontroering maar ook vol lach, de lach waarmee we als publiek onze menselijke tekortkomingen herkennen. Franciscus, de heilige jongleur van Assisi, gaat over de heilige Franciscus maar heeft niets te maken met de mythe die na zijn dood ontstond. Franciscus is een mens van vlees en bloed, praat met de dieren, de zon, de maan en al wat leeft en zingt. Hij heeft een wereld voor ogen van samenhorigheid waarin mensen elkaar respecteren en hij verzet zich tegen macht en winstbejag. Jenne Decleir brengt Franciscus tot leven in een prachtig stukje theater dat ons allen kan inspireren en in deze tijden meer dan actueel is. We gaan deze avond in gesprek met Jenne Decleir en met Kenny Brack (minderbroeder Kapucijn Antwerpen). do 1 okt 2015 - ‘s avonds Arenbergschouwburg Antwerpen € 16

Theatervoorstelling ‘God.’ Met ‘GOD.’ snijdt het piepjonge theatercollectief ‘BOG.’ voor u het fenomeen ‘geloven’ aan. Over het verlangen naar het begrijpen van het ongrijpbare en het benoemen van het onnoembare. Laat u verrassen door een piepjong en schrander theatercollectief, met thuisbasis Antwerpen en Amsterdam. Judith de Joode, Benjamin Moen, Sanne Vanderbruggen en Lisa Verbelen maakten hun eerste voorstelling ‘BOG.’ in 2013 en werden beloond met de ‘Jongtheaterprijs’ van Theater aan Zee. Dit vierkoppige samenwerkingsverband verdiept zich voor u in de Grote Thema’s. Met ‘GOD.’ creëerden ze een voorstelling over ‘geloven’, zowel door gelovigen als niet-gelovigen. De aloude vraag ‘waarom?’ staat centraal. Na de voorstelling krijgen we de kans om met mekaar in gesprek te gaan. Roos Euwe (dramaturge) zal hierbij aanwezig zijn en Dries De Bakker (parochieassistent HoogstratenRijkevorsel) zal dit gesprek mee vorm geven. za 13 feb 2016 - 20.00u deSingel Antwerpen

€ 12 (ticketprijs met korting voor CCV)

Meer info: Sybryn Leirs en Inge Schellekens Uw ticket of plekje reserveren is voor elk cultuurinitiatief vereist. Schrijf hiervoor in bij CCV.

27

Liturgie

Eens was Jezus aan het bidden, en toen Hij zijn gebed beëindigd had, zei een van zijn leerlingen tegen Hem: ‘Heer, leer ons bidden, zoals ook Johannes het zijn leerlingen geleerd heeft.’ Lc 11,1

28

Uitvaartvoorgangers Voorgangers woord- en communiediensten Voorgangers in de zorg Welkom in de kathedraal

29

Navormingsdag voor uitvaartvoorgangers Als uitvaartvoorgangers komen we jaarlijks samen voor ontmoeting, uitwisseling en vooral: extra vorming. Dit jaar doen we dat opnieuw, en wel op zaterdag 21 november. We starten deze dag samen met een conferentie over het christelijk verrijzenisgeloof. Kristof Struys van de KULeuven zal ons hierin meenemen. Na aperitief en koffietafel kiest u in de namiddag voor 2 workshops uit een aanbod van 5, met name: lezingen kiezen, van verhaal naar viering, muziek in de uitvaart, voorgaan vanuit ‘bron’, het condoleancegesprek in pijnlijke situaties. za 21 nov 2015 - 09.30-16.00u St.-Gummaruscollege Kanunnik Davidlaan 10 Lier Begeleiding: Annemie Bruyland, Bart Paepen en werkgroep Liturgie

€

Vorming voorgangers in woord- en communiediensten In de visietekst van ons bisdom is sprake van de mogelijkheid om op sommige plaatsen, waar geen zondagseucharistie kan doorgaan, woord- en communiediensten aan te bieden. Deze worden voorgegaan door leken die daartoe een mandaat ontvangen van de bisschop. Mensen die al eerder opleidingen tot gebedsleider of tot uitvaartvoorganger gevolgd hebben én ervaring hebben in het voorgaan, dienen eerst geïnitieerd te worden in de nieuwe Orde van dienst zoals voorgesteld vanuit ons bisdom. Kandidaten melden zich aan bij hun deken en vervolgens schrijven ze zich in voor de vorming ingericht in hun dekenaat. Het aanbod vanuit CCV bestaat uit een korte vormingsmodule van 2 sessies voor maximaal 25 deelnemers. Dit pakket kan worden aangevraagd door het dekenaat, dat de organisatie van de opleiding op zich neemt. Indien nodig, kan een dekenaat deze 2 sessies meerdere keren aanvragen. Er zijn wellicht federaties waar er een nood is aan extra voorgangers, omdat er niet voldoende ervaren en opgeleide mensen voorhanden zijn. Nieuwe bekwame kandidaat-voorgangers kunnen zich aanmelden via hun plaatselijk pastoraal verantwoordelijke bij Annemie Bruyland van CCV. Deze geïnteresseerden wordt gevraagd om eerst drie inleidende cursussen van het HIGW Antwerpen te volgen: inleiding Bijbel, inleiding gebed en spiritualiteit, inleiding liturgie. Deze cursussen gaan door op zaterdagvoormiddag op het TPC. Meer informatie hierover is terug te vinden op de website van het HIGW. Daarna kunnen deze mensen twee specifieke opleidingsmodules van CCV volgen, om dan eventueel ook een mandaat te ontvangen. - module B (4 sessies) over het voorgaan en de spiritualiteit van de voorganger - module C (2 sessies): inleiding in de nieuwe Orde van dienst voor woord- en communiediensten. Vragen over de voorwaarden en inschrijving: Annemie Bruyland

30

Voorgaan in gebed en vieren (module B) U bent een kandidaat-voorganger voor gebedsdiensten en woord- en communievieringen in ons bisdom? U wil zich graag bekwamen in het ‘voorgaan’? Dan is deze vorming iets voor u. In vier avonden verdiepen we ons in de spiritualiteit eigen aan de voorganger en in de verschillende rollen die een voorganger opneemt. We maken kennis met een aantal hulpmiddelen voor de voorganger en we bekwamen ons in het ‘technische’ aspect van het voorgaan, namelijk houding, bewegingen, mimiek, stemgebruik, taal... Dat alles zullen we ook inoefenen en verfijnen in de veilige context van deze leergroep; om die reden wordt er een maximum van 15 deelnemers vooropgesteld. do 17 sep, 1, 15, 29 okt 2015 - 20.00-22.00u Damiaankerk TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: Annemie Bruyland en werkgroep Liturgie

€ 32

Vormingsdag pastorale medewerkers-voorgangers in de zorg Voor pastorale medewerkers die vieringen voorgaan in een zorginstelling bieden wij een extra vormingsmoment aan over de nieuwe Orde van Dienst voor woorden communiediensten. Centraal zal daarin staan hoe we deze Orde van Dienst kunnen waarmaken in de zeer specifieke context van het vieren met zieken en/ of bejaarden. We geven meer inzicht in context, kansen en uitdagingen van deze woord- en communiedienst; we gaan ook dieper in op de rol van de voorganger, en we geven kansen tot uitwisseling en vragen vanuit de praktijkervaring. do 24 sep 2015 - ganse dag Meer info: DNGW [email protected]



€

Welkom in de kathedraal voor vormelingen, catechisten en ouders Sprankelende inleiding in de mis door vicaris Bart Paepen. Gericht op vormelingen maar ook interessant voor catechisten, ouders en zoekers. Kies uit 1 moment: za 26 sep, 10 okt, 12 dec 2015, 23 jan, 5 of 12 mrt 2016 14.00u inleiding, 16.00u eucharisatieviering zo 27 sep, 13 dec 2015, 24 jan, 28 feb of 13 mrt 2016 10.00u inleiding, 12.00u eucharistieviering, 13.00u soep, 14.00-15.30u rondleiding Voor info en inschrijven: Ann Joris, [email protected]

31

Relatie en gezin

Al sprak ik de talen van alle mensen en die van de engelen, had ik de liefde niet, ik zou niet meer zijn dan een dreunende gong of een schelle cimbaal. 1 Kor 13,1

32

Family Time - familiedag FAMILY TIME staat voor een gevarieerd programma waarin ‘gezin en tijd’ de rode draad vormt. Met een tocht op het domein van de abdij, lezingen en werkwinkels, een eucharistieviering, een wandeling, zang, ontmoetings- en uitwisselingsmomenten... Kortom, activiteiten voor jong en oud, apart en samen. Deze dag is er voor alle gezinnen en families, (groot)ouders met (klein)kinderen, peters en meters met hun doopkind, verloofden, koppels zonder kinderen, pastorale medewerkers die met gezinnen op weg gaan, alle geïnteresseerden en sympathisanten. Ook wie alleen komt, is welkom. zo 4 okt 2015 - 09.00-16.30u Abdij van Averbode Abdijstraat 1 Averbode Begeleiding: Reiner Loos en Johan Govaerts i.s.m. IDGP, IJD, Abdij van Averbode Info en inschrijven: www.familytime.tk of www.gezinspastoraal.be/336

Synode Gezin en evangelisatie Paus Franciscus riep op 8 oktober 2013 twee algemene synodes samen rond de pastorale uitdagingen van het gezin in de context van evangelisatie. De eerste synode was in oktober 2014, de tweede synode heeft plaats in oktober 2015. Op deze avond zullen we de onderwerpen die besproken werden op de twee synodes toelichten. We bekijken samen de voorstellen die de synodevaders publiceerden. We gaan met elkaar in gesprek over wat wij ter plaatse met de resultaten kunnen doen en over hoe gezinnen in onze Kerk een plaats krijgen. Wij zorgen voor een gastspreker: een bisschop die er in Rome bij was of een bisschop die nauw betrokken is bij deze zaak. Komt u luisteren en mee nadenken? di 17 nov 2015 - 20.00-22.15u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: Reiner Loos vrije bijdrage

33

Verwerkingsgroep na relatiebreuk De verwerkingsgroep richt zich op personen die een relatiebreuk of echtscheiding hebben meegemaakt. In een kleine groep worden stappen gezet naar verwerking. Er zijn negen bijeenkomsten waarin ervaringen en gevoelens gedeeld worden, met veel respect voor de eigenheid van ieders verhaal en met ruimte voor het eigen tempo. Je gehoord en gezien weten kan je terug op het spoor zetten van je eigen kracht en zo helpen om met jouw antwoorden je eigen weg verder te gaan. De verwerkingsgroep wordt begeleid door twee vrijwilligers, ervaringsdeskundigen. Wie zich inschrijft, engageert zich voor de negen bijeenkomsten. za 26 sep, 10, 24 okt, 7, 21 nov, 5, 19 dec 2015, 9, 23 jan 2016 - 10.00-12.00u Parochiezaal Sint-Bavo Sint-Camillusstraat 95 Wilrijk Begeleiding: Gerd Peremans i.s.m. OVE Onthaal voor echtgescheidenen Info en inschrijven: Gerd Peremans 03 485 85 97

€ 27

Op aanvraag Pastorale synode rond gezin en evangelisatie Paus Franciscus riep op 8 oktober 2013 twee algemene synodes samen rond de pastorale uitdagingen van het gezin in de context van evangelisatie. De eerste synode was in oktober 2014, de tweede synode is in oktober 2015. Welke onderwerpen liggen er op tafel? Wat hebben de synodevaders ingebracht? Wat kunnen wij ter plaatse met de resultaten doen? Een bijeenkomst met een inleiding en een besprekingsdeel, voor een middag of een avond in uw vereniging, parochie, federatie of dekenaat.

Geloofsopvoeding - gespreksavond voor ouders Opvoeding, daar is wat rond te doen. Grenzen stellen en loslaten, dat zijn de opdrachten daarin. Hoe doe je dat in geloofsopvoeding? Een erg interactieve bijeenkomst voor ouders en grootouders. Misschien wel iets voor binnen de catechese?

34

Opvoeding en belofte - gespreksavond voor ouders Vanuit een Bijbelverhaal staan we stil bij de weg die we met onze kinderen gaan. We wisselen ervaringen uit rond opvoeden, met de uitdagende vraag: ‘Welke belofte is er in mijn kind gelegd?’

Pastorale omgang met nieuw-samengestelde gezinnen Er worden vandaag meer samenlevingscontracten gesloten dan huwelijken. En die samenlevingscontracten en huwelijken worden ook wel eens beëindigd, en nieuwe worden gesloten. Wat betekent dat in onze samenleving? En vooral: hoe gaan we hiermee om in onze pastoraal? We duiken de Bijbel in op zoek naar inspiratie.

Aandacht voor gezinnen in de pastoraal - gespreksavond Welke Kerk willen wij zijn voor gezinnen van vandaag? Wat is er mogelijk rond gezinnen? Hoe kunnen we als vereniging, parochie, school of zorginstelling onze warme betrokkenheid tonen? Een samenkomst om wegen te verkennen en een pad uit te stippelen.

Huwelijksvoorbereiding Er is heel wat expertise op het vlak van huwelijksvoorbereiding. We hebben boeken en mappen in overvloed. Hoe gaan we daarmee aan de slag bij ons? Een vorming- en begeleidingstraject voor (startende) parochiale of federale werkgroepen van huwelijksvoorbereiding.

Meer info via secretariaat CCV: 03 287 35 83

35

Diaconie “Ik verzeker jullie, alles wat je voor één van deze minste broeders van Mij hebt gedaan, heb je voor Mij gedaan.” Mt 25,40

36

Trefdag Attent Kerk en samenleving Lunchconferenties Ecologie Tralies uit de weg Rouw

37

Attent Attent - Netwerk voor maatschappelijke inzet bisdom Antwerpen Meer info over werking, doelstellingen en activiteiten: http://attent.skynetblogs.be/ https://www.facebook.com/groups/Attent/ zie ook: Netwerk Rechtvaardigheid en Vrede

Trefdag ATTENT Vorig jaar, op 28 november 2014, werd ATTENT gelanceerd. ATTENT is de roepnaam voor het “Netwerk voor maatschappelijke inzet in het Bisdom Antwerpen”. Het netwerk verbindt organisaties en vrijwilligers die zich inzetten voor actuele maatschappelijke uitdagingen, onder de noemer: inzet voor gerechtigheid, vrede en de zorg voor de schepping. Beroepskrachten én vrijwilligers inspireren en verbinden, dat is ook het centrale opzet van de nieuwe editie van de Trefdag. vr 4 dec 2015 - 09.00-16.30u Provinciaal Vormingscentrum Smekenstraat 61 Oostmalle Begeleiding: Rita Boeren i.s.m. ATTENT

€

Kerk en samenleving Lunchconferenties Een fantastische spreker als hoofdschotel, gevolgd door een boeiend gesprek met je tafelgenoten... dat zijn de lunchconferenties. 11.30-12.30u: spreker, 12.30-13.15u: lunch met meegebrachte boterhammen Koffie en thee wordt voorzien TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen

38

Engagement in rechtvaardigheid Lunchconferentie met Ivo Mechels

Ivo Mechels kennen we als woordvoerder van Test-Aankoop, een post die hij ondertussen inruilde voor directeur van de internationale koepel van consumentenorganisaties. Hij is een geëngageerde spreker die staat voor rechtvaardigheid. Hij wil graag vertellen hoe hij dat in zijn leven vorm heeft gegeven, doorheen allerlei gebeurtenissen en levenswendingen; over de druk die de economie uitoefent op onze samenleving, ook op de zorg die we verstrekken; over de kracht van het verenigen, het belang van de consumentenorganisatie. di 29 sep 2015 € 6

Zorg voor mens, milieu en schepping Lunchconferentie met Peter Tom Jones

Paus Franciscus’ ecologische encycliek over het milieu en de zorg voor de schepping is klaar. ‘Vanuit ons respect voor de hele schepping willen we het milieu en het leven beschermen, dat al te vaak uit winstbejag uitgebuit wordt,’ zegt hij. Peter Tom Jones zal deze encycliek voor ons van commentaar voorzien. Hij is geëngageerd wetenschapper van de KU Leuven, van studies en levenswandel burgerlijk ingenieur milieukunde in industriële ecologie en duurzaam materialenbeheer. Welke ontwikkelingen zijn er op het vlak van milieu en klimaat? Welke consequenties zijn er voor de Kerk? Peter Jones is onze groene gids bij deze vragen. di 8 dec 2015 € 6

Kleine ondeugden voor zorgdragers Lunchconferentie met Linus Vanlaere

Van hulpverleners en mantelzorgers wordt veel verwacht, bijna de volmaaktheid. ‘Kleine ondeugden’ als antipathie, luiheid, middelmatigheid, hypocrisie, woede en ongehoorzaamheid... kunnen soms helpen om het vol te houden. Linus Vanlaere, medeoprichrichter van sTimul, zorgethische lab vzw, doorbreekt hardnekkige stereotiepen en brengt ons - vanuit het boek ‘Gekkenwerk’ - een eigenzinnige en ontwapenende kijk op zorgrelaties. di 15 mrt 2016 i.s.m. Present - Caritas Vrijwilligerswerk € 6

Extra lunchconferentie te verwachten in mei of juni 2016 !

39

Ecologie Scheppingszondag De klimaatverandering verschijnt als een immense opdracht om van onze zieke, mishandelde en gekneusde aarde opnieuw Gods vruchtbare en gastvrije thuis te maken, waar leven is voor al wat leeft. Zet jouw zorg hiervoor centraal op scheppingszondag 6 september 2015. Het materiaal vind je op www.ecokerk.be

Bezoek aan Umicore Het Ecoteam Antwerpen organiseert een bezoek aan Umicore te Hoboken. Umicore herwint een brede waaier aan kostbare metalen, waaronder goud en platina. De verwerkte materialen komen hoofdzakelijk uit secundaire bronnen zoals gsm’s, laptops, autokatalysatoren… De herwinning is een onmiskenbaar positieve bijdrage tot een wereldwijde milieuproblematiek. do 26 nov 2015 - 14.00-16.30u Umicore Precious Metals Refining, ingang A - Adolf Greinerstraat 14 Hoboken Begeleiding: i.s.m. Ecoteam Antwerpen

Op aanvraag: Gespreksmodel ‘Het klimaat verandert ook mij’ In de aanloop naar de belangrijke Klimaatconferentie te Parijs in december 2015 biedt het Ecoteam Antwerpen een vorming op aanvraag aan. Hoe erg is het precies gesteld met het klimaat? Wat moet er gebeuren om het tij te keren? Wat is er al beslist? Het programma start met een videodocumentaire van 12 minuten. In gespreksgroepjes wordt verder gediscussieerd. Aansluitend komt het eisenpakket van de christelijke solidariteitsorganisaties en hun internationale netwerken (CIDSE, Caritas, Pax Christi, Aprodev) voor de Klimaattop aan bod. Duur: 2 uur Begeleiding: Maria Verwimp, Rita Boeren of Paul Lansu Meer info en aanvragen: [email protected]

40

Tralies uit de weg Gespreksgroep Tralies uit de weg De gespreksgroepen vormen de kern van onze werking. De groep bestaat uit gedetineerden en vrijwilligers van buiten de gevangenis. In een geheel van vier avonden spreken we met elkaar over thema’s die ons mens-zijn raken. We gaan met elkaar in gesprek op basis van gelijkwaardigheid: we luisteren naar elkaar en delen met elkaar. Vanuit deze ervaring worden we opgeroepen om een stuk weg af te leggen en elkaar te bemoedigen. Ben je bereid de stap te wagen? Neem contact op via [email protected] of 03 287 35 80 Locatie: gevangenis van Merksplas en Wortel

41

Rouw Basisvorming rouwbegeleiding Iemand die een dierbare verliest door een overlijden maakt een heel proces van rouw door. Een luisterend oor wordt hierbij als erg helpend ervaren. In parochies bestaan er groepen van rouwbezoekers die aan die nood tegemoet komen. Ook zijn er lotgenotengroepen voor rouwenden. Rouwbegeleiding vraagt om kennis en kunde. De basisvorming wil daaraan tegemoet komen. We staan stil bij de algemene hulpverlening bij rouw en gaan dieper in op verbindende communicatie, op rouw bij zelfdoding en rouw bij kinderen en jongeren. We bieden hierbij theorie, praktische oefeningen en studielectuur. Wie deelneemt is al in dit domein actief of wil ermee starten. Deelnemers engageren zich voor de hele reeks. ma 12, 26 okt, 16, 30 nov, 14 dec 2015, 11, 18, 25 jan 2016 - 13.30-16.30u DC Victor De Bruyne Paul Henri Spaaklaan 5 Hoboken Begeleiding: Reiner Loos, Monique Dujardin en Arthur Polspoel i.s.m. Rouwzorg Vlaanderen vzw

€ 100

Rouw... en toch! Sinds 1996 begeleidt Tjeu Leenders in het kader van vzw De Zeven Eiken families in de periode tussen sterfdag en uitvaart. Onder meer van daaruit zal hij reflecteren over leven, geboorte en dood. Over de ingrijpende ervaring van het overlijden van een geliefd persoon. Over ruimte en trouw blijven aan jezelf, verbinden, loslaten en de kracht van kwetsbaarheid. Een lezing als ode aan het leven, met verwondering, troost en inspiratie, met muziek en poëzie. Nadien is er ruimte voor ontmoeting en kun je informatie bekomen rond lotgenotengroepen, ligt er inspirerende literatuur... ma 5 okt 2015 - 20.00-22.00u Kerk Verrezen Heer Berchemstadionstraat 8 Berchem Begeleiding: Reiner Loos, Monique Dujardin en Tjeu Leenders i.s.m. Rouwzorg Vlaanderen vzw € 5

42

Op aanvraag: Algemene infoavond rond rouw Een overlijden van een dierbare naaste is een ingrijpende gebeurtenis waarmee vrijwel elk van ons vroeger of later geconfronteerd wordt. Rond rouw, de periode die nodig is om die gebeurtenis een plaats te geven in ons leven, valt er wel wat te vertellen. Een avond als hulp aan nabestaanden, een bijeenkomst als inspiratie voor pastores en uitvaartvoorgangers. Op aanvraag.

Weekend Verder leven zonder jou Je partner is gestorven. Hoe moet het nu verder? Twee keer per jaar organiseren we een weekend Verder leven zonder jou - rouwverwerking na partnerverlies. Het weekend wil doorheen de ontmoeting met lotgenoten de kans bieden om stappen te zetten op de lange weg van heling en verwerking na partnerverlies. Tijdens dit weekend waarin praten, luisteren, stilte en beweging elkaar afwisselen, proberen wij het verdriet een plaats te geven. We maken tijd om naar elkaar te luisteren en onze gevoelens te verwoorden. In kleine groepen kunnen we onze ervaringen uitwisselen. Wie dat wenst, kan zich na het weekend inschrijven voor vier zaterdagnamiddagen die gelden als nazorg. vr-zo 27-29 nov 2015 of vr-zo 18-20 mrt 2016 - vr 19.00 - zo 19.00u volpension Hof Zevenbergen Kasteeldreef 22 Ranst Begeleiding: Marijke Marijnissen en Min Storms Voor informatie: Marijke 03 297 45 12 of 0498 38 45 43 of [email protected] Kijk ook op www.verderlevenzonderjou.tk Voor inschrijvingen: secretariaat CCV via 03 287 35 83 of [email protected] € 155

Op aanvraag: Organisatie van rouwbezoeken in de parochie Dankzij onze begrafenissen komen we in de pastoraal nauw in contact met de nabestaanden. Kunnen we naast een verzorgde uitvaart ook een plaatselijk aanbod uitbouwen rond rouw? We verkennen de mogelijkheden en passen ze toe op uw mogelijkheden. Een bijeenkomst voor parochie, federatie of dekenaat.

43

Opleidingen

Laat Christus’ woorden in al hun rijkdom in u wonen; onderricht en vermaan elkaar in alle wijsheid, zing met heel uw hart psalmen en hymnen voor God en liederen die de Geest u vol genade ingeeft. Kol 3,16

44

Opleiding pastoraal werk(st)er en diaken Opleiding pastorale supervisie Vorming Werkbegeleiding Groepssupervisie Opleiding Bibliodrama

45

Opleiding voor Pastoraal werk(st)er en diaken (OPD) OPD verbindt zich ertoe vrouwen en mannen te vormen voor een levensnabije en dienstbare kerk. OPD vormt ‘pastorale beroepskrachten’, mensen die ondersteuning kunnen geven aan medewerkers en zelfstandig kunnen functioneren. We beogen een brede pastorale vorming. Enige specialisatie is mogelijk in de stage (parochie of federatie, psychiatrie, ziekenhuis, beweging) en later kan deze in de sector en langs voortgezette vorming uitgediept worden. Als methode wordt voor een ‘levend leren’ gekozen, waarin heel de persoon met zijn omgeving, inzichten, houdingen en vaardigheden betrokken wordt en in interactie met anderen gaat over concrete thema’s. Persoonsgroei, geloofsgroei en pastorale groei gaan hierdoor hand in hand. Startweekend: vr-zo 11-13 sep 2015 Voor info en voorwaarden: Inge Schellekens 03 287 35 80 of [email protected]

Infoavond Pastoraal werk(st)er en diaken Wie meer inlichtingen wil over de opleiding pastoraal werk(st)er en diaken, is van harte welkom. De opleiding wordt er uitvoerig toegelicht en er is kans tot uitwisseling en het stellen van vragen. Ook het aanbod van HIGW komt aan bod. Contacteer CCV voor de informatiebrochure. wo 16 mrt 2016 - 20.00-22.00u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen begeleiding: Inge Schellekens

46

Opleiding Pastorale supervisie De nieuwe opleiding Pastorale supervisie werd ontwikkeld om tegemoet te komen aan de actuele noden binnen het pastorale werkveld. Het is een diepgaande opleiding die op een evenwichtige manier aandacht besteedt aan pastoraaltheologische, spirituele en menswetenschappelijke thema’s. De opleiding heeft het karakter van een leergemeenschap, waarbij de werkervaring van de deelnemers volop ernstig wordt genomen. Ze bevat een variëteit aan leermethoden: inhoudelijke sessies onder leiding van de opleiders en externe supervisoren, ervaringsoefeningen in kleine groep en reflectieve praktijksessies. Kandidaten worden voorgedragen door hun respectievelijke verantwoordelijke deken, vicaris of religieuze overste. Ze kunnen hiervoor worden gevraagd, of kunnen hiervoor zelf hun interesse kenbaar maken bij de betrokken deken, vicaris of overste, maar de voordracht dient door deze laatste te gebeuren. Begeleiders: Dominiek Lootens, Johan Hovelynck en Sybryn Leirs Initiatief: CCV-regio Antwerpen, CCV-regio Vlaams-Brabant en CCV-regio Caritas (CAIROS) Meer info: Sybryn Leirs

Vorming Werkbegeleiding Mensen vertrouwd maken met een nieuwe werkplek is een boeiende uitdaging: nieuwe collega’s welkom heten; hen informeren over hun opdracht en hen vertrouwd maken met gewoonten en gebruik van de werkplek. Het is de taak van de werkbegeleider. Hij/zij zorgt ervoor dat nieuwe collega’s zich snel thuis voelen in hun nieuwe werkomgeving. De vorming werkbegeleiding biedt aan (beginnende) werkbegeleiders de kans hun begeleidingsdeskundigheid op dit vlak verder te ontwikkelen. Mensen kunnen deze vorming volgen op voordracht van de deken of vicaris. Bent u geïnteresseerd in deze cursus, neem dan contact op met uw deken of vicaris. vr 29 jan, 19 feb, 11 mrt, ma 11, vr 29 apr (onder voorbehoud) 2016 - 14.00-17.00u - TPC Meer info: Sybryn Leirs of Myriam Smits

Op aanvraag: groepssupervisie in pastorale context Tijdens pastorale opleidingen worden kandidaten gestimuleerd om stil te staan bij hun werkervaring: bij hun persoon, hun werk en hun werkkader, met de bedoeling als pastor (of semi-professionele vrijwilliger) optimaal te functioneren, ten dienste van de kwaliteit in het pastoraat en het eigen welzijn. Om een goed pastor (of vrijwilliger) te blijven is een voortdurende reflectie op het eigen werk onontbeerlijk. Supervisie is hiertoe een beproefde methode. Wens je groepssupervisie, meld het ons. Samen kijken we bij welke groep je kan aansluiten. Meer info: Inge Schellekens

47

Opleiding Bibliodrama: module 3 - groepsgericht drama Deze vervolgmodule wil de meest complexe vorm van bibliodrama systematisch aanleren, i.c. het groepsinteractiespel. Vele elementen uit andere werkvormen komen er tezamen in aan bod. Het vraagt van de begeleider dan ook de nodige deskundigheid om deze spelvorm kwaliteitsvol te begeleiden. Gedurende twee op elkaar betrokken weekends zal een en ander worden gedemonstreerd en aangeleerd. Verder zullen de deelnemers zelf oefenkansen krijgen om een groepsinteractiespel te begeleiden. Voorwaarde is dat men module 1 en 2 reeds heeft gevolgd. za-zo 28-29 nov 2015 en za-zo 30-31 jan 2016 Hof Zevenbergen Kasteeldreef 22 Ranst Begeleiding: team bibliodrama zie ook www.bibliodrama.be

1 maand op voorhand inschrijven



prijs op te vragen

Opleiding Bibliodrama: module 1 - basis In een eerste (basis)module zullen de grondprincipes van het bibliodrama worden verkend, toegelicht en aangeleerd: rolinleving, roldoorleving, interview… De basisvaardigheden worden geoefend, het werken met materialen, het werken met een thema. Er wordt gereflecteerd op het eigen leren in bibliodrama. wo-za 30 mrt-2 apr 2016 Hof Zevenbergen Kasteeldreef 22 Ranst Begeleiding: team bibliodrama zie ook www.bibliodrama.be

1 maand op voorhand inschrijven



prijs op te vragen



prijs op te vragen

Follow-updagen Bibliodrama za 19 sep 2015 - 9.30-17.00u za 5 mrt 2016 - 9.30-17.00u TPC Groenenborgerlaan 149 Antwerpen Begeleiding: team bibliodrama

48

En ook! Vorming op maat Naast de vaste en vooraf geplande vormingen in deze brochure wil CCV ook ingaan op jullie eigen specifieke vraag naar vorming. Neem contact met ons op, laat horen wat jullie verwachten of wat jullie nodig hebben, en samen zoeken we of we een vorming op maat kunnen aanbieden. Soms kan deze vorming bestaan uit één moment, soms uit meerdere vormingsmomenten of uit een gans traject… op jullie vraag op maat dus.

Begeleiding CCV biedt begeleiding in diverse vormen aan: begeleiding van mensen, groepen en processen. Bvb. groepssupervisie in pastorale context, werkbegeleiding, begeleiding van veranderingsprocessen, conflictbegeleiding… Voor meer info, contacteer ons.

Ook de moeite waard... HIGW Antwerpen

Driejarige opleiding voor geïnteresseerden, vrijwilligers binnen de pastoraal, godsdienstleerkrachten en kandidaat-pastoraal werk(st)ers en kandidaat-diakens. Je kan ook één of meerdere losse vakken volgen. Meer info en voorwaarden: directeur 03 287 35 67 of www.dsko.be/higwa/welkom

Caritas Antwerpen / Cairos

Vorming en ondersteuning voor beroepskrachten en vrijwilligers in de zorgsector Meer info: 03 287 35 76 of [email protected] of www.ccv.be/cairos

Jongerenpastoraal IJD Antwerpen

Leuke initiatieven, vorming en lokale groepen voor jongeren van 12 tot 30 jaar Meer info: www.ijd.be/antwerpen of like hun facebookpagina en volg hen op die manier.

49

Jaaroverzicht 2015 SEPTEMBER 6 Scheppingszondag (blz 40) 11... Start opleiding voor Pastoraal werk(st)ers en diakens (blz 46) 14 Leesgroep: Tweede kans maatschappelijk onder druk (blz 16) 14 Godly Play in de praktijk (blz 22) 17 Voorgaan in gebed en vieren (module B) (blz 31) 18 Eerste communie-info (blz 22) 19 Follow-updag Bibliodrama (blz 48) 20 Bezoek Jain Tempel Wilrijk (blz 26) 23 Spiritualiteit van de Psalmen - verbonden met God ... (blz 15) 24 Vormingsdag past. medewerkers-voorgangers in de zorg (blz 31) 26 e.a. Welkom in de kathedraal voor vormelingen... (blz 31) 26 Verwerkingsgroep na relatiebreuk (blz 34) 29 Lunchconferentie: Engagement in rechtvaardigheid (blz 39) OKTOBER 1 ‘Franciscus, de heilige jongleur van Assisi’ (blz 27) 2 Vormsel infobijeenkomst (blz 23) 4 Family time – familiedag (blz 33) 5 Rouw… en toch! (blz 42) 5,6,7 Tips vormselcatechese en –viering (blz 23) 11 Iconen en hun betekenis (blz 14) 12 Basisvorming rouwbegeleiding (blz 42) 12 Bijbel Centraal - de kleine profeten (blz 16) 21 Dopen: een weg in groei-stappen (blz 21) 25... Start opleiding Pastorale supervisie (blz 47) NOVEMBER 3 e.a. Preventie en aanpak van seksueel misbruik (blz 8) 16 Over de crisis niets dan goeds!? (blz 15) 17 Synode Gezin en evangelisatie (blz 33) 21 Navormingsdag voor uitvaartvoorgangers (blz 30) 26 Bezoek aan Umicore (blz 40) 27-29 Weekend Verder leven zonder jou (blz 43) 28... Opleiding Bibliodrama: module 3 (blz 48)

50

DECEMBER 4 Trefdag Attent (blz 38) 8 Lunchconferentie: Zorg voor mens, milieu en schepping (blz 39)

2016 JANUARI 5 De Jakob-cyclus (blz 17) 17 Bezoek O.-L.-Vrouwekathedraal van Antwerpen (blz 26) 18 Gemeenschap van leerlingen worden (blz 20) 21 Het verbond in de Bijbel: wederkerig of eenzijdig? (blz 17) FEBRUARI 3 Doopliturgie in woord en antwoord (blz 21) 13 Theatervoorstelling ‘God.’ (blz 27) 23 Als een pelgrim (blz 14) 27 Vormelingendag (blz 23) MAART 5 Follow-updag Bibliodrama (blz 48) 5 Preventie en aanpak van seksueel misbruik (blz 8) 8 Theatervoorstelling ‘Jerusalem’ (blz 26) 15 Lunchconferentie: Kleine ondeugden voor zorgdragers (blz 39) 15 Tentoonstelling ‘Leven en dood’ in het MAS (blz 25) 16 Infoavond pastoraal werk(st)er en diaken (blz 46) 19 Openluchtspektakel ‘De Passie’ (blz 26) 18-20 Weekend Verder leven zonder jou (blz 43) 30... Opleiding Bibliodrama: module 1 (blz 48) APRIL 15-17 Abdijweekend ‘Vergeving en verzoening’ (blz 11) 27 Dopen, gemeenschap en jonge gezinnen (blz 21) JUNI 6,7,8

Diocesane ontmoetingen (blz 6)

AUGUSTUS 22-27 In Flanders Fields (blz 11) Programma’s die over meerdere momenten lopen, worden enkel met de begindatum aangegeven. De getallen tussen haakjes geven de bladzijde aan waarop u informatie vindt over het programma.

51

Neem gerust contact met ons op! .

CCV in het bisdom Antwerpen TPC - Theologisch en Pastoraal Centrum blok O Groenenborgerlaan 149 2020 Antwerpen

www.ccv.be/antwerpen [email protected] secretariaat: 03 287 35 83 ma, di, do en vr van 9u tot 12u en van 13u tot 16u

inschrijven via www.ccv.be/antwerpen IBAN BE 85 4034 1722 9106 - BIC KREDBEBB

met de steun van