Voorbeelden examenvragen Kunst- en culturele vorming Deel esthetica (deel 1)
Wat bedoelen we met een kunstwerk als artefact? Geef een voorbeeld en een beknopte toelichting. Een kunstwerk met het nodige vakmanschap gemaakt, het is kunst maar ter gelijkertijd ook functioneel. Een voorbeeld is een oosters tapijt het is een hand geweven tapijt het is prachtige kunst, maar het houd ook de voeten warm. 1.
Wat is inventio en vanaf wanneer dienen we hiermee rekening te houden? Geef een voorbeeld en een beknopte toelichting. Het begint in de renaissance in West-Europa. De Aandacht verschuift van kunstwerken naar kunstenaar. Inventio is Latijns voor inventiviteit, creativiteit. Het is een strik persoonlijke manier waarop de kunstenaar nieuwe oplossingen zoekt en vindt bij het produceren van de door de traditie gedefinieerde 2.
3.
Wat is het verschil tussen ruimtevorming en ruimte- eraring? Geef een voorbeeld en een beknopte toelichting. ● Bij ruimtevorming ligt een massief rondom een ruimte ○ De muren rondom de kamer ● Bij ruimte ervaring ligt of staat een massief te midden van een ruimte ○ Een steunpilaar ten midden een ruimte
Wat verstaan we onder bouwlichaam? Men spreekt van een bouwlichaam als we enkel de volumes bekijken, we kunnen er meestal het gestalte, de constructiewijze en de manier van ontwerpen (zuivere balkvorm, optelling van lichamen, gegroeid vanuit de functie, …)uit afleiden. 4.
Wat maakt de architect tot kunstenaar? Hij gebruikt zijn kennis om een stevige constructie te maken. Maar gebruikt zijn creativiteit om het gebouw ook aantrekkelijk te maken. architectuur word dan ook wel de bouwkunst genoemd. 5.
6. ● ● ●
7. ● ● ●
Geef 3 voorbeelden van een verheven grondvlak in de tuinarchitectuur. Terras Dijk Speelberg
Geef 3 voorbeelden van een verzonken grondvlak in de tuinarchitectuur. Zitput Amfitheater Bowling green
Wat is een sunken garden en hoe is deze ruimte georganiseerd? Hiermee wordt een tuin bedoeld die lager ligt dan zijn omgeving. Er bestaan verschillende types: 8.
a) Onderbreking van grondvlak of maaiveld maar blijft deel uitmaken van de omliggende ruimte doordat het niet boven ooghoogte komt. Omliggende ruimte is zichtbaar vanuit het verzonken vlak. Trappen, terrassen en hellende vlakken versterken de continuïteit tussen verzonken ruimtes en de omliggende ruimtes. b) Verzonken vlak is hoger dan ooghoogte en vormt daardoor een aparte ruimte op zichzelf. Afdalen naar lager gelegen plek kan verwijzen naar introverte of beschermende/beschutte aard van deze ruimte. Het opstappen naar verhoogde ruimtes kan dan weer verwijzen naar de extraverte aard of de bijzonderheid van deze ruimte.
Wat is een boulingrin en hoe is deze ruimte georganiseerd? Dit is een verzonken grasveld, soms omgeven door een rand (borduur). Het grasveld ligt een stuk lager dan de omliggende ruimte maar maakt nog steeds deel uit van die ruimte omdat het verzonken vlak niet boven ooghoogte komt. 9.
10. Wat is een mount garden en hoe is deze ruimte georganiseerd?
Een mount garden is een tuin die hoger ligt dan zijn omgeving. Hoger gelegen ruimtes zetten de omgeving in de kijker. Ze zijn extravert van aard (= naar buitenwereld gericht) en geven een gevoel van overheersing. (Rots leeuwenkoning )
11. Wat is een belvédère en hoe is deze ruimte georganiseerd?
Een belvédère ( = mooi zicht) is een architecturale structuur die gebruik maakt van een mooi uitzicht. Kan voorkomen onder verschillende vormen. Vb.: Toren, gaanderij
12. Wat is de link tussen Daniel Ost, Japanse tuinarchitectuur en Andy Goldsworthy? Leg uit. ● ● ● ●
Soberheid Natuurlijke materialen Japanse stijl Zie bladeren internet voor verder antwoord
13. Hoe wordt de ruimte georganiseerd in de tuinen van Vaux-le-Vicomte? ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●
Groot boscomplex met langgerekte open ruimte (de tuin) met het gebouw Bosmassief = ‘wand’ tussen tuin en landschap; wand heeft binnen- (tuin)kant en buiten(landschaps)kant Meeste lijnen vanuit de tuin eindigen in boswand; Enkele assen zetten zich door de boswand door in het landschap. Spiegelas is belangrijkste element van de tuin. Reliëf: hoofdas loodrecht op richting hoofddal; het Grand Canal splits hoofdas in een noordelijk en zuidelijk stuk Geen perfecte spiegelsymmetrie door natuurlijke terreinvorm: Ordening rond hoofdas bestaat uit 3 delen: noordelijke oprijlaan tot aan château (spiegelas vanaf château tot aan beeld van Hercules en zuidelijke boslaan Open tuin Geheel georganiseerd in orthogonaal raster dat grote wordt groter naar de periferie van het plan Noordelijke as met focus op château; door plaatsen van opeenvolgende schermen die als toneelcoulissen voor elkaar geschoven zijn Vertraging van perspectief; illusie van oneindigheid Ruimtelijke diepte van de aanleg valt moeilijk te schatten; op wandeling opeenvolging van verrassingen
14. Geef 3 belangrijke ontwerpprincipes die je in de tuinen van Vaux-le-Vicomte kan
terugvinden? ● Ontworpen in de barokstijl ● Spiegel as is belangrijkste element van de tuin ● Geheel georganiseerd in orthogonaal raster dat grote wordt groter naar de periferie van het plan ● Vertraging van perspectief; illusie van oneindigheid. Ruimtelijke diepte van de aanleg valt moeilijk te schatten.
15. Hoe wordt de ruimte georganiseerd in de tuinen van Parc André Citroën? Welke zijn de
belangrijkste ontwerpprincipes die je in deze tuin kan terugvinden? Het bestaat uit drie delen. In het midden ligt een grasveld van 320 x 130 meter dat begint bij twee enorme glazen kassen en uitkomt bij de Seine ● Door het gras loopt een diagonaal pad. ○ Links van het grasveld is een waterloop met fonteinen en watervallen, ○ rechts is een loopbrug met uitzicht op lager gelegen tuinen in verschillende ● de Jardin Noir, een schaduwtuin met donkere planten, ● de Jardin Blanc, een kleine patio met allemaal witte bloemen ● bij de serres een schuin aflopende betonvlakte met gaten erin waaruit 120 fonteinen met een mediterrane tuin, een onkruidtuin. ● ●
16. Welke gelijkenissen vinden we in de tuinen van Vaux-le-Vicomte en van Parc André Citroën?
Leg uit en toon aan op de grondplannen. Hoofdas Tuin verdeeld in tuindelen Barokstijl Water speelt een belangrijke rol
● ● ● ●
17. Vergelijk de 4 belangrijkste ontwerpprincipes van Dom van der Laan met deze van Le
Corbusier
18. Hoe wordt de integratie binnen/buiten gerealiseerd in de klooster van Mariavall (ontwerp Dom
Hans van der Laan)? ● Het klooster bevindt zich in een bos met her en der open plekken --> klooster = open plek ● De kloosterbebouwing bestaat uit 2 via een diagonaal met elkaar verbonden carrés, een verdubbeling van het kloostertype met de klokkentoren als scharnierpunt. ● Zeven autonome langs elkaar schuivende vleugels omvatten twee kruisgangtuinen. ● Elke vleugel heeft dezelfde lineaire structuur, waarbij een kolomstelling de scheiding vormt tussen een gang en een reeks cellen. ● In de kerk en de loggia is dit principe rond een symmetrieas gespiegeld zodat een centraal open ruimte ontstaat. ● Evenals het domein is het gebouw samengesteld uit open, halfopen en besloten ruimtes. ● Het ontwerp voor het klooster is gebaseerd op een verhoudingsstelsel, bestaande uit zeven opeenvolgende maten, waardoor er bij elke gesloten ruimte, er een open ruimte aanwezig is.
19. Welke gelijkenis is er tussen de middeleeuwse hortus contemplationis en het klooster van
Mariavall (ontwerp Dom Hans van der Laan)? ● Beiden binnentuinen ● Centraal ornament of boom in middelpunt van de tuin vanwaar paden in de vier windrichtingen vertrekken (ornament of boom symboliseert God als centraal punt) ● Omgeven door een gallerij
20. Geef 5 typische kenmerken/ uitspraken die eigen zijn aan de ontwerpen van Erik Dhondt ● ● ● ● ●
Hij ziet het als een kunstvorm, die hij omringt met verbeelding om de klanten een plaats te geven waar ze kunnen dromen Tuinen zijn plaatsen om in te genieten, groeien en zich in te ontspannen De nadruk van het ontwerp licht steeds op de ontdekking en conceptualisering van elementen uit het verleden Het essentiële doel is ervoor te zorgen dat het sterkste element aanwezig is, je kijkt, je observeert en je neemt je tijd. Hij zet organische vormen op papier om in sculpturale vormen ter plaatse, die met het verstrijken van de tijd en het groeien van de tuin de patina winnen
21. Welke gelijkenissen kan je leggen tussen de vormgeving van de Griekse tempel met de
vormgeving van onze christelijke kerkbouw ● Aparte besloten ruimte voor geestelijken en grote centrale ruimte voor gelovigen
22. Welke verschillen kan je aantonen tussen de vormgeving van de Griekse tempel met de
vormgeving van onze christelijke kerkbouw ● Grondvlak: rechthoekig tegenover kruisvormig ● Pilaren: buitenkant gebouw tegenover binnenkant gebouw ● Tempels zijn op hoger grondvlak geplaatst om dichter bij god te komen en kerken hebben toren om dichter bij god te komen ● Interieur is veel veel minder belangrijk als het exterieur, bij kerken is het interieur ook belangrijk ● Deur tempel zit weggestoken, kerkdeur steeds zeer zichtbaar
23. Wat bedoelt Le Corbusier met ‘un rêve vergilien’?
Vergilius was een zeer beroemde Romeinse dichter uit de eerste eeuw voor christus. In zijn poëzie beschreef hij het heerlijke gevoel van te leven in onbedorven natuur. Zo was dit ook bij Villa Savoye, de relatie tussen huis en landschap is direct, zonder de tuin als intermediair waardoor de bewoner het gevoel krijgt tenmidden van de natuur te vertoeven in zijn huis.
24. Welke 5 punten formuleerde Le Corbusier rond 1926 die de uitdrukking zijn van de basis van ●
● ● ● ●
zijn moderne architectuur? le pilotis’, de ronde kolom waarmee hij eigenlijk het skelet bedoelt zoals in Dom-ino. Le Corbusier splitst de traditionele muren in een dragend deel, het skelet en een afschermend deel, de wanden. Het gebouw komt op kolommen te staan en zo los van de grond. Het vrije plan; de muren zijn niet-dragende wanden geworden, die door de architect vrij kunnen geplaatst worden. De vrije gevel. Ook de buitenmuren zijn niet meer dragend. De ramen kunnen eender waar zitten. De daktuin. Op het platte dak kan een dakterras en een daktuin aangebracht worden. Het bandvenster. Dit is eigenlijk een verdere uitwerking van de vrije gevel. Le Corbusier hield erg van het bandraam, dat horizontaal volledig over één gevel en soms zelfs over meerdere gevels doorliep.
25. Omschrijf de ‘promenade architecturale’ in Villa Savoye.
De promenade architecturale is een route die zorgt voor de beleving van de verschillende ruimtes. In het midden ervan plaatste hij een hellend vlak, dat wan de begane grond naar de verdieping binnen loopt, en van het terras naar het dak buiten. Maar er vlak ernaast is ook een diensttrap met een draaiende deel, Een verticaal element naast het horizontale van het hellend vlak. Ook het toekomen aan de villa is dynamisch gepland. De auto draait onder de villa. Eerst kan de familie uitstappen en dan kan de auto in de garage gezet worden.
26. Wat is het basisraster van de Modulor?
113, 70 en 43 met de verhoudingen van de guldensnede
27. Waarop baseerde Le Corbusier zich om de Modulor te ontwerpen?
is gebaseerd op zowel de mathematica ( de esthetische dimensie van de gulden snede en de reeks van Fibonacci) als op de verhoudingen van het menselijke lichaam(functionele afmetingen)
28. Wat is de Gulden Snede? Druk uit in een breuk en toon aan met een tekening.
a/ b = (a+b) / a. 1.Teken de lijn die verdeelt moet worden.
2.Teken op punt B een loodlijn gelijk aan ½ van AB.
3.Maak driehoek ABC.
4. Teken punt D op lijn AC zodat DC = CB.
5. Teken nu punt S zodat AD = AS.
29. Wat is een Gulden Rechthoek? Leg uit en toon aan met een tekening.
Teken een vierkant ABCD
2. Teken in het midden van lijn AB punt E
3. Teken de lijn AB verder door
4. Maak een circel c met als middelpunt punt E en als straal EC
5. Teken op het snijpunt van cirkel met middelpunt E en lijn AB punt F
6. Teken lijn DC verder door
7. Teken lijn FG loodrecht op lijn AB door punt F
Rechthoek AFGD is nu een gulden rechthoek.
30. Hoe kan je een de verhouding van de Gulden Snede uittekenen vanuit een gegeven lijnstuk? 31. De Ken: teken het principe uit voor een 6-matten kame
