Voor u ligt > 5. Een bonte verzameling toekomstvisies, ideeën en bespiegelingen van een. breed scala boeiende individuen

>5 Voor u ligt > 5. Een bonte verzameling toekomstvisies, ideeën en bespiegelingen van een breed scala boeiende individuen. Mensen die hun sporen hebben verdiend in de wereld of mensen die dat juist gaan doen. Verbonden met elkaar omdat ze iets wezenlijks willen bijdragen aan de wereld, die hard werken hun dromen te realiseren en die vanuit een overtuiging werken aan een betere toekomst. Wij hebben ze gevraagd een visie te schetsen, 300 woorden met een persoonlijke noot. Hoe ziet de wereld er over vijf jaar uit? Wat betekent dat voor jou persoonlijk? En voor de bedrijfstak waar je in werkt? 2

XS4ALL internet en Fronteer strategy legden hun netwerk zij aan zij. Het was de blauwdruk voor de verzameling kunstenaars, directeuren, visionairs en leiders die nu voor u ligt. Het enthousiasme voor het onderwerp en de kracht van de ideeën maken deze 26 bijdragen tot een bijzondere verzameling. Hoe wordt het internet nu ingezet in de wereld? Wat zal het semantische web, de verzameling aan het internet verbonden sensoren en apparaten en de immense groei aan sociale structuren betekenen voor de toekomst van onze wereld? Voor de gezondheidszorg? Voor de politiek, het bedrijfsleven, de religie, het onderwijs, de media en de kunsten?

Niels Huijbregts Woordvoerder, XS4ALL Martijn Pater Partner, Fronteer Strategy Marieke Streefkerk Redactie, Fronteer Strategy Joris van den Ende Grafisch ontwerp en fotoredactie Baracudah Sjoerd Jurkovich Redactie XS4ALL

In deze tijd van snel verschuivende paradigma’s en razendsnelle ontwikkelingen lijken de grote vragen actueler dan ooit. Wat willen we bereiken als mensheid? Kunnen wij ons verenigen en een gezamenlijk doel definiëren? De toekomst zal het uitwijzen. Ondertussen hopen wij dat u veel plezier beleeft aan dit boek en geïnspireerd en met open blik de toekomst omarmt. Rest ons nog iedereen die een bijdrage heeft geleverd hartelijk te bedanken, zonder jullie teksten was > 5 nooit zo’n waardevolle bundel geworden. Alle foto’s in > 5 komen van Flickr.com. Per artikel zijn op basis van steekwoorden relevante foto’s uitgekozen. Achterin dit boek vindt u een overzicht van de verschillende makers, zodat u de originele foto’s altijd terug kunt vinden. Alle foto’s die wij gebruikt hebben, zijn door hun eigenaren vrijgegeven onder een Creative Commons licentie.

3

INDEX

Bijdragen 6

30

Stéphane Doutriaux Founder & CEO Poken

Floor van Spaendonck Directeur Virtueel Platform

10

34

14

38

Barbara Besançon Algemeen manager De Publieke Zaak

Eppo van Nispen tot Sevenaer Directeur DOK Library Concept Center

18

42

22

46

26

50

Anthony Townsend Research Directory, Institute for the Future

Michiel Buitelaar COO Digital Media Sanoma Uitgevers

David Niemeijer Partner en Technisch Directeur AssistiveWare

Lodewijk Asscher Wethouder Amsterdam

Prof. Dr. ir. Fred Mulder Rector magnificus Open Universiteit Nederland

4

Stan Smits Chief Software Technology Officer Philips Healthcare

Milica Antic Advocaat bij Steinhauser Van den Brink Heezius Rijsdijk Advocaten

Job Ubbens Chairman en Chief Auctioneer Christie’s Amsterdam

82

58

86

Henk Boeke Directeur Ouders Online

Andre Krouwel Politicoloog aan de VU Directeur Kieskompas

62

90

Lara van Druten Directeur DCE Consultants

Leon Willems Project coordinator Radio Darfur

66

94

Bob Overbeeke Business Developer XS4ALL Internet BV

Marielle Rumph Directeur Basisschool de Schakel, Leiderdorp

70

98

Lauran Beers Redacteur en vormgever gamesdivisie Sanoma Men’s Magazines

Michiel Buchel Algemeen directeur NEMO

74

102

Roderick Vonhögen Oprichter SQPN

Frank Kresin Programmamanager Waag Society

78

106

Marinka Copier Opleidingshoofd aan de HKU

Peter Duin Onderzoeker VTS Politie Nederland (VTSPN)

Nolan Altman Project Coordinator JOWBR

Siegfried Woldhek Directeur NABUUR.com

INDEX

54

5

Real-life relaties in een virtuele wereld

Als de CEO van een internet ‘start-up’ bestaat het merendeel van mijn dag uit twee dingen; het managen van mensen en het structureren van ideeën. Vanuit een professioneel perspectief gebruik ik het internet hoofdzakelijk om efficiënter te werken. Dit leidt, in tegenstelling tot wat je wellicht zou verwachten van een internet CEO, tot zeer selectief gebruik. Ik voorzie dat internet technologie zich in de komende vijf jaar zal richten op het ‘managen’ van relaties. Het vroege web (Web 1.0) was vooral begaan met de veiligheid van het individu; Veilig browsen, e-mailen, online bankieren en toegang tot zakelijke VPN’s (Virtual Private Network) vergen allemaal een betrouwbare identificatie van de gebruiker.

6

de controle over de verspreiding van informatie en de sociale normen die daarbij horen dient zich verder te ontwikkelen

>5

In Web 2.0 draait het om sociaal relevante applicaties. De komst van speelse sociale netwerken met de daaraan ten grondslag liggende interessante concepten voor het delen van informatie vergt een robuust management van relaties tussen individuen. De zogeheten ‘social graph’ die bepaalt met wie je jouw informatie deelt is complexer geworden; het plaatsen van informatie op een blog of ‘wall’ begint one-on-one (of one-to-many) e-mailen te vervangen. De controle over de verspreiding van informatie en de sociale normen die daarbij horen dient zich verder te ontwikkelen. Concepten als ‘distributed trust’ netwerken en ‘open social architecture’ beginnen zich te ontwikkelen maar zijn nog niet wijdverspreid geïmplementeerd.

26 spraakmakende toekomstvisies

Ik geloof dat er een gelegenheid is voor het ontwikkelen van een meer natuurlijke managementwijze van netwerken. Soortgenoten uitnodigen tot een gesloten netwerk via een e-mail komt vaak weinig betrouwbaar over, net als een zakenrelatie opbouwen met iemand die gebruik maakt van een gratis provider zoals Hotmail, Yahoo of Gmail. Je mist daarin het fysieke bewijs van bestaan dat een ‘bricks-and-mortar’ adres verschaft. Als het ons lukt om het vertrouwen van een real-life relatie tot stand te brengen in de virtuele wereld dan verwacht ik dat de volgende 5 jaar het internet meer innovatie en nut zal voortbrengen dan we in de afgelopen 10 jaar hebben gezien. Stéphane Doutriaux Founder & CEO Poken

7

een zakenrelatie opbouwen met iemand die gebruik maakt van een gratis provider zoals Hotmail komt weinig betrouwbaar over Stéphane Doutriaux Poken M y b a b y s i s t e r, j u s t r e t u r n e d from a larp in which she played a paranoid elven w a r r i o r.

8

>5


9

Softwareontwikkeling samen met gebruikers

Eind 1995 kreeg een vriend van mij door een ongeluk een hoge dwarslaesie. Twee jaar later lanceerde ik het voor hem gemaakte virtueel toetsenbord op internet. Dat was het begin van AssistiveWare, nu wereldmarktleider op het gebied van software voor Apple gebruikers met een handicap. Dankzij het internet was het mogelijk zonder medewerkers of geld voor marketing de software wereldwijd te verkopen, maar dat is niet het belangrijkste. Zonder het internet had ik niet dagelijks contact kunnen hebben met mensen die hun bed of stoel niet uit kunnen maar via e-mail en chat kan dit nu wel. Uit die vaak intensieve contacten met mensen uit alle delen van de wereld is een lijn producten voortgekomen voor mensen met fysieke-, spraak-, visuele-, taal- en leesbeperkingen. Elk product is in samenwerking

10

>5


Internet heeft ons bevrijd van de ketenen van tijd en plaats

met gebruikers ontwikkeld, niet alleen voor hen maar ook met hen. Het internet heeft ons bevrijd van de ketenen van tijd en plaats. Zeker voor mensen met een beperking heeft het internet de wereld geopend en daarmee is de invloed die ze zelf hebben op hun leven evenredig toegenomen: ondanks het feit dat je bijvoorbeeld handen noch voeten kunt bewegen is het tegenwoordig mogelijk om toch voor de dagelijkse boodschappen te zorgen. De wereldwijde doorbraak van snel internet zal de deuren nog verder openen. In combinatie met de verdere virtualisering van dienstverlening en productie, zullen mensen met een beperking steeds vaker vanuit huis betaald werk doen en participeren in het maatschappelijke verkeer.

Een interessante nieuwe ontwikkeling is mobiel internet via handzame apparaten zoals de iPhone (want een laptop of tablet PC zit al gauw in de weg op een rolstoel). Hoewel nu nog niet bijzonder toegankelijk voor mensen met een fysieke beperking zullen dit soort apparaten op termijn geheel nieuwe mogelijkheden openen voor deze groep, die uiteraard ook mobiel toegang wil hebben tot de rest van de wereld.

David Niemeijer Partner en Technisch Directeur AssistiveWare www.assistiveware.com

11

Antes de hacer “click” en Go, podemos indicarle si necesitamos un viaje adaptado para personas con minusvalía.

De wereldwijde doorbraak van snel internet zal de deuren nog verder openen David Niemeijer AssistiveWare

12

>5

Jim Thatcher has done more to empower people with disabilities during his career than most medium sized state agencies and non-profit organizations. Jim is often hailed a s t h e f a t h e r o f We b a c c e s s i b i l i t y for his leading efforts to make the i n t e r n e t a c c e s s i b l e t o e v e r y o n e.


The person in the foreground is Deaf and blind. She is learning how t o u s e a c o m p u t e r. H e r i n t e r p r e t e r i s t r a n s l a t i n g t h e i n s t r u c t o r ’s c o m ments to the student. The method used by many who are Deaf-blind i s c a l l e d t a c t i l e s i g n l a n g u a g e.

13

Humanity 2.0

Als manager van De Publieke Zaak werk ik met een klein, bevlogen en jong team en een groot netwerk van vrijwilligers (individuen en bedrijven) aan onze doelstelling: als ‘katalysator van maatschappelijk kapitaal’ werken aan maatschappelijke, politieke en bestuurlijke vernieuwing. Grote woorden om te zeggen dat we streven naar een samenleving waarin iedereen vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid bijdraagt aan de wereld om zich heen. Wij geloven dat een nieuw tijdperk vraagt om een nieuwe inrichting. We hebben de antwoorden niet klaarliggen, maar willen hier wel, met elkaar, naar zoeken. We streven dan ook naar een samenleving waarin iedereen zich verantwoordelijk voelt voor de toekomst.

14

Internet maakt deze veranderingen mogelijk. Door internet kan je immers grote groepen mensen bereiken en verenigen. En al deze mensen kunnen door de nieuwe technische mogelijkheden meedoen: door hun mening te geven, kennis te delen of actief te worden. Neem de verkiezing van Barack Obama. Het is ongekend hoe deze man zijn ideeën onder de aandacht van de massa heeft weten te brengen, maar belangrijker nog, hoe hij ICT- toepassingen weet in te zetten om te komen tot activering van deze massa. Geen traditioneel eenrichtingsverkeer maar een voortdurende dialoog: dat is volgens mij de kracht van web 2.0!

>5


Als we Web 2.0 inzetten om de maatschappij ook wezenlijk te veranderen heeft de technologische ontwikkeling werkelijk een blijvende impact

Ik ben geen internetdeskundige. Technologie is voor mij allereerst faciliterend en instrumenteel, hoewel ik me terdege realiseer dat de ICT-ontwikkelingen zo snel gaan dat ze een nieuwe werkelijkheid scheppen. En daarin ligt de toegevoegde waarde; technologie koppelen aan inhoud. Mijn beeld voor de toekomst wordt daarom ingegeven door de droom van een ander soort samenleving. Geïnspireerd door Jeff Skoll (oprichter van E-Bay) zou ik willen spreken van Humanity 2.0. Een samenleving waarin we met elkaar werken aan de grote uitdagingen van morgen.

Internet, en zijn toepassingen in het algemeen, maken een dergelijke samenleving toegankelijk en mogelijk. Ik hoop dat we over 5 jaar niet meer spreken over Web 2.0 maar over Humanity 2.0. Als we Web 2.0 inzetten om de maatschappij ook wezenlijk te veranderen heeft de technologische ontwikkeling werkelijk een blijvende impact.

Barbara Besançon Algemeen manager De Publieke Zaak www.publiekezaak.nl

15

Wo r l d Nicole

of

Wa r c r a f t ? ?

Cosplay ?

Stan Smits Chief Software Technology Officer Philips Healthcare.

CLICK

16

ME

“ We c a n d o i t - t o g e t h e r ? ” To g e ther --- Sergeant candidates having a nap after a tiring survival week

>5

streven naar een samenleving waarin iedereen vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid bijdraagt


Pillow

Fight

San

Francisco

2008

Barbara Besançon Algemeen manager De Publieke Zaak

17

De grote verdwijntruc

Amsterdam is de stad waar voor het eerst gedrukte kranten werden bezorgd. Vier eeuwen later begrepen de Amsterdammers dat internet thuis erg handig was, veel massaler dan hackers Rop, Felipe, Paul en Cor in mei 1993 durfden te hopen. In 2008 heeft vrijwel ieder huis een verbinding, steeds meer mensen ook daarbuiten. De groei van het internetgebruik is daarmee de snelste innovatie die we in acht eeuwen Amsterdam hebben meegemaakt. Of het de stad ook fundamenteel veranderde, ligt aan je perspectief. Wie bij een CD-winkel, reisbureau of op de effectenbeurs werkt(e) heeft het gemerkt, die branches veranderden sterk. Consumenten leerden het web gebruiken om prijzen te vergelijken en zo te besparen. Werknemers merkten

18

dat een Blackberry of iPhone geen vakantiestand heeft; het verschil tussen werk en privé nam sterk af. Wat zal toenemen zijn slimme oplossingen: ‘transsectorale innovatie’. In India zag ik hoe softwarebedrijven met mobiel internet en hospitaalbussen op het platteland slimme medische zorg leveren. Intelligente manieren om vraag en aanbod bij elkaar te brengen, die kracht van het internet gaat de komende vijf jaar helpen bij de aanpak van problemen, van CO2 tot armoedebestrijding. Ook in de Amsterdamse politiek; bijvoorbeeld door te zorgen dat mensen die buiten hun schuld zonder geld zitten toegang tot het web houden en zo weer aan opleiding en werk komen.

>5


Internettoegang is in één enkele chip ingebouwd. Zo zijn onze apparaten en huizen slim geworden en kunnen reageren op hun omgeving en vooral op ons. Het web Over reist voortdurend met ons internet mee en we zijn we besturen onderweg onze binnenkort huizen want uitgepraat, die hebben het is er, een slimme energiemealtijd en ter en een overal glasvezelaansluiting. De problemen rond auteursrechten zijn eindelijk geregeld en XS4ALL levert ons vele honderden beelden geluidskanalen. Dat aanbod concurreert in tijd wel met onze sociale netwerken, helemaal nu videotelefonie bezig is wandbreed door te breken. In 2014 kijken we terug en merken dat Vint Cerf, één van de uitvinders van het internet, gelijk heeft gekregen. Hij wijst er op dat niemand aan elektriciteit denkt als hij het licht aan doet en zo zal het ook gaan met het internet. Daar praat je niet meer over, dat ìs er gewoon, altijd en overal.

Lodewijk Asscher Wethouder Amsterdam www.amsterdam.nl

19

20

>5


Over internet zijn we binnenkort uitgepraat, het is er, altijd en overal Lodewijk Asscher Wethouder Amsterdam

21

Kennis als publiek goed

Toen de OU in 1984 startte met open en flexibel hoger afstandsonderwijs, was het leermateriaal schriftelijk, met hier en daar een software-, audio- of video-toepassing. Toen internet het dragende medium werd, zowel voor de leermaterialen als voor de communicatie daar omheen, werden de mogelijkheden enorm verruimd: interactieve leermaterialen, online multimediale toegang, differentiatie in online leertrajecten, online advies en begeleiding, virtuele klassen en leergemeenschappen, enz. (naast uiteraard de face-to-face contacten). Een concept dat wereldwijd opgang maakt is dat van Open Educational

22

Resources (OER), leermaterialen die vrij beschikbaar zijn, open voor iedereen om te gebruiken en te bewerken en herpubliceren (onder licentie). Wij zijn eind 2006 als eerste in Nederland met een OER-project begonnen (zie www. opener.ou.nl). Naar mijn opvatting is dit slechts een bescheiden begin van een grootschalige, innovatieve ontwikkeling waar we de komende jaren veel van kunnen verwachten. In het voortgezet onderwijs bijvoorbeeld kan een OER-aanpak het ‘gratis schoolboeken dossier’ volledig doen vergeten. Met OER zijn de

>5

leraren aan zet. Zij werken in vaknetwerken permanent aan een digitale OER-schatkamer van leermaterialen: teksten, illustraties, audiofragmenten, videoclips, games, verwijzingen naar andere bronnen, combinaties met televisie, enz. Leerlingen kunnen ook aanpassingen of aanvullingen inbrengen. Er zijn prima navigatievoorzieningen en op eenvoudige wijze kunnen er (half-)producten uit worden gehaald, die kunnen worden bewerkt tot lesmateriaal op maat.

Dan zijn de leraren aan zet. Zij werken in vaknetwerken permanent aan een digitale schatkamer van leermaterialen


In andere onderwijssectoren kan het net zo gaan. De toegankelijkheid tot het onderwijs wordt door de vrije mogelijkheid tot ‘informeel’ leren via het internet groot en eenvoudig. Er kunnen onbeperkt veel ‘leerlingen’ mee worden bereikt. De leermaterialen zijn van hoge kwaliteit door de constante inzet van vele deskundigen in een kritische dialoog, en ze kunnen goed up-to-date worden gehouden. En de doelmatigheid is gediend doordat vermeden kan worden dat het ‘wiel voortdurend opnieuw wordt uitgevonden’. Mijn wens voor de komende jaren is dat de overheid deze OER-ontwikkeling omzet in een nationale strategie onder het motto ‘knowledge is a public good’ en dat de ‘knowledge & learning community’ zich hier volledig mee engageert.

Prof. dr. ir. Fred Mulder Rector magnificus Open Universiteit (OU) Nederland www.ou.nl

23

24

>5


teksten, illustraties, audiofragmenten, videoclips, games, verwijzingen naar andere bronnen, combinaties met televisie, enz Prof. Dr. ir. Fred Mulder Rector magnificus Open Universiteit (OU) Nederland

25

Mag ik je voorstellen aan mijn vrienden; de Sensoren en Bots

In mijn dagelijks leven voer ik een constante strijd om mijn sociale en materiële leven te organiseren. Internet helpt op het sociale vlak maar is nog steeds niet goed in het ‘tracken’ van plaatsen, objecten en andere zaken waarmee ik dagelijks een interactie heb. Ik voorzie dat dit in de komende 5 jaar gaat veranderen. Ik verwacht dat in 2014 het merendeel van mijn ‘vrienden’ in mijn online sociale netwerk zal bestaan uit sensoren en bots. Terwijl dit op het eerste gezicht vreemd zal klinken, gebeurt dit eigenlijk al met

26

e-mail, het eerste social network. De webcam in de kinderkamer van mijn dochter stuurt mij een paar keer per dag een foto. Mijn bank attendeert me op betalingen en stortingen. Mijn inbox vult zich met updates op de blogs van vrienden. Deze dingen zijn ontzettend nuttig voor me, ik heb er veel meer aan dan lange, zorgvuldig geformuleerde e-mails van collega’s over zaken die beter over de telefoon of face-to-face besproken kunnen worden.

>5


Ik verwacht dat in 2014 het merendeel van mijn ‘vrienden’ in mijn online sociale netwerk zal bestaan uit sensoren en bots

Ik zie spannende voortekenen van deze toekomst in Twitter, waar per dag steeds meer sensoren handige data ‘tweeten’. Andy Stanford-Clark, een telemetrie researcher bij IBM Hursley in Engeland, heeft zijn huis en de RedJet veerdienst op het Isle of Wight aangesloten op Twitter. Door deze sensoren als ‘vriend’ aan te sluiten op Twitter’s sociale netwerk, is het voor mij mogelijk om in real-time het aankomen en het vertrekken van deze veerdienst te volgen. Ik kan ook zien of er telefoontjes bij Andy gepleegd worden of bin-

nen komen, zien wat hij gebruikt aan energie en water. Het spreekt boekdelen over de toekomstige mogelijkheden van deze ‘sensor data stromen’. Uiteraard zal dit soort ‘streaming’ mijn hoofd doen overlopen en daarom heb ik weer machines nodig die de informatie voor me filteren. Echter, de basisvoorspelling is duidelijk; over een tijdje heb ik meer sensoren en bots als vriend dan echte mensen. Ik zal me daardoor meer bewust worden van de fysieke wereld om mij heen en directer en sneller inspelen op wat daar gebeurt.

Anthony Townsend Research Directory, Institute for the Future http://www.iftf.org

27

AIM installed a bunch of new b o t s r e c e n t l y. T h i s o n e, “ S p l e a k ” is aimed at teenage girls (judging by the way it acts). I t a l s o d o e s n ’ t l i k e m y n a m e. I c a n o n l y a s s u m e i t ’s o n a b a n n e d l i s t f o r b e i n g r u d e. . . s o m e thing like “booby”, perhaps? Another example pomorphising

of anthrot e c h n o l o g y.

Echter, de basis voorspelling is duidelijk; over een tijdje heb ik meer sensoren en bots als vriend dan echte mensen Anthony Townsend Research Directory, Institute for the Future

28

>5


. . . Yo u h e a r d m e. A c c o r d i n g t o a s t o r y on XBiz (NSFW), a website called “My Yo u n g F r i e n d s ” o f f e r s y o u a c h o i c e of 55 online chat bots to chat with a b o u t , o h , w h a t e v e r c o m e s t o m i n d. The bots are a form of artificial intell i g e n c e, s a i d ( b y a p u b l i c i s t ) t o b e t h e m o s t a d v a n c e d o f i t s t y p e i n t h e w o r l d. S a i d t h e c o m p a n y : “ To m a k e t h i n g s i n t e r e s t i n g, a g e n t s h a v e b e e n c r e ated in the form of voluptuous y o u n g g i r l s o v e r t h e a g e o f 1 8 .” Right, because a ‘normal’ a rtificial intelligence wouldn’t be i n t e r e s t i n g. . . or c r e e p y. E v e n b e t t e r : ‘ E a c h b o t ’s ‘ b r a i n ’ i s r e p o rtedly mirrored on the human brain with 20 million neurons, billions of neuronal c o n n e c t i o n s a n d f u l l m e m o r y, m o o d s , i n t e l l i g e n t r e a s o n i n g a n d p e r s o n a l i t y.” A word to the wise: if one se chippies asks you if you play a nice game of Global n u c l e a r Wa r. . . c h a n g e t h e

of thewant to Thermosubject.

29

What’s next?

De komende vijf jaar zie ik virtuele en fysieke werelden nog dichter bij elkaar komen, met als effect een nieuwe ordening van de maatschappij met zowel positieve als negatieve effecten. Online participeren kan bijna iedereen en wordt in de toekomst de norm. De angst voor nieuwe vormen van criminaliteit en fraude blijft echter bestaan. En hierdoor geven we nu stukje bij beetje onze privacy en burgerrechten weg aan een overheid waarvan we niet van weten of die over tien jaar nog even betrouwbaar is als vandaag. Want

30

als de laatste jaren iets duidelijk maken is het dat zelfs de meest ondenkbare scenario’s in zeer korte tijd waarheid kunnen worden. Maar er zijn ook positieve ontwikkelingen: de genetwerkte wereld brengt een nieuw idioom en nieuwe kunst en cultuur. Esthetiek, auteursrecht, kwaliteit vs kwantiteit en ethiek in de digitale wereld vragen om een nieuw vocabulaire en een nieuwe manier van duiden. De behoefte hieraan zie je dagelijks groeien. De participatie groeit, dus ook de verwarring. Daar tegenover

>5


Als de laatste jaren iets duidelijk maken is het dat zelfs de meest ondenkbare scenario’s in zeer korte tijd waarheid kunnen worden.

staat de dialoog en groeiende ecommunicatie. Er valt nog een hoop te verduidelijken maar vooral te onderzoeken. Ik geloof in groei, technische voortgang en groei van de inhoud. Volgens velen gaat in deze eeuw de biologie triomferen. De voorhoede daarvan zien we nu bij de bio-art, de kunststroming die gebruik maakt van gen- en andere biotechnieken. Daar bestaan een hoop misverstanden over. Terwijl bio-artists vrijwel allemaal commentaar en kritiek op deze nieuwe technologie leveren,

bestaat vaak de indruk dat de stroming met iets duisters en onoirbaars bezig is. Netwerktechnologie maakt kennisuitwisseling op een ongekende manier mogelijk op velerlei terrein en zo probeer ik de technologie te benaderen. Vanuit de enorme potentie van technologie bevragend wat de consequenties zijn van onze vlucht naar voren.

Floor van Spaendonck Directeur Virtueel Platform www.virtueelplatform.nl

31

32

>5


33

Gezonder door het net

Een groot deel van mijn werk bestaat uit onderzoeken hoe we ICT ontwikkelingen kunnen gebruiken om mensen gezonder te maken en de kosten van de gezondheidszorg beheersbaar te houden. Een van de grootste uitdagingen ligt op het gebied van chronische aandoeningen; hoe kunnen we de kans erop verkleinen, het levensgenot van de patiënt vergroten en de kosten zo laag mogelijk houden?

34

Grote mogelijkheden liggen in het integreren van internet technologie in het dagelijks leven van patiënten. Aanpassingen in levensstijl kunnen we bijvoorbeeld stimuleren door directe terugkoppeling van diverse indicatoren. Dit kan door het integreren van sensoren in onze kleding, schoenen maar ook beddengoed. Hiermee kan continue en op een niet hinderlijke manier informatie over bewegingsactiviteiten, hartslag, bloeddruk, slaapkwaliteit en dergelijke worden verzameld. Deze informatie wordt draadloos en mobiel via het internet in je persoonlijke gezondheidsdatabase in de ‘cloud’ opgeslagen. Technologisch gezien is dit al mogelijk (we zien hiervan in de VS al voorbeelden zoals Google Health en

>5

de grootste uitdaging ligt op het gebied van chronische aandoeningen Microsoft HealthVault) maar het brengt natuurlijk veel problemen ten aanzien van privacy en veiligheid met zich mee die nog moeten worden opgelost. Het opschalen van het (mobiele) internet moet het doorgeven van de metingen van miljarden sensoren (met per individuele sensor duizenden metingen op een dag) mogelijk gaan maken. Ook kunnen hierop nieuwe internetdiensten aangeboden worden zoals het

26 spraakmakende toekomstvisies analyseren van de verzamelde informatie of kan er een zogenaamde preventielus tot stand worden gebracht om patiënten terugkoppeling te geven en te motiveren om een goede levensstijl te verankeren. Indien zich onverhoopt toch een chronische aandoening aandient, zal de preventielus kunnen helpen deze tijdig te signaleren. Zorginstanties kunnen dan van dezelfde infrastructuur gebruik maken om de patiënt op afstand te bewaken en te motiveren. Zodoende kunnen trends vroegtijdig gesignaleerd worden wat mogelijk ziekenhuisopnames voorkomt. Het toekomstige internet zal dus een zeer belangrijke rol spelen om onze kwaliteit van leven en de beheersbaarheid van onze zorgkosten te bewerkstelligen.

Stan Smits Chief Software Technology Officer Philips Healthcare.

35

I went to the clinic this morning for a job-related medical check-up. 3ad the doc went out for seconds to get something oo ana quickly quickly took a photo. 5eft yerjaa3 ychoofni a9awer yaktebli fe el report “maynoona..not fit for a job

Google is not a Stan Smits Chief Software Technology Officer Philips Healthcare.

oh

36

wow--looks

like

doctor

cabbage

M y b a b y s i s t e r, j u s t r e t u r n e d from a larp in which she played a paranoid elven w a r r i o r.

lol

>5

The (unfortunately fairly blurry) white thing in the foreground is the mask t h e y u s e t o p i n D a d ’s h e a d a n d u p p e r body to the table during radiation treatment. It looks a lot like C3PO --).


internet zal dus een zeer belangrijke rol spelen om onze kwaliteit van leven en de beheersbaarheid van onze zorgkosten te bewerkstelligen Stan Smits Chief Software Technology Officer Philips Healthcare. We se

burned three alcohol

of thesensors...

37

Op naar de sterren en daar voorbij! De belangrijkste vraag voor DOK is:

Als trotse directeur van DOK, het wereldberoemde Library Concept Center in Delft, houd ik mij bezig met de digitale toekomst van het publieke domein en vooral die van onze kinderen. Het gaat mij naast het waarom van de loop der dingen vooral om de hoe-vragen in het leven. De belangrijkste voor DOK is: Hoe kan een vrije toegang tot kennis en informatie in die toekomst gegarandeerd worden. Letterlijk xs4all dus. Internet speelt daarin een cruciale rol. Als 9-jarig jongetje ging ik minstens een keer per week naar het museum van onderwijs in Den Haag. Het was 1973, de tijd van kleurentv kijken bij de buren en van Star trek met Spock.

38

In een aparte zaal stonden twee zogeheten terminals. Enorme keyboards waaruit een nog groter vel kettingpapier ratelde, een beeldscherm kenden ze niet. Door op de “Y” te drukken kwam hij tot leven. En leven deed ie. Ik leerde dat deze terminal in verbinding stond met een computer in Utrecht. Ik voelde mij als een astronaut. Het waren de eerste tekenen van ver weg dichtbij: internet. Vandaag voel ik mij nog meer een ruimtereiziger. Niet alleen de wereld maar zelfs het heelal ligt aan mijn voeten en vooral die van mijn vijf kinderen. Zij gaan een boeiende toekomst tegemoet. In de komende periode zal

>5


Hoe kan een vrije toegang tot kennis en informatie gegarandeerd worden?

internet nog meer dan nu al onze levens doorkruisen en elkaar op allerlei manieren verbinden. Vooral via onze mobiel. Voor mij nog steeds bijzonder maar voor mijn kinderen de gewoonste zaak van de wereld. Een wereld waarin het letterlijk is “anytime, anyplace, anywhere, there is a wonderful world we can share.” Een wereld met enorme kansen op het gebied van educatie, waarin boeken verdwijnen, maar de mooie verhalen veel beter gedeeld kunnen worden. Waar de mobiel de informatiecalculator van ons allemaal is. Door iedereen, voor iedereen. Maar wel met een garantie op vrije toegang voor iedere levende ziel.

Dat zal nog spannend worden. Ik kan niet wachten op die tijd van oneindig verbonden en vooral eindeloze mogelijkheden. In mijn leven ken ik twee helden, mijn 101-jarige mailende Oma Mimi en Buzz Lightyear. Zijn adagium “to infinity and beyond” is wat mij betreft de richting van het internet en vooral waar internet ons brengen kan. Ofwel op naar de sterren en daar voorbij.

Eppo van Nispen tot Sevenaer Directeur DOK Library Concept Center www.dok.info

39

Vandaag voel ik mij nog meer een ruimtereiziger Eppo van Nispen tot Sevenaer

40

>5


I t w o r k s ! Wo r k i n g w i t h E L w i r e i s f i e n d i s h l y t r i c k y, b e c a u s e t h e r e a r e t h e s e w i r e s f i n e r t h a n a c h e r u b ’s eyelash; you need to strip the casing without damaging them, then twist them together and solder them to the pigtail. All in all, this represents 56 soldered joints, with 20 of t h e m b e i n g o f t h o s e u l t r a f i n e w i r e s .

41

Vrijheid en gelijkheid in een digitale samenleving

Voor een advocaat op het terrein van intellectuele eigendom is internet het mooiste wat er is. Het web is voortdurend in beweging en gebruikers zijn ontzettend creatief in het bedenken van nieuwe toepassingen. Deze snelle ontwikkeling en de enorme maatschappelijke impact doen echter enkele urgente vragen rijzen, zowel op maatschappelijk als op juridisch gebied. Hoe verhoudt de informatievrijheid zich ten opzichte van de exploitatie van informatie door overheid en bedrijfsleven? Moet oude wetgeving anders worden geïnterpreteerd of moeten juist nieuwe regels worden bedacht?

42

Een andere maatschappelijk-juridische vraag is nog wat de rol is of moet zijn van de verschillende internetspelers: de content providers, de rechthebbende, de gebruikers en de ISP’s. Deze vraag is des te interessanter nu de verschillende spelers nog wel eens van kleur verschieten. Het ontbreken van pasklare antwoorden doet een beroep op de creativiteit van industrie en wetgever, maar zeker ook op die van de IE/ ICT advocaat. En dat maakt mijn werk zo leuk.

>5


Het ontbreken van pasklare antwoorden doet een beroep op de creativiteit van industrie en wetgever, maar zeker ook op die van de IE/ICT advocaat Met de immer toenemende bandbreedte lijkt de bron van mogelijkheden die internet biedt nog lang niet uitgeput. Maar in een poging greep te krijgen op de schaduwzijde van al dat moois, bespeur ik de neiging tot steeds verdergaande regelgeving. Dit vormt een bedreiging voor het wezen van het internet: onbeperkte en wereldwijde toegang tot een eindeloze stroom aan informatie die door iedereen wordt gevoed. Het feit dat de offline wereld grenzen kent, zowel moreel als fysiek, zorgt voor een beperking van informatievrijheid, maar ook voor een versnippering van het internet. Waarom kunnen wij hier bijvoorbeeld niet genieten van Pandora.com? Er is nog een andere zorgelijke ontwikkeling die de ongrijpbaarheid en het succes van internet met zich meebrengt. De positie van de ISP, de

hoeksteen van het internet zo u wilt, wordt bedreigd. Onrechtmatige maar anonieme uitingen zoals auteursrechtschendingen, naming & shaming en kinderporno worden steeds vaker aangepakt over de ruggen van de wel benaderbare ISP’s. Deze ISP’s zijn belast met de bewaking van de privacy van hun klanten, maar er wordt tegelijkertijd verlangd dat zij die opgeven in de strijd tegen een soms subjectief groter kwaad. Zo worden providers steeds vaker in procedures betrokken en wordt inmiddels, onder druk van de contentindustrie, bandbreedte afgeknepen voor gebruikers. Deze ontwikkelingen zijn karaktermoord en vormen een serieuze bedreiging voor het internet.

Milica Antic Advocaat bij Steinhauser Van den Brink Heezius Rijsdijk Advocaten www.sbhr.nl

43

Hoe verhoudt de informatievrijheid zich ten opzichte van de exploitatie van informatie door overheid en bedrijfsleven? Milica Antic Advocaat bij Steinhauser Van den Brink Heezius Rijsdijk Advocaten

smile providers 44

will the real fab stand up please

>5


45

Emancipatie voor de particuliere kunstliefhebber

Ik ben chairman en chief-auctioneer bij veilinghuis Christie’s, van huis uit kunsthistoricus gespecialiseerd in 19e eeuwse Europese schilderkunst. Bij Christie’s komt bijna alles onder de hamer wat je kunt bedenken: kunst en antiek natuurlijk, maar bijvoorbeeld ook de gitaar van Eric Clapton, de neus van de Concorde en de snor van Charlie Chaplin. Sinds 2006 kan iedereen met een internetaansluiting ook ‘live’ meebieden bij ons - een noviteit in veilingland, die het voor particulieren nóg makkelijker maakt om een gedroomd object te bemachtigen, of dat nu verkocht wordt in Amsterdam, Parijs of Hong Kong. Omgekeerd is internet een enorme multiplyer voor ons bereik. Internet heeft voor Christie’s bijgedragen aan een ontwikkeling die sinds de jaren ‘80 in gang was. Vroeger was een veilinghuis een veredeld doorsluiska-

46

naal voor de handel. Maar gedurende de laatste decennia van de vorige eeuw hebben particulieren zich steeds meer laten zien in de veilingzaal. Enerzijds hebben we daar zelf heel veel aan gedaan met masterclasses, borrels en partijen (hoe meer potentiële kopers we binnenkrijgen, hoe beter we ons werk kunnen doen voor diegene die ons een geliefd erfstuk toevertrouwt), anderzijds zijn particulieren zichzelf steeds beter gaan oriënteren, zodat ze de tussenstap van de handel kunnen overslaan. Internet is daarbij een fantastisch hulpmiddel. Stel, je bent op zoek naar een kastje uit 1810, ongeveer 65 cm. hoog en je wilt weten wat dat ongeveer kost en waar je dat haalt. Voer dat in op onze website, en je krijgt een lijst van dergelijke kastjes die we de afgelopen jaren geveild hebben. Dan weet je meteen meer over prijs, zeld-

>5


internet maakt de kunstwereld transparanter en eerlijker, maar ook harder en sneller

zaamheid en hoe eventuele beschadigingen de prijs beïnvloeden. Christie’s is natuurlijk niet de enige die dit soort gegevens bijhoudt: tik maar eens ‘Willem de Kooning’ in op een site als artnet of artprice: binnen 10 seconde rolt een hele lijst internationale prijzen over je scherm. In de kunstwereld is internet alleszins Power to the People, het is een enorm emanciperende tool voor de particuliere kunstliefhebber. Je ziet ook dat een bepaald slag handelaren het moeilijk krijgt, omdat door internet hun functie als mediator is komen te vervallen. Ik mis ze wel in de veilingzaal moet ik zeggen, die jongens die met een grote pick-up veilingen en marktjes in heel Europa afstruinden, totdat hun knip leeg was en hun bakkie vol. Dan gingen ze in hun pakhuis aan de Haagse Denneweg op hun schat zitten, wachten totdat deze zichzelf verkocht,

en dat deed-ie ook. Internet maakt de kunstwereld zeker transparanter, en in zekere zin eerlijker, maar ook harder en sneller. In de toekomst zal deze ontwikkeling zich doorzetten. Voor de kunsthandel, maar misschien nog meer voor de maatschappij in het algemeen, hoop ik dat deze voortschrijdende individualisering niet ten koste gaat van zaken als gemeenschapszin en gezelligheid. Wie de film ‘Into the Wild’ gezien heeft, weet dat je geluk moet delen. En dat geldt wat mij betreft zeker ook voor een mooi schilderij. Jop Ubbens Chairman en Chief Auctioneer Christie’s Amsterdam www.christies.com

47

48

>5


Put on sale on an internet auction site this cigarettes display rack, but Frankie who wants to be where action is, appeared in the photo. I had to point out in the internet ad the cat was not included! LOL

my beautyful russian wife

49

Het internet is nog maar net begonnen

Deze tekst geeft mijn persoonlijke mening weer. Die is gebaseerd op mijn professionele ervaringen van nu (Sanoma) en vroeger (Ben, Endemol, KPN); en op lezen (bijv Nicholas Negroponte, Ray Kurzweil, Marshall McLuhan, Thomas Kuhn). Het Internet staat in zijn kinderschoenen. Het is net begonnen. De komende decennia gaan we nog veel meemaken, zoals een alomtegenwoordigheid van breedband connectiviteit (ook draadloos), van nieuwe goedkope devices, en van sensoren. Het Internet is overal en brengt alles en iedereen met elkaar in contact. De totale processing power van het Internet gaat die van de mensheid evenaren en overtreffen. Denk aan: de wereldkampioen schaken die ingemaakt wordt door een machine. Wat niemand voor mogelijk hield. Maar is. Zoiets dus, de komende decennia.

50

Op dat ‘platform’ komen nieuwe toepassingen. De huidige toepassingen zijn vaak: oude informatie op nieuwe ‘vehikels’. De meeste kranten maken nog een krant op het web. Terwijl het

Weten we wat we niet weten? anders kan. Moet. Om optimaal gebruik te kunnen maken van dat nieuwe medium. TV begon met het vertonen van films. Een auto is niet een snelle paardenkar. Sommige nieuwe toepassingen zijn al zichtbaar maar dat is pas het topje van de ijsberg. We gaan naar een non-lineaire, peer-to-peer, meshed, tagged en on-demand, advertiser-fun-

>5

ded wereld. Er komen gegarandeerd hele nieuwe toepassingen (zie de afgelopen jaren: Facebook! YouTube! Twitter! Product vergelijkers! Google Earth!). Ik vind dit alles persoonlijk en zakelijk fan-tas-tisch. Ik breek me er het hoofd over, en word er vrolijk van. Ik maak me zorgen. Het vrijelijke verkeer van bits laat zich niet goed reguleren. Privacy en copyright, om maar eens wat te noemen: die gaan niet makkelijk mee. Die staan onder toenemende druk,


worden soms hard gepasseerd. Beide zijn essentieel. Wetten evolueren, maar doen ze dat snel genoeg? Begrijpen we wat we doen, of wat we mogelijk hinderen? Weten we wat we niet weten? Houden we vast aan oude paradigma’s – de kruik die te water gaat, enzovoorts? We moeten essentiële rechten eerbiedigen en beschermen. Maar ze kunnen ook mooie nieuwe dingen tegen houden. Die balans. Of we dat nou echt begrijpen. Dat houdt me wel bezig.

Michiel Buitelaar COO Digital Media verantwoordelijk voor alle digitale activiteiten van Sanoma Uitgevers. www.sanoma-uitgevers.nl

51

Sommige nieuwe toepassingen zijn al zichtbaar maar dat is pas het topje van de ijsberg. We gaan naar een nonlineaire, peer-topeer, meshed, tagged en on-demand, advertiserfunded wereld Michiel Buitelaar, COO Digital Media verantwoordelijk voor alle digitale activiteiten van Sanoma

52

With the new awakening men will no longer be afraid to show emotion, and women will not have to live repressed and on guard for their own acceptance and survival. The human race will begin to show love and support to anyone regardless of sex, sexual p r e f e r e n c e, o r r a c e. O v e r t i m e a l l feelings of hate will evaporate along w i t h f e a r, a n d t h e e n t i r e w o r l d w i l l b e a t a b s o l u t e p e a c e a n d h a r m o n y.

>5


This is a screenshot from a Google Earth KML file which charts the approximately 1,400,000 people who have downloaded The Slip from nin. com according to their geographic region. Full details at nin.com.

53

Wij conserveren geschiedenis... met dank aan het internet

De afgelopen 6 jaar ben ik verantwoordelijk voor het coördineren van een internationale database voor JewishGen, Inc. Dit is de meest toonaangevende internetsite voor Joods genealogisch onderzoek en bevat meerdere databases. Eén daarvan is de Holocaust database, waarin meer dan 2 miljoen documenten zijn opgeslagen. Mensen kunnen er zoeken naar slachtoffers en overgeblevenen van de Holocaust. De groei van dit archief, wat in grote mate te danken is aan de inspanningen van ons internationale netwerk van vrijwilligers, was nooit bereikt zonder het internet.

54

Voordat we gebruik maakten van het net moesten kopieën van documenten de hele wereld over gestuurd worden zodat zij de data konden invoeren in gestandaardiseerde ‘templates’. De noodzaak alle documenten fysiek te moeten verwerken en alle handelingen die daarbij kwamen kijken vraten tijd en dat was duur. Het feit dat de informatie nu digitaal is, stelt ons in staat om deze op beveiligde servers te plaatsen zodat onze vrijwilligers waar ook ter wereld toegang kunnen hebben tot de data. Ze creëren hun eigen templates en e-mailen hun werk. Hierdoor is de productiviteit enorm toegeno-

>5


De grootste voldoening voor mij is als ik hoor dat mensen familie documenten hebben teruggevonden en hun vragen daarover beantwoord zien.

men, hebben we de kosten aanzienlijk kunnen beperken en onze vrijwilligers zijn meer tevreden over de gang van zaken dan ooit. Wij kijken uit naar nieuwe technologische ontwikkelingen die onze effectiviteit nog verder kan doen toenemen en tijdbesparend is. Betaalbare toegang tot breedband aansluitingen zal het bijvoorbeeld mogelijk maken grotere files met een hoge resolutie te bekijken. Vergrootte bandbreedte zal bijdragen aan het maken van creatieve multimedia presentaties en verdere democratise-

ring van internettoegang zal onze databases bereikbaar maken voor nog meer researchers. De grootste voldoening voor mij is als ik hoor dat mensen familiedocumenten hebben teruggevonden en daardoor hun vragen daarover beantwoord zien. Het gebruik van het internet door onze vrijwilligers is onmisbaar gebleken bij de conservering van deze historisch significante documenten.

Nolan Altman Project Coordinator JOWBR (JewishGen Online Worldwide Burial Registry) en Holocaust Database: JewishGen Inc. JewishGen - http://www.jewishgen.org/ Holocaust Database - http://www.jewishgen.org/databases/Holocaust/ JOWBR - http://www.jewishgen.org/databases/cemetery/

55

Democratisering van internettoegang zal onze databases bereikbaar maken voor nog meer researchers Nolan Altman Project Coordinator JOWBR

56

>5


57

Fucking real 2.0

Toen we in 1996 startten met Ouders Online, was het internet nog lang geen massamedium. Nu wel. Toen waren er nog weinig vrouwen online, nu vormen ze 90% van onze bezoekers. Toen waren de gebruikers nog hoogopgeleid, nu kunnen we de vragen aan de redactie soms nauwelijks ontcijferen. Toen kregen we nog het verwijt dat we zo lelieblank waren, nu is al 8% van onze bezoekers allochtoon (and still counting...)

58

Hun eerste seksuele ervaring via een webcam? Wat een armoe! Laat ze eens normaal gaan communiceren! We hebben het internet van dichtbij zien veranderen, van een medium voor een kleine elite naar een volwaardig massamedium. Het internet is inmiddels een massamedium, dus hoe kan zich dat nog verder ontwikkelen? Meer deelnemers kan bijna niet, want praktisch iedereen is al online. Meer interactie is moeilijk denkbaar, want de interactiviteit is al maximaal. Nog wat meer breedband of nog wat extra mobiele toegang, okee, maar dat is slechts meer van hetzelfde. Wat gaat er werkelijk nog veranderen?

>5


Wat er in de komende 5 jaar nog werkelijk gaat veranderen, is de manier waarop het internet ervaren wordt. Namelijk: dat het geen virtuele werkelijkheid is maar de werkelijkheid zelf. We schreven dat al in maart 2000 op Ouders Online, onder het kopje Fucking real, maar niemand geloofde het. En nog stééds geloven de meeste volwassenen het niet (kinderen wel). Als wij ouders spreken op ouderavonden, dan beklagen ze zich over hun kinderen die ‘virtuele vriendschappen’ onderhouden. Of 300 ‘vrienden’ op hun MSN-contactlijst hebben staan. Of hun eerste seksuele ervaringen opdoen met de webcam. Dat kan toch niets waard zijn? Wat een armoe! Laat ze eens normaal gaan communiceren! Maar het leuke is nu juist dát ze al normaal communiceren. Voor kinderen is het internet al fucking real. Nu hun ouders nog.

Henk Boeke Directeur Ouders Online www.ouders.nl

59

60

>5


61

Bekentenis van een informatiejunkie

Ik heb een enorme behoefte aan kennis: Waarom eten Nederlanders pepernoten? Hoe is McKinsey’s 7-S-model ontstaan? Wat zegt de republikeinse keuze voor Sarah Palin over het Amerikaanse geloof in spindoctors? Toen ik opgroeide waren er maar weinig bronnen die mijn informatiebehoefte konden bevredigen. Totdat internet verscheen. Opeens was er altijd een site die me informatie kon verschaffen. Maar belangrijker: die overvloed aan nieuwe inzichten toonde me dat kennis per definitie onvolledig is. Pas als we allemaal onze gedeeltelijke kennis samenvoegen, komen we in de buurt van echte wijsheid. In de begindagen van internet probeerde ik dat idee van kennis samenvoegen uit te werken door me af te vragen of je het proces van kennisoverdracht

62

zou kunnen bevrijden uit het domein van de wetenschap door kennis uit allerlei verschillende bronnen te verbinden om zo niet alleen informatieoverdracht, maar het leren zelf tot een collaboratief proces te maken. Uit die vraag ontstond een van de eerste virtuele universiteiten die 100% uitging van collaboratief leren. Tegen de tijd dat de wiki op het toneel verscheen was ik allang overtuigd van de waarde van samenwerken. Wikipedia maakte het alleen nog beter. Niemand is de baas over Wikipediaartikelen, of eigenlijk is iedereen de baas. En daarmee biedt Wikipedia ons de mogelijkheid de geschiedenis zelf te interpreteren. Social computing heeft dat concept nog verder verbeterd. En met elk nieuw stukje dat aan het geheel wordt toegevoegd glimlach ik nog een beetje meer.

>5


We hebben allemaal de mogelijkheid om de toekomst te herschrijven

Mijn geloof in samenwerking beperkt zich niet alleen tot internet. In mijn werk in management consultancy is het net zo belangrijk. Of het nou gaat om open innovatie, het opzetten van publiek-private samenwerking, of het begeleiden van creatief verandermanagement, uitgangspunt is het verbinden van informatie en inzichten. Mensen laten inzien hoe anderen erover denken zorgt voor rijkere resultaten en meer betrokkenheid. Maar waar leidt dit nou allemaal toe? Collega-junkies hebben natuurlijk al lang ‘toekomst+internet’ gegoogeld en zo hun heerlijke shot statistieken, blogs, second life dagdromerijen, reaguurdergebral, doemscenario’s, utopische mantra’s en technovoorspellingen

toegediend gekregen. Volgens mij zijn er genoeg mensen die begrijpen hoe de technologie verder zal ontwikkelen, maar is er nog onvoldoende inzicht in wat dat voor invloed zal hebben op ons leven, waarden, politieke en zakelijke structuren en zelfs de waarheid. Maar maak ik me zorgen? Niet echt. We hebben allemaal de mogelijkheid om de toekomst te herschrijven. En met elk nieuw stukje dat we toevoegen, zal ik nog een beetje meer glimlachen.

Lara van Druten Directeur DCE Consultants (onderdeel van de Altran Group) http://www.dceconsultants.com

63

Pas als we allemaal onze gedeeltelijke kennis samenvoegen, komen we in de buurt van echte wijsheid Lara van Druten Directeur DCE Consultants

64

>5


65

Het semantische web, het sociale web en het internet der dingen

Internet strategisch inzetten, het klinkt logisch maar voor veel bedrijven die niet op internet zijn ontstaan, valt het niet mee. Deze bedrijven, eigenlijk digitale immigranten, staan voor de grote opgave om volledig met internet te integreren. Maar traditionele bedrijfsvoering staat haaks op de gang van zaken op internet, waar many to many communicatie regeert. Ik heb groot ontzag voor bedrijven die een totale omslag maken en volledig aanhaken op internet. Om inspiratie op te doen over de toekomstontwikkeling

66

van internet op middellange termijn kijk ik vaak over de schouders van abstracte denkers die het internet volledig omarmen. Kevin Kelly, Tim O’Reilly, Nova Spivack en Ray Kurzweil denken hardop en taboeloos na over de langetermijn ontwikkelingen zoals computers die slimmer worden dan mensen. Alle technieken die de komende vijf jaar zullen doorbreken zijn stappen op weg naar hun lange-termijn visies van digitale intelligentie. Het semantische web bijvoorbeeld zorgt ervoor dat computers de betekenis van woorden

>5


Alle technieken die de komende vijf jaar zullen doorbreken zijn stappen op weg naar langetermijn visies van digitale intelligentie

en relaties tussen woorden kennen. Dat geeft de mogelijkheid om via internet meer inzicht in informatie te scheppen. Het is een stap op weg naar wijze computers.

alles samen doen. Samen met elkaar en samen met internet dat zal worden aangesloten op veel meer objecten en dingen in onze omgeving, als ware het internet een lichaam krijgt.

Het sociale aspect wordt een integrale functie van elke website en dat maakt het internet menselijker. Neem een willekeurig werkwoord, zet er het woord social voor, en weet wat ons te wachten staat: social shopping, social banking, social writing, social working, social travelling, social sleeping, we gaan

Deze drie ontwikkelingen, het semantische web, het sociale web en internet der dingen zijn het meest waardevol als we onszelf in vele facetten prijsgeven aan internet. Want als het internet je niet kent kan het straks weinig voor je betekenen.

Bob Overbeeke Business Developer XS4ALL Internet BV Schrijver Webstrategie Magazine www.xs4all.nl www.netr.nl

67

social shopping, social banking, social writing, social working, social travelling, social sleeping, we gaan alles samen doen Bob Overbeeke Business Developer XS4ALL Internet BV

68

>5


69

Internet in de Media & Entertainment sector

In tegenstelling tot films of muziek, is de gaming industrie nog ontzettend jong (en fris!) in Nederland. Geen wonder dat ik als zestienjarig boefje al terecht kwam bij de redactie van de grootste games website van Nederland. Daar worden binnenkomende games ontleed, getest en aan een streng maar informatief stukje tekst gebonden voor de bezoekers. Sinds ik de industrie zo nauwlettend in de gaten houd, zie ik hoe snel deze aan verandering onderhevig is. Een beetje fatsoenlijke game heeft tegenwoordig online functies, en de meeste grote games bieden online

70

mogelijkheden waar de verantwoordelijke ontwikkelaar jarenlang aan heeft zitten sleutelen. Ik denk dat de websites zoals we die nu kennen minder populair gaan worden. Het internet wordt meer een netwerk waarbij de gebruiker relevante informatie kan vinden over het gene wat hij/zij op dat moment aan het doen is. Het internet is al niet meer verbonden aan computers en in de toekomst zul je het werkelijk overal en op alle ‘devices’ gaan gebruiken. De computer wordt in dat geval maar een van de vele opties.

>5


Als u niet binnen 5 jaar uw magnetron vanuit uw werk kunt aanzetten met de mobiele telefoon, liggen we niet op schema Een grote integratie in de markt zal ‘on demand’ media zijn, waarbij de consument bijvoorbeeld muziek, films en series downloadt tegen een bepaald bedrag. Op de huidige generatie spelcomputers, zoals de Xbox 360, is dit al mogelijk. Het is gebleken een grote bron van inkomsten te zijn voor filmstudio’s en platenmaatschappijen die tegenwoordig soms meer winst boeken met deze methode dan door de traditionele verkoop. En als dat nog niet genoeg is, zijn Microsoft en Sony al bezig met technologie waarbij je altijd,

overal, bij al je bestanden kunt, waar ook ter wereld en met welk apparaat dan ook. Hoe zien de komende vijf jaar er dus uit? Laat ik het zo zeggen; als u niet binnen die tijdspanne uw magnetron vanuit uw werk kunt aanzetten met de mobiele telefoon, liggen we niet op schema.

Lauran Beers Redacteur en vormgever voor de gamesdivisie Sanoma Men’s Magazines website: http://www.smm.nl

71

I exercised admirable restraint last weekend by NOT playing Civiliz a t i o n I V. I d i d n ’t e v e n i n s t a l l i t . But sometimes, right before I sleep-I can hear it. Creaking wagons and bronze tools on stone giving way to the grinding of black powder and the cries of surveyors, then the ocean lapping at the hulls of ships of steel. Ever so faintly then comes the sound of hydraulics and gas turbines and slow steady g r i n d o f a n e l e v a t o r c l i m b e r ’s m o tors growing fainter as the atmosphere about it thins to vacuum...

72

>5 This just shows the contents of the PSP Box and the demo disc as well as the Wipe Out Pure game (it is really cool!) There is also a 128MB memory stick there as well.

26 spraakmakende toekomstvisies this girl beat the crap out of several g u y s a t Wi i b o x i n g - s h e w a s a w e s o m e !

Most of these I picked up at thrift shops for a buck or two. Multiple copies were super when I worked as a c a m p c o u n s e l o r. I s o l d m y B a t t l i n g To p s a n d H a w a i i a n P u n c h g a m e s when I found out they would bring t o p d o l l a r o n e B a y. N o t s u r e w h a t happened to my Rock-em Sock-ems. I t h i n k I l o s t t h e m i n a m o v e, m a y b e.

73

Nieuwe media als gemeenschappelijke inspiratiebron

Ik was als spreker te gast op een conferentie in het Vaticaan toen het bericht binnenkwam dat Paus Johannes Paulus II in het ziekenhuis was opgenomen. Ik sprong in een taxi naar het ziekenhuis, zette mijn recorder aan en maakte een reportage over de situatie. Podcasting was nog maar net geïntroduceerd en ik besloot het te uploaden en creëerde zodoende de eerste aflevering van een serie die de naam ‘Catholic Insider’ kreeg. Het succes van deze audio documentaires heeft mij geïnspireerd tot het opzetten van een netwerk voor katho-

74

lieke media producers (het Star Quest Production Network, ofwel SQPN) om door het gebruik van moderne media de katholieke Kerk te helpen hun boodschap naar de hele wereld te communiceren. Om succesvolle verbindingen te grondvesten dient men allereerst een gemeenschappelijke taal te vinden, maar het probleem van de Kerk is dat er een grote kloof is tussen de cultuur van de Kerk en onze westerse wereld. Met SQPN proberen we die te overbruggen. Nieuwe media creëren nieuwe samenlevingen; ik hoop dat SQPN de Kerk zal

>5


Toen Paus Benedict XVI Vatican Radio bezocht, kreeg hij een iPod gevuld met katholieke podcasts

tonen dat er meerdere manieren zijn om de wereld te bereiken. De online social network-revolutie doet in wezen hetzelfde wat de Kerk al 2000 jaar doet; mensen samenbrengen rondom een gemeenschappelijke inspiratiebron. Waarom dan deze nieuwe digitale ‘tools’ niet gebruiken om ook daadwerkelijk gemeenschappen te creëren? Toen Paus Benedict XVI een tijdje geleden Vatican Radio bezocht, kreeg hij een iPod gevuld met katholieke podcasts. Als zelfs de Paus nieuwe media gebruikt dan zal de rest van de Kerk hem daar hopelijk snel in volgen.

Ik hoop dat SQPN in de komende jaren door zal gaan met het produceren van shows die mensen uitdagen, verrassen, ze uitnodigen nieuwsgierig te zijn en hen zal aansporen om deel te worden van een ‘community’, of die nu off-line is of on-line. Terugkijkend op wat we hebben kunnen bewerkstelligen in de afgelopen twee jaar geeft me dat veel hoop voor de toekomst. The sky is the limit, or, in our case, heaven is.

Roderick Vonhögen Oprichter SQPN, een katholiek podcasting netwerk www.sqpn.com

75

door het gebruik van moderne media de katholieke Kerk te helpen hun boodschap naar de hele wereld te communiceren Roderick Vonhögen, Oprichter SQPN

76

>5


77

Online en offline, een wereld van verschil?

Als opleidingshoofd Interaction Design en Game Design & Development aan de HKU en docent en onderzoeker in Nieuwe Media en Digitale Cultuur aan de Universiteit Utrecht heb ik veel met internet te maken. In mijn werk merk ik dat gaming, internet, kunst en technologie steeds meer met elkaar en met ons dagelijks leven verwoven raken. In mijn proefschrift, ‘Beyond the Magic Circle. A Network Perspective on Role-Play in Online Games,’ schrijf ik over de online game World of Warcraft. Computergames gaan niet langer over spelen tegen de computer, maar net als bij bord- en kaartspellen gaat het steeds vaker weer over samen spelen, samen nieuwe dingen ervaren. Via online games leren spelers nieuwe mensen kennen, die elkaar ook buiten de virtuele wereld om ontmoeten. Online games zijn hierdoor een sociaal net78

werk geworden dat verder reikt dan de wijk, de stad of het land. Nu wordt vaak naar cyberspace gekeken alsof het een nieuwe werkelijkheid is. Anders dan de fysieke werkelijkheid van het kantoor, de school of het huis. Dat is een totaal achterhaalde gedachte, echt de grootste onzin! Voor mijn onderzoek heb ik maandenlang zelf online games gespeeld en spelers geïnterviewd. En wat blijkt? Online werelden zijn niet minder echt dan thuis, de sportschool of op het werk. Virtuele werelden zoals World of Warcraft en Second Life zijn op vele manieren met ons dagelijks leven verbonden. Natuurlijk zijn het tegelijkertijd specifieke sociale contexten, met eigen regels. Maar ook in het echt gedragen wij ons in de ene sociale context anders dan in de andere.

>5


Nu wordt nog vaak ontwikkeld uit technologisch fetisjisme, heel sexy, heel gadget, maar wat levert het ons op? Over iedere nieuwe technologie koesteren we vaak utopische verlangens naar vrijheid en gelijkheid, maar tegelijkertijd kennen we aan de introductie van nieuwe media ook altijd een doemscenario toe. Dat was al zo met de telefoon en de televisie en dat geldt ook voor internet. Internet dringt steeds meer door in ons dagelijks leven waardoor problemen als informatiestress, online pesten, en privacyinbreuk alleen maar groter worden. Al ben ik meer een historicus dan een toekomstvoorspeller, we zullen ook met deze schaduwkanten moeten leren omgaan. We kunnen immers niet meer zeggen dat internet een andere wereld is... Dat vraagt om verantwoordelijke ontwerpers, die

zichzelf te vraag stellen wat hun interactieve toepassing of game doet met gebruikers. Welke ervaringen, welke keuzes hebben we? En ook vraagt het om bewuste gebruikers, goede mediaeducatie is daarin onontbeerlijk. Nu wordt nog vaak ontwikkeld uit technologisch fetisjisme, heel sexy, heel gadget, maar wat levert het ons op? Als we in plaats van technologie de echte doelen die wij als mensheid willen bereiken centraal zetten, wacht ons een mooie toekomst. Juist dóór al die nieuwe technologie.

Marinka Copier Opleidingshoofd Interaction Design en Game Design & Development aan de HKU en docent en onderzoeker in Nieuwe Media en Digitale Cultuur aan de Universiteit Utrecht

79

samen spelen, samen nieuwe dingen ervaren

Marinka Copier Opleidingshoofd Interaction Design en Game Design & Development aan de HKU en docent en onderzoeker in Nieuwe Media en Digitale Cultuur aan de Universiteit Utrecht

80

M y b a b y s i s t e r, j u s t r e t u r n e d from a larp in which she played a paranoid elven w a r r i o r.

>5


T H I S C O L L E C T I O N H A S B E E N U P D AT E D. TO CHECK OUT THE NEW IMAGE CLICK

81

Wereldwijd netwerk van buren in de “Global Village’’ via het internet

Door het internet zijn dingen mogelijk die tot voor kort niet denkbaar waren en Nabuur.com is hier een goed voorbeeld van. Het is een plek waar mensen elkaar online kunnen assisteren. Nabuur draait om vraaggestuurde samenwerking. Als bewoners van een dorp in Oeganda bijvoorbeeld klamboes nodig hebben, kan iemand in de Verenigde Staten die organiseren en een derde persoon de verscheping verzorgen. Kosteloos. Dat is Nabuur. Het had niet kunnen bestaan zonder het internet.

82

De Nabuur organisatie is anders, aanvullend en onderscheidt zich van andere organisaties door de onbegrensde toepassingen van het internet. Enerzijds liggen bij bedrijven, NGO’s en overheden de laden vol met werk waar mensen simpelweg niet aan toe komen. Anderzijds willen mensen meer bijdragen dan ze tot nu toe doen. Wereldburgers willen nauwer betrokken zijn bij projecten die waarde toevoegen. Dat is lastig in hiërarchische organisaties. Nabuur biedt daar wel de ruimte voor, want de samenwerking is op een vernuftige manier geautomatiseerd.

>5


Transparantie zorgt ervoor dat in Afrikaanse dorpen tussenhandelaren uitgeschakeld worden door smsdiensten.

Let wel, Nabuur is nu veel logischer dan een paar jaar geleden. Toen was het allemaal nog moeilijk voor te stellen, net als eBay, YouTube en Facebook dat waren. De verandering in de komende jaren zal er mijn inziens vooral gaan over schaal en fijnmazigheid. De beschikbaarheid van het internet, ook in dorpen in ontwikkelingslanden wordt realiteit. Via computers, maar ook via andere tools, zoals de mogelijkheid die Nabuur sinds kort biedt: smsen naar de website. Hierdoor kunnen mensen in de dorpen via een sms naar het Nabuur platform laten weten wat hen op dat moment bezighoudt. De berichten kunnen variëren van ‘land in oorlog’ en ‘geen electriciteit’ tot meer feestelijke berichten over festivals en geboortes.

De kwaliteit van de interactie met het platform en dus de acceptatie zal ook verbeteren. Het wordt steeds soepeler, leuker en passender. Het is een beweging die niet te stoppen is. Ik verwacht dan ook dat een dienst als Nabuur binnenkort echt kan doorbreken.

Siegfried Woldhek Directeur NABUUR.com www.nabuur.com

83

Wereldburgers willen nauwer betrokken zijn bij projecten die waarde toevoegen Siegfried Woldhek

84

>5


85

Verrijking van wetenschap en democratie

Internet is een enorme verrijking voor de wetenschap. Door internet zijn we in staat op grote schaal onderzoek te doen. In plaats van kleine steekproeven werken we nu met miljoenen respondenten. Kieskompas helpt kiezers hun plaats in het politieke spectrum bepalen aan de hand van vragen over actuele thema’s. De antwoorden van gebruikers vormen waardevol onderzoeksmateriaal voor de politieke wetenschap.

86

Voting aid systemen als Kieskompas zijn ook een verrijking van de democratie: beter geïnformeerde burgers laten zich niet belazeren door machthebbers. Met slimme internettoepassingen kun je de ingewikkelde werkelijkheid van de politiek duidelijk maken. In plaats van op de 12-seconden oneliners van politici af te gaan kunnen kiezers zich een beeld vormen van wat er werkelijk speelt.

>5 Zulke systemen zijn zeer geschikt om complexe vraagstukken inzichtelijk te maken. Je zou zo’n systeem in kunnen zetten voor referenda die verder gaan dan ‘voor’ of ‘tegen’. Bent u voorstander van een autovrije binnenstad? Hoe dan, en onder welke voorwaarden? We


corrigeren, maar het signaleert een onderliggend groter probleem. We leven in een revolutionaire tijd met ongekende mogelijkheden, maar ook sociale ongelijkheid. Niet iedereen heeft de kennis en vaardigheden die nodig zijn om mee te komen. Leer iedereen

investeren in onderwijs betaalt zich terug in kennis en wijsheid

ontwikkelen nu een soort kieskompas dat inzicht geeft in de financiële crisis. Mensen snappen nu niet wat er gebeurt, alleen dat ze hun geld kwijt zijn. Zo’n tool kan de interactie laten zien tussen je persoonlijke financiën en de grote financiële stromen in de wereld. Deze online ontwikkelingen brengen ook nieuwe vragen met zich mee: via internet bereik je als onderzoeker andere mensen dan wanneer je gaat interviewen. Niet iedereen kan met een computer omgaan. Dat ene omaatje dat toevallig wel meedoet is niet representatief voor de hele groep ouderen. Nou kan je dat statistisch misschien

dus zo snel mogelijk met computers en internet omgaan. Nu investeren in onderwijs betaalt zich snel terug in kennis en wijsheid. Dat inzicht leeft nog te weinig bij de politiek. Internet wordt nog vaak voorgesteld als iets waar alleen maar narigheid uit komt. Laten we wel wezen: 70% van internet ís ook porno en gokken. Maar ik maak me daar niet druk over. Hetzelfde geldt voor tv, daar is ook het meeste troep. Maar je praat over de dingen die er toe doen, niet over de troep. Focus op de 30% die diepgang heeft. Andre Krouwel Politicoloog aan de Vrije Universiteit Directeur van Kieskompas BV Wetenschappelijk Directeur van CAPS (Centre for Applied Political Science) www.kieskompas.nl

87

beter geïnformeerde burgers laten zich niet belazeren door machthebbers Andre Krouwel Politicoloog

88

>5


T H I S C O L L E C T I O N H A S B E E N U P D AT E D. TO CHECK OUT THE NEW IMAGE CLICK

89

Radio in het internet tijdperk

Juli 2006 Door een wegversperring worden we een moeraspaadje van een buitenwijkje van Juba in Zuid-Soedan opgedwongen. Zo’n gevaarlijk pad waar je tot de motorkap in een modderpoel kan verdwijnen. Ineens wijst Jihan, mijn eindredacteur Nieuws, naar de kinderen die voor de lemen hutten staan te dansen. “Kijk, ze dansen op de maat van de radio, onze radio, luister en kijk dan!” De emotie van mensen die contact maken met de buitenwereld, hun eigen stem horen, dansen op eigen muziek. Radio, het vergeten medium. Wat een impact! Wat een plezier!

90

Drie weken ervoor zijn we begonnen met uitzendingen van Miraya FM, de stem van Zuid-Soedan. Een radio die nationale nieuwsuitzendingen, talkshows en locale muziek uitzendt, gepresenteerd door gewone Soedanezen. De nieuwsredactie gaart berichten via internet en het gewone journalistieke handwerk. Door heel Soedan zitten reporters die berichten uploaden via email of via FTP. Dat was er nog nooit in Soedan: verslag uit alle regio’s.

>5


Het vrije verkeer van informatie via radio heeft een enorme boost gekregen door het internet. Tibet, Birma, Zimbabwe, Soedan, ze kunnen de media niet meer volledig onderdrukken

Mei 2007

November 2008

Miraya FM gaat online met webradio. Onze live talkshow heeft een informatierevolutie ontketend in Zuid-Soedan. De presentatoren verzamelen vragen via telefoon, e-mail, opnames op de markt en handgeschreven briefjes die bezorgd worden op de redactie. Ineens belt iemand live vanuit Australië. De webstream-luisteraar voelt de minister van onderwijs aan de tand over de bouw van scholen in de regio waar hij oorspronkelijk vandaan komt. Soedan, een door oorlog gefragmenteerd land, in contact met zichzelf en de wereld.

Mijn nieuwe project Radio Darfur gaat beginnen. Na het Zuiden willen we nu ook Darfur aansluiten op de toekomst. Een radio die volledig steunt op e-mail, internet en nieuwe media. Het vrije verkeer van informatie via radio heeft een enorme boost gekregen door het internet. Tibet, Birma, Zimbabwe, Soedan, ze kunnen de media niet meer volledig onderdrukken. Mensen nemen kennis van relevante informatie en kunnen zo vormgeven aan hun eigen toekomst. Laten we de komende 5 jaar alles in het werk stellen om die vrijheid van informatie en journalistiek te verdedigen!

Leon Willems project coordinator Radio Darfur www.radiodarfur.nl www.pressnow.nl

91

Laten we de komende 5 jaar alles in het werk stellen om die vrijheid van informatie en journalistiek te verdedigen! Leon Willems project coordinator Radio Darfur

92

>5


93

Interactief onderwijs motiveert kinderen van nu

De invloed van het internet op het basisschoolonderwijs is in de loop der jaren steeds groter geworden. Het is vooral belangrijk gebleken om leerkrachten te helpen in deze ontwikkeling mee te gaan en ze te tonen hoe het internet gebruikt kan worden om met elkaar, leerlingen en ouders te communiceren. Inmiddels is het internet niet meer weg te denken uit het leersysteem. Het schoolbord met krijtjes is vervangen door een digitaal schoolbord verbonden met een beamer. De les op het moderne schoolbord wordt direct aan de leerlingen getoond, kan worden op-

94

Spreekbeurten zijn tegenwoordig gelikte powerpoint-presentaties

geslagen, hergebruikt en vernieuwd. Natuurlijk zijn er nog steeds veel docenten die prachtig kunnen vertellen, maar je merkt dat kinderen meer zelf willen doen en thuis op het internet verder zoeken over de leerstof. Het internet biedt eindeloze mogelijkheden aan onderwerpen voor lesmateriaal inclusief visuele ondersteuning.

>5 Een van de mooiste ontwikkelingen zijn de e-lessen die aangeboden worden. Op www.ecomare.nl (de site van een zeehondencrèche) kan je online lessen volgen en kan je (bijna) live getuige zijn bij de geboorte van een zeehondje. Kinderen van nu leren snel. Interactief onderwijs en het visualiseren van lesstof motiveert de kinderen van het huidige tijdperk. Spreekbeurten zijn tegenwoordig gelikte powerpoint-presentaties, waarvoor op het internet de nodige foto’s en filmpjes zijn verzameld en het contact met de leerkracht kan ook via e-mail.

26 spraakmakende toekomstvisies Er lopen veel wetenschappelijke onderzoeken over of deze ontwikkeling wel of niet goed is voor kinderen. Mijns inziens is het internet vooral voor het visueel en dynamisch maken van leerstof een goede aanwinst. De visuele ondersteuning inspireert kinderen maar het is belangrijk dat een kind zich op vele andere vlakken blijft ontwikkelen, vooral sociaal- emotioneel. De echte contacten zijn minstens zo belangrijk als ontwikkeling op het digitale vlak.

Marielle Rumph Directeur Basisschool de Schakel, Leiderdorp www.deschakelleiderdorp.nl

95

Kinderen van nu leren in rap tempo door visueel en interactief onderwijs Marielle Rumph Directeur Basisschool de Schakel

96

>5


97

Grotere collectie voor een groter publiek

NEMO is het grootste science center van Nederland, waar jaarlijks 400.000 bezoekers kennismaken met de wereld van wetenschap en technologie. Voor NEMO is het internet een belangrijk kanaal om doelgroepen te bereiken en te bedienen. Zo kunnen scholen ter voorbereiding op een bezoek gratis educatief lesmateriaal downloaden van E-nemo.nl en maakt Kennislink.nl (jaarlijks 5 miljoen bezoeken) wetenschappelijke informatie toegankelijk voor een breed publiek. Voor mijn branche verwacht ik dat de grootste verandering zal zijn dat de informatie op het internet veel meer audiovisueel zal zijn, bijvoorbeeld in de vorm van filmpjes met proefjes en interviews. Op het internet zullen we samen met de andere wetenschapsen technologiemusea veel meer als

98

Door de mogelijkheden van het internet te benutten ontstaat een dynamischer en interactiever aanbod platform samenwerken. Het is een uitdaging om samen met onze collega’s boven de eigen instellingen uit te stijgen om gezamenlijk te laten zien hoe interessant én leuk wetenschap en technologie kan zijn. De mogelijkheden van het internet zullen steeds beter worden benut waardoor een dynamischer en interactiever aanbod en een interessanter product

>5

voor de klant ontstaat. Bezoekers zullen meer uit hun bezoek kunnen halen doordat ze in een virtueel bezoek voor een groot deel het programma al kunnen samenstellen en ze zich na afloop kunnen verdiepen in voor hen interessante onderwerpen. De grootste uitdaging voor mijn organisatie ligt in het even creatief en interactief maken van ons aanbod op internet als de tentoonstellingen in ons science center. Daarnaast willen wij onze collectie van 15.000 museumobjecten, waarvan helaas slechts een deel via tentoonstellingen kunnen worden getoond, ontsluiten via het internet. Omdat NEMO in de toekomst naast de gezinnen en kinderen ook meer volwassenen wil interesseren voor wetenschap en technologie, zullen we het aanbod in NEMO en op


het internet op verschillende niveaus moeten aanbieden op een manier die voor de desbetreffende doelgroep interessant is. In dit ‘virtuele museum’ kan alles getoond worden en is verdieping en aanvulling op een bezoek aan de fysieke locatie NEMO mogelijk.

Michiel Buchel Algemeen directeur NEMO www.e-nemo.nl

99

100

>5


101

Technische grenzen verleggen

Ik ben bij Waag Society verantwoordelijk voor het ontwikkelen van nieuwe projecten waarin media, technologie en maatschappij samenkomen. Daarvoor leg ik verbindingen tussen vormgevers, programmeurs, wetenschappers en gebruikers. Het internet speelt in vrijwel alle projecten een belangrijke rol; als expressiemiddel, als manier om emoties, verhalen of content te delen. Sinds kort deelt men zelfs blauwdrukken voor open hardware.

102

Het internet wordt steeds sneller maar de meeste zinvolle toepassingen gebruiken maar weinig bandbreedte; met veel moeite wordt naar toepassingen gezocht die breedband en glasvezel ten volle benutten. Een uitzondering daarop is CineGrid: audiovisuele productie, transmissie en vertoning in extreem hoge kwaliteit. De beelden zijn minimaal vier keer zo scherp als HD televisie en het geluid komt in maximaal 16 ongecomprimeerde kanalen.

>5


Met veel moeite wordt naar toepassingen gezocht die breedband en glasvezel ten volle benutten De kijken luisterervaring is verbluffend; alsof je erbij bent. Een opname van een voorstelling uit het Holland Festival deed de zakelijk directeur verzuchten: ‘Nu kan ik ook hier kaartjes voor verkopen en mijn producties een langer leven geven.’ Dat is te danken aan het werk van wetenschappers en technologen die de technische grenzen keer op keer oprekken. Zij maken het mogelijk om 5,5 terrabyte voor anderhalf uur video in real-time op te slaan en te verzenden. En nu is het de vraag wat je ermee moet. Het opnemen van voorstellingen is een begin maar zeker niet het einde

van de ontwikkeling. Daarvoor is inspiratie, creativiteit en het doorzettingsvermogen nodig van makers die het nieuwe medium naar hun hand zetten. Waag Society wil CineGrid toegankelijk maken, waarna creatieven hun werk kunnen doen. Met medewerking van een groot aantal enthousiaste partijen gaat dat in 2009 lukken. Ik hoop en verwacht dat de samenwerking tussen kunstenaars, wetenschappers en technici tot betekenisvolle innovaties zal leiden, en nieuwe genres, games en diensten oplevert die ons versteld doen staan. Dan heeft het zin en daar werk ik graag aan mee.

Frank Kresin, Programmamanager Waag Society www.waag.org

103

104

>5


105

Internet als SuperGlue

Als onderzoeker bij VTSPN werk ik samen met veel bedrijven en ben ik vooral bezig in het domein van het videoanalyse. Wij doen bijvoorbeeld een onderzoek met de UvA waarmee we met een soort Video ”Google” in kinderporno snel kunnen zoeken op bepaalde kenmerken. Zo kunnen bepaalde kenmerken van een schilderij op de achtergrond ons leiden naar de

106

bron. Samen met Observision hebben we Videominer ontwikkeld, waarmee we heel snel een bepaalde gebeurtenis in een video kunnen vinden. Als contactpersoon bij MultiMediaN werk ik mee aan onderzoek naar agressiedetectie met camera’s. Ook werken we aan omgevingsbewuste diensten voor mobiele professionals, zoals politieagenten. Gerelateerd hieraan ben ik bezig om ‘wearables’ (elektronica in kleding) te vertalen naar het uniform van 2020.

>5


De discussie rondom privacy is nodig om internet te laten groeien naar haar volgende levensfase.

Voor al mijn projecten maak ik intens gebruik van internet: het scannen van technologische ontwikkelingen, het via feeds geïnformeerd blijven en het leggen en onderhouden van contacten. Het internet is voor mij meer dan een hulpmiddel; het is een manier van werken en denken geworden. Internettechnologie heeft invloed op de manier waarop wij nu en in de toekomst informatie verzamelen en ontsluiten. Het gaat al bijna de verbeelding te boven hoeveel mensen via het internet met elkaar communiceren, gegevens delen, samen spelen en zaken kopen en verkopen. Ik vergelijk het internet dan ook graag met Superglue; het verbindt alles en iedereen met elkaar.

Een van de negatieve gevolgen van dit alles is momenteel de groei van identiteitsfraude. Steeds vaker worden er op slinkse wijze bedrijfs- en identiteitsgegevens ontvreemd. De dreiging dat dit zal groeien in de toekomst is voor mij groter dan die voor een terroristische aanslag. Maar het heeft wel de discussie rondom privacy vraagstukken nieuw leven ingeblazen. Gelukkig. Want het resultaat van deze discussie – hoe privacy te beschermen - is nodig om internet te laten groeien naar haar volgende levensfase.

Peter Duin Onderzoeker Afd. Research & Innovatie, VTS Politie Nederland (VTSPN) www.politie.nl www.multimedian.nl

107

108

>5


109

FRONTEER STRATEGY INNOVATION. CO-CREATION. BRAND DEVELOPMENT.

15 112 26 >5 Jaar xs4all

Paginas met

visies over

jaar in de toekomst

Fronteer Strategy feliciteert XS4ALL met 15 jaar ‘voorloperschap’ In plaats van een terugblik kijken we samen vooruit: Wat is de Toekomst van het Internet? Het antwoordt op die vraag vindt u in 26 persoonlijke perspectieven, van wethouder tot schooljuf; van ondernemer tot politieman. Het internet: wat doen we ermee, wat hopen we, waar zijn we bang voor? We zijn trots om deze bundel met XS4ALL samen te stellen. Fronteer Strategy begeleidt haar klanten bij het zoeken naar nieuwe markten, kansen en oplossingen. We opereren op de rand van het onbekende; interessante doorbraken vind je immers zelden op begane paden. Unilever, Heineken, Philips, Nokia, Bugaboo, VNU Exhibitions en Rai weten inmiddels hoe we dat doen. Interesse? www.fronteerstrategy.com

Fotografen Aan dit boek werkten mee Eindredactie Niels Huijbregts,Martijn Pater,Marieke Streefkerk, Sjoerd Jurkovich. Copywriter Evelien Reich. Met dank aan James Veenhoff. Grafisch ontwerp & fotoredactie Joris van den Ende. Auteurs Stéphane Doutriaux. David Niemeijer. Barbara Besancon. Lodewijk Asscher. Fred Mulder. Anthony Townsend. Floor van Spaendonck. Stan Smits. Eppo van Nispen tot Sevenaer. Milica Antic. Jop Ubbens. Michiel Buitelaar. Nolan Altman. Henk Boeke. Lara van Druten. Bob Overbeeke. Lauran Beers. Roderick Vonhögen. Marinka Copier. Siegfried Woldhek. Andre Krouwel. Leon Willems. Marielle Rumph. Michiel Buchel. Frank Kresin. Peter Duin.

barca-q8 mothersfightingforothers blabbr subcircle cinghio82 Napalm filled tires -Kj. Gentil Garçon ste3ve Jubilategemeinde Mozpkim Artbymags Laughing Squid Jason-Morrison Candice_Lee a.prakharevich Olivier claurent Susan & her 5d Mr. Theklan Robdownunder Swanky Hsiao Adactio Mr.NoName Barbara Besancon awiederhoeft A Roberts ClintJCL Andresrguez Andi808 Batcave13 oneVillage Initiative uhlandfriends Charles Fred Brad Lauster Formication Rogoyski Enemiguito Stanislav Pecha Domesticat Dizdau Dimora DeeDoucette Deadsquid Damian Cugley

Improbulus Andertho Hugovk Hjl Globalknowledgepartnership Johnswords Meaduva Joanan Marco Vonk Syntaxterror leah8691 kruggg6 KK Kids Connect Tampa Jpstanley Luke Redmond Christian Vengco Olivander Cindyiscrafty Nedrichards Natalie Johnson Colleen AF Venable Morton Pimboula Soldiersmediacenter PhotographerofQuran Cokemoraga Umbar Paul Keleher Dan Gavie Vonder HVX Silverstar Vern Hart Uriel1998 Nicmcphee Tim Carney Olga Dietrich Stuckincustoms Stephan Ridgway Danny Hammontree Wessex Archaeology Wwworks

ISBN/EAN: 978-90-9023810-4 1e druk, 28 november 2008 Oplage 2.000

Op deze bundel is een Creative Commons licentie van toepassing. Niet alle rechten voorbehouden dus, maar sommige rechten voorbehouden. De bundel mag worden bewerkt, doorgestuurd, geupload, gedownload, gekopieerd en anderszins verspreid, zolang de namen van de auteurs vermeld worden en zolang het niet voor commerciële doeleinden is.

Voor u ligt > 5. Een bonte verzameling toekomstvisies, ideeën en bespiegelingen van een. breed scala boeiende individuen

Recommend Documents