8 Jaarrekening 2011 8.1 Balans per 31 december 2011 na bestemming van het resultaat
Activa in miljoenen euro’s 31 december 2011
31 december 2010
noot
Vaste activa Immateriële vaste activa
1
- Software en licenties
21,3
15,5 21,3
Materiële vaste activa
15,5
2
- Bedrijfsgebouwen en –terreinen
50,5
55,8
- Andere vaste bedrijfsmiddelen
25,8
29,9
0,4
0,3
- Vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering Financiële vaste activa
76,7
86,0
0,8
-
98,8
101,5
3
- Overige vorderingen Totaal vaste activa Vlottende activa Voorraden
4
- Onderhanden werk
1,1
1,1
- Voorraden
0,1
0,2 1,2
Vorderingen
5
- Debiteuren
29,0
- Overige vorderingen en overlopende activa
31,7
5,6
7,3 34,6
39,0
71,3
33,1
Totaal vlottende activa
107,1
73,4
Totaal activa
205,9
174,9
Liquide middelen
82
1,3
6
Balans per 31 december 2011 na bestemming van het resultaat
Passiva in miljoenen euro’s 31 december 2011
31 december 2010
55,7
37,2
noot Eigen vermogen
7
Voorzieningen
8
- Ingegane wachtgeld- en werkloosheidverplichtingen - Seniorenregelingen
4,4 9,7
6,7 12,4
- Overige voorzieningen
4,1
3,5
Totaal voorzieningen
Langlopende schulden
18,2
22,6
9
- Vooruitontvangen op akteposten - Overige schulden
24,7
23,1
6,6
5,5 31,3
Kortlopende schulden
28,6
10
- Vooruitontvangen op akteposten
24,0
30,0
- Crediteuren
13,4
5,6
6,4
7,2
- Belastingen en sociale premies
1,6
1,7
- Overige schulden
- Schulden terzake van pensioenen
37,7
25,2
- Overlopende passiva
17,6
16,8
Totaal kortlopende schulden
100,7
86,5
Totaal passiva
205,9
174,9
jaarverslag 2011
83
8.2 Winst- en verliesrekening over 2011 in miljoenen euro’s 2011
2010
noot Netto-omzet
11
Wijziging in voorraden gereed product en onderhanden werk Geactiveerde productie voor het eigen bedrijf
265,4
260,3
3,1
-1,9 3,2
Som der bedrijfsopbrengsten
268,5
261,6
Kosten van uitbesteed werk en andere externe kosten
51,0
41,9
Lonen en salarissen
96,4
98,6
Sociale lasten
20,6
21,3
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
21,9
20,1
Overige bedrijfskosten
60,0
52,4
Som der bedrijfslasten
12
Bedrijfsresultaat Rentebaten en soortgelijke opbrengsten
18,6
27,3 -0,2
0,7 13
84
234,3
-0,6
Rentelasten en soortgelijke kosten
Resultaat
249,9
0,8 -0,1
-0,6
18,5
26,7
8.3 Kasstroomoverzicht over 2011 in miljoenen euro’s 2011
2010
Kasstroom uit operationele activiteiten Ontvangsten uit wettelijke en niet-wettelijke taken Betalingen aan leveranciers en werknemers
265,4
265,0
-208,5
-208,0
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest
56,9 0,6
0,2
-
Kasstroom uit operationele activiteiten
57,0
0,6
0,2
57,5
57,2
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in software en licenties
-11,3
-5,8
Investeringen in materiële vaste activa
-7,5
-8,0
Desinvesteringen in materiële vaste activa
0,3
0,3
Investeringen in financiële vaste activa
-0,8
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
-19,3
-13,5
Kasstroom uit financieringsactiviteiten Rekening-courant ministerie van Financiën
-
Kasstroom uit financieringsactiviteiten
Mutatie liquide middelen
-14,4 -
-14,4
38,2
29,3
Liquide middelen begin boekjaar
33,1
3,8
Liquide middelen ultimo boekjaar
71,3
33,1 38,2
29,3
jaarverslag 2011
85
8.4 Toelichting behorende bij de jaarrekening 2011 Algemeen
Materiële vaste activa
Het Kadaster, gevestigd te Apeldoorn, is een
Onder materiële vaste activa vallen alle materiële
Zelfstandig Bestuursorgaan.
vaste activa die bestemd zijn om de uitoefening van de werkzaamheden duurzaam te dienen.
Toegepaste standaarden De jaarrekening is opgesteld volgens de
Deze omvatten:
wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 van het
••bedrijfsgebouwen en –terreinen ••andere vaste bedrijfsmiddelen ••vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering
Burgerlijk Wetboek. Grondslagen voor waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling
De materiële vaste activa worden gewaardeerd op hun aanschaffingswaarde verminderd met
Algemeen
lineaire afschrijvingen en eventuele bijzondere
De grondslagen die worden toegepast voor
waardeverminderingsverliezen. Afschrijving
de waardering van activa en passiva en de
vindt plaats in jaarlijks gelijke termijnen over
resultaatbepaling zijn gebaseerd op aanschaffings-
de geschatte gebruiksduur. In het jaar van
dan wel vervaardigingskosten. De activa en
ingebruikname worden de afschrijvingen
passiva worden voor zover niet anders is vermeld,
tijdsevenredig bepaald.
gewaardeerd op nominale waarde. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode
De bedrijfsgebouwen worden gewaardeerd op
waarop zij betrekking hebben.
aanschaffingswaarde verminderd met lineaire afschrijvingen. De afschrijving is 3% per jaar.
Immateriële vaste activa
De restwaarde is op nihil gesteld. Voor de
De immateriële vaste activa hebben
in gebouwen aangebrachte verbeteringen,
betrekking op investeringen in software,
verbouwingen, netwerken en dergelijke
softwareontwikkelingen en licenties. Onder
geldt de standaard waarderingssystematiek.
softwareontwikkelingen worden verstaan
De afschrijving bedraagt 20% per jaar. Dit
het vervaardigen van het technisch ontwerp,
percentage wordt aangepast indien de resterende
het programmeren en het testen. In de
looptijd van een huurovereenkomst van het
vervaardigingskosten is een opslag voor indirecte
gebouw minder dan vijf jaar is. De restwaarde is
kosten verwerkt. De kosten van ontwikkeling
op nihil gesteld.
van software worden alleen geactiveerd, als
de verwachting bestaat dat de toekomstige
Terreinen worden gewaardeerd op
opbrengsten die met deze activa samenhangen,
aanschaffingswaarde. Op terreinen wordt niet
voldoende ruimte laten voor afschrijvingen.
afgeschreven. Terreinverbeteringen daarentegen worden gewaardeerd op aanschaffingswaarde
Afschrijving vindt plaats in jaarlijks gelijke termijnen
verminderd met lineaire afschrijvingen van 3%
over de geschatte gebruiksduur. Voor de software,
per jaar.
de softwareontwikkelingen en de licenties is deze gesteld op maximaal vijf jaar. In het jaar van
De andere vaste bedrijfsmiddelen omvatten
aanschaf worden de afschrijvingen tijdsevenredig
voornamelijk informatieverwerkende apparatuur,
vastgesteld. De restwaarde is op nihil gesteld.
geodetische apparatuur, apparatuur voor rijksdriehoeksmeting, GPS-apparatuur,
86
De kadastrale gegevensbestanden zijn niet
kantoorinventaris en vervoermiddelen.
gewaardeerd. In de tariefstructuur is geen
Deze andere vaste bedrijfsmiddelen worden
onderdeel opgenomen ter vergoeding van
gewaardeerd op hun aanschaffingswaarde
afschrijvingskosten van de gegevensbestanden.
verminderd met lineaire afschrijvingen. De
Het reguliere onderhoud aan gegevensbestanden
vervoermiddelen worden afgeschreven in drie
wordt jaarlijks ten laste van het resultaat
jaar, rekening houdend met een restwaarde
verantwoord.
van 10%. De overige investeringen worden in
maximaal vijf jaar afgeschreven. De restwaarde
debiteuren, overige vorderingen en overlopende
is op nihil gesteld. Afschrijving vindt plaats vanaf
activa is beschreven onder het hoofd financiële
het moment van ingebruikname.
instrumenten.
De vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering worden
Financiële instrumenten
gewaardeerd op aanschaffingswaarde. Op
Financiële instrumenten omvatten debiteuren
moment van ingebruikname gaan de vaste
en overige vorderingen, geldmiddelen,
bedrijfsmiddelen in uitvoering over naar de
financieringsverplichtingen, crediteuren en
categorie bedrijfsgebouwen of andere vaste
overige te betalen posten.
bedrijfsmiddelen en zal afschrijving plaatsvinden. Financiële instrumenten worden bij de eerste Financiële vaste activa
opname verwerkt tegen reële waarde met
Onder de financiële vaste activa zijn financiële
verwerking van waardeveranderingen in de winst-
activa opgenomen die bestemd zijn om de
en verliesrekening. Indien financiële instrumenten
uitoefening van de werkzaamheden duurzaam
niet zijn gewaardeerd tegen reële waarde maken
te dienen. De financiële vaste activa worden
eventuele direct toerekenbare transactiekosten
gewaardeerd op nominale waarde.
deel uit van de eerste waardering.
Impairment van vaste activa
Na de eerste opname worden financiële
Vaste activa worden jaarlijks beoordeeld om
instrumenten op de hierna beschreven manier
vast te stellen of er sprake is van wijzigingen of
gewaardeerd.
omstandigheden die doen vermoeden dat de boekwaarde van een actief niet terugverdiend
Financiële instrumenten die voortvloeien uit de
zal worden. De terugverdienmogelijkheid van
primaire activiteiten
activa die in gebruik zijn, wordt bepaald door
Financiële instrumenten die voortvloeien uit
de boekwaarde van een actief te vergelijken
de primaire activiteiten zoals debiteuren en
met de toekomstige nettokasstromen die het
crediteuren worden gewaardeerd tegen reële
actief naar verwachting zal genereren. Wanneer
waarde en wijzigingen in die reële waarde worden
de boekwaarde van een actief hoger is dan
verantwoord in de winst- en verliesrekening.
de geschatte toekomstige kasstroom wordt
In de eerste periode van waardering worden
een bedrag voor impairment ten laste van het
toerekenbare transactiekosten als last in de winst-
resultaat geboekt voor het verschil tussen de
en verliesrekening verwerkt.
boekwaarde en de actuele waarde van het actief. Overige vorderingen en overlopende activa Vlottende activa
Overige vorderingen en overlopende activa worden
Onder het onderhanden werk zijn opgenomen
gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op
het onderhanden werk met betrekking tot
basis van de effectieve rentemethode, verminderd
de akteposten die in bewerking zijn. Het
met bijzondere waardeverminderings-verliezen.
onderhanden werk met betrekking tot de
Indien deze waarde op basis van de gemiddelde
akteposten wordt gewaardeerd op basis
looptijd van de vorderingen de nominale waarde
van standaardkostprijzen. Als gevolg van
benadert, wordt de nominale waarde toegepast.
verschillende werkmethoden zijn er specifieke standaardkostprijzen. Deze zijn gebaseerd
Financieringsverplichtingen en overige te betalen
op uurtarieven op basis van integrale kosten.
posten
Winstneming op onderhanden werken wordt
Financieringsverplichtingen en overige te
bepaald op basis van voortgang.
betalen posten worden tegen geamortiseerde kostprijs gewaardeerd op basis van de effectieve
Het gereed product wordt gewaardeerd tegen
rentemethode. Indien deze waarde op basis van
de vervaardigingsprijs. Zo nodig wordt een
de gemiddelde looptijd van de verplichtingen de
voorziening voor incourante voorraden op het
nominale waarde benadert, wordt de nominale
bedrag van de voorraden in mindering gebracht.
waarde toegepast.
De grondslagen voor de waardering van
jaarverslag 2011
87
Voorzieningen
over een periode startend op het moment dat
De voorzieningen worden tegen contante waarde
deelname verwacht wordt tot aan het verwachte
opgenomen.
moment van beëindiging van het recht. Voor de voorziening betreffende seniorenregelingen
Onder de voorziening ingegane wachtgeld- en
geldt dat de contante waarde is opgenomen met
werkloosheidverplichtingen zijn opgenomen:
hantering van een rekenrente van 2,3% (2010: 3%)
••de kosten voor ingegane wachtgelden,
en verwachte toekomstige salarisstijging van 2,0%
werkloosheid en soortgelijke uitkeringen;
(2010: 1,5%).
••de kosten voor toegezegde afvloeiingsregelingen.
Onder de overige voorzieningen is onder andere
Daar de voorziening bestaat uit
opgenomen:
wachtgeldverplichtingen en vergelijkbaar is
••de toekomstige kosten opgenomen voor alle
met een pensioenvoorziening conform het
personeelsleden die in aanmerking komen
jaarrekeningenrecht, is de voorziening contant
voor een ambtsjubileumuitkering. Uitkeringen
gemaakt met hantering van een rekenrente
in het kader van ambtsjubilea vinden plaats
van 2,3% (2010: 3%) en verwachte toekomstige
bij het bereiken van een dienstverband van
salarisstijging van 2,0% (2010: 1,5%). Het Kadaster
12,5 jaar, 25 jaar en 40 jaar. De opbouw vindt
heeft de verplichting de uitkeringen te indexeren in
plaats naar rato van het aantal dienstjaren
gelijke mate als de indexatie van salarissen van de
welke het personeelslid heeft opgebouwd
werknemers.
tegen het huidige salaris, rekeninghoudend
De kosten voor toegezegde afvloeiingsregelingen
met een kans op blijvend dienstverband. De
zijn bestemd voor afvloeing van werknemers in
voorziening is contant gemaakt, gebruikmakend
verband met overcapaciteit in de functiecategorie
van een rekenrente van 2,3% (2010: 3%) en een
van de landmeetkundig assistenten en individuele
verwachte toekomstige salarisstijging van 2,0%
maatwerkafspraken.
(2010: 1,5%).
Onder de voorziening seniorenregelingen zijn de
Langlopende schulden
kosten van de Kadaster Seniorenregeling (KSR)
De post vooruitontvangen op akteposten bestaat
opgenomen. De KSR is van toepassing op de
uit bedragen, die per balansdatum ontvangen
medewerkers die vòòr 1 januari 1953 zijn geboren.
of gefactureerd zijn en waar tegenover in de
De kosten van de regeling bestaan uit twee delen,
toekomst uit te voeren prestaties staan. De
zijnde:
aantallen akteposten die de productie van
•• de kosten waarvoor geldt dat de KSR al is
aankomend boekjaar overschrijden, worden
ingegaan;
••de kosten voor het toekomstige gebruik van
verantwoord onder de langlopende schulden. De post is gewaardeerd op nominale waarde.
de KSR, afgebakend tot de ingangsdatum van
Een aktepost ontstaat indien een recht wordt
de andere seniorenregeling, zijnde de Regeling
gevestigd op een gedeeltelijk perceel. Het voor
werktijdvermindering senioren (RWS).
de aktepost verschuldigde recht wordt bij het indienen van de akte gefactureerd. De door het
De RWS is het vervolg op de hiervoor genoemde
Kadaster te verrichten werkzaamheden dienen op
KSR en van toepassing op de medewerkers die op
het moment van factureren nog te geschieden.
of na 1 januari 1953 zijn geboren. De kosten van deze regeling worden in het jaar van uitbetaling
De onder de langlopende schulden opgenomen
ten laste van het resultaat gebracht.
overlopende passiva hebben betrekking op verplichtingen betreffende spaardagen en de
De kosten voor de personeelsleden voor wie
huurvrije periode huurpanden.
de KSR al is ingegaan, zijn volledig opgenomen
88
in de voorziening op basis van ervaringscijfers
De post verplichtingen betreffende spaardagen
ten aanzien van verloop. De kosten voor het
houdt verband met de flexibiliseringsregeling
toekomstige gebruik van de KSR zijn voor wat
die met ingang van 1 januari 1996 van kracht
betreft de deelname en de hoogte gebaseerd op
werd. Deze regeling houdt in dat medewerkers
ervaringscijfers. De opbouw vindt gespreid plaats
jonger dan 55 jaar gedurende de periode 1996-
1999 verplicht waren minimaal 17 ADV-dagen
resultatenrekening opgenomen in de periode
per jaar te sparen. De post is gewaardeerd op de
waarover de bijdragen zijn verschuldigd.
nominale waarde van het uit te betalen bedrag bij vertrek van een personeelslid. Met ingang van
Vennootschapsbelasting
het jaar 2001 kan per jaar maximaal 20% worden
Het Kadaster is geen vennootschapsbelasting
ontspaard. Met ingang van ultimo 2005 zijn de vrij
verschuldigd over het resultaat op zijn activiteiten.
opneembare spaardagen opgenomen onder de kortlopende schulden.
Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van
De post huurvrije periode huurpanden heeft
de directe methode.
betrekking op de contant gemaakte waarde van over 2010 genoten huurvrije periode betreffende
Gebruik van schattingen
een tweetal huurpanden. Het bedrag is contant
Bij het opstellen van de jaarrekening heeft
gemaakt tegen een disconteringsvoet van 2,3%,
de Raad van Bestuur van het Kadaster,
rekening houdend met een verwachte inflatie van
overeenkomstig algemeen geldende grondslagen,
2,0%.
bepaalde schattingen en veronderstellingen gedaan die medebepalend zijn voor de
Kortlopende schulden
opgenomen bedragen. De feitelijke resultaten
De post vooruitontvangen op akteposten bestaat
kunnen van deze schattingen afwijken.
uit bedragen, die per balansdatum ontvangen of
De schattingen en onderliggende
gefactureerd zijn en waar tegenover prestaties
veronderstellingen worden voortdurend
staan die in de toekomst moeten worden
beoordeeld. Herzieningen van schattingen
uitgevoerd. De voorraad akteposten, die wordt
worden opgenomen in de periode waarin de
afgedaan in 2012 volgens de productieplanning
schatting wordt herzien en in toekomstige
wordt verantwoord onder de kortlopende
perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.
schulden. De post is gewaardeerd op nominale waarde. De grondslagen voor de waardering van crediteuren, financieringsverplichtingen en overige te betalen posten is beschreven onder het hoofd financiële instrumenten. Resultaatbepaling Onder netto-omzet wordt verstaan de opbrengst uit levering van goederen en diensten aan derden, onder aftrek van kortingen en dergelijke en onder aftrek van over de omzet geheven belastingen. Tevens bestaat de netto-omzet voor een deel uit inkomsten van budgetgefinancierde activiteiten. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. De post geactiveerde productie voor het eigen bedrijf wordt gevormd door de kosten van zelf ontwikkelde software. Voor verdere toelichting wordt verwezen naar hetgeen onder immateriële vaste activa is opgenomen. Personeelsbeloningen/pensioen Verplichtingen in verband met bijdragen aan pensioenregelingen worden als last in de
jaarverslag 2011
89
8.5 Toelichting op de balans in miljoenen euro’s
Activa 1.
Immateriële vaste activa Het verloop van de immateriële vaste activa is: Software
Licenties
Totaal
Historische kostprijs per 31 december 2010
84,3
21,6
105,9
Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2010
-73,7
-16,7
-90,4
Boekwaarde per 31 december 2010
10,6
4,9
15,5
3,1
8,2
11,3
Afschrijvingen
-3,4
-2,1
-5,5
Saldo mutaties
-0,3
6,1
5,8
Boekwaarde per 31 december 2011
10,3
11,0
21,3
Mutaties in boekwaarde: Investeringen Desinvesteringen Afschrijvingen desinvesteringen
Historische kostprijs per 31 december 2011
87,4
29,8
117,2
Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2011
-77,1
-18,8
-95,9
Het Kadaster heeft de beschikking over gegevensbestanden, waaraan geen waardering is toegekend. 2.
Materiële vaste activa Het verloop van de materiële vaste activa is:
Aanschafwaarde per 31 december 2010 Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2010 Boekwaarde per 31 december 2010
Bedrijfsgebouwen en –terreinen
Andere vaste bedrijfsmiddelen
Vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering
Totaal
76,7
85,6
0,3
162,2
-20,9
-55,7
-
-76,2
55,8
29,9
0,3
86,0
6,3
0,3
7,5
0,2
-0,2
-
Mutaties in boekwaarde: Investeringen
0,9
Ingebruikneming activa Bijzondere waardeverminderingen
-3,0
Desinvesteringen
-2,3
-3,1
-5,4
2,1
3,0
5,1
-3,0
-10,5
-13,5
Boekwaarde per 31 december 2011
50,5
25,8
0,4
76,7
Aanschafwaarde per 31 december 2011
75,3
89,0
0,4
164,7
-24,8
-63,2
-
-88,0
Afschrijvingen desinvesteringen Afschrijvingen
-3,0
Saldo mutaties
Cumulatieve afschrijvingen per 31 december 2011
90
De verzekerde waarde van de materiële vaste activa bedraagt ultimo 2011 voor gebouwen € 74,1 miljoen en voor inventaris € 68,0 miljoen, zijnde totaal € 142,1 miljoen (ultimo 2010 € 141,9 miljoen). Als gevolg van de leegstand van het gebouw Roermond vanaf medio 2010, is in 2011 een impairmenttoets uitgevoerd. Hierbij is vastgesteld dat de netto contante waarde van het gebouw lager is dan de boekwaarde. Dit heeft geleid tot een bijzondere waardevermindering van € 3,0 miljoen. De waarde van het gebouw Roermond bedraagt ultimo boekjaar € 1,2 miljoen en is opgenomen in de boekwaarde van bedrijfsgebouwen en –terreinen. 3.
Financiële vaste activa Onder de financiële vaste activa is een vooruitbetaling op het parkeerrecht in een parkeergarage te Apeldoorn opgenomen.
Vlottende activa 4.
Voorraden De specificatie van de post voorraden is: 31 december 2011
31 december 2010
Onderhanden werk akteposten en verificatieposten
1,1
1,1
Gereed product
0,3
0,4
-0,2
-0,2
1,2
1,3
Voorziening incourante voorraad gereed product
Het onderhanden werk akteposten en verificatieposten betreft de kosten van al uitgevoerde deelwerkzaamheden voor akteposten en verificatieposten die nog niet zijn afgerond. De voorraad gereed product betreft de voorraad topografische kaarten. 5.
Vorderingen De specificatie van de post debiteuren is: 31 december 2011
31 december 2010
25,7 3,9 29,6 -0,6 29,0
28,6 4,1 32,7 -1,0 31,7
31 december 2011
31 december 2010
2,5
2,3
Gefactureerde diensten Nog te factureren diensten Voorziening voor debiteuren
De specificatie van de post overige vorderingen en overlopende activa is:
Vooruitbetaald op informatieverwerkende apparatuur Andere vooruitbetalingen
2,7
4,3
Diverse
0,4
0,7
5,6
7,3
Aangezien de nominale waarde, zoals gehanteerd, de reële waarde benadert, zijn de vorderingen opgenomen tegen nominale waarde.
jaarverslag 2011
91
6.
Liquide middelen De specificatie van de post liquide middelen is: 31 december 2011
31 december 2010
Deposito’s
48,0
-
Rekening-courant ministerie van Financiën
22,0
31,4
Banken
1,3
1,7
71,3
33,1
De deposito’s zijn belegd bij het ministerie van Financiën en hebben een resterende looptijd die varieert van 3,5 tot 10,5 maanden. Het saldo opgenomen onder banken heeft betrekking op de nevenactiviteiten. De liquide middelen staan ter vrije beschikking van het Kadaster.
Passiva 7.
Eigen vermogen De samenstelling van het eigen vermogen is: 31 december 2011
31 december 2010
56,1
58,7
Structurele reserve Conjuncturele reserve
-
-
Reserve nevenactiviteiten
-
-
56,1
58,7
Vermogenstekort
-0,4
-21,5
Eigen vermogen
55,7
37,2
Het verloop van het eigen vermogen is: Structurele reserve
Conjuncturele reserve
Reserve nevenactiviteiten
Vermogens overschot/ tekort
Totaal
59,7
-
-
-49,2
10,5
-
-
-
26,7
26,7
Bij/af: mutaties in reserves
-1,0
-
-
1,0
-
Stand per 31 december 2010
58,7
-
-
-21,5
37,2
-
-
-
18,5
18,5
Bij/af: mutaties in reserves
-2,6
-
-
2,6
-
Stand per 31 december 2011
56,1
-
-
-0,4
55,7
Stand per 31 december 2009 Resultaat 2010
Resultaat 2011
92
Het Kadaster heeft een eigen vermogen dat aan een (krachtens de wet vastgelegd) maximumniveau is gebonden, het zogenoemde normvermogen. Binnen het financiële beleid wordt gestuurd op dit normvermogen. Indien meerjarenprognoses substantiële tekorten of overschotten laten zien, kunnen onder meer de tarieven worden aangepast. Het eigen vermogen is noodzakelijk voor financiering van de aanwezige middelen (structurele reserve) en om risico’s in omzet en kosten te kunnen opvangen (conjuncturele reserve). De hoogte van het eigen vermogen is in belangrijke mate afhankelijk van de ontwikkeling van de vastgoedmarkt. Indien deze ontwikkeling leidt tot tekorten, kan dit worden opgevangen door een tariefsverhoging. De laatste heeft plaatsgevonden in 2009. Maatschappelijke en economische risico’s kunnen tot financiële risico’s leiden. Het Kadaster hanteert een ramingsmodel voor een zo goed mogelijke prognose van de ontwikkelingen. De praktijk wijst echter uit dat omslagmomenten en economische recessies modelmatig slecht te voorspellen zijn. Eind 2011 is het vermogenstekort vrijwel opgeheven. Er is nog wel resultaat nodig om te komen tot een stevige vermogenspositie. Om de liquiditeit te borgen is een kredietfaciliteit in rekening-courant beschikbaar van het ministerie van Financiën van € 25 miljoen, met tot en met 2011 extra kredietruimte tot maximaal € 60 miljoen. Hiervan is in 2011 geen gebruik van gemaakt. In de memorie van toelichting op de Organisatiewet Kadaster is aangegeven dat de structurele reserve éénderde deel van het structurele balanstotaal dient te bedragen. Het structurele balanstotaal bestaat uit de vaste activa en het niveau van de vlottende activa op de middellange termijn (5 jaar). Op 31 december 2011 leidt dit tot een vereiste structurele reserve van € 56,1 miljoen. De conjuncturele reserve van het eigen vermogen wordt gevoed in tijden van hoogconjunctuur in de vastgoedmarkt. Tijdens laagconjunctuur wordt uit deze vermogenscomponent geput. In de memorie van toelichting op de Organisatiewet Kadaster staat dat over de maximale hoogte van de conjuncturele component de minister van IenM en het Kadaster periodiek overleg kunnen plegen, bijvoorbeeld voorafgaande aan de goedkeuring van de jaarrekening of het meerjarenbeleidsplan. Op basis van lineaire meerjarenprognoses van omzetten, de aanname betreffende conjuncturele schommelingen en de mate van beïnvloedbaarheid van het kostenniveau is een aantal jaren geleden een conjuncturele reserve berekend van maximaal € 34,0 miljoen. In 2008 was het verlies zodanig dat de conjuncturele reserve volledig is uitgeput. De reserve nevenactiviteiten wordt opgebouwd uit overschotten die uit de nevenactiviteiten worden gegenereerd. De maximale stand van de reserve nevenactiviteiten is gesteld op € 3,6 miljoen. In 2011 is het resultaat op nevenactiviteiten € 1,3 miljoen negatief (in 2010 € 1,6 miljoen negatief), waardoor de reserve nevenactiviteiten ultimo 2011 conform vorig jaar uitgeput blijft. Na toevoeging van het resultaat 2011 bevindt het eigen vermogen per 31 december 2011 zich net onder de overeengekomen norm (het vermogenstekort per ultimo 2011 bedraagt € 0,4 miljoen).
jaarverslag 2011
93
8.
Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen is:
Overige voorzieningen Ingegane wachtgelden werkloosheidsverplichting 6,7
Seniorenregelingen
12,4
Uitgestelde beloningen betreffende ambtsjubilea 2,7
Onttrekkingen
-1,4
-6,8
Dotaties
-0,9
4,1
4,4
Stand per 31 december 2010
Stand per 31 december 2011
Claims uit rechtszaken 0,8
Totaal
-0,3
-
-8,5
0,9
-
4,1
9,7
3,3
0,8
18,2
22,6
Looptijd < 1 jaar
1,9
2,1
0,3
0,8
5,1
Looptijd 1 tot 5 jaar
2,3
7,0
1,2
-
10,5
Looptijd > 5 jaar
0,2
0,6
1,8
-
2,6
Totaal
4,4
9,7
3,3
0,8
18,2
Onder de ingegane wachtgeld- en werkloosheidsverplichting zijn kosten opgenomen voor toegezegde afvloeiingsregelingen. Er zijn afspraken gemaakt met 30 werknemers, waarvoor een reservering voor afvloeiingskosten is opgenomen van € 1,9 miljoen. In de dotaties is een bedrag begrepen van € 0,5 miljoen (per 31 december 2010 € 0,7 miljoen), zijnde de onder de rentelasten verantwoorde oprenting van de voorzieningen. 9.
Langlopende schulden De post vooruitontvangen op akteposten (inclusief verificatieposten) is als volgt opgenomen: Per 31 december 2011 moeten nog circa 67.000 akteposten worden geproduceerd (per 31 december 2010 waren dit circa 80.000 posten). Daarnaast moeten nog circa 1.000 verificatieposten worden geproduceerd, die vanaf juli 2011 ontstaan zijn. Omgerekend tegen een gemiddeld tarief van € 711 per aktepost (per 31 december 2010 € 666) en € 635 per verificatiepost, betekent dit een vooruitontvangen bedrag van € 48,7 miljoen (per 31 december 2010 € 53,1 miljoen). De berekening gaat uit van de productie in aantallen van het komende jaar, bepaald aan de hand van de productieplanning. Als tarief wordt het gemiddelde tarief op de totale voorraad ultimo boekjaar gehanteerd. De onder de langlopende schulden verantwoorde overige schulden bestaat uit: 31 december 2011
31 december 2010
Verplichting inzake einde dienstverband/spaardagen
5,6
4,5
Huurvrije periode huurpanden
1,0
1,0
6,6
5,5
De verplichting einde dienstverband/spaardagen bedraagt per 31 december 2011 € 5,6 miljoen en bevat het totaal aan opgebouwde rechten over de periode 1 januari 1996 tot en met 31 december 1999 onder aftrek van de vanaf 2001 opgenomen spaardagen, of de ontspaarde dagen. Over de verplichting is een opslag berekend van 52% (2010: 17%). Deze herziene opslag ligt beter in lijn met de werkelijke opslag en heeft in 2011 een verhogend effect van € 1,3 miljoen.
94
De verplichting huurvrije periode huurpanden heeft betrekking op de contant gemaakte waarde (€ 1,1 miljoen) van over 2011 genoten huurvrije periode betreffende een tweetal huurpanden. Dit bedrag wordt gedurende de looptijd van de huurcontracten (tot einde 2018) verrekend. 10. Kortlopende schulden De post vooruitontvangen op akteposten (inclusief verificatieposten) is als volgt opgenomen: De werkvoorraad van akteposten is gebaseerd op de werkelijk verwachte productie over 2012 van voorraden die op balansdatum reeds bestonden. Dit betreft ca 33.000 akteposten (verwachte productie 2011: ca 45.000 akteposten). Het gemiddelde tarief van de voorraad akteposten bedraagt € 711. De planning is dat vrijwel de gehele voorraad verificatieposten in 2012 geproduceerd wordt, derhalve wordt de gehele voorraad als kort-lopend opgenomen. Het gemiddelde tarief van deze voorraad bedraagt € 635. In totaal bedraagt de vooruitontvangen post € 24,0 miljoen. De rekening-courant ministerie van Financiën is rentedragend en maakt onderdeel uit van het zogenoemde schatkistbankieren. De rente is gebaseerd op EONIA fixing en bedraagt ultimo 2011 0,63%. De kredietfaciliteit bedraagt ultimo 2011 € 25 miljoen standaard, met tot en met 2011 extra kredietruimte tot maximaal € 60 miljoen. Er is in 2011 geen gebruik gemaakt van deze kredietfaciliteit. De specificatie van de overige schulden is: 31 december 2011
31 december 2010
Vooruitgefactureerde bedragen Basisregistratie Topografie
5,7
3,5
Overige vooruitgefactureerde bedragen
9,4
8,5
22,6
13,2
37,7
25,2
Nog te betalen bedragen
De post vooruitgefactureerde bedragen Basisregistratie Topografie betreft een in rekening gebracht voorschot van de door het ministerie van IenM te betalen vergoeding voor werkzaamheden in 2012. In de overige vooruitgefactureerde bedragen is € 5,8 miljoen (2010: € 5,8 miljoen) vooruitontvangen omzet Belastingdienst 2012 opgenomen. In de post nog te betalen bedragen is een bedrag ad € 10 miljoen opgenomen inzake een door de rechter opgelegde te betalen schadevergoeding. Het Kadaster heeft de landsadvocaat opdracht gegeven stappen te ondernemen om hoger beroep in te stellen. Het restant heeft voornamelijk betrekking op inhuur en uitbesteed werk en overige bedrijfskosten. De specificatie van de overlopende passiva is: 31 december 2011
31 december 2010
3,9
4,0
13,7
12,8
17,6
16,8
Vakantiegeld Vakantierechten
De opgebouwde verplichtingen betreffende vakantiegeld zijn opgenomen voor de periode 1 juni 2011 tot en met 31 december 2011. De verplichting uit hoofde van vakantierechten bedraagt per 31 december 2011 gemiddeld 37 dagen per personeelslid (per 31 december 2010 gemiddeld 34 dagen per personeelslid). Aangezien de nominale waarde, zoals gehanteerd, de reële waarde benadert, zijn de schulden opgenomen tegen nominale waarde.
jaarverslag 2011
95
Niet in de balans opgenomen verplichtingen De belangrijkste niet in de balans opgenomen verplichtingen met een materieel financieel belang zijn: Huurverplichtingen
ICTverplichtingen
Overige verplichtingen
Totaal
6,3
15,0
5,4
26,6
20,4
2,8
11,1
34,4
7,9
2,9
-
10,8
34,6
20,7
16,5
71,8
Looptijd < 1 jaar Looptijd 1 tot 5 jaar Looptijd > 5 jaar Totaal
Het Kadaster heeft voor een bedrag van € 0,6 miljoen bankgaranties afgegeven.
8.6 Toelichting op de winst- en verliesrekening in miljoenen euro’s Kostendekkendheid strategische eenheden en nevenactiviteiten Het resultaat 2011 bedraagt € 18,5 miljoen positief en wordt als volgt verdeeld over de wettelijke taken en de nevenactiviteiten: Vastgoedinformatie
Landinrichting en gebiedsontwikkeling
Topografie
KLIC
Totaal Neven- Totaal wettelijk activiteiten
Som der bedrijfsopbrengsten
217,5
13,0
21,0
12,6
264,1
4,4
268,5
Som der bedrijfslasten
173,8
22,8
24,5
23,1
244,2
5,7
249,9
Bedrijfsresultaat
43,7
-9,8
-3,5
-10,5
19,9
-1,3
18,6
Rentebaten en rentelasten
-0,1
-
-
-
-0,1
-
-0,1
Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
43,6 -9,8
-3,5
-10,5
19,8
-1,3
18,5
Resultaat
43,6
-9,8
-3,5
-10,5
19,8
-1,3
18,5
Het resultaat Vastgoedinformatie bedraagt € 43,6 miljoen positief (2010: € 35,0 miljoen). De verbetering van de kostendekkendheid komt door hogere verkoopopbrengsten met name in de landmeetkundige sfeer en per saldo nagenoeg gelijkblijvende kosten. Bij Landinrichting en gebiedsontwikkeling is het resultaat € 9,8 miljoen negatief en bijna gelijk aan dat van 2010 (€ 9,9 miljoen negatief). Zowel de omzet als de kosten liggen op vrijwel hetzelfde niveau als in 2010. De bezuinigingsmaatregelen bij provincie en Rijk, die in 2010 zijn ingezet, hebben ook in 2011 een nadelig effect op de omzet. Ook het effect van productiviteitsverhoging om de kostendekkendheid te verbeteren, wordt door deze bezuinigingen verstoord. De kostendekkendheid heeft de aandacht van de Raad van Bestuur. De voorgenomen herijking van de strategische eenheden heeft tot doel een beter inzicht in de kostendekkendheid van taakclusters te geven. Het resultaat bij Topografie ad € 3,5 miljoen negatief is verminderd ten opzichte van 2010 (€ 1,4 miljoen positief). De vermindering wordt met name veroorzaakt door lagere opbrengst en hogere kosten dan in 2010. De hogere kosten worden veroorzaakt door een hogere productie van BRT producten overeenkomstig de door de wet opgedragen taken.
96
Bij KLIC is er sprake van een negatief resultaat van € 10,5 miljoen. In 2010 was het resultaat € 1,5 miljoen positief. De hoge kosten worden met name veroorzaakt door de bijzondere last ad € 10 miljoen opgenomen inzake een door de rechter opgelegde te betalen schadevergoeding. Hiernaast zijn hogere ICT-kosten gemaakt voor beheer en noodzakelijke doorontwikkeling van het systeem. Voorgaande taken vormen samen het totaal aan wettelijke taken waarvan het resultaat in totaal € 19,8 miljoen positief bedraagt (2010: € 28,0 miljoen). Het resultaat van de nevenactiviteiten (internationale consultancy en GBKN dienstverlening) is in 2011 € 1,3 miljoen negatief (2010: € 1,3 miljoen negatief). Het nadelig resultaat wordt met name veroorzaakt door de GBKN dienstverlening. 11.
Netto-omzet De netto-omzet naar taken en activiteiten kan als volgt worden weergegeven: 2011
2010
Rechtszekerheidsproducten (volgens Kadasterwet artikel 108 geheven kadastrale rechten)
215,7
210,0
Door het Rijk aan het Kadaster opgedragen taak betreffende Landinrichting en gebiedsontwikkeling
13,0
13,1
Door het Rijk aan het Kadaster opgedragen taak betreffende Topografie
20,8
23,4
Door het Rijk aan het Kadaster opgedragen taak betreffende Kabels- en Leidingen Informatiecentrum
11,5
8,7
Nevenactiviteiten
4,4
5,1
265,4
260,3
De omzet Rechtszekerheidsproducten is met € 5,7 miljoen toegenomen ten opzichte van 2010 tot € 215,7 miljoen. Dit wordt veroorzaakt door enerzijds een stijging in de omzet van akteposten, verificatieposten en splitsingen ad in totaal € 9,0 miljoen en anderzijds een daling van de omzet akten en hypotheekstukken met € 1,5 respectievelijk € 2,4 miljoen. Daarnaast is vanaf 2011 omzet PDOK verantwoord (€ 1,9 miljoen). De omzet Landinrichting en gebiedsontwikkeling is vrijwel gelijk gebleven en bedraagt € 13,0 miljoen. De bezuiniging die in 2010 zijn doorgevoerd door het Rijk, blijven zichtbaar in 2011. De omzet Topografie laat een daling van € 2,6 miljoen ten opzichte van 2010 zien. Dit wordt veroorzaakt door een daling in de budgetfinanciering BRT van € 1,4 miljoen. Het project LNV is eind 2010 afgerond, waarvoor in 2010 € 1,7 miljoen is gerealiseerd. De omzet Kabels- en Leidingen Informatie Centrum is toegenomen met € 2,8 miljoen. Dit betreft een toename in het aantal meldingen, doordat de wet WION vanaf 1 juli 2010 volledig is ingegaan. Daarnaast heeft de zachte winter ervoor gezorgd dat de graafwerkzaamheden door konden lopen. De omzet nevenactiviteiten bedraagt € 4,4 miljoen ten opzichte van € 5,1 miljoen in 2010. De afname wordt met name veroorzaakt door een lagere omzet op internationale activiteiten. Dit wordt veroorzaakt door bezuinigingen bij de Nederlandse overheid op ontwikkelingssamenwerking.
jaarverslag 2011
97
12.
Bedrijfslasten De kosten van uitbesteed werk en andere externe kosten bedragen over 2011 € 51,0 miljoen (2010: € 41,9 miljoen. De stijging van de kosten wordt voornamelijk veroorzaakt door omzetgerelateerde inhuur. Het totaal van de lonen en salarissen bedraagt over 2011 € 96,4 miljoen (2010: € 98,6 miljoen). Er is een daling van € 2,2 miljoen zichtbaar in de lonen als gevolg van de daling van het aantal medewerkers. Tevens is de dotatie aan de voorziening KSR en wachtgeldverplichting € 2,7 miljoen lager dan vorig jaar. Daartegenover staat een hogere dotatie aan de voorziening spaardagen ad € 2,5 miljoen. Deze dotatie is een gevolg van de mutatie in het opslagpercentage en het loslaten van een begrenzing van het aantal mee te nemen vakantiedagen. De sociale lasten (inclusief pensioenlasten) over 2011 bedragen € 20,6 miljoen (2010: € 21,3 miljoen). De daling van de sociale lasten heeft betrekking op een lagere dotatie aan de voorziening KSR en wachtgeldverplichting. De pensioenpremies, opgenomen in de sociale lasten, bedragen € 12,5 miljoen (2010: € 12,6 miljoen). De lagere pensioenlast is het gevolg van een lager personeelsbestand. De pensioenregeling van de medewerkers van het Kadaster is ondergebracht bij het Pensioenfonds ABP. Deze regeling betreft een toegezegde pensioenregeling. In het geval van een tekort bij het Pensioenfonds ABP heeft het Kadaster echter geen verplichting tot het doen van aanvullende bijdragen anders dan hogere toekomstige premies. Op grond van RJ 271 wordt de pensioenregeling in de jaarrekening verwerkt als een toegezegde bijdrageregeling. Ten aanzien van eventuele overschotten of tekorten in het Pensioenfonds ABP die van invloed zijn op de in de toekomst door het Kadaster te betalen premies, is op dit moment geen informatie beschikbaar. De dekkingsgraad bedraagt ultimo 2011 94% (2010: 105%). Een overzicht van arbeidsplaatsen in fte’s is als volgt: 31 december 2011
31 december 2010
Aantal arbeidsplaatsen ondersteuning inclusief ICT Services
743
763
Aantal arbeidsplaatsen primair proces
1.111
1.180
1.854
1.943
De afname van het aantal arbeidsplaatsen betreft zowel tijdelijke als vaste dienstverbanden en is inherent aan de afbouw van het personeelsbestand. De afschrijvingskosten op immateriële en materiële vaste activa bedragen € 21,9 miljoen en bestaan uit: 2011 Afschrijvingskosten immateriële vaste activa Afschrijvingskosten materiële vaste activa
2010
5,5
5,6
13,5
14,7
Bijzondere waardevermindering
3,0
-
Resultaat verkoop vaste activa
-0,1
-0,2
21,9
20,1
De overige bedrijfskosten bedragen € 60,0 miljoen (2010: € 52,4 miljoen). De stijging wordt veroorzaakt door de bijzondere last ad € 10 miljoen opgenomen inzake een door de rechter opgelegde te betalen schadevergoeding. Onder aftrek hiervan resteert een daling van € 2,4 miljoen ten opzichte van vorig jaar. Door een dalend personeelsbestand, is een daling van de overige personeelskosten van € 0,7 miljoen zichtbaar en tevens een daling in de reis- en verblijfkosten van € 0,5 miljoen. De overige daling is het gevolg van een algeheel doorgevoerde kostenbesparing.
98
13.
Rentebaten en rentelasten De rentebaten bedroegen in 2011 € 0,6 miljoen (2010: € 0,2 miljoen) en bestaat uit rente op deposito’s. De rentelasten en soortgelijke kosten bedragen in 2011 € 0,7 miljoen (2010: € 0,8 miljoen). Deze post heeft voornamelijk betrekking op de oprenting van de voorzieningen. Honoraria accountantsorganisatie In het boekjaar zijn de volgende honoraria van KPMG Accountants N.V. en overige entiteiten binnen het KPMG netwerk ten laste gebracht van het Kadaster, een en ander zoals bedoeld in artikel 2:382a BW, lid 1 en 2:
x € 1.000 Onderzoek van de jaarrekening Andere controleopdrachten (IT-audits) Adviesdiensten op fiscaal terrein Andere niet-controlediensten Totaal
KPMG Accountants NV 2011 179
Overig KPMG netwerk 2011 -
Totaal 2011 179
KPMG Accountants NV 2010 176
Overig KPMG netwerk 2010 -
Totaal 2010 176
21
4
25
3
108
111
-
12
12
-
31
31
51
103
154
51
68
119
251
119
370
230
207
437
De genoemde bedragen zijn inclusief 19% BTW.
jaarverslag 2011
99
Bezoldiging Raad van Bestuur en Raad van Toezicht De bezoldiging (inclusief sociale lasten en pensioenlasten) van de leden van de Raad van Bestuur bedraagt over 2011 € 0,6 miljoen (2010: € 0,6 miljoen). De totale bezoldiging (inclusief sociale lasten en pensioenlasten) per individueel lid van de Raad van Bestuur is hierna op grond van artikel 2:383 BW toegelicht. Tevens is hierbij het inkomen weergegeven overeenkomstig de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (hierna WOPT), bestaande uit belastbaar loon en pensioenafdracht. Op grond van deze wet dienen inkomens die boven het gemiddelde inkomen van de ministers liggen (2011: € 193.000) te worden toegelicht. De bezoldiging van de leden van de Raad van Bestuur is vastgesteld op basis van bestaande beloningsregelingen van het Kadaster. In 2011 heeft nabetaling plaatsgevonden van circa € 4.000 per persoon, zijnde een correctie op ingehouden pensioenpremies van ABP in voorgaande jaren. Daarnaast heeft een lid van de Raad van Bestuur een uitkering voor een ambtsjubileum ontvangen van circa € 3.000.
Uren per week
Belastbaar loon 2010
Pensioenafdracht 2010
Belastbaar PensioenOverige loon 2011 afdracht lasten 2011 2011 (voornamelijk sociale lasten)
Bezoldiging 2011 (inclusief sociale lasten en pensioenlasten)
drs. Th.A.J. Burmanje
40
€ 173.000 € 38.000 € 178.000 € 39.000
€ 4.000
€ 221.000
G.J.M. Barnasconi
40
€ 162.000 € 36.000 € 167.000 € 37.000
€ 4.000
€ 208.000
ir. A.P.G. Groothedde
40
€ 162.000 € 36.000 € 170.000 € 37.000
€ 4.000
€ 211.000 € 640.000
De bezoldiging van de leden van de Raad van Toezicht bedraagt over 2011 € 0,1 miljoen (2010: € 0,1 miljoen).
Apeldoorn, 7 maart 2012
Apeldoorn, 7 maart 2012
De Raad van Bestuur
De Raad van Toezicht
drs. Th.A.J. Burmanje
Sybilla M. Dekker
G.J.M. Barnasconi
J.A. Tammenoms Bakker
ir. A.P.G. Groothedde
prof. mr. F.B.J. Grapperhaus
R. Icke RA G. Ensing
100
9 Overige gegevens Regeling voor bestemming van het resultaat In hoofdstuk 7 van het memorie van toelichting van de Organisatiewet Kadaster is aangegeven dat het beleid erop is gericht de integrale bedrijfseconomische kosten van de wettelijke taken te dekken door de opbrengsten. Dit begrip van kostendekkendheid omvat de dekking van de middelen die nodig zijn voor de aanpassing van de structurele reserve en de mutaties in de conjuncturele reserve. Een en ander betekent dat de tarieven worden bijgestuurd op basis van de kostendekkendheid en de noodzakelijk geachte standen van de structurele en conjuncturele reserves. Overschotten op nevenactiviteiten worden tot maximaal € 3,6 miljoen gereserveerd voor de financiering van deze activiteiten en als buffer voor eventuele tegenvallers. In overeenstemming met de Organisatiewet Kadaster wordt het resultaat over 2011 toegevoegd aan het eigen vermogen.
jaarverslag 2011
101
102
jaarverslag 2011
103
Bijlagen
Overzicht schadegevallen als gevolg van graafwerkzaamheden (artikel 15 WION) Artikel 15 van de Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten verplicht netbeheerders om vooralsnog twee keer per jaar het aantal schadegevallen als gevolg van graafwerkzaamheden te rapporteren aan het Kadaster. Het Kadaster neemt een overzicht hiervan op in het jaarverslag. Met de melding van het aantal schadegevallen kan een beeld worden gevormd van de aard en omvang van de jaarlijkse schade als gevolg van graafwerkzaamheden. De wetgever acht het gewenst om bij de start van de wetgeving meer intensief de schadegevallen te monitoren. Over de jaren heen kan op deze wijze het effect van de wet gevolgd worden. Aantal geregistreerde netbeheerders Aantal netbeheerders dat een schaderapportage heeft opgeleverd over periode Aantal netbeheerders dat opgeeft graafschade te hebben gehad in periode Aantal schades dat is opgevoerd door netbeheerders Aantal schades waarvan het KLIC-nummer bekend is bij de netbeheerder Totale directe schadekosten (reparatie van het net) Gemiddelde directe schadekosten per schadegeval
2011 2e helft *)
2011 1e helft
2010 2e helft
2010 1e helft
1.007
1.049
1.023
1.012
936
981
955
907
171
174
175
200
14.269
17.037
15.908
18.272
6.860
7.714
6.941
6.944
€ 13,1 mln € 13,4 mln
€ 11,6 mln
€ 9,2 mln € 815
€ 841
€ 936
* De cijfers over de tweede helft van 2011 betreffen de stand bij het verstrijken van de wettelijke meldtermijn (1 februari 2012). Op dat moment hadden nog niet alle netbeheerders opgave gedaan van de graafschades. De voorlopige cijfers over de tweede helft van 2010, zoals opgenomen in het jaarverslag 2010, zijn in dit jaarverslag vervangen door de definitieve cijfers over die periode.
104
€ 894
Personalia ‘Open’ is een belangrijke kernwaarde van het Kadaster. Als lid van de Handvestgroep Publiek Verantwoorden onderschrijft het Kadaster de Code Goed Bestuur voor uitvoeringsorganisaties. Vanuit deze achtergrond vindt het Kadaster het belangrijk om inzicht te geven in de maatschappelijke nevenfuncties van de leden Raad van Bestuur en Raad van Toezicht.
Raad van Bestuur De leden van de Raad van Bestuur zijn benoemd voor onbepaalde tijd. Mevrouw drs. Th. A.J. Burmanje, geboren 1954 Benoemd per 1 mei 2004 Hoofdfunctie: voorzitter Raad van Bestuur Nevenfuncties:
••Voorzitter Raad van Toezicht Canisius Wilhelmina Ziekenhuis ••Lid Raad van Commissarissen Sligro Foodgroup Nederland BV ••Lid Raad van Commissarissen ARN BV ••Lid Raad van Toezicht Deltares ••Lid Raad van Toezicht ROC Aventus De heer G.J.M. Barnasconi, geboren 1957 Benoemd per 1 mei 2004 Hoofdfunctie: lid Raad van Bestuur Nevenfuncties:
••Voorzitter Stichting Arbeidsmarkt Geo ••Lid nationaal bestuur De Zonnebloem ••Treasurer EuroGeographics De heer ir. A.P.G. Groothedde, geboren 1964 Benoemd per 1 mei 2004 Hoofdfunctie: lid Raad van Bestuur Nevenfuncties:
••Lid College Standaardisatie ••Lid Raad van Advies MBA Windesheim ••Lid Creative Board (Raad van Advies) Executive Master in Information Management
••Lid Raad van Commissarissen Dimpact
jaarverslag 2011
105
Raad van Toezicht De leden van de Raad van Toezicht worden benoemd voor een periode van ten hoogste vier jaar. Zij kunnen eenmaal worden herbenoemd. Mevrouw Sybilla M. Dekker, geboren 1942 Benoemd per 1 juli 2009 Voorzitter Raad van Toezicht Andere functies zijn:
••Voorzitter Raad van Toezicht Diabetesfonds Nederland te Amersfoort ••Voorzitter Strategische Adviesraad TNO Bouw en Ondergrond ••Voorzitter Raad van Toezicht Antilliaanse Mede Financierings Organisatie (AMFO) toezicht op armoedebestrijding op de Nederlandse Antillen
••Voorzitter Taskforce en Stichting Talent naar de Top ••Voorzitter Tafel van Borging, Maasvlakte II ••Voorzitter Raad van Toezicht Programma Stichting Kennis voor Klimaat ••Lid Raad van Commissarissen Bank Nederlandse Gemeenten N.V. (BNG) te Den Haag ••Lid Raad van Commissarissen DHV Holding B.V. (Ingenieurs- en Adviesbureau) te Amersfoort ••Bestuurlijk boegbeeld van het Programma Uitvoering met ambitie - ministeries van IenM, BZK en Justitie, VNG, IPO en UvW
••Lid Monitoring Commissie Verzekeraars ••Lid van diverse Comité’s van Aanbeveling zoals Genderstudies Radboud Universiteit, Stichting Women Conference, Stichting voor Oeconomische Poiltiek, Marokko/Dutch Leadership Institute, Provada, etc. Mevrouw J.A. Tammenoms Bakker MA, geboren 1953 Benoemd per 1 juni 2008 Andere functies zijn:
••Lid Raad van Commissarissen Tesco Plc, lid remuneratiecommissie ••Lid Raad van Commissarissen Vivendi SA, lid remuneratie en strategie commissies •• Lid Governing Council, Van Leer Group Foundation ••Lid Raad van Advies Rotterdam School of Management De heer R. Icke RA, geboren 1957 Benoemd per 1 mei 2010 Andere functies zijn:
••Lid Raad van Commissarissen Heijmans N.V., voorzitter auditcommissie ••Lid Raad van Commissarissen Kas Bank N.V., voorzitter auditcommissie, lid remuneratie-commissie ••Voorzitter Raad van Commissarissen DPA Group N.V. ••Lid Raad van Commissarissen Kinderopvang Nederland B.V. ••Lid Raad van Commissarissen VvAA Groep B.V., lid remuneratiecommissie ••Voorzitter Investeringscommissie Project Holland Fonds ••Lid Raad van Commissarissen Gropeco B.V. ••Voorzitter Raad van Commissarissen Ormit Holding B.V. ••Voorzitter Raad van Commissarissen Orizon GmbH
106
De heer prof. mr. F.B.J. Grapperhaus, geboren 1959 Benoemd per 1 mei 2006, herbenoemd per 1 mei 2010 Hoofdfunctie: Advocaatpartner bij Allen & Overy Verdere nevenfuncties zijn:
••Kroonlid Sociaal Economische Raad ••Hoogleraar (Europees) Arbeidsrecht Universiteit Maastricht ••Redacteur diverse juridisch-wetenschappelijke tijdschriften, waaronder Ondernemingsrecht ••Voorzitter Raad van Toezicht Stichting Olympisch Stadion Amsterdam ••Lid Beroepscommissie licentiezaken KNVB ••Voorzitter Wetenschapscommissie ZonMw (samenwerkingsinstituut vier ministeries) De heer G. Ensing, geboren 1954 Benoemd per 1 september 2011 Hoofdfunctie: Zelfstandig adviseur Onafhankelijkheid
Naar het oordeel van de Raad van Toezicht is door alle leden voldaan aan het onafhankelijkheidsvereiste.
Directeuren (per 31 december 2011) Directeur Financiën, Planning en Control Mevr. drs. J.M. Ester Directeur GEO Dhr. mr. P. Hoogwerf MBA Directeur Rechtszekerheid Dhr. mr. F.L.V.P.L. Tierolff Directeur Services Dhr. ir. T. Dijkstra Directeur Strategie & Beleid a.i. Dhr. dr. ir. M.A. Salzmann
jaarverslag 2011
107
Gebruikersraad De raad bestaat uit een Rechtszekerheidskamer en een Geoinformatiekamer. Voorzitter verenigde vergadering, tevens voorzitter rechtszekerheidskamer: dhr. mr. J.H.F. Wilmink. Samenstelling Gebruikersraad De samenstelling van de Gebruikersraad zag er per 31 december 2011 als volgt uit: Dhr. drs. N.W. Stolwijk (consumenten, plv. voorzitter Rechtszekerheidskamer) Dhr. mr. M. Zonnevylle (gemeenten, voorzitter Geoinformatiekamer, plv. voorzitter Gebruikersraad) Mw. mr. J. Storm (notariaat), van 1 april 2011 Dhr. ir. H. van ‘t Land (waterschappen, plv. voorzitter Geoinformatiekamer) Mevr. M.A. Span (ministerie van IenM) Dhr. ir.drs. J.J. Damsté (netbeheerders) Dhr. ir. W.C. Dekker (ministerie van Veiligheid en Justitie) Dhr. drs. A. van Ulden (verstrekkers van hypotheken), vanaf 1 juli 2011 Dhr. J. Bijker (grondroerders), vanaf 1 april 2011 Dhr. R. van Hunnik (ministerie van Defensie), vanaf 1 juli 2011 Dhr. E. Siemer (bedrijven werkzaam in geoinformatie) Dhr. M.M. van der Kraan (provincies) Dhr. L. Renkema (makelaars)
Ondernemingsraad Voorzitter dhr. H.J. Mennegat
108
Trefwoordenindex 3D
6, 15, 26, 29, 57
adressen en gebouwen akten aktepost
5, 12, 14, 34, 38, 61, 75 1, 4, 9, 20, 22, 24, 36, 55, 60, 68, 74, 97 4, 9, 22, 25, 61, 83, 87, 89, 91, 94, 97
klanttevredenheid KLIC kwaliteitshandvest MBP
BAG
meerjarenbeleidsplan
5, 6, 12, 25, 28, 38, 39, 61, 70 1, 4, 12, 25, 27, 36
beeldmateriaal
29, 57, 74
Code Goed Bestuur
77, 80, 105
DigiNotar
1, 21, 24, 39, 53, 76, 77
diversiteit
15, 50, 54
12, 29, 34, 36, 39, 75, 76, 96, 97, 104
kostprijs 62
archieven 56 basisregistratie
66, 78
21, 23, 25, 59 6, 34, 57, 60, 78 16, 52, 76, 77
missie
13, 61
mobiliteit 50 NETPOS
7, 30, 31
Ondernemingsraad
17, 77, 79
open data
1, 36, 57, 78, 79
doelgroepen 14
organisatiestructuur 16
eigen vermogen
Organisatiewet Kadaster
8, 58, 61, 74, 77, 92, 101
ELRA 47
PDOK
erfdienstbaarheden
perceelsvorming
36, 55
12, 16, 58, 80, 93, 101 5, 7, 36, 37, 38, 39, 40, 75, 78, 97 4, 23, 25, 76
EULIS 36
public affairs
EuroGeographics
Publieke Dienstverlening Op de Kaart
28, 47, 103
European Land Registry Association GBKN gebiedsontwikkeling Gebruikersraad
47
RO-online
16, 96, 97
ruimtelijke plannen
16, 74, 77, 78, 81
geoinformatie
1, 4, 7, 12, 40, 44, 46, 57
Geonovum
26, 29, 39, 40
GPS
7, 23, 30, 31, 86
graafschade 104 Grootschalige Basiskaart Nederland grootschalige topografie
Raad van Toezicht
13, 28, 97
13, 27, 28 5, 26, 27, 28, 29, 39, 75
50, 54, 81
INSPIRE
7, 15, 29, 39, 40, 47
internationale samenwerking kabels en leidingen Kadasterwet kadastrale registratie ketenintegratie KIK
46 5, 12, 39, 46, 75, 76 12, 16, 97
4, 12, 20, 24, 26, 34, 36, 38, 53, 55, 68
5, 14, 40, 57, 78 23, 24, 26, 55
sourcing
1, 4, 8, 24, 53, 59, 76, 77, 79
taakcluster
4, 6, 17, 20, 34, 44
topografie
4, 6, 12, 27, 39, 78
topstructuur vernieuwing
5, 7, 12, 17, 34, 61
5, 12, 34, 39 61, 74, 95, 97, 98
solometen
vastgoedmarkt
innovatie
12, 39
shared service
ICT informatieverstrekking
16, 17, 58, 77, 79, 80, 81, 100, 106
schadevergoeding
huisvesting 56 1, 8, 15, 17, 53, 57, 58, 76, 77, 79, 79, 96
57 1, 5, 36, 40
17, 76, 77 4, 14, 15, 58, 74, 93 4, 6, 8, 25, 34, 53, 75, 78
watchdog
6, 24, 74
webservice
25, 40
werkaanbod
15, 22, 61, 70, 74
Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse Netten 12, 39, 104 Wet Inrichting Landelijk Gebied
12, 20, 31, 55
wetenschap 57 wettelijke taken
4, 12, 16, 61, 77, 96, 101
1, 6, 24, 38, 57
WILG
12, 20, 31, 78
6, 24, 38
WION
12, 39, 57, 97, 104
klantfocus 66
WOZ
1, 5, 7, 39, 77
jaarverslag 2011
109
Afkortingenlijst 3D driedimensionaal
MIV
AGRS
MGCP Multinational Geospatial Co-production
Actief GNSS Referentie Systeem
AKR geAutomatiseerde Kadastrale Registratie BAG
Basisregistraties Adressen en Gebouwen
Modernisering Informatieverstrekking Program
MVO maatschappelijk verantwoord ondernemen
BGT Basisregistratie Grootschalige Topografie
NAP
Normaal Amsterdams Peil
BRK
Basisregistratie Kadaster
NETPOS
Netherlands Positioning Service
BRT
Basisregistratie Topografie
OC Onderdeelscommissie (van de
BZK Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties CAO Collectieve Arbeidsovereenkomst
Ondernemingsraad) OR Ondernemingsraad PCC-EU Permanent Committee on Cadastre in the
CROBECO Cross Border Electronic Conveyance
European Union
DGKL
Dienst Geografie Koninklijke Landmacht
PDOK
ELF
European Location Framework
RD coördinatenstelsel van de
EL&I Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie ELRA
Rijksdriehoeksmeting RO-on-line landelijke voorziening voor ruimtelijke
European Land Registry Association
ESDIN European Spatial Data Infrastructure
Publieke Dienstverlening Op de Kaart
plannen RTK real time kinematic plaatsbepaling (GPS)
Network
RvB
Raad van Bestuur
European Land Information Service
RvT
Raad van Toezicht
EuroSDR European Spatial Data Research Network
WILG
Wet Inrichting Landelijk Gebied
FIG Fédération Internationale des Géomètres
WION Wet Informatie-uitwisseling Ondergrondse
EULIS
GBA
Gemeentelijke Basis Administratie
GBKN
Grootschalige Basiskaart Nederland
Netten WKPB Wet Kenbaarheid Publiekrechtelijke
GGIM United Nations initiative on Global Geospatial Information Management
Beperkingen WOZ
Waardering Onroerende Zaken
GLONASS Global Navigation Sattellite System
WPLA
Working Party on Land Administration
GNSS
Global Navigation Satellite System
Wro
Wet ruimtelijke ordening
GPS
Global Positioning System
ZBO
Zelfstandig Bestuursorgaan
HRM
Human Resource Management
IenM
Ministerie van Infrastructuur en Milieu
INSPIRE Infrastructure for Spatial Information in Europe ISO International Organization for Standardization KCC Klantcontactcenter KIK
Ketenintegratie Inschrijving Kadaster
KLIC
Kabels en Leidingen Informatie Centrum
LINE
Land Information for Europe
LSV Landelijke Samenwerkingsverband GBKN LV
landelijke voorziening
MBP Meerjarenbeleidsplan
110
Contactinformatie Het Klantcontactcenter van het Kadaster is bereikbaar op werkdagen van 9:00 uur tot 17:00 uur via 088 183 22 00. Informatie over bezoek- en postadressen van Kadasterlocaties is te vinden op www.kadaster.nl. Op www.kadaster.nl/jaarverslag kunt u de webversie van het jaarverslag inzien en zowel het publieksverslag als dit wettelijke jaarverslag als PDF-document downloaden. Ook kunt u ons daar laten weten wat u van onze verslaglegging vindt. Op www.kadaster.nl/meerjarenbeleidsplan vindt u het actuele Meerjarenbeleidsplan.
Colofon Redactie Kadaster Concept Neerlandsvlak, Zutphen Opmaak Kadaster Druk Tot Drukwerk, Apeldoorn Fotografie Plaatwerk Fotografen, Delft
jaarverslag 2011
111
