Jaarverslag 2014
Bardo
jaarverslag 2014
Voorwoord Het jaar 2014 was een dynamisch jaar.
exploitatie activiteiten samen komen, is een belangrijke
Het jaar van de hervorming van de zorg in Nederland. De
bestuurlijke basis gelegd voor verdere ontwikkeling naar het
overheid zet actief in op het terugdringen van de zorgkosten
regionale expertisecentrum dat Bardo wenst te zijn.
en het tegelijkertijd verhogen van de kwaliteit van de zorg
Tegelijkertijd kan de Stichting Vrienden van Hospice Bardo
door dit dichter bij de zorgvrager in zijn thuisomgeving te
zich meer en meer toeleggen op het verwerven van de
organiseren èn een actief beroep doen op de inzet van het
broodnodige aanvullende financiering voor het runnen van
eigen netwerk. De vertaling van de overheidsmaatregelen
het huis en de ontwikkeling van onze zorg en dienstverlening.
naar de palliatieve zorg en dus naar Bardo is met name in financiële zin een groot deel van het jaar onzeker gebleven.
En te midden van al die ontwikkelingen en hectiek heerst in Bardo Hospice rust, want:
De teneur van de hervorming van de zorg komt grotendeels overeen met de koers van Bardo. Al jaren bevordert Bardo
Jij doet er toe, omdat je bent
actief het zo lang mogelijk thuis kunnen verblijven wanneer duidelijk is dat genezing niet meer mogelijk is.
Jij doet er toe, tot de laatste minuut van je leven
Door voorlichting en het zo vroeg mogelijk in gesprek gaan
En wij zullen al het mogelijke voor je doen
over de tijd die rest en het levenseinde wordt door de casemanagers geanticipeerd op de zorg die nodig is.
Niet alleen om je te helpen rustig te sterven, maar ook om je te helpen leven tot je sterft
Participeren krijgt maatschappelijk gezien, anno 2014, nieuwe betekenis en lading. De hulp en ondersteuning die de Bardo
Cicely Saunders, de grondlegger van de hospicezorg
vrijwilligers in de thuissituatie bieden, draagt bij aan het in
2
de kracht blijven van de mantelzorgers. Het in 2014 geopende
In dit verslag leest u de belangrijkste resultaten behaald in
Dagcentrum zal daar gaandeweg middels een afgestemd
2014. Hoe Bardo verder heeft gebouwd aan kwaliteit van
programma verder aan gaan bijdragen.
leven en sterven.
In 2014 is een belangrijke bestuurlijke verandering doorge-
Marion Sonneveld
voerd. Met de oprichting van de Stichting Bardo, waarin alle
Directeur bestuurder Bardo / Leven in de laatste fase
Bardo
jaarverslag 2014
Bardo realiseert Bardo is het vertrouwde adres voor zorg en ondersteuning in
Dagcentrum
de laatste fase èn regionaal centrum voor kennis & expertise op het gebied van palliatieve zorg voor professionals, vrij-
In 2014 is het Dagcentrum in gebruik genomen. Vanuit het
willigers, mantelzorgers en belangstellenden.
Dagcentrum wordt een afgestemd programma geboden voor mensen met een levensbedreigende ziekte, die weten dat deze
Bardo bestaat uit drie onderdelen, te weten:
ziekte niet te genezen is. Door Bardo Ondersteuning thuis
• Bardo Hospice
wordt voor hen en hun naasten dit aanvullende dienstenaan-
• Bardo Ondersteuning thuis
bod ontwikkeld en uitgebreid.
• Bardo Leercentrum
Bestuurlijke vernieuwing
De speerpunten in het jaarplan 2014 waren; werken aan een goede waardering van onze totale dienstverlening, een
In augustus 2014 is Stichting Bardo opgericht. Vanaf 1 januari
gezonde financiële exploitatie, een slim georganiseerde back-
2015 zullen alle exploitatie activiteiten die onder Bardo vallen
office en een tevreden, daadkrachtig team van vrijwilligers en
ondergebracht worden in de nieuwe Stichting.
beroepskrachten. Op alle speerpunten is voortgang geboekt en hebben we
De Stichting Vrienden van Hospice Bardo zal zich toeleggen
nagenoeg alle gestelde doelstellingen kunnen realiseren.
op fondsenwerving en vermogensopbouw ter aanvulling van
De bestuurlijke vernieuwing heeft meer tijd in beslag
de financieringsbehoefte van de exploitatie en ontwikkeling
genomen dan vooraf gepland. Ook de besluitvorming en
van Bardo. De Stichting Bardo wordt geleid en bestuurd door
implementatie met betrekking tot het Elektronisch Patiënten
Marion Sonneveld. Zij legt verantwoording af aan de in
Dossier heeft vertraging ondervonden, en is daarom door
2014 geïnstalleerde Raad van Toezicht, met als voorzitter
geschoven naar 2015.
Roel Steenbeek.
In het jaarverslag gebruiken wij de woorden patiënt en gast door elkaar. ‘Patiënt’ wordt in relatie tot medische zorg gebruikt, ‘gast’ in relatie tot de gastvrije zorg.
3
Bardo
Bardo Hospice zorgt De palliatieve zorg van Bardo, ook wel hospicezorg genoemd is gedefinieerd als multidimensionele zorg aan patiënten in de palliatief terminale fase en hun naasten door een multidisciplinair team van formele en informele zorgverleners. Deze zorg is gericht op het bevorderen van kwalliteit van leven,
2012
2013
2014
76
88
84
Vrouwen
40
51
58
bevinden zich in de fase van palliatie waar de nadruk ligt op het
Mannen
36
37
32
bestrijden van symptomen. Wanneer de ziekte voortschrijdt en
Gemiddelde leeftijd
70
73
75
duidelijk is dat het sterven nadert, verschuift deze nadruk naar
Jongste gast
30
21
49
Oudste gast
91
93
97
sterven en rouw. Patiënten met een levensverwachting van minder dan drie maanden komen in aanmerking voor hospicezorg. Zij worden over het algemeen niet meer ziekte gericht behandeld, maar
het bieden van comfort in de stervensfase. Om kwaliteit van leven en sterven te optimaliseren ligt de nadruk van alle zorg behandeling en begeleiding op het voorkomen of beperken
Gemiddelde opname in dagen
29,5
35
35
van lichamelijk, psychisch, sociaal en spirtueel lijden; multi-
Kortste opname in dagen
1
1
1
dimensionele zorg.
Langste opname in dagen
250
231
242
Gemiddelde bedbezetting
73,5%
82%
78,3%
Het komen tot optimale multidimensionele zorg vergt een verscheidenheid aan disciplines om de kennis van en aandacht
Herkomst gasten:
voor de verschillende dimensies te garanderen.
Vanuit thuis
26
39
43
Het multidisciplinaire team van Bardo bestaat tenminste uit
Vanuit ziekenhuis
46
45
35
Van elders
4
4
6
66
75
76
Terug naar huis
4
7
4
Naar ziekenhuis
1
1
0
3
5
2
2
0
0
18 verpleegkundigen, 2 artsen en een geestelijk verzorger. Afhankelijk van de situatie wordt dit team aangevuld met fysio- en/of ergotherapeuten. De besluitvorming en onderlinge afstemming vindt wekelijks plaats in het multidisciplinaire overleg. In 2014 is de methodische wijze van klinisch redeneren, het palliatief redeneren, in Bardo geïmplementeerd. Systematisch wordt de situatie van de patiënt in beeld gebracht en het behandeltraject hierop afgestemd.
4
Aantal opnamen:
Aantal overledenen Overplaatsingen:
Naar verpleeg- of verzorgingshuis Anders
jaarverslag 2014
Bardo
jaarverslag 2014
Herkomst gasten in Bardo Hospice Haarlemmermeer
58%
Haarlem
13%
Amsterdam
7%
Amstelveen
2%
Heemstede
2%
Hillegom
2%
Vogelenzang
2%
Aalsmeer
1%
Kudelstaart
1%
Sassenheim
1%
Overig
8%
Laatste wensen
Bardo ondersteunt en begeleidt thuis
In 2014 zijn 23 laatste wensen in vervulling gegaan met
Bevorderen dat mensen in de laatste fase met kwaliteit van
Lotgenotencontact, een luisterend oor, een advies of gewoon
behulp van Stichting Ambulancewens. In één geval is het een
leven zolang mogelijk thuis kunnen verblijven is één van de
even binnen lopen en contact maken, dat kan sinds eind 2014
combinatiewens geweest samen met Stichting Vaarwens. Dit
doelen die Bardo zichzelf gesteld heeft. De expertise en hulp
in het Bardo Dagcentrum. In december is relatief kleinschalig
betekent één op de vier gasten van Bardo heeft kunnen
van de gespecialiseerd verpleegkundigen (casemanagers) in
begonnen met een inloopspreekuur met de gespecialiseerd
genieten van een dagje uit met de Stichting Ambulancewens.
de thuissituatie is in 2014 142 keer ingeroepen door huisart-
verpleegkundige, thema lunchbijeenkomsten en creatieve
sen, thuiszorg wijkteams en betrokkenen zelf. De zorg wordt
sessies. Het Dagcentrum is gericht op mensen die in de
niet overgenomen van de reguliere zorgverleners, de Bardo
palliatieve fase van hun ziekte zijn (zij worden niet meer
advisering en begeleiding thuis is aanvullend. Daarnaast
beter). Voor deze groep zal Bardo vraaggericht een toegesne-
hebben Bardo vrijwilligers, door hun inzet geholpen, om in
den programma ontwikkelen om het welbevinden en
23 thuissituaties de mantelzorgers te ontlasten of de zieke zelf
zelfredzaamheid te ondersteunen.
gezelschap en/of afleiding te bieden.
5
Bardo
jaarverslag 2014
Bardo leert en geeft door Publieksvoorlichting en verdiepingsmodules
Onder de noemer ‘Had ik dit maar eerder geweten’ heeft Bardo Leerhuis in het najaar van 2014 een cyclus van
Actief een rol pakken en een bijdrage leveren aan het
voorlichtingsbijeenkomsten voor belangstellenden en
doorbreken van taboes en het beter bespreekbaar maken
verdiepingsmodulen voor de professionals georganiseerd.
van thema’s rondom levenseinde en sterven. Dat is waar
Relevante onderwerpen zijn op uiteenlopende manieren
Bardo voor staat. Publieksvoorlichting, kennis delen en
en uitvoeringen onder de aandacht gebracht:
verspreiden helpt meer mensen kwaliteit van leven en sterven te geven. In 2014 zijn er verschillende scholingen,
• Voor de stilte, film van Richard Dols
boeklezingen, filmavonden georganiseerd. Regelmatig in
• Leven met een levensbedreigende ziekte,
samenwerking met partners als het Palliatief Netwerk, DOKh (nascholingen huisartsen) en Adamas Inloophuis.
Marinus van den Berg • Complexe pijn, wat kunnen we doen? In samenwerking met Kennemer Gasthuis • Er zijn voor jongeren die te maken hebben met een ernstige zieke, Petra Penning • In gesprek over de naderende dood, Stichting STEM (sterven op je eigen manier) • Het vertrek van de mier, Toon Tellegen met muzikale omlijsting • Moeilijke keuzes en beslissingen rondom levenseinde, Manon Boddaert • Palliatieve chemokuur en radiotherapie, Aart Beeker en Astrid Kleiweg • Rouw binnen het gezin, Daan Westerink • Rouw in je werk, Marieke de Bruin Deze cyclus is mogelijk gemaakt met sponsorgelden van Stichting Zorg en Zekerheid en het Coöperatiefonds van Rabobank Regio Schiphol. De tien bijeenkomsten zijn goed ontvangen, door zowel het algemeen publiek als de professionals. Nagenoeg alle bijeenkomsten zijn volledig vol geboekt en naar aanleiding van de schriftelijke evaluaties kan de cyclus als zeer geslaagd worden beoordeeld.
6
Landelijk onderzoek naar effectiviteit casemanagement Capalca In Nederland wordt in diverse regio’s casemanagement in de palliatieve zorg toegepast. Het VU medisch centrum en het UMC St Radboud hebben eind 2014 een groot onderzoek, genaamd Capalca (Casemanagement Palliative Care), afgerond naar de meerwaarde van de inzet van een casemanager. De onderzoekers hebben 20 initiatieven voor casemanagement bij palliatieve zorg in Nederland geïdentificeerd. 13 daarvan namen deel aan het evaluatieonderzoek, Bardo was één van hen. Uit het nationaal onderzoek blijkt dat patiënten met kanker, die aanvullend (naast de regionale huisartsenzorg) begeleiding krijgen van een casemanager, vaker thuis overlijden en minder vaak in het ziekenhuis, in vergelijking tot patiënten die geen begeleiding krijgen van een casemanager. Bovendien hebben patiënten die aanvullend begeleiding krijgen van een casemanager in de laatste dertig dagen voor overlijden minder ziekenhuisopnames. Op basis van het onderzoek is een handreiking casemanagers in de eerstelijns palliatieve zorg beschikbaar gekomen.
Bardo
3 september, 19.00 – 21.30 uur Pier K, Raadhuisplein 9, Hoofddorp met filmmaker Richard Dols als gastspreker
“Hadden we dit maar eerder geweten” Ook voor de laatste levensfase is voorbereiding nodig en mogelijk Bardo biedt dit najaar een gevarieerd programma met voorlichtingsbijeenkomsten en scholingen rondom ziekte, sterven en rouw. De film ‘Voor de stilte’ is de eerste in deze reeks. Kijk voor ons totale aanbod en voor aanmelding op: www.hospicebardo.nl – Meld u snel aan! Mede mogelijk gemaakt door Zorg en zekerheid en Coöperatiefonds Rabobank Regio Schiphol
107
jaarverslag 2014
Documentaire ‘Voor de stilte’
Moreel beraad
Een film die het naderende einde bespreekbaar maakt en laat
Vanuit Bardo Leerhuis wordt actief aandacht besteed aan
zien hoe de laatste levensfase wordt ervaren en beleefd in een
het ontwikkelen van de eigen kennis & kunde. In 2014 is
hospice. Dát was wat filmmaker Richard Dols voor ogen had
een ethisch dilemma aan de hand van de methodiek van het
toen hij de documentaire ‘Voor de stilte’ maakte.
moreel beraad onder de loep genomen. In toenemende mate
Aangenaam verrast was hij dat het hospice vol leven zit.
komt het voor dat gasten in Bardo, tegen alle verwachtingen
Daar kwam hij achter in de vele gesprekken, die hij voerde
in, dusdanig opknappen dat teruggaan naar huis of overplaat-
met de acht geportretteerde mensen in de film.
sing naar een verpleeghuis een nieuw (tijdelijk) perspectief vormt na drie maanden verblijf in het hospice. Dit vergt de
Eén van de geportretteerden is de heer Jagtman, die in 2014
nodige veerkracht en flexibiliteit en in sommige situaties wil
in Bardo verbleef. In de film vertelt hij over de waarde van de
men niet verhuizen. De ethische vraag die hieruit naar voren is
laatste fase in zijn leven.
gekomen luidde ‘kun je iemand overplaatsen als de gedachte hieraan al tot lijden leidt?’ Via de methode van moreel beraad
De film ‘Voor de stilte’ is te zien in filmhuizen in het land en
is bewust stilgestaan bij deze vraagstelling. Onder leiding van
wordt ook ingezet als scholingsmateriaal.
Carlo Leget, hoogleraar zorgethiek heeft het team gezamenlijke diverse aspecten van de situatie belicht, waardoor meer duidelijkheid is gebracht in hoe om te gaan met deze situaties. De uiteindelijke handelswijze is beter onderbouwd en aangescherpt.
Bardo
jaarverslag 2014
Vrijwilligersparticipatie Stages
Zonder vrijwilligers zou Bardo haar dienstverlening niet kunnen uitvoeren. Gedurende het gehele jaar zijn ruim 170
Bardo is een door het HVRC (Huisarts en Verpleeghuisarts
vrijwilligers actief geweest op verschillende vlakken.
Registratie Commissie) erkende stageplaats voor huisartsen
De verdeling over de verschillende groepen ziet er als volgt uit:
in opleiding (HAIO). In 2014 heeft één HAIO een drie maanden durende stage gelopen. Tevens biedt Bardo verpleegkundigen in opleiding of uit andere zorgorganisaties een stageplaats aan. Drie stagiaires, waaronder twee MBO en één HBO verpleegkundigen, hebben langdurig stage gelopen. De HBO verpleegkundige volgde een minorstudie Palliatieve Zorg en heeft in dit kader onderzoek gedaan in Bardo en een scriptie geschreven. Zij heeft een actieve bijdrage geleverd aan het project ‘Besluitvorming in de Palliatieve Fase.’ Zeven verpleegkundigen hebben een dag meegelopen in het kader van een snuffelstage.
Vrijwilligers Zorgvrijwilligers
56
Gastvrijwilligers
46
Bloemenvrijwilligers
21
Thuisvrijwilligers
23
Kookvrijwilligers
14
Werkbijen
12
Boodschappenvrijwilligers
6
Tuinvrijwilligers
4
Klusvrijwilligers
4
PR vrijwilligers
3
Hospitality vrijwilligers
2
Vrijwilliger voor de website
1
De inzet van grote aantallen vrijwilligers vergt investeren in scholing en samenwerking. In 2014 zijn evaluatiegesprekken gehouden met diverse groepen vrijwilligers. Zij gaven aan met veel plezier en voldoening in Bardo te komen om een bijdrage te leveren aan de zorg voor gasten en naasten. Verbeterpunten op het gebied van voeding en samenwerking in het team zijn geconstateerd. Een aantal praktische zaken is opgepakt en krijgt in 2015 een vervolg. De interne scholingen die vanuit het Leerhuis werden
Diverse vrijwilligers hebben meerdere rollen. De combinatie
georganiseerd zijn:
zorgvrijwilliger met inzet als thuisvrijwilliger wordt vaak
VPTZ cursussen (basisscholing palliatieve zorg), tilcursussen,
gemaakt.
cursus zingeving, en massagecursussen. Voor de kookvrij-
(Na)scholing
willigers in Bardo is een kookworkshop georganiseerd. In samenwerking met Adamas Inloophuis is een themabijeen-
8
In 2014 werd twee maal een cursus gegeven voor nieuwe
komst over ‘schokbrekers in de communicatie’ georganiseerd
zorgvrijwilligers, bestaande uit acht dagdelen en een intro-
voor de vrijwilligers van beide organisaties. Tijdens de
ductie bijeenkomst, ter voorbereiding op het inwerken.
bijeenkomst zijn handvaten gegeven over hoe je weer met
Ook is twee maal een cursus gegeven voor nieuwe gast-
elkaar in gesprek komt in een situatie waarbij wederzijds soms
vrijwilligers bestaande uit twee dagdelen.
veel verschillende emoties (verdriet, boosheid) spelen.
Bardo
Samen met Thamer Thuis, bijna-thuis-huis in de Kwakel, is aan
Het team beroepskrachten
begeleiding van een logopediste dieper ingegaan op de
In 2014 bestond het Bardo team uit 37 medewerkers, waar-
onmacht, als iemand niet meer goed kan spreken als gevolg
onder 2 oproepkrachten, 3 uitzendkrachten en 2 zzp-ers. De gemiddelde contractgrootte is 22 uur. Naast verpleegkundigen, bestaat het team van beroepskrachten uit een coördinator zorg, twee artsen, twee coördinatoren
Teamuitje
vrijwilligers, een geestelijk verzorger, twee casemanagers,
Onder het motto de boog kan niet altijd gespannen
twee facilitair medewerkers, een coördinator algemene zaken,
zijn, wordt ieder jaar een teamuitje georganiseerd.
een communicatie medewerker, een beleidsmedewerker, een
Jubilarissen worden in het zonnetje gezet, vrijwilli-
secretaresse, een administratief medewerker en een directeur.
gers en beroepskrachten worden bedankt voor hun
Nagenoeg alle medewerkers werken deeltijd.
tomeloze inzet. Maar bovenal is dit een dagje gezellig met elkaar samen te zijn.
Het totale aantal full time personeelsplaatsen (FTE’s) in 2014
Op 25 september is in en rondom Bardo een verwen-
was 19,5. Het ziekteverzuimpercentage in 2014 was 4,1%, dat
markt gehouden waar voor ieder wat wils was. Van
is fors lager dan de 5,4% over 2013. De acties genomen vanuit
bierproeverij tot massage, van smoothie tot visagie
een van de speerpunten, een vitaal en daadkrachtig team,
en professionele portretfotografie. Een yogawork-
werpt zijn vruchten af. Door middel van intervisie, frequente
shop en een workshop kleurgebruik behoorden ook
team overleggen en ‘gesprekken aan de keukentafel’ wordt
tot de mogelijkheden. Deze dag werd afgesloten
gestimuleerd dat zaken eerder bespreekbaar gemaakt worden.
met een hapje en een drankje. De Bardo beroepskrachten participeerden in de volgende landelijke en regionale organen: • Bestuur en kerngroep van het Netwerk Palliatieve Zorg Amstelland en Meerlanden • Consultteam regio Noord-Holland & Flevoland • Associatie van High Care Hospices (AHCH) • Adviescommissie Post HBO palliatieve zorg (Utrecht) • Beroepsvereniging V&VN Palliatieve Verpleegkunde • VPTZ (Vrijwilligers Palliatief Terminale Zorg Nederland) • PAZORI (PAlliatieve ZOrg RIchtlijnen) platform (deelname als gemandateerd afgevaardigde van AHCH) • Agora, landelijke werkgroep dagzorg palliatieve zorg
9
• Adviesgroep palliatieve zorg Spaarne Ziekenhuis • Scholingscommissie voor herijking basiscursus PZ voor
de hand van de film ‘The Diving Bell and the Butterfly’ onder
van apraxie of afasie.
jaarverslag 2014
verpleegkundigen en verzorgenden (Netwerken i.s.m. Amstelacademie) • Bestuur netwerk verpleegkundige zorg IKNL
Bardo
Bardo en kwaliteit Relatie met het Spaarne Ziekenhuis
Bardo is sinds 2006 keurmerkhouder voor de Palliatief Terminale Zorg. In 2014 is besloten om tevens, tegelijk met
Ook in 2014 heeft Bardo een arts palliatieve zorg voor 9 uur
zorgpartner Amstelring op te gaan voor het ISO keurmerk
per week bij het Spaarne Ziekenhuis gedetacheerd, ten
voor de Zorg (NEN-EN15224). De externe audit werd met
behoeve van de deskundigheidsbevordering en ontwikkeling,
positief resultaat afgesloten. Geroemd werden de positieve
klinische consulten en het geven van het poliklinisch spreekuur
naamsbekendheid, de staande kwaliteitspraktijk en de
palliatie en pijn.
deskundigheid/ professionaliteit van de medewerkers.
Bardo is trots op de goede, intensieve relatie met het Spaarne Ziekenhuis, welke naar verwachting na de fusie van het
In 2014 zijn in totaal drie klachten geregistreerd, betreffende
Spaarne Ziekenhuis met het Kennemer Gasthuis (gepland
verkeerde persoonsgegevens in een schrijven, een klacht met
medio maart 2015) verder uitgebreid zal worden. Deze goed
betrekking tot de genoten zorg en een klacht van een buurt-
geoliede samenwerking in de keten bevordert het welzijn van
bewoner over de parkeerdruk. De klachtenprocedure is in alle
de patiënt in de palliatieve fase.
drie de gevallen doorlopen en er zijn afspraken gemaakt over verbeterpunten. De klachten zijn naar tevredenheid van de indieners afgehandeld.
Palliatief redeneren In 2014 is de methodische wijze van klinisch redeneren, het palliatief redeneren, in Bardo geïmplementeerd. Systematisch wordt de situatie van de patiënt in beeld gebracht en het behandeltraject hierop afgestemd. Het verpleegkundig team heeft zich verder kunnen professionaliseren in het ‘palliatief redeneren’ middels een intensief traject met behulp van het IKNL (Integraal Kankerinstituut Nederland) en ondersteuning van een HBO-V stagiaire.
10
jaarverslag 2014
Bardo digitaliseert
Bardo in de samenleving Om de totale exploitatie van Bardo te kunnen bekostigen, is naast de extramurale vergoeding vanuit de AWBZ aanvulling nodig. Voor de inzet en coördinatie van de vrijwilligers ontvangt Bardo subsidie van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. De Stichting Vrienden van Hospice Bardo draagt zorg voor de inning van de hotelmatige bijdragen, de kosten van huisvesting en andere kosten die niet vanuit de AWBZ worden vergoed. Aanvullende fondsenwerving, sponsoring en de organisatie van evenementen zijn nodig om alle kosten te kunnen dekken. Bardo prijst zich
wordt gebruikt om over de baar te leggen. Na maanden van
gelukkig met een breed draagvlak vanuit de inwoners van
ontwerpen, stoffen uitzoeken, naaien en afwerken wordt
de regio Haarlemmermeer, nabestaanden, ondernemers, serviceclubs, kerken en vele andere betrokkenen. Regelmatig ontvangt Bardo spontaan donaties van privépersonen of
koor opgericht. Het eerste optreden hebben zij tijdens de
Nieuwe website
bedrijven.
Cirkel van licht in december en later die maand verzorgen
Op 1 januari 2014 werd Bardo winnaar van een goede doelen
Mooie initiatieven van Vrienden en betrokkenen:
wedstrijd, met als prijs een nieuwe, eigentijdse website. In
• De Golfdag, het jaarlijks terugkerend sponsorevenement,
zij het kerstconcert. • GIG Haarlemmermeer zet weer een fantastische benefietavond neer. De opbrengst voor Adamas Inloophuis en Bardo
november ging de site live, voorzien van prachtige foto’s en
bracht ruim € 32.000 op. Een geweldige dag, die van
is ruim € 5.000. Dit bedrag komt ten goede aan de verwen-
film, extranet met smoelenboek, digitaal roosteren voor
essentieel belang voor de broodnodige extra financiën.
dagen voor gasten en naasten en nabestaanden.
vrijwilligers en een doneerknop.
• Twee keer per jaar wordt groot tuinonderhoud uitgevoerd door de Lions Haarlemmermeer. 700 bloembollen worden
Social media
gesponsord door Firma de Ree. • Diverse Haarlemmermeerse kerken doneren vanuit collecte
De inzet van social media op PR vlak wordt steeds belangrijker voor Bardo, de middelen die hierbij worden gebruikt zijn Facebook (HospiceBardo / Leven in de laatste fase) en Twitter (@hospicebardo).
of andere initiatieven, zoals de sobere maaltijd voor Pasen. • De Lions Haarlemmermeer XXY organiseerden een in oktober een overheerlijke High Tea voor de gasten van Bardo en hun naasten.
Via deze laagdrempelige wijze wordt de achterban op
• Stichting Lopen tegen Kanker doneert € 1250. Dit bedrag
de hoogte gehouden van actualiteiten rondom Bardo.
wordt op de dag van de loop tegen kanker, op 12 oktober
De Nieuwsbrief, die drie keer per jaar uitkomt, informeert iedereen die zich als Vriend aan Bardo heeft verbonden. Deze Nieuwsbrief wordt tevens digitaal beschikbaar gesteld.
11
het kleed in juli overhandigd. Het eindresultaat is prachtig. • Op initiatief van een van de vrijwilligers wordt het Bardo
uitgereikt. • In opdracht van de spirituele commissie ontwerpt Meerquilters uit Nieuw Vennep een nieuw kleed dat na overlijden
Bardo
BARDO (HOSPICE) -BIJNA THUIS HUIS VOOR TERMINALE PATIENTEN GEEN ACTIVIT./EVENEM.
Bardo in het nieuws
12 intern/eigen gebruik alleen voor
jaarverslag 2014
Bardo
jaarverslag 2014
Bardo organisatie en besturing Bestuur Stichting Vrienden van Hospice Bardo
Het Comité van Aanbeveling
Het Comité bestaat uit:
Bardo is een samenwerkingsverband van twee partijen: De
In maart heeft een bijeenkomst plaats gevonden met het
• de heer J.I.M. Hoffscholte,
Stichting Amstelring en de Stichting Vrienden van Hospice
bestuur van de Stichting Vrienden van Hospice Bardo en het
Bardo (SVHB). De doelstelling van de SVHB is de financiering
Comité van Aanbeveling (CvA). Het CvA is van grote waarde
van de voorzieningen en de exploitatie van Hospice Bardo.
voor Bardo. De leden van het comité hebben hun sporen
Onder haar verantwoordelijkheid valt de huisvesting (inclusief
verdiend in het bedrijfsleven en/of openbaar bestuur en
de tuin), waarvoor een huurovereenkomst met Ymere is af-
adviseren Bardo over ontwikkelingen en strategie. Ook vormen
gesloten. Onder het eigendom van SVHB vallen de inrichting,
zij de intermediair tussen de maatschappelijke organisatie
het inventaris en de facilitaire voorzieningen.
en het bedrijfsleven.
Stichting Amstelring levert stafleden, medisch en verpleegkundig personeel in Bardo.
gouverneur Rotary Nederland • de heer L.A. Peeters Weem, Managing director Rabobank Rotterdam • de heer A.P.J.M. Rutten, Voormalig Chief Operational Officer Schiphol Group • de heer A. Vermeer, Lid Raad van Bestuur Dura Vermeer Groep
Het bestuur van SVHB heeft vooral een toezichthoudende taak. Zij heeft een aantal taken en verantwoordelijkheden gemandateerd aan het directorium. Het directorium bestaat uit de directeur van Bardo, een lid van de Raad van Bestuur Amstelring en de voorzitter Stichting Vrienden van Hospice
• de heer Th.L.N. Weterings, Burgemeester Haarlemmermeer Gemeente Haarlemmermeer • de heer W. Schreuder, Voormalig CEO Spaarne Ziekenhuis
Bardo.
• mevrouw Drs. M. J.C. Heeremans,
De bestuursfuncties van de Stichting Vrienden van Bardo zijn
• de heer H. Morelisse,
Burgemeester van Heemstede onbezoldigd. In 2014 vergaderde het bestuur zes keer. In augustus 2014 is de Stichting Bardo opgericht. Met ingang van 1 januari 2015 zullen de exploitatie activiteiten van SVHB worden overgeheveld naar Stichting Bardo, en zal SVHB zich meer gaan toeleggen op de aanvullende financiering middels fondsenwerving. Een overzicht van het bestuur SVHB vindt u op de volgende pagina.
13
Voormalig CEO Nuon Energy
Bardo Bestuur Stichting Vrienden van Hospice Bardo
Naam & functie
Huidige functie
Nevenfunctie(s)
Frans van der Riet
Mede Exploitant MeerBusiness
Lid raad van aanbeveling diverse MeerBusiness regio´s
voorzitter
Duin en Bollenstreek
Organisator Beatles Bollenstreek
Lid per: 1-1-2010
Directeur MeerBusiness Nederland
Lid platform topsport Haarlemmermeer
Herkiesbaar: 1-1-2015
Gepensioneerd
Lid bestuur business Haarlemmmermeersche GolfClub
Vanessa Wasmus
Registeraccountant, Manager
Geen andere nevenfuncties
penningmeester
Portfolio Support
Lid per: 1-1-2013
Offices CBRE Global
Herkiesbaar: 1-1-2018
Investors (NL) B.V., Schiphol
Mieke Millenaar
Directeur/eigenaar Millenaar
secretaris
Adviesgroep
Bestuurslid MKB-Haarlemmermeer Schiphol Adviesgroep
Lid per: 1-4-2005 Herkiesbaar: 1-4-2015 Aart Beeker
Oncoloog Spaarne Ziekenhuis
Bestuurslid Adamas Inloophuis Nieuw Vennep
algemeen bestuurslid
Hoofdredacteur Hematology News international
Lid per: 1-1-2010
en Oncology News International
Herkiesbaar: 1-4-2015 Steven Hartman
Zorgondernemer, interim manager
algemeen bestuurslid
Commissaris Sieben en Co BV, Commissaris Zaender Horn BV Voorzitter Sociaal Fonds, Orkesten, Lid Raad van Toezicht Stichting Ins Blau
Lid per: 1-9-2012 Herkiesbaar: 1-9-2017 Anna Paternotte
Advocaat-partner/bestuurder
Bestuurslid-secretaris van Stichting De Cruquius (stoomgemaal), sinds 2007
algemeen bestuurslid
bij SWDV Advocaten,
Regent-secretaris van Stichting Hofje Willem van Heijthuijsen te Haarlem,
Lid per: 1-1-2013
Hoofddorp en Haarlem
sinds 2012
Cees Kramer
Hospitality consultancy & interim
Lid Rotary H’Meer/SPL van Evenementen Commissie
algemeen bestuurslid
management ‘inspiring Hospitality’
Lid van de Rotary Int. LandenCommissie Rusland/NL
bestuurslid van
Gepensioneerd
Vice Voorzitter, en Penningmeester van de Vrienden van Nukus
Herkiesbaar: 1-9-2018
1-2-2013 t/m 31-12-2014
(avantgarde Russian paintings) Diverse betrokkenheid bij HotelManagement School Maasticht o.m. Examencommissie en Landelijke selectie Beste Scriptie
14
jaarverslag 2014
Bardo
jaarverslag 2014
Bijlagen
15
De financiële gegevens in de bijlagen zijn overgenomen uit de
I
Verantwoordingsverklaring
jaarrekening van de Stichting Vrienden van Hospice Bardo.
II
Balans 2014
Bij het financieel verslag over 2014 van de Stichting Vrienden
III Staat van baten en lasten 2014
van Hospice Bardo is een goedkeurende accountantsverklaring
IV Specificatie en verdeling kosten naar bestemming
verstrekt door CROP registeraccountants, gedateerd 27 mei 2015.
V
Begroting 2014
Bardo
jaarverslag 2014
Bijlage I Verantwoordingsverklaring Het jaarverslag is opgesteld conform de ‘Richtlijn 650’ voor
Ze beschikken over een of meer van onderstaande competen-
fondsenwervende instellingen van de Raad voor de Jaarver-
ties en disciplines:
2. Continu verbeteren van de effectiviteit en efficiëntie van de bestedingen
slaggeving. De verantwoordingsverklaring van de Stichting
• Herkenbaar en relevant ondernemingsnetwerk in de regio
De Stichting dient continu te werken aan een optimale
Vrienden van Hospice Bardo (SVHB) en de directie is onderdeel van de richtlijnen van het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF) en is opgenomen in het jaarverslag.
Groot-Haarlemmermeer. • Herkenbaar en relevant netwerk in de lokale, regionale
invulling wordt gegeven aan de hoofdprincipes: 1. Functiescheiding tussen besturen, uitvoeren en toezicht houden. 2. Continu verbeteren van de effectiviteit en efficiëntie van de bestedingen.
worden gewerkt aan het realiseren van de doelstelling.
of landelijke politiek, kennis van lobby- en bestuurlijke beïnvloeding.
In de verantwoordingsverklaring geeft de SVHB aan hoe
besteding van middelen, zodat effectief en doelmatig kan
• Herkenbaar en relevant netwerk in de medische of wetenschappelijke wereld. • Herkenbaar en relevant netwerk en kennis op het gebied van financiën, administratie en fiscaliteit. • Herkenbaar en relevant netwerk in pr, marketing, communicatie en kennis van het proces van fondsenwerving.
De richtinggevende doelstellingen voor het hospice als geheel zijn benoemd in de meerjarenvisie. Het behelst: • Realisatie van meer en nog betere palliatieve zorg in de grote regio Haarlemmermeer en de aanpalende gebieden, door uitbreiding van het zorgaanbod met een grotere opnamecapaciteit, palliatieve dagzorg, casemanagement palliatieve zorg, etc.
3. Optimalisatie van de omgang met belanghebbenden.
• Relevante kennis op het gebied van de juridische aspecten
1. Functiescheiding tussen besturen, uitvoeren en toezicht houden
De bestuurders zijn in beginsel geheel onafhankelijk ten
Binnen de Stichting dient de functie ‘toezicht houden’ (vast-
last en ruggespraak en hebben geen zakelijk belang.
stellen of goedkeuren van plannen, en het kritisch volgen van
Bestuurders worden benoemd voor een periode van ten
de organisatie en haar resultaten) duidelijk te zijn gescheiden
hoogste vijf jaar en kunnen opnieuw worden benoemd voor
van het besturen of van de uitvoering.
een periode van nogmaals maximaal vijf jaar. Aftreden en
Voor SVHB betekende dit in 2014 de volgende afgeleide
herbenoemen geschiedt via het rooster van aftreden. Het
doelstellingen:
functioneren van het bestuur wordt jaarlijks geëvalueerd.
• Werving van fondsen voor de verdere inrichting en onder-
• Uitbreiding van activiteiten als kennis- en opleidingscentrum, waardoor nog meer professionals met kennis,
Het bestuur van de Stichting Vrienden van Hospice Bardo is
opzichte van Bardo, zijn lid op persoonlijke titel, zonder
een brede vertegenwoordiging uit het maatschappelijk veld.
16
kunde en inspiratie bereikt worden voor levering van goede palliatieve zorg. • Zorg dragen voor realisatie en een sluitende exploitatie van het nieuw te bouwen centrum voor palliatieve zorg.
houd van het pand, alsmede ter ondersteuning van de
De bestuursleden zijn lid van de SVHB en zetten zich daar
De directeur doet haar werk aan de hand van haar functie-
onbezoldigd voor in. Zij hebben een sterke affiniteit met
beschrijving. Samen met het directoriumreglement fungeert
palliatieve zorg, de missie en visie van Bardo / Leven in de
dit als directiereglement. Het functioneren van de directeur
laatste fase en haar doelstellingen. Ze hebben bestuurlijke
wordt jaarlijks geëvalueerd.
ervaring en kunnen zich voldoende vrijmaken voor hun
De directeur voerde het beleid uit op basis van de in het
Het managementteam voert het jaarplan uit onder leiding
bestuurlijke taken.
bestuur vastgestelde begroting, de meerjarenvisie en het
van de directeur. Tijdens de bestuursvergaderingen en de
jaarplan 2014. Het jaarplan geldt voor de hele organisatie en is
directorium-overleggen is gerapporteerd over de voortgang
in lijn met de doelstellingen van Stichting Amstelring en SVHB.
van de verschillende activiteiten uit het jaarplan.
exploitatie. • Uitbreiding van het aantal Vrienden en strategische relaties van Bardo, zowel in de particuliere als de zakelijke sfeer.
Bardo
• De financiële stromen worden beheerd volgens de normen van fiscus en CBF. • De secretaresse verzorgt de administratie en verwerkt de transacties. • Zij wordt gecontroleerd door de directeur, het administratie kantoor en de penningmeester. • Het administratie kantoor administreert de boekstukken, de penningmeester controleert.
jaarverslag 2014
Behalve particuliere Vrienden heeft Hospice Bardo talloze zakelijke Vrienden: ondernemers en bedrijven, serviceclubs en ondernemersverenigingen die het werk van Bardo waarderen en het hospice daarom bijstaan met leveranties of werkzaamheden tegen lagere of geen kosten, schenkingen in natura of financiële middelen. Ook zij worden via nieuwsbrieven, website en jaarverslag geïnformeerd. Daarnaast staat persoonlijk contact hoog in het vaandel.
• Tijdens de bestuursvergaderingen worden de resultaten bewaakt, mede aan de hand van de doelen en de begroting. • De accountant controleert de boekhouding en de onderlig-
Uiteraard is er geregeld contact met andere belanghebbenden, zoals:
gende processen en stelt de jaarrekening op. Hij voorziet deze van een goedkeurende verklaring. • De accountant stelt het jaarverslag op conform de Richtlijn Fondsenwervende Instellingen.
• grote fondsen • kerken, verenigingen en maatschappelijke instellingen in de regio • partners uit de zorgketen
3. Optimale relaties met belanghebbenden
• bestuurders uit lokale, regionale en landelijke politiek
De Stichting streeft naar optimale relaties met haar belangheb-
• collega-instellingen uit de wijde regio
benden, met gerichte aandacht voor de informatieverschaffing en de inname en verwerking van wensen, vragen en klachten. Per 31 december 2014 telt de SVHB 570 particuliere Vrienden. Zij worden geïnformeerd door de nieuwsbrief, die in 2014 drie keer werd uitgegeven. Op aanvraag ontvangen zij het jaarverslag en de jaarrekening. Voor extra informatie kunnen Vrienden en belangstellenden terecht op www.hospicebardo. nl. Vrienden worden ook uitgenodigd voor evenementen voor en door Bardo. Heeft een Vriend belangstelling voor een rondleiding in Hospice Bardo, dan maken we daar met plezier een afspraak voor.
17
Ook zij ontvangen de nieuwsbrieven en het jaarverslag.
Bardo
jaarverslag 2014
Bijlage II Balans per 31 december 2014 (na winstbestemming)
Balans per 31 december 2014
ACTIVIA
PASSIVA 31 december
31 december
31 december
31 december
2014
2013
2014
2013
€
€
VASTE ACTIVA
Inventaris, in gebruik
€
EIGEN VERMOGEN
Materiele vaste activa Tuin, voor gebruik doelstelling
€ Continuïteitsreserve
654.343
579.675
70.086
80.098
Bestemmingsreserves
770.200
848.602
125.113
142.527
Bestemmingsfondsen
7.227
0
voor doelstelling 195.199
222.625
VLOTTENDE ACTIVA
Crediteuren 543.067
672.835
overlopende activa Liquide middelen
18
1.428.277
KORTLOPENDE SCHULDEN
Vorderingen Overige vorderingen en
1.431.770
7.391
19.718
25.825
19.037
Overige schulden en overlopende passiva
726.720
571.572
33.216
38.755
1.464.986
1.467.032
1.464.986
1.467.032
Bardo
Bijlage III Staat van baten en lasten 2014 Exploitatie
Begroting
Realisatie
2014
2014
2013
€
€
€
107.692
116.000
480.713
5.044
4.000
3.254
81.154
40.400
69.611
5.553
3.000
3.972
Overige bedrijfsopbrengsten
265.708
263.000
286.220
SOM DER BATEN
465.151
426.400
843.770
367.011
352.050
342.692
27.128
27.000
27.128
BATEN Baten uit eigen fondsenwerving Baten uit acties derden Subsidies van overheden Baten uit beleggingen
LASTEN Besteed aan doelstellingen Kosten eigen fondsen Beheer en administratie Personeelskosten Afschrijvingen, voor gebruik
3.500
3.500
3.500
47.109
48.000
47.057
16.911
15.900
14.779
67.520
67.400
65.336
461.659
446.450
435.156
doelstelling Overige bedrijfskosten
SOM DER LASTEN RESULTAAT
3.492
20.050 -
408.614
Continuiteitsreserve
74.668
20.050 -
499.401
Bestemmingsreserves
78.403 -
-
84.147 -
Bestemmingsfondsen
7.227
-
6.640 -
Resultaatbestemming
3.492
19
20.050 -
408.614
jaarverslag 2014
Bardo
Bijlage IV
Bijlage V
Specificatie en verdeling kosten naar bestemming
Begroting 2015 Begroting
Realisatie
Budjet
Realisatie
2014
2014
2013
2015 € Baten uit eigen fondsenwerving
€
€
€
Aankopen en verwervingen
26.748
26.000
26.587
Acties derden
Publiciteit en communicatie
11.837
13.050
16.789
Subsidies van overheden
Personeelskosten
41.464
40.000
40.107
Baten uit beleggingen
Huisvestingskosten Kantoor- en algemene kosten Afschrijvingskosten
245.632
233.500
220.623
41.330
39.500
38.586
352.050
342.692
SOM DER BATEN
367.011
Overige bedrijfsopbrengsten
Besteed aan doelstellingen Beheer en administratie
20
105.500 4.000 5.300 (2.000) 112.800 67.600 6.400
SOM DER LASTEN
74.000
RESULTAAT
38.800
jaarverslag 2014
Burgemeester Jansoniushof 11 2131 BM Hoofddorp T 020 333 47 00 F 020 333 47 01
[email protected] www.hospicebardo.nl
Bardo dankt Margot de Heide, Stichting Ambulancewens, Stichting Lopen tegen kanker, Toon Tellegen en Kees van der Veer voor het beschikbaar stellen van de foto’s in dit jaarverslag.
