VOORSTEL AB
AGENDAPUNT : CATEGORIE
PORTEFEUILLEHOUDER
: H.J. Pereboom
VERGADERING D.D. NUMMER OPSTELLER FUNCTIE VERGADERING DB D.D.
: : : : :
: A-STUK (Afdoeningsstuk)
AB 0
31 januari 2012 0 WS/ZOM/GVe/6946 ing. G. Verstoep, 0522-278621 Beleidsmedewerker Waterbeheer 10 januari 2012 (6917)
ONDERWERP Aanvullende baggerwerkzaamheden in boezem Noordwest-Overijssel.
VOORSTEL OM TE BESLUITEN Beschikbaar stellen van een (aanvullend) krediet van € 102.000,00 (netto € 51.000,00) voor het uitbaggeren van 1,4 km boezemvaart in de omgeving van Dwarsgracht.
SAMENVATTING Om te allen tijde de juiste oppervlaktewaterpeilen in het beheergebied op adequate wijze te kunnen handhaven, pleegt het waterschap onderhoud aan de natte infrastructuur. Naast jaarlijks maaionderhoud worden watergangen ook periodiek gebaggerd. In gebieden met de functies C en D (Natuur en Landbouw c.q. Natuur) kan baggeren ook nodig zijn uit een oogpunt van ecologie en/of waterkwaliteit. Dit geldt in grote mate voor het boezemgebied van Noordwest-Overijssel. Hier is sprake van een groot areaal aan natuur, brede watergangen met veel bagger en kwetsbare natuur langs de oevers. In juni 2011 heeft u een bedrag van € 510.000,00 beschikbaar gesteld voor het verwijderen van 3 51.000 m bagger uit 13,4 km boezemwatergang rondom Dwarsgracht (Cornelisgracht, Westerse Vaart, Vaartsloot e.a.) om de waterkwaliteit, ecologie én de natte infrastructuur te verbeteren. Tijdens een informatieavond is nieuw inzicht ontstaan, waardoor het doelmatig én wenselijk lijkt om twee boezemwatergangen (Verlengde Westervaart en Ettenlands Kanaal) in het lopende contract ‘mee te nemen’. Hiervoor is een aanvullend krediet van € 102.000,00 (netto € 51.000,00) noodzakelijk.
BESLISSINGSRUIMTE EN BESTUURLIJKE AANDACHTSPUNTEN •
• •
fws
Het baggerwerk komt voort uit de Samenwerkingsovereenkomst Baggeren Noordwest-Overijssel van de provincie Overijssel, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, gemeente Steenwijkerland en waterschap Reest en Wieden. In dit samenwerkingsverband streeft men naar een efficiënte en kostenbesparende uitvoering van het verwijderen van slib / bagger om zodoende de waterkwaliteit te verbeteren en te voldoen aan de doelen gesteld in (onder andere) de KRW*. Bestaand beleid. Betreft een aanvulling op een ‘eigen’ baggerproject binnen het samenwerkingsverband.
Pagina 2 van 5 Nummer: WS/ZOM/GVe/6946
BEOOGD EFFECT • • •
• • • •
Waterbeheerplan 2010-2015: uitvoering extra maatregelen ten behoeve van verbetering van de waterkwaliteit in boezemwateren. Verbeteren natte infrastructuur voor een goede aan- en afvoer van water. KRW: verbeteren waterkwaliteit door het verbeteren van doorzicht en chemische kwaliteit (oplossen van hardnekkig eutrofiëringprobleem (nutriëntenemissie vanuit veenlagen)), vergroten van soortenrijkdom van de flora en fauna. Voor het realiseren van de doelstellingen van de KRW wordt voor de Wieden (en de Weerribben) als beschermd gebied geen uitstel tot na 2015 verleend. Tevens stelt de KRW in dit verband dat ook voor het bereiken van strengere waterdoelen vanuit Natura2000 een resultaatverplichting geldt. Natura2000: verwijderen van slib, verhogen soorten rijkdom van de flora en fauna. Economie: schaalvoordeel: een gezamenlijke aanpak kan bijdragen aan een efficiëntere werkwijze (planvoorbereiding, vergunningen, uitvoering, etc.). Duurzaamheidbevordering: o.a. door hergebruik van specie en beperken van vervoerskosten. Recreatie: betere bevaarbaarheid van de boezemwateren en verhoging natuurwaarden in het gebied.
VERVOLG 3
De totale baggeropgave in de boezemwatergangen bedraagt naar schatting 2,74 miljoen m bagger en 3 hiervan valt 0,53 miljoen m onder verantwoordelijkheid van het waterschap Reest en Wieden. In het huidige seizoen wordt een start (circa 11 % inclusief aanvulling) gemaakt met de uitvoering van deze grote baggerklus. De komende jaren zullen er opnieuw voorstellen worden gedaan voor baggerwerkzaamheden in het boezemgebied van Noordwest-Overijssel.
FINANCIËN Investering Kredietaanvraag € 102.000,00 Bijdrage derden € 51.000,00 Bedrag begroting € 2.000.000,00 Reeds aangevraagd € 0,00 Afschrijvingstermijn 10 jaar.
Netto krediet € 51.000,00
De investering is opgenomen in de programmabegroting onder de post “Kwaliteitsverbetering boezem Noordwest-Overijssel”. De verwachte oplevering van de investering is maart 2012. De lasten zijn gedekt in de begroting 2012-2016. Bij de behandeling van de programmabegroting 2011 is besloten dat de besluitvorming over deze investering door het Algemeen Bestuur wordt gedaan. Verwachting exploitatie
Kapitaallasten overige exploitatielasten opbrengsten
COMMUNICATIE --
OPENBAARHEID Ja.
fws
Jaar van ingebruikname € 5.296,00 € €
Volledig jaar € € €
6.438,00
Pagina 3 van 5 Nummer: WS/ZOM/GVe/6946
BIJLAGEN Overzichtskaart met te baggeren watergangen.
Dagelijks Bestuur,
mr. A.K. Schuttinga, Secretaris-directeur
BESLUIT
______________________ * KRW pMJP
fws
: KaderRichtlijnWater : provinciale Meerjarenprogramma
M.M. Kool, Dijkgraaf
Pagina 4 van 5 Nummer: WS/ZOM/GVe/6946
TOELICHTING
Om te allen tijde de juiste oppervlaktewaterpeilen in het beheergebied op adequate wijze te kunnen handhaven, pleegt het waterschap onderhoud aan de natte infrastructuur. Naast jaarlijks maaionderhoud worden watergangen ook periodiek gebaggerd. Baggeren omvat alle werkzaamheden die nodig zijn bij het weghalen van zand, slib en andere lagen van de waterbodem. Hierbij wordt al het materiaal (bagger) verwijderd tot een bepaalde diepte (leggermaat), om een optimaal peilbeheer uit te kunnen voeren. Met name in gebieden met de waterhuishoudkundige functies A en B (Landbouw c.q. Landbouw en Landschap) licht de focus bij baggerwerk op het waterhuishoudkundig belang. De functies C en D (Natuur en Landbouw c.q. Natuur) zijn meer ecologisch gericht. Vooral functie D is gericht op het bereiken van een goede ecologische toestand. Baggeren kan in dat licht ook nodig zijn uit een oogpunt van habitat (door zuurstofvraag vanuit de baggerlaag of door een voor de doelsoorten te grote slibbigheid en/of te dikke baggerlaag) en/of waterkwaliteit (langdurige nalevering fosfaat en andere nutriënten vanuit aanwezige baggerlaag). In deze gebieden kunnen er dus meerdere redenen zijn om baggerwerkzaamheden uit te voeren. Juist in gebieden met de functie D is er de laatste jaren maar weinig gebaggerd. Dat heeft er alles me te maken, dat de traditionele wijze van baggeren (vanaf de oever met een kraan en met het deponeren van de bagger op het perceel van de aangeland) hier niet of nauwelijks uitvoerbaar is. De terreinbeheerders willen in de regel geen lange strook met (nutriëntenrijke) bagger langs de oever van een waterpartij. In sommige gevallen is deponeren van de bagger langs de oever vanwege de Flora en Faunawet niet toegestaan. Dit ontslaat de terreinbeheerders overigens niet van de ontvangstplicht voor baggerspecie, maar vergt wel een andere baggermethodiek. Door bijvoorbeeld de bagger vanaf een boot op te zuigen en via een (drijvende) transportleiding naar een centraal depot de transporteren, worden een groot deel van de genoemde bezwaren weggenomen.
Noordwest-Overijssel Deze problematiek speelt in grote mate in het boezemgebied van Noordwest-Overijssel. Hier is sprake van een groot areaal aan natuur, brede watergangen met veel bagger en kwetsbare natuur langs de oevers. Het waterschap is echter niet de enige die met dit probleem kampt. Sinds 2011 wordt het baggerwerk uitgevoerd in het kader van de Samenwerkingsovereenkomst Baggeren Noordwest-Overijssel van Provincie Overijssel, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten, gemeente Steenwijkerland en waterschap Reest en Wieden. In dit samenwerkingsverband streeft men naar een efficiënte en kostenbesparende uitvoering van het verwijderen van slib / bagger om zodoende de waterkwaliteit te verbeteren en te voldoen aan de doelen gesteld in (onder andere) de KRW.
Baggeropgave Er is in het kader van het samenwerkingsverband een inventarisatie uitgevoerd naar de totale baggeropgave in het boezemgebied van Noordwest Overijssel. De baggeropgave in de 3 3 boezemwatergangen bedraagt naar schatting 2,74 miljoen m bagger en hiervan valt 0,53 miljoen m onder verantwoordelijkheid van het waterschap Reest en Wieden. Deze opgave is exclusief de grote meren. Voor de meren is nader onderzoek nodig naar de noodzaak van het verwijderen van alle baggerspecie. Voor Reest en Wieden staat als eerste klus de omgeving Dwarsgracht op de baggeragenda. Dit betreft in 3 totaal 13,4 km boezemwatergang (Cornelisgracht, Westerse Vaart, Vaartsloot e.a.) waar 51.000 m bagger uit verwijderd dient te worden. Het Algemeen Bestuur heeft op uw voorstel op 28 juni jongstleden een bedrag van € 510.000,00 (€ 255.000,00 netto) beschikbaar gesteld. Inmiddels is de totale baggerklus in Noordwest-Overijssel aangenomen door de firma Schilder uit Ursem (NH). De baggerwerkzaamheden zijn volop in uitvoering.
fws
Pagina 5 van 5 Nummer: WS/ZOM/GVe/6946
Aanvulling Tijdens een informatieavond ter voorbereiding van het gezamenlijke baggerwerk werd door inwoners aangegeven, dat zich ook in de Verlengde Westervaart en het Ettenlandskanaal heel veel bagger aanwezig was. Deze bagger zou eenvoudig in dit contract kunnen worden meegenomen. Een en ander is geverifieerd. Uit nader onderzoek bleek in de genoemde watergangen inderdaad erg veel bagger te zitten, die eenvoudig in het lopende contract kan worden meegenomen. De Verlengde Westervaart en het Ettenlands Kanaal zijn in onderhoud bij het waterschap. Deze boezemvaarten dienen wel gebaggerd te worden, maar stonden aanvankelijk voor een van de volgende jaren gepland. Volgens de nieuwste inzichten lijkt het doelmatig en wenselijk deze twee boezemvaarten in de baggerklus van 2011 ‘mee te nemen’. Hiervoor is echter een aanvullend krediet noodzakelijk. Subsidie In het Gebiedsconvenant Noordwest-Overijssel in het kader van het pMJP* is een toezegging beschikbaar voor een totaalbedrag van € 2.000.000,00 om te besteden aan kwaliteitsverbetering van de Boezem van Noordwest-Overijssel, onder andere door het verwijderen van nutriëntenrijke baggerspecie. We gaan hierbij uit van een subsidiepercentage van 50 % op de investeringskosten. We stellen uw college voor een bedrag van € 102.000,00 (€ 51.000,00 netto) beschikbaar te stellen voor aanvullend baggerwerk van 1,4 km boezemvaart in de omgeving van Dwarsgracht.
fws
