Bylage 4
Voorkeursschetsontwerp traverse Lemmer
Uit de verkeersstudie naar de Rondweg Lemmer (uitgevoerd in 2009/2010) is een voorkeursschetsontwerp naar voren gekomen. Dit ontwerp bestaat in hoofdlijnen uit de volgende onderdelen: - Aquaduct Sylroede - Kruispunten vervangen door rotondes - Veilige oversteken langzaam verkeer - Gedeeltelijke verdubbeling - Verlaging maximumsnelheid van 70 km/uur naar 50 km/uur (geheel/deel van het tracé) Deze zijn hieronder schetsmatig weergegeven en worden verderop in deze bijlage puntsgewijs toegelicht.
Wel moet men zich bij het lezen van deze toelichting bewust zijn van het feit dat dit ontwerp is gebaseerd op een aanzienlijke toename van het verkeer in de nabije toekomst (50% tot soms wel 80% voor de periode van 2008 tot 2020). Deze groei is gebaseerd op verwachtingen van Rijkswaterstaat. Bij nader inzien lijkt deze groei een ‘worst-case’, of zelfs meer dan dat. Op basis van lokale tellingen wordt eerder een groei van 1% per jaar verwacht; dit komt neer op zo’n 13% verkeersgroei voor dezelfde periode van 2008 – 2020. Het voorkeursschetsontwerp is mogelijk dan ook ‘overgedimensioneerd’; sommige maatregelen kunnen minder ingrijpend uitgevoerd worden dan in dit ontwerp is omschreven. Of dit ook daadwerkelijk zo is, moet nog onderzocht worden. De gedachte wijzigingen als gevolg hiervan worden aan het einde van deze bijlage kort beschreven. De lagere groeiverwachtingen doen overigens niets af aan de gedachte achter het ontwerp; deze blijft onveranderd in stand, omdat deze los staat van de groeiverwachtingen. [N359, traverse Lemmer] PS-stik, Bylage 4 - Voorkeurschetsontwerp traverse Lemmer (afgerond).docx
1/5
Aquaduct Sylroede De bestaande Zijlroedebrug wordt vervangen door een aquaduct. Door de beperkte ruimte in de directe omgeving, kan een aquaduc t alleen ingepast worden als uit wordt gegaan van een lagere snelheid (50 km/uur) dan nu het geval is (70 km/uur). Dit heeft te maken met zogenaamde boogstralen; het aquaduct ligt tussen twee bochten in en niet in een mooie rechtstand. In het aquaduct is ruimte voor een 1x2-rijstroken, alsmede voor een (van de rijbaan gescheiden) fietspad dat in twee richtingen bereden kan worden. Het langzame (landbouw)verkeer dient gebruik te maken van de hoofdrijbaan. Het aquaduct heeft een minimale doorrijhoogte van 4,60 meter. Een en ander is ook weergegeven in onderstaande (concept) dwarsdoorsnede van het aquaduct. Voor het verkeer op het water wordt ter hoogte van het aquaduct een breedte van 19 meter gerealiseerd, met een diepte van 2,2 meter. Een en ander passende bij de vaarwegklasse van de Zijlroede (Czm). Door de inpassing van het aquaduct dienen de twee bestaande kruispunten (die direct ten noorden en ten zuiden van de Sylroede zijn gesitueerd) opgeschoven te worden. Doordat de traverse de ‘diepte’ in gaat om onder de Sylroede door te kunnen, komen de ze kruispunten nu in de helling te liggen. Dit is een ongewenste situatie. Vandaar dat de kruispunten verder van het aquaduct af moeten komen te liggen (verschuiven van kruispunten). Ook de verdere inpassing van het aquaduct vergt nog nader onderzoek, bijvoorbeeld in relatie tot de nabijgelegen Woonschepenhaven en andere woningen.
[N359, traverse Lemmer] PS-stik, Bylage 4 - Voorkeurschetsontwerp traverse Lemmer (afgerond).docx
2/5
Kruispunten vervangen door rotondes In het voorkeursschetsontwerp is ervoor gekozen om alle belangrijke aansluitingen in te richten als rotondes. Achterliggende gedachte hierachter is dat rotondes beter functioneren voor het ontsluitende verkeer dan verkeerslichten. In ieder geval op de momenten dat het minder druk is, en dat is op werkdagen al snel 16 tot 20 uren per dag het geval. Hiermee wordt de traverse meer een ontsluitingsweg voor de kern Lemmer en minder een doorgaande weg voor Zuidwest Fryslân. Maar dit sluit goed aan op de verdeling bestemmingsverkeer – doorgaand verkeer die gemiddeld op 25% - 75% ligt. De rotondes moeten het verkeer echter wel goed kunnen verwerken. Daar waar de verwachte verkeersintensiteiten zodanig hoog liggen dat een enkelstrooks rotonde het verkeer niet meer kan verwerken, is gekozen voor een dubbelstrooks rotonde. Dit geldt voor de kruispunten A6-west / Zeedijk, de Straatweg en de Brekkenweg / Spaanderbank. De kruispunten A6-oost en de Plattedijk kunnen volgens de berekeningen toe met een enkelstrooks rotonde. Voor een aantal kruispunten geldt dat de bestaande kruispunten één op één vervangen kunnen worden door een rotonde op dezelfde locatie. Voor de Brekkenweg / Spaanderbank en de Plattedijk geldt di t niet. De bestaande aansluitingen (zie rode gestippelde lijnen in bijgevoegde figuur) dienen verschoven te worden. Brekkenweg – Spaanderbank De aansluiting Brekkenweg – Spaanderbank komt in de helling van het aquaduct te liggen. Dit is ongewenst en daardoor dient het kruispunt in noordelijke richting op te schuiven. Voor de aansluiting met de Brekkenweg is dit op het eerste gezicht geen groot probleem; voor de aansluiting met de Spaanderbank des te meer. Voor de Spaanderbank wordt de aansluiting omgelegd; hiervoor is wel een wat onlogische slinger nodig. Er is gekeken naar andere mogelijkheden, maar behalve afsluiting van de aansluiting Spaanderbank is hier niet veel mogelijk. En afsluiting is gelet op de interne verkeersstructuur van Lemmer niet gewenst. Bij nader inzien brengt de nieuwe aansluiting van de Brekkenweg toch een wijziging met zich mee, vooral voor de ontsluiting van de Tjeukemeerstraat, de Fluessenstraat, Slotermeerstraat, Morrestraat en de Brandemeerstraat. Het verkeer uit deze straten had een vrij directe verbinding met de Brekkenweg, maar dient als gevolg van het verschuiven van het kruispunt met de N359 over een langere afstand gebruik te maken van de Van Enden straat (zie oranje pijl). En met name voor de bewoners van de Van Enden betekent dit meer verkeer dat over een deel van deze straat zal rijden. In de verdere uitwerking van deze aansluiting zal hier de nodige aandacht aan geschonken moeten worden. [N359, traverse Lemmer] PS-stik, Bylage 4 - Voorkeurschetsontwerp traverse Lemmer (afgerond).docx
3/5
Plattedijk Ook voor de Plattedijk geldt dat het bestaande kruispunt verplaatst moet worden en wel in westelijke richting. De ruimte hiervoor is aanwezig, al dient hiervoor een gedeelte van de gemeentelijke camping gebruikt te worden. Aandachtspunten b ij de verdere uitwerking zijn hier de primaire waterkering (dijk) bij het strand van Lemmer, de toegankelijkheid voor exceptioneel verkeer vanaf bijvoorbeeld IJsselmeerbeton en de toegang naar de camping. Veilige oversteek langzaam verkeer De traverse Lemmer doorsnijdt de kern Lemmer. In de huidige situatie bevinden daarom ook al twee fietstunnels onder de traverse door: een ter hoogte van de Plattedijk en een tussen de aansluitingen Straatweg en Brekkenweg/Spaanderbank. Op het moment dat een dubbelstrooks rotonde nodig is om het autoverkeer goed af te kunnen wikkelen, is het niet gewenst om het langzame verkeer hier over te laten steken. Het langzame verkeer moet dan namelijk twee keer twee rijstroken oversteken, wat tot een hogere onveiligheid leidt. Daar waar een dubbelstrooks rotonde nodig is, moeten dan ook een ongelijkvloerse oversteek voor het langzame verkeer komen, bijvoorbeeld door de aanleg van een (fiets)tunnel of een (fiets)brug. De voorkeur van de gemeente Lemsterland gaat daarbij ui t van een fietsbrug. Een andere optie is overigens het creëren van een veilige oversteek op een andere locatie in de directe omgeving. Afhankelijk van de lokale situatie kan deze ook gelijkvloers, zolang maar een rijstrook per keer overgestoken hoeft te worden. Gedeeltelijke verdubbeling Op de traverse is het gedeelte tussen de aansluiting A6-west en de aansluiting met de Straatweg het meest drukke wegvak. Hier rijden op een werkdag zo’n 13.000 voertuigen langs (situatie 2010) en op piekmomenten soms wel tot 18.000 voertuigen. Gelet op deze intensiteiten en de uitwisseling tussen de beide kruispunten is ervoor gekozen om dit wegvak uit te breiden met nog een rijbaan. Hierdoor ontstaat een wegvak met 2x2 rijstroken. Voordeel hiervan is dat bij drukke momenten meer bufferruimte beschikbaar is om het verkeer ‘op te vangen’. Hierdoor loopt met name de aansluiting met de A6 minder snel vol, zodat de terugslag op het Rijkswegennet (de A6) zoveel mogelijk beperkt wordt.
[N359, traverse Lemmer] PS-stik, Bylage 4 - Voorkeurschetsontwerp traverse Lemmer (afgerond).docx
4/5
Verlaging maximumsnelheid van 70 km/uur naar 50 km/uur Voor het ontwerp van het aquaduct is uitgegaan van een maximumsnelheid van 50 km/uur. Dit omdat de ruimte beperkt is, waardoo r het huidige snelheidsregime van 70 km/uur niet gehandhaafd kan worden. Omwille van de eenduidigheid én het feit dat de traverse in de bebouwde kom ligt, wordt voorgesteld om in ieder geval voor het deel tussen de A6 en het aquaduct de snelheid te verlagen naar 50 km/uur. Dit heeft positieve gevolgen voor de omgeving qua geluidsproductie en past beter bij de omgeving. Het tijdsverlies is vrijwel nihil, zeker gelet op de tijdswinst die de rotondes en het aquaduct opleveren ten opzichte van de huidige situatie. W el dient op wegvakniveau gekeken te worden hoe deze snelheid ook daadwerkelijk afgedwongen kan worden. Voor het gedeelte van de traverse ten westen van het aquaduct wordt nog bekeken of en hoe een maximumsnelheid toegepast kan worden. Kosten Voor het bovenstaande ontwerp is een kostenraming gemaakt. De totale projectkosten bedragen € 37,5 miljoen. Dit bedrag is dus inclusief de gehele voorbereiding, toezicht etc, maar exclusief btw. Alle hieronder genoemde kosten zijn eveneens projectkosten. Een groot deel van deze kosten heeft betrekking op het realiseren van het aquaduct. De kosten van het aquaduct als kunstwerk worden geraamd op circa € 22 miljoen. Hier is het verplaatsen van de twee kruispunten (Plattedijk en Brekkenweg – Spaanderbank) nog niet bij inbegrepen; dit wordt geraamd op ongeveer € 6 miljoen. In totaal is voor het realiseren en inpassen van het aquaduct in totaal dus ongeveer € 28 miljoen nodig. Het resterende deel van circa € 9,5 miljoen is benodigd om het overige deel van de traverse Lemmer op te kunnen waarderen. Wijzigingen als gevolg van lagere groeiverwachtingen In de eerdere berekeningen van de verkeersintensiteiten is uitgegaan van een grote toename van het verkeer in de nabije toekomst (50 tot 80% naar 2020 / 2030 toe). Uit de nadere beschouwing blijkt echter dat deze toename van het verkeer behoorlijk hoog is; de laatste verwachting is dat het verkeer nog wel verder zal toenemen, maar niet in die mate. Dit betekent ook dat een aantal elementen uit het ontwerp mogelijk zijn overgedimensioneerd. Het betreft de volgende onderdelen: - dubbelstrooks rotondes (en daarmee de ook de ongelijkvloerse oversteken voor het langzame verkeer); - gedeeltelijke verdubbeling; Een inhoudelijke analyse moet dit nog aantonen. Overigens mag duidelijk zijn dat een lagere groeiverwachting de principiële keuze voor rotondes niet in de weg staat. Alleen de wijze waarop deze rotondes worden vormgegeven, hangt hier van af. Mocht inderdaad blijken dat het gepresenteerde voorkeursschetsontwerp overgedimensioneerd is, dan zal dit nog worden aangepast. Dit kan ook gevolgen voor de kostenraming hebben. Gelet op de onderdelen die het betreft, zal dit een besparing kunnen opleveren. Dit zal vooral te vinden zijn in het niet hoeven te realiseren van de ongelijkvloerse oversteken voor het langzame verkeer. Maar hiervoor in de plaats komen dan ook weer maatregelen die geld kosten. De winst van dubbel naar enkelstrooks rotondes is naar verwachting relatief klein. Een exacte besparing in de kosten van het passend dimensioneren van de oplossing is op dit moment nog niet te geven. [N359, traverse Lemmer] PS-stik, Bylage 4 - Voorkeurschetsontwerp traverse Lemmer (afgerond).docx
5/5
