Voorwoord
beide benen op de grond Duurzaamheidsverslag 2008 SITA Nederland
Colofon Uitgave SITA Nederland Afdeling HSE (Health, Safety & Environment) en afdeling Communicatie Mr. E.N. van Kleffensstraat 6 6842 CV ARNHEM Nederland Postbus 7009 6801 HA ARNHEM Telefoon: +31 (0)26 - 400 14 44 Telefax:
+31 (0)26 - 400 14 14
Website: www.sita.nl Concept, tekst en redactie SITA Nederland i.s.m. Intervolvement Communicatie, Haarlem Eindredactie SITA Nederland Afdeling HSE en afdeling Communicatie Vormgeving Icke Design, Haarlem Fotografie Chris Hoefsmit, Haarlem Druk SUM= Printmanagement, Rotterdam Dit verslag is gedrukt op papier dat is voorzien van het FSC-keurmerk (Forest Stewardship Council) wat betekent dat het is gemaakt van hout uit duurzaam beheerde bossen.
beide benen op de grond Kenmerkend voor SITA is onze realistische, prag-
matische kijk op duurzaamheid, zowel als het gaat om onze eigen activiteiten als om duurzaamheid in het algemeen. We willen een herkenbare en heldere bijdrage leveren aan een verantwoorde samenleving en doen dat het liefst ‘met beide benen op de grond’. Op nuchtere wijze zetten we ons daadwerkelijk in voor een duurzame wereld. Dat begint met vooral datgene goed te doen wat we nu al doen: het maximaliseren van hergebruik van (mono)stromen, als glas, hout, metaal en papier. Vanzelfsprekend besteden we hier in dit duurzaamheidsverslag aandacht aan. Op de vier fotopagina’s, verspreid in dit verslag, doen we dat op een meer beeldende manier. Op de omslag… Met onze kernactiviteiten dragen we bij aan een beter milieu. Maar daarmee belasten we het milieu ook. Op de omslag hebben wij onze eigen ‘mondiale voetafdruk’ symbolisch gevisualiseerd. In het hoofdstuk Milieu gaan we nader in op onze CO2-footprint.
Voorwoord
beide benen op de grond Duurzaamheidsverslag 2008 SITA Nederland
INHOUDSOPGAVE
INHOUD
Colofon
2
Toelichting op thema en omslag
3
Inhoudsopgave
6
Reikwijdte en betrouwbaarheid
7
Voorwoord: de paradox van een crisis
8
Samenvatting
10
Summary
12
Profiel
16
De onderneming Strategie
20
Bundeling: meer kracht én meer verantwoordelijkheid Milieu
30
Meer cijfers: meer grip én meer afrekenen Sociaal
40
Meer trainen: slimmer en veiliger werken Maatschappij
48
Van scheiding tot sponsoring: voortdurende dialoog Financieel
52
Besparen waar mogelijk, investeren waar van belang Bijlagen
6
A
Beleidsverklaring
55
B
Definities en betrouwbaarheid kernindicatoren
56
C
GRI-index (C-niveau)
57
D
Begrippen en afkortingen
60
Duurzaamheidsverslag 2008
INLEIDING
Reikwijdte en betrouwbaarheid M et dit verslag legt SITA Nederland (SITA Netherlands BV) verantwoording af over haar prestaties in het kalenderjaar 2008, zowel met betrekking tot haar bedrijfsvoering in
het algemeen als duurzaamheid in het bijzonder. Ook geven we inzicht in de plannen
en projecten voor 2009 en eventueel daarna. Het betreft primair de activiteiten van onze onder-
neming in Nederland, waarbij ook de samenwerking in het kader van SITA Northern Europe Waste Services (NEWS) wordt belicht. Het voorgaande verslag (over 2007) beschreef, behalve de prestaties en plannen van SITA Nederland, ook die van SITA Vlaanderen/Brussel. In verband met de introductie van het eerder genoemde SITA NEWS, waardoor SITA anders is georganiseerd, betreft dit verslag uitsluitend de prestaties en plannen van SITA Nederland. Dit verslag verschijnt onder de verantwoordelijkheid van de Management Board van SITA NEWS en is opgesteld door de afdelingen HSE (Health, Safety & Environment) en Communicatie. Daarbij is gebruik gemaakt van de verschillende managementinformatiesystemen en aanvullende informatie van functioneel verantwoordelijke medewerkers en afdelingen. Bij het selecteren, ordenen en presenteren van de informatie is nadrukkelijk gekeken naar de G3-richtlijnen van het Global Reporting Initiative. Wij zijn van mening te rapporteren conform het C-niveau van deze richtlijnen. Voor de bijbehorende index verwijzen we naar bijlage C in dit verslag.
Borging betrouwbaarheid De prestatie-indicatoren in dit verslag hebben we grotendeels ontleend aan een lijst met prestatie-indicatoren waarmee SITA haar aandeelhouder SUEZ ENVIRONNEMENT informeert. De indicatoren voor SUEZ Environnement worden aan het begin van het nieuwe kalenderjaar verzameld, vooral vanuit de Districten en Business Units. De gerapporteerde (gecumuleerde) indicatoren zijn door SUEZ Environnement steekproefsgewijs geverifieerd terwijl SITA de cijfers op niveau van District en Business Unit - vergelijkt met voorgaande jaren of ander onderbouwend materiaal. Aanvullend heeft er in opdracht van SUEZ Environnement een audit plaatsgevonden op parameters in het kader van social reporting. In tegenstelling tot voorgaande jaren heeft SITA er vanaf gezien om de gepresenteerde kernindicatoren te laten verifiëren door een externe partij. In bijlage B is per indicator een definitie gegeven en is aangegeven of de waarde is gebaseerd op schattingen, danwel op metingen. Tevens wordt de mate van betrouwbaarheid vermeld. Voor opmerkingen en/of meer informatie over het verslag kunt u contact opnemen met de afdeling Communicatie. De bereikbaarheidsgegevens staan vermeld in het colofon.
Transparancy Award Net als een jaar eerder ontving SITA in 2008 de prijs voor meest transparante jaarverslag van Nederland. Dit duurzaamheidsverslag over het jaar 2007 werd door het bureau Scenter beloond met een 9.8, even hoog als voor het eerdere verslag. De uitreiking van de zogenoemde Transparancy Award vormde al voor de veertiende keer de traditionele bekroning van het jaarlijkse Scenter onderzoek van jaarverslagen van zo’n honderd beursgenoteerde en niet-beursgenoteerde bedrijven.
Duurzaamheidsverslag 2008
7
Voorwoord
2008 was voor SITA een goed jaar. Niet alleen omdat we een goed resultaat boekten of onze rol voor een duurzame afvalverwijdering met verve vervulden. Het was ook een periode waarin we alert en daadkrachtig inspeelden op de ingrijpende veranderingen die zich in een nooit eerder vertoond tempo in onze economie voordeden. We bleken enerzijds flexibel genoeg om snel onze bakens te verzetten en anderzijds over voldoende schaal te beschikken om krachtig in de markt te blijven opereren.
De paradox van A
8
an het eind van 2008 werd SITA, net als vele
jaren, bieden ook vele kansen. Het kan namelijk niet anders
andere ondernemingen, geconfronteerd met de
dan dat de bedrijven die hun organisatie, en in het bijzonder
gevolgen van de kredietcrisis. We kregen te maken
hun operationeel proces, op orde hebben én die beschikken
met dalende volumes voor onze afvalinzameling en een
over voldoende professionele medewerkers de economi-
snel afnemende vraag naar secundaire grondstoffen. Het
sche crisis zullen doorstaan. Niet alleen zal SITA een van
verslagjaar luidde wat mij betreft dan ook een jaar in waarin
die bedrijven zijn - zeker in de Europese samenwerking met
SITA zal laten zien dat ze ook succesvol kan opereren onder
onze zusterondernemingen - maar we zullen er ook sterker
lastiger omstandigheden, waarin we als onderneming
uit naar voren komen. De paradox van de crisis is dan ook
uiterste beheersing moeten hebben om efficiënt en kosten
dat juist de recessie zal maken dat wij eerder onze ambities
bewust ons werk te doen, en waarin we willen excelleren op
in het kader van efficiency en duurzaamheid verwezenlijken.
het gebied van duurzaamheid. Het jaar 2009, en de volgende
Een treffend voorbeeld hiervan zijn de resultaten van SITA
Duurzaamheidsverslag 2008
Voorwoord
NEWS; de vergaande samenwerking die SITA in Neder-
Nieuw wettelijk kader
land en de SITA-ondernemingen in Duitsland, België en
Over niet al te lange tijd zal in Nederland het nieuwe
Luxemburg in 2008 tot stand brachten. Ik had (en heb)
Landelijk afvalbeheerplan (LAP-2) van kracht worden. Het
hoge verwachtingen van deze krachtenbundeling, maar
LAP-2 is een voortzetting van het beleid zoals in LAP-1 is
kon een jaar geleden niet vermoeden dat we al in 2008 zo
ingezet. De overheid ziet in dat nieuw ingrijpend beleid
nadrukkelijk de voordelen ervan zouden ervaren. Dalende
niet nodig is. Dit vatten we op als een compliment voor de
afvalvolumes en een afnemende vraag naar secundaire
branche. Overigens vinden wij wel dat de overheid zich
grondstoffen (en scherp dalende prijzen) legden onver-
moet blijven inzetten op het gebied van handhaving. De
wacht een zeer grote druk op onze prestaties in het kader
spelregels dienen immers voor iedereen te blijven gelden,
van (internationaal) afvalmanagement. Ik mag tevreden
ook in economisch mindere tijden. Spelregels horen
constateren dat die prestaties uitstekend waren.
bovendien voor iedereen gelijk te zijn: SITA zet bijvoorbeeld nog steeds vraagtekens bij de (oneerlijke) concurrentie die
Duurzaamheid blijft prioriteit
wij ervaren vanuit overheidsbedrijven.
Duurzaamheid blijft voor SITA prioriteit, simpelweg omdat dit onze core business is, maar ook omdat we ons op dit
Klaar voor de toekomst
punt maximaal kunnen onderscheiden. Om onze inzet
Begin 2009 kijken we met z’n allen naar een geheel andere
op dit punt beter te borgen en te structureren, is in 2008
economische realiteit. Een realiteit waarvan we moeten
de Sustainability Taskforce opgericht: een kerngroep van
accepteren dat onze ondernemingen de komende jaren
medewerkers die nieuwe initiatieven op het gebied van
flink onder druk zullen staan. Om concurrerend te blijven,
duurzaamheid gaat voorstellen en bestaande initiatieven
zullen we zeer scherp naar onze kosten moeten kijken en
monitort en stuurt. Verder zijn wij gestart met de bouw van
gelijktijdig onze dienstverlening verder moeten verbeteren.
onze nieuwe afvalverbrandingsinstallatie in Roosendaal
Eind 2008 hebben we op de ontwikkelingen gereageerd
en gaan we door met het zo milieuvriendelijk mogelijk
met een intensief kostenbesparingsprogramma. Dat heeft
maken van ons wagenpark, en promoten we het gebruik
helaas ook geleid tot het vervallen van arbeidsplaatsen.
van onze CO2-scan. Daarnaast continueren we onze inzet
Dat was onontkoombaar. Alleen door alert te reageren,
om gescheiden inzameling te stimuleren. Zo heeft SITA een
kunnen we ons blijven ontwikkelen als vooraanstaande
een crisis voortrekkersrol gehad bij de introductie van de gescheiden
speler in onze branche en als een goede werkgever voor
inzameling van kunststof verpakkingsafval bij huishoudens.
onze medewerkers. Ten slotte is én blijft SITA een bedrijf
Ik ben daarom zeer tevreden dat bedrijfsleven en gemeen-
van mensen.
ten hier in 2008 stabiele afspraken over maakten. Sinds lange tijd is daarmee eindelijk weer eens vernieuwing op nationale schaal geïntroduceerd op de markt van huis-
Adriaan Visser
houdelijk afval. De hoeveelheid kunststof verpakkingsafval die inmiddels gescheiden kan worden ingezameld, lijkt bovendien de bouw van een sorteerinstallatie in Nederland
Algemeen directeur SITA Nederland
te rechtvaardigen, daar waar we deze stroom nu nog laten
Chairman Management Board SITA NEWS
verwerken via onze bedrijfsonderdelen in Duitsland.
Senior Executive President SUEZ ENVIRONNEMENT
Duurzaamheidsverslag 2008
9
SAMENVATTING
SAMENVATTING Als specialist in afvalmanagement ontwikkelt SITA zich steeds meer tot energie- en grondstoffenleverancier. Door afval een tweede leven te geven, leveren we een belangrijke bijdrage aan een duurzame samenleving. Daar sluit de introductie van SITA NEWS goed bij aan.
S
ITA NEWS staat voor SITA Northern Europe Waste
beteringen te zijn gerealiseerd. Dat geldt ook voor de AFR
Services; de samenwerkingsvorm waarbinnen de
(frequentiegraad van ongevallen) en ASR (ernstgraad van
Nederlandse, Belgische, Luxemburgse en Duitse
ongevallen), waarvoor de gestelde doelen werden behaald
SITA-organisaties hun krachten hebben gebundeld. Al in
en waaraan voor 2009 nog scherpere eisen zijn gesteld.
de loop van 2008 bleek deze krachtenbundeling profijtelijk.
Naast een verdere verbetering op het gebied van veiligheid
Als gevolg van dalende afvalvolumes en dalende vraag
streeft SITA in 2009 naar een hogere klanttevredenheid en
naar secundaire grondstoffen werd succesvol een beroep
een reductie van Non Compliances/Risks (afwijkingen van
gedaan op onze mogelijkheden om afvalstromen (interna-
(SITA) regels) met 10%. Qua financiën wordt gestreefd naar
tionaal) te sturen.
een EBITDA die gelijk is aan die van 2008.
Intensieve afstemming binnen SITA NEWS betekent voor SITA Nederland dat beter kan worden ingespeeld op
Ten slotte wil SITA haar eigen CO2-bijdrage en -reductie
(internationale) veranderingen en dat er een solide basis is
verder in kaart brengen, en met klanten werken aan een
gecreëerd voor toekomstige groei. De samenwerking biedt
meer duurzame omgang met afval. Een belangrijk resultaat
vooral mogelijkheden om duurzamer om te gaan met afval,
in 2008 was dat de doelstelling van 5% CO2-reductie per
bijvoorbeeld door een geavanceerd Europees afvalstroom-
ton ontvangen afval (ten opzichte van 2007) is gehaald; de
management.
emissie-reductie kwam uit op 6,5%.
Strategie
Milieu
SITA NEWS en dus ook SITA Nederland, houdt haar stra-
Inherent aan onze inzet om onze leefomgeving te ontlasten
tegie gericht op ‘operational excellence’ en controle over
van afval is dat wij met onze activiteiten, en met onze
de afvalketen onverminderd vast, waarbij geldt dat de
vestigingen, ook zelf het milieu belasten. SITA spant zich in
focus op duurzaamheid is versterkt. Hiervoor werd in 2008
om deze belasting zoveel mogelijk te beperken. Zo inves-
binnen SITA NEWS een Sustainability Taskforce opgericht,
teerden we in een nog meer efficiënte planning, schone
waarin diverse disciplines vanuit de vier landen zitting
voertuigmotoren en roetfilters om de emissie van fijnstof
hebben.
en CO2 te minimaliseren. Zoals hierboven vermeld, is de CO2-emissie van onze activi-
Onderdeel van de SITA NEWS-strategie is het verder inspe-
teiten in 2008 gedaald. Dit is met name toe te schrijven
len op de grondstoffen- en energiemarkt en het uitbouwen
aan een afname van het aandeel gestort afval. Daarnaast
van be- en verwerkingscapaciteit. Daarnaast wil SITA met
hebben wij de CO2-productie van het hoofdkantoor in 2008
producenten werken aan integraal ketenbeheer. Via regu-
volledig gecompenseerd. In 2008 introduceerden we ook
lier overleg met de overheden streven we naar geharmo-
de ‘SITA CO2-scan’. Deze biedt klanten inzicht in de bespa-
niseerde wet- en regelgeving binnen Europa op een hoog,
ring van CO2-uitstoot door verdere afvalscheiding.
maar uitvoerbaar en controleerbaar niveau.
Sociaal
10
Binnen Nederland stond en staat het programma The SITA
SITA wil medewerkers een gezonde werkomgeving bieden.
Way centraal. Aan de hand hiervan is op alle onderdelen
In die werkomgeving heeft veiligheid de hoogste prioriteit.
van onze dienstverlening gewerkt aan verbetering en
In de afgelopen twee jaar is op dit aspect de inzet geïnten-
standaardisering. Sinds begin 2008 blijken structurele ver-
siveerd en in 2008 zijn goede resultaten geboekt. In 2008 is
Duurzaamheidsverslag 2008
SAMENVATTING
Kernindicatoren
2008
2007
2006
2005
Netto externe omzet (miljoen euro)
430,1
435,3
424,3
417,9
Aantal medewerkers
2.473
2.466
2.430
2.561
Ziekteverzuim (%)
6,2
6,5
7,1
6,8
Fatale ongevallen eigen personeel
*1
0
1
0
Fatale verkeersongevallen (derden) Ongevallen met verzuim Ongevallen zonder verzuim AFR (frequentiegraad ongevallen) ASR (ernstgraad ongevallen) Waterverbruik (m3) Elektriciteitsverbruik (GWh) Gasverbruik (m3)
1
0
1
1
65
77
93
102
39
60
46
49
14,0
16,6
19,0
19,5
0,45
0,64
0,53
0,51
103.000
111.640
108.900
128.900
19,4
19,8
20,3
19,8
2.064.000
1.920.000
1.762.000
2.020.700
20,5
21,1
20,3
21,1
Verbruik dieselolie (inclusief rode diesel en verbruik leasewagens) in miljoen liter Brandstofverbruik transport inhuur in miljoen liter
1,8
Ingezamelde/ontvangen hoeveelheid (niet gevaarlijk) afval van bedrijven (kton)
2.083
2.084
2.050
2.060
van huishoudens (kton)
620
693
645
713
Ingezamelde/ontvangen hoeveelheid gevaarlijk afval (kton)
186
160
155
107
Ingezamelde/ontvangen hoeveelheid niet gevaarlijk afval
* Verkeersongeval ‘woon-werkverkeer’
het onderzoek naar de structurele risicofactoren van (bijna)
zoals de bouw van de nieuwe afvalverbrandingsinstallatie
ongevallen gecontinueerd en geïntensiveerd.
in Roosendaal en de aanschaf van nieuwe vrachtwagens
Helaas werden we in 2008 wel met twee verkeersonge-
met Euro 5 motor. Naar verwachting zal de onderneming
vallen met dodelijke afloop geconfronteerd: een ongeval
de economische recessie goed doorstaan. Wanneer
van een medewerker tijdens woon-werkverkeer en een
nieuwe kansen zich voordoen, zullen we daar snel en
ongeval met een fietser waarbij een SITA-voertuig was
krachtig op in kunnen spelen.
betrokken. De omzet over 2008 bedroeg € 430 miljoen; een afname In 2008 daalde het ziekteverzuim van 6,5 naar 6,2%. In
van 1,2% ten opzichte van 2007. De in de tweede helft van
onze aanpak concentreren we ons nu vooral op de
het jaar ingezette economische crisis is de belangrijkste
bedrijfsonderdelen waar vermindering achterblijft.
oorzaak van deze lichte daling. De EBITDA (de bedrijfswinst) bedroeg € 68,4 miljoen; een daling ten opzichte
Op het gebied van opleidingen is de SITA Academie inmid-
van 2007. De gestegen investeringen en de gestegen
dels dé leerschool van en voor SITA-medewerkers. In 2008
brandstofkosten in de eerste helft van het jaar, zijn hieraan
is veel gedaan aan doorontwikkeling van bestaande op-
debet.
leidingen en opzetten van nieuwe opleidingen. Het aantal opleidingsuren is in 2008 verhoogd.
Kunststof verpakkingsafval In 2008 werden gemeenten en bedrijfsleven het eens over
Financieel
de gescheiden inzameling van kunststof verpakkingsafval
Net als veel andere ondernemingen werd SITA Nederland
uit huishoudens. Daarmee kwam de weg vrij voor vergro-
halverwege 2008 geconfronteerd met de kredietcrisis. SITA
ting van de gescheiden inzameling van deze stroom. SITA
heeft op deze ongekende ontwikkeling gereageerd door
is al vanaf het begin bij een groot aantal (pilot)projecten
verantwoord te besparen op kosten en door voorziene
betrokken. In 2009 willen we beslissen over de bouw van
organisatie aanpassingen versneld door te voeren. Gelijktij-
een sorteerinstallatie in Nederland.
dig werd gekozen voor een aantal duurzame investeringen,
Duurzaamheidsverslag 2008
11
SUMMARY
SUMMARY As a specialist in waste management, SITA is increasingly evolving into a supplier of energy and raw materials. By giving waste a second life, we make an important contribution to a sustainable society. The introduction of SITA NEWS fits in well with this.
S
ITA NEWS stands for SITA Northern Europe Waste
and ASR (accident seriousness rate), the objectives for
Services; the collaboration in which the Dutch,
which were achieved and for which even tougher targets
Belgian, Luxembourg and German SITA organi-
have been set for 2009. In addition to further improve-
sations have joined forces. This joining of forces already
ment in the area of safety, SITA is striving towards higher
emerged to be profitable in the course of 2008. As a result
customer satisfaction and a 10-percent reduction in Non
of declining waste volumes and a decreasing demand for
Compliances/Risks (deviations from (SITA) regulations) in
secondary raw materials, our capacity to (internationally)
2009. In terms of finances, the target is an EBITDA equal
steer waste flows was successfully utilised.
to that of 2008.
For SITA Nederland, close coordination within SITA NEWS means that (international) changes can be better antici-
Finally, SITA wants to further chart out its own CO2
pated and that a solid basis has been created for future
contribution and reduction and work with customers on a
growth. The cooperation especially offers possibilities
more sustainable approach to waste. An important result
for a more sustainable approach to waste, for example
in 2008 was that the target of a 5-percent reduction in
through advanced European waste flow management.
CO2 per tonne of waste received (compared to 2007) was achieved; the reduction in emission came to 6.5 percent.
Strategy SITA NEWS, and therefore also SITA Nederland, remains
The environment
fully committed to its strategy aimed at ‘operational
Our efforts to minimise the burden of waste on our living
excellence’ and control of the waste chain, whereby the
environment inevitably result in us also polluting the
focus on sustainability has been reinforced. A Sustaina-
environment with our activities and our locations. SITA
bility Task Force was established for this purpose within
makes every effort to limit this pollution as much as
SITA NEWS in 2008, in which various disciplines from the
possible. We have invested in even more efficient
four countries are represented.
planning, clean vehicle engines and soot filters to minimise the emission of particulate matter and CO2.
12
A component of the SITA NEWS strategy is to further an-
As reported above, the CO2 emissions from our activities
ticipate the raw materials and energy market and expand
decreased in 2008. This was primarily due to a decrease
treatment and processing capacity. SITA also wants to
in the share of waste collected. We also fully compen-
work with producers on integrated chain management.
sated for the CO2 production of our head office in 2008.
Through regular consultation with the governments we
We also introduced the ‘SITA CO2 scan’ in 2008. This
strive towards harmonised legislation and regulation
gives customers insight into the savings in CO2 emissions
within Europe at a high, but feasible and verifiable level.
thanks to further waste separation.
Within the Netherlands, the SITA Way programme conti-
Socially
nues to be a focus. On the basis of this, improvement and
SITA wants to provide employees with a healthy working
standardisation efforts were undertaken with respect to
environment. Safety is the highest priority in this working
all components of our service provision. Structural impro-
environment. In the past two years efforts in this regard
vements have been realised since the beginning of 2008.
have been stepped up and good results were achieved
That is also true of the AFR (accident frequency rate)
in 2008. The study into the structural risk factors of (near)
Duurzaamheidsverslag 2008
SUMMARY
Kernindicatoren
2008
2007
2006
2005
Net external turnover (millions of euros)
430,1
435,3
424,3
417,9
Number of employees
2.473
2.466
2.430
2.561
Absence due to illness (%)
6,2
6,5
7,1
6,8
Fatal accidents own personnel
*1
0
1
0
Fatal traffic accidents (third parties) Accidents causing absence Accidents not causing absence AFR (accident frequency rate) ASR (accident seriousness rate) Water consumption (m3) Power consumption (GWh) Gas consumption (m3)
1
0
1
1
65
77
93
102
39
60
46
49
14,0
16,6
19,0
19,5
0,45
0,64
0,53
0,51
103.000
111.640
108.900
128.900
19,4
19,8
20,3
19,8
2.064.000
1.920.000
1.762.000
2.020.700
20,5
21,1
20,3
21,1
Consumption of diesel oil (including red diesel and use of company cars) in millions of litres Fuel consumption hired vehicles in millions of litres
1,8
Quantity of (non-hazardous) waste collected/received from businesses (kilotonnes)
2.083
2.084
2.050
2.060
from households (kilotonnes)
620
693
645
713
Quantity of hazardous waste collected/received (kilotonnes)
186
160
155
107
Quantity of non-hazardous waste collected/received
* Commuter traffic accident
accidents was continued and intensified in 2008.
installation in Roosendaal and the purchase of new lorries
Unfortunately, we were confronted with two fatal traffic
with the Euro 5 engine. The business is expected to survive
accidents in 2008: one accident involving an employee
the economic recession well. When new opportunities
travelling between home and work and an accident with a
arise, we will be able to respond to them quickly and
cyclist in which a SITA vehicle was involved.
powerfully.
The absence due to illness fell in 2008 from 6.5 to 6.2
Turnover for 2008 amounted to € 430 million; a decrease
percent. Our approach is now concentrated primarily on
of 1.2 percent compared to 2007. The economic crisis
the business units where reduction is lagging behind.
that took hold in the second half of the year is the most important reason behind this slight decline. The EBITDA
With regard to education, the SITA Academy has become
(operating profit) came to € 68.4 million; a decrease
the learning centre run by and for SITA employees. In
compared to 2007. The increased investments and higher
2008 much was done to continue the development of
fuel prices in the first half of the year were the reasons
existing programmes and set up new programmes. The
for this.
number of programme hours increased in 2008.
Synthetic packaging waste Financially
In 2008 municipalities and the business sector agreed on
Like many other companies, SITA Nederland was confron-
the separate collection of synthetic packaging waste from
ted with the credit crisis in mid 2008. SITA responded to
households. This opened the way to increasing the sepa-
this unprecedented development by saving responsibly
rate collection of this flow. SITA was involved in a great
on costs and by implementing planned organisational
number of (pilot) projects from the beginning. In 2009 we
changes in an accelerated manner. At the same time a
want to make a decision on building a sorting installation
number of sustainable investments were decided upon,
in the Netherlands.
such as the construction of the new waste incineration
Duurzaamheidsverslag 2008
13
Glas
Het spoor van deze voetafdrukken gaat uiteen, net als het licht dat door het glas schijnt en in verschillende richtingen breekt, zoals dat heet… Helder is dat glas een duurzaam materiaal is. Dit dankzij de inzet om glas, en vooral glazen verpakkingen, gescheiden in te zamelen. In Nederland vindt 80 procent van het glas zijn weg naar de glasbak. Op kleur gescheiden en gesorteerd wordt het ingezamelde glas gerecycled. Dat scheelt niet alleen natuurlijke grondstoffen, maar ook CO2-uitstoot. Feit is dat de productie van glas van nieuw materiaal resulteert in CO2-uitstoot. Productie met gerecycled glas heeft een veel lagere CO2-uitstoot. SITA zamelt in Nederland zo’n 73,6 miljoen kilo glas per jaar in dat nagenoeg volledig wordt gerecycled.
profiel
SITA neemt op het gebied van afvalmanagement - het inzamelen, bewerken, recyclen en/of verwerken van afval - een vooraanstaande positie in. Vanuit deze positie ontwikkelen wij ons steeds meer tot energie- en grondstoffenleverancier. Via de dienstverlening aan onze klanten, onze inzet in brancheverband en onze initiatieven op het gebied van duurzaamheid hebben we een voortrekkersrol. In 2008 maakten we een grote stap voorwaarts op het gebied van Europees afvalmanagement: de introductie van SITA NEWS borgt efficiënte en duurzame sturing van afvalstromen.
SITA NEWS SITA NEWS staat voor SITA Northern Europe Waste Services en is een krachtenbundeling van de Nederlandse, Belgische, Luxemburgse en Duitse SITA-organisaties, en dus van de expertise en capaciteit van ruim 8.200 medewerkers. In totaal telde SITA NEWS in 2008 zo’n 200 vestigingen van waaruit de dienstverlening aan bijna 200.000 bedrijven, vele overheden en ruim 9,5
De ond
miljoen inwoners werd georganiseerd. In het verslagjaar realiseerde SITA NEWS een omzet van 1,5 miljard euro. De EBITDA bedroeg 228 miljoen euro.
SITA Nederland
SITA NEWS is onderdeel van het beursgenoteerde SUEZ
Als onderdeel van SITA NEWS heeft SITA Nederland sinds
ENVIRONNEMENT, dat op haar beurt gelieerd is aan het
2008 meer dan ooit een internationale oriëntatie en zijn
Franse GDF SUEZ. SUEZ ENVIRONNEMENT telt zo’n 65.000
we beter in staat in te spelen op (internationale) verande-
medewerkers en realiseerde in 2008 een omzet van 12,4
ringen, zoals de economische ontwikkelingen. Op de lange
miljard euro (+ 5,6% autonome groei). Meer informatie is te
termijn realiseren we op deze manier een solide basis
vinden op www.suez-environnement.com.
voor toekomstige groei. In Nederland bedroeg de omzet over 2008 ruim 430 miljoen euro. De EBITDA bedroeg 68,4 miljoen euro (zie het hoofdstuk Financieel). Eind 2008 waren er 2.473 medewerkers in dienst, verdeeld over een veertigtal vestigingen. SITA Nederland wordt aangestuurd vanuit het hoofdkantoor in Arnhem. Algemeen (statutair)
De ontstaansgeschiedenis SITA is in 1919 ontstaan in Frankrijk toen een
directeur is Adriaan Visser, die tevens CEO van SITA NEWS is én de functie van Senior Executive President van SUEZ ENVIRONNEMENT bekleedt. De Management Board van SITA NEWS bestaat verder uit Marc Zwaaneveld (CFO), Mathieu Berthoud (COO) en Markus Assmann (HRM).
aantal partijen in de gemeente Parijs samen het huisvuil gemotoriseerd ging inzamelen. De afkorting
Diensten en concepten
SITA staat voor ‘Société Industrielle des Transports
SITA richt zich op een brede doelgroep; overheden, zake-
Automobiles’. In de jaren daarna groeide SITA inter
lijke dienstverleners, industriële bedrijven, etc. Onze dienst-
nationaal uit tot een marktleider op het gebied van afvalmanagement. SITA is onderdeel van SUEZ ENVIRONNEMENT, een van de be drijfstakken van de industriële groep GDF SUEZ.
verlening is gericht op zowel multinationals als kleinere ondernemers, en op zowel grotere als kleinere overheden. We leveren de volgende diensten:
• inzamelen, transporteren en bewerken van huishoudelijk afval, bedrijfsafval, bouw- en sloopafval, monostromen en gevaarlijk afval;
16
Duurzaamheidsverslag 2008
profiel
nderneming Organisatieschema SITA Nederland 31/12/2008
SITA NEWS
Sales & Operations Nederland
Districten Nederland
Sales
Operations
BU’s Nederland
Recycling, Treatment & Trading (RT&T)*
Support afdelingen*
BU’s Nederland
Stafafdelingen Nederland
Inzameling Gevaarlijk Afval
Waste Flow Management
Recycling
Projecten
Rioolservices
Verwerking Gevaarlijk afval
District Noord-Holland District Midden-Holland
District Noord-Nederland
District Rijnmond
District Oost-Nederland
District Zuidwest-Nederland
District Middenoost-Nederland
Transport
District Midden-Nederland
District Zuidoost-Nederland
SPRT
Directiesecretariaat
Financiën, IT, Tax Inkoop & Facilitair, Juridische zaken
Marketing & Communicatie
ReEnergy Human Resources
Health, Safety & Environment Strategie, Public Affairs & Development
* RT&T en de supportafdelingen zijn tevens internationaal georganiseerd
Duurzaamheidsverslag 2008
17
profiel
• recyclen en verwerken van niet-gevaarlijk en gevaarlijk afval en van monostromen;
Inzameling In Nederland is de door SITA ingezamelde hoeveelheid afval
• toepassen van monostromen; • verbranden van huishoudelijk restafval en bedrijfsafval met energieterugwinning;
licht gedaald naar een kleine 2.900 kton. In onderstaande tabel worden de ingezamelde/ontvangen hoeveelheden afval weergegeven.
• industriële veegwerkzaamheden, kolkenreiniging en Districten en Business Units
reiniging van vetafscheiders;
• rioolreiniging, rioolinspectie, wortelfrezen en rioolbeheer; • advisering over afvalmanagement; • sanering van grond en grondwater, en partijkeuringen volgens Bouwstoffenbesluit.
De inzameling en standaard dienstverlening voor niet-gevaarlijk afval is in het verslagjaar geografisch georganiseerd via Districten. De Business Units richten zich vooral op specifieke diensten op het gebied van afvalmanagement,
Ingezamelde/ontvangen hoeveelheden afval (exclusief intercompany) in kton
Nederland
2008
2007
2006
2005
2.083
2.084
2.050
2.060
Niet gevaarlijk huishoudelijk afval
620
693
645
713
Gevaarlijk afval
186
160
155
107
2.889
2.937
2.850
2.880
Niet gevaarlijk bedrijfsafval
TOTAAL
Voor het grootste deel van de klanten met bedrijfsafval
recycling en be- en verwerking en ondersteunen op deze
biedt SITA haar dienstverlening aan in de vorm van een
wijze de Districten.
basispakket waarbij aanvullende activiteiten kunnen
In 2008 acquireerden we het bedrijf Milieu Logistiek
worden afgenomen. Voor grote of complexe vraagstuk-
Stadskanaal (MLS) dat voornamelijk inzameling verzorgde
ken bij klanten wordt de dienstverlening op maat ge-
in Stadskanaal, Veendam, Pekela en Menterwolde. Ook
maakt. Daarnaast kent SITA een aantal concepten voor
werden delen van de activiteiten van ReinUnie en Van
speciale stromen:
Dijke Recycling overgenomen. In Vlaanderen werd het
• DataZeker: een volledig gesloten logistiek systeem
bedrijf Molok, specialist in ondergrondse afvalcontainers
voor de inzameling en de verwerking van vertrou-
overgenomen, waarna SITA de diensten van Molok ook
welijke informatie;
in Nederland is gaan aanbieden. Tot slot is het bedrijf J&G
• VetTotaal: een concept voor het ledigen van
Containers in Den Helder geacquireerd.
vetafscheiders;
• MonoFolie: een concept voor gescheiden inzame-
SITA Inzameling Gevaarlijk Afval (IGA)
ling van transparante kunststoffolies, met name
Inzameling van gevaarlijk afval is de kernactiviteit van de
verpakkingsmateriaal;
Business Unit SITA IGA. Zij opereert in Nederland vanuit
• RioolTotaal: een concept voor advisering, beheer
de locaties Veendam, Gorinchem en Maastricht.
en reiniging van rioolsystemen;
• KolkenTotaal: een concept voor het reinigen en
In Almelo wordt door SITA Ecoservice Treatment gevaarlijk
• Molok: een concept voor ondergrondse
afval verwerkt. Het gaat hier hoofdzakelijk om gevaarlijke
afvalcontainers.
18
SITA Verwerking Gevaarlijk Afval
beheren van straat- en trottoirkolken;
Duurzaamheidsverslag 2008
afvalstromen die door SITA IGA zijn ingezameld. Diverse
profiel
gevaarlijke stoffen kunnen hier herbruikbaar worden
van de Business Unit kort toegelicht. Meer informatie is te
gemaakt. Dit geldt onder meer voor oplosmiddelen, die in
vinden via www.milieujaarverslag.nl/sre. Sinds 2008 is de
Almelo worden gezuiverd door destillatie om vervolgens
bouw van de nieuwe verbrandingsinstallatie Baviro in volle
opnieuw te worden gebruikt.
gang (zie ook het hoofdstuk Milieu en www.baviro.nl).
SITA Recycling
Certificering
Business Unit SITA Recycling beschikt in Nederland over
Certificering is een belangrijk instrument om de kwaliteits-
vestigingen in Groningen, Delft en Rotterdam met instal-
en milieuzorg in de onderneming te borgen. Vestigingen
laties voor het sorteren van bouw- en sloopafval en de
waar afvalstoffen worden op- en overgeslagen en worden
recycling van hout.
verwerkt, zijn vrijwel allen gecertificeerd volgens ISO 14001 (milieuzorg). Alle operationele vestigingen die extern werken
SITA Waste Flow Management
(buiten de eigen locatie) zijn sinds 2003 voor veiligheid ge-
SITA Waste Flow Management (WFM) organiseert de afzet
certificeerd volgens VCA**. Binnen SITA Nederland zijn alle
van alle grond-, bouw- en afvalstromen van SITA (met
activiteiten gecertificeerd volgens ISO 9001 (kwaliteitszorg).
uitzondering van papier en plastic). Met de introductie van
Business Unit SPRT beschikt daarnaast over het certificaat
SITA NEWS ligt er een verantwoordelijkheid bij dit onderdeel
CA+ (borging vernietiging vertrouwelijk materiaal). SITA
om te komen tot grensoverschrijdende optimalisatie van
Riool Services beschikt over de BRL-K10014 en -15 certi-
de afzet, met mede als doel het recyclingpercentage verder
ficaten voor het reinigen en inspecteren van riolen. Onze
te verhogen. Daarnaast zal door verdere centralisatie en
vestiging in Schiedam beschikt over de certificaten BRL-
bundeling van stromen effectiever worden gewerkt aan de
SIKB 7000 (bodemsaneringen), BRL-1000 (partijkeuringen
ontwikkeling van duurzame recyclingtechnieken en kan de
Bouwstoffenbesluit) en BRL-9335 (kwalificeren partijen
continuïteit van de verwerking beter worden geborgd.
grond). Tot slot zijn diverse tankreinigingscertificaten van toepassing op onze gevaarlijk-afvalvestiging in Maastricht.
SITA Paper Recycling and Trading SITA Paper Recycling and Trading (SPRT) met locaties in Soesterberg, Weurt en Delft is een van de grootste oud
Unit voor zowel leveranciers als afnemers een gewaar-
Prestatie in relatie tot beloning
deerde partner. In 2008 nam SPRT de Vlaamse onderne-
Om onze veiligheidsprestaties te verbeteren en te borgen,
mingen Doopa NV (inzameling en verwerking van oud
is op verschillende management- en leidinggevende
papier) en Doopatrans NV (transport) over.
niveaus sprake van prestatiebeloning op dit punt. Door
papierondernemingen in de Benelux. Mede door de sterke geografische spreiding van de vestigingen is deze Business
veiligheid in de beloningsstructuur van het hogere manageSITA Riool Services
ment te betrekken, benadrukken we het belang ervan.
SITA Riool Services is specialist op het gebied van het reinigen, ledigen en inspecteren van riolen, kolken en vetafscheiders. In 2008 investeerde deze Business Unit in een nieuw reinigingsvoertuig van een Deense fabrikant. Dit voertuig recyclet het water continu om het daarna weer terug te voeren. Dit scheelt aanzienlijk in tijd en water- en brandstofverbruik. SITA Transport Business Unit SITA Transport verzorgt het transport van bulkstromen, afkomstig van alle SITA-vestigingen in Nederland en (bulk)transport van derden. SITA ReEnergy ReEnergy in Roosendaal heeft als hoofdactiviteit afvalverbranding. In het hoofdstuk Milieu worden de prestaties
Duurzaamheidsverslag 2008
19
strategie
Bundeling: meer kra meer ver Het verslagjaar 2008 is het eerste jaar van SITA NEWS (Northern Europe Waste Services); de krachtenbundeling van onze ondernemingen in Nederland, Duitsland, België en Luxemburg. Dit Europese samenwerkingsverband vormt een van de grotere onderdelen van de afvaldivisie van SUEZ ENVIRONNEMENT, een wereldspeler op het gebied van aan water en afval gerelateerde dienstverlening. Met de schaal die we via SITA NEWS creëerden, sluiten we aan bij de behoefte op de (internationale) grondstoffen- en energiemarkt. Hierbij hebben we twee hoofddoelen voor ogen: een krachtiger marktpositie én verdergaand duurzaam afvalmanagement.
20
Duurzaamheidsverslag 2008
strategie
Afvalmanagement: sleutel tot de circulaire economie
Verpakking en distributie
Product gebruik
Productie
Afvalfase Grondstof producenten
aatveran im de Kl
ng ri
sc Gro ndstoffen
Sorteren en recycling
spar ing ten be
Ko s
2
CO
k ol Bev
ec un ne da rg ire ie ma
h
rst e
teri alen bes parin g
sg r oei
Energie
in g
rg
Hygiëne
Milieuzo
Service
aa
Primaire materialen
S
E
Inzameling Storten
acht én rantwoordelijkheid Energie uit afval
MEER KRACHT
creëren voor de Europese
Binnen SITA NEWS zijn de Nederlandse, Duitse, Belgische en Luxemburgse activiteiten op
afvalmarkt. Deze markt biedt
het gebied van recycling, verwerking en afvalmanagement samengevoegd in één grensover-
- naast meer commerciële
schrijdende RT&T (Recycling, Trading & Treatment) organisatie. SITA speelt daarmee in op de
kansen - vooral mogelijkhe-
behoefte aan continuïteit en kwaliteit op de internationale grondstoffen- en energiemarkt en
den om duurzamer om te
de grensoverschrijdende verwerkings- en recyclingmogelijkheden. Sales & Operations van
gaan met afval. De toegeno-
de verschillende SITA-ondernemingen zijn nog steeds op nationaal of regionaal niveau
men schaal biedt ruimte om
georganiseerd: de uniform georganiseerde Districten opereren dicht bij de klant en spelen
te innoveren, efficiënter te
binnen duidelijk vastgestelde kaders in op de regionale markt.
kunnen werken en een beter afvalstroommanagement
Met de samenwerking binnen SITA NEWS bundelen de
te realiseren. Zo kunnen afvalstromen nog meer worden
verschillende SITA-ondernemingen niet alleen hun krach-
gebundeld om de vaak forse financiële investeringen in
ten, maar willen op deze wijze vooral toegevoegde waarde
technologie te rechtvaardigen.
Duurzaamheidsverslag 2008
21
strategie
Missie en visie Om onze missie - kernachtig samengevat in het motto
Kredietcrisis
‘betrouwbaar en duurzaam afvalmanagement’ - vorm te
De kredietcrisis heeft aan het eind van het derde kwartaal
kunnen geven, heeft SITA NEWS haar visie op de komende
van 2008 wereldwijd een ongekend sterke afname van
vijf tot tien jaar puntsgewijs geformuleerd:
vraag naar, én opbrengst van secundaire grondstoffen ver-
• SITA is een geïntegreerd full service afvalbedrijf (inzameling, recycling en verwerking);
• SITA is de referentiespeler op het gebied van duur-
oorzaakt. Productiestops bij klanten resulteerden in minder afvalaanbod en een verhevigde concurrentie. De crisis heeft een sterke economische neergang ingeluid en zal
zaamheid en levert een belangrijke bijdrage aan een
naar verwachting ook in 2009 en 2010 nog nadrukkelijk de
duurzame samenleving door afval een tweede leven
markten beïnvloeden. SITA NEWS heeft daarom pro-actief
te geven als grond-, bouw- en/of brandstof;
de ‘broekriem aangehaald’ en voortvarend bezuinigd op
• SITA helpt haar klanten om bij te dragen aan duurzaamheidsdoelstellingen;
• recycling en energie uit afval dragen significant bij aan het beheersen van de klimaatproblematiek;
• stap voor stap zal de Europese afvalmarkt zich bewegen in de richting van een ‘Level Playing Field’.
kosten. Behalve voor de kosten heeft de onderneming aandacht gehad voor het behoud van klanten. Daarnaast zijn voorziene organisatieaanpassingen versneld doorgevoerd. Op deze wijze past de onderneming zich maximaal aan de omstandigheden aan en kunnen we naar verwachting de economische recessie goed doorstaan. Er zullen zich ook nieuwe kansen voordoen waar de onderneming dan krachtig op kan inspelen.
Ons motto Onder het motto ‘betrouwbaar en duurzaam afvalmanagement’ streven we ernaar de leefbaarheid van de maat schappelijke omgeving te behouden en te verbeteren. Uitgangspunt is dat we onze taken effectief en milieuverantwoord uitvoeren.
SWOT Om onze rol, positie en bijdrage te kunnen behouden en verbeteren, houden we onszelf regelmatig een spiegel voor. Weten waar we goed (en minder goed) in zijn, is essentieel. Net als te weten met welke zaken we in onze omgeving rekening hebben te houden. SITA NEWS heeft een uitstekende uitgangspositie doordat we:
• een compleet scala aan dienstverlening op het gebied van afvalmanagement kunnen aanbieden en, binnen SITA NEWS, onderdeel uitmaken van het wereldwijd opererende SUEZ ENVIRONNEMENT;
• door lokale aanwezigheid in combinatie met schaalgrootte op de grondstoffen- en energiemarkt efficiënt kunnen opereren;
22
Duurzaamheidsverslag 2008
strategie
secundaire grond-, bouw- en brandstoffen;
• invulling kunnen geven aan de behoefte aan ‘onestop-shop’ en transparantie bij onze klanten;
• in kunnen spelen op de operationalisering van de producentenverantwoordelijkheid rond verpakkingen en andere producten. Daartegenover staat dat we te maken hebben met toenemende concurrentie door overheidsondernemingen, consolidatieslagen in de markt, toenemende krachtenbundeling bij producenten en brancheorganisaties. Tot slot is de complexere arbeidsmarkt (onder meer als gevolg van vergrijzing) een kritische factor.
• door bundeling van krachten en verwerkingsinstal-
Klanttevredenheid
laties meer invloed hebben op de verwerkingsketen,
Het klanttevredenheidsonderzoek in 2008 geeft aan dat
ook over de grenzen heen;
SITA’s ambities nog niet volledig worden gerealiseerd. Het
• onze bedrijfsvoering door standaardisatie en harmonisatie efficiënter hebben weten in te richten;
• een breed scala aan klanten hebben; • een sterke positie in de inzamelingsmarkt hebben; • een zeer sterke positie hebben op het gebied van oud
verkregen rapportcijfer daalde licht (0,15 punt) ten opzichte van 2007. Zo bleek dat de informatieverstrekking door SITA (bijvoorbeeld wijziging van inzameltijden en/of inzameldata) volgens de klant beter kan. Als het gaat om ‘dienstverlening’ scoren we goed en laten we progressie zien.
papier;
• bewezen hebben sterk te zijn in beheersing van kosten, hetgeen onder meer van groot belang is in het
Strategie
licht van de huidige negatieve economische ontwik-
De gezamenlijke NEWS-strategie geldt als leidend voor
kelingen;
de nationale ondernemingen. Met andere woorden:
• goede financiële rendementen hebben, ook in vergelijking met branchegenoten.
de strategie van SITA Nederland richt zich primair op de nationale bedrijfsonderdelen en wordt in principe afgeleid uit de overkoepelende strategie. Deze richt zich ook
Daartegenover staat dat we ons vermogen om te innove-
nadrukkelijk op de grensoverschrijdende Recycling,
ren, moeten vergroten. Ook onze commerciële organisatie
Treatment en Trading activiteiten binnen SITA NEWS.
moet aan slagkracht winnen omwille van margeverbetering en om onze positie in monostromen te versterken. Tot
De inventarisatie van sterkten, zwakten, kansen en bedrei-
slot zal onze rol in integraal ketenbeheer moeten worden
gingen heeft geleid tot een aantal strategische keuzes. SITA
versterkt.
NEWS wil:
• verder inspelen op de grondstoffen- en energiemarkt Onze kansen zijn vooral dat we:
• een rol van betekenis kunnen hebben voor twee zeer belangrijke, wereldwijde ontwikkelingen: de klimaatverandering en de grondstoffenschaarste. De EU-doelstellingen voor klimaat en energie kunnen we
door inzet van haar brede klantenportfolio en verdere uitbouw van recycling- en energie-uit-afval-installaties;
• door schaalgrootte afvalstroommanagement efficiënter laten verlopen en meer inzetten op monostromen;
• inspringen op integraal ketenbeheer door de commer-
voor een deel invullen door ons in te zetten voor ener-
ciële relatie met producenten te versterken en concur-
gie uit afval, en door recycling (secundaire grondstof-
rerende integrale ketenoplossingen aan te bieden;
fen) verder te stimuleren en te faciliteren;
• door e-business sneller en eenvoudiger kunnen inspelen op de wensen van de klant;
• met ons klantenbestand en internationale netwerk een goede uitgangspositie hebben voor de markt van
• door implementatie van één ERP (Enterprise Resource Planning) softwarepakket over de landsgrenzen heen, de ‘one-stop-shop’ mogelijkheden voor internationale klanten vergemakkelijken;
• haar internationale lobbynetwerk gebruiken om te
Duurzaamheidsverslag 2008
23
strategie
borgen dat afvalregelgeving en -standaarden op een
E-business en automatisering
hoog, maar uitvoerbaar en goed controleerbaar niveau
De strategische keuze om grensoverschrijdende ERP
komen én blijven. Europa zal hierdoor langzaam maar
(Enterprise Resource Planning) software te implementeren,
zeker naar een gelijkwaardig speelveld toegroeien;
hangt samen met SITA’s ambitie om met digitale com-
• goede medewerkers werven en behouden door als
municatie de service aan onze klanten te verbeteren en te
onderdeel van het wereldwijd opererende concern
moderniseren. In 2012 willen we twintig procent van onze
SUEZ ENVIRONNEMENT (toekomstige) werknemers
omzet via internet aangemeld krijgen. In dit kader, en om
(internationale) doorgroeimogelijkheden te bieden;
de managementinformatie te verbeteren, is besloten om
• een centrale rol voor duurzaamheid in de rebranding
dezelfde standaardsoftware voor de Benelux en Duitsland
van onze activiteiten, zoals:
• extern geverifieerde carbon accounting (CO2- berekening), verdedigbaar aan alle aandeelhouders;
• een plan om onze eigen CO2-voetafdruk te doen afnemen;
in te voeren. In 2008 is hard gewerkt aan de voorbereiding van de invoering van de financiële applicaties in 2009. Door een gemeenschappelijk ERP-pakket kan bedrijfsinformatie beter worden verzameld en gedeeld, zowel binnen SITA NEWS als met SUEZ ENVIRONNEMENT.
• een voorstel aan onze klanten waarin beter omgaan met afval kan worden vertaald in kosten reductie en duurzaamheidsbijdrage.
Nederlandse strategie op Bedrijfs-, Districts- en Business Unit niveau
Bovenstaande strategie is in lijn met de strategie die we
Op bedrijfsniveau kiest SITA voor het behoud en verbete-
in 2005/2006 opstelden. Deze laatste strategie was onder
ren van het marktaandeel in de inzamelingsmarkt, waarbij
andere gebaseerd op ‘operational excellence’ en controle
kostenbeheersing in het komende jaar veel aandacht krijgt.
over de ‘afvalketen’. De huidige, breed gedragen strategie
Onze positie in de eindverwerking willen we verder invullen
is een meer internationale, duurzame voortzetting hiervan.
langs drie strategische lijnen. De eerste is die waarbij we eigen projecten ontwikkelen (BAVIRO Roosendaal). Ten tweede ontwikkelen we capaciteit in partnership (bijvoorbeeld EVI in Coevorden). Tot slot sluiten we langetermijncontracten met strategische partners in de eindverwerking.
24
Duurzaamheidsverslag 2008
strategie
Het merendeel van de omzet van SITA wordt gegenereerd
The SITA Way levert meetbaar resultaat
in de Districten waar de hoofdtaak bestaat uit het inzamelen
Sinds 2006 heeft SITA Nederland hard gewerkt aan de
van afval bij huishoudens en bedrijven. De (internationale)
invoering van een omvangrijk optimalisatieprogramma.
Business Units (BU’s) zijn gericht op specialistische taken
Onder de naam The SITA Way werden alle aspecten van
zoals transport, verbranding of afvalstroommanagement.
onze operationele dienstverlening verbeterd en gestan-
De Districten voeren de landelijke strategie uit, evenals de
daardiseerd: van inzamelroutes tot inzamelmiddelen, en
BU’s. De BU’s leggen echter wel accenten, passend bij hun
van (administratieve) procedures tot klachtenafwikkeling
activiteitenpallet. Zo geeft de BU Afvalstroommanagement
en tarieven. Sinds begin 2008 is duidelijk merkbaar dat
invulling aan de strategie om te komen tot meer efficiënte
The SITA Way resultaten oplevert. Vrijwel alle indicatoren
bundeling en sturing van afvalstromen naar bewerkings- en
geven een betere score aan dan in 2007. Zo worden
verwerkingsmogelijkheden. Tevens kan deze BU gebruik
klachten bijvoorbeeld sneller afgehandeld en worden
maken van de nu ruimer beschikbare kennis binnen SITA
afspraken beter nagekomen.
NEWS om zo onze rol op de dynamische internationale grondstoffen- en energiemarkt verder te ontwikkelen.
4 Priorities, 12 Commitments In de ‘New Sustainable Development Policy’ heeft SUEZ ENVIRONNEMENT de ambitie flink omhoog bijgesteld om een duurzame onderneming te zijn en een bijdrage te leveren aan duurzame ontwikkeling. De onderneming is van mening dat de actuele milieuproblematiek zo essentieel is voor onze samenleving dat een andere vorm van groei nodig is om de samenleving verder te ontwikkelen. Het is de ambitie van SUEZ ENVIRONNEMENT, en dus die van SITA, om een sleutelrol te vervullen in het realiseren van die nieuwe vorm van groei en vooruitgang te boeken. SITA’s rol in deze strategie is onmiskenbaar (zie prioriteit 1, commitment 1). De ‘New Sustainable Development Policy’ is door SUEZ ENVIRONNEMENT samengevat in vier ‘priorities’ waaraan twaalf ‘commitments’ zijn gekoppeld: Priority 1:
1 2 3 4
Conserve resources and engage in the ‘circular economy’
Commitment 1:
Optimise waste recycling and recovery rate
(Commitment 2:
Increase the yield of drinking water networks)
Priority 2:
Innovate to respond to environmental challenges
Commitment 3:
Reduce greenhouse gas emissions
Commitment 4:
Improve energy efficiency through all operations
Commitment 5:
Increase and promote renewable energy generation
Commitment 6:
Incorporate biodiversity in site management
Priority 3:
Empower our employees as actors of sustainable development
Commitment 7:
Foster professional knowledge
Commitment 8:
Improve safety and health in the workplace
Commitment 9:
Support diversity
Priority 4:
Build our development with all stakeholders
Commitment 10:
Maintain an active dialogue with our stakeholders
Commitment 11:
Become a key actor of local sustainable development
Commitment 12:
Provide regular and easily accessible information about our
sustainable development actions
Duurzaamheidsverslag 2008
25
strategie
MEER VERANTWOORDELIJKHEID Als onderneming in de afvalbranche zijn wij ons bewust van onze rol in én voor de samenleving. Door afval tijdig en conform afspraken in te zamelen en te verwerken, worden zowel de volksgezondheid als het milieu gediend: wij werken met mensen voor mensen en geven afval een ‘tweede leven’. Om onze taak goed te kunnen vervullen, is een gebalanceerde aandacht voor milieu-, sociaal-ethische en financiële aspecten vanzelfsprekend: we hebben het dan over maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO).
G
Sustainable Development Policy
lobalisering en de huidige kredietcrisis maken
In 2008 zette SUEZ ENVIRONNEMENT een nieuwe stap door
transparantie en betrouwbaarheid in de bedrijfs-
de ‘New Sustainable Development Policy’ af te kondigen.
voering nog belangrijker. MVO zal bij deze ontwik-
Centraal in deze duurzaamheidsstrategie staan vier ‘com-
kelingen aanhaken en nog nadrukkelijker zijn rol opeisen.
mitments’ en twaalf ‘priorities’ (zie het kader op de vorige
In de toekomst zullen wij daarom nog duidelijker moeten
pagina). In 2009 zullen binnen de NEWS-landen de com-
maken wat we doen, hoe we het afval (laten) verwerken
mitments worden gekwantificeerd en geïmplementeerd in
en wat de impact van deze stappen op het milieu is. Het
de ondernemingen. Het nieuwe beleid, gebaseerd op deze
beleid wordt opgesteld door de Management Board, met
interne richtijn, zal hiermee bestaande Road Maps (meer-
behulp van input van staf- en operationele afdelingen.
jarenplannen) vervangen. In het genoemde kader wordt de
De realisering van (duurzaamheids)doelstellingen wordt
interne richtlijn kort weergegeven.
bewaakt door diverse afdelingen.
Doelstellingen Voor 2008 stelde de Management Board van SITA NEWS een aantal hoofddoelstellingen op. Deze zijn in de bijgaande tabel opgenomen, waarin ook het resultaat is vermeld. Hiernaast worden de concrete hoofddoelstellingen voor 2009 vermeld.
Doelstellingen 2008
Resultaat
In Nederland neemt de klanttevredenheid toe wat zal blijken uit
Niet gehaald. Tevredenheid licht gedaald
het rapportcijfer 7,5 in het jaarlijkse klanttevredenheidsonderzoek.
(van 7,3 naar 7,2)
SITA realiseert een toename van de EBITDA van minimaal zes miljoen euro
Niet gehaald vanwege kredietcrisis (daling
ten opzichte van 2007.
prijzen monostromen, afname tonnages)
Certificatie volgens ISO 9001 en ISO 14001, en in Nederland ook voor VCA**,
Gehaald
wordt voor een volgende periode van drie jaar verkregen. Hiervoor worden in het voorjaar van 2008 nieuwe systeemaudits uitgevoerd. In ieder District of Business Unit wordt voor twee onderwerpen waarvan nog
Gedeeltelijk gehaald
geen trendanalyse is uitgevoerd, een trendanalyse opgezet in het kader van
(2 extra trendanalyses niet overal uitgevoerd)
kwaliteit (ISO 9001), milieu (ISO 14001) en/of veiligheid (VCA**). SITA reduceert haar CO2-emissie (als gevolg van haar activiteiten) per ton
Gehaald; 6,5% reductie gerealiseerd
ontvangen afval met vijf procent.
(zie hoofdstuk Milieu)
In Nederland daalt de AFR (Accident Frequency Rate) van 16 naar 14,5.
Gehaald (zie hoofdstuk Sociaal)
26
Duurzaamheidsverslag 2008
strategie
Sustainability Taskforce SITA NEWS
de conclusies allemaal dezelfde kant uit: afvalmanagement
Parallel aan de inzet vanuit de moederonderneming heeft
levert een significante bijdrage aan de CO2-reductiedoel-
SITA NEWS in 2008 nadrukkelijk de thema’s duurzaamheid,
stelling. De meest uitgebreide studie (Prognos*) toont
klimaat en grondstofschaarste centraal gesteld. Zo is er
aan dat afvalmanagement, van klant tot eindverwerking,
onder meer een internationale Sustainability Taskforce
minimaal 19% en mogelijk 31% van de totale doelstellin-
gevormd. Deze taskforce boekte al snel een concreet
gen kan invullen. Goed afvalmanagement is daarmee een
resultaat: SITA bracht haar eigen CO2-footprint in beeld.
effectieve en goedkope CO2-reductiemaatregel. Niet voor
(Zie verder hoofdstuk Milieu).
niets hebben Europese en Nederlandse wetgevers een pad uitgestippeld om storten van afval te verminderen en nut-
Cruciale rol afvalmanagement
tige toepassing van afvalstoffen te vergroten. (Zie verder
De Europese overheid is zich bewust van de enorme
het hoofdstuk Milieu).
uitdaging op het gebied van milieu en heeft initiatieven genomen op het gebied van klimaat, biodiversiteit, duurzame energie, energiezuinigheid, producentenverantwoordelijkheid, ecodesign en afvalmanagement. Onderlig-
* Prognos: internationaal onderzoeksbureau. Deed in oktober 2008 in opdracht van elf nationale en Europese belangenorganisaties uit de afval- en recyclingbranche onderzoek naar het potentieel van recycling als bijdrage aan de CO2-reductie.
gend aan deze initiatieven zijn onder meer de Europese CO2-doelstellingen: in 2020 dient de CO2-emissie met 20% te zijn gereduceerd ten opzichte van 1990, ofwel 14% in vergelijking met 2005. Naast 20% CO2-reductie in 2020 moet dan 20% minder energie worden verbruikt en moet 20% van de energieproductie ‘hernieuwbaar’ zijn.
Biomassa De infrastructuur voor de verwerking van biomassa tot energie is in 2008 in Nederland verder ontwikkeld. SITA is in toenemende mate een leverancier van biomassa. Door
In 2008 zijn diverse studies verricht naar de rol van afvalbedrijven als het gaat om deze doelstellingen. Hoewel de
kwaliteitsmonitoring en goede bewerking vergemakkelijken we de inzet van bijvoorbeeld afvalhout als biobrandstof.
doelen en aannames van deze studies verschillen, wijzen
SITA Nederland streeft in 2009 naar…
... een hogere klanttevredenheid, wat moet blijken uit een score hoger dan 7,2 in het klanttevredenheidsonderzoek. In 2010 staat een stijging van de score tot 7,4 gepland om in 2011 uit te komen op 7,8 of hoger.
… reductie van de Accident Frequency Rate (AFR)
… reductie van Non Compliances/ Risks met 10%.
van 14,0 naar 13,5, onder meer door het uitvoeren van minimaal vijf acties uit het safety actieplan en het uitvoeren van (bijna) ongevalsanalyses door de operationeel manager (minimaal 4), hoofd planning (minimaal 2) en locatieleiders (minimaal 4) in ieder District/BU.
… een EBITDA die gezien de huidige economische situatie in de wereld - het gelijke niveau bereikt als in 2008 (voor een vergelijkbare schaal aan activiteiten). Noot: Deze doelstelling kan worden bijgesteld op basis van eventuele verdere doorwerking van de recessie.
Duurzaamheidsverslag 2008
27
Hout
kent vele toepassingen. Zo natuurlijk en vanzelfsprekend als het groeit, zoveel zorg en gezamenlijke inspanning vraagt de aanwas, om het evenwicht te herstellen. Hergebruik is daarbij essentieel, en dat natuurlijk zo effectief mogelijk. Na inzameling wordt het gesorteerd. A-hout is schoon afvalhout en wordt onder meer gebruikt in de spaanplaatindustrie. B-hout vervangt fossiele stoffen als gas en kolen voor energie-opwekking. En C-hout is veelal chemisch behandeld en moet anders worden verwerkt. Afvalhout inzetten voor spaanplaat scheelt in CO2-uitstoot; per ton zo’n 58 kg. Maar verbranden voor energie-opwekking levert nog meer besparing op: ruim 900 kg per ton ten opzichte van olie of kolen. SITA zamelt in Nederland zo’n 169 miljoen kg hout per jaar in, waarvan zo’n 55 procent als materiaal wordt hergebruikt en zo’n 45 procent wordt ingezet voor de opwekking van groene energie.
milieu
Hergebruik en nuttige toepassing van afval gelden binnen SITA al jarenlang als de activiteiten waarmee daadwerkelijk verschil kan worden gemaakt. Niet voor niets heeft SUEZ ENVIRONNEMENT het optimaliseren van recycling en recovery als prioriteit binnen haar ‘New Sustainability Development Policy’ aangewezen.
Meer cijfers: MEER GRIP Hergebruik van afval en energie-opwekking uit afval leveren nu al een belangrijke bijdrage aan het verminderen van gebruik van natuurlijke grondstoffen en hulpbronnen. SITA is ervan overtuigd dat dit ook in de toekomst zo zal zijn, én dat het nog beter en slimmer kan. Uitgangspunt is daarbij om voortdurend het optimum te vinden tussen economie en ecologie. Voor onze klanten dragen wij zorg voor zorgvuldige be- en verwerking van afval. Dit begint (na voorlichting over preventie dan wel beperking van afval) zoveel mogelijk bij ons advies over optimale afvalscheiding waardoor hergebruik en recycling veel beter mogelijk worden. Afval dat niet kan worden hergebruikt, wordt aangeleverd aan hoogrendementsafvalverbrandingsinstallaties. Hier wordt het afval ingezet voor opwekking van energie die in 2008, vanwege het biomassaaandeel, voor 48% als duurzaam kon worden beschouwd. Inherent aan onze inzet is echter dat ook wij het milieu belasten. Onze milieubelasting komt met name voort uit onze inzamelingsactiviteiten en de be- en verwerking van het afval. Daarnaast belasten wij het milieu door de energie die we onder meer op kantoren gebruiken.
30
Auto’s
brandstof verbruiken. In totaal verbruiken onze vrachtwa-
Het inzamelen van afval vindt bij SITA voor het allergrootste
gens per jaar zo’n twintig miljoen liter diesel, vergelijkbaar
deel plaats met vrachtwagens. In totaal gaat het om een
met 2007; zie ook de tabel op bladzijde 33. Het gemiddeld
wagenpark van zo’n duizend voertuigen die door het
dieselverbruik per ton ingezameld afval lag in 2008 op een
noodzakelijke vele optrekken en afremmen, relatief veel
kleine zeven liter en is daarmee stabiel.
Duurzaamheidsverslag 2008
Milieu
Emissie naar de lucht, vooral van fijnstof en CO2, is dan ook
Sinds 2008 koos SITA - als het gaat om lease-personen-
ons belangrijkste milieu-issue bij de afvalinzameling. Om
wagens - uitsluitend voor auto’s die vallen in dieselcate-
deze emissie te minimaliseren, investeert SITA onder meer
gorieën A t/m D en in benzinecategorieën A t/m C. Tevens
in efficiënte planning (zie kader), schone motoren (Euro 5)
zijn hybride auto’s in het leaseprogramma opgenomen en
en roetfilters.
wordt gebruik hiervan gestimuleerd.
Van de ruim duizend vrachtwagens zijn inmiddels 135 wagens voorzien van een Euro 5 motor. Hiervan is het
Geprogrammeerde planning
merendeel (96) aangeschaft in 2008.
In 2008 is een intern ontwikkeld computerprogramma
In hetzelfde jaar werden voor alle oudere voertuigen met
ingezet waarmee plaatsings-, wissel- en ophaalopdrach-
een Euro 2/3 motor roetfilters aangeschaft. Hierbij heeft
ten slim worden gecombineerd. Het programma berekent
SITA ingezet op ‘full flow’ filters die een veel hogere emis-
onder meer of in voorkomende gevallen een vrachtwagen
siereductie dan zogenoemde halfopen filters halen. Om
met aanhangwagen moet worden ingezet, of dat het
deze techniek op onze voertuigen mogelijk te maken, werd
economischer is om vaker te rijden. Daarmee is de uiterst
veel tijd en geld geïnvesteerd; het vele accelereren en
complexe planning van onze (aanhang)wagens verder
afremmen, dat nu eenmaal met inzameling gepaard gaat,
geoptimaliseerd. In 2008 is het aandeel aanhangwagen-
is niet bevorderlijk voor de werking van de roetfilters. De
kilometers als percentage van het totaal aantal voertuig
roetuitstoot van onze oudere vrachtwagens daalt met dit
kilometers met 4% gestegen. Wij verwachten ook in
filter naar het niveau van de Euro 4/5 klasse.
2009 meer en efficiënter gebruik te kunnen maken van aanhangers.
meer grip én meer afrekenen Vestigingen en installaties Op de vestigingen waar we afval op- en overslaan en bewerken, is er sprake van belasting door bijvoorbeeld
Alternatieve brandstoffen
geluid (transportkranen, shovels, sorteerinstallaties), stof
Sinds enkele jaren voert SITA proe
vestigingen van toepassing zijn, worden nageleefd aan de
(op- en overslag, sorteren) en water (lozing van afvloeiend terreinwater). De vergunningvoorschriften die op deze
ven uit met biobrandstof. Een aantal
hand van het eigen managementsysteem. Het manage-
vrachtwagencombinaties rijdt op Puur
mentsysteem, met bijbehorende interne controles, borgt
Plantaardige Olie (PPO). Daarnaast vindt
de naleving van de interne - en vergunningseisen.
er in samenwerking met de Hogeschool Arnhem en het Arnhems Waterstof Netwerk onderzoek plaats naar het rijden op waterstof.
Verontreinigd water wordt afgevoerd via de reguliere riolering. Naar aanleiding van gunstige analyseresultaten heeft SITA in overleg met het bevoegd gezag besloten om bij een aantal vestigingen voorlopig geen afvalwateranalyses meer te doen. Om het rioolstelsel niet onnodig
Duurzaamheidsverslag 2008
31
Milieu
te belasten, wordt op veel vestigingen schoon
Voor onze activiteiten op de vestigingen verbruiken we
hemelwater rechtstreeks geloosd op oppervlak-
gas, water en elektra. Indirect belasten we hiermee het
tewater. Significante lozingen op oppervlakte
milieu, bijvoorbeeld met CO2-emissies. Het verbruik van gas
wateren vinden vanaf SITA-locaties niet plaats.
en elektra is vergelijkbaar met vorig jaar. Het waterverbruik daalde licht, nadat op de vestiging Delft ernstige onder-
Grondwateronttrekking vindt bij SITA alleen
grondse leidinglekkages werden geconstateerd en gerepa-
plaats bij onze vestiging ReEnergy; zo’n 600 m
reerd. Het elektraverbruik in Delft daalde flink vanwege de
werd in 2008 gebruikt voor het testen van het
verminderde productie van houtsnippers.
brandblussysteem.
(Zie de tabel op de volgende pagina).
3
In 2008 zijn, voor zover bekend, geen nieuwe
Voor onze sorteervestiging te Rotterdam, een grootver-
bodemverontreinigingen ontstaan. Nieuwe sane-
bruiker van elektra, maakten we in 2008 een inventarisatie
ringen van bodems van bestaande of voormalige
van besparingsmogelijkheden op stroomverbruik. Dat
SITA-locaties waren in 2008 eveneens niet aan
resulteerde in een uitgebreid scala van grote en kleine
de orde. Wel zijn voorbereidingen getroffen
maatregelen, waarmee uitgaande van een gelijke hoeveel-
voor de aankomende saneringen in Hengelo en
heid te sorteren afval in de nabije toekomst, zo’n 100.000
Almelo; het gaat om bodems die verontreinigd
kWh zou kunnen worden bespaard.
zijn met vluchtige organische verbindingen. In (oudere) koelapparatuur, die wij inzamelen en op- en overslaan, kunnen ozonafbrekende stoffen (HCFK’s etc.) zitten. SITA laat deze stroom verantwoord verwerken door erkende onder nemingen. Emissies van HCFK’s zijn daarmee ‘niet van toepassing’. Wat betreft emissies naar de lucht is vanzelf-
Groene stroom en ga Eind 2008 heeft het zusterbedrijf Electrabel (onderdeel van GDF SUEZ) het SITA personeel een aantrekkelijk aanbod gedaan om over te stappen op 100% groene stroom en/of gas. Zo’n 250 medewerkers hebben geprofiteerd van dit aanbod.
Brandbeveiliging
sprekend ook onze afvalverbrandingsinstallatie
Voor de vestigingen in Gorinchem en Veendam van
ReEnergy van belang (zie verder www.milieujaar-
SITA IGA (Inzameling Gevaarlijk Afval) hebben we in het
verslag.nl/sre). De emissies van deze installatie
verslagjaar brandbeveiligingsinstallaties gebouwd en laten
blijven ruim onder de gestelde normen.
certificeren. In Gorinchem is sprake van schuimblussing, in
ReEnergy en baviro reenergy De afvalverbrandingsinstallatie van SITA, ReEnergy, verwerkte in 2008 57.048 ton afval. Ten opzichte van het jaar ervoor is sprake van een lichte daling met 2,6%. Dit is hoofdzakelijk een gevolg van het feit dat de installatie tijdelijk beperkt inzetbaar was nadat het rookgasreinigingsfilter schade had opgelopen door brand. Deze brand in december was snel onder controle en leverde geen gevaar op voor de omgeving. De verbrandingsinstallatie wekt geen elektriciteit op. Wel wordt warmte afgezet naar een kassencomplex. De in 2008 hoeveelheid afgezette warmte staat gelijk aan circa 3,4 miljoen m3 aardgas. Bij het afvalverbrandingsproces blijven reststoffen achter. Vrijwel alle reststoffen worden nuttig toegepast, bijvoorbeeld in de wegenbouw. Meer details over SITA ReEnergy in relatie tot het milieu is beschikbaar via www.milieujaarverslag.nl/sre.
Baviro In september 2008 is begonnen met de bouw van Baviro (Bedrijfs Afval Verbrandings Installatie Roosendaal) met een capaciteit van 291.000 ton per jaar. Deze installatie vervangt de oude installatie. De planning is dat de nieuwe installatie in 2011 in bedrijf wordt genomen. De nieuwe installatie zal, in tegenstelling tot de huidige installatie, ook elektriciteit opwekken. De elektriciteitsproductie zal 246.000 MWh bedragen, genoeg voor zo’n 70.000 huishoudens. Meer informatie over dit omvangrijke project is beschikbaar via www.baviro.nl.
32
Duurzaamheidsverslag 2008
Milieu
Veendam is een gasblus-systeem geïnstalleerd. Een soort-
Verantwoordelijkheid
gelijke installatie als in Gorinchem wordt in 2009 gebouwd
SITA hanteert sinds jaar en dag een hoge standaard voor
voor de beveiliging van de IGA-vestiging te Maastricht.
kwaliteit, milieu en veiligheid; in het beleid gericht op deze aandachtsvelden wordt steeds meer aangesloten op het
In 2008 zijn ook de voorbereidingen gestart voor de brand-
duurzaamheidsbeleid van SUEZ ENVIRONNEMENT dat
beveiliging van de vestiging van SITA Paper Recycling &
regelmatig wordt bijgewerkt. Andersom geldt dat vanuit
Trading in Delft. Hier zal een geavanceerde detectie-
de moederonderneming streng wordt toegezien op de
installatie worden gebouwd.
duurzaamheidsprestaties van SITA (zie ook ‘Reikwijdte en betrouwbaarheid’). Bij de vormgeving van het beleid van SITA op het gebied van milieu en veiligheid, speelt de stafafdeling Health, Safety & Environment een centrale rol. De eindverantwoordelijkheid voor de milieubelasting behoort bij het hoogste (lijn)management.
Belangrijkste verbruikers Leiding en grondwater
2008
2007
2006
2005 Eenheid
103.000
111.640
108.900
128.900
m3
ReEnergy
16.000
16.400
19.400
14.100
m3
Almelo
12.400
15.300
16.841
33.800
m3
19.400
19.800
20.300
19.800
MWh
8.200
7.900
8.000
7.200
MWh
900
1.700
1.800
1.700
MWh
2.100
2.300
2.050
1.600
MWh
Elektriciteit
ReEnergy
Delft
Rotterdam
Groningen
Almelo
Aardgas
ReEnergy
Dieselolie (incl. rode diesel)
810
830
800
700
MWh
1.900
1.940
1.850
2.100
MWh
2.064.000
1.920.000
1.762.000
2.020.700
m3
1.156.200
1.127.600
1.087.600
1.047.500
m3
*20.500
*21.100
20.300
21.100
m3
* inclusief verbruik leaseauto’s
Duurzaamheidsverslag 2008
33
Milieu
Over (Europese) regelgeving en SITA
M
ilieubeleid wordt meer en meer vanuit Brussel vormgegeven. De Europese Verordening REACH (zie kader) is hiervan een goed voorbeeld; deze vervangt eerdere regels zoals in Nederland de Wet milieugevaarlijke stoffen (Wms). Een
ander voorbeeld is de Natura 2000-regelgeving. Natura 2000 heeft als doel de biodiversiteit in Europa te waarborgen. Uit een eigen inventarisatie in 2008 bleek dat geen van onze vestigingen zich in een van de 162 Nederlandse Natura 2000-gebieden bevindt. Een vijftiental vestigingen bevindt zich op een afstand van minder dan vijf kilometer. Vooralsnog is de ligging van onze vestigingen ten opzichte van Natura 2000 gebieden geen aanleiding voor actie vanuit SITA.
KRA In de Kader Richtlijn Afvalstoffen (KRA), die eind 2008 werd herzien, wordt ruimte geboden voor ‘Einde Afvalcriteria’. De ‘Einde Afvalcriteria’ bepalen wanneer een afvalstof als product kan worden afgezet. De KRA biedt ruimte om ook nationale criteria op te nemen. SITA betreurt dit. Wij voorzien hierdoor, zeker in combinatie met REACH, complexe praktijksituaties. In Europa zullen efficiënte energie-uit-afval-installaties de R1-status (nuttige toepassing) verkrijgen als uitkomst van de nieuwe Kader Richtlijn Afvalstoffen.
REACH REACH staat
voor Registratie, Evaluatie
en Authorisatie van Chemische stoffen. Hoewel afval is vrijgesteld, vroeg deze (complexe) regelgeving in 2008 toch de nodige aandacht van de afvalbranche. Een aantal afvalstromen kan namelijk na bewerking worden afgezet als ‘secundaire grondstoffen’. Dan kan REACH wèl van toepassing zijn. Mede daarom heeft de afvalbranche (Vereniging Afvalbedrijven) aanbevolen om eind 2008 diverse (afval)stromen te préregistreren. Uiteindelijke registratie van secundaire grondstoffen door de afvalbranche wordt momenteel niet voorzien.
34
Duurzaamheidsverslag 2008
Milieu
MEER afrekenen In 2008 is onze interne auditsystematiek voortgezet. Als belangrijkste aandachtspunt uit de (in- en externe) systeemaudits komt naar voren dat we onze noodplannen niet afdoende oefenen. Uit de eigen controles op de naleving van vergunningsvoorschriften blijken ‘lozingsnormen’ en ‘brandbeveiliging’ aandachtspunten. Uit veiligheidsinspecties komt onder meer als belangrijk verbeterpunt naar voren dat onze werkplekinspecties vooral op eigen locaties plaatshebben, terwijl onze inzamelactiviteiten toch met name buiten onze locaties plaatsvinden.
Sancties naar aanleiding van externe controles Vestiging
Overtreding
Aangezegde of opgelegde sanctie
Recycling Groningen
Niet tijdig melden ongewoon voorval bij bevoegd gezag
Boete € 1.000,-
Recycling Groningen
Asbest niet conform regelgeving verpakt
Dwangsom € 1.000,- per keer,
max. € 10.000,-
(niet geïnd na genomen maatregelen)
SES/SRS Veendam
In bedrijf zijn zonder geldige milieuvergunning
Dwangsom max. € 17.500,(is vanwege het onherroepelijk
worden van de vergunning vervallen)
SES Gorinchem
Dwangsom € 500,- per week,
Niet tijdig indienen E-PRTR-rapportage
maximaal € 5.000,- (niet geïnd
na genomen maatregelen)
SRS Delft
Dwangsom uit 2007 voor onjuiste opslag gevaarlijke stoffen
Boete € 2.000,- geïnd
SRS Amsterdam
Dwangsom voor onjuiste opslag gevaarlijk afval
Maximaal € 4.250,- (ingetrokken in
2008 na genomen maatregelen)
SPKR Delft
€ 500,- per keer, maximaal € 5.000,-
Dwangsom niet correct ingevulde begeleidingsbrief
(ingetrokken in 2008)
SRS Alphen
€ 500,- per keer, maximaal € 5.000,-
Dwangsom niet correct ingevulde begeleidingsbrief
(ingetrokken in 2008)
SRS Kapelle
€ 1.000,- per keer, maximaal € 10.000,-
Dwangsom overschrijding lozingsnormen
(ingetrokken in 2008 na genomen
maatregelen)
In 2008 werd een aantal sancties aangezegd en/of opgelegd naar aanleiding van externe controles door het bevoegd gezag. Vrijwel alle zaken hebben we direct kunnen oplossen. Daarnaast hebben we maatregelen genomen ter voorkoming van soortgelijke overtredingen in de toekomst. Hierboven zijn de sancties opgenomen.
Duurzaamheidsverslag 2008
35
Milieu
Over onze CO2-footprint…
De CO2-footprint van SITA Nederland kan in twee delen
In 2008 heeft SITA veel aandacht besteed aan ‘carbon
worden weergegeven:
accounting’ of CO2-berekening; het kwantificeren van
broeikasgasemissies. Hiermee wordt de bijdrage aan de wereldwijde klimaatproblematiek inzichtelijk gemaakt.
1. De eigen CO2-emissie door gas-, electra- en brandstofverbruik ten gevolge van onze bedrijfsactiviteiten;
2. De CO2-emissie én CO2-preventie in de hele afval
SITA vervult een centrale rol in de afvalketen, maar ook
keten ten gevolge van afvalverwerking en recycling.
ontdoeners en afnemers van SITA hebben een belangrijke
In het algemeen kan gesteld worden dat de inzet van
invloed. CO2-emissie én CO2-preventie, zijn de ‘verdiensten’
secundaire grondstoffen (bijvoorbeeld gebruik van
van diverse partijen in de keten.
oud papier bij de productie van nieuw papier) CO2
Kijkend naar de afzonderlijke ontwikkelingen in de afval
bespaart. De CO2-productie, die gepaard gaat met
keten, dan constateren we dat:
winning van primaire grondstoffen, wordt immers
inzameling, hoe efficiënt of schoon ook, uitstoot van
vermeden.
broeikasgassen oplevert; recycling een zeer positieve bijdrage levert aan
In de tabel hiernaast is de emissie bij afvalverbranding
broeikasgasreductie doordat de inzet van recycables
gecorrigeerd voor vermeden CO2-emissie: door afzet van
(secundaire grondstoffen) de winning en inzet van
energie (warmte en/of elektriciteit) wordt verbruik van
primaire grondstoffen beperkt en daarmee CO2-uitstoot
primaire brandstoffen voorkomen.
voorkomt; afval dat niet geschikt is voor materiaalhergebruik vaak
Het eerste deel van onze ‘footprint’ is direct gerelateerd
goed energetisch kan worden benut. De energetische
aan onze eigen bedrijfsprocessen. In het tweede deel
rendementen van de nieuwste afvalverbrandingsinstal-
wordt de CO2-emissie én preventie mede bepaald door
laties liggen rond de 30%, significant hoger dan oude in-
onze keuzes in afvalafzet. Bijvoorbeeld doordat wij afval
stallaties. Door lokaal gebruik te maken van restwarmte
scheiden of gescheiden afval inzamelen en (laten) recyclen
kan het energetisch rendement nog verder omhoog;
bij eindverwerkers die de secundaire grondstof toepassen
energie-uit-afval nadrukkelijk bijdraagt aan de EU-doel-
als vervanger van primaire producten.
stellingen voor hernieuwbare energie. Omdat afval (in 2008) voor 48% uit biomassa bestaat, is de opgewekte
In de berekeningen is gebruik gemaakt van emissiefac-
energie voor ongeveer de helft duurzaam;
toren die afkomstig zijn van onder meer SenterNovem,
storten dient te worden voorkomen. Maar als er toch
Prognos en CE.
wordt gestort, dan moet dat volgens de laatste stand der techniek en inzichten gebeuren. Op deze wijze is
De CO2-emissie is in 2008 gedaald ten opzichte van 2007.
storten een hoogwaardig en betrouwbaar vangnet.
Dit is vooral te wijten aan een afname van het aandeel gestort afval: gestort afval heeft per ton een veel hogere
SITA CO2-scan
CO2-emissie dan bijvoorbeeld verbrand afval. De ingeza-
Om het belang van scheiding aan de bron, en dus goed af-
minder geproduceerd dan in 2007. Hiermee is de doel-
valmanagement, inzichtelijk te maken, introduceerde SITA
stelling van 5% emissie-reductie per ontvangen ton afval
in 2008 de ‘SITA CO2-scan’ die werd ontwikkeld in
gehaald. In de tabel hiernaast worden de resultaten van
samenwerking met het onafhankelijke onderzoeksbureau
2008 weergegeven.
melde tonnages zijn echter ook licht gedaald. Per saldo hebben wij per ton ingezameld afval in 2008 6,5% CO2
CE Delft. De scan laat zien wat het verschil in CO2-uitstoot is tussen de verwerking van het afval in 1990 (het refe-
Door verdere beperking van de hoeveelheid te storten
rentiejaar in het kader van Kyoto) en 2008. Het andere
materiaal en investeringen in recycling en hoogrendements
resultaat van de scan is dat klanten inzicht krijgen in de
verbrandingsinstallaties verwachten wij in 2009 de
mogelijke besparingen van CO2-uitstoot door verdere afval-
‘CO2-footprint’ verder te kunnen verbeteren.
scheiding aan de bron. De waarde van de scan zit onder meer in het feit dat inzet om CO2-emissies te verminderen, wordt gekwantificeerd, en min of meer tastbaar wordt. Voor 2009 wordt overwogen de scan ook in de overige NEWS-landen in te voeren.
36
Duurzaamheidsverslag 2008
Milieu
CO2-emissie door energieverbruik SITA in 1.000 ton Gas
5
Electra
8
Diesel (incl. inhuur, rode diesel en leasewagens)
58
TOTAAL
71
CO2-emissie / preventie (in de keten) door afvalverwerking en recycling in 1.000 ton Storten
101
Verbranden
58
Glas
-19
Hout
-77
Metaal
-24
Papier
-175
Plastic
-31
Overige
-8
TOTAAL -175
Milieu-incidenten en -klachten
12%
vliegreizen
50%
14%
brand
electriciteit
6%
20%
16%
hydrauliek
morsingen
papier
26%
38%
overig
verwarming
18% auto
CO2-neutraal hoofdkantoor
De compensatie bestaat uit het een jaar lang laten groeien
SITA heeft de CO2-productie van het hoofdkantoor volledig
van zo’n 35.000 bomen.
gecompenseerd via de Climate Neutral Group. De diverse bronnen van CO2-emissie van het hoofdkantoor zijn in
Milieu-incidenten en -klachten
bovenstaande grafiek weergegeven. In totaal is op jaarbasis
In 2008 zijn 66 milieu-incidenten gemeld. De diverse
688 ton CO2 gecompenseerd op het hoofdkantoor. Omdat
oorzaken zijn in de grafiek hierboven weergegeven. Het
we ons vanaf het vierde kwartaal van 2008 aan dit pro-
beeld is vergelijkbaar met voorgaande jaren. Een pilot met
gramma verbonden, is de compensatie voor 2008 een kwart
preventieve vervanging van hydrauliekslangen heeft in
van 688 ton: 172 ton. Wordt met deze compensatie rekening
2008 resultaat opgeleverd. Voor 2009 wordt bekeken of de
gehouden, dan is de CO2-reductie in 2008 6,5% ten opzichte
preventieve vervanging op meerdere plaatsen zal worden
van 2007. De doelstelling van 5% CO2-emissie-reductie per
ingevoerd.
ton ontvangen afval wordt hiermee gehaald.
Duurzaamheidsverslag 2008
37
Metaal
Zo overzichtelijk als dit spoor van voetstappen, zo ingewikkeld is het antwoord op de vraag hoe onze wereld er uit zou zien zonder metaal. Stel je voor…
Metaal is in alle aspecten van onze samenleving terug te vinden, en heeft ons gebracht waar we nu zijn. Toegegeven, het kost wat om het te maken; zo vraagt de winning van ruwijzer uit ijzererts behoorlijk wat energie. Maar metaal is vervolgens uitstekend te recyclen omdat er nauwelijks kwaliteitsverlies optreedt. Inmiddels bestaat ongeveer een vierde van de wereldstaalproductie uit gerecycled metaal. In Nederland wordt zelfs 80 procent van het metaal ingezameld om opnieuw als grondstof te worden ingezet. SITA zamelt in Nederland zo’n 16,4 miljoen kilo metaal per jaar in dat nagenoeg volledig wordt gerecycled.
sociaal
In 2008 heeft SITA onverminderd geïnvesteerd in opleidingen en trainingen. Nieuwe opleidingen werden geïntroduceerd en bestaande opleidingen werden, waar nodig, verbeterd. Ook op andere gebieden, zoals ziekteverzuim, werving en selectie, werd gewerkt aan een eenduidige, gezamenlijke en effectieve inzet. Op het aspect veiligheid presteerden we zoals voorgenomen; de voor 2008 gestelde veiligheidsdoelen werden gehaald (AFR en ASR).
Meer trainen: en ve S
ITA hecht aan goed werkgeverschap en wil haar
vanzelfsprekend en relevant instituut waar in principe
medewerkers een gezonde, veilige én uitdagende
antwoord kan worden gegeven op iedere opleidings- en
werkomgeving bieden. De uitdaging zit in het feit
ontwikkelvraag.
dat de onderneming medewerkers wil stimuleren om zichzelf verder te ontwikkelen. Dit omwille van een goede
SITA Academie Sales (SAS) is het onderdeel dat zich richt
uitoefening van het dagelijkse werk maar zeker ook in het
op het verbeteren van de commerciële slagkracht. Nieuw
kader van loopbaanontwikkeling.
binnen SAS is het trainingstraject voor de medewerkers in
Een minstens zo belangrijk motief is dat de onderneming
de binnendienst. In 2008 is de uitgebreide trainersgroep
alleen kan groeien met vakbekwame, professionele mede-
ondersteund aan de hand van een train-de-trainer
werkers die in een veeleisende en veranderlijke omgeving
programma. SITA Academie Operations (SAOps) is het
elke dag goed presteren. Onze groei zal in de komende jaren
onderdeel van de SITA Academie dat zich richt op de
namelijk onder meer afhangen van de mate waarin onze
groep medewerkers van de operationele afdelingen.
medewerkers in staat zijn om onze dienstverlening te innove-
SAOps werd in 2008 via een roadshow bij medewerkers
ren, zowel op technisch vlak als in de omgang met klanten.
gepresenteerd. De opleidingen binnen dit onderdeel zijn in samenwerking met de (operationele) Districten ontwikkeld
SLIMMER WERKEN
en bestaan onder meer uit een algemene introductie en een film
De SITA Academie is de leerschool van én voor SITA-medewerkers. Dit opleidings
over het operationele proces.
concept heeft zich snel ontwikkeld. De ambities zijn dan ook hoog, met name om tegemoet te komen aan de behoefte aan zichtbare resultaten en rendement.
De chauffeurs/beladers vormen een kerndoelgroep van de SITA Academie. Sinds 2005 wordt deze
40
In 2008 is veel aandacht geschonken aan training, coa-
groep al aan de hand van de SITA-cursus STEP (Skills Trai-
ching en facilitering van de meer dan dertig instructeurs,
ning en Education for Professionals) getraind op terreinen
mentorchauffeurs en trainers, die allen afkomstig zijn uit
als veiligheid, techniek en communicatie. Het vervolg van
onze eigen praktijk. Het resultaat is inmiddels dat de SITA
STEP zal plaatsvinden overeenkomstig de kaders van de
Academie binnen de onderneming wordt gezien als een
Richtlijn Vakbekwaamheid. Deze Europese richtlijn schrijft
Duurzaamheidsverslag 2008
sociaal
slimmer eiliger werken ficeerde training moet krijgen. SITA wil een deel van deze
Discovery Days NEWS
uren in eigen beheer geven en laten certificeren. Dit geldt
De ontwikkeling van de samenwerking tussen de Neder-
ook voor de interne training ‘Het Nieuwe Rijden’ (zuinig
landse, Duitse, Luxemburgse en Belgische SITA-onder-
rijden) en de chauffeursopleiding.
nemingen heeft in 2008 veel aandacht gevraagd van de
voor dat iedere chauffeur elke vijf jaar 35 uur aan gecerti-
onderneming. Om vooral de hoogste leidinggevenden te Nieuw in 2008 was Quick Step; een introductietraining
informeren, werden in totaal acht bijeenkomsten
voor nieuwe chauffeurs/beladers met het beste uit alle
gehouden over ontwikkeling, belang en voortgang van
STEP-modules. Quick Step is daarmee een stevige basis-
SITA NEWS.
training voor de praktijk. Voor de groep nieuwe chauffeurs/beladers kent SITA ook de zogenoemde mentorchauffeur. Deze ervaren collega heeft als primaire verantwoordelijkheid om nieuwe collega’s in hun eerste weken en maanden in te werken en te begeleiden. De pilot hiervoor werd in 2008 succesvol afgerond; zo blijken nieuwe medewerkers sneller inzetbaar te zijn, veiliger te rijden en minder schades te veroorzaken. Om de veiligheid op vestigingen te verbeteren, werd in 2008 de training ‘Veilig werken met de heftruck’ extern
Kengetallen opleidingen
en trainingen
2008
2007
Aantal opleidingsmomenten *
2.080
1.730
Aantal unieke deelnemers aan
1.181
1.174
24.756
18.671
een opleiding Aantal opleidingsuren
gecertificeerd en in eigen beheer gegeven door een SITApraktijkopleider.
* Opleidingsmoment: één training gevolgd door een individuele medewerker. Eén medewerker kan meerdere trainingsmomenten in een jaar hebben.
Het Management Trainee programma dat enige tijd geleden is opgezet, is in 2008 succesvol doorgezet. Onze trainees doorlopen diverse projecten op verschillende afdelingen en leren zo de organisatie goed kennen.
Duurzaamheidsverslag 2008
41
sociaal
VEILIGER WERKEN In alles wat SITA onderneemt, staat veiligheid voorop, zowel voor onze eigen medewerkers als voor derden. De verantwoordelijkheid hiervoor ligt in de lijnorganisatie die bij dit kernissue kan rekenen op de ondersteuning van de stafafdeling Health, Safety & Environment (HSE).
S
inds 2007 is de inzet op veilig werken geïntensi-
Concrete veiligheidsacties in 2008 waren onder meer de
veerd. Dit heeft al in 2008 tot goede resultaten
introductie van een nieuwe veiligheids-DVD voor (eigen en
geleid: de doelstellingen voor het aantal ongeval-
tijdelijke) medewerkers alsmede onderaannemers (con-
len (AFR) en de ernst van de ongevallen (ASR) zijn beide
tractors), het verstrekken van risicoprofielen per functie
gehaald; zie de tabel hieronder.
aan uitzendbureaus en de introductie van contractor-
In 2008 is het onderzoek naar de structurele risicofactoren
badges waarmee het veilig werken door derden op onze
van verzuimongevallen gecontinueerd waarbij gebruik
vestigingen beter wordt geborgd. Daarnaast werd actief
wordt gemaakt van de zogenoemde Tripod-analyse*. De
bijgedragen aan de totstandkoming van de Arbocatalogus
belangrijkste risicofactoren zijn: opleiding en training,
die landelijk (branchebreed) wordt opgesteld. Ook werden
ontwerp en toezicht. Gebleken is dat werkdruk ook als
in 2008 aangekondigde en niet aangekondigde veiligheids-
risicofactor kan worden toegevoegd. Uit dit doorlopende
inspecties gehouden.
onderzoek worden voortdurend verbeteringen afgeleid om veilig werken verder te borgen.
* Tripod is een methode voor ongevalsanalyse met als doel de onderliggende oorzaken van ongevallen te achterhalen.
Interne campagne In 2008 voerde SITA campagne op het gebied van veiligheid en milieu. Met behulp van posters werden in het werkoverleg actuele campagnethema’s uitvoerig besproken.
Opgeruimd staat netjes
Veiligheid
Opgeruimd staat netjes
Milieu
Veiligheid
Schakel het milieu niet uit, maar wel de verlichting!
Raak de weg niet kwijt in de cabine: RUIM HEM OP!
BEN BEWUST
BEN BEWUST
BEN BEWUST
Ongevallen
2008
2007
2006
2005
Ongevallen met verzuim
65
77
93
102
Ongevallen zonder verzuim
39
60
46
49
Fatale ongevallen eigen personeel
*1
0
1
0
Fatale verkeersongevallen (derden)
1
0
1
1
2.100
2.232
1.933
2.011
Frequentiegraad (AFR)**
14,0
16,6
19,0
19,5
(doel 14,5) 0,64
0,53
0,51
Aantal dagen verzuim in het verslagjaar t.g.v. ongevallen
Ernstgraad (ASR)***
0,45
(doel 0,59)
* Verkeersongeval ‘woon-werkverkeer’ ** AFR = aantal ongevallen met verzuim SITA personeel maal 1.000.000 / gewerkte uren *** ASR = aantal dagen verzuim t.g.v. ongevallen SITA personeel maal 1.000 / gewerkte uren
42
VERMIJD STRUIKELGEVAAR!
Duurzaamheidsverslag 2008
sociaal
Medewerkers in cijfers
2008
2007
2006
2005
Totaal aantal medewerkers
2 .473
2.466
2.430
2.561
Aantal in dienst/uit dienst
356/349
-
-
-
Gemiddelde leeftijd
42,1
41,7
41,8
41,5
Gemiddeld aantal dienstjaren
11,3
11,2
11,6
11,4
Percentage man/vrouw
86,3/13,7
85,7/14,3
86,5/13,5
86,9/13,1
Ziekteverzuim (%)
6,2
6,5
7,1
7,2
Het aantal medewerkers is stabiel, evenals de verdeling man/vrouw.
Zoals uit voorgaande tabel blijkt, zijn we in 2008 geconfron-
Ziekteverzuim
teerd met twee verkeersongevallen met dodelijke afloop.
In 2008 is het ziekteverzuim licht gedaald naar 6,2% (2007:
SITA betreurt dit zeer. Het betreft een fataal verkeerson-
6,5%). Er zijn verschillen in de verzuimcijfers van de diverse
geval van een medewerker tijdens het woon-werkverkeer
Districten en Business Units. In onze aanpak richten we
op de fiets en een verkeersongeval met een fietser (geen
ons vooral op de onderdelen die achterblijven bij de
SITA-medewerker) waarbij een SITA-voertuig was betrokken.
verdere verlaging van het ziekteverzuim. We verwachten
Deze ongevallen zijn vanzelfsprekend uitvoerig onderzocht.
onder meer veel van organisatiewijzigingen in 2009 die
De resultaten hiervan zijn binnen Nederland en met de
zullen zorgen dat de betrokkenheid van de medewerkers
veiligheidsfunctionarissen binnen SITA NEWS besproken.
verder wordt vergroot.
In 2008 zijn geen beroepsziekten geconstateerd bij onze
Nationaliteiten
medewerkers.
Kenmerkend voor het medewerkersbestand van SITA is een groot aantal nationaliteiten (16). Dit is voor onze onder-
Op het gebied van veiligheid valt voortdurend veel te leren,
neming dermate vanzelfsprekend én gewoon dat we geen
en vooral van collega-experts. Het is ook hierom dat in de
diversiteitsbeleid hebben met deze invalshoek.
NEWS-organisatie werk is gemaakt van het uitwisselen van ervaringen.
SITA Vitaal In 2008 startte SITA in een van de Districten het project SITA Vitaal, dit nog bij wijze van proef. Het project dat met een Arbodienst werd ontwikkeld, heeft als doelstellingen om medewerkers bewust te maken van hun eigen vitaliteit en om hun gezondheid te bevorderen. Thema’s zijn onder meer stoppen met roken, gezond(er) eten en koken en sporten in SITA-groepsverband. Aan de hand van een informatie campagne werden medewerkers opgeroepen deel te nemen. De proef vindt plaats in een District met een hoog ziekteverzuim. Afhankelijk van de resultaten en financiële mogelijkheden wordt het project in 2009 uitgerold in andere Districten en bedrijfsonderdelen.
Duurzaamheidsverslag 2008
43
sociaal
Intensievere werving
Ethiek
Sinds 2006 werkt SITA nadrukkelijk aan haar positie als
eerste plaats belichaamd door het gedrag van onze mede-
interessante werkgever. Ook in 2008 is daar aandacht aan
werkers. Iedereen die in naam van SITA optreedt, moet zich
besteed. Via onder meer beurzen, campagnes en open
bewust zijn van deze verplichting.
dagen op scholen werden zowel actieve als latent werk-
SITA kent zes kernwaarden:
Het respect voor onze ethische waarden wordt in de
zoekenden bereikt in logistieke, operationele, technische
1. Professionalisme;
en commerciële vakgebieden. Door vernieuwing van de
2. Gevoel voor partnerschap;
website www.werkenbijsita.nl en een wervingskrant werd
3. Teamspirit;
de werving geïntensiveerd. In 2008 hebben we samenwer-
4. Waardecreatie;
king geïnitieerd met onderdelen van GDF SUEZ.
5. Respect voor het leefmilieu;
Door krachtenbundeling kunnen we ons werkgeversmerk
6. Ethiek.
sterker profileren. Mede hierdoor hebben we het nodige
In 2008 is het ‘Ethics en compliance’ programma, geba-
talent kunnen aantrekken.
seerd op bovenstaande waarden, geactualiseerd en verspreid onder de medewerkers. Tevens is de informatie voor medewerkers beschikbaar via internet. De ethische code sluit aan bij onze kernwaarden. Centraal staat integriteit, verantwoordelijkheid en respect voor anderen.
Medezeggenschap Medewerkers worden vertegenwoordigd door de ondernemingsraad die in 2008 meerdere malen overleg voerde met de directie. Belangrijke gespreksonderwerpen waren de beursgang van SUEZ ENVIRONNEMENT en de economische crisis. In verband met de economische crisis werd gesproken over de (interne) maatregelen om de situatie in de markt het hoofd te kunnen bieden. Overige onderwerpen waren:
• de fraude die begin 2008 op de vestiging in Maastricht werd geconstateerd;
• de afronding van de eerste fase van het boordcomputerproject. Aandachts- en verbeterpunten zijn in kaart
• de nachtelijke inzameling van bedrijfsafval in het Rijnmond-gebied. De ondernemingsraad heeft onder andere
• het fietsenplan waardoor medewerkers met financiële ondersteuning van het bedrijf onder voorwaarden op
• de introductie van de functie van locatieleider die het dagelijkse aanspreekpunt voor chauffeurs en andere
• het ziekteverzuim (inclusief acties om het verzuim omlaag te brengen);
• diverse personeelsregelingen als de ‘leaseregeling’, ‘PBM en werkkleding’, onkostenvergoedingen en het rookbeleid;
• een “groenere” leaseregeling.
gebracht om te zorgen dat de boordcomputers goed blijven functioneren; extra aandacht gevraagd voor veiligheid omdat het werken gedurende de nacht voor SITA nieuw is; fiscaal voordelige wijze een fiets kunnen aanschaffen; medewerkers op locaties vormt;
44
Duurzaamheidsverslag 2008
sociaal
SUEZ Raid In 2008 nam opnieuw
een aantal medewerkers van SITA Nederland deel aan de SUEZ Raid, een jaarlijks sportevenement van GDF SUEZ waarin collega’s uit vele landen op sportieve wijze met elkaar kennis maken. Deze SUEZ Raid was de eerste wintereditie en bestond uit langlaufen, raquetten en biathlon. Onder het motto ‘sport verbroedert’ werkte het Nederlandse team nauw samen met andere teams uit de SITA NEWS-organisatie om tot een goede klassering te komen.
Duurzaamheidsverslag 2008
45
Papier
Soms wordt papier eenmalig gebruikt, soms keer op keer, en soms gaat het generaties lang mee.
Al voor onze jaartelling maakten mensen papier, vanaf de negentiende eeuw vooral van hout. Inmiddels wordt het meeste papier - zo’n 70 procent gemaakt van oud papier. Dat begint bij de inzet om papier gescheiden te houden en in te zamelen. Nederland is daarin koploper van Europa. Van al het papier en karton dat kan worden ingezameld, circa 85 procent, zamelden we 80 procent papier en 75 procent karton in. De milieuwinst is concreet: terwijl veel minder hout hoeft te worden gekapt, is er ook een aanzienlijk verschil in CO2-uitstoot. Per 1.000 kg gerecycled papier verlagen we de CO2-emissie met zo’n 850 kg (bron: FNOI). SITA zamelt in Nederland zo’n 293 miljoen kg papier per jaar in. Waarvan zo’n 85 procent wordt gerecycled.
MAATSCHAPPIJ
Verantwoord omgaan met afval betekent dat SITA verder kijkt dan de eigen bedrijfsvoering. Zowel via beleidsmatige kanalen als door praktische ondersteuning is de onderneming rechtstreeks of via belangenorganisaties betrokken bij het werken aan een schone en veilige samenleving. Daarnaast maakt SITA bewust gebruik van haar maatschappelijke positie om belangrijke initiatieven te ondersteunen. Hierbij zijn vele medewerkers betrokken, van hoog tot laag in de organisatie.
Van scheiding tot voortdurende Kunststof verpakkingsafval In 2008 hebben de Vereniging van Nederlandse Gemeen-
een landelijk netwerk van overslaglocaties beschikken, is
ten (VNG) en de Stichting Nedvang (namens de verpak-
de afstand tot gemeenten waar wordt ingezameld, relatief
kingsbranche) overeenstemming bereikt over de ver-
kort. Hierdoor is de inzameling en het verdere transport
goedingen voor de gescheiden inzameling van kunststof
efficiënt op elkaar aangesloten.
verpakkingsafval uit huishoudens. Daarmee werd eindelijk een stevig fundament gelegd voor verdere uitbouw van de gescheiden inzameling van deze afvalstroom. Al medio 2007 was een akkoord bereikt over de uitvoering van het Besluit Beheer Verpakkingen en Papier en Karton
is de ambitieuze doelstelling neergelegd om in 2012 42%
Win-win met gescheiden kunststof
van deze verpakkingen te hergebruiken. (Begin 2009 is de
Gescheiden inzameling en recycling van huishoudelijk
reclamecampagne Plastic Heroes uitgerold die het halen
kunststof verpakkingsafval levert veel voordelen op:
waarin de inzameling en recycling van kunststof verpakkingen een opvallend onderdeel uitmaken. Voor deze stroom
van deze doelstelling ondersteunt).
• Gescheiden inzamelen betekent minder restafval, en dus minder kosten voor verbranding. Kosten voor de
SITA is al vanaf het begin bij een groot aantal (pilot)pro-
gescheiden inzameling, sortering en recycling van
jecten betrokken; zowel als inzamelaar en als sorteerder/
kunststof verpakkingen worden gecompenseerd door
recycler, en heeft op die manier al veel ervaring met deze
het landelijk Afvalfonds.
afvalstroom opgedaan. In 2008 lieten we het ingezamelde
• En wat te denken van de milieuwinst? Het ingezamel-
materiaal verwerken in sorteerinstallaties bij bedrijfs
de kunststof materiaal wordt, na sortering, reiniging en
onderdelen in Duitsland. Daar is al veel ervaring met het
vermaling, verwerkt tot nieuwe plastic verpakkingen,
sorteren van gemengde kunststof verpakkingsstromen uit
en verwerkt in bijvoorbeeld fleecetruien, toetsen
huishoudens, en in Nederland is er nog geen vergelijkbare installatie. Om het aantal transportkilometers te beperken,
borden en autodashboards. • Bovendien levert gescheiden inzameling een reductie
comprimeerden we het afval zoveel mogelijk.
van CO2-uitstoot op. Per ton gescheiden ingezameld
In 2009 wil SITA een beslissing nemen over de bouw van
kunststofafval bedraagt deze ongeveer 2.600 kg CO2.
een installatie in Nederland. De aanvoer van voldoende afval is hiervoor een belangrijk criterium. Omdat we over
48
Duurzaamheidsverslag 2008
(Bron CO2-kentallen afvalscheiding: CE Delft, 2007)
MAATSCHAPPIJ
sponsoring: dialoog Semi-ondergrondse
containers
SITA heeft in 2008, net als een aantal collega-bedrijven en de Vereniging Afvalbedrijven, wederom aandacht gevraagd
In 2007 heeft SITA geïnvesteerd in het bedrijf MOLOK dat
voor dit thema.
semi-ondergrondse containers assembleert en verkoopt. In 2008 is succesvol begonnen met de verkoop. De
Logischerwijs was SITA daarom blij met het besluit van
containers van MOLOK worden voor tweederde onder-
de Ministerraad in 2008 om de Mededingingswet zodanig
gronds geplaatst, waardoor op een beperkte ruimte een
te wijzigen dat oneerlijke concurrentie door overheden
groot volume aan afval kan worden opgeslagen. Dit is met
wordt voorkomen. Kern van de wijziging is het tegengaan
name voordelig in gebieden waar ruimte schaars is, zoals
van de inzet van publieke middelen voor commerciële
in de binnenstad, maar ook in de recreatie en de horeca.
doelen. Door aanvulling van de Mededingingswet wordt de
Door de grote opslagcapaciteit hoeft de container minder
bevoordeling door overheden van hun eigen economische
vaak te worden geledigd. Ter vergelijking: een ondergrondse
activiteiten ten opzichte van private partijen tegengegaan.
container van 5.000 liter komt overeen met zes rolcontai-
Daarnaast wordt transparantie bevorderd en worden over-
ners van 1.000 liter, omdat het afval door zijn eigen gewicht
heden bewuster van de financiële risico’s van onderne-
in elkaar wordt geperst. Een semi-ondergrondse container
men. Overheidsorganisaties worden verplicht te publiceren
leidt daarom ook tot een besparing in brandstofverbruik en
wanneer zij een nieuwe economische activiteit starten
CO2-uitstoot.
en aan te geven of zij hiervoor publiek geld inzetten. De NMa (Nederlandse Mededingingsautoriteit) zal toezien op de naleving van deze regels. (Begin 2009 heeft de Kamer ingestemd met een sterk afgezwakte wetswijziging).
Antifraude Markt en overheid
Sinds 2006 heeft SITA een antifraudebeleid. Onderdeel
SITA is van mening dat overheidsgedomineerde bedrijven
hiervan is dat regelmatig controles worden uitgevoerd.
zich dienen te beperken tot de gebieden van hun participe-
Begin 2008 stuitten we bij een van de controles op een
rende gemeenten. Als overheidsgedomineerde bedrijven
fraudezaak op onze vestiging in Maastricht. Medewerkers
toch commerciële uitbreiding zoeken en zich ondernemend
bleken ‘eigen’ klanten te bedienen buiten medeweten van
in de markt bewegen, dan zou wat SITA betreft ook hun
SITA. Een aantal medewerkers is daarom op staande voet
thuismarkt moeten worden opengesteld voor concurrentie.
ontslagen.
Duurzaamheidsverslag 2008
49
MAATSCHAPPIJ
Dialoog / publieke gremia
ging (FEAD) versterkt. Adriaan Visser (voorzitter Raad van
SITA wil nadrukkelijk een bijdrage leveren aan de ont-
Bestuur) bekleedt sinds april 2007 de functie van vice presi-
wikkeling van duurzaamheidsbeleid. Daarom neemt de
dent. Enkele andere medewerkers zijn afgevaardigd in com-
onderneming deel aan bijeenkomsten, symposia en andere
missies en werkgroepen van FEAD, terwijl SITA de voorzitter
kennisbijeenkomsten en ondersteunen we bij het creëren
levert voor het ‘Committee on Technical Standards’.
van draagvlak om verantwoord om te gaan met afval.
Sponsoring In 2008 traden vertegenwoordigers van SITA daarom op
In september 2008 hield SITA een golftoernooi op golf-
(als spreker of panellid) tijdens diverse landelijke congres-
en businessclub De Scherpenbergh. De deelnemende
sen rond thema’s als grensoverschrijdend verkeer van af-
bedrijventeams sponsorden een ‘flight’ waarbij ze met een
valstoffen, de markt voor energie uit afval en biomassa, en
bekende Nederlander speelden. In totaal werd door SITA
verpakkingen. Hetzelfde deden we tijdens de jaarconferen-
en de overige deelnemende bedrijven 36.000 euro verza-
tie van de Fédération Européenne des Activités du Déchet
meld voor ‘Spieren voor Spieren’. De Stichting Spieren voor
et de l ‘Environnement (FEAD) en tijdens een bijeenkomst
Spieren richt zich op fondsenwerving met behulp van top-
over REACH van de Vereniging Afvalbedrijven.
sporters om wetenschappelijk onderzoek naar spierziekten
Op verzoek van het ministerie van VROM, de VROM Inspec-
bij kinderen en de bekendheid ervan te bevorderen.
tie en SenterNovem reisde SITA mee naar New Delhi (India)
SITA neemt haar verantwoordelijkheid als het gaat om de
voor een tweetal presentaties over afvalmanagement en
gezondheid van medewerkers en sponsorde in 2008 ‘The
duurzaamheid. Ook adviseerde SITA, op uitnodiging van de
Lower Study’. Dit onderzoek richt zich op het onderzoeken
Surinaamse regering, over afvalmanagement.
of het verstandig is mensen te laten afvallen op basis van
SITA is actief lid van de branchevereniging Vereniging
eiwitrijke diëten.
Afvalbedrijven (VA) en van de branchevereniging Transport en Logistiek Nederland (TLN). Daarnaast zijn we lid van
In 2008 ondersteunde SITA ook de Norit K2 klimexpeditie in
VNO-NCW, de Stichting Maatschappij en Onderneming en
de Himalaya. SITA wilde hiermee zorgen voor het schoon
de EVO (Vereniging van en voor verladers, ontvangers en
achterlaten van het basiskamp. Daarnaast heeft deze expe-
eigen vervoerders, gespecialiseerd in logistiek).
ditie, in samenwerking met SITA, het afval van voorgaande expedities meegenomen naar de bewoonde wereld waar
Met het oog op de toenemende regelgeving vanuit Brussel heeft SITA haar positie binnen de Europese branchevereni-
50
Duurzaamheidsverslag 2008
het kan worden verwerkt.
MAATSCHAPPIJ
Voor medewerkers Aan het begin van het verslagjaar werd wederom de SITA-familiedag in de Efteling gehouden. In totaal kwamen zo’n 8.000 personen (collega’s en hun gezinsleden) uit Nederland en België op deze dag af. De Efteling is een prima locatie voor onze familiedag en lijkt, gezien alle positieve reacties, voor herhaling vatbaar.
Nachtelijke inzameling
In 2008 is SITA - in eerste instantie bij wijze van proef - begonnen met de nachte
lijke inzameling van bedrijfsafval in het
District Rijnmond. Deze nachtelijke lediging
van containers heeft als voordeel dat we op relatief verkeersluwe tijden ons werk doen, en zo tijd en brandstof sparen. En minstens zo belangrijk is dat we de A15 minder be lasten op drukke tijden. De proefperiode wees uit dat zowel medewerkers als klanten zeer positief tegenover het nachtrijden staan.
Duurzaamheidsverslag 2008
51
FINANCIEEL
Zoals al eerder in dit verslag aangehaald, werd ook SITA in 2008 ondubbelzinnig geconfronteerd met de kredietcrisis. In de eerste helft van het jaar was nog sprake van een florerende economie en werden goede prijzen verkregen voor secundaire grondstoffen, zoals voor oud papier. In de tweede helft van het jaar viel de economie snel terug en daalden de opbrengsten abrupt en aanzienlijk. SITA heeft op deze ongekende ontwikkeling adequaat gereageerd door - in nauw overleg met medezeggenschapsraden en werknemersorganisaties op verantwoorde wijze kosten te besparen.
Besparen waar investeren W
aar enerzijds kosten worden bespaard, werden
vrachtwagens met een Euro 5 motor. Overigens stelt SITA
anderzijds - ondanks slechtere economische
zich al vanaf januari 2007 ten doel alleen nog te inves-
omstandigheden - bewuste, vaak duurzame
teren in voertuigen met een Euro 5 motor. Voor oudere
keuzes gemaakt voor (forse) investeringen:
vrachtwagens zijn roetfilters veelal noodzakelijk (zie hoofdstuk Milieu). Het beschikbaar gestelde budget voor
• Zo is in 2008 gekozen voor de bouw van de nieuwe
deze roetfilters bedraagt in totaal zo’n 1,6 miljoen euro.
afvalverbrandingsinstallatie in Roosendaal. Met deze nieuwe installatie, waarin de modernste technologie
In 2008 is een uitgebreide studie verricht naar het brand-
zal worden toegepast, is een investering van 215
stofverbruik van vergelijkbare vrachtwagens van verschil-
miljoen euro in vier jaar gemoeid.
lende leveranciers. Daarbij kwamen significante verschillen
Naar verwachting zal in 2009 een investerings
(circa 5%) aan het licht. In het algemeen concludeerden we
beslissing worden genomen over de bouw van een
dat het verschil in brandstofverbruik per leverancier meer
sorteerinstallatie voor kunststof (verpakkings)afval, dit
invloed heeft op de totale operationele kosten van een
om in te spelen op het feit dat in Nederland hard wordt
voertuig dan vooraf was ingeschat. In deze studie werd
gewerkt aan grootschalige gescheiden inzameling van
ook bevestigd dat een voertuig met een schonere Euro 5
kunststof verpakkingsafval.
motor iets meer brandstof verbruikt dan een voertuig met een oudere, minder schone Euro 4 motor. Dit verandert
• Door te investeren in aanhangwagens die drie in plaats
overigens niets aan ons inkoopbeleid voor nieuwe wagens.
van twee containers tegelijk kunnen transporteren, hebben wij onze efficiëntie kunnen verhogen. We ver-
Synergie in inkoop
lagen het brandstofverbruik per container en beperken
Door het bundelen en het delen van kennis behalen we op
daarmee emissies.
inkoop synergievoordelen. Zo wordt de succesvolle aangepaste werkwijze in het zuiniger gebruik van schoonmaak-
• In 2008 is er zo’n 13 miljoen euro geïnvesteerd in nieuwe
52
Duurzaamheidsverslag 2008
middelen in alle onderdelen van SITA NEWS geïntroduceerd.
FINANCIEEL
mogelijk, waar van belang Transparantie en betrouwbaarheid
Klachten
Binnen het geheel van SITA NEWS worden op verschil-
Financiële en operationele klachten worden geregistreerd
lende plekken vergelijkbare activiteiten verricht. Dit biedt
en opgevolgd. In 2008 is gebleken dat met name tarieven
goede mogelijkheden voor benchmarken en gebruik van
en (onjuiste) adresgegevens tot klachten leiden.
‘best practices’. SITA is van plan daar in de komende tijd maximaal effect van te sorteren. Belangrijk hierbij is de ondersteuning die verwacht mag worden van het ERP-pakket
Pay per Page
(Enterprise Resource Planning). Deze software wordt al
Medio 2008 is gestart met het ‘pay per page’ project. Dit
langer gebruikt door SITA Duitsland en zal worden geïmple-
project is bedoeld om de efficiency van het gebruik van
menteerd in de andere NEWS-landen. Informatie kan dan
leaseprinters en papier te verbeteren. Bewust aan- en uit-
beter worden gedeeld en vergeleken.
zetten, dubbelzijdig printen en het gedeeltelijk vervangen van printers zal een besparing opleveren. Daarnaast zal het
Mede omwille van transparantie en betrouwbaarheid vol-
energieverbruik van de printers en de schadelijke uitstoot
doen wij sinds 2006 aan de Sox-standaard. Deze standaard
door de printers dalen.
heeft betrekking op betrouwbaarheid en transparantie van financiële gegevens. Om aan de gestelde eisen te kunnen voldoen hebben wij intern een eigen evaluatieprogramma,
Vooruitblik
CODIS, opgezet. In 2008 voldeden we wederom aan de
Ten opzichte van 2008 zullen de negatieve economische
strenge eisen van het Sox-programma. In het licht van het
groei en de lagere prijzen voor secundaire grondstoffen
feit dat SUEZ ENVIRONNEMENT een eigen beursnotering
een verdere druk betekenen op de resultaatontwikkeling
kreeg - naast GDF SUEZ - heeft deze transparantie aan
van SITA. In 2009 zullen we hierop anticiperen door het
belang gewonnen: het aandeel van SITA Nederland in de
besparingsprogramma pro-actief en in hoog tempo uit te
bedrijfsresultaten van het gehele concern is als gevolg van
voeren. De gehele organisatie is betrokken bij de sociale en
de afsplitsing en beursgang van SUEZ ENVIRONNEMENT
operationele aspecten. Een voortdurende scherpe controle
procentueel toegenomen.
op werkkapitaal staat voorop.
Duurzaamheidsverslag 2008
53
FINANCIEEL
Financiële kerncijfers (in miljoenen euro)
Nederland Netto omzet EBITDA* EBITDA als percentage van de omzet
2008 2007 430,1
435,3
2006 424,3
68,4
74,0
66,7
15,9%
17,0%
15,7%
EBIT
37,4
47,6
41,3
EBIT als percentage van de omzet
8,7%
10,9%
9,7%
CAPEX
70,5
33,5
19,9
Operationele cash flow
38,6
51,7
58,0
Operationele cash flow als percentage van de omzet
9,0%
11,9%
13,7%
*E BITDA is op basis van een nieuwe definitie Bovenstaande gegevens zijn ontleend aan de gecontroleerde interne groepsrapportage aan de moedermaatschappij.
De omzet over het boekjaar, dat eindigde op 31 december 2008, bedroeg € 430 miljoen; een afname van 1,2%. De in de tweede helft van het jaar ingezette economische crisis is de belangrijkste oorzaak van deze (lichte) daling. De omzetdaling is hierbij overigens gedempt door onze acquisities in 2008 (zie hoofdstuk Profiel). In 2008 zijn de investeringen (CAPEX) ruim verdubbeld tot € 70,5 miljoen, met name door investeringen in de nieuwe verbrandingsinstallatie te Roosendaal en in nieuwe vrachtwagens. Financiering op korte termijn heeft voor het grootste deel kunnen plaatsvinden uit de operationele cashflow. Onze investeringen zullen, gezien de financieel-economische omstandigheden, in 2009 afnemen. De investeringen in de nieuwe verbrandingsinstallatie zullen daarbij volgens plan worden uitgevoerd en plaatsvinden uit de beschikbare kredietfaciliteit. Overige investeringen worden uit de operationele cashflow gefinancierd. De EBITDA (de bedrijfswinst) en het operationele resultaat (EBIT) zijn beide gedaald tot respectievelijk € 68,4 miljoen en € 37,4 miljoen. De economische crisis en de gestegen brandstofkosten in de eerste helft van het jaar zijn hieraan debet. De toegenomen investering uit eigen middelen is tevens de reden dat de operationele cash flow is gedaald ten opzichte van voorgaande jaren. De operationele cash flow kenmerkt zich in 2008 ook door lagere rentelasten en lagere belastingen.
54
Duurzaamheidsverslag 2008
bijlage A
Beleidsverklaring SITA Nederland & Vlaanderen/Brussel SITA Nederland & Vlaanderen ontwikkelt oplossingen voor afvalproblemen die de basis leggen voor duurzame ontwikkeling en leefbaarheid van de woon- en werkomgeving voor zowel burgers, ondernemingen en overheden. Het hieraan gekoppelde mission statement luidt: “Samen werken aan een schonere wereld”. Deze missie is de basis voor het te voeren beleid, waarin SITA Netherlands BV en haar dochterondernemingen onder meer streven naar klantentevredenheid, naar het voorkomen van persoonlijk letsel, schades en (zware) ongevallen tijdens alle bedrijfsactiviteiten en naar het beperken van de milieubelasting van lucht, water en bodem. Dit beleid is geënt op het beleid van de moederorganisatie SUEZ en is vastgelegd in “The SUEZ Ethic Charter en Values of SUEZ”. Het beleid wordt ondersteund door een doeltreffend EQS-beheerssysteem dat voldoet aan de ISO 9000 & ISO 14000 normen welke gefaseerd in de organisatie zijn of worden ingevoerd en komt tot uiting in jaarlijks vast te stellen doelen taakstellingen. Voor bepaalde BU’s en/of Districten wordt het EQS-beheerssysteem tevens aangevuld met de OHSAS 18000 normen en VGM Checklijst Aannemers ( VCA* of VCA**). In het kader van bovengenoemd beleid voelt de Raad van Bestuur zich verplicht, en stelt zich ondermeer tot doel, om voortdurend: • kwalitatief hoogwaardige diensten te leveren met als doel tevreden klanten te hebben en te houden en nieuwe klanten te verwerven. • te streven naar de Best Beschikbare Technieken, die ook vanuit economisch en sociaal oogpunt aanvaardbaar zijn. • zich op de hoogte te stellen van de voortgang van de doelstellingen en de integratie hiervan in de bedrijfsactiviteiten. • te streven naar een rendabele bedrijfsvoering, zodat de continuïteit van de organisatie wordt gewaarborgd. • te streven naar een verantwoorde afzet van afvalstromen aan be- en verwerkers en daarbij te zorgen voor een spreiding van afzetkanalen, zodat de continuïteit van de afzet gewaarborgd is. • te streven naar duurzame ontwikkeling, door te voorzien in behoeften van de huidige maatschappij, zonder dat mogelijkheden van toekomstige generaties beperkt worden. • de voorschriften en regels die voortvloeien uit vergunningen en de daarmee verband houdende relevante wet- en regelgeving strikt na te leven en op toekomstige ontwikkelingen te anticiperen. • haar medewerkers te motiveren en op te leiden om op een verantwoorde manier hun functie te kunnen vervullen. • een actief Veiligheids- en Milieubeleid te voeren, gericht op het voorkomen van (zware) ongevallen en persoonlijk letsel en het voorkomen van materiële en milieuschades ten gevolge van de bedrijfsvoering. • de veiligheid van derden te waarborgen. Door het voortdurend uitdragen van ons beleid, alsmede het doorvoeren van preventieve en corrigerende maatregelen voort komend uit audits, werkplekinspecties en verbeteringsvoorstellen, streven wij naar continue verbetering van onze prestaties. Deze continue verbetering is een verantwoordelijkheid van iedere medewerker. Deze beleidsverklaring en de hiervan afgeleide doelstellingen zijn openbaar en worden op aanvraag beschikbaar gesteld.
Ir. A.J. Visser Voorzitter Raad van Bestuur SITA Nederland & Vlaanderen Maart 2006
Duurzaamheidsverslag 2008
55
bijlage B
Definities en betrouwbaarheid kernindicatoren Indicator betrouwbaarheid Definitie Netto omzet (miljoen euro)
Betrouwbaar; stelt strenge eisen aan de financiële boekhouding
Opbrengst van de aan derden geleverde goederen en verleende diensten na aftrek van de over de omzet geheven belastingen
Aantal medewerkers
Betrouwbaar (is een momentopname)
Totaal aantal actieve werknemers van de maatschappij per 31/12, ongeacht het type arbeidsovereenkomst, werkrooster, ontvangen bedragen en de periodiciteit van de lonen. Onder “actief” wordt verstaan: werknemers die voor hun daadwerkelijke werk worden betaald, of van wie de arbeidsovereenkomst is opgeschort in afwachting van de hervatting van de beroepsactiviteit
Ziekteverzuim (%)
Betrouwbaar
Het aantal kalenderdagen afwezigheid in verband met ziekte of een ongeval gedeeld door het totaal aantal kalenderdagen
Ongeval
56
Onverwachte en plotse gebeurtenis die de oorzaak is van een lichamelijk letsel, een psychisch trauma, een ziekte of de dood. Ongevallen die zich voordoen tijdens verplaatsingen om dienstredenen, zijn arbeidsongevallen (met uitsluiting van de ongevallen op de weg van en naar het werk)
Fatale verkeersongevallen (derden)
Betrouwbaar
Verkeersongeval met dodelijke afloop van niet eigen personeel
Fatale ongevallen eigen personeel
Betrouwbaar
Ongeval met dodelijke afloop van eigen personeel (exclusief het woon-werk verkeer)
Ongevallen met verzuim
Betrouwbaar door koppeling HRM-bestanden met HSE-bestanden
Zie definitie ‘ongeval’ en ‘ziekteverzuim’
Ongevallen zonder verzuim
Redelijk betrouwbaar Parameter is afhankelijk van melddiscipline
Zie definitie ‘ongeval’ en ‘ziekteverzuim’
AFR
Betrouwbaar vanwege koppeling HRM-bestanden met HSE-bestanden
Frequentiegraad: het aantal ongevallen met verzuim x 1.000.000, gedeeld door het aantal gewerkte uren
ASR
Betrouwbaar vanwege koppeling HRM-bestanden met HSE-bestanden
Ernstgraad: het aantal dagen verzuim ten gevolge van ongevallen x 1.000, gedeeld door het aantal gewerkte uren
Waterverbruik (m3)
Betrouwbaar vanwege facturen
Elektriciteitsverbruik (GWh)
Betrouwbaar vanwege facturen
Gasverbruik (m3)
Betrouwbaar vanwege facturen
Verbruik dieselolie in miljoen liter
Betrouwbaar vanwege facturen
Ingezamelde/ontvangen hoeveelheid (niet gevaarlijk) afval van bedrijven (kton)
Betrouwbaar; gebaseerd op wegingen
Tonnen niet gevaarlijk afval afkomstig van bedrijven ingezameld / ontvangen door SITA of ingehuurde derden, inclusief brengklanten en trading
Ingezamelde/ontvangen hoeveelheid niet gevaarlijk afval van huishoudens (kton)
Betrouwbaar; gebaseerd op wegingen
Tonnen niet gevaarlijk afval afkomstig van huishoudens ingezameld / ontvangen door SITA of ingehuurde derden, inclusief brengklanten en trading
Ingezamelde/ontvangen hoeveelheid gevaarlijk afval (kton)
Betrouwbaar; gebaseerd op wegingen
Tonnen gevaarlijk afval ingezameld / ontvangen door SITA of ingehuurde derden, inclusief brengklanten en trading
Duurzaamheidsverslag 2008
bijlage C
GRI index (c-niveau) GRI
Beschrijving
Strategie en analyse
1.1
Verklaring bestuursvoorzitter over relevantie duurzame
ontwikkeling voor de organisatie en haar strategie
1.2
Beschrijving van belangrijke gevolgen, risico’s en mogelijkheden.
Behandeling Pagina Voorwoord voorzitter Raad van Bestuur
8
Alle hoofdstukken
Organisatieprofiel
2.1
Naam van de organisatie
Reikwijdte en betrouwbaarheid
2.2
Voornaamste merken, producten en/of diensten
Profiel
16
2.3
Operationele structuur van de organisatie
Profiel
16
2.4
Locatie van het hoofdkantoor van de organisatie
Profiel
16
2.5
Het aantal landen waar de organisatie actief is
14 (SITA als geheel)
16
2.6
Eigendomsstructuur en de rechtsvorm
Profiel
16
2.7
Afzetmarkten en soorten klanten
Profiel
16
2.8
Omvang van de verslaggevende organisatie
- Aantal werknemers
Profiel/Sociaal
- Netto omzet
Financieel
- Totaal Vermogen
Zie financieel verslag SITA
16/43 54
Netherlands B.V. bij de
Kamer van Koophandel
Profiel (ingezamelde/ontvangen
- Hoeveelheid geleverde producten of diensten
hoeveelheden afval & afzet
brandbaar restafval)
2.9
Significante veranderingen tijdens de verslagperiode wat betreft
omvang, structuur of eigendom, waaronder:
- Veranderingen in bedrijfsactiviteiten / nieuwe vestigingen
Profiel/Strategie
- Veranderingen in het aandelenkapitaal
Beursgang in SE in 2008; zie Financieel
2.10
Onderscheidingen die tijdens de verslagperiode werden toegekend
7
18
18/20
Reikwijdte en betrouwbaarheid
53 7
(Transparancy Award)
Verslagparameters
3.1
Verslagperiode
Reikwijdte en betrouwbaarheid
3.2
Datum van het meest recente verslag
Juli 2008
3.3
Verslaggevingscyclus
Kalenderjaar
3.4
Contactpunt voor vragen
Colofon
2
3.5
Proces van inhoudsbepaling
Reikwijdte en betrouwbaarheid
7
3.6
Afbakening van het verslag
Reikwijdte en betrouwbaarheid
7
3.7
Eventuele specifieke beperkingen voor de reikwijdte of afbakening
Reikwijdte en betrouwbaarheid
7
van het verslag
3.8
Basis voor verslaggeving over samenwerkingsverbanden,
dochterondernemingen in gedeeltelijk eigendom, gehuurde faciliteiten,
uitbestede activiteiten of andere entiteiten die de vergelijkbaarheid
tussen verschillende verslagperioden of verslaggevende organisaties
aanzienlijk beïnvloeden
3.9
De technieken en berekeningsgrondslagen voor gegevensmetingen,
waaronder de voor schattingen gebruikte aannames en de technieken
die zijn toegepast op de samenstelling van de indicatoren en overige
informatie in het verslag
3.10
Uitleg over de gevolgen van eventuele herformuleringen van eerder
verstrekte informatie
3.11
Significante veranderingen ten opzichte van vorige verslagperiodes
In het kader van SITA NEWS is SITA Vlaanderen
ten aanzien van reikwijdte, afbakening of meetmethoden
georganiseerd onder SITA België
7
N.v.t.
Betrouwbaarheid indicatoren (bijlage B)
56
Financieel (EBITDA)
54
Deze heroriëntatie heeft er toe geleid dat dit
verslag alleen betrekking heeft op Nederland
3.12
GRI inhoudsopgave
Bijlage C
3.13
Beleid en huidige praktijk met betrekking tot het betrekken van
In tegenstelling tot voorgaande jaren heeft
externe assurance van het verslag
SITA er voor gekozen dit jaar geen externe
57
verificatie te laten plaatsvinden
Duurzaamheidsverslag 2008
57
bijlage C
GRI Beschrijving
58
Bestuur, verplichtingen en betrouwbaarheid
4.1/4.2
Bestuursstructuur met inbegrip van commissies en leidinggevende
posities voorzitter Raad van Bestuur
4.3
Aantal onafhankelijke en/of niet-leidinggevende leden van het hoogste
bestuurslichaam
4.4 4.5
GRI-INDEX
Behandeling Pagina
Profiel
16/17
Profiel
16
Medezeggenschap
Sociaal
44
Een koppeling tussen vergoedingen voor leden van het hoogste
Profiel: doelstellingen (bonus afhankelijk
19
bestuurslichaam, topmanagers en leidinggevenden (met inbegrip van
van al dan niet halen doelstellingen)
vertrekregelingen) en de prestaties van de organisatie (met inbegrip
van sociale en milieugerelateerde prestaties)
4.8
Intern ontwikkelde missie- of beginselverklaringen, gedragscodes en
uitgangspunten die van belang zijn voor de economische,
milieugerelateerde en sociale prestaties
Strategie/Sociaal/Beleidsverklaring
20/44/55
4.9
Procedures van het hoogste bestuurslichaam voor het overzien van
Profiel
19
de inventarisatie en het beheer door de organisatie van economische,
Financieel: Sox
53
Beleidsverklaring
55
milieugerelateerde en sociale prestaties, met inbegrip van relevante
risico’s en mogelijkheden en naleving van of conformiteit met
internationaal overeengekomen standaarden, gedragscodes en principes
4.11
Toepassing van het voorzorgsprincipe
Milieu
33
Sociaal (veiligheid)
42
4.13
Lidmaatschap van verenigingen (zoals brancheverenigingen) en/of
Maatschappij
50
nationale/internationale belangenorganisaties
4.14/
Lijst van groepen belanghebbenden die de organisatie benadert en
Maatschappij
50
4.15
inventarisatie en selectie van belanghebbenden
Economische prestaties
EC1
Directe economische waarden die zijn gedistribueerd
Samenvatting
11
Profiel
16
Financieel
54
EC2
Financiële implicaties en andere risico’s, mogelijkheden voor
Financieel
52
activiteiten als gevolg van klimaatverandering
EC8
Ontwikkeling en gevolgen van investeringen in infrastructuur en
Maatschappij
van diensten geboden voor het algemeen nut door middel van
(inzameling kunststof en sponsoring)
commerciële aard, natura of pro bono
Milieuprestatie indicatoren
EN3
Direct energieverbruik door primaire energiebron
Milieu (verbruikscijfers)
33
EN5
Energie bespaard door besparingen en efficiëntieverbeteringen
Milieu (overige)
32
EN6
Initiatieven voor energie-efficiënte of op duurzame energie
Strategie (doelstellingen)
gebaseerde diensten, en verlagingen van de energie-eisen als
Milieu
resultaat ervan
EN8
Totale wateronttrekking per bron
Milieu (SITA ReEnergy)
32
EN11
Locatie en oppervlakte van land dat eigendom is, gehuurd wordt,
Milieu (Europese regelgeving Natura 2000)
34
beheerd wordt in of grenst aan beschermde gebieden en gebieden
met een hoge biodiversiteitswaarde buiten beschermde gebieden
EN16
Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht
Milieu (CO2-footprint)
36
EN17
Andere relevante indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht
Milieu (CO2-footprint)
36
EN18
Initiatieven ter verlaging van de emissie van broeikasgassen en
Milieu (CO2-footprint)
36
gerealiseerde verlagingen
EN19
Emissie van ozonafbrekende stoffen naar gewicht
Milieu (HCKF’s)
32
EN20
NO, SO en andere significante luchtemissies naar type en gewicht
Milieu
31
ReEnergy: www.milieujaarverslag.nl/sre
EN23
Totaal aantal en volume van significante lozingen
Milieu (vestigingen en installaties)
EN24
Gewicht van getransporteerd, geïmporteerd, geëxporteerd of
Profiel
verwerkt afval dat als gevaarlijk geldt op grond van bijlage I, II, III
en VIII van de Conventie van Bazel en het internationaal
getransporteerd afvalpercentage
Duurzaamheidsverslag 2008
48/50
20 32/36
32 31/32 18
bijlage
bijlage C
GRI Beschrijving
Behandeling Pagina
EN25
Benaming, grootte, beschermingsstatus en biodiversiteitswaarde van
Milieu (vestigingen en installaties)
wateren en gerelateerde habitats die significante gevolgen
ondervinden van waterafvoer en –afvloeiing
EN26
Initiatieven ter compensatie van de milieugevolgen van producten
en diensten en de omvang ervan
EN28
Monetaire waarde van significante boetes en totaal aantal
niet-monetaire sancties wegens het niet naleven van milieuwet-
en regelgeving
EN29
Significante milieugevolgen van het transport van producten en
andere goederen en materialen
Arbeidsomstandigheden en indicatoren voor volwaardig werk
LA7
Letsel-, beroepsziekte-, uitvaldagen- en verzuimcijfers en het
aantal werkgerelateerde sterfgevallen
31/32
Milieu (CO2-neutraal hoofdkantoor)
37
Milieu (sancties)
35
Milieu (auto’s/geprogrammeerde planning)
30/31
Sociaal
42/43
LA10
Gemiddeld aantal uren dat een werknemer per jaar besteedt aan
opleidingen, onderverdeeld naar werknemerscategorie
Sociaal (kengetallen opleidingen en trainingen)
LA11
Programma’s voor competentiemanagement en levenslang leren
die de blijvende inzetbaarheid van medewerkers garanderen en
hen helpen bij het afronden van hun loopbaan
Maatschappelijke prestatie-indicatoren
SO4
Getroffen maatregelen naar aanleiding van gevallen van corruptie
Maatschappij (antifraude)
49
SO5
Standpunten over publiek beleid en deelname aan de ontwikkeling
Voorwoord/Maatschappij
9/50
ervan, evenals lobbyen
SO7
Aantal rechtszaken (met resultaten) vanwege concurrentiebelemmerend
gedrag, anti-kartel-, en monopolistische praktijken
Prestatie-indicatoren voor productverantwoordelijkheid
PR5
Beleid t.a.v. klanttevredenheid, met inbegrip van resultaten van
onderzoeken naar de klanttevredenheid
Sociaal (SITA Academie)
40/41
Maatschappij (Markt en Overheid)
Strategie (doelstellingen)
41
49
26/27
Duurzaamheidsverslag 2008
59
bijlage D
bijlage
Begrippen en afkortingen AFR Frequentiegraad (Accident Frequency Rate); het aantal ongevallen met ziekteverzuim x 1.000.000, gedeeld door het aantal gewerkte uren ASR Ernstgraad (Accident Severity Rate); het aantal dagen ziekteverzuim ten gevolge van ongevallen x 1.000, gedeeld door het aantal gewerkte uren Biomassa In dit verband: de biologisch afbreekbare fractie van producten, afvalstoffen en residuen van de landbouw (met inbegrip van plantaardige en dierlijke stoffen), de bosbouw en aanverwante bedrijfstakken, alsmede de biologisch afbreekbare fractie van industrieel en huishoudelijk afval Bouwstoffenbesluit Wetgeving die het gebruik van steenachtige bouwstoffen zoals asfalt, baggerspecie en grond reguleert. BRL Beoordelingsrichtlijnen: extra eisen en/of richtlijnen om de kwaliteit en/of veiligheid van specifieke werkzaamheden of activiteiten te borgen CA+
Certificaat Archief- en Datavernietiging
Capex
Investeringen (capital expenditures)
CFO
Chief Financial Officer
Climate Neutral Group Nederlandse organisatie en marktleider in de Benelux op het gebied van klimaatneutraliteit en CO2-compensatie COO
Chief Operational Officer
CO2
Koolstofdioxide (broeikasgas)
EBIT Operationeel resultaat voor aftrek van rente en belasting (earnings before interest and taxes) EBITDA Bedrijfswinst (earnings before interest, taxes, depreciation and amortization) E-PRTR
European Pollutant Release Transfer Register verordening. Bedrijven die onder deze verordening vallen, moeten jaarlijks de emissies rapporteren aan het bevoegde gezag
ERP/enterprise resource Computersysteem waarmee de middelen zoals geld, voorraden, mensen en machines van planning
een organisatie gepland beheerd kunnen worden
Euro 5
Emissienorm voor voertuigen die in de Europese Unie in oktober 2009 van kracht zal worden
EVO Vereniging van en voor verladers, ontvangers en eigen vervoerders, gespecialiseerd in logistiek FEAD, Fédération Européenne
Europese branchevereniging: leden zijn de nationale belangenorganisaties
Activités du des Déchet
die particuliere en/of overheidsgedomineerde afvalbedrijven vertegenwoordigen.
et de l’Environnement FNOI
Federatie van Nederlandse Oudpapier Industrie
GDF
Gaz de France
Gevaarlijk afval Afval dat gevaarlijk is voor mens, dier of milieu, en bijvoorbeeld olie, zware metalen, polychloorbifenylen (PCB's) of (landbouw)chemicaliën bevat. De Europese lijst afvalstoffen (Eural) geeft per stof aan of al of niet sprake is van gevaarlijk afval GWh
Gigawattuur (1.000 MWh (megawattuur) / 1 miljoen Kwh (kilowattuur)
HCFK’s
Chloorfluorkoolwaterstoffen
HRM
Human Resource Management
HSE
Health, Safety & Environment
ISO 14001
Internationale norm voor milieuzorgsystemen
ISO 9001
Internationale norm voor kwaliteitszorgsystemen
Kaderrichtlijn Afvalstoffen
EG-richtlijn voor de omgang en verwijdering van afvalstoffen
Kton
Kiloton (1.000 ton)
Kyoto Verwijzing naar het Kyoto-protocol of Verdrag van Kyoto dat in 1997 werd opgesteld in het Japanse Kyoto, en aan de hand waarvan industrielanden zich committeerden aan de vermindering van de uitstoot van hun broeikasgassen
60
Duurzaamheidsverslag 2008
bijlage d
Level Playing Field Metafoor: gelijk speelveld (waarop voor elke marktpartij dezelfde regels gelden) Nedvang Intermediair tussen afvalinzamelaars, -verwerkers, en producten en importeurs
voor de uitvoering van het Besluit Verpakkingen
Non Compliance
Afwijken van gestelde interne of externe voorschriften
Operationele cash flow Graadmeter voor de liquiditeit op de lange termijn Producentenverantwoordelijkheid De financiële en/of fysieke (mede)verantwoordelijkheid van degene die een bepaald product op de markt brengt vóór de verwijdering van dat product in de afvalfase R1-status
Hoofdgebruik als brandstof of een andere wijze van energie-opwekking; nuttige toepassing
SES
SITA EcoServices
SITA Academie De interne opleidingskoepel waaronder de vele interne opleidingen gebundeld en overzichtelijk worden aangeboden SITA NEWS SITA Northern Europe Waste Services: krachtenbundeling van de Nederlandse, Belgische, Luxemburgse en Duitse SITA-organisaties Sox (Sarbanes-Oxley)
Amerikaanse regels voor waarborging betrouwbaarheid financiële rapportages
SPRT
SITA Paper Recycling & Trading
SRS
SITA Recycling Services
SWOT-analyse
Analyse van Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats
(Sterkten, Zwakten, Kansen en Bedreigingen)
The SITA Way Intern optimaliseringsprogramma, gericht op hogere servicegraad, borgen van kwaliteit van werken en vergroten van kostenefficiency TLN
Transport en Logistiek Nederland
Vereniging Afvalbedrijven (VA)
Brancheorganisatie van afvalbedrijven die actief zijn in de gehele afvalketen
VCA
Veiligheids Checklist Aannemers; norm voor veiligheid
VNO-NCW Verbond van Nederlandse Ondernemingen-Nederlands Christelijk Werkgeversverbond;
werkgeversorganisatie
Duurzaamheidsverslag 2008
61