Voor uw en onze vrijheid Za waszą I NASZĄ WOLNOŚĆ

Voor uw en onze vrijheid Za waszĄ I NASZĄ WOLNOŚĆ

jaargang 13

Nr. 24 1

juni 2014

Inhoud verenigingsblad nr. 24 03. Inhoud in het Pools 04. Colofon 05. Het bestuur 06. Oproepresultaat – laatste rustplaats van Stanisław SZŁOIŃSKI 07. Tulpen van Poolse generaal aan Calvarieberg geplant - 26.11.2013, 08. Verslag Algemene Ledenvergadering – 15 dec. 12. E. Szczerbinski en N. Gawronski bevorderd tot luitenant – 5 febr. 13. Architekt Norbert Gawronski – Mijn gebouwen zijn toch niet lelijk 19. Poolse oud-strijder P.J. Nowinski bevorderd in Breda – 8 febr. e 21. Edmund Szczyrba bevorderd tot 1 luitenant – 7 febr. 22. Nieuw divisiecommandant in Zagan – 17 febr. 23. Programma herdenkingen 2014 26. Koninklijke onderscheiding voor de heer Bogdanowicz – 28 maart 27. Patroonsdag in Bydgoszcz – 28 maart 27. Herdenking in Emmen – 10 april 30. Renovatie van Pools Militaire Erehof in Oosterhout voltooid – 23 april 31. Patroonsdag in Koronowo – 25 april 33. Ridder in het Generaal Maczek Museum – 25 april 34. Dodenherdenking op Pools Ereveld Oosterhout 35. Indrukwekkende Dodenherdenking in stadspark Valkenberg 36. Wereldleiders herdenken D-day in Normandië 39. De nationale orde van het legioen van eer e 40. Reconstructie groep van de 100 scouts groep uit Poznan in Normandië 41. Poolse veteraan ontdekt in Heemstede 43. In Memoriam – Wim de Jong – 12.6.2013 44. In Memoriam 47. Eerste staatsbezoek koning aan Polen – 24 en 25 juni 47. Geocaching 48. Vakantiewensen en diverse info.

Website: www.vereniging-1epoolsepantserdivisie-nederland.nl

2

Spis treści biuletynu Stowarzyszenia nr 24. 03. Spis treści w języku polskim 04. Colofon 05. Zarząd 06. Resultaty poszukiwań – ostatnie miejce spoczynku St. Szłoińskiego 07. Tulipany polskiego generala zasadzone na Gorze Kalwarii – 26.11.2013 08. Sprawozdanie z corocznego zebrania czlonków 12. E.Szczerbinski i N.Gawronski awansowani na podporucznika 13. Architekt Norbert Gawronski – Moje budynki nie sa brzydkie 19. Polski kombatant P.J. Nowinski awansowany na podporucznika 21. Podporucznik Edmund Szczyrba awansowany na porucznika 22. Nowy dowódca dywizji w Zaganiu 23. Program obchodów dla uczczenia pamieci w 2014 r. 26. Królewskie odznaczenie dla pana Bogdanowicza 27. Swieto Patrona w Bydgoszczy 27. Obchody uczczenia pamieci w Emmen – 10 kwietnia 30 Renowacja Polskiego Wojskowego Cmentarza Honorowego zakonczona 31. Swieto patrona w Koronowie – 25 kwietnia 33. Rycerz w Muzeum im. Generala Maczka – 25 kwietnia 34. Obchody dla uczczenia poleglych podczas wojen w Oosterhout 35. Wzruszajace obchody w parku miejskim Valkenberg – 4 maja 36. Swiatowi przywódcy świetują D-day w Normandii 39. Francuski Narodowy Order Legii Honorowej 40. Grupa Rekonstrukcji Histor. przy 100. Druzynie Harcerskiej w Normandii 41. Polski weteran ‘odkryty’ w Heemstede 43. In Memoriam – Wim de Jong – 12.6.2013 44. In Memoriam 47. Pierwsza wizyta państwowa Króla holenderskiego w Polsce 47. Geocaching 48. śyczenia wakacyjne i róŜne informacje. Strona internetowa naszego Stowarzyszenia: www.vereniging-1epoolsepantserdivisie-nederland.nl

3

Colofon ,In het spoor van de divisie” is een uitgave van de: e Vereniging 1 Poolse Pantserdivisie Nederland. Redactie: Nadole | śeglarska 11 | 84-250 Gniewino | POLEN tel. 0048-58-6767 525, E-mail redactie: [email protected] Website: www.vereniging-1epoolsepantserdivisie-nederland.nl

Redactieleden: Krystyna B. Stopa-Konowrocka, Adrian Stopa, Albert Bugaj. Albert Bugaj zorgt ervoor dat ons verenigingsblad gedrukt wordt en onderhoudt de contacten met de drukkerij, Drukkerij Lankhorst Rijen. “In het spoor van de divisie”wordt toegezonden aan leden van de vereniging. En verschijnt tweemaal per jaar namelijk in mei en in november. Voor extra exemplaren, informatie of kopij kunt u zich wenden tot de redactie, u kunt ook eigen kopij hier inleveren. Het lidmaatschap kost € 15.- per jaar en dient gestort te worden op e bankrekening nummer: 1089.04.962 t.n.v. Vereniging 1 Poolse Pantserdivisie Nederland te Breda, BIC: RABONL2U, IBAN: NL97 RABO 0108904962. Hier kunnen donateurs hun bijdrage ook op storten. Leden kunnen gebruik maken van de diensten van de vereniging, zoals, e informatie over de 1 Poolse Pantserdivisie en hulp bij het naspeuren van gegevens aangaande de Divisie. Opzegging van het lidmaatschap moet schriftelijk of per e-mail gebeuren vóór 1 november. De opzegging gaat dan het nieuwe kalenderjaar in. Niets van deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande e schriftelijke toestemming van Vereniging 1 Poolse Pantserdivisie Ned.

4

Het Bestuur Voorzitter: Bolek Krzeszewski Lage Heijning 1 4847 ZJ Teteringen Nederland Tel: (+31) 076-5714474 E-mail: [email protected]

Secretaris: Frans Olejek Biezenstraat 5 4823 ZJ Breda Nederland Tel: (+31) 076-5415041 E-mail: [email protected]

Penningmeester: Cees Nowak Kapucijenhof 24 4811 XG Breda Nederland Tel: (+31) 076-5874683 E-mail: [email protected]

Bestuurslid: Stas Szamrowicz Regenwulp 47 4822 RJ Breda Nederland Tel: (+31) 076-5413982 E-mail: [email protected]

Bestuurslid: Adrian Stopa - Consul Buitenlandse Zaken Nadole ul. śeglarska 11 84-250 Gniewino Polen Tel: (+48) 058-6767525 E-mail: [email protected]

Bestuurslid: Wadec Salewicz Schepenenstraat 15 4902 BZ Oosterhout Nederland Tel: (+31) 0162-432 633 E-mail: [email protected].

5

OPROEPRESULTAAT: Zoektocht naar info over Stanisław SZŁOIŃSKI en zijn laatste rustplaats; Marek Szłoiński – kleinzoon van wijlen Stanisław SZŁOIŃSKI, soldaat van e e het 2 Regiment Gemotoriseerde Artillerie van de 1 Poolse Pantserdivisie, zoekte informatie over lot van zijn opa. Stanisław Szłoiński heeft deel genomen o.a. aan de bevrijding van Breda. Hij werd op 09.12.1946 gedemobiliseerd in Quakenbruck, Duitsland. Op basis van informatie ontvangen van gemeente Venlo werden zijn acte van overlijden en een meertalig uittreksel in Gemeente Amsterdam gemaakt. Dick J. Devente - Manager / Bedrijfsleider "De Nieuwe Noorder" begraafplaats crematorium gedenkpark Stadsdeel Amsterdam–Noord – heeft ons geïnformeerd het graf 09-05-A-020 van de heer Stanislaw SZLOINSKI, overleden 31-03-1947, volgens het systeem geruimd was in 1957. De stoffelijke resten liggen bij hen in het ossuarium. In het ossuarium, Nederlandse naam " bottenkuil" liggen de stoffelijke resten van al hun overledenen vanaf 1942 tot heden. De gedenkstenen die erop staan geven aan uit welke periode geborgen is. De familie kan altijd tijdens openingstijden bezoeken. Dit heeft de laatste beheerder geregeld, uit de tijd van Stanislaw is geen steen bijgehouden, maar wel alle stoffelijke resten liggen op deze plek. Zie foto beneden AUB.

6

TULPEN VAN POOLSE GENERAAL AAN CALVARIEBERG GEPLANT – dinsdag 26.11.2013. http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20131125_00855 979

Frank Wilrycx en Herman Coremans (midden) namen de tulpenbollen in ontvangst. De Nederlandse ambassade in Warschau heeft een nieuw tulpenras met de naam Maczek gelanceerd. Het ras is genoemd naar de commandant van de 1ste Poolse Pantserdivisie die in 1944 Merksplas en enkele gemeenten heeft bevrijd van de Duitse troepen. Ter ere van Generaal Maczek worden er op verschillende plaatsen in Vlaanderen tulpen overhandigd door Jan Cornelissens en Jos Stoffels, voorzitter en vicevoorzitter van het ‘Verbond van Poolse oud-strijders en veteranen van de 1ste pantserdivisie van Generaal Maczek in België vzw’. Gisternamiddag nam burgemeester Frank Wilrycx (Leefbaar Merksplas) de tulpenbollen in ontvangst. Ze werden geplant bij het herdenkingsmonument voor de oorlogsslachtoffers aan de Calvarieberg op het kerkhof. ‘Van de 16.000 manschappen zijn er nog enkele personen in leven’, zegt Jan Cornelissens. ‘Ondanks hun hoge leeftijd zitten de belevenissen in Merksplas nog vers in hun geheugen. We hebben 120 tulpenbollen overhandigd omdat Maczek 120 jaar geleden geboren is.’ Het jumelagecomité van Merksplas onderhoudt al sinds 1990 goede contacten met Polen. ‘Toen we de vraag kregen om tulpen te planten, hebben we meteen positief gereageerd’, zegt voorzitter Herman Coremans van het jumelagecomité. ‘Dit symboliseert op een mooie manier onze verbondenheid met Polen.’

7

E

VERSLAG ALGEMENE LEDENVERGADERING VAN DE VERENIGING 1 POOLSE PANTSERDIVISIE NEDERLAND 15 dec. Aanwezig: Dhr. A.Bugaj, Mevr. K.Daniels-Kierczak, Dhr. J.Dombeek, Dhr. J.v.Dongen, Dhr. A.v.Gils, Dhr. en Mevr. E.Szczerbinski, Mevr. Murawski, Dhr. B.Krzeszewski, Dhr. C.Nowak, Dhr. S.Szamrowicz, Dhr. W.Salewicz en Dhr. F.Olejek. Afwezig met kennisgeving: Dhr. A.Stopa, Mevr. K.Stopa-Konowrocka, Mevr. A.M.Visser-Kazus, Dhr. J.Poplawski en Fam. Wiaterek, Mevr. J.Krzeszewski en Mevr. Salewicz.. Agenda • • • • •

• • • • •

Opening door de voorzitter Ingekomen stukken en mededelingen Verslag ledenvergadering 11 december 2012 Jaarverslag secretaris en penningmeester over 2013 Aftredende bestuursleden volgens bijgevoegd schema (bijlage 1), beide zijn herkiesbaar. Nieuwe kandidaten dienen zich uiterlijk 24 uur voorafgaand aan de ledenvergadering, aan te melden bij de voorzitter of secretaris. Verslag van de kascommissie Verkiezing nieuwe kascommissie Programma verenigingsjaar 2014 Rondvraag Sluiting

1.Opening door de voorzitter B. Krzeszewski die iedereen hartelijk welkom heet. Er wordt 1 minuut stilte gehouden voor ons overleden lid, Dhr. Hieronim Szafrański, die op 16 maart jl. overleed. Leden die met kennisgeving afwezig zijn wordt doorgenomen. 2. Er zijn geen ingekomen stukken m.b.t. de ledenvergadering van vandaag. 3. Het verslag van de ledenvergadering 2012 in het kort besproken, zoals is vermeld zijn er vorig jaar kerstkaarten naar de oud-strijders gestuurd, ook dit jaar zullen wij dit doen.

8

Mevr. K.Daniels-Kierczak merkt op dat er nu een lijst van aftredende bestuursleden aanwezig is. In het verslag van de ledenvergadering 2012 welke in het boekje was geplaatst stond het verkeerde jaar vermeld, er stond 2013 maar dit moest 2012 zijn. Door de voorzitter wordt gemeld dat Dhr. W. Wylenzek volgend jaar 100 jaar wordt, het bestuur zal hier aandacht aan besteden. 4. Jaarverslag 2013 door secretaris en de penningmeester. Secretaris Frans Olejek leest het verslag voor en vraagt of er opmerking/vragen zijn. Er zijn naar Lommel 2 bestuursleden geweest en niet 5, door S.Szamrowicz wordt opgemerkt dat de namen van het uitreiken van “de bronzen medaille van de Poolse strijdkrachten” omgewisseld moeten worden. Vervolgens neemt C.Nowak het financiële verslag door. Tevens worden de projecten van de Poolse ambassade besproken, hierbij kan onze Vereniging financiële ondersteuning krijgen maar er wordt hiervoor veel inzet gevraagd van de penningmeester en secretaris dit in het kader van tijdsdruk. De voorzitter zegt dat het geld van de Stichting jaarlijkse Herdenkingen ongeveer hetzelfde zal zijn als afgelopen jaar. Dhr. J.v.Dongen vraagt wat de €100 reiskosten zijn in de begroting van 2014 zijn, dit is voor de oude legervoertuigen die bij de Herdenkingen aanwezig zullen zijn. Gevraagd wordt dit als zodanig te beschrijven. 5. Er zijn geen aanmeldingen van kandidaten voor het bestuur binnen gekomen. Volgens onderstaand schema zijn C.Nowak en F.Olejek aftredend, beide hebben zich herkiesbaar gesteld en worden door de aanwezige leden herkozen. bestuursleden B.Krzeszewski C.Nowak

2013

2014 aftredend

Aftredend (herkiesbaar)

W.Salewicz A.Stopa S.Szamrowicz F.Olejek

2015

aftredend Aftredend (herkiesbaar) aftredend Aftredend (herkiesbaar)

9

6. Er wordt door de leden van de kascommissie, bestaande uit Mevr. K.Daniels-Kierczak en Dhr. A.Bugaj, verslag uitgebracht. Voor 1 februari moet op de website en op het briefpapier het bankrekeningnummer aangepast worden naar het IBAN nummer. Er wordt door de kascommissie decharge verleend aan de penningmeester. Dezelfde kascommissie blijft ook voor 2014 aan, B.Krzeszewski bedankt hun voor de werkzaamheden die zij verricht hebben. 7. Het programma voor 2014 wordt door de voorzitter toegelicht. Het zal volgend jaar een bijzonder jaar worden omdat het de 70 jarige Herdenking zal zijn. De planning is dat er bestuursleden zowel naar Mont Ormel gaan als naar de divisiedagen in Zagan. De Herdenking in Oosterhout en Breda staan gepland voor 25 en 26 oktober, tijdsplanning is naar verwachting hetzelfde als in 2013. Wadec Salewicz geeft aan dat er van de Gem. Oosterhout weinig te verwachten is, in Breda zal het wel grootser worden aangepakt. Er is al een vooroverleg geweest met de Stichting Jaarlijkse Herdenkingen Breda en het kabinet over wat wij met zijn allen willen doen. Er is een werkgroep gevormd onder de paraplu van de stichting, hierin nemen Poolse Verenigingen in plaats, alsook het Gen. Maczek museum en vertegenwoordigers van het kabinet van de gemeente Breda. J.Figlarek is voorzitter van de stichting alsook van de werkgroep. Er zijn 14 initiatieven ingebracht, welke voor 1 februari binnen moeten zijn. Ook op vrijdagmiddag en zaterdagmiddag staan ter beschikking van de activiteiten. De Herdenking in Oosterhout op zaterdag en de feestavond in de avond van Polonia blijven zoals in andere jaren. Mevr. K.Daniels-Kierczak vraagt hoeveel oud-strijders er komen, Bolek zegt toch wel een vrij grote groep uit Polen te verwachten. Ook wordt eregevraagd of het V-fonds geld ter beschikking stelt, C.Nowak zegt dat dit in juni 2014 gebeurt. Ook zal er een peloton vaandeldragers uit Zagan (Polen) aanwezig zijn. Ook de KMA zal zich actief opstellen, en de Grote Kerk van Breda zal de gehele week indien nodig beschikbaar zijn. 8. Rondvraag: Dhr. E.Szczerbinski zegt dat hij Dhr. Nowinski in Lelystad gaat opzoeken hij komt hier toch regelmatig, verder gaat hij geen interviews meer geven, alles wordt toch wel een beetje zwaar. Dhr. J.v.Dongen vraagt waarom de tulpen bij Gen. S.Maczek eruit gehaald zijn, Bolek zegt dit niet te weten, dit was in ieder geval niet op ons verzoek.

10

Bestuur gaat na waarom dit is gebeurt, en zal proberen volgend jaar de tulpen weer in de grond te hebben. Dhr. Van Gils zegt dat er in de Teteringse bossen op de Joodse begraafplaats een Poolse militair begraven ligt, het bestuur zal kijken wat er te achterhalen is. Dhr. Bugaj zegt dat hij bezig is met een nieuwe website voor de Vereniging, er wordt ook geprobeerd dit in een Poolse versie uit te voeren, in ieder geval met de belangrijkste zaken. Vraag is wie dit gaat doen. Voorts vraagt Dhr. Bugaj om hem informatie te sturen in de vorm van foto’s en een verslag van een gebeurtenis m.b.t. de Vereniging zodat hij dit ook op onze website kan plaatsen. Mevr. K.Daniels-Kierczak vraagt of het mogelijk is het jaarverslag voor de ledenvergadering per e-mail te versturen, de secretaris gaat hier zorg voor dragen. De vergadering wordt tegen 13.30 uurgesloten waarna er een koffietafel is. Verslag opgesteld door de secretaris F.Olejek op 15-12-2013

APPEL: Om meer zaken per e-mail te kunnen doen zoals het versturen van uitnodigingen, verslagen en overzichten, verzoeken wij onze leden om eigen e-mailadres naar onze secretaris Frans Olejek via [email protected] te sturen.

ATTENTIE: In het jaar 2014, herdenkingen van bevrijding van Breda en omgeving vinden plaats op zaterdag 25 oktober in Oosterhout en op zondag 26 oktober in Breda.

UWAGA: W roku 2014 obchody kolejnej rocznicy wyzwolenia Bredy i okolic odbędą się w sobotę 25 października w Oosterhout oraz w niedzielę 26 października w Bredzie.

11

E. SZCZERBINSKI EN N. GAWRONSKI BEVORDERD TOT LUITENANT – 5 febr. Twee Poolse oud-strijders; kaporaal Edward Szczerbinski en soldaat Norbert Gawronski werden bevorderd tot luitenant en namen hun getuigschrift op de Poolse ambassade in ontvangst op 5 februari 2014.

Foto’s ontvangen van de Poolse Defensie Attaché, kol. Waryszewski.

Edward Szczerbinski sluit zich aan de 1e Poolse Pantserdivisie in juli 1944 en was marconist op een tank. Hij maakte deel uit van de 2e Compagnie van het 2e Pantserregiment. Norbert Gawronski werd in 1943 als de 17-jarige door de Duitsers naar een werkkamp weggevoerd. Hij wist in 1944 te ontvluchten en sloot zich aan in augustus bij de 1e Poolse Pantserdivisie in Frankrijk dat nam deel aan de bevrijding van Nederland. Hij diende in het 1e Antitank Artillerie Regiment.

12

ARCHITEKT NORBERT GAWRONSKI http://www.onsamsterdam.nl/component/content/article/15dossiers/dossiers/716-architect-norbert-gawronski Amsterdamse architecten (serie) ‘MIJN GEBOUWEN ZIJN TOCH NIET LELIJK!’

Beeldbepalende gebouwen in Amsterdam zijn van hun hand. Zelf zijn ze soms vergeten. Een serie portretten van bouwmeesters die hun stempel op de stad hebben gedrukt. In deze aflevering: Norbert Gawronski, architect van het grote gebaar. Hij tekende onder meer voor het universiteitscomplex in de Roetersstraat, het Wibauthuis en de elektriciteitscentrale aan de Hemweg. Hij is van de heldere lijn; voor gefrummel moet je niet bij hem zijn. Om het Wibauthuis en de Hemwegcentrale te bouwen, moet je geen bescheiden persoon zijn, en dat is N.J.J. Gawronski (78) dan ook niet. ‘Architect in ruste’ is wel het laatste waaraan je denkt als je hem een Hollandse regenbui ziet trotseren. We hebben afgesproken in het enorme universiteitscomplex in de Roetersstraat, ironisch genoeg in het deel dat later door Pi de Bruin aan Gawronski’s onvoltooide magnum opus is toegevoegd. Architectuurliefhebbers lopen niet bepaald weg met de creaties van de van origine Poolse architect. De gebouwen passen niet in Amsterdam, zijn te strak en vooral veel te groot. Wie is de man die Amsterdam heeft opgezadeld met deze kolossen? Norbert Gawronski werd in 1925 geboren in het Poolse Nowa-Wies. In 1943 werd de 17-jarige door de Duitsers naar een werkkamp weggevoerd. Hij wist in het najaar van 1944 te ontvluchten, en sloot zich aan bij het vrije Poolse

13

leger in Frankrijk. Dat nam deel aan de bevrijding van Nederland. Gawronski keerde er geregeld terug voor vakanties en trouwde in 1953 met een Nederlandse. Maar eerst moesten er nog andere dingen gebeuren. Het hele Poolse leger werd naar Groot-Brittannië overgebracht. En zo kwam het dat Gawronski naderhand een studie begon aan de School of Architecture van het Polish University College in Londen. Hij studeerde in 1952 cum laude af op het ontwerp voor een schoenfabriek. “Ik was een groentje. Ik kon niets, maar ik heb het door hard werken wel gehaald.” Onmiddellijk na zijn afstuderen kon de jeugdige Pool al aan de slag bij de London County Council, in een enorme organisatie met 700 bouwkundigen. “Ik heb woningen en flats gebouwd bij Hyde Park, en hele wijken bij Greenwich en noem maar op. Ik had al jong een prachtige carrière.” ‘Ik werkte als een bezetene’ De geboorte van zijn zoon Jerzy (de huidige stadsarcheoloog van Amsterdam) was aanleiding om te verkassen naar Nederland. “Ik was Pools, mijn vrouw was Nederlandse, en Jerzy zou dan Brits worden. We hadden daar geen familie, niets. Het leek ons beter om naar Nederland te gaan.” Gewapend met een aanbevelingsbrief van de beroepsorganisatie BNA ging hij de boer op, om meteen een aantal aanbiedingen te krijgen. Hij koos voor Publieke Werken in Amsterdam. Met de pas aangetreden stadsbouwmeester Ben Merkelbach (1901-1961) klikte het en de nauwelijks 30-jarige Pool kreeg meteen een hete aardappel doorgeschoven: het Wibauthuis. Het moest een werkplek worden voor 2000 ambtenaren van Publieke Werken zelf. Jaren van voorbereidend werk waren er in gestoken, maar tot dan toe vergeefs. “Ik maakte een ontwerp met verticale kolommen in de gevels, een strakke, hedendaagse conceptie. En ik tekende en tekende, maakte perspectieven, ik werkte als een bezetene.” De oude garde zag het niet zonder enige afgunst aan. “Het Wibauthuis is mijn eerste werk in Nederland en echt, daar heb ik alles in gegeven wat ik in me had. Dat is zo helder, en zo eerlijk.” “Een kantoorgebouw, dat was in 1963 iets héél anders dan tegenwoordig. Toen moest je met minimale middelen iets zien te bereiken. De kwaliteit die er nu ingegooid wordt, die was er in mijn tijd niet. Ik zocht een antwoord op een sociaal vraagstuk, dat maakte het voor mij boeiend. En het Wibauthuis is een bijzonder gebouw. Het is gemaakt in prefab-techniek. Dat moest omdat we de arbeidsmarkt voor woningbouw niet mochten belasten met de bouw van kantoren.” Het Wibauthuis werd ook de werkplek van Gawronski zelf. Hij werkte er aan andere grote opdrachten, zoals het hoofdkantoor voor de

14

Gemeentewaterleiding, het Floraparkbad en de Jeugdherberg Vondelpark. “Ik heb altijd graag voor grote organisaties gewerkt, want daar krijg je grote en ingewikkelde opdrachten.” Dat gold zeker voor Gawronski’s omvangrijkste opdracht: de uitbreiding van de Universiteit van Amsterdam op het Roeterseiland. Het begon betrekkelijk overzichtelijk met een nieuw laboratorium. Maar de geboortegolf kwam eraan, en de welvaart groeide, en ineens had iedereen studerende kinderen. De universiteit barstte uit haar voegen. Kon de groeiende instelling wel in de binnenstad blijven? “Iedereen wilde de universiteit de stad uit hebben, naar Purmerend of Amstelveen. Maar ik heb laten zien dat het ook op eigen terrein kon, als je maar naar tien verdiepingen zou gaan.” En zo werd het Roeterseilandcomplex vanzelf groter en groter. “Het was een enorme opdracht voor een jonge man. Ik was zó hard aan het werken: een plan, dan weer een plan, het ene gebouw na het andere, en dan weer een masterplan. Siegfried Nassuth (geestelijk vader van de hoogbouw in de Bijlmermeer – SP) zei: ‘geen gefrummel’. En toen heb ik de gracht overkluisd. Niet met een lullig bruggetje, maar functioneel, met een gebouw van tien verdiepingen.” ‘Nieuwe truttigheid’ De samenleving kon de voortvarendheid van de stadsontwikkelaars maar nauwelijks bijbenen, en de universiteit evenmin. Het jaren durende project roept bij Gawronski dan ook gemengde herinneringen wakker. “Ik moest in fasen bouwen, weet je wat dat betekent? Dat je heel erg beperkt wordt in je materiaalkeuze, omdat je anders verschillen krijgt. Dat je te maken krijgt met veranderende inzichten. En dat je nooit een geheel kunt presenteren. Met het bureau Bouw en Huisvesting van de universiteit viel haast niet te werken. Zo tegen 1973 was iedereen me aan het aanvallen, met klachten over het zogenaamde gebruik van modieuze materialen en zo. Het was een nare tijd.” Het eind van het liedje was dat Gawronski zijn Roeterseilandcomplex niet heeft kunnen afbouwen. Aan de Universiteit van Amsterdam was de stemming omgeslagen in de richting die door Gawronski wel vriendelijk met “nieuwe truttigheid” wordt aangeduid. Een poging tot samenwerking met de nieuwe bouwheer van de universiteit was gedoemd tot mislukken, en uiteindelijk werd de inmiddels al lang niet meer bij de gemeente werkende Gawronski bedankt voor zijn inzet. Stedenbouwkundig ‘troubleshooter’ Pi de Bruin werd erbij gehaald om het complex te voltooien. Over het geheel genomen is het toch trots die overheerst als hij zijn Roeterseilandcomplex beziet. “Dat het nog steeds zo goed functioneert, ook al is het zo vaak van functie veranderd, betekent dat ik een formule

15

gevonden heb die goed werkt. Ik ben er trots op dat het complex er staat, en dat het werkt. De studenten studeren in Amsterdam, en niet ergens buiten de stad. Dat is wat ik heb bereikt met mijn bezetenheid en hard werken.” Kan het zijn dat esthetiek in het oeuvre van Norbert Gawronski een minder belangrijke rol speelt dan in het werk van anderen? Ai, dat had ik niet moeten zeggen. In de ogen van de ‘architect in ruste’ begint een Oost-Europese storm op te steken. “Mijn gebouwen zijn toch niet lelijk?” briest hij. Om dan, snel weer de charme zelve, zijn credo te geven: “Architectuur is esthetica, constructie, en functionaliteit. Die zijn gelijkwaardig.” Niet vriendelijk, wel vrolijk In 1969 stapte de inmiddels tot Nederlander genaturaliseerde Gawronski over naar het Nijmeegse architectenbureau Haskoning. Gehecht aan zijn stad, riep hij aan de Amsterdamse Reguliersgracht een filiaal in het leven. Een grote verscheidenheid aan gebouwen vloeide uit zijn pen, variërend van vakantiewoningen tot rioolzuiveringsinstallaties. Het gemeentehuis in Rheden geldt als fraaiste. Een buitengewoon ‘sprekend’ gebouw van hem is de in 1981 opgeleverde Nederlandse ambassade in Jakarta. Hij ontwierp een aantal districtskantoren voor ABN-Amro, fabrieken, woningen, een jachthaven en de Den Uylbrug in Zaandam. In Amsterdam plaatste hij de Bank of Tokyo, tegenover de niet geringe concurrentie van de Hollandsche Bank Unie van De Bazel op de Vijzelgracht. In 1990 ging Gawronski met pensioen. Het laatste gebouw dat hij in Amsterdam neerzette, is het Centraal Milieulaboratorium in Zuidoost. Ook na zijn pensionering bleef Gawronski aan de slag, en niet zo’n beetje. “Dit zijn enorme en ingewikkelde projecten,” zegt hij terwijl de tekeningen op tafel komen van zijn elektriciteitscentrales aan de Hemweg en in Diemen. Hij werkte eraan van 1990 tot 1996. “Hier ben ik erg trots op. Elektriciteitscentrales zijn natuurlijk niet bepaald vriendelijke gebouwen. Maar hier, de Hemwegcentrale, kijk naar die subtiele lijnen, de kleuren die de bouwmassa verzachten, en de lichtval. Ik heb ook geprobeerd om zo veel mogelijk licht in de centrales te krijgen. Ik probeer de mensen een vrolijke omgeving te geven om in te werken.” Tekst: Sjaak Priester Maart 2004

16

Reklama van DRUKKER

17

18

POOLSE OUD-STRIJDER BEVORDERD IN BREDA Bn/destem 10 februari 2014

Kolonel Dariusz Waryszewski bevordert sergeant Piotr Jan Nowinski tot luitenant. foto Awé Krijger BREDA - De Poolse oud-strijder Piotr Jan Nowinski uit Breda is zaterdag bevorderd tot luitenant. De Poolse militairattaché uit Den Haag kwam de nu 90-jarige veteraan de bijbehorende oorkonde bij hem thuis overhandigen. Zijn ouderdom verhinderde de ereburger, die op 29 oktober 1944 een van Breda's jongste bevrijders was, zijn getuigschrift op de ambassade in ontvangst te nemen. Nowinski, oprichter van de Poolse zaterdagschool in Breda, was jarenlang lokaal en landelijk bestuurder van de Poolse Katholieke Vereniging. Toegevoegd door onze redactie: Toen in september 1939 de oorlog uitbrak zat Piotr Jan Nowinski op het Gymnasium in Polen. Hij verliet Polen met Pools leger via Hongarije. Na omzwervingen door o.a. Joegoslavië, Portugal en Griekenland wist hij Engeland te bereiken. Daar sloot Nowinski zich aan bij de 1e Poolse e Pantserdivisie in het begin van 1944 en diende in de 9 Jagers Bataljon. Na de opmars door Frankrijk en België was hij een van de bevrijders van Breda eind oktober 1944. Nadat hij hier zijn toekomstige vrouw Cisca Willigers had ontmoet, vestigde hij zich voorgoed in Breda. Zie meer info: http://www.stadsarchief.breda.nl/index.php?option=com_content&view=articl e&id=97:jan-nowinski-1923-en-ciska-willigers-1923&catid=20:poolsebevrijders&Itemid=84

19

Foto’s ontvangen van de Poolse Defensie Attaché, kol. Waryszewski.

ATTENTIE: In het jaar 2014, herdenkingen van bevrijding van Breda en omgeving vinden plaats op zaterdag 25 oktober in Oosterhout en op zondag 26 oktober in Breda.

20

e

EDMUND SZCZYRBA BEVORDERD TOT 1 LUITENANT – 7 febr.

Foto’s ontvangen van de Poolse Defensie Attaché kol. Waryszewski. Edmund Szczyrba was geboren op 31.10.1924 te Radoszowy bij Katowice in Polen. Tijdens de tweede wereld oorlog, als 15 jarige werd hij door de Duitsers voor dwangarbeid naar een boerderij afgevoerd. Na een jaar keerde hij terug naar huis. Maar na enkele weken werd hij weer voor dwangarbeid naar Frankrijk gestuurd. Hij moest er in een fabriek van goederenwagons werken. Daar heeft hij kennis met Franse van Poolse afkomst gemaakt. Ze hebben hem geholpen te vluchten en hebben hem naar Groot Brittannië in 1943 overgebracht. In Schotland werd hij soldaat e van de 10 Regiment van Bereden Jagers waar hij tot zijn demobilisatie in 1946. De 89-jarige korporaal Szczyrba werd tijdens een ceremonie op de kazerne in Swietoszów, op grond van beslissing van de Poolse President, tot de eerste officiersgraad op 4 augustus 2013 bevorderd. e Op 7 februari werd hij tot 1 luitenant bevorderd. De Poolse militairattaché kolonel Waryszewski uit het Poolse Ambassade in Den Haag kwam hem de bijbehorende oorkonde bij hem thuis in Utrecht overhandigen.

21

NIEUW DIVISIECOMMANDANT IN ZAGAN – 17 febr. Generaal-majoor Janusz Adamczak – divisiecommandant vanaf 17.11.2011e heeft vaandel en met deze ook de leiding over de 11 Divisie in handen van brigadegeneraal Jaroslaw Mika op 17.02.2014 in Zagan gegeven.

Foto vlnr: Generaal-majoor Adamczak, Brigadegeneraal Jaroslaw Mikadivisiecommandant, Brigadegeneraal Zbigniew Smok – plaatsvervanger e divisiecommandant, stafchef van de 11 Lubuska Cavalerie Pantserdivisie. Bron: http://www.11ldkpanc.wp.mil.pl/pl/7.html

22

e

PROGRAMMA HERDENKINGEN waarin de Vereniging 1 Poolse Pantserdivisie Nederland in het jaar 2014 deelneemt Binnenland, België en Frankrijk: Datum: Plaats en herdenking: Wie van ons Informatie / bestuursleden opmerkingen aanwezig; Gem. Emmen; Oud-strijder Altijd op 10 april 10 april 19.00 uur Gen. MaczekE. Szczerbinski M. Kleijnenburg donderdag monument in Tel:0591-304031 Noordbarge e-mail: vaartnz@ hotmail.com 12 april Gem. Borger; Wordt niet aan Bevrijdingscomite zaterdag 18.30 uur in Hotel deel genomen Gem. Borger Hartlief te Buinen, door ons Contactpersoon daarna stille tocht bestuur. Dhr. D.Veldkamp naar monument aan Tel:0599-236292 de Lindelaan. Altijd op 12 april 4 mei Oosterhout; Bestuur Organisator: e e zondag Dodenherdenking Ver.1 PPD NL Ver.1 PPD NL 18.00 uur Pools Militaire Erehof 4 mei Breda; Bestuur 4 mei Comité e zondag Dodenherdenking Ver.1 PPD NL 19.30uur Valkenberg 16 mei Alphen NB; C. Nowak Bond van vrijdag 18.30 uur; Ontvangst S. Szamrowicz Wapenbroeders en genodigden in Stichting Cultureel Centrum Dodenherdenking Den Heuvel. Alphen: 19.15 uur; Opstellen Secretariaat voor ceremoniële J.Bijlsma inspectie. Baronielaan 26 19.30 uur; 5131BX Alphen Herdenkingsdienst N.B. 20.00 uur; Tel: 013 5081516 Herdenking bij Oorlogsmonument 20.30 uur; Stille gang naar begraafplaats en kranslegging 21.00 uur; afmars

23

15 augustus vrijdag 15 augustus vrijdag

21 t/m 24 augustus

19 september vrijdag

20 september zaterdag

Oosterhout; Dag van Poolse soldaat, 19:00 uur Pools Militaire Erehof Breda; Dag van Poolse soldaat, 20:00 uur Pools Militaire Ereveld, Ettensebaan Herdenking in Normandië (F); Mont Ormel en Pools Militaire Ereveld in Langannerie Axel; 13.00 uur Dragonderkruis aan de Hulsterseweg. Aansluitend om 15:00 uur kranslegging op het Pools Militaire Ereveld. Driel; 15.00 uur Kranslegging Polenplein 18.00 uur: Poolse Kerkdienst RK-kerk

Bestuur e Ver.1 PPD NL

Organisator: e Verenig.1 PPD NL

Bestuur e Ver.1 PPD NL

Organisator: e Verenig.1 PPD NL

B. Krzeszewski C. Nowak F. Olejek W. Salewicz S. Szamrowicz B. Krzeszewski Dhr. Maas W. Salewicz 0114-650657 [email protected]

C. Nowak F. Olejek

28 Lommel (B); september Poolse militaire zondag begraafplaats

W. Salewicz S. Szamrowicz F. Olejek

5 oktober zondag

S. Szamrowicz W. Salewicz

5 oktober zondag

Baarle-Nassau / Baarle-Hertog (B) 11.00 uur in de kerk De Klinge (B); Aanvang: 9.45 uur Parkeerplaats Kieldrechtstraat

Stichting DrielPolen; De Houtkamp 11 6666 EA Heteren T.(0)26-472 27 73 M.(0)6-22 34 35 78 Altijd 1 week voor Herdenking in Breda

Frans Tuijtelaars; [email protected] e B. Krzeszewski Altijd 1 zondag okt. C. Nowak Nationale strijderbond Afdeling: De Klinge Dhr. Claude Richet Tel:003237706540

24

25 oktober zaterdag

*Oosterhout; Bestuur Organisator: e e Pools Militaire Ver.1 PPD NL Verenig.1 PPD NL Ereveld Aanvang: 10:30 uur 26 oktober *Breda; Bestuur Organisator: e e zondag Pools Militaire Ver.1 PPD NL Verenig.1 PPD NL Ereveld aan Ettensebaan, Aanvang:12.30 uur Organisator: 14 dec. Breda; Bestuur en e zondag Sterfdag van gen. leden Verenig.1 PPD NL e Maczek 11-12-1994: Ver.1 PPD NL 9.15 uur H.Mis, Kerk 10.45 uur kransleg. Ereveld Ettensebaan 11.30 uur Algemene Ledenvergadering; De Tourist Teteringsedijk 145. * In 2014 wijzigingen in het programma voorbehouden. Buitenland: Polen op 28 maart Bydgoszcz; vrijdag Patroonsdag van School van Doven en Slechthorende Kinderen op 25 april Koronowo; vrijdag Patroonsdagen van Technische Scholengemeenschap 1 en 3 Swietoszów; augustus Feestdagen van de 10. Cavalerie Pantserbrigade 12 en 13 Feestdagen van de september 11. Lubuska vrijdag en Cavalerie zaterdag Pantserdivisie in Zagan

Adrian en Krystyna Stopa

17 jaar na het aannemen van Generaal S. Maczek als patroon Adrian en 16 jaar na het Krystyna aannemen van Stopa Generaal Maczek als patroon Adrian en 14 jaar na het Krystyna aannemen van Stopa generaal Maczek als patroon BKrzeszewski 31 jaar van het W.Salewicz aannemen van de S.Szamrowicz Poolse Koning Jan F. Olejek 3e Sobieski als patroon.

25

KONINKLIJKE ONDERSCHEIDING VOOR DE HEER BOGDANOWICZ http://www.lansingerland.nl/internet/nieuws_264/item/koninklijkeonderscheiding-voor-de-heer-bogdanowicz_55907.html 25-05-2014.

Foto’s vlnr: Tadeusz – vader, Jacques – zoon – Bogdanowicz Foto nr. 2 gemaakt door Ivo Knubben. De burgemeester van Lansingerland, Coos Rijsdijk, reikte op 28 maart 2014 een Koninklijke Onderscheiding uit aan de heer Jacques Bogdanowicz. Hij werd benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. De heer Bogdanowicz heeft van 1994 tot heden, onder meer via de Rotaryclub Pijnacker-Nootdorp, geld en goederen ingezameld om de medische zorg in Afrika te verbeteren… De bevolking in Ghana en Tanzania heeft door zijn bijdrage betere zorg en een beter bestaan gekregen. Hij doet dit werk nog steeds. De uitreiking vond plaats bij het afscheid van de heer Bogdanowicz als uroloog van het Reinier de Graaf Ziekenhuis in Delft. Hij heeft daar vanaf 1988 gewerkt. Toegevoegd door onze Redactie: Jacques Bogdanowicz is zoon van de Poolse oud-strijder Bogdanowicz Tadek (Tadeusz Franciszek) geboren op 20 oktober 1915 te Srednia Wies, powiat Lesko, Polen. Overleden te Breda op 15 mei 1990. e Tadeusz diende in de 1 Poolse Pantserdivisie, Bataljon Jagers van Podhale e (Batalion Strzelców Podhalanskich) als beroeps sergeant 1 klas. Tadeusz Bogdanowicz was drager van De Orde Virtuti Militari (Latijn voor: "voor militaire deugd") de hoogste militaire onderscheiding voor moed in oorlogstijd van Polen voor actie bij Axel kanaal. Na demobilisatie keerde hij vanuit Duitsland terug naar Nederland. Was getrouwd met Diny Rompa op 23 augustus 1947.

26

PATROONSDAG IN BYDGOSZCZ – 28 maart Festiviteiten zijn begonnen met een bloemenlegging bij het bord die herinnerd het feit dat 17 jaar geleden werd generaal Stanislaw Maczek als patroon door deze School voor Doven en Slechthorende Kinderen aangenomen. Na het officiële gedeelte dat in het sportzaal plaats heeft gevonden, hebben gasten het schoolmuseum bezocht die al talloze e tentoonstellingsstukken betreffende soldaten van de Poolse 1 pantserdivisie en haar commandant generaal Stanislaw Maczek in bezit heeft: medailles, uniformen, foto’s en boeken. Daarna gingen gasten naar traditiekamer waar de tentoonstellingsstukken zijn verzameld die de geschiedenis van het dovenonderwijs in regio van de vergetelheid redden. Daar is te vinden diverse naoorlogse schoolmeubilair, machines, kantoorapparatuur. Ook leermiddelen, schoolboeken, auditieve apparaten die toen door leraren gebruikt waren.

HERDENKIG IN EMMEN - 10.04.2014 Burgemeester, dames en heren, Na de 50e herdenking 19 j. geleden hoorden we de mensen vaak zeggen: Het is mooi geweest, we moeten nu meer naar de toekomst kijken En niet bij het verleden blijven steken. Er is niets mis met de toekomst, Tenminste als de 69 jaar geleden zo zwaar bevochten vrijheid een garantie blijft voor de toekomst. Maar als wij rondom onze Europese grenzen kijken Hoe de situatie zich daar ontwikkelt Is de dunne zijden draad die wij vroeger gesponnen hebben Erg kwetsbaar Herdenking is niet alleen een herinnering voor de ouderen- die dat meegemaakt hebben Maar ook een voorbeeld voor de jongere generatie. Hoe ze het beter moeten doen – `dan wij vroeger…’ e

Oud-strijder 1 Poolse Pantserdivisie Edward L. Szczerbiński

27

HERDENKING IN EMMEN – 10 april

Foto’s ontvangen van de Poolse oud-strijder Edward Szczerbinski.

1944 -1945 / 1994 - 1995 TER GELEGENHEID VAN 50 JAAR BEVRIJDING

Vechtend baanden ze zich een weg richting hun vaderland Door Frankrijk,. België en ook Nederland Het waren vreemdelingen Want niemand kon ze verstaan Wel overduidelijk waren hun bedoelingen De vijand zo snel mogelijk verslaan Aan de Maas kwamen ze tot stilstaan Want de vijand was nog te sterk

28

Maar in de lente konden ze weer verder gaan Met hun op leven en dood eerder begonnen werk Ten afscheid kregen ze hier een warme, stevige handdruk Die later uitmondde in hun levensgeluk Want na het laatste beveel van staak het vuren Stonden ze als overwinaars toch verloren in de verte te gluren Want het beoogde einddoel kwam al in het zicht En die te bevrijden was hun heilige plicht Helaas anders besloten hun wapenbroeders, de geallieerden Die zelf wel de eindoverwinning vierden Aan het front hadden ze nog een doel en hoop Helaas zelf met zoveel doden was hun vaderland niet te koop In Wilhelmshaven aan de zee kwamen ze weer tot stilstaan Omdat verder marcheren was niet meer toegestaan De divisie was voor hen een huis, een groot gezin Helaas die werd ontbonden omdat verder marcheren had geen zin En voor de tweede keer in hun leven zochten ze alle contingenten af naar een oord Van west naar oost en van zuid naar noord Waar ze met hun triomfen en overwinningen Maar ook met grote teleurstellingen Betere tijden konden afwachten Want een vrij Polen was voor altijd ingegraveerd in hun gedachten En met hun laatste wanhopige blik Zochten ze de zee af naar een brug Een camera maakte nog een laatste foto met een klik En de zee fluisterde: kom over een halve eeuw terug Gelukkig voelden ze nog steeds de warme toegestoken hand Uit het door hen bevrijde land Ze verlieten de oorlogshaven in Wilhelmshaven En vonden hier hun nieuwe thuishaven e

Voorgelezen door auteur oud-strijder van de 1 Poolse Pantserdivisie Edward L. Szczerbiński

29

RENOVATIE VAN POOLS MILITAIRE EREHOF IN OOSTERHOUT VOLTOOID

· · · · ·

Stichting Begraafplaatsen Oosterhout heeft in januari 2014 de renovatie van het Pools Ereveld besproken en deze houdt onder andere in: Het verwijderen van de flagstones, een deel van de haag, het oude paadje en het watertappunt; Het opnieuw bestraten met Schellevistegels van 1x1m; Aanplanten van nieuwe haag en inzaaien van gazon; Aanbrengen van 3 vlaggenmasten en plaatsen van een betonnen bank; De bomen, de grafzerken en het monument zullen blijven staan. Het Pools Ereveld zal aanzienlijk groter worden, wat winst oplevert tijdens herdenkingen. De werkzaamheden worden uitgevoerd door een aannemers/hoveniersbedrijf. De totale kosten van de renovatie zijn begroot op EUR 14.925,00 excl. BTW. De werkzaamheden zijn, zoals gepland, voor 4 mei 2014 afgerond. Zie foto beneden AUB.

Info en foto ontvangen van Wadec Salewicz.

30

PATROONSDAG IN KORONOWO – 25 april Op 25 april werd in de Technische Scholen Gemeenschap in Koronowo Schoolfeestdag gevierd. De plechtigheid begon met een bloemlegging bij het herdenkingbord van Generaal Maczek. Op het schoolplein bij de vlaggenmast waren gasten de bloeiende Generaal Maczek tulpen aan het bewonderen. Deze waren er plechtig op 31 november 2013 geplant. Bollen hebben de school van de Nederlandse Ambassade in Warschau gekregen. Eerste bollen heeft de Poolse oud-strijder Stanislaw Orlikowski uit Buszkowo geplant en de laatste schooldirecteur Stanislaw Rybczynski. Deze tulpbollen werden door dhr. Jan Ligthart in Nederland in 2012 gekweekt. Kleuren herinneren aan de Poolse vlag en stadskleuren van de stad Breda. In 2013 werd deze tulp symbool van de dankbaarheid van de Nederlanders e aan de commandant generaal Stanislaw Maczek en zijn 1 Poolse pantserdivisie voor hun bijdrage aan de bevrijding van Nederland. e Eerste tulpbollen werden in Warschau bij het 1 Poolse Pantserdivisie Monument aan de Invaliden Plein op 13 oktober 2012 plechtig geplant. Daarna in Breda op het graf van generaal Maczek door zijn zoon Andrzej op 28 oktober 2012. Ook in de tuin van de Nederlandse Ambassade in Warschau. Doop van deze tulp met naam van Generaal Stanislaw Maczek vond plaats op 25 april 2013 op de Nederlandse Ambassade in Warschau en op het Pools Militaire Ereveld aan de Ettensebaan in Breda tegelijk. Op de Generaal Maczek Plein in Zagan werden ze plechtig tijdens de Divisiefeestdagen op 13 september 2013 geplant. Tegenwoordig zijn ze in vrije verkoop en iedereen kan ze kopen en in eigen tuin planten. Prachtig toch!

31

32

RIDDER IN HET GENERAAL MACZEK MUSEUM h t t p : / / w w w . m a c ze k m u s e u m . n l / n i e u w s / 2 0 1 4 / 0 5 / 0 8 / r i d d e r - i n - h e t g e n e r a a l - m a c ze k - m u s e u m /

“Het heeft Zijne Majesteit de koning behaagd om Frans Ruczynski te benoemen tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau”. Deze woorden sprak de burgemeester van Breda, de heer van der Velde, uit op Koningsdag in het Generaal Maczek Museum. Naast zijn militaire loopbaan was Frans Ruczynski actief bezig bij de atletiekvereniging Sprint, niet alleen als atleet (speerwerper) en trainer, maar ook als voorzitter van de technische staf, jurylid en lid van het bestuur. Als zoon van een Poolse bevrijder heeft Frans zich met groot enthousiasme ingezet voor de groei van het Generaal Maczek Museum. Het museum was tot 1997 gevestigd in een garagebox in de Vogelenzanglaan. Toen het museum verhuisde naar de Trip van Zoudtlandtkazerne werd Frans voorzitter en groeide het museum onder zijn leiding uit tot een museum welke grote bekendheid geniet. Zowel nationaal als internationaal, en met name voor de Poolse gemeenschap. Dat was ook de reden dat de ambassadeur van Polen (dhr. J. Borkowski) en de militair attaché (Kolonel D. Waryszewski) aanwezig waren. Niet alleen de expositie, maar ook het lesmateriaal voor de scholen en de bibliotheek hebben een grote bekendheid. Frans is ook een wandelende e encyclopedie voor de ruim 50 vrijwilligers die vragen hebben over de 2 Wereld Oorlog. Een terecht verdiende onderscheiding. Toegevoegd door onze redactie: Frans Ruczynski is zoon van Poolse oud-strijder Konrad Ruczynski, geboren op 04-01-1919 in Zelkowo, overleden op 15-12-2001 in Breda. Hij was in december 1942, als alle dienstplichtigen in de bezette WestPoolse gebieden, door de Duitsers gedwongen zich te melden in militaire dienst. In juni 1944 in Normandië werd zijn eenheid door Americanen onder de voet gelopen. Na een kort verblijf in Schotland werd hij eind augustus 1944 ingezet bij de 1e Poolse Pantserdivisie, die zich op dat moment in België bevond. Konrad was korporaal-chauffeur en schutter op een Brencarrier bij 1e onafhankelijk eskadron zware machinegeweren (1. Samodzielny Szwadron C.K.M.). Eind 1946 werd hij gedemobiliseerd en keerde vanuit Duitsland terug naar Nederland." http://www.digibron.nl/

33

DODENHERDENKING OP POOLS EREVELD Weekblad Oosterhout, 07-05-2014. Over cultuuroverdracht gesproken. Het is zondagavond 4 mei, 188.00 uur op de kop af. De Poolse Erebegraafplaats aan de Veerseweg. Van Leerlingen uit groep 7 en 8 van de Rubenshof met een roos tot en met Geert Heersche (80) die net zo oud was als de Rubenshovelingen toen de Poolse soldaat, Poniatowski bij hem thuis werd ingekwartierd. Geertje had een traantje gelaten toen de soldaat weer verder moest. En tussen hen veel belangstellenden van alle leeftijden. Het middelpunt zijn 30 Poolse mannen die van ver kwamen, altijd jong zijn gebleven en nooit meer verder trokken. Veel Poolse namen in de regio Breda, maar geen nazaten van de 30 die op de Leijsenakkers begraven werden. Het is ook aan hen te danken dat de vlaggen van Polen, Nederland en Oosterhout wapperen boven de Harmonievereniging Oosterhout die onder leiding van Ad van Dun niet het ‘Deutschland, Deutschland über Alles’ maar twee andere volksliederen speelde. CULTUUROVERDRACHT e De vereniging 1 Poolse Pantserdivisie houdt de vlam brandend. Wadec Salewicz, zoon van een Poolse oud-strijder en een Nederlandse vrouw, is geboren en getogen Oosterhouter en sinds 2008 bestuurslid van de Vereniging. Hij heette burgemeester Stefan Huisman welkom bij de plechtigheid. Achter hen prijkte Paul Elshouts prachtige concretisering van “Overbruggen”. Huisman sprak natuurlijk over vrijheid en vrede, over mensen die hun leven geven voor de vrijheid en ook over de vredesmissies waaraan Nederlandse militairen over de hele wereld deelnemen. (Koos Postema liet ’s avonds op de tv weten veteranendag voor dit soort overwegingen een geschiktere dag te vinden. Soit.) De Haronievereniging speelde passende muziek, de Last Post werd geblazen en leerling Anique Daniёls droeg het gedicht Vrede voor. De kinderen legden rozen bij de graven en iedereen bewonderde de prachtige “herschepping”van de begraafplaats waar Stichting Begraafplaatsen Oosterhout haar steentje aan bijdroeg. Natuurlijk waren er die onmisbare, indrukwekkende twee minuten stilte. Na afloop vroeg iemand naast me zich af hoe lang twee minuten duren als je wacht voor op je executie. Als de een na de ander wordt neergeschoten en jij wacht tot het moment daar is. De plechtigheid duurde niet zo lang, maar was een prachtig voorbeeld van c u l t u u r o v e r d r a c h t: het doorgeven van het gevoel voor elementaire waarden van een beschaafde cultuur. Het Ereveld is een gewijde plaats. HvdP

34

Foto links: WIM VERMEEREN; Dodenherdenking in Oosterhout. Foto rechts HENK KETELAAR; Poolse oud-strijder R. Figiel en voorzitter e Vereniging 1 Poolse Pantserdivisie Nederland, B. Krzeszewski leggen krans namens onze Vereniging tijdens Dodenherdenking in Breda.

INDRUKWEKKENDE DODENHERDENKING IN STADSPARK VALKENBERG http://debredasebode.nl/articles/193337 BREDA - Jongeren van stichting Arjati legden zondag een krans bij het monument 'De Vlucht' in stadspark Valkenberg in Breda. Uit respect voor alle burgers en militairen die sinds het uitbreken van de 2e Wereldoorlog binnen het Koninkrijk der Nederlanden en bij vredesmissies zijn omgekomen, werd weer de jaarlijkse Dodenherdenking gehouden. Honderden mensen waren in Breda bijeen om dit feit te gedenken en de zo bevochten vrijheid staande te houden. Lees ook het verslag van de Dodenherdenking op pagina 5 van deze Bode. (zie hier beneden AUB) BREDA - Op zondag 4 mei hangen in Nederland vanaf 18.00 uur tot zonsondergang de vlaggen halfstok. Om 20.00 uur houden we twee minuten stilte. Dan herdenken we allereerst allen, burgers en militairen, die sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen. Ook herdenken we de Nederlanders, die zijn gesneuveld in oorlogssituaties en bij vredesoperaties na de Tweede Wereldoorlog. In Breda vindt de herdenking plaats bij het monument “De Vlucht” in het Park Valkenberg en begint om 19.30 uur. Belangstellenden worden verzocht om 19.20 uur aanwezig te zijn. Stadsbeiaardier Paul Maassen speelt voorafgaande aan de herdenking tussen 19.00 en 19.30 uur een stemmig programma vanaf de toren van de Grote Kerk.

35

Na een kort welkomstwoord om 19.30 uur door de heer C.A. Hubert, voorzitter van de Stichting 4 mei Dodenherdenking zal de burgemeester van Breda, de heer P.A.C.M. van der Velden een toespraak houden. Gijs Cooijmans, leerling van het OLV-lyceum draagt het door hem geschreven gedicht ‘Stilte’ voor. Aansluitend wordt door de burgemeester namens de Gemeente Breda samen met de dichter de eerste krans gelegd. Verder worden bloemen gelegd door organisaties van oorlogsbetrokkenen, het provinciaal en gemeentelijk bestuur, ambassades, maatschappelijke en culturele groeperingen. Namens de jongste generatie zullen enkele kinderen uit groep 7/8 van een basisschool uit Breda hun betrokkenheid tonen. Het Klokkenluiders Gilde Breda luidt vanaf 19.50 uur handmatig met 4 man de ± 3700 kg zware klok van de Grote Kerk. Voorafgaand aan de twee minuten stilte blaast Paul Jankowski de Last Post. Daarna speelt de Nassau Harmonie Breda achtereenvolgens de volksliederen van Nederland, België, Canada, Groot Brittannië en Polen. Na de officiële bloemlegging worden de overige aanwezigen in de gelegenheid gesteld bloemen bij het monument te leggen. Met het leggen van een krans door de Stichting 4 mei Dodenherdenking wordt de plechtigheid in het Park Valkenberg afgesloten. Tot slot van deze avond wordt in de Grote Kerk een herdenkingsconcert aangeboden dat wordt verzorgd door het Concertkoor Breda o.l.v. Geert van den Dungen. Het concert, dat voor iedereen vrij toegankelijk is, vangt aan om 20.45 uur en eindigt omstreeks 21.30 uur.

WERELDLEIDERS HERDENKEN D-DAY IN NORMANDIË De zeventigste verjaardag van de geallieerde landingen bracht een grote groep staatshoofden, regeringsleiders en veteranen bijeen bij de stranden langs de kust van Normandië. Koning Willem-Alexander en koningin Máxima woonden samen met minister-president Mark Rutte en minister Hennis-Plasschaert van Defensie op vrijdag 6 juni jl. in Arromanches de nationale herdenking bij. Ook prins Jaime was aanwezig, als beschermheer van de veteranen van het garderegiment Prinses Irene. Tijdens de plechtigheid werden kransen gelegd en voerde onder anderen premier Rutte het woord. Na de ceremonie was er een ontmoeting met veteranen die in 1944 betrokken waren bij de invasie vanuit Engeland. Vrijdagmiddag, om 15 uur, was dan de grote internationale herdenking op 'Sword Beach' in Ouistreham, waar negentien landen officieel waren vertegenwoordigd.

36

Foto vlnr: Koning Willem-Alexander, B. Komorowski, B. Obama. De keuze van de sector van Sword Beach voor de organisatie van de internationale ceremonie van 6 juni 2014 maakte het daarnaast mogelijk een eerbetoon te brengen aan de 177 mannen van het Kieffer Commando, de enige Franse manschappen die aan de zijde van hun Britse kameraden hebben deelgenomen aan de terreinacties van D-day. De hele dag vonden er verspreid over Normandië plechtigheden plaats, behalve voor de Nederlanders onder meer ook voor de Polen, Amerikanen en Canadezen. Vrijdag ochtend, bezocht de Poolse President Bronislaw Komorowski Memoriał Coudehard in Montormel. Na de kranslegging was er een ontmoeting met de Poolse veteranen die daar in augustus 1944 gevochten hebben in de belangrijkste sluitfase van militaire operatie OVERLORD.

Poolse president verwelkomt Poolse veteranen o.a. Marian Slowinski.

37

Na de grote internationale herdenking, ’s middags om 17.00 uur, vond plaats Pools-Frans herdenking onder leiding van President van Polen - Bronisław Komorowski en van Frankrijk - Francois Hollande op het Pools Militaire e Ereveld in Urville-Langannerie, waar 615 soldaten van de 1 Poolse pantserdivisie van Generaal Maczek rusten, die tijdens gevechten bij Caen en Falaise gesneuveld waren.

Poolse President zit tussen de Poolse veteraan Stanislaw Jeziorny (links in groen uniform) en de Poolse Ambassadeur in Parijs, Tomasz Orlowski. Foto’s : http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wizyty-zagraniczne/art,329,tobylo-zwyciestwo-swiata-demokracji-i-wolnosci-nad-przemoca.html In 1994 aan herdenking in Normandië namen deel Poolse President Lech Walesa en in 2004 – Aleksander Kwasniewski.

38

DE NATIONALE ORDE VAN HET LEGIOEN VAN EER Met de Poolse President Komorowski was er ook de officiële delegatie aanwezig met Minister Jan Stanislaw Ciechanowski – chef van het Ministerie voor Combattanten- en Onderdrukten Zaken en 13 Poolse veteranen uit o.a. Polen, Nederland, Frankrijk. Uit Polen waren er Jan Brzeski, Antoni Badowski, Alojzy Jedamski, Stanislaw Jeziorny, Jan Kudła, Edmund Semrau, Marian Słowiński, Janusz Goluchowski en Jan Janczak. Ook W. Kohutnicki en L. Kossakowski (NL), Z. Mieczkowski (GB), E. Podyma (F). Dit jaar de Nationale Orde van het Legioen van Eer (fr. L’Ordre national de la Legion d’honneur) – de hoogste eer toegekend door de Staat Franse – e hebben twee Poolse soldaten: kol. Jan Kudła (1 Poolse Pantserdivisie) en e 1 luitenant Jan Janczak (vliegenier) op 5 juni jl. in ontvangst genomen.

e

Foto vlnr: kol. Jan Kudła en 1 luitenant Jan Janczak. http://www.udskior.gov.pl/pl,70_,rocznica,ladowania,wojsk,sprzymierzonych, w,Normandii,3907,photo.html

39

E

RECONSTRUCTIE GROEP GRH 44/100 VAN DE 100 SCOUTS GROEP GENOEMD NAAR GENERAAL S. MACZEK UIT POZNAN IN NORMANDIË

https://www.facebook.com/media/set/?set=a.663921506994357.107374199 4.176145919105254&type=1

40

POOLSE VETERAAN ONTDENKT IN HEEMSTEDE http://www.023magazine.nl/van-025-naar-023/629-poolse-veteraan-ontdektin-heemstede

Foto: Onno van Middelkoop, vlnr: Kasimir Szczyglowski, zijn vader Bernard, Maria (zittend), schoonzoon en dochter Marian Szczyglowski BERNARD SZCZYGLOWSKI MEDEBEVRIJDER VAN NEDERLAND Heemstede - Hoe de oudste veteraan van Heemstede, geboren op 10 mei 1917, in contact is gekomen met de Heemsteedse veteranen is een opmerkelijk verhaal. Kasimir Szczyglowski, enige zoon en benjamin van het gezin, vertelt: ”Enige tijd geleden wandelde ik door Heemstede toen de Jeep van de heer Emond voorbij reed, dezelfde Jeep waar mijn vader nu ook in meerijdt. Hij verloor voor mijn neus zijn antenne en had dat niet in de gaten. Ik raapte de antenne op en ben hem, al roepende, nagerend. Hij was bijzonder dankbaar. De jeep eenmaal bekijkend zei ik dat mijn vader dat wel erg bijzonder zou vinden. ‘Nu, dan rijden we toch naar je vader?’ Zo gezegd, zo gedaan. Mijn vader vond het inderdaad prachtig. Via de heer Emond zijn we in contact gekomen met de Heemsteedse veteranen. En vandaag wordt hij speciaal geëerd!” Bernard Szczyglowski is voor het eerst aanwezig op de Heemsteedse Veteranendag. Hij is een Tweede Wereldoorlog veteraan die in gezelschap van zijn vrouw, zoon, dochter en schoonzoon aanwezig is. De inmiddels 94jarige Szczyglowski is afkomstig uit Polen en woont sinds zeven jaar in Heemstede. Zijn zoon Kasimir, zelf inmiddels bijna zestig, woont in Haarlem. Kasimir vertelt het verhaal van vader. “Toen de Duitsers in 1939 Polen binnenvielen, had mijn vader de keuze om te blijven en voor de Duitsers te

41

gaan werken of om te vluchten en tegen ze te gaan vechten. Hij koos voor het laatste. Hij vluchtte naar Lille in Frankrijk, waar meer Polen heen gingen. Toen de Duitsers Frankrijk binnenvielen vluchtten ze naar Engeland. Daar meldden ze zich voor de dienst en werden naar Schotland gebracht, waar grote opleidingskampen waren ingericht om mensen te trainen voor de invasie. De Engelsen waren daar sinds het begin van de oorlog al mee bezig. In de drie jaar dat mijn vader in Glasgow was, is hij opgeleid tot pontenier en e heeft hij ook zijn rijbewijs gehaald. Hij maakte deel uit van de 1 Poolse Pantserdivisie die louter uit Polen bestond en die onder meer heeft gevochten bij Breda en Arnhem. Toen de invasie eenmaal op handen was werd iedereen ingezet. Mijn vader heeft op het strand van Normandië gezorgd dat de tanks het strand op konden rijden. Wonder boven wonder heeft hij het overleefd en maakte hij deel uit van de troepen die België hebben bevrijd. Uiteindelijk was hij medebevrijder van Breda. Daarvoor heeft hij later uit handen burgemeester Ed Nijpels het ereburgerschap van Breda ontvangen. Na de oorlog heeft mijn vader ook nog meegeholpen bij het opruimen van concentratiekampen. Wat die man heeft gezien en meegemaakt is gewoon onvoorstelbaar.” Kasimir heeft duidelijk veel respect voor zijn vader. “Hij praat er niet veel over, een mens kan ook maar zoveel hebben.” Na de oorlog vestigt Bernard zich in Den Haag. Door een oorlogswond wond hij afgekeurd voor het Nederlandse leger. “In Polen was hij bezig met een opleiding tot kleermaker. Dat bood hem de mogelijkheid om als kleermaker in Nederland aan de slag te komen. Eerst bij Kreymborg, later bij de firma Wulfsen & Wulfsen. Dat heeft hij gedaan tot aan zijn pensioen in 1981.” In 1946 ontmoet Bernard zijn vrouw, Maria Schaken. Zij krijgen drie kinderen, Marian, Helka en Kasimir. “Wij zorgen nu samen voor onze ouders als mantelzorgers. Mijn moeder is nu rolstoelgebonden. Maar vader kookt nog steeds en doet bijvoorbeeld nog de was. Om ze goed te kunnen ondersteunen hebben we een huis hier in de buurt gezocht. Dat werd dus Heemstede.” Op de voorkant van de Jeep van Paul Emond prijkt een bord, deels voorzien van Poolse tekst. Er staat op te lezen “Za wasza i nasza wolnosc”, vertaald in het Engels “For your freedom and ours”. Daaronder een Pools logo met de verdere tekst: ‘We begroeten veteraan Korporaal Bernard Szczyglowski, e deel uitmakende van de Poolse 1 Pantserdivisie. Ereburger van de stad Breda The Netherlands. Liberation with cities like Breda, Stadskanaal, Emmen, Veendam, Winschoten. Let’s not forget’. Na vijf jaar anonimiteit in Heemstede is Bernard Szczyglowski, op 94-jarige leeftijd, een bekende Heemstedenaar geworden. Onno van Middelkoop

42

IN MEMORIAM

Bron: ONS WEEKBLAD, vrijdag 12 juni 20013. Op 85-jarige leeftijd is overleden onze afdelingvoorzitter, secretaris, veteraan en vriend Wim de Jong. Wim was sinds de oprichting in 1950 lid van de Bond van Wapenbroeders, afdeling Alphen NB en vervulde van 1990 tot 2008 de functie van secretaris en was sinds 2008 tevens waarnemend voorzitter. Hij was de drijvende kracht achter de Alphense wapenbroeders die ondanks hun vergevorderde leeftijd nog steeds actief zijn. Wim onderhield de contacten met de diverse afdelingen in de regio. Hij was een alom gerespecteerd en gewaardeerd man, die zeer betrokken was bij de mensen om hem heen. Een aimabel mens, die bijna van nature respect afdwong. Bij Wim lag vooral de jaarlijkse e dodenherdenking in Alphen hem na aan het hart. Dit jaar voor de 74 maal en helaas mag hij het jubileumjaar 2014 niet meer mee maken. Misschien uniek in Nederland, maar er wordt al sinds 1940 in Alphen NB een dodenherdenking gehouden voor de gesneuvelde Alphense militairen. Later, in 1944, werd dit uitgebreid met de herdenking voor onze Poolse bevrijders. Dit alles mede dankzij de inzet van Wim. Hij was de stuwende en leidende figuur bij “zijn” dodenherdenking en mede door zijn vooruitziende blik werd onlangs de Stichting Dodenherdenking Alphen NB opgericht om zodoende de dodenherdenking te waarborgen in de toekomst als de wapenbroeders in verband met hun leeftijd zouden moeten afhaken. In 2009 heeft het Hare Majesteit de Koningin dan ook behaagd om hem te benoemen als lid in de Orde van Oranje Nassau. De leegte die Wim de Jong achterlaat, is niet met woorden te vullen. Namens het bestuur van de Wapenbroeders afd. Alphen en de Stichting Dodenherdenking Alphen wensen wij de familie veel kracht toe om dit verlies te verwerken. Wim zal altijd in onze herinneringen blijven. Dat hij moge rusten in vrede!

43

IN MEMORIAM

Mieczysław ŚCIEśYŃSKI Geboren op 01-01-1928 te Warschau in Polen; Overleden in de leeftijd van 85 in november 2013 in Warschau (PL); e Soldaat van de 1 Poolse Pantserdivisie na de bevrijding van concentratiekamp in Bergen-Belsen.

Kazimierz PSUTY Geboren op 10-10-1923 te Brodnica in Polen; Overleden in de leeftijd van 90 jaar op 09-12-2013 in Brodnica (PL); e e Soldaat van de 1 Poolse Pantserdivisie, 1 Antitank Artillerie Regiment; Ereburger en bevrijder van de stad Breda.

Bernard SZCZYGŁOWSKI Geboren op 10-5-1917 te Sugajnie in Polen; Overleden op 30-01-2014 te Voorschoten; Hij was korporaal bij de 1e Poolse Pantserdivisie; Ereburger en bevrijder van de stad Breda; e Lid van de Vereniging 1 Poolse Pantserdivisie Nederland.

44

IN MEMORIAM

Stefan Klemens BAŁUK pseudoniem: Starba, Kubuś, Michał Bałucki, Michał Zawistowski Geboren op 15-01-1914 te Warschau Overleden op 30-01-2014 te Warschau (PL) Fotograaf, oorlog fotojournalist; Soldaat van de 10e Cavalerie Pantserbrigade onder bevel van kol. Maczek e en van de 10 Regiment Bereden Jagers (verkenningsregiment) in Frankrijk; Hij diende in de 10e Cavalerie Pantserbrigade in Schotland; Getraind in het Westen om de Poolse ondergrondse strijd te steunen, gedropt met parachute boven de door Duitsland bezette gebieden; Naam deel aan Opstand van Warschau in 1944; Op 1-11-1945 gearresteerd door de Poolse veiligheidstroepen en veroordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf voor zijn activiteiten voor de Poolse ondergrondse Thuis Leger (AK); Brigadegeneraal bd. (2006)

Geertruida Maria (Gerry) WYLENZEK-VERMEULEN Geboren op 31-05-1922 te Breda; Overleden op 26-02-2014 in de lijftijd van 91 jaar in Teteringen; Echtgenote van Wilhelm Wylenzek: e Oud-strijder van de 1 Poolse Pantserdivisie; Ereburger en bevrijder van de stad Breda.

45

IN MEMORIAM

Antoni PRZYBYŁ Geboren op 05-04-1921 te Poznan in Polen; Overleden in de leeftijd van 93 jaar op 09-03-2014 in Poznan (PL); Poolse soldaat sinds 1937; e Soldaat van de 1 Poolse Pantserdivisie; e 10 lichte geneeskunde compagnie; Ereburger en bevrijder van de stad Breda.

Zbigniew Mieczyslaw ROSIŃSKI Geboren op 08-01-1919 te Przeworsk in Polen; Overleden op 26-04-2014 te Wilrijk, Antwerpen (B); Soldaat van de 10e Cavalerie Pantserbrigade onder bevel van kol. Maczek en e van de 24 Ulanen Regiment in Frankrijk in 1940; e e Officier bij de 1 Poolse Pantserdivisie en de 24 Ulanen Regiment; Erevoorzitter van de Verbond van Poolse Oud-strijders en e Veteranen van de 1 Pantserdivisie van gen. Maczek in België.

Het Bestuur en de Redactie wensen de nabestaanden veel sterkte toe met het verwerken van het verlies.

46

EERSTE STAATSBEZOEK KONING AAN POLEN http://www.polen.travel/nl/nieuws/eerste-staatsbezoek-koning-aan-polen/

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima brengen op 24 en 25 juni 2014 een staatsbezoek aan Polen. Ze zijn uitgenodigd door de Poolse president Bronislaw Komorowski. Dat heeft de Rijksvoorlichtingsdienst vrijdag laten weten. Over het programma is nog niets bekend. Het is het eerste 'uitgaande' staatsbezoek van het koninklijk paar.

GEOCACHING Geocaching is een schatzoekspel in de echte wereld, gebruik makend van GPS-ontvangers. Deelnemers navigeren naar een specifieke set van GPS coördinaten en doen dan een poging de geocache (container) te vinden die op die locatie is verstopt. Momenteel is Theo Knijff van Breda bezig met het maken van een geocache waarbij de bevrijding van Breda, in oktober 70 jaar geleden, en de rol van de 1e Poolse pantserdivisie hierin het thema zijn. D.m.v. het beantwoorden van een aantal vragen over de 1e Poolse pantserdivisie kunnen deelnemers de eindcoördinaten van de geocache vinden. Zijn bedoeling is de geocache op of rond 29 oktober 2014 te publiceren op de site www.geocaching.com . Nu wil hij bij de beschrijving van de cache graag gebruik maken van het logo en de wapenspreuk van de 1e Poolse pantserdivisie. Verder wil hij de mogelijkheid inbouwen voor de vinders om het logo van de 1e Poolse pantserdivisie op hun profielpagina toe te voegen. Ook is hij nog op zoek naar een foto om als achtergrond te gebruiken bij de cachebeschrijving.

47

Het Bestuur en de Redactie e van de Vereniging 1 Poolse Pantserdivisie wenst u een zonnige en prettige vakantie toe!

De redactie en het bestuur danken alle adverteerders voor hun financiële bijdragen en het plaatsen van een advertentie, door welke steun deze uitgave mogelijk is gemaakt. Wij danken ook al onze donateurs en sponsors die onze vereniging met verschillende bedragen hebben gesteund. Wij danken ook de Ambassade van Republiek Polen in Den Haag en mevrouw Malgorzata Pacek, de Poolse Consul, in het bijzonder voor de samenwerking in het verkrijgen van financiële steun bij realisatie van projecten van onze vereniging die uit de budget voor de Polen en Poolse organisaties in het buitenland door het Ministerie voor Buitenlandse Zaken in Polen beschikbaar in 2013 werd gesteld. ‘Onze activiteiten worden mede mogelijk gemaakt door opbrengsten uit de BankGiro Loterij. Uw deelname aan deze loterij wordt daarom van harte aanbevolen.’ Nog even deze oproep: Mocht u op een van u vakantietrips iets tegen komen aangaande de e 1 Poolse Pantserdivisie, monumenten en gedenktekens of andere zaken van deze aard dan zijn wij zeer ingenomen met een foto of iets dergelijks. Bij voorbaat onze hartelijke dank hiervoor. Het adres van onze redactie vindt u voor in dit blad op pagina 4; Colofon.

48