Voorwoord In dit jaarverslag geven wij u een beeld van de activiteiten en werkzaamheden die we in 2014 voor educatie en inburgering uitgevoerd hebben. Als ROC Friese Poort willen we van betekenis zijn voor de maatschappij onder het motto “let’s share”. Opgemerkt worden en nodig zijn. Midden in de wereld staan waarvoor we onze studenten opleiden. In nauwe samenwerking met de ketenpartners willen we met opleidingen educatie en inburgering de volwassen inwoners van de gemeente Noordoostpolder en Urk toerusten om mee te doen in de samenleving. Het jaar 2014 heeft voor Educatie in het teken gestaan van de gewijzigde Wet Educatie en Beroepsonderwijs. Deze treedt op 1 januari 2015 in werking. Een van de grootste wijzigingen in de wet betreft de verplichte besteding van educatiemiddelen bij ROC’s. Deze verplichte besteding wordt in onderling overleg tussen gemeenten en ROC’s geleidelijk afgebouwd. Als richtsnoer wordt wettelijk gefaciliteerd een afbouw met 25% per jaar. Een andere belangrijke wijziging in de wet is het instellen van zogenaamde arbeidsmarktregio’s. De arbeidsmarktregio Flevoland bestaat uit de gemeenten Almere, Dronten, Lelystad, Noordoostpolder en Urk. De gemeente Almere is voor de regio Flevoland aangesteld als contactgemeente. De contactgemeente maakt in samenspraak met de overige gemeenten afspraken met aanbieders binnen de regio en verstrekt de financiering aan de aanbieders. In 2014 hebben zijn deze ontwikkelingen onderwerpen van gesprek geweest met de gemeentes. Voor de 75% van de WEB-middelen die in 2015 verplicht bij het ROC uitgezet worden, zijn in samenspraak met de gemeentes Noordoostpolder en Urk via de contactgemeente Almere afspraken gemaakt met ROC Friese Poort. Voor de 25% van de WEB-middelen die vrij inzetbaar worden, heeft ROC Friese Poort een offerte ingediend bij de gemeentes. De activiteiten binnen de Wet Educatie en Beroepsonderwijs (WEB) in 2014 behelsden opleidingen Nederlandse taal en rekenen, gericht op alfabetisering en het ingangsniveau van het beroepsonderwijs en opleidingen Nederlands als tweede taal gericht op beheersing van een basisniveau Nederlandse taal, voor zover het niet-inburgeringsplichtigen betreft. In het kader van het aanpakken van Laaggeletterdheid heeft ROC Friese Poort een convenant getekend met een aantal samenwerkingspartners zoals Taal voor het Leven, FlevoMeer bibliotheek en het welzijnswerk binnen de gemeentes. Regelmatig vindt afstemmingsoverleg plaats. De gemeente Noordoostpolder heeft voor een tiental inburgeringsplichtigen trajecten ingekocht bij ROC Friese Poort en een klein aantal particuliere inburgeraars heeft met een lening van DUO een inburgeringscursus gevolgd. Ik hoop dat u dit jaarverslag met genoegen zult lezen. Indien u nog vragen en of opmerkingen heeft naar aanleiding van dit jaarverslag kunt u contact opnemen met mevrouw drs. M. Hermens.
drs. D. Bijma Vestigingsdirecteur ROC Friese Poort Emmeloord Emmeloord, april 2015
Jaarverslag Educatie 2014
pag 1
Inhoudsopgave Voorwoord
1
Inhoudsopgave
2
Organisatie
3
Missie en aanbod
3
Activiteiten
4
Werkwijze
7
Kwaliteitszorg
9
Waardering
10
Vooruitblik 2015
11
Feiten en cijfers
12
Jaarverslag Educatie 2014
pag 2
Organisatie ROC Friese Poort ROC Friese Poort biedt voor ruim 13.000 studenten beroepsonderwijs (mbo) voor jongeren en volwassenen in Friesland en Flevoland. Ook voor bedrijven en instellingen verzorgt ROC Friese Poort een breed scala aan opleidingen en trainingen. Variërend van korte, intensieve trainingen op maat tot meerjarige opleidingen, individueel of groepsgewijs. Onder de naam ROC Friese Poort Bedrijfsopleidingen worden deze opleidingen en trainingen aangeboden voor de zakelijke en particuliere markt.
Educatie vanuit de WEB en inburgering Binnen de vestiging Emmeloord voert ROC Friese Poort in het kader van de WEB opleidingen Nederlandse taal en rekenen uit op diverse niveaus en voor diverse doelgroepen. Eveneens worden cursussen gericht op inburgering verzorgd. Alle opleidingen en cursussen richten zich op volwassenen: werkenden en (nog) niet werkenden die een aanvulling op hun kennis en vaardigheden nodig hebben, mensen die aan hun eigen ontwikkeling willen werken of die willen inburgeren of nog beter Nederlands leren. De activiteiten op het terrein van de WEB en inburgering vallen onder verantwoordelijkheid van een opleidingsmanager. Deze stuurt de activiteiten en de medewerkers die de activiteiten uitvoeren integraal aan en is verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken. Een klein kernteam van vaste medewerkers voert samen met een flexibele schil van medewerkers de activiteiten uit. Ter ondersteuning bij de uitvoering van de activiteiten kan er een beroep gedaan worden op de decentrale of centrale stafdiensten zoals de financiële administratie, personeelszaken, marketing & communicatie, een kwaliteitszorgmedewerker en een onderwijskundige. Daarnaast wordt er nauw samengewerkt met de accountmanager/opleidingsadviseur van ROC Friese Poort Bedrijfsopleidingen. Deze heeft tot taak om opdrachten op de private markt binnen te halen.
Missie en aanbod Missie Binnen ROC Friese Poort zijn persoonlijke aandacht, kleinschaligheid en regionale gebondenheid belangrijke kenmerken. Jongeren en volwassenen worden voorbereid op arbeidsmarkt en samenleving. Uitgangspunten zijn daarbij eigen aanvangsniveau, ambitie en talent. ROC Friese Poort werkt relatie- en toekomstgericht: vakbekwaam, vertrouwd, aandacht en voorbereid op de toekomst zijn de merkwaarden. Voor deelnemers aan de mbo-opleidingen hanteert ROC Friese Poort het begrip studenten. Voor de deelnemers aan opleidingen educatie of inburgering wordt het begrip cursist gebruikt. De activiteiten binnen de WEB en inburgering omvatten opleidingen voor volwassenen gericht op taal en rekenen. Deze volwassenen hebben een autochtone of allochtone achtergrond en hebben uiteenlopende ambities. Ze willen hun kansen op de arbeidsmarkt verbeteren; willen kwalificaties behalen voor aansluiting op een beroepsopleiding; willen doorstromen naar de arbeidsmarkt; of willen als volwaardig burger zelfstandig kunnen deelnemen aan de samenleving. De uitdrukking “ taal is de sleutel voor ons allemaal”, is een drijfveer voor docenten en cursisten.
Jaarverslag Educatie 2014
pag 3
Het streven is dat de cursisten onafhankelijk(er) en zelfstandig(er) worden en zichzelf beter kunnen redden in hun omgeving of werk. Leren om beter te participeren: niet alleen mee doen, maar ook “meer doen”. Bij het onderwijs wordt uitgegaan van het concept van Actief Leren. Dit concept heeft als kenmerk geleidelijkheid: de student of cursist oefent gaandeweg meer invloed uit op het eigen leerproces en heeft een steeds actievere rol gedurende het onderwijstraject. Het onderwijs is competentiegericht en contextgericht vormgegeven.
Missie vertaald in aanbod De activiteiten op het terrein van educatie en inburgering zijn te verdelen in een drietal gebieden: Werk en leren: opleidingen voor mensen die al aan het werk zijn en een aanvulling op hun kennis en vaardigheden nodig hebben of voor mensen die aan het werk willen en hun kennis en vaardigheden willen ontwikkelen om zo hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten. Actief en leren: opleidingen voor mensen die aan hun eigen ontwikkeling willen werken om zo beter te kunnen participeren in de samenleving. Inburgeren en Nederlands leren: opleidingen voor mensen met een allochtone achtergrond die willen inburgeren en/of hun taalniveau Nederlands willen verbeteren om te participeren in de samenleving of op de arbeidsmarkt na afronding van hun inburgering.
Activiteiten Werk en leren Het afgelopen jaar zijn vanuit de WEB opleidingen en deelopleidingen Nederlandse taal aangeboden voor mensen die al aan het werk zijn en die een aanvulling op hun kennis en vaardigheden nodig hebben om hun plek op de arbeidsmarkt te behouden of voor mensen die weer aan het werk willen en zich daarop willen voorbereiden. De opleidingen richten zich op zowel alfabetisering als op het ingangsniveau van het beroepsonderwijs. Daarnaast zijn er vanuit de WEB opleidingen Nederlands als tweede taal voor niet-inburgeringsplichtigen aangeboden, gericht op een basisniveau Nederlands als tweede taal. De gemeente Noordoostpolder heeft in 2014 aanvullend een tiental inburgeringstrajecten ingekocht voor uitkeringsgerechtigde inburgeringsplichtigen.
Actief en leren Voor volwassenen die willen meedoen in de samenleving zijn er opleidingen Nederlandse taal gericht op alfabetisering aangeboden in de vorm van lees- en schrijfcursussen voor laaggeletterden in de gemeente Noordoostpolder en op Urk.
Jaarverslag Educatie 2014
pag 4
Opleidingen Nederlandse taal gericht op alfabetisering (Nt1) Er zijn op Urk een tweetal korte cursussen of deelopleidingen gegeven en in Emmeloord een jaarcursus. Sommige cursisten van Urk kiezen bewust voor de (betrekkelijke) anonimiteit van lessen volgen in een groep in Emmeloord. Anderen echter vinden het juist plezierig dat de lessen in de eigen omgeving gegeven worden. Opleidingen Nederlandse taal gericht op het ingangsniveau van het beroepsonderwijs (Nt1) Er wordt taalondersteuning geboden aan volwassenen studenten in het mbo (Gezondheidszorg) die daar dreigen uit te vallen vanwege hun taalniveau. Studenten hebben eerst de instaptoets voor Nederlands gemaakt. In de lessen is aandacht besteed aan die onderdelen, waarop studenten achterstand bleken te hebben. De volgende onderdelen zijn behandeld: spelling, werkwoordspelling, formulieren invullen, verslagen maken, brieven schrijven, grammatica. De lessen zijn afgesloten met het schrijven van een sollicitatiebrief, een curriculum vitae en een evaluatieverslag. Lezen en de FlevoMeerbibliotheek Bij de activiteiten wordt samengewerkt met de bibliotheek in het kader van het Festival van het Leren, Nederland leest, de Kinderboekenweek en het Nationale Voorleesontbijt. Bij het voorleesontbijt heeft een klantmanager van de gemeente Noordoostpolder een actieve rol gehad. Dictee In aansluiting op het Nationaal Dictee en het Polderdictee is er een dictee Educatie geweest voor de cursisten. Aanvalsplan Laaggeletterdheid Het kabinet zet in op verhoging van prestaties van alle onderwijssectoren, dus ook die van de volwasseneneducatie. De aandacht ligt volledig op het verhogen van de geletterdheid. Hiertoe is een landelijk actieplan Laaggeletterdheid 2012-2015 opgesteld. De Stichting Lezen & Schrijven voert in 2012-2014 in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur& Wetenschap het programma Taal voor het Leven uit. Dit programma heeft tot doel om laaggeletterdheid in Nederland aan te pakken.
Dictee…doe mee! In de maand maart barst de jaarlijkse taalstrijd uit in de Noordoostpolder. De taalstrijd wordt gestreden in de vorm van een dicteewedstrijd. Om te ervaren wat een dicteewedstrijd inhoudt krijgen deelnemers de gelegenheid om op eigen niveau mee te doen aan het “Educatie dictee”. Ter voorbereiding wordt er 10 weken lang een spellingsprobleem op een bord geschreven. In de les wordt gestimuleerd om deze woorden over te nemen en thuis te leren. De voorbereiding op het dictee is een werkvorm waarbij deelnemers zelf het initiatief moeten nemen om de spellingsproblemen onder de knie te krijgen.
In 2012 is het programma in proefregio Flevoland gestart in de gemeente Almere. In 2013 en 2014 is het project verder uitgerold binnen de provincie. Er is een samenwerkingsverband ontstaan tussen gemeentes, Carrefour, Welzijnswerk Urk Caritas, FlevoMeer Bibliotheek en het ROC gericht op de bestrijding van Laaggeletterdheid. Met inzet van vrijwilligers en ondersteuning van de landelijke stichting Taal voor het Leven worden zoveel mogelijk mensen met taalleervragen aan een daarvoor getrainde vrijwilliger gekoppeld, veelal in een wat informelere leeromgeving. Mensen met specifiekere leervragen worden doorverwezen naar het ROC. In Noordoostpolder en Urk is het welzijnswerk (respectievelijk stichting Carrefour en Caritas) verantwoordelijk voor het werven van vrijwilligers en de koppeling aan mensen met taalvragen. Veel activiteiten vinden plaats in de FlevoMeer Bibliotheek, in het Huis voor Taal. Dit is een fysiek herkenbare plaats met lesmateriaal ten behoeve van het project Taal voor het Leven. Ook sommige lessen worden hier gegeven. ROC Friese Poort is gesprekspartner in dit project en levert vanuit de eigen ervaring en kennis een bijdrage waar dit mogelijk is.
Jaarverslag Educatie 2014
pag 5
Inburgeren en Nederlands leren Per 1 januari 2013 is een wetsvoorstel met een aantal wijzigingen op de Wet Inburgering in werking getreden. De belangrijkste veranderingen zijn dat de inburgeraar geen beroep meer kan doen op een aanbod van de overheid, maar zelf verantwoordelijk wordt voor zijn inburgering en dat het inburgeringsexamen qua inhoud en focus verandert. De inburgeraar moet zelf zijn inburgeringstraject inkopen bij een taalaanbieder. Hiervoor kan hij een beroep doen op een sociaal leenstelsel bij DUO, afhankelijk van zijn inkomen. Het jaar 2012 is het laatste jaar geweest dat gemeentes nog op grote schaal trajecten ingekocht hebben. Conform het landelijk beeld betekende dit dat het aantal inburgeraars vanuit Noordoostpolder en Urk in 2014 nog geen 10% bedragen heeft van het aantal in 2012. De gemeente Noordoostpolder heeft in 2014 een tiental inburgeringstrajecten ingekocht voor uitkeringsgerechtigde inburgeringsplichtigen. Het aanbod inburgering is in 2014 verder omgebouwd naar een aanbod inburgering nieuwe stijl. Dit is minder intensief en richt zich op de particuliere inburgeraar die zelf zijn inburgering inkoopt. Dit brengt met zich mee een kort en extensief aanbod gevolgd door een examentraining gericht op het inburgeringsexamen nieuwe stijl. Het nieuwe inburgeringsexamen bestaat uit een vijftal onderdelen: de Kennis van de Nederlandse samenleving, de Toets Gesproken Nederlands (TGN), lezen, schrijven en luisteren. Er zijn geen praktijkexamens meer en de profielen zijn losgelaten. Alle examens worden centraal door DUO afgenomen op een beperkt aantal afnamelocaties. In 2015 verdwijnt de Toets Gesproken Nederlands en komt er een examen spreekvaardigheid voor in de plaats evenals een examen gericht op Oriëntatie op de Arbeidsmarkt. Opleidingen voor anderstaligen die niet (meer) inburgeringsplichtig zijn (Nt2) Naast de inburgeringstrajecten voor particuliere inburgeraars is er een aanbod voor niet(meer)inburgeringsplichtige anderstaligen uit de WEB-middelen: de opleiding Nederlands als tweede taal. Deze opleiding is gericht op beheersing van een basisniveau en is op twee niveaus aangeboden. Een opleiding Nederlands als tweede taal voor niet-inburgeringsplichtigen onder A2 niveau (Nt2) De niet-inburgeringsplichtige anderstaligen zijn afkomstig uit de Europese Unie of uit Midden- en OostEuropa. Zij zijn vaak als economisch migrant in Nederland aan het werk en willen zich de taal graag eigen maken om zich beter te kunnen redden: niet alleen op het werk, maar ook in de lokale samenleving. Deze opleidingen worden ’s avonds gegeven en omvatten een dagdeel groepsles. Een opleiding Nederlands als tweede taal op niveau A2 en hoger (Nt2) De opleiding richt zich op volwassenen die Nederlands spreken, verstaan, lezen en schrijven op A2-niveau (het niveau dat vereist is voor het inburgeringsexamen) en die hun Nederlands verder willen verbeteren of zich willen voorbereiden op het Staatsexamen Nederlands of het volgen van een beroepsopleiding. Zij hebben twee dagdelen groepsles gericht op spreek- en luistervaardigheid en daarnaast werken zij een dagdeel in het Studiecentrum aan het verhogen van hun niveau luisteren en lezen. Deze opleiding vindt overdag plaats en hieraan nemen cursisten deel die (nog) geen werk hebben of die parttime werken.
Jaarverslag Educatie 2014
pag 6
Werkwijze PR In 2014 is ten gevolge van de wijzigingen in de WEB in nauwe samenwerking met de gemeentes een beperkt aantal acties op het gebied van werving uitgezet. Het Festival van het Leren Het Festival van het Leren is een landelijk evenement dat tot doel heeft mensen te stimuleren om zich verder te ontwikkelen. Het Festival van het Leren wordt georganiseerd door instellingen die zich richten op het leren van volwassenen. Het Festival is bedoeld voor iedereen die van leren houdt en zich wil ontwikkelen in de breedste zin van het woord. Dit jaar zijn in het kader van het Festival van het Leren als activiteiten uitgevoerd: het uitdelen van polsbandjes met de tekst “Tijd voor Taal” aan de medewerkers van het ROC; het organiseren van een voorleesestafette voor de studenten; het organiseren van een teken- en schrijfworkshop en het maken van een boekje met verhalen van cursisten met als thema “Taal en je toekomst”. Om organisatorische en roostertechnische redenen bleek het voor Educatie lastig om aan te sluiten bij de activiteiten georganiseerd door de samenwerkingspartners van Taal voor het Leven rond Festival van het Leren. Aandacht voor de week van de Alfabetisering is het afgelopen jaar binnen het ROC gekoppeld aan aandacht voor het Festival van het Leren.
Werving Ten gevolge van de wijzigingen in de WEB mogen de middelen door het ROC niet meer aangewend worden voor werving. Er is derhalve voor 2014 geen specifiek wervingsplan en aanvalsplan vanuit het ROC opgesteld. Taal voor het Leven heeft vanuit de eerder genoemde pilot de werving van zowel vrijwilligers als cursisten als speerpunt. Cursisten worden na aanmelding onder andere doorverwezen worden naar het ROC. Het ROC kan laaggeletterden onmiddellijk plaatsen en heeft nog geen wachtlijsten gekend. De gemeente Urk heeft in september 2014 uitkeringsgerechtigden benaderd met het aanbod van het ROC en heeft op hun website aandacht gevraagd voor laaggeletterdheid en het aanbod van het ROC. Dit heeft geleid tot het starten van een tweetal korte cursussen of deelopleidingen Nederlandse taal op Urk gericht op specifieke onderdelen rondom spelling evenals een deelopleiding Nederlands als tweede taal gericht op beheersing van het basisniveau Nederlands. De cursisten komen ook vaak via mond-tot-mondreclame of via toeleiders of doorverwijzers bij het ROC terecht. Hiertoe onderhouden medewerkers contacten met onder andere de klantmanagers van de afdelingen Sociale Zaken, maatschappelijk werk, medewerkers in de gezondheidszorg, het sociaal cultureel werk, het ouderenwerk, Zorggroep Oude en Nieuwe Land, de woningbouwverenigingen en Taal voor het Leven. Er zijn folders verspreid op plekken waar mogelijke cursisten komen. Er zijn kleine advertenties en redactionele artikelen geplaatst in de lokale huis-aan-huisbladen. Een drietal keren is het opleidingenaanbod met een stand op de warenmarkt onder de aandacht gebracht van de lokale bevolking.
Intake en plaatsing Elke cursist die zich aanmeldt of aangemeld wordt, krijgt een uitnodiging voor een gesprek. Cursisten die zich aanmelden voor een korte deelopleiding Nederlands (10 weken of korter) krijgen een kort informatief gesprek, gekoppeld aan een informatiebijeenkomst. Cursisten worden vervolgens geplaatst of doorverwezen. Tijdens de eerste les, of tijdens de informatiebijeenkomst, vindt een niveaubepaling plaats aan de hand van een korte toets door de docent. Cursisten die zich aanmelden of aangemeld worden voor een jaaropleiding Nederlands of inburgering, krijgen een uitnodiging voor een educatieve intake. In deze intake stelt de intaker het doelperspectief, de start- en streefcompetenties (opleiding, werkervaring, achtergrond) en eventuele belemmeringen (zoals kinderopvang,
Jaarverslag Educatie 2014
pag 7
thuissituatie, gezondheid) van de cursist vast om de cursist zo goed mogelijk te kunnen plaatsen of eventueel door te verwijzen naar een andere instelling. Toetsing van het beginniveau is onderdeel van het intakeproces, tenzij er al toetsgegevens bekend zijn. De intaker stelt op basis van de uitkomsten vervolgens een scholingsplan op maat op, bespreekt dit met de cursist en - indien aan de orde en relevant - zijn opdrachtgever. Daarna wordt de cursist zo snel als mogelijk is, geplaatst in een traject. In de handboeken “Cursistbegeleiding Educatie” en “Procesbeschrijving cursusaanbieding inburgeraars” zijn de intake- en plaatsingsprocedures vastgelegd.
Begeleiding Tijdens het scholingstraject krijgt elke cursist een cursistbegeleider als vast aanspreekpunt en contactpersoon. De cursistbegeleider voert standaard een aantal voortgangsgesprekken met de cursist en begeleidt de cursist tot aan het moment van uitstroom. Als blijkt dat de cursist sneller of langzamer het traject doorloopt dan beoogd, vormt dit aanleiding voor extra begeleidingsgesprekken. De cursistbegeleider is ook degene die samen met de cursist naar oplossingen zoekt voor belemmeringen die het leerproces vertragen. In de handboeken “Cursistbegeleiding Educatie” en “Procesbeschrijving cursusaanbieding inburgeraars” zijn de begeleiding en gebruikte instrumenten en procedures omschreven.
Toetsing en examinering Alle cursisten worden regelmatig getoetst. Toetsen worden aan het begin, tijdens de opleiding en aan het eind van een opleiding afgenomen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van landelijk ontwikkelde en erkende toetsen (onder andere van Bureau ICE en CITO). Daarnaast worden toetsen afgenomen die horen bij de lesstof. Ook kunnen studenten zich aanmelden voor de Staatsexamens Nederlands als Tweede Taal I en II of het inburgeringsexamen. Deze examens worden op een aantal locaties verspreid over het land afgenomen door DUO. Voor Emmeloord en Urk is dat Zwolle.
Uitstroom en aandacht voor vervolg De cursisten die deelnemen aan (deel) opleidingen langer dan 10 weken en die uitstromen (regulier of voortijdig) krijgen een uitstroomgesprek. In dit gesprek wordt teruggeblikt op de opleiding en ook vooruitgeblikt naar de toekomst. Besproken wordt wat de cursist, nu zijn opleiding is afgerond, wil gaan doen, welke mogelijkheden daarvoor zijn en wat de cursist hiervoor nodig heeft. Eventueel vindt een warme overdracht plaats. In een aantal gevallen vindt ter afronding van de opleiding een driegesprek plaats met de klantmanager van de desbetreffende cursist en worden hierin afspraken over een eventueel vervolgtraject gemaakt. Bij de korte deelopleidingen hangt het van de soort opleiding en de situatie van de cursist af of er een uitstroomgesprek plaatsvindt. Alle cursisten wordt gevraagd na afloop van hun opleiding een evaluatieformulier in te vullen.
Jaarverslag Educatie 2014
pag 8
Kwaliteitszorg Algemeen Het kwaliteitszorgbeleid van ROC Friese Poort wordt vormgegeven volgens het INK-managementmode met de PDCA cyclus: plan-do-check-act. Daarom heen zit de IMWR-cirkel: inspireren, mobiliseren, waarderen en reflecteren. Het kwaliteitszorgbeleid is erop gericht om op een systematische wijze de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Het primaire proces, het onderwijs, staat hierbij centraal. Vastgestelde doelen worden volgens een vast stramien gemeten en over de resultaten wordt gerapporteerd. Hiervoor worden binnen ROC Friese Poort diverse instrumenten gehanteerd.
Plannen en monitoring Vanaf 2012 is het visiedocument ‘Vakkracht’ van kracht binnen ROC Friese Poort. Hierin worden speerpunten benoemd voor de periode 2012-2016. De werkwijze van voor de activiteiten in het kader van de WEB en inburgering is beschreven in de handboeken “Cursistbegeleiding Educatie”, “Procesbeschrijving cursusaanbieding inburgeraars”. Dit handboek wordt jaarlijks geëvalueerd en bijgesteld.
Tevredenheidsonderzoeken Er worden tevredenheidsmetingen uitgevoerd onder cursisten, medewerkers en opdrachtgevers. De cursisten worden jaarlijks gericht ondervraagd over een aantal onderwerpen tijdens EBP-onderzoeken. EBP staat voor Evalueren, Bijstellen, Plannen. Om opleidingen te evalueren wordt gebruik gemaakt van een evaluatieformulier. Dit evaluatieformulier vult elke cursist individueel in bij de beëindiging van een opleiding. Onder opdrachtgevers houdt de afdeling elke twee jaar een eigen tevredenheidsonderzoek. ROC Friese Poort voert eens per twee jaar een tevredenheidsonderzoek uit onder al haar medewerkers.
Rendement en opbrengsten Bij Educatie wordt de volgende definitie van rendement gehanteerd: Rendement = het aantal succesvol afgeronde trajecten in een cursusjaar het totaal aantal beëindigde trajecten in een cursusjaar Met ‘succesvol’ wordt bedoeld dat het traject is afgesloten conform de doelen als vastgelegd in de onderwijsovereenkomst, het inburgeringscontract of de productovereenkomsten met de gemeenten. Met traject wordt opleiding bedoeld. Er worden de volgende trajecten of opleidingen onderscheiden: - Inburgeringstrajecten: deze trajecten zijn succesvol indien het inburgeringsdiploma of het staatsexamen is behaald. - Jaartrajecten (Nt1, Nt2 alfabetisering en Nt2 boven niveau A2): deze trajecten zijn succesvol indien er een taalniveauverhoging heeft plaatsgevonden op de onderdelen Lezen en/of Schrijven. - Korte cursussen van 10 weken (Nt1 en Nt2): deze zijn succesvol indien de cursus is afgerond
Scholing medewerkers Voor de verschillende functies binnen het ROC zijn functie- en competentieprofielen opgesteld. Met alle medewerkers worden jaarlijks gesprekken gevoerd en afspraken gemaakt over scholing.
Klachten en bezwaren ROC Friese Poort kent een klachten- en privacyreglement. Daarnaast zijn er een vijftal commissies voor bezwaar en beroep: de klachtencommissie de commissie arbeidszaken de examencommissie de privacycommissie de commissie voor Beroep van Examens In 2014 zijn er geen klachten, bezwaren of beroepen ingediend bij ROC Friese Poort ten aanzien van opleidingen vanuit de WEB of inburgering.
Jaarverslag Educatie 2014
pag 9
Waardering ROC Friese Poort voert (twee) jaarlijks haar eigen tevredenheidsonderzoeken uit onder opdrachtgevers, medewerkers en deelnemers. Tevredenheid opdrachtgevers In november 2012 is het laatste opdrachtgeverstevredenheidsonderzoek uitgevoerd. In overleg met de gemeentes is er voor gekozen in 2014 geen nieuw opdrachtgeverstevredenheidsonderzoek uit te voeren. Tevredenheid medewerkers Het tweejaarlijkse medewerkerstevredenheidsonderzoek heeft plaatsgevonden in het najaar van 2014. Medewerkers van de afdeling Educatie waarderen hun werk gemiddeld met een 7,3. Over de meeste aspecten van het werk zijn de medewerkers tevreden (inhoud van het werk, werksfeer en samenwerking, informatievoorziening, waardering en feedback). Een aantal medewerkers is minder tevreden over de opleidingsmogelijkheden, het beleid van de organisatie en de organisatiestructuur. Tevredenheid cursisten over cursussen In maart 2014 heeft er een EBP-meting plaatsgevonden. Medewerkers van Educatie hebben panelgesprekken gevoerd met cursisten Nt1, Nt2 en inburgering aan de hand van een vastgestelde vragenlijst. Daarnaast wordt voor de evaluatie van cursussen gebruik gemaakt van een evaluatieformulier. Dit evaluatieformulier vult elke cursist individueel in bij de beëindiging van een cursus. Opleidingen Nederlandse taal of Nt1 Cursisten Nt1 zijn zeer tevreden. Bij de EBP-meting waarderen zij de opleiding met een 10. Alle cursisten zou anderen aanraden om een opleiding bij ROC Friese Poort te volgen. Gegeven suggesties hebben vooral betrekking op praktische zaken. Uit de ingevulde evaluatieformulieren blijkt dat de cursisten zeer tevreden zijn over de opleidingen. De opleiding Nt1 werd gemiddeld gewaardeerd met een 9. Het merendeel van de cursisten wil door met een vervolgopleiding. Cursisten zijn tevreden over de lessen en de docenten. Minder tevreden zijn zij over de faciliteiten (pauzes, leslokaal). Opleidingen Nederlands als tweede taal of Nt2 Uit de EBP-meting blijkt dat cursisten heel tevreden zijn over de Nt2-opleiding. Gemiddeld waarderen zij de opleiding met een 9. Verbeterpunten en suggesties hebben betrekking op het aantal lessen per week en het aanbod aan opleidingen bij ROC Friese Poort. Driekwart van de cursisten zou anderen aanraden een opleiding te volgen bij ROC Friese Poort. Uit de ingevulde evaluatieformulieren blijkt dat cursisten zeer tevreden zijn over de opleiding Nt2. De opleiding werd gemiddeld gewaardeerd met een 9. De cursisten verschillen van mening over het totaal aantal lessen en de lesdag. Alle respondenten willen door met een (vervolg)opleiding Nederlands en/of rekenen. Inburgering Bij de EBP-meting waarderen de cursisten de inburgeringsopleiding gemiddeld met een 8. Alle cursisten zou anderen aanraden om een opleiding te volgen bij ROC Friese Poort. Er zijn onvoldoende evaluatieformulieren voor de inburgeringsopleiding ingevuld. Hieraan kunnen daarom geen conclusies worden verbonden. De cursisten geven wel allemaal aan tevreden te zijn over de opleiding.
Jaarverslag Educatie 2014
pag 10
Vooruitblik 2015 Laaggeletterdheid De overheid heeft ingezet in op verhoging van prestaties van alle onderwijssectoren, dus ook die van de volwasseneneducatie. Er zijn eindtermen vastgesteld voor de nieuwe Educatieopleidingen. Deze hebben betrekking op taal, rekenen en omgang met alledaagse ICT. In 2014 zijn de opleidingen Nederlands hierop ingericht. In 2015 wordt een keuze gemaakt of en welke opleidingen Educatie hierop verder ingericht worden wat betreft curriculum. Dit hangt nauw samen met de ontwikkelingen op het gebied van diploma-erkenning en landelijke examens en ontwikkelingen op de markt.
Taal voor het Leven De Stichting Lezen & Schrijven voert in opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur& Wetenschap het programma Taal voor het Leven uit. Dit programma heeft tot doel om laaggeletterdheid in Nederland aan te pakken. Het programma bestaat uit de ontwikkeling van een curriculum en het werven van grote aantallen vrijwillige taaltrainers en cursisten. Taal voor het Leven wordt in zes proefregio’s uitgevoerd. Een van de regio’s is Flevoland. Educatie is in Noordoostpolder en op Urk betrokken bij het programma als expert en aanbieder van opleidingen op het terrein van formeel leren. Cursisten uit het project worden doorverwezen naar het ROC. De samenwerking met Taal voor het leven zal gecontinueerd worden en waar passend binnen het beleid en de lokale en landelijke ontwikkelingen geïntensiveerd worden.
Inburgering Sinds 2013 is de inburgeringsplichtige zelf verantwoordelijk voor zijn inburgering en hebben de gemeentes geen specifiek budget meer om inburgeringstrajecten in te kopen. Conform het landelijk beeld is de verwachting dat het aantal inburgeraars komend jaar plm. 10% zal bedragen van het totaal aantal cursisten. Op het terrein van de inburgering zijn een aantal nieuwe ontwikkelingen waardoor de inburgeraar ook een examenonderdeel gericht op de arbeidsmarkt moet behalen vanaf 2015. Gezien het aantal inburgeraars en de voortdurende vernieuwing en aanpassingen van het beleid blijft inburgering uitgevoerd worden op de bestaande onderdelen en voor zover financieel haalbaar.
Wijzingen in de Wet Educatie en Beroepsonderwijs voor Educatie In 2014 is de Wet Educatie en Beroepsonderwijs aangepast. De Educatiemiddelen worden als specifieke uitkering geoormerkt aan contactgemeenten uitgekeerd. Voor de Flevoland is Almere de contactgemeente. Als richtsnoer wordt wettelijk gefaciliteerd een afbouw van 75% van de beschikbaar gestelde middelen in 2015, naar 50% in 2016, 25% in 2017 tot uiteindelijk nihil in 2018. Gemeenten en ROC’s hebben de vrijheid om naar eigen inzicht een passende afbouw van de bestedingsverplichting bij ROC’s overeen te komen. Hierover worden in 2015 samen met ROC Friese Poort Bedrijfsopleidingen gesprekken gevoerd. Zodra de marktwerking intreedt, moeten alle aanbieders, dus ook ROC’s, diploma-erkenning aanvragen voor hun educatieopleidingen, wil men deze met een diploma kunnen afsluiten. Landelijke examens worden echter vooralsnog niet ontwikkeld. Het ROC bezint zich op de aanvraag van diploma-erkenning.
Jaarverslag Educatie 2014
pag 11
Feiten en cijfers van 2014 Cursisten Totaal aantal cursisten in 2014 (205)
Nieuwe instroom (72)
Nieuwe instroom 16 aantal NOP 57
12
Urk
132
overig
60
NOP 50
autochtoon
3 0
18 vrouwen
vrouwen mannen
40
60
mannen
4 0
10
20
30
40
Landen van herkomst (uitgezonderd Nederland)
140
50
46
Afganistan Irak
120
40
100
Filipijnen Overig Azie
80 60 20
30
autochtoon
80
Cursisten met of zonder een uitkering
40
5
65
19 20
150
Cursisten gemeente Urk allochtoon
45
100
Cursisten gemeente Urk (57)
Cursisten gemeente NOP allochtoon
instroom voor 1/1/2014
102 0
Cursisten gemeente Noordoostpolder (132)
instroom na 1/1/2014
41
aantal Urk
106
zonder uitkering
30
met uitkering
20
Marokko Somalie
26
40 17
10
NOP
Urk
0
0
16 9
12 6 4 4 4 5
8
10 9
Overig Afrika Litouwen Polen Portugal
Overig Europa Overige landen
Het tiental inburgeraars is niet meegenomen in de cijfers en feiten.
Jaarverslag Educatie 2014
pag 12
Trajecten Uitstroom Uitstroom uit trajecten gemeente Noordoostpolder
Uitstroom uit trajecten gemeente Urk
Uitstroom uit trajecten gemeente NOP
Uitstroom uit trajecten gemeente Urk
afgerond
13 2
2
ongemotiveerd
afgerond
17 77
persoonlijke omstandigheden verhuizing
ongemotiveerd
35
Aantallen trajecten (beperkt naar cursisten uit NOP en Urk): Soort traject NT1 NT2 Totaal aantal trajecten
Aantal trajecten NOP 42 90 132
Urk 36 21 57
Cursisten met 2 trajecten Cursisten met 3 trajecten
1 30
4 1
Aantal cursisten naar opleiding/ niveau Opleiding
Crebo/ niveau
Sociale redzaamheid
5501 niveau 1 5502 niveau 2 5505 niveau 1 5506 niveau 2 5507 niveau 3 5508 niveau 4 5510 niveau 2
Professionele redzaamheid ongekwalificeerd
Professionele redzaamheid gekwalificeerd Totaal
Aantal cursisten NOP Urk 2 2 2 11 1 76 7 38 39 1 4 6 132
57
Prestatieafspraken met gemeentes NOP en Urk Prestatieafspraken gemeentes NOP en Urk 1. Bij minimaal 30% van de deelnemers aan alfabetiseringstrajecten is sprake van een aantoonbare (meetbare) niveauverhoging, per deelnemer, per jaar, op de onderdelen lezen en schrijven 2. De uitval van cursisten, waarbij niet verwijtbare uitval is uitgezonderd, is maximaal 10%.
Jaarverslag Educatie 2014
NOP 39%
Urk 23%
< 10%
< 10%
pag 13
Toelichting: 1. Voor Noordoostpolder zijn in 2014 75 personen uitgestroomd voor wie een begin- en eindniveau van toepassing is. Van 1 persoon zijn de eindniveaus niet bekend. In onderstaande tabel staan de resultaten van deze cursisten op de onderdelen Lezen, Schrijven en de overige onderdelen (Spreken, Gesprekken voeren en Luisteren) weergegeven. 5 cursisten Nt1 (23%) hebben een niveauverhoging behaald op lezen en schrijven. De andere cursisten (80%) hebben een niveauverhoging behaald op het onderdeel schrijven. Van de cursisten Nt2 hebben 3 cursisten (30%) een niveauverhoging behaald op lezen en schrijven. Zes cursisten (60%) hebben geen niveauverhoging behaald. 1 cursist heeft op vrijwel alle onderdelen een niveauverhoging behaald, maar niet op het onderdeel schrijven. Vanuit de gemeente Urk zijn in 2014 35 personen uitgestroomd voor wie een begin- en eindniveau van toepassing is. In onderstaande tabel staan de resultaten van deze cursisten op de onderdelen Lezen, Schrijven en de overige onderdelen (Spreken, Gesprekken voeren en Luisteren) weergegeven. 5 cursisten Nt1 (20%) hebben een niveauverhoging behaald op lezen en schrijven. De andere cursisten (77%) hebben een niveauverhoging behaald op het onderdeel schrijven. Van de cursisten Nt2 hebben 24 cursisten (46%) een niveauverhoging behaald op alle onderdelen. De andere cursisten (54%) hebben geen niveauverhoging behaald. Nt1
Onderdelen Lezen > Lezen =
Schrijven > Schrijven >
Totaal Nt2/ alfabetisering
Onderdelen Lezen > Schrijven > Lezen > Lezen =
Schrijven = Schrijven =
Overig > Overig ≥ Overig > Overig =
Totaal
Cursisten NOP 5 17 22
Cursisten Urk 5 20 25
Cursisten NOP 24
Cursisten Urk 2 1 1 6 10
28 52
Toelichting tabel: Onderdelen overig: Spreken, Gesprekken voeren en Luisteren >: niveau is gestegen op dit onderdeel =: niveau is gelijk gebleven op dit onderdeel ≥: niveau is gestegen op 1 of 2 van de onderdelen Spreken, Gesprekken voeren en Luisteren
2. De uitval (uitgezonderd niet-verwijtbare uitval) ligt bij beide gemeentes onder de 10%.
Gemeente
NOP Urk
Uitstroom*
109 37
Uitstroomreden Afgerond Werk 77 (71%) 35 (95%)
2 (2%)
Persoonlijke omstandigheden/ ongemotiveerd * 30 (17%) 2 (5%)
* Een aantal MOE-landers is gestopt omdat werk en opleiding een te zware combinatie was. Opbrengsten naar opleiding/niveau
Sociale redzaamheid Professionele redzaamheid ongekwalificeerd Professionele redzaamheid gekwalificeerd Totaal
Nog in traject 5 (83%) 38 (22%)
Succesvol afgerond 102 (59%)
Voortijdig verlaten 1 (17%) 33 (19%)
10 (100%) 43 (22%)
112 (61%)
Jaarverslag Educatie 2014
Totaal 6 173 10
34 (17%)
189
pag 14
