Blijven bewegen in het ziekenhuis
Inleiding Thuis bent u gewend om ’s nachts in bed te liggen en overdag uit bed te zijn. Zodra u ziek bent wilt u misschien ook overdag in bed gaan liggen, omdat u zich daar het meest comfortabel voelt. Bewegen kunt u beschouwen als een ‘medicijn’ dat bijdraagt aan een sneller herstel. Onderzoek heeft aangetoond dat voldoende beweging - preventief werkt, - ziektes en verergering daarvan voorkomt, - kan leiden tot meer zelfstandigheid en gezonde levensjaren. Oorzaken waardoor bewegen minder goed gaat - vermoeidheid Een opname in het ziekenhuis is vaak ingrijpend. Dit kan u veel energie kosten, waardoor u de behoefte kunt hebben om te rusten om alle indrukken te verwerken. Daardoor kan het bewegen op de tweede plaats komen te staan. - pijn Als bewegen pijn doet, kunt u de neiging hebben om minder te gaan bewegen. Daardoor worden uw gewrichten en spieren strammer waardoor u weer minder gaat bewegen én het moeilijker wordt om te bewegen. - bedrust Bedrust versterkt het ziek zijn. Het zorgt voor het afnemen van uw algehele lichamelijke conditie.
2
- apparatuur Een infuus, een blaaskatheter, een drain en de vele apparaten die om uw bed staan kunnen u beperken in het bewegen. Gevolgen van te weinig bewegen Bedrust en daarmee niet tot nauwelijks bewegen lijkt onschuldig. Het kan echter belangrijke negatieve effecten hebben op de balans in uw dagelijkse leven. Hieronder kunt u lezen wat de gevolgen van bedrust en minder bewegen zijn. - lichamelijke gevolgen: • problemen met de doorbloeding; • problemen met het ademhalen (minder goed door kunnen ademen); • verlies van spierkracht; • botontkalking; • verminderde conditie; • toename van pijn; • doorligplekken; • verlies van zelfstandigheid. - geestelijke gevolgen: • problemen met het geheugen; • slechte concentratie; • u kunt in de war raken; • u kunt het gevoel van tijd verliezen; • verlies van kwaliteit van leven. Wat kunt u zelf doen in het ziekenhuis? Om tijdens de ziekenhuisopname achteruitgang in uw lichamelijke conditie te voorkomen is het vooral belangrijk om veel te bewegen en zoveel mogelijk zelf te doen.
3
Daarnaast zijn er nog een aantal activiteiten die u zelf of samen met de verpleegkundige kunt ondernemen: - in beweging blijven U kunt bijvoorbeeld in overleg met de verpleegkundige, oefenen met bewegen met hulp van uw familie. U kunt stukjes op de gang lopen en oefeningen doen in de stoel of op bed. Probeert u, als het even kan, bij de maaltijden aan tafel te eten. Als u fysiotherapie krijgt, kunt u vragen of er voor u oefeningen zijn om in beweging te blijven. - zelfstandig blijven Het is belangrijk om tijdens de opname in het ziekenhuis zoveel mogelijk die dingen zelfstandig te doen die u thuis ook zelfstandig doet. Als u bijvoorbeeld elke dag zelfstandig ging douchen, is het belangrijk dat u dit tijdens uw verblijf in het ziekenhuis ook zelf blijft doen of weer zo snel mogelijk zelf gaat doen. Daarnaast kunt u het beste overdag uw eigen kleren aandoen in plaats van een pyjama. Hierdoor heeft u mogelijk minder de neiging om in bed te gaan liggen. - slapen Om overdag voldoende energie te hebben is het belangrijk om ’s nachts een goede nachtrust te hebben. Als de arts het goed vindt, kunt u overdag beter niet in bed blijven maar in de stoel gaan zitten. Dit voorkomt dat u suf wordt en overdag gaat slapen in plaats van ‘s nachts.
4
Welke hulpmiddelen kunt u in het ziekenhuis gebruiken? De volgende hulpmiddelen en tips kunnen u helpen om het bewegen te vergemakkelijken: • Zorg voor goed passende, stevige schoenen. • Als u een bril en/of gehoorapparaat hebt, gebruikt u deze dan zoveel mogelijk. • Een dagschema kan u helpen om een ritme te krijgen in uw dag, u weet hierdoor waar u aan toe bent. • Een loophulpmiddel zoals een rollator, looprek of stok kan het bewegen vergemakkelijken. Gebruikt u deze al thuis? Neem deze dan mee naar het ziekenhuis of laat deze brengen. U kunt ook met de verpleging of de fysiotherapeut overleggen of een loophulpmiddel voor u van pas kan komen. U kunt deze dan lenen van het ziekenhuis. • Als het zitten in een stoel u moeite kost, kunt u bijvoorbeeld gebruik maken van speciale zitkussens, zodat u toch uit bed kan komen. • In de badkamer van de verpleegafdeling zijn verschillende hulpmiddelen aanwezig om uw toiletgang en douchebeurt te vergemakkelijken, zoals beugels voor het toilet/douche, een toilet-/postoel, toiletverhoging en/of douchestoel. Nazorg Als u uit bed komt merkt u al gauw dat u eerder een stukje gaat lopen over de gang. Mogelijk krijgt u na het ontslag uit het ziekenhuis thuis nog fysiotherapie. U kunt aan uw fysiotherapeut thuis vragen of er in uw omgeving bewegingsprogramma’s bestaan waaraan u kunt deelnemen.
5
Bewegingsprogramma’s zijn gericht op het blijven staan, evenwicht houden en versterkt lichaamsgewrichten. Meer informatie - Consument en Veiligheid Deze stichting werkt aan het verbeteren van de veiligheid van de leefomgeving van mensen en verzorgt consumentenvoorlichting over het thema Veiligheid in en om huis. Zie ook: www.veiligheid.nl/ouderen/ouderen - Meer Bewegen voor Ouderen (MBvO) MBvO staat voor bewegingsactiviteiten voor mensen van 65 jaar en ouder. De activiteiten zijn aangepast aan de wensen en mogelijkheden van ouderen. Het gaat om gymnastiek, spel (sporten), dansen en zwemmen. Belangrijk is het plezier en de gezelligheid door de ontmoeting en het contact. MBvO-activiteiten worden lokaal georganiseerd en uitgevoerd door onder meer stichtingen Welzijn Ouderen, buurthuizen, ouderenbonden, woonzorgcentra, thuiszorginstellingen en sportverenigingen. Wanneer u wilt sporten en bewegen bij u in de buurt, kunt u dat doen onder deskundige begeleiding. Voor meer informatie hierover kunt u uw gemeentegids of de website van uw gemeente raadplegen. Vragen Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, dan kunt u deze stellen aan uw huisarts, verpleegkundige, fysiotherapeut, ergotherapeut of uw behandelend specialist. 6
Ook kunt u terecht bij de geriatrieverpleegkundige van de Ommelander Ziekenhuis Groep. Deze verpleegkundige kunt u als volgt telefonisch bereiken: - maandag t/m vrijdag van 08.00 tot 09.00 uur telefoon: 088 – 066 1000 Op website van de Ommelander Ziekenhuis Groep (www.ozg.nl) vindt u informatie over onderwerpen die voor u als patiënt interessant zijn.
Ruimte voor aantekeningen: ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………
7
Ommelander Ziekenhuis Groep
locatie Delfzicht
locatie Lucas
Jachtlaan 50, Delfzijl Postbus 30.000 9930 RA Delfzijl
Gassingel 18, Winschoten Postbus 30.000 9670 RA Winschoten
Telefoon 088 – 066 1000 E-mail:
[email protected] Web: www.ozg.nl
OZG (01-13) ALG 320
8