-
Voorlopig testament Hubert Van Eygen
Voorlopig testament
Voorlopig testament (schuttingverzen 1986 - 1989)
Hubert Van Eygen
3
Dilbeekse Cahiers 1990
Voorlopig testament
ISBN: 90.71573.61.3 D. 1990 Uitgever : Dilbeekse Cahiers vzw WD. 4669-4669-62© Hubert Van Eygen, Weertersteenweg 115, 3688 Kinrooi Illustraties : Steven de Rie, Schuttersvest 5, 2800 Mechelen
Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd door middel van druk, fotocopie of welke wijze ook, zonder toestemming van de uitgever.
Voor Mieke, Bertje en Sofieke
4
Voorlopig testament
Voorlopig testament Ik ben niet meer zoals jij mij kent. Ik heb nog wel dezelfde naam maar mijn onschuld is verloren,· mijn geloof is geschokt, mijn naïviteit is verdwenen, mijn buik is een beetje dikker en ook mijn haren kunnen het tempo niet meer volgen . Ik ben niet meer zoals jij mij kent maar af en toe denk ik nog aan jou ...
5
Voorlopig testament
6
Voorlopig testament
~
Verontschuldiging...
Verloren vrijheid 1. Ze hadden me niet gewaarschuwd, ik liep er met open ogen in . ·Voor ik het wist kreeg ik takken en bloesemde mijn vrijheid .u it tot vrucht ... 2. Mijn woorden zijn nu slechts spiegels die voortdurend breken . Ik durf de scherven niet meer te lijmen. Betekenisloos raaskal ik mijn eeuwige onvrijheid tegemoet.
3. Er werd hem een zoon geboren.
Vrijheid werd enkel een generatie ouder.
7
Voorlopig testament
Van mij Ik ga niet meer spelen in de tuinen van de moordenaars, ik ga niet meer leren in de scholen van de leugenaars, ik ga niet meer werken in de fabrieken van de woekeraars, ik ga niet meer trouwen in de kerken van de trouwelozen, ik koop geen kinderen meer in de winkels ronder toekomst. Ik ben het kind van verloren ouders en een onvindbare tijd.
8
Voorlopig testament
De zoon Ooit was er een man die geen woorden meer vond voor de lange weg die hij nog moest afleggen. Ooit was er een man die een zoon kreeg. Ooit was er een man . De zoon deed de rest...
9
Voorlopig testament
Het ultieme vers M'n won heeft me ronder enige waarschuwing de pen ontnomen . Waarover moet ik nog schrijven als in hem alles al is beschreven? Zijn lach is mijn verzameld werk, zijn traan herschrijft het alfabet. Wie wil nog schrijven als z'n won nog niet kan lezen?
10
Voorlopig testament
~En
de vader, hij schreef voort ...
De herder In den beginne was god het woord en het woord was goed. Toen kwamen de dichters die steeds weer schreven dat het nog beter kon. Scheppen werd schapen, spreken werd blaten.
11
Voorlopig testament
Aha Ik liep heel hard en wist niet hoe te stoppen. Ik geloofde in idealen die ik verkocht in veel te mooie woorden . Bijna liep ik me te. pletter maar nog net op tijd zag ik de onverscl!illigheid.
12
Voorlopig testament
Tekort Schrijven heeft afgedaan, letters werden relikwieën uit onbeschreven tijden. Taal liet plots ronder enige aanleiding, de wereld los. De schreeuw blijft pijnlijk en kostbaar. De schreeuw blijft en ik ben hees ...
13
Voorlopig testament
De bosdichter Ik heb duizenden lichamen brekend uit de huid van zwijgen en buigen. Rechtop gaan wij waar ik kruip, luid schreeuwen wij waar ik zwijg, wonden slaan wij waar ik zalf. Woorden geven wij betekenis waar ik enkel gedichten schrijf.
14
Voorlopig testament
~
En de vrijheidsstrijder, hij vloog zich te pletter...
Hoe lang nog? In de nacht van gisteren op morgen vloog een gelukkige vogel zic;h stomweg te pletter op een wereld die het vliegen verboden heeft.
15
Voorlopig testament
Vrijheidsstrijder Er is nog niks verloren, je kan nog altijd het grote lot winnen, riepen ze allen uit volle borst. Niemand voelde hoe de leugen elk verlies dekte. Leugenachtig - maar uit pure noodzaak verron ik het verhaal van de vrijheidsstrijder die niet wist aan welk land hij z'n lijk moest schenken.
16
Voorlopig testament
Lijmen Heb je ooit gehoord van de eenzame verliezer? Hij die langs de weg zit terwijl de rest voorbij stuift? Heb je ooit gehoord van de kat die op de schutting zit? Hij die schreeuwt naar de maan terwijl de rest bruinbakt in de wn? Hij is de enige die probeert, hij is de enige die de scherven durft te lijmen.
17
Voorlopig testament
Vergeten held 'another forgott:en hero and a world that doesn 't care."'
Hij liep van hier naar daar, trachtte te helpen, en trok weer verder. Enkel de resultaten zag men, hem vergat men. Hij liep van hier naar daar en zag niet dat hij zichzelf vergeten was. Naamloos schreef hij de geschiedenis van de eenzame verliezer.
18
Voorlopig testament
Eigenlijk De eenzame verliezer kennen we ondertussen wel. Blijft ons enkel nog te zoeken naar diegene die steeds weer wint, de centen telt, zich omdraait en zich nooit vragen stelt over wie er eigenlijk had moeten winnen.
19
Voorlopig testament
Kruispnnt Ooit was er een vrijheid die zocht naar een man . Ooit was er een man die niet meer durfde zoeken. Beiden bleven ze staan aan de stoplichten op het kruispunt van hun dromen.
20
Voorlopig testament
r&
En de gekonditioneerde, hij werd bewust...
Schepping? Och god, je weet niet waar dit zal eindigen, laat staan wat van ons zal worden. Je weet enkel hoe alles w mooi begon. Moeten we je daarvoor w dankbaar zijn?
21
Voorlopig testament
Held We deden het voor de glorie van het vaderland zongen ze broederlijk in de herdenkingsmis voor zij die niet wisten waarvoor ze het deden ...
22
Voorlopig testament
Hiroshima revisited Wie niet weg is 1s gezien, riepen de kinderen in koor. Hun schaduw bleef vereeuwigd op de muren van het laatste oordeel.
23
Voorlopig testament
De feniks (voor alle weirdo's)
Ik vraag me af waar je naartoe ging toen men alk deuren sloot. Was er voor jou nog plaats in de straten van eeuwig ve.rgeten? Kon het vuur in je oplaaien of blies de laatste herfstwind je eenzame vlam uit?
Voorlopig testament
Buigen De regen kan de tranen niet meer vetwerken. Er is geen bedding groot genoeg om de kreten weg te voeren naar het eeuwige bloedbád. De dam wacht op het breken . Enkel de mens heeft de wijsheid om te buigen .
25
Voorlopig testament
Bewustwording? Heb je ooit een dikke lip gezien nadat de matrak erop neerkwam? Heb je ooit de rug gezien van de drugsdealer die heel toevallig terechtkwam in het verkeerde land? Heb je ooit ' s morgens in de spiegel gekeken en je geschaamd omdat je er nog zo goed uitzag?
26
Voorlopig testament
Dood( straf) Jaar in jaar uit worden daden onnodig gesteld, teveel leugens wmaar opgespeld, voor je het weet wordt de waarheid nooit meer verteld.
27
Voorlopig testament
En de dwarsligger, hij spoot zijn verzen op de schutting... 1&
Schuttingsverzen De wereld heeft ons niet meer nodig. Er werden al genoeg benen geofferd, genoeg ogen uitgestoken, genoeg katten levend ge"ild. Ik heb de wereld niet meer ·nodig:
ik zit op de schutting en jank naar de maan.
28
Voorlopig testament
Handen Ooit was er een man met handen vol woorden. Men wilde van hem af want hij gaf teveel. Nu heeft hij enkel nog woorden maar handen om ze door te geven heeft hij niet meer. ..
29
Voorlopig testament
Maskerade (voor Steve Biko)
Niemand kon mij vertellen wat onderdrukking betekent totdat hij me plots vergeleek met een eenvoudige duimspijker die de gordijnen vasthoudt voor het venster waarachter enkel schaamte ligt.
30
Voorlopig testament
Rock against racism (voor Gabriê'l en Biko)
Klanken van verre goden bewijzen steeds weer hoe overbodig woorden zijn. De schreeuw van pijn en bewustwording wordt niet gespeld.
31
Voorlopig testament
Zwarte betoger doodgeschoten in Zuid-Afrika (12 noPember 1984) Rubberkogels, hagel en traangas waren de rekwisieten voor zijn begrafenis omdat de politie w nodig de grote schoonmaak nog moest doen. 155 werden er nu al weggeveegd als overbodige pluisjes op het tapijt van Pretoria.
32
Voorlopig testament
'Verdwenen' (voor Peter Benenson)
Ik heb de ondergrond gezien, ontdaan van al het aardse en ontsnapt uit alle cellen. Velen zijn me voorgegaan en keerden nooit meer terug. Ik duik er uit eigen wil steeds weer in en kom altijd ongedeerd terug om te ploegen, de ondergrond boven te halen en voren te snijden in de stilte.
33
Voorlopig testament
In memoriam (voor Alaida Foppa de Solorzano) Ik praatte over marteling en politieke moord, niemand begreep wat ik bedoelde. Ik schreef over incommunicado-deten tie en 'verdwijning', niemand kocht mijn dichtbundels . Ik schreeuwde dat ·ze ermee moesten stoppen, niemand zag hoe ik 'verdween'".
34
Voorlopig testament
l(om, laten we vrolijk zijn (voor Index on censorship) Ik heb gelezen dat er mensen zijn die alles mogen schrijven zolang niemand hun boeken leest. Laten we daarom even vrolijk zijn nu het nog kan. Ik heb gelezen dat er mensen zijn die alles mogen zeggen zolang ze alleen zijn in hun cel. Laten we daarom even vrolijk zijn nu het nog kan. Ik heb gelezen dat er mensen zijn die hun eigen taal mogen spreken zolang ze dromen. Laten wc daarom even vrolijk zijn · en nooit meer lezen over mensen die alles mogen schrijven, alles mogen zeggen, altijd hun taal mogen spreken en die toch nooit vrolijk zijn.
35
Voorlopig testament
Uitgezuiverd Ze hebben me zomaar bevolen te zwijgen, mijn boeken hebben ze gecensureerd op de flaptekst na (daarin werd toch gelogen). De inkt in mijn pen hebben ze rood gekleurd, rood van pijn en woede (gelukkig tik ik mijn ged!chten). Ze hebben mijn papier meegenomen, mijn platen gebroken, mijn boeken verbrand, het licht uitgedaan, mijn kat meegenomen (enkel het voer hebben ze me gelaten). Enkel ik zelf bleef, ik schrijf en overleef.
. 36
Voorlopig testament
Censuur Woorden stollen in bloederige mondhoeken, stemmen gaan verloren in verknipte kreten, praten wordt zwijgen, betekenis ongehoord, taal wordt handlanger van gedwongen stilte. Mondhoeken bloeden dood in gestolde vrijheid.
1
37
1
1
Voorlopig testament
Het jaar van de kat Het was er niet w druk daar boven op die schutting.
Af en toe vloog er wel een pantoffel door de lucht en ze durfden zelfs met scherp te schieten. Niemand begreep waarom ik er zat en voortdurend naar de maan schreeuwde. Toen ik van de schutting sprong was er een jaar voorbij en niks veranderd. Iedereen was tevreden. Alleen de maan veranderde af en toe in een sikkel als eenvoudige waarschuwing ...
38
Voorlopig testament
Inhoud Voorlopig testament
Verontschuldiging" . Verloren vrijheid Van mij De zoon Het ultieme vers En de vader, hij schreef voort". De herder Aha
Tekort De bosdichtcr
En de vrijheidsstrijder, hij vloog zich te pletter". Hoc lang nog? Vrijheidsstrijder Lijmen Vergeten held Eigenlijk
5 7 8 9 10
11 12 13 14 15 16 17
Kru~punt
18 19 20
En de gckonditionccrde, hij werd bewust". Schepping? Held Hiroshima revisited De feniks Buigen Bewustwording? Dood(straf)
21 22 23 24 25 26 27
En de dwarsligger, hij spoot zijn venen op de schutting". Schuttingsverzen Handen Maskerade Rock against racism Zwane betoger doodgeschoten in Zuid-Afrika 'Verdwenen' In memoriam Kom, laten we vrolijk zijn Uitgezuiverd Censuur Het jaar van de kat
28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38
40
Voorlopig testament
Een groot aantal gedichten uit deze bundel verschenen in de periode 1987 - 1989 wekelijks in
41
KOERIER
het meest gelezen weekblad in Limburg!
Deze uitgave werd gedrukt op de persen van Drukkerij De Hauwere-Huau Gentsesteenweg 25 · 9330 Dendermonde Tel. 052121.20.56 · 21.23.35
-~
De kat op de schutting, de eenzame verliezer, de vrijheidsstrijder, de dwarsligger, de herder en de vader zijn allemaal scherven van de dichter Hubert Van Eygen (0 1961, Maaseik). ln deze bundel tracht hij zijn spiegelbeeld te lijmen door een inventaris te maken van acht jaren dichterschap. Hij schrijft zijn voorlopig testament. Latere codicillen zijn nog altijd mogelijk ... Gedichten uit deze bundel werden al gepubliceerd in o.a. Appel, Bries, Deus ex Machina, Dietsche Warande & Belfort, Initiatief, Kruispunt, Poëziekrant, Weirdo's en Wel
