vormgeving: Ontwerpburo Talsma-Co
HUIS TER HEIDE
Voorwoord De verschillende verenigingen in Huis ter Heide zagen de laatste jaren het aantal deelnemers aan de activiteiten terug lopen. De Belangenvereniging vroeg zich af of deze trend te keren was en raakte hierover in gesprek met de Brede Overleggroep Kleine Dorpen (B.O.K.D.). Na oriënterende gesprekken kwam het Vijf Sterrenproject in beeld. We werden uitgekozen samen met vier grotere dorpen. Een ‘sterrenteam’ werd geformeerd, bestaande uit jonge en oude, oorspronkelijke en nieuwe dorpsbewoners. Eind augustus 2010 ging het project van start met een informatieavond voor de inwoners van Huis ter Heide. Op deze avond werd Gerrit van Arragon voorgesteld, de opbouwwerker die sturing heeft gegeven aan het project. De eerste opdracht voor het sterrenteam was het organiseren van huiskamergesprekken. Het sterrenteam ging op pad om gastheren en -vrouwen bereid te vinden hun huiskamer ter beschikking te stellen en nodigde van ieder gezin één persoon uit. De opkomst bij de huiskamergesprekken was boven verwachting: 80% van de genodigden heeft deelgenomen. De gesprekken waren gezellig, verliepen geanimeerd en brachten soms verrassende inzichten. Het Vijf Sterrenproject heeft de inwoners van Huis ter Heide met elkaar in gesprek gebracht. We hebben glanzende sterren gezien, maar soms ook sterren die niet meer zo mooi schitteren. Aan ons nu de taak om samen álle sterren te laten glanzen. Het bestuur van de Belangenvereniging Huis ter Heide.
Huis ter Heide nu. De tijd heeft in Huis ter Heide - het buurtschap dat in 1840 voor het eerst op een kaart wordt vermeld -niet stil gestaan. Veel boerderijen zijn veranderd in woonhuizen en de boeren die nog actief zijn, hebben hun bedrijven gemoderniseerd en vergroot. Het schooltje is een woning geworden. In de verte rukt Assen op. De wegen zijn drukker geworden. Maar wie er oog voor heeft, ziet veel van de historie terug in het landschap. De vaarten, de structuren in het landschap, de oude sluis. Natuur is er nog volop. Op een steenworp afstand ligt een natuurgebied ter grootte van de stad Utrecht: het Fochteloërveen, het grootste nog levende hoogveen van Nederland. Grenzend daaraan liggen het Esmeer en de Norger Petgaten. Langs de Norgervaart en de Koelenweg ligt het Tonckensbos, een gevarieerd bos met vennetjes en een prachtig heideveld. En er ontstaat nieuwe natuur in Huis ter Heide. Zoals het landgoed ‘Willemsveen’, waar - nog maar twee generaties na de ontginning - 30 hectare bos is aangepoot. Ook zuidelijk van de camping De Schuilhoeve ontstaat nieuwe natuur: grenzend aan de Norger Petgaten en het Esmeer wordt een fors stuk landbouwgrond omgevormd tot heide.
©Marianne Berkhoff
In de dorpsgemeenschap is veel veranderd. De sfeer is goed: mensen weten elkaar te vinden en er zijn veel gemeenschappelijke activiteiten. Toch leek het goed om eens, met alle inwoners, te kijken wat goed gaat in ons dorp en wat we zouden kunnen verbeteren. Het project ‘Vijf Sterren Dorpen’ bood daarvoor de gelegenheid. Het is een project dat gericht is op de sociale aspecten van leefbaarheid in kleine dorpen, waarbij het woon- en leefplezier centraal staan.
Project Vijf Sterren Dorpen Waarom In de sterk veranderde dorpsgemeenschappen zijn veel dingen niet meer zo vanzelfsprekend als enkele decennia geleden. Het is niet meer voor ieder gewoon dat bij zware sneeuwval even het stoepje wordt geveegd van de buurvrouw die moeilijk ter been is. Het is niet meer vanzelfsprekend dat iedereen overal tijd voor heeft. De hedendaagse dorpssamenleving kiest al lang niet meer massaal voor de dichtstbijzijnde voorzieningen. Beseffen dat gewoonten en tradities niet hetzelfde zijn als ‘alles blijven doen zoals we altijd deden’ wordt vandaag de dag steeds belangrijker. Kortom, om als dorpsgemeenschap te kunnen beantwoorden aan de wensen van de hedendaagse dorpssamenleving wordt het steeds belangrijker dat dorpen zich gaan afvragen hoe het is gesteld met het woon- en leefplezier van hun inwoners. Welke sterren stralen en welke sterren moeten worden opgepoetst?
De 5 sterren De 5 sterren (de vijf pijlers van woon-en leefplezier) zijn: 1. alledaagse ontmoetingen en activiteiten, verenigingsleven en voorzieningen 2. zaken op eigen kracht regelen 3. zorg en aandacht voor elkaar 4. identiteit, traditie en dorpscultuur
©Marianne Berkhoff
5. leren van elkaar; ervaringen doorgeven
Huis ter Heide: een echt Vijf Sterren Dorp! In vijf huiskamergesprekken (met totaal ongeveer 50 deelnemers!) is constructief gesproken over de kwaliteit van het dorp. Het team kwam tot de conclusie dat Huis ter Heide met recht een Vijf \Sterren Dorp genoemd mag worden. Het dorp scoort ruim voldoende op de vijf pijlers (de vijf sterren) van woon- en leefplezier in een dorp. Ook zijn de uitdagingen geformuleerd om de leefbaarheid goed te houden voor de komende jaren. Veel inwoners van Huis ter Heide hebben aangegeven daarin een rol te willen spelen!
Tot nu toe leverde het project het volgende op: • • • • •
veel betrokken mensen ontmoetingen met onbekende dorpsgenoten tijdens de huiskamergesprekken uitdagingen waar het dorp aan gaat werken vernieuwde redactie van VaortPraot een Vijf Sterren Dorp kwalificatie voor Huis ter Heide
Waarom is Huis ter Heide een echt Vijf Sterren Dorp?
1. er zijn diverse mogelijkheden om elkaar te ontmoeten. Belangrijke ontmoetings- en activiteitenlocaties zijn het Dorpscafé en de kantine van camping ‘De Schuilhoeve’. 2. bewoners zijn betrokken bij het dorp en bij de Belangenvereniging. 3. de inwoners van Huis ter Heide hebben aandacht voor elkaar en helpen elkaar. 4. het dorp heeft diverse tradities, maar bewoners staan open voor vernieuwing. 5. kennis en ervaring worden gedeeld en doorgegeven in verschillende verbanden en activiteiten.
Hoe gaan we verder? Het is aan het dorp om aan de slag te gaan met de benoemde uitdagingen. Het sterrenteam heeft zich opgeworpen als ‘bewakingsteam’. Het houdt de vinger aan pols en zorgt ervoor dat de uitdagingen worden opgepakt en in beeld blijven. Zo blijft Huis ter Heide ook in de toekomst een echt Vijf Sterren Dorp waar het erg goed wonen is!
©Marianne Berkhoff
Huis ter Heide is een levendig dorp dat voldoet aan de vijf sterren.
Ster 1 : Ontmoetingsmogelijkheden, activiteiten en het verenigingsleven Het ontmoeten in Huis ter Heide vindt veelal plaats in café Huis ter Heide. Bewoners zien deze voorziening dan ook als onmisbaar; het café wordt gezien als het centrum van het dorp. In het gezellige café (dat gedeeltelijk gesubsidieerd wordt voor de sociaal-culturele activiteiten) vinden de activiteiten van en voor het dorp plaats. Ook de kantine De uitdaging: van camping ‘De Schuilhoeve’ is een prettige locatie We gaan ervan uit dat het café wel zal blijven, maar dat waar door het dorp gebruik van wordt gemaakt. betekent dat we ook als dorpelingen voor activiteiten en omzet moeten blijven zorgen. En we zullen moeten accepteren dat er ook deelnemers van buiten Huis ter Heide deelnemen aan activiteiten in het café. Voor het organiseren van activiteiten hebben we blijvend enthousiaste mensen uit het dorp nodig. We moeten niet steeds hetzelfde organiseren, maar ook met nieuwe mensen nieuwe dingen durven doen. Vraag bewoners wat ze willen en wat ze zelf kunnen betekenen in de organisatie. Maak gebruik van de talenten in het dorp. Voor de kinderactiviteiten moeten we wellicht toestaan dat ook schoolvriendjes en -vriendinnetjes uit andere dorpen mee mogen doen. Laten we ook accepteren dat niet alle bewoners aan alle activiteiten meedoen.
Er zijn in verhouding tot het aantal inwoners in Huis ter Heide veel verenigingen, clubs en activiteiten, zoals de vrouwenvereniging, de creaklub, klaverjassen, bridgen en biljarten. Aan diverse activiteiten doen ook bewoners van buiten Huis ter Heide mee. Verder worden er regelmatig door de Belangenvereniging en andere clubs jaarlijkse activiteiten georganiseerd, zoals speurtochten, de nieuwjaarsbijeenkomst, de zeskamp, het sinterklaasfeest. De gezellige IJsvereniging is regionaal bekend. Ook zijn er regelmatig leuke activiteiten voor de kinderen.
Ster 2 : Zaken op eigen kracht kunnen regelen De meeste bewoners zijn lid van de (door iedereen gewaardeerde) Belangenvereniging Huis ter Heide. Deze vereniging organiseert diverse activiteiten en komt namens de bewoners op voor de belangen van Huis ter Heide bij de provincie, gemeente en andere organisaties. Buurtbewoners worden op de hoogte gehouden door Vaortpraot, de vijf keer per jaar verschijnende dorpskrant. Sinds kort is er ook een site waar nieuws over Huis ter Heide te vinden is: www.huisterheidedr.nl De uitdaging: De Belangenvereniging is initiatiefnemer voor de deelname aan het sterrenproject. Als dorp pakt men uitdagingen op, zoals het laten restaureren en onderhouden van de sluis en het uitzetten en zelf onderhouden van wandelpaden in het bos. Verder zijn er in het dorp veel (kleine) ondernemers, die gewend zijn voor hun belangen op te komen en die zelf hun zaken kunnen regelen. Ook zijn er enkele bedrijven die zich richten op recreanten en ‘mensen van buiten’, zoals de gezellige camping, Bed en Breakfast, de galerie, de Linnenkamer en het dorpscafé.
Er komt veel op de Belangenvereniging af. Er wordt vanuit gegaan dat de Belangenvereniging het wel even regelt of organiseert. Belangrijk is dat de vereniging een goede ‘voeling’ met de bewoners blijft houden. Een afspiegeling van de diverse bewoners in het bestuur is daarom aanbevelingswaardig. Als bestuursleden kun je niet alles doen; durf activiteiten te delegeren naar andere dorpsbewoners. De dorpskrant is een belangrijke voorziening. Niet iedereen ontvangt echter het krantje omdat dit gekoppeld is aan het lidmaatschap van de buurtvereniging. Het zou goed zijn het krantje door het hele dorp te verspreiden. Mocht het uitgeven van de krant te duur zijn, dan zou er gedacht kunnen worden aan advertenties door de plaatselijke ondernemers. De redactie zou verbreed kunnen worden; bewoners kunnen uitgedaagd worden meer kopij aan te leveren. De dorpssite op internet is nieuw en moet nog groeien en bekender worden. De diverse ondernemers zouden kunnen samenwerken, hun krachten kunnen bundelen en elkaar opdrachten kunnen toespelen. Ook zouden ze een bescheiden rol kunnen (blijven) spelen in sponsoring van dorpsactiviteiten. Ondernemers op het gebied van recreatie, kunst en cultuur zouden ook de krachten kunnen bundelen, bijvoorbeeld door het uitgeven van een gezamenlijke brochure of exposities koppelen aan een wandeling door de fraaie omgeving.
Ster 3 : Zorg en aandacht voor elkaar Er is in Huis ter Heide zorg en aandacht voor elkaar. De meeste nieuwkomers ervaren dat als erg positief. Er is vanzelfsprekende burenhulp. Mensen hebben iets voor elkaar over. Ook vind je altijd voldoende mensen die met een collectebus willen lopen. Bewoners maken het erf van hun buren sneeuwvrij. Je bent in Huis ter Heide niet anoniem; op straat groet je elkaar. Toch voel je je vrij; er is geen negatieve sociale controle. De naoberschap krijgt wel een andere invulling dan in de tijd dat Huis ter Heide nog een overwegend agrarische gemeenschap was. Veel mensen werken overdag, zijn mobiel en hebben ook De uitdaging vrienden en kennissen buiten het dorp. In sommige buurten worden Laat de goede sfeer van ‘zorg en aandacht buurtbarbecues georganiseerd zodat men elkaar beter leert kennen. voor elkaar’ behouden blijven. Dat betekent ook dat we investeren in ‘nieuwkomers’. Laat de Belangenvereniging nieuwkomers begroeten met een bloemetje en een boekje met de activiteiten en ontmoetingsmogelijkheden in het dorp. Ook kan dan worden uitgelegd hoe de gebruiken in Huis ter Heide zijn. Geef ook nieuwe mensen een rol bij activiteiten. Laten we realiseren dat het oude begrip van ‘naoberschap’ veranderd is; we moeten dat ook niet idealiseren. Ga er niet klakkeloos van uit dat de ander wel weet dat je hulp nodig hebt; vraag de buren om te helpen als dit nodig is. Laten we regelmatig als dorp ontmoetingsbijeenkomsten organiseren, want aandacht voor elkaar is gemakkelijker wanneer je elkaar kent. Organiseer ook op (kleinere) buurtschaal regelmatig een buurtbijeenkomst of buurtbarbecue.
Ster 4 : Identiteit, traditie en dorpscultuur De dorpsgemeenschap Huis ter Heide sterkt zich uit over drie gemeentes (Noordenveld, Midden-Drenthe en Assen). Het gebied dat tot Huis ter Heide gerekend wordt (en waar de bewoners zijn aangesloten bij de Belangenvereniging) is vrij uitgestrekt. Toch is er samenhang en de meeste inwoners kennen elkaar. Bewoners geven aan zich thuis te voelen in Huis ter Heide. Ze ervaren de vrijheid en de ruimte in het gebied. Aangegeven wordt dat men die ruimte en vrijheid erg waardeert, alsook de natuurlijke omgeving. Toch woont men dicht bij de voorzieningen in Assen (met de Hema in Kloosterveen op slechts enkele kilometers afstand) en dicht bij verbindingswegen als de A28. De bevolking van Huis ter Heide is gevarieerd. Er woont een mix van jong en oud, met relatief veel jonge gezinnen. Qua bedrijvigheid is er een boeiende combinatie van agrarische, recreatieve en andere bedrijven (metaalindustrie, ontwerpers etc). De informele, betrokken omgang met elkaar wordt gezien als kenmerkend voor het dorp. Oude tradities worden in stand gehouden, zoals het paasvuur waar de meeste dorpelingen naar komen kijken. Ook de schaatsmogelijkheid op het fraai verlichte kanaal is inmiddels - als het tenminste vriest - iets wat Huis ter Heide onderscheidt en waar men terecht trots op is. Nieuwe tradities zijn onder meer de zeskamp en de nieuwjaarsontmoeting.
De uitdaging: De variatie van natuur, landbouw, woningen en bedrijven wordt als prettig ervaren. Laten we zorgen dat die variatie blijft, met ruimte voor kleine bedrijven en voor de landbouw. Laten we ook proberen de mogelijkheden voor starters en jonge gezinnen om zich hier te vestigen optimaal te houden, zodat er een gevarieerde leeftijdsopbouw in Huis ter Heide blijft. De natuurgebieden moeten toegankelijk blijven voor bewoners en recreanten. Daarnaast zou het goed zijn als het voor buitenstaanders een toegankelijker gebied wordt. Zo is er nu voor de westkant van het gebied geen uitgezette wandelroute. Er zouden ook routes uitgezet kunnen worden vanaf het café en de camping. De fietsverbinding met Assen moet wel veilig blijven. Veilige oversteekplaatsen en een goede verlichting zijn belangrijk. Uiteraard moeten we de tradities als de heel eigensoortige ijsbaan, het paasvuur en de nieuwjaarsreceptie in stand houden
Ster 5 : Leren van elkaar Huis ter Heide heeft veel verschillende talenten, veel sterren. In bijeenkomsten, zoals die van de vrouwenvereniging, wordt de kennis gedeeld (of - door externe sprekers - van buiten gehaald). In diverse verenigingen (IJsvereniging, Belangenvereniging) wordt de kennis doorgegeven aan een jongere generatie. Oudere inwoners geven nieuwkomers adviezen over het omgaan met grond en vee. In diverse organisaties zitten ook jongere bewoners, die lerend van ouderen en met hun eigen kennis een bijdrage leveren aan het dorp. Bij een bosopruimdag geven mensen elkaar door hoe dit het beste kan en wordt gebruik gemaakt van de aanwezige kennis. Er is een bescheiden beschrijving van de geschiedenis van Huis ter Heide. Dit wordt met name doorgegeven via de Historische Vereniging Norch en via de website van dhr. Post (www.huisterheide.dorpshistorie.nl).
De uitdaging: De talenten in het dorp zouden nog meer benut kunnen worden. Dit gebeurt ook in het sterrenproject en bij de presentatie van dit project. Laten we nieuwkomers doorgeven hoe de spelregels in het dorp zijn (zie ook bij ster 3). Laten we optimaal gebruik maken van de kennis die in het dorp aanwezig is en een beroep doen op elkaars talenten. Betrek zoveel mogelijk jongere bewoners (zoals dat onder meer gebeurt in de vormgeving van de site). De geschiedenis van het dorp zou uitvoeriger beschreven kunnen worden, gebruik makend van de verhalen van oud- en oudere inwoners die dat nu nog weten te vertellen.
Geschiedenis van Huis ter Heide
Historie
Herkomst van de naam Huis ter Heide Huis ter Heide is een buurtschap langs twee kanalen, de Norgervaart en de Kolonievaart. Hoe de naam Huis ter Heide tot stand is gekomen, is nog steeds onduidelijk. Er wordt vaak verwezen naar de boerderij aan de Asserstraat die vlakbij de sluis staat. Op deze plaats stond de eerste behuizing, ‘t Vaarthuis genoemd, gebouwd in 1777 en afgebrand in 1870. Het was in eigendom bij de markegenoten van Norg, Zuid- en Westervelde. In 1852 werd dit pand echter al aangeduid op de kaart als Huis ter Heide en is de naam ‘t Vaarthuis verdwenen. Het huidige pand werd op deze plaats in 1870 gebouwd als herberg. In de gevel staan de initialen van Jan Albert Tonckens (18 J.A.T. 71) en op de deuren van de nieuwe herberg stond ‘Stalling-Doorrit’. Dit gaf aan dat men met paard en wagen naar binnen kon rijden en dat de paarden konden worden gestald terwijl men zelf in de herberg iets kon gebruiken, waarna de weg kon worden vervolgd door de tegenover liggende deuren. De oplettende passant kan tot op heden nog de laanstructuur zien die duidelijk maakt dat de weg dwars door de herberg liep.
Kanalen Toen de veengebieden rond Smilde grotendeels waren afgegraven voor de turfwinning, werd in 1787 begonnen met het graven van de Norgervaart om de achterliggende venen in productie te brengen. In 1812 was het eerste deel, tot de gemeentegrens van Norg, gegraven. In 1816 was het laatste stuk kanaal, door toedoen van de marken van Norg, Zuid- en Westervelde, tot ‘t Vaarthuis gegraven. De volgende veenontsluiting ging in de richting van Veenhuizen en in 1823 werd een begin gemaakt met het graven van de Kolonievaart die ook Veenhuizen, tot de Veenwijk, ontsloot voor vervening. De naam dankt het kanaal aan de Maatschappij vanWeldadigheid die in Veenhuizen een landloperskolonie stichtte en eigenaar was van het kanaal. Het laatste stuk (het Veenhuizer kanaal) tot de provincie Friesland kwam in 1839 tot stand. Het verval in het traject van Huis ter Heide tot de Zesde Wijk was dusdanig groot dat op dat traject drie sluizen nodig waren. Een Engelse kanaalmaatschappij heeft in 1846 getracht een kanaal aan te leggen tussen de Norgervaart en het Leekstermeer, langs de westkant van de Asserstraat. Door de slechte tijden ging de maatschappij failliet en konden de arbeiders de schop en kruiwagen meenemen als zijnde hun laatste loon. Dat kanaal is nooit afgemaakt. Lang is nog een verdieping in het veld te zien geweest waar men is begonnen met het graafwerk. In 1878 begon men met verbetering van de Norgervaart en Kolonievaart zodat deze bevaarbaar werden voor grotere schepen en kwam er een trekschuitdienst naar Assen en Meppel. De kanalen werden niet alleen gebruikt voor afwatering en transport maar ook voor de watervoorziening. Men dronk eruit, gebruikte het als waswater en het deed dienst als riool.
De schutsluis De schutsluis, die zo beeldbepalend is voor Huis ter Heide, is aangelegd rond 1880 in het kader van de verbetering van de Kolonievaart en de Norgervaart. De oude sluis, die noordelijker lag, werd hiermee vervangen. De oorspronkelijke sluis lag tussen de brugwachterswoning en boerderij ‘Huis ter Heide’.
Bebouwing De bebouwing ontwikkelde zich eerst langs de Norgervaart. Het gehucht dat zo ontstond werd ook Norgervaart genoemd. De naam Huis ter Heide komt voor het eerst voor op een kaart uit 1840 en vanaf dan wordt de buurtschap aangeduid als Huis ter Heide. Het werd oorspronkelijk bewoond door veenarbeiders die de rondom liggend venen afstaken.
School en gemeenschap in Huis ter Heide
De gemeenschap bestond in 1924 uit boeren en arbeiders. De gezinnen waren groot. Volwassen kinderen bleven in de buurtschap wonen en werken. Na de oorlog werden de gezinnen kleiner. De mechanisatie van de landbouw kwam op gang en de arbeidsplaatsen van ouderen die met pensioen gingen, werden niet opgevuld. Oudere boeren stopten met hun bedrijf als het te klein was voor voortzetting . Bedrijven die wel de mechanisatieslag met succes hadden gemaakt, namen de vrijkomende gronden over. Door deze ontwikkelingen kwamen er boerenhuizen vrij die vaak gekocht werden door mensen van buiten de gemeenschap. Veelal waren dit oudere mensen die geen schoolgaande kinderen meer in huis hadden. De school werd in 1972 opgeheven wegens gebrek aan leerlingen.
Historie
Op 31 mei 1845 werd door notaris Hofstede, op verzoek van de markegenoten van Zuidvelde, een perceel grond ter grootte van 1.72.86 ha aan de oostkant van de Norgervaart geveild. Koper, in opdracht van het gemeentebestuur van Norg, was Johannes Tonckens, de prijs fl 350,-. In 1848 werd op dit perceel een school met onderwijzerswoning gebouwd. Het was een zogenaamde ‘winterbijschool’. Dit hield in dat er alleen in de wintermaanden les gegeven werd en dat de school ondergeschikt was aan de hoofdschool in Norg. De school werd ook bezocht door enkele kinderen uit de gemeente Smilde en kinderen van schippers die door vorst genoodzaakt waren om aan de wal te liggen. Toen in 1900 de leerplicht werd ingevoerd en het noordelijker gelegen Ankehaarveld werd ontgonnen voor de landbouw, werd de school te klein. Het gemeentebestuur besloot om een nieuwe school met onderwijzerswoning te bouwen aan de Asserstraat. In 1924 werd het oude schoolgebouw aan de Norgervaart afgebroken en de onderwijzerswoning verkocht.
Het Marius Tonckensfonds Voor Huis ter Heide is de Stichting Het Marius Tonckensfonds van grote betekenis. Marius Tonckens was burgemeester van Zuidwolde van 1898 tot 1934. Bij testament bepaalde hij dat zijn vermogen ondergebracht moest worden in een stichting ‘Het Marius Tonckens Fonds’. De opbrengst van zijn vermogen moest jaarlijks ten goede komen aan verenigingen en instellingen op vrijzinnige grondslag in de gemeente Zuidwolde. Het beheer van de Stichting werd opgdragen aan de Heidemij (nu Arcadis). Naast bezittingen in Zuidwolde (Falieberg) en Stuifzand, lag de kern van het vermogen van Marius Tonckens in Huis ter Heide. Dit bezit van Maruis Tonckens in Huis ter Heide is 157 ha groot en bestaat uit 101 ha landbouwgrond (inclusief erven en tuinen), 45 ha bos en 11 ha natuurterrein. Voorts bestaat het gebouwde eigendom uit twee verpachte boerderijen en zeven verhuurde woningen. Diverse inwoners van Huis ter Heide zijn dus direct of indirect betrokken bij deze illustere Marius Tonckens. Dit geldt niet alleen voor de pachters en huurders uit Huis ter Heide, maar ook voor de wandelaars die genieten van het mooie ‘Tonckensbos’ of het natuurterrein dat gelegen is nabij het Esmeer. Omdat de stichtingstatuten bepalen dat het eigendom niet mag worden verkocht, zal Huis ter Heide zich tot in lengte van jaren verbonden weten aan Marius Tonckens, die deed wat hij deed: ‘age quod agis’, ‘doe wat je doet!’
Sponsoren www.schaafsmadrainage.nl
Norgervaart 8 Huis ter Heide tel. 0592 388613
www.talsma-co.com
t. 0592-387032
www.noorderstaete.com
Asserstraat 134 - Huis ter Heide - www.prove.nl
Stichting Het Marius Tonckensfonds
Postbus 63 9400 AB Assen
Janssen Pluimveehouderij Asserstraat 96 - Zuidvelde
www.galeriehuisterheide.nl
ELEGIE VEUR KLEINE DöRPEN Het kleine dörp, het lig zo mooi verscholen, Op zaand of veen, met brink of hemelsbreed kanaol. Het leven was er aait zo overzichtelek. Je kende Elk en één, wus waor de één zien steven wende, De aner votkwam en wat of e dee. Dat kleine dörp lig nog zo mooi verscholen, Maor ’ t landschap is het, dat heul aans weur: De tied trök alle wegen deur En nij volk kwam op aole grond, Waor ’ t stilte, rust en oetzicht vond. En nou? Nou is ’ t zo aans: Het krimpt. In hoezen, waor ze vrogger woonden met zeuven man, Zit nou nog maor één enkel stel. Kan Wezen dat t daordeur komp, dat ’ t schoolplein stiller Weur, de umgang van de mèensken killer? Dat kleine dörp van oes, lig in de tied verleuren, Wijl overal de wereld groter en ok vrumder weur. Wij gaot op zuuk naor nij bestaon en nije kleur. Wij wilt gien wachters worden van een monument, Wij bint op zuuk, niet naor de aole, maor de nije drent! Gerard Nijenhuis
