Deze e-mail in uw browser
Voorwoord: Blijven kijken Rabo Scanner vervangt Random Reader Zelf aan het stuur Internationaal jaar van het agrarisch familiebedrijf Besparen op Energiekosten Rundvee en Mechanisatie Vakdagen Fruitteeltsector: is er bestaansrecht voor uw bedrijf op de huidige wijze? Kan ik extra aflossen op mijn lening? Online seminars voor ondernemers Agenda
Voorwoord: Blijven kijken
Wanneer u deze nieuwsbrief ontvangt, zijn we ondertussen in de donkere dagen voor kerst aangekomen. Tijd om terug en vooruit te kijken. We hebben het afgelopen jaar veel ondernemers gesproken met investeringsplannen. Ten opzichte van de voorliggende jaren is het aantal financieringsvragen alleen maar toegenomen en slaagt de agrarische sector er ruimschoots in om de aflossingen op de agrarische kredietportefeuille te compenseren door nieuwe financieringen. Ik verwacht dat we ruim € 10 miljoen euro meer financieren dan het gemiddelde van € 50 miljoen in de voorliggende 2 jaren. Een groei van 20% uitzettingen in de agrarische sector die een prima uitgangspositie heeft voor de toekomst. Vooral het laatste halfjaar zien we veel investeringen in grond om te anticiperen op schaalgrootte danwel bewegingen in de mestafzet. Ook de stalvernieuwing of uitbreiding zijn aan de orde van de dag. Nog niet altijd ligt achter de investeringen een goede strategische motivatie ten grondslag, gelukkig zien we steeds meer (jonge) ondernemers die met een goede visie en strategie hun meerjaren plannen aan ons presenteren. De agrarische sector is dit jaar op verschillende manieren getroffen door onvoorziene omstandigheden. Voor de pluimveesector nu heel recent de Vogelgriep die een sector op zijn grondvestend doet schudden. Wanneer ik dit voorwoord schrijf weten we nog niet waar het op uit gaat komen, één ding is zeker, de getroffen ondernemers staan voor forse uitdagingen gesteld. Voor de fruitteelt is het jaar mooi begonnen met prima fruitprijzen, na een aantal maanden sloeg de wind drastisch om en ging het product voor een te lage prijs het erf af. In de vorige nieuwsbrief hadden we het al over de impact van Rusland op de fruitteelt bedrijven. We hebben tot dusver 20 klanten gehad die gebruik
hebben moeten maken van een extra krediet om de winterperiode financieel door te kunnen komen. Helaas zijn er ook enkele bedrijven waar het effect van Rusland de continuïteitsperspectieven van het bedrijf ernstig in gevaar heeft gebracht. Helaas is dit een heel vervelend effect van de Rusland crisis. Samen met deze ondernemers (en ik neem aan u ook) de wens dat de onrust in het Oosten van Europa mag stabiliseren met herstel van de handelsstromen (en prijzen) tot gevolg! Wat 2015 ons gaat brengen weten we gelukkig niet. We hebben als agrarisch team wel een aantal interessante evenementen gepland staan, één daarvan is speciaal voor de fruitteelt ondernemer. Samen met NFO en WUR-LEI organiseren we een 4 daags Mini Master programma om ondernemers te trainen in ondernemerskennis en vaardigheden. Aanmelden kan nog via uw accountmanager. Daarnaast staan er activiteiten gepland voor jonge agrariërs die het bedrijf gaan overnemen, bijeenkomsten voor bedrijfsoverdragers en bijeenkomsten voor bedrijfsbeeindigers. We hopen u hiermee inspiratie te bieden in het nieuwe jaar. Rest mij niets dan u een goede feestdagen toe te wensen voor u en uw dierbaren en al het goede voor 2015! Arne Bac
Rabo Scanner vervangt Random Reader
Rabobank introduceert de Rabo Scanner als opvolger van de Random Reader. U kunt de Reader blijven gebruiken tot u de Rabo Scanner heeft ontvangen. Eind 2015 zullen alle Random Readers vervangen zijn door Rabo Scanners. Klanten
krijgen persoonlijk bericht van de Rabobank wanneer zij de Rabo Scanner ontvangen. Met de komst van de Rabo Scanner maken we het voor u nog gemakkelijker om uw bankzaken te doen, omdat er minder vaak codes ingevoerd hoeven te worden. Hoe de Rabo Scanner precies werkt kunt u teruglezen op www.rabobank.nl of via bijgaande link. Ook kunt u hier zelf een nieuwe Rabo Scanner aanvragen.
Zelf aan het stuur Op het fruitteeltbedrijf van Anco van Garderen keken dit najaar de deelnemers van het Rabobank Opvolgers Perspectief 2013 samen terug op een vruchtbaar trainingstraject gericht op de bedrijfsstrategie. Het ROP is een traject dat door de Rabobank wordt aangeboden in de periode voorafgaand aan de bedrijfsovername en bestaat uit een Spiegelgesprek, een Financiële scan van je bedrijf en een Trainingstraject. Als trainer en ook voor de deelnemers is de terugkomdag een jaar later, een moment waarin zichtbaar wordt wat er is geleerd. Een moment van oogsten dus. “Het is een periode waarin je in een soort stroomversnelling terecht komt. Je gaat nu anders met je ouders in gesprek en bespreekt wat elk van de toekomst verwacht. Het motiveert dat anderen dit ook doen.” Met andere woorden, het zet de deelnemers niet alleen aan het denken, het zet je ook in beweging om de oriëntatie over de bedrijfsstrategie concreet handen en voeten te geven. Het werken aan je strategie is niet de dagelijkse praktijk en toch is het zinvol om jaarlijks een moment te nemen en te kijken of je je koers bij wilt stellen. Ofwel omdat je toch een ander doel met je bedrijf beoogt of vanwege nieuwe ontwikkelingen in de omgeving. Zo wordt de bedrijfsvoering een dynamisch proces waarin je zelf meer aan het stuur staat. “Het is vooral een rijke ervaring door de uitwisseling met de andere ondernemers. Je leert elkaar goed kennen en we denken onderling mee over mogelijkheden.” En af en toe betekent dit ook dat men elkaar heel helder feedback geeft. Dat is niet altijd prettig en toch helpt dit om met andere ogen naar je eigen bedrijf te kijken. Na de uitwisseling kreeg de groep een boeiende rondleiding over het bedrijf dat zacht fruit produceert. Op dit bedrijf is de fruitproductie gecombineerd met een pakstation waarin fruitwaren vanuit Nederland en Internationaal worden verwerkt. Door deze combinatie werken en wonen in het hoofdseizoen zo rond 40 personen voornamelijk Polen op het bedrijf. Dan heb je als ondernemer naast kennis van teelt, financiën en organisatie ook een grote portie mensenkennis nodig. Gezien de grootte van het bedrijf vindt de overname dan ook in gedeeltes plaats, waarbij de verschillende BV’s en de bijbehorende verantwoordelijkheden stap voor stap worden overgedragen. Daarbij is er sprake van twee ondernemers die het bedrijf overnemen. Ook de zus van Anco heeft sinds kort een eigen lijn ontwikkelt met daarin de verwerking van het fruit tot jam wat in de buurt wordt verkocht. Na de rondleiding ging de discussie nog verder over de mogelijkheden voor alternatieve vormen van financiering voor de ondernemers. En de visie van de bank hier op. In principe is ook de Rabobank zich bewust van alternatieve vormen van financiering en zij helpen ondernemers graag om daar de juiste keuze in te
maken. Tot slot vonden de ondernemers het een goed idee om hun ouders op cursus te sturen. Wat willen zij nog met hun leven na hun pensioen? Hoe lang zij mee willen blijven werken? Hoe wordt het ervaren als hun zoon of dochter een andere koers in wil slaan na bedrijfsovername? Kortom de ondernemers gunnen hun ouders ook in beweging te komen en na te denken over hun toekomst na de bedrijfsovername.
Internationaal jaar van het agrarisch familiebedrijf 2014 is door de Verenigde Naties uitgeroepen tot ‘Internationaal jaar van het agrarisch familiebedrijf’. Hiermee werd de aandacht gevestigd op traditionele familiebedrijven in de land- en tuinbouw. In deze sector zijn voornamelijk familieondernemingen actief. Familiebedrijven kennen een rijke geschiedenis, die soms enkele eeuwen teruggaat. Er is onderzoek gedaan naar (de veranderende rol van) het agrarische gezinsbedrijf en er was een zoektocht naar het oudste familiebedrijf van Nederland. Ouders verwachten niet meer dat kind boerderij overneemt Het onderzoek naar agrarische familiebedrijven is uitgevoerd door hogeschool Windesheim en het Landbouw Economisch Instituut (LEI) van Wageningen UR, in samenwerking met de Rabobank. De rollen van gezinsleden en strategische besluitvormingsprocessen zijn hierbij in kaart gebracht. Onderzoeker Ilse Matser concludeert dat ouders een bedrijfsovername niet meer opdringen. Het is niet
meer vanzelfsprekend dat een boerenbedrijf van vader op zoon of dochter wordt overgedragen. Het opleidingsniveau van kinderen die opgroeien op een boerenbedrijf neemt toe en zij grijpen meer carrièrekansen buiten het bedrijf aan. Ook partners van agrariërs werken vaker buiten het bedrijf of combineren een baan met meewerken op de boerderij. Deze verschuiving heeft echter geen invloed op de trots die kinderen en vrouwen hebben op hun boerenbedrijf. 87% van de Nederlandse agrarische bedrijven is nog steeds een traditioneel familiebedrijf. Radio1.nl: Het radiofragment over de conclusies van het onderzoek beluisteren Boer zoekt Roots: het oudste boerenbedrijf van Nederland Naast het onderzoek naar het ‘human capital potentieel' in het agrarisch gezinsbedrijf, startte de Rabobank een zoektocht naar het oudste agrarische familiebedrijf van Nederland: Boer zoekt Roots. De zoektocht werd mede uitgevoerd door hogeschool Windesheim, LTO-Noord, Flynth en het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK). 135 boerenbedrijven meldden zich aan, dertig kwamen door de selectie. Archieven werden doorgespit en families bevraagd. Tijdens het congres van het NAJK op 20 november 2014 kwam Erve Hiddink als oudste familiebedrijf uit de bus. Dit boerenbedrijf uit het Gelderse Laren is al in 1356 genoemd in historische documenten. De jury vond officiële bewijslast terug tot en met 1593. Meer lezen over de zoektocht naar Erve Hiddink, het oudste agrarische familiebedrijf Familiebedrijf krachtige ondernemingsvorm De Rabobank is sinds 1898 van de partij in het agrarische bedrijfsleven. De bank is opgericht om kleine boerenbedrijven te ondersteunen in hun ontwikkeling. Vandaag de dag is ruim 80% van de 67.000 Nederlandse boeren en tuinders klant bij de Rabobank.
Besparen op Energiekosten
Interesse in het besparen op uw energiekosten? Wilt u samen met collega veehouders onderzoeken wat voor u de mogelijkheden, nieuwe maatregelen uitproberen of uw energieverbruik in kaart brengen? Binnenkort komt er een subsidieregeling studiegroepen Energiebesparing. Binnen deze studiegroepen kunnen veehouders aan de slag met een energiebesparingsplan, maar ook een specifiek onderwerp uitdiepen, het uittesten van nieuwe besparende maatregelen en/of meten aan energieverbruik. De studiegroep heeft minstens 7 en maximaal 12 deelnemers. Vooruitlopend op de opening van deze subsidieregeling inventariseren Programmabureau Utrecht-West / Gebiedscoöperatie O-gen wie mee wil doen. We vragen de deelnemers vast een projectplan te maken om direct na openstelling van de subsidieregeling studiegroepen Energiebesparing van start te kunnen gaan. Op de kosten voor advies en begeleiding van de studiegroep activiteiten en de kosten voor eventuele metingen ontvangt u 75% subsidie. Ook kan u onder voorwaarden subsidie ontvangen voor energiebesparende maatregelen. De subsidie bedraagt maximaal € 9.900,- exclusief BTW per studiegroep. De overige 25% (max € 3.200,- exclusief BTW) wordt gefinancierd door derden zoals de ketenpartijen, maar kan ook door veehouders zelf gefinancierd worden. De studiegroep bepaalt waar ze mee aan de slag gaat, welke kennis en kunde nodig is, en wie daarvoor ingeschakeld wordt.
Wilt u meer informatie kijk op de website www.utrecht-west.com of www.o-gen.nl.
Rundvee en Mechanisatie Vakdagen Van dinsdag 25 t/m 27 november 2014 waren weer de Rundvee en Mechanisatie Vakdagen in Gorinchem. Velen van u hebben we mogen ontmoeten in onze stand. Dit keer was het aan u; om bij ons aan de keukentafel aan te schuiven. Doordat we vooraf met u de standbemanning hadden gecommuniceerd, hebben velen van u gebruik gemaakt van een persoonlijk contact met de accountmanager. Ook vanuit ons team werd dit als zeer positief en prettig ervaren, iets wat we er zeker in willen houden. Naast persoonlijk contact hebben we ook de kennisapp gedemonstreerd. Een handige App die u veel actuele sectorinformatie biedt, die u kan helpen bij uw bedrijfsvoering/-strategie. Samenvattend kijken we met elkaar dan ook terug op een zeer geslaagde beurs en zien u graag terug bij de volgende editie in 2015 of bij u thuis aan de keukentafel! Namens het Food & Agriteam, John Spelt
Fruitteeltsector: is er bestaansrecht voor uw bedrijf op de huidige wijze? De fruitteeltsector is een mooie sector. Maar tegelijkertijd ook een sector die zijn grillen kent, met dit jaar als lijdend voorbeeld.
Om de toekomst van uw onderneming vruchtbaar te houden, is het wellicht ook voor u zaak om het tij te keren. De Rabobank, de Nederlandse Fruittelers Organisatie (NFO) en het LEI helpen u daar graag bij, met de master 'Marktgericht ondernemen in de fruitteelt'. Het doel van deze cursus is om doelgericht ondernemerschap te stimuleren. De master is voor fruittelers die hun bedrijf en zichzelf verder willen ontwikkelen. Die willen innoveren, meer rendement willen en geprikkeld worden om op een andere manier naar hun eigen bedrijf te kijken. Innoveren en strategische keuzes maken. Dat zijn de sleutels naar een gezonde toekomst voor uw bedrijf. Tijdens de master 'Marktgericht ondernemen in de fruitteelt' geven we u handvatten om dit doel te bereiken. Samen met collega-ondernemers gaat u vier dagdelen (startend vanaf de middag) intensief aan de slag. U leert kritisch te kijken naar uw eigen onderneming en de markt. Zo kunt u uw beeld van de toekomst verder aanscherpen en samen meer bereiken. Laat u inspireren door gastsprekers en ondernemers uit uw branche. Neem deel aan de master 'Marktgericht ondernemen in de fruitteelt': een reis voor ondernemers met lef. Waarom meedoen? Simpel! Omdat u vooruit wilt! In de master leert u samen met gelijkgestemde ondernemers wat nodig is om uw bedrijf te laten bloeien! De kosten van deelname bedragen € 650,-- per persoon. Leden van de NFO kring midden Nederland kunnen € 325,-- declareren bij hun kring. De data zijn Donderdag 12 februari, Donderdag 5 maart, Donderdag 19 maart en Donderdag 2 april. Locatie is de Rabobank te Woerden. Bij interesse, neem contact op met uw accountmanager!
Kan ik extra aflossen op mijn lening? Ja, u kunt in sommige gevallen extra aflossen op uw zakelijke lening. Staat uw rente voor een bepaalde periode vast, dan kunt u maximaal 5% van de oorspronkelijke hoofdsom aflossen zonder extra kosten. Bij variabele plus rente mag u onbeperkt extra aflossen. Indien u nog een aflossing wil doen in 2014, zorg er dan voor dat de aflossing op 29 december 2014 is bijgeschreven op één van onderstaande rekeningen. Maak een keuze bij welke bank u bankiert en vermeld uw lening nummer bij de omschrijving. Rabo Rijn en Veenstromen NL27RABO0192401688 Rabo Utrechtse Waarden NL94RABO0192403974 Rabo Hilversum Vecht & Plassen NL95RABO0192402307 Rabo Utrecht NL96RABO0192404423 Rabo Kromme Rijnstreek NL28RABO0192403125
Online seminars voor ondernemers Heeft u de online seminars voor ondernemers gemist? U kunt nu alle online seminars terugkijken. 1. Gebalanceerd groeien als zzp'er
2. Wat iedere ondernemer moet weten over pensioen 3. Familiebedrijf overdragen aan volgende generatie 4. Stoppen met het bedrijf: naar een nieuwe toekomst
Ook de bijbehorende digizines geven u meer inzicht in de balans tussen zakelijk en privé. Lees meer over online seminars voor ondernemers
Agenda December Holland Holstein sHow 12 December 2014 Locatie: IJsselhallen in Zwolle meer info Maart Versmarketeer 31 Maart 2015 meer info Augustus Oogstfeest Kromme Rijnstreek 22 augustus 2015 Locatie: Kapelleweg te Cothen meer info
Colofon De Nieuwsbrief Food & Agri is een uitgave van het Food en Agri team MiddenNederland en is bestemd voor onze agrarische relaties. De nieuwsbrief verschijnt vier keer per jaar. Aanmelden kan met een mail naar
[email protected] Afmelden voor deze nieuwsbrief kan via onderstaande link (vermeld dan in het onderwerp Afmelden nieuwsbrief). Disclaimer
Privacy
Rabobank
De door u verstrekte persoonsgegevens gebruikt de Rabobank Groep om u zo goed mogelijk te kunnen adviseren over onze producten en diensten. Als u geen informatie over onze producten en diensten wilt ontvangen, dan kunt u dit kenbaar maken bij de Rabobank. Klik hier om u af te melden.
